Katalog

23 OCAK 2002 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Yılmaz'ın Eken • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, Susurluk davasında 6 yıl ağır hapis cezasına mahkûm olan Korkut Eken ile "hayatı bcyunca görüşmediğini" açıkladı. Korkut Eken ise ANAP liden Mesut Yılmaz ile muhalefette olduğu dönemde görüştüğünü söylerken "Sayın Yılmaz ile Susurluk Davası diye bilınen olaydan çok önce gerçekleştırilen bu görüşme için randevu, şu anda ısminı açıklamak istemediğım ANAP'lı bir üst düzey yöneticıden alınmıştır" dedi. VVestmacott, Ziyal'la görüştü • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - tngiltere'nin; Irak asıllı yurttaşlanna üzerinde "Kürdistan" yazılı pasaportlar verdığı haberlerinin ardından, Ingiltere'nin Ankara'ya yeni atanan büyükelçisi Peter VVestmacott dün akşam saatlennde Dışışleri Bakanlığı'na geldi. Müsteşar Büyükelçi Uğur Ziyal ile görüşen Westmacott, gazetecilerin, lngiltere'nın Irak asıllı yurttaşlanna, üzerinde "Kürdistan" yazılı pasaportlar verdiğine ilişkın haberleri anımsatarak yönelttiklen sorulan yanıtsız bıraktı. Uyum paketi hantar • LONDRA / ANKARA (ANKA) - Ingiliz Financial Times gazetesi, Türkiye'ninAB'ye katılım önerisi için insan haklan konusunda reforma gittiğini belirtti. TBMM'ye sunulan " demokratikleşme paketi"ni •'hantal" olarak nitelendiren gazetede, "ÖnerilerAB'yıhayal kınklığına uğratacak gibi gözüküyor" denildi. HADEP kapatma davası • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Haşım Kılıç, HADEP'ın kapatılması istemiyle açılan davada. partinin genel başkanı Murat Bozlak'ın yapacaklan sözlü savunma tarihinin ertelenmesi ve 1 aylık ek süre verilmesi istemini karara bağladıklannı bildirdi. Kılıç, istemin kabul edildiğini belirterek Bozlak'ın 1 Mart Cuma günü sözlü savunma yapacağını açıkladı. Güven, EceviTe yüklendi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - DYP Grup Başkanvekili Turhan Güven. MechYte düzenlediği basın toplantısında ABD gezisinin 'gaflarla geçtiğinı' savunarak "Başbakan'a saygı ve sevgimiz sonsuz, ama artık siyasetin yükünü taşıyamadığını da kabul etmek gerekiyor" dedi. Güven, ABD gezisinden eli boş dönüldüğüne inanmadığını da ifade ederek "Belki Ecevit'in çantası boştur ama Sayın Kemal Dervış henüz dönmedi. Onun çantasında mutlaka IMF ve Dünya Bankası'nın bazı talımatları vardır" dedi. Soldayeni parti için 4'lü zirveANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Solda yeni parti arayışlan çerçe- vesinde Flkri Sağlar, Murat Kara- yalçın, Mümtaz Soysal ve Zekeriya Temizel öncekı gün bir araya geldi. Sağlar, "tek bir Uke ve kadro parti- si kurulması için ön görüşme yap- üklarmı ve bu görüşmede olumra bir yaklaşım ortaya çıküğmı" söy- ledi. Bu arada. Erdal tnönü çekil- meden önce hazırlanan program ve tüzük taslağı bastınlarak tartışma- ya açıldı. Yiğit GiUöksüz, İlhan Te- keli ve Tarhan Erdem "Dönüşen dünyada özknen Türkiye için yeni bir siyasal oluşum" başlıklı kitap- çığın önsözünde, "yenilîkçibirprog- ramı ve yenlBkçi bir siyaset yapma biçimini getirmek gibi iddialı hedef- ler" konduğunun altmı çizdiler. Sağlar: Olumlu bir görüşme Aydın bağımsız milletvekili Se- ma Pişkinsütpazartesi günü Toplum- cu Demokrasi Partisi'nin kuruluş dilekçesini vermeye hazırlanırken diğer gruplar da çahşmalannı hız- landırdı. Sağlar, Karayalçın, Soysal ve Temizel önceki gün sabah kah- valtısında bir araya geldi. Sağlar görüşmeyle ilgili olarak, "Tek bir parti kurulması için çauş- malannnzı sürdürüyoruz. Olumlu bir yaklaşım ortaya çıkü. Bu bir ön görüşmeydi'' dedi. Bu arada, Yiğit Gülöksüz, Tar- han Erdem ve arkadaşlan da tnönü çekilmeden önce hazırlanan prog- ram ve tüzük taslaklarmı bastırdı. Halk arayış içinde "Dönüşen Dünyada Ozfcnen Tür- kiye tçin Yeni bir Siyasal Ohışum- Yeni Oiuşum YajTnlan-l" başlıklı ki- tapçık bugün dağıtılacak. Kitapçı- ğın önsözünde, "Kamuoyu yoklama- lan, Türkiye'de halkm var olan si- yasal partileri doyurucu bulmadığı- nı ve geçmişteki siyasal bağhhklann önemB ölçüde çözüldüğünü göster- mektedir. Halkın büyük çoğunhığu yeni bir arayış içindedir. Bu arayışa yanıt getfa*meyecekse yeni bir parti kurmanm anlamı yoktur. Eğer bir parti bu arayışa yanıt ge- tirme iddiasını taşıyorsa, o zaman da Türkiye'de oylann riagıhmım değiş- tirmek gibi iddiah bir hedefe sahip obnaması için bir neden bulunma- maktadır" denildi. Kitapçığın önsözünde yenilikçi bir oiuşum için en büyük katkıyı aktif yurttaş hareketlerinin yapaca- ğı da vurgulandı. 'Demokratikleşme' paketindeki 159 ve 312. madde, özgürlükleri daha da kısıtlayacak 312 yargıcın takdirindeANKARA (CumhuriyetBü- rosu) - Türk Ceza Yasası'nın 312. maddesinin değıştırilme- sine ilişkin tasanda. halkı tah- rik etme suçunun oluşumu "ka- mu düzeninibozma olasıhgVna bağlanırken maddenın uygula- masında yargıçlara geniş takdir hakkı tanınıyor. Tasannın gerek- çesinde, suç işleyen kişıyi ey- leminden dolayı övmek de suç halıne getiriliyor. Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, 312. maddenın yeni ta- TBMM Tasanda, halkı tahrik etme suçunun oluşumu "kamu duzenini bozma olasılığı"na bağlanırken, suç işleyen kişiyi eyleminden dolayı övmek de suç haline getiriliyor. nımındatarhşılan "kamu duze- nini bozma nlaahğmı" belirle- yecek olan mahkemelere, Av- rupa İnsan Haklan Mahkeme- si kararlannı adres gösterdi. Ye- rel mahkemeler ve Yargıtay'a yol göstermek amacıyla tasan- nın gerekçesinde. "Kamu du- zenini bozma olasıhğı;fiflmso- mut bir tenlike suçu olduğu göz önünde bulundurularak hâkim taraündan takdir edilecektir. Bu takdir yapıhrken, Avnıpa tnsan Haklan Mahkemesi'nin ölçütkrigözönündebulundur- mak gerekBdir" denildi. "AB'ye uyum" çerçevesınde koalisyon partilerinin uzlaşma- sıyla hazırlanan tasanda tartı- şılan hükümler şöyle: 1. Türk Ceza Yasası'nın "Dev- letKuvvederi Aleyhine Cürüm- ler"i düzenleyen 159. madde- sindeki yeni tanımda "Türklü- ğü, Türk nuHetini,Türkiye dev- letini, TBMMNi, Bakanbr Ku- ruhı'nu, bakanhklan, adtiyeyi, 'Uytım 9 pazarbğı uzuyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM Adalet Komisyonu'nda bugün ele alınacak olan uyum yasalan paketinin genel kurulda görüşülmesi, tartışmalar ve pazarlıklar nedeniyle haftaya bırakıldı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeti, 312. maddenın içinin boşaltılmasına izin vermeyeceklerini belirtirken ANAP Genel Başkanı Mesut Ydmaz, paketin iyileştirilmesi yolunda bir adım atılırsa bundan memnun olacaklanm söyledi. Hükümet ortaklan arasında tam bir görüş birliği olmadığı için tasannın bugün alt komisyona sevk edilebileceğine dikkat çekildi. TCY'nin 159 ve 312, TMY'nin 7 ve 8, DGM Yasası'nın 16 ve Ceza Muhakemeleri Yasasfnın 107 ve 128. maddelenn değiştirilmesini öngören uyum yasalan paketi, bugün TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşülecek. Paketin yann TBMM Genel Kurulu'na indirilmesinin planlanmasına karşın Mesut Yılmaz'ın Bulgaristan'a gitmesi ve pazarlıkların uzaması nedeniyle paketin görüşülmesi haftaya kaldı. ANAP'ınAİHMkozu Bazı ANAP kurmaylan, 312. maddede yapılan değişıkliğin daha önce yapılan anayasa değişiklikleri paralelinde ohnadığım dile getirdi. Mesut Yılmaz'ın, kurmaylanna 312. madde değışikliğinin bu biçiminin AİHM içtıhatlan ile çelişeceği, düzenlemenin yeniden gözden geçırilmesi gerektiği uyansında bulunduğu öğrenildi. ANAP kurmaylan, "Eğer düzenleme bu haKyle çıkarsa, Türkiye AİHM için arük 'yargısına güvenihnez" bir ülke konumuna gelecektir" görüşünü dile getirdiler. Başbakan Bülent Ecevit, gazetecilerin paket üzerinde önerge olup olmadığımn sorulması üzerine, "Bunu ortaklar arasında henüz görüşmedik'' dedi. MHP: İçi boşaitilamaz MHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli. 312. maddede yapılan düzenlemenin herhangi bir kişiyi kurtarmak ya da cezalandırmak niyetiyle kaleme alınmadığım söyledi. Bahçeli, "Mevcut düzenlemeyi yetersiz ya da art niyetli bulanlarm kendi konumlannj da gözden geçirmesi çok daha yararh olacakür" dedi. Bahçeli hiç kimsenin 312. maddenin tamamen ortadan kaldınlması ya da düzenlemenin içini boşaltarak anlamsızlaştırmasına yol açacak bir yaklaşım içinde olmaması gerektiğini kaydetti. ÇİZMEDEN YUKARI MUSAKART m.kartfâ superonline.com.tr devletin askeri veya emniyet ve muhafaza kuvvetlerini'' aşağı- layan veya hakaret edenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis veri- leceği belırtilirken "bunlantem- sil eden bir losmmı" hedef al- mak da aynı ceza kapsamında değerlendiriliyor. Bu esnekli- ğin her türlü eleştiri hakJanı yok edeceği savunuluyor. 2.159. maddede, bu eylemin u yabancı memlekette bir Türk vatandaşı taranndan" işlenme- si durumunda cezanın 3'te 1 oranmda artışla uygulana- cağı hükmedilıyor. Yani bu suç tanımında Türkiye suıırlannı bile aşan bir kı- sıtlama getiriliyor. 3. TCY'nin 312. madde- sindeki tanımda, halkı sı- nıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklıltğı gözeterek tahrik edenlerle ilgili ey- lemde "kamu duzenini bozma olasdığı'' ölçütü alı- nıyor. Muhalefet partileri mahkemelere çok geniş "takdir yetkisi'' tanıdığı gerekçesiyle bu esnekliğe karşı çıkıyor. Yeni suç unsuru 4.312. maddede, geliş- miş Batı ülkelerinde de bulunan yeni bir suç unsu- ru getiriliyor. "Halkın bir kısmını aşağılayıcı ve in- san onurunu zedeleyecek birşekikfc tahkiredenkim- seye 6 a> dan 2 yıla kadar hapiscezaaverfleceg^" hük- medilıyor. 312. maddeyle, suç işleyen kişiyi eylemin- den dolayı övmek de suç haline getiriliyor. 5. Terörle Mücadele Ya- sası'nın, düşünce özgür- lüğünü suıırlayan 7 ve 8. maddelerinde, propagan- danın suç sayıhnası için "terör yöntemkrine baş- vnrma>n özendirecek şe- kilde~ yapılması ölçüt alı- nıyor. Bu sınırlama AB' ye uyum açısından olumlu karşılanıyor. Ancak 8. maddenin kapsamına "gö- rüntülü propaganda" da ahnıyor. J V 1 ECLİS'TE GÖRÜŞÜLEN TASARI, AB ÜLKELERtNDEKİNDEN PEK FARKLIDEĞİL Türkiye, uygulamada Batı'dan geri ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - AB'ye uyum nedeniyle tartışılmaya başlanan "halkı kin ve düşmanuğa tah- rik etme" suçunun gelışmış Batı ülke- lerindeki modeli, Türkiye için de örnek oluşturuyor. TBMM'de görüşülen 312. madde tasansmın Batı'dakı örnekle- rinden pek farkı ohnadığı, ancak özel- likle uygulama alanmda Türkiye'nin oldukça geri kaldığı gözleniyor. Bu tür suçların kamu duzenini bozma olasıhğı ko- nusunda ölçüt alı- nan "açık ve mev- cut tehüke''kawa- mı ABD Yüksek Mahkemesi'ncegeliştirildi. TCY'deki 312. maddeye benzer hükümlerin ba- zı üUcelerin ceza yasalannda yer alan şekli şöyle: AVUSTURYA: Ülkede bulunan ki- lise veya din gruplanna veya bir ırka veya bir halka veya halk grubuna kar- şı, "kamu duzenini bozmaya eherişü biçimde" alenen düşmanca bir eyleme girişihnesi çağnsını yapan veya bunu tahrik eden kimseye bir yıla kadar hür- riyeti bağlayıcı ceza verilir. ALMANYA: Toplumsal banşı boz- maya elverişli bir şekilde; 1) Halk grup- lanm birbirinden nefret etmeye veya halk gruplan aleyhine cebir ve şiddet uygulanmasma veya keyfi uygulama- lar yapılmasına tahrik edenler veya, 2) Halk gruplannı küçük düşürmek sure- tiyle insanlık onurunu ihlal edenler 3 aydan 5 >ıla kadar hapisle cezalandı- nhr. FRANSA: Menşeleri veya etnik bir gruba, millete, ırka veya belirli bir di- • Bu tür suçlann kamu duzenini bozma olasıhğı konusunda ölçüt alınan "açık ve mevcut tehlike" kavramı ABD Yüksek Mahkemesi'nce geliştirildi. ne mensup bulunmalan nedeniyle, ki- şiye veya kışiler grubuna karşı aynm- cılık yapılmasına. kine veya şiddete tahrik eden kimseler, bir yıl hapse ve 300 bin frank para cezasına veya bun- lardan birisine mahkûm edihrler. İSPAN\A: Irkçılık, antisemitizm, ideoloji, din, inanç, aile kökeni, etnik köken, cinsiyet, cınsel tercih, hastahk veya sakatlık nedenleriyle birlik ve gruplara karşı aynmcıhğı, nefreti ve şiddeti teşvik edenler 1 yıldan 3 yıla ka- dar hapis ve para cezasına çarptınlır- lar. Bu birlik ve gruplar hakkında bi- linçli olarak yanlış ve yıpratıcı bilgi yayanlar aynı cezaya çarptınhr. DANİMARKA: Irk, renk, milhyet, et- nik köken, din ve cinsel tercihleri ne- deniyle bir grubu tehdit edecek, küçük düşürecek ve hakarete maruz bıraka- cak açıklamalarda bulunan \eya bu çer- çevede bilgi yayan kişiler 2 yılı aşma- yacak şekilde hapisle cezalandınlır. YUNANİSTAN: Kamu banşını boza- cak şekilde, halkı şiddet hareketleri iş- lemeye veya vatan- daşlar arasında kır- gınlık \'e uyumsuz- luk yaratmaya yö- neliktahrik ve teşvik eylemleri ne suretle yapüırsa yapılsuı, 2 yıla kadar hapisle cezalandınlır. NORVEÇ (AB'ye üye değü): Açık- lama veya halka yönelik bildirimde bu- lunmak veya herhangi bir başka yolla bir kişi veya bir grup insanı, din, ırk, renk veya ulusal / etnik kökeni nede- niyle kin, düşmanlık veya aşağılanma- ya maruz bırakarak tehdit eden veya kü- çük düşüren kişi, 2 yıla kadar hapis ce- zası ile cezalandınhr. Aynı hüküm, eş- cinselhk, yaşam biçimi veya düşünce- leri nedeniyle bir kişi veya grubu aşa- ğılayanlara da uygulanır. POLTIİKA GÜNLÜĞÜ HİKMET ÇETİNKAYA Dönme Dolap... Polis, Kadıköy, Beyoğlu, Beşiktaş ve Bakır- köy'de pasajları bastı, barlarda kollarında döv- me bulunan, siyah kazaklı. gömlekli gençleri gözaltınaaldı... Kadıköy'deAkmar, Beyoğlu'ndaki Atlas pa- sajları satanist olduğu öne sürülen gençlerin uğrak yeri mi? Pasaj esnafı olaya tepki gösteriyor... Diyorlar ki: "Buraya gençler de gelir, orta yaşlılar, yaşlı- larda... Kitap alırtar, CD alıriar. Ama polis gös- termelik baskın yapıp herkesi tedirgin ediyor!" Diyoruz ki: "Baskınlar neden göstermelik!" Yanıt: "Olacak iş değil, Pink Floyd ve Eric Clapton gibi isimlenn CD 'lerine satanist olduklan gerek- çesiyle el koydular..." Polis pasajlarda satanist arıyor!.. Her uzun saçlı, siyah giysili, kulağı küpeli genç satanist!.. Müzik marketlerde Pink Floyd ve Eric Clap- ton albümlerine "bunlarda satanist" diyerek el koyan polise bu emri veren kim? Dün sabah gazetelerde haberleri gördünüz... Istanbul'da 'cadı avı' yapıldığını yazıyor ga- zeteler... Ama bir ülkenin Içişleri Bakanı, kitabevi, bar, müzik marketleri basan polise "dur" demiyor!.. Neden? Çünkü, Lara adlı liseli birgencin intihan ve ba- sının duyarlılığı polisi harekete geçirdi!.. Peki bu satanistler nerede? Sanırım polis, albümlerini topladığı Pink Floyd üyeleri ile Eric Clapton'ın peşindedir... Anlı şanlı polisimiz Pink Floyd ve Clapton'ı Is- tanbul'da yaşıyor sanıyordur!.. • • • Pink Floyd ve Eric Clapton, dün olduğu gibi bugün de müzik dünyasının önemli isimlerinden değil midir? Polisimiz, aldıkları buyrukla gençlerin intihar- lanna neden olduğunu düşündükleri dünyaca ün- lü, şimdilerde yaşlarını başlarını almış Clapton ve Pink Floyd grubu üyelerini suçlu sayıyor!.. Oysa buyruk veren yetkililer Pink Floyd'un 'The Wall' albümünü dinleyip filmini izleselerdi gençlik ve eğitim konusunda farklı bir bakış açı- sına sahip olabilirlerdi. 12 Eylül 1980 sonrasında Kenan Evren ve ar- kadaşlan 'cadı avı' başlattıklarında onbinlerce kitabı, plağı polislere gece baskınlannda top- latıp yakmışlardı... Demek ki 22 yıl içinde Türkiye'de değişen bir şey yok!.. Konumuz, gençlerin niçin yaşamı bir kenara itip intiharı seçtikleri!.. Dünyada ve Türkiye'de salt varsıl ailelerin ço- cukları değil, yoksul ailelerin çocukları da inti- har ediyor!.. Batman'da onlarca genç kız intihar etmedi mi? O zaman devletimiz olayın sosyal boyutuna bakmadı, Diyanet Işleri Başkanlığı'nı devreye sokarak 'imamlar' aracılığıyla sorunun üzerine gittü... Şimdi de intiharların Fantasy Role Playing (FRP) adlı oyundan kaynaklandığı kamuoyunun kafasına yerieştirilmeye çalışılıyor... Oysa FRP'yi tüm dünyada milyonlarca kişi oynuyor!.. FRP kulüpleri yaygınlaşıyor!.. Kısaca ölmek için değil, eğlenmek için oyna- nan biroyun!.. • • • Elbet Lara'lar, Ayşe'ler, Metin'ler, Seval'ler, Ali'lerölmesin!... Peki toplum olarak çocuklarımızı seviyor, on- ları kucaklıyor muyuz? Salt ailelerin değil, toplumun her kesiminin çocuklara karşı sevgi ağı kurması gerekir!.. 15-16 yaşlanndaki çocuklarımızı salt duvara yazı yazdıklan için işkenceden geçiren ve zindanlara atan düşünce, 17 yaşındaki Lara'nın intiharının nedenlerini araştıracağına müzik marketlerinden Pink Floyd ve Eric Clapton'un albümlerini toplayıp, siyah giysili gençleri gözal- tınaalır!.. Bu olay da bir süre sonra kapanır!.. Ne zaman ki ikinci bir intihar olayı patlar, ye- niden 'cadı avı' başlatılır!.. Bu bir dönme dolaptır... Az gelişmiş ülkelerin de alın yazısıdır!.. hikmet.cetinkaya(a cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/513 90 98 Hikmet ÇETİNKAYA TROYA'dan İYONYA'ya Mitolojik Aşklar Cografyası Bir ayda 2. Basım ti*H jbaçttuttlasula ıte. G ü n i z i Y a y ı n c ı l ı k Tel: 0212-512 42 19 Faks: 512 11 72