Katalog

I50CAK 2002 SALI CUMHURİYET SAYFA HABERLER Fransa'da büyük yolsuzluk • PARtS(AA)- Jransa'nın en büyük tankalanndan Societe Generale'in Genel Müdürü Daniel Bouton, Aolsuzluk suçlamasıyla cün gözaltına alındı. Bouton, Fransa ve Israil arasında yapılan banka ijlemleri sırasında kara para aklamakla suçlanıyor. Fransız polisinın bir süre önce söz konusu yolsuzluk iddialanyla ılgili başlattığı operasyonlarda, >ıne aynı bankanın üst diizey altı yöneticisi gözaltına alınmıştı. Boutonun polis taafindan gözaltına aiınması, Fransa'da geniş yankı uyandınrken, radyo ve televizyon kanallan, söz konusu gelişmeyi bultenlerinde ılk haber olarak dinleyicilere duyurdular. Mesut Yıhnaz okulaçtı • BURSA (Cumhuriyet) - ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz, Milli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu ile birlikte işadamı Turgay Ciner'in Yıldınm ilçesinde yaptırdığı 4 katlı, 32 dersliklı ve 960 öğrencinin eğitım göreceği ilköğretim okulunun açıhşuıa katıldı. Yılmaz, açılışta yaptığı konuşmada, eğitimdeki sorunlann ancak hayırseverlerin katkılanyla aşılabileceğini belirtti. Emekçiterden eylem kararı • tstanbul Haber Servisi - Emek Platformu tstanbul Bileşenleri Temsilciler Kurulu, "koalisyon partileri ile Emeklilikte Kademeli Geçiş Yasa Tasansı'nı protesto eden ve Iş Güvencesi Yasası'nın çıkmasını isteyen" eylemler düzenleme karan aldı. Platformun Istanbul Bileşenleri Dönem Sözcüsü ve Tüık-lş l.Bölge Temsilcisi Faruk Büyükkucak, yaptığı yazılı açıklamada, platformu oluşturan kuruluşlann kendi aralanndaki farklılıklan bir kenara bırakıp, emeğin ortak çıkarlannda birleştiklerini belirtti. SPK'niı20. kırıriuşytfdönümü • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Kuruluşunun 20. yılını kutlayan Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) Başkanı Doğan Cansızlar, borsada tahtası kapalı olan şirketlerden aldıklan bilgi formlanmn 4 tanesinin Istanbul Menkul Kıymetler Borsası'na - gönderildiğini açıkladığı sırada, tahtası kapalı olan şirketlerin bilgi formlarmı göndermek için süre istemelerine olumlu yanıt verirken "Ama bu süre 1 yıl da olmaz" dedi. Milli Güyenlik Konseyi'ne, Türk temsilci • ÜSKÜP(AA)- Makedonya Cumhurbaşkanı Boris Traykosvki'nin önerisi üzerine, Makedonya Milli Güvenlik Konseyi'ne Türk temsilci olarak Güner Ismaü seçildi. Başbakan Branko Çırvenkovski döneminde kültür bakanlığı ve hükümet sözcülüğü yapan Ismail, "Bu kuruma temsilci olmam için Cumhurbaşkanı Traykovski tarafından bana verilen önemi, Makedonya Türkleri adına son derece olumlu buluyorum" dedi. ABD'ye geçikmeli giden Başbakan Ecevit 'Gerekince önlem alıyoruz' dedi Kuzey Irak hep izlemedeANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)- Başbakan BülentEcevit, 5 gün sürecek ABD gezisine uçağının motorundaki anza ne- deniyle geç başlayabildi. Ku- zey Irak'a "yönefik kaygı veri- ci bir gebşme olduğu zaman" gerekli önlemlerin alındığını belirten Ecevit, ABD'deki gö- rüşmelerinde Türkiye'nin bek- lentilerinin iletileceğıni söyle- • Ecevit'i uğurlamaya gelen Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli ile Devlet Bakanı Kemal Derviş arasında soğukluk dikkat çekti. Bahçeli ile Derviş, protokoldeki uğurlama sırasında tokalaşmadı. di. Ecevit'i uğurlamaya gelen Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli ile Devlet Bakanı Ke- mal Derviş arasındaki soğuk- luk dikkat çekti. Bahçeli ile Der- viş, protokoldeki uğurlama sı- rasında tokalaşmadı. Başbakan Ecevit 1 in beraberin- deki kalabalık heyetle birlikte ABD'ye yapacağı resmi ziya- ret dün başladı. Ecevit, 110'u işa- damı, 40'ı gazeteci olmak üze- re toplam 212 kişilik heyetle ABD'ye uçtu. Ece\it, gezisi ile ilgili olarak yaptığı açıklamada, ikili ilişki- lerin her boyutuyla ele alınaca- ğını dile getirdi. Temaslan sıra- sında ABD Başkanı George Bush, Dışişleri, Savunma, Tica- ret ve Hazine bakanlanyla gö- Irak önerisi iletilmedi ALPERBAIİJ WASHt\GTON - ABD Başkanı George Bush'un ulusal güven- lik danışmanı Condo- lezza Rice, yann Baş- bakan Bülent Ecevit ile Oval Ofıs'te görüşecek olan Bush'a ekibi tara- findan Irak ile ilgili bir karar ya da öneri iletil- mediğini söyledi. Rice, dün, Ecevit'in ty'ashıng- ton'a gelişinden önce bir grup gazeteciyle yapuği görüşmede, eko- nomik ilişkileri geliş- tirmenin mükemmel bir amaç olduğunu behrten Rice, "Reformlar de- vam ettiği sürece kay- nak aktannıı da devam eder" dedi. Türkiye'nin bölge ve Islam dünyası için *mü- kemmel bir nıodel ol- duğunu" kavdeden Ri- ce, Türkiye, Ingiltere ve ABD'nın, AGSP üze- rinde anlaştığı formüle Yunanistan'ın da kaüla- cağına inandığını belir- terek bu konuda umut- lu olduğunu söyledi. ÇİZMEDEN YUKARI MUSAKART Meteorolojiye göre bu hafta sis altındayız. m.kart@superonline.com.tr rüşeceğini anlatan Ecevit, bu ülkedeki Türk toplumunun tem- sücileriyle de bir toplantı yapa- cağını söyledi. Türkiye'nin ABD ile arasındaki stratejik or- taklık ilişkisinin son dönemde daha da önem kazandığını be- lirten Ecevit şöyle konuştu: "Olumlu olarak getişen siyasal flişkflerimian yanı sıraticarive ekoDonük iüşkilerimizi de geüş- tirmekgerektiğini düşünü- yoruz. ABD'deki görüşme- lerimizde yetküilere bu ko- nudaki bektenblerimizi fle- teceğiz.Ziyaretiııgerekiki- HiKşkilerimiz.gerekutusta- rarası getişmekr baknnın- dan önem taşMhğma inanı- yorum." Kendisine Kuzey Irak'ta- ki gelışmelerle ilgili bir ra- por sunulduğu yönündeki haberlerin anımsatılması üzerine Ecevit, "Kuzey Iraktaneotupbittiğiniöte- den beri izleme olanağuıa sahtt)iz,raporgelmesinege- rek yok. Kaygı duyduğu- muz vakit gereken önlem- leri ahyoruz" dıye konuş- tu. Ecevit, ABD'ye gider- ken uçakta gazetecilerin sorulannı yanıtladı. Ece- vit, Türkiye'nin ABD ile ekonomik ilişkilerini can- landırmanın, bu ülkeden Türkiye'ye daha çok yatı- run gelmesinı sağlamanın önemli olduğunu belırte- rek, "AB'ye sagjanan ko- laytaklarm sağlanmasınıis- temek,bizimde hakkumz" dedi. Ecevit, "Söylediğim gibi astanda umuttu olarak gidıyonım ama sonuç ne olacak beiB olmaz. Çünkü nihayetABD'nin kendi ça- hşma \öntemleri var. Onun için her şeyi umduğumuz0- bi sağlayamayabüiriz. Fa- katTürkhe'nin zorluldan- nı Saym Bush ve arkadaş- lanbiliyorlar-'dedı Türkiye açtsından 'umudayolculuk' Başbakan Bülent Ecevit 'in ticaretin arttırılmasından asheri borçlann silinmesine kadar bir dizi istekte bulunacağı JVashington yönetiminden mesaj: Gerçekçi olun SERKANDEMİRTAŞ ANKARA - Başbakan Bülent Ece- vit'in dün başlayan ABD gezisi, tarihi- nin en ciddi ekonomik bunalımlann- dan birini yaşayan Türkiye açısından da "umuda yokuluk" olarak değerlen- dirihyor. Uluslararası terorizmin önlen- mesinde benzer görüş ve yaklaşımlan paylaşan ABD ve Türkiye'nin ticari iliş- kilerde de yakınlaşmasını, bu nedenle iki ülkenin tercihli ticaret anlaşması im- zalaması gerektiğini öngören Ecevit, 5.5 milyar dolarlık askeri borçlann da silinmesine çalışacak. ABD ise ziyaret- ten önce Türkiye'de yaratılan ortama dikkat çekerek, ziyaretle ilgili beklen- tilerin gerçekçi boyutta tutulması ge- rektiği uyansını yaptı. Ecevit'in 2 yıl aradan sonra dün git- tiği ABD ziyaretinde ikili ekonomik ilişkiler, Irak sorunu. Kıbns'ta çözüm umutlan ve terorizmle mücadele gibi önemli konu başlıklan gündeme gele- cek. Özelükle ticari ilişkilerin geliştiril- mesine yönehk beklentilerin de ABD ta- rafinda rahatsızlık yarattığı biliniyor. Ecevit'in ziyareti öncesinde ABD, dip- lomatik kanallar aracılığıyla Türkiye'de yaratılan ortama dikkat çekerek, özel- likle tican ilişkiler alanında gerçekçi olunmasını istedi. Başbakan Ecevit'in temaslan sırasın- da gündeme gelmesi beklenen konular ve beklentiler şöyle: Tkaret artsm: Türkiye'nin beklenti- lerinin başında ticaret olanaklannın art- hnhnası geliyor. Öd üüce arasındaki ti- caret rejimi Türkiye açısından haksız- lıklara neden oluyor. Türkiye'nin Ame- Tarihinin en zorlu ekonomik bunalımlanndan birini yaşayan Türkiye, iyimser söylemlerle girilen 2002 için ABD'nin desteğini aimaya çalışacak. ABD ise ziyaret öncesinde diplomatik yollarla gönderdiği mesajmda Türkiye'nin beklentilerinde gerçekçi olması gerektiğini bildirdi. Görüşülecek konularde hemen sonuç alınmasının olanaklı olmadığını, ABD içinde de tartışıhnası gereken unsurlar bulunduğunu belirten Washington yö- netimi, Kıbns konusunda da ABD"nin kısa sürede çözüm için baskısını sürdü- rebileceği mesajmı verdi. rikan ürünlerine uyguladığı gümnak yüzde 4.5. ABD'nin uyguladığı güm- rük vergisı yüzde 18. ABD'nin tüm ti- caret rakamlan arasmda Türkiye'den alımlan bınde 5 orannıda kalıyor. Top- lam 7 milyar dolar olan ticaret hacmi Tür- kiye aleyhine 1 milyar dolar açık veri- yor. Askeri alunlarla beraber bu açık çok daha büyük rakamlara çıkıyor. Teksülkotası: Türkiye, ABD'ye sanş- lannın yüzde 42'sini oluşturan tekstil alanında kotanın arthnhnasını beküyor. ABD, 2004-2005 yülannda tüm kota- lan kaldıracak. Bu nedenle Türkiye, tüm dünyanın salduacağı Amerikan pa- zannda şimdiden bir yer tutmak ama- cuıda. Demir-çeKkte sıkmb: ABD'nin sıkın- tıda olan bir başka sanayi olan demir- çelikte de 20'den fazla ülkeden yapılan alımlara sınırlandırma getireceği bihni- yor. Türkiye'nin bu sayılan üüceler ara- sında yer almaması isteniyor. Tercihli ticaret: Türkiye, ABD ile ter- cihli ticaret anlaşması imzalanmasının olanaklannı araştıracak. AB ile serbest ticaret uygulamasını geliştiren ABD'ye, Türkiye'nin de AB ile gümrük bırliği an- laşması imzaladığı anımsatılacak ve benzer kolayhklann gösterilmesini is- teyecek. i/i?Affl: /AYDINENGİN aengin@doruk.net.tr 11 Eylül'den sonra ortaya binbir söylenti yayıldı. Gizli servislerin film senaryolanna taş çıkartan, senaristlere par- mak ısırtan öyküler dilden di- le dolaştı. Kimileri hemen se- zilecek kadar budalacaydı. Söylendi, yayıldı ve unutulup girti. Kimileri çok inandıncıy- dı ama kanıtlanamadı. Onlar da unutulup grtti. Ama bir de kanrtlananlar ya da inkâr edilemeyenler var. Bu yazıda okuyacağınız bü- tün olaylar kanıtlanmış ya da çok önemli olmalanna rağ- men ilgili ve yetkili kişi ve ku- rumlarca yalanlanmamıştır. Madem 11 Eylül'den sonra "hiçbir şey eskisi gibi olma- yacak" dendi. Bari bu çorba- da bizim de tuzumuz bulun- sun. Şimdi sofraya buyrun. • • • 2001 yılının 4 Temmuzu'nda Usame bin Ladin kronik böb- rek hastalığından dolayı, Du- bai'de Amerikan Hastanesi'ne yattı. Bölgedeki CIA Istasyon Şefi, Bin Ladin'i hastanedeki özel süitinde ziyaret etti. O sı- 11 Eylül'ün Hâlâ Yanıtsız Sorulan rada Bin Ladin, ABD'nin Afri- ka'daki ikı büyükelçiliğinin bombalanması ve USS Cole savaş gemisine düzenlenen saldından dolayı aranmaktay- dı. ABD'nin eski Başkanı Bill Clinton tarafından yayımla- nan bir belgeye göre Bin La- din'in daha o dönemde yaka- lanması mümkündü. Oysa Bin Ladin'in 14 Temmuz 2001 'de özel jetiyle Dubai'den ayrıl- masına izin verildi. 15 Tem- muz'da da CIA Istasyon şefi VVashington'a döndü... Soru: En çok arananlar lis- tesinde adı varken ve buluş- ma günlerinde Dubai açıkla- nnda Amerikan denız koman- dolan devriye gezmekte iken CIAyani ABD, Bin Ladin'i ne- den yakalamadı? • • • 6 Eylül gününden itibaren New York borsasında United Airlines'ın ve American Airli- nes'ın hisselerinde yüksek fi- yattan. olağandışı satışlar baş- ladı. Ikiz kulelere saldın günü- nün arifesıne kadar süren sa- tışlar, olağan haftaların tam yüzde 1200 üstünde. Bir baş- ka yüksek fiyattan hisse satış işlemi uluslararası finans ku- rumlan olan Merryll- Lynch ve Morgan Stanley'de görüldü. O hisselerin satışındaki olağan- dışılık da yüzde 600'ü buldu. 11 Eylül günü kaçırılan ve dü- şen uçaklar bu iki havayolu şirketine aıtti. Keza Morgan- Stanley ve Merryll-Lynch fi- nans kurumlannın da ikiz ku- lelerde her biri 22'şer kata ya- yılmış merkezleri bulunuyordu. 11 Eylül'ün hemen ardın- dan hem uçak şirketlerinin, hem de iki finans kurumunun hisselerinde inanılmaz düşüş- ler oldu. United Airlines'ın satılan ve 11 Eylül'den birkaç gün önce yüksek fiyata elden çıkanlan hisselerinin birçoğu 1996-1998 yılları arasında Deutsche-AB Brown Şirketi tarafından alın- mıştı. O yıllarda Deutsche-AB Brown şirketinin başında A.B. Krongrad bulunuyordu. Krongrad 11 Eylül'de CIA'nın başındaydı ve bugün de ba- şında. Soru: Nasıl yani? Siz- ce sorulacak bir şey kalmış mı? • • • 11 Eylül'den tam bir ay ön- ce, Ağustos 2001 'de Rusya Devlet başkanı Vladimir Pu- tin, Rus Gizli Istihbarat Servi- si'ne; havaalanlarına, hükü- met binalanna ve ABD'nin sim- gesi sayılan bazı binalara si- vil uçaklarlagerçekleştirilecek kesin saldırılarla ilgili olarak ABD yönetimini "derhal, açık ve kesin bir dille" uyarması için emir verdi. Putin böyle bir emir verdiğini, eylül ayı so- nunda Amerikan NBC televiz- yonuna doğruladı. Soru: İki olasılık var. Ya Rusya gizli ser- visi bu bilgiyi vermeyi unuttu; ya CIA şefi aldığı bilgiyi masa- sında unuttu. Acaba hangisi doğru? • • • 1-10 Eylül günleri arasında Ingiltere, Arap Yanmadası'nın Pakistan'a en yakın noktası olan Umman'a "Hasat Hare- kâtı" çerçevesinde 25 bin as- kerini ve en büyük donanma fılosunu konuşlandırdı. Aynı anda, deniz komandolannı ta- şıyan iki ABD gemisi, Arap Denizi'nde Pakistan sınınnın hemen dışındaki bir bölgeye ulaştı. Yine aynı zamanda, "Partak Yıldız Harekâtı" için Mısır'da bulunan 23 bin NA- TO askerine, 17 bin ABD as- keri daha katıldı. Tüm bu askeri güçler, ilk uçak Dünya Ticaret Merke- zi'ne saldınmadan önce yerie- rini aldılar. Soru: Bu olağandışı askeri yığınağın 11 Eylül'den on gün önce başlayıp, bir gün önce ta- mamlanması bir rastlantıdan ibarettir değil mi? • • • Bir soru daha: Afganis- tan'da savaş bitti. Taleban ik- tidardan indirildi ve dağıldı. Peki Usame Bin Ladin n'oldu? Yani O hâlâ aranıyor mu? Son sorunun sorusu: Sa- hiden mi? POLflİKA GUNLÜGÜ HİKMET ÇETtNKAYA Cahit Tanör... Toprağın ve yıldızlann kokulan içinde gibiydi ben onu tanıdığım yıllarda!.. Heyecanlı ve atak!.. Sanki fırtınaya tutulmuş bir denizdi!.. Yüreğı tahta evciklerle donanmış, son fener bekçisiydi!.. Spil Dağı eteklerine yaslanmış kentin sokakla- nnı anımsadım, onun ölüm haberini alınca... Bülent Tanör, Reha Tanör, Fatmagül Berktay ve Ali Tanör'ün babası, Sevim Tanör'ün de eşiy- di emekli Kuımay Albay Cahit Tanör... Içimi bir hüzün bulutu kapladı... Çocukluk ve gençlik günlerimi anımsadım!.. Ben onu 1965 yılındatanıdım... Manisa'da Türkiye Işçi Partisi ll Başkanı'ydı Ca- hit Tanör... Sanırım sisli bir Manisa sabahında 'Manolya Pastanesi'nde oturuyorduk... Saleplerimızı içerken o bize sosyalizmi anla- tıyordu... Atilla Yamaç, Tezer Onay ve ben Cahit Am- ca'yı dinliyorduk... Çok gençtik!.. O yıllar Manisa bir başkaydı... Gözlerimi yumdum!.. Varlığımın yetişemeyeceği geniş zamanlarda düşlerim karşıma çıkmıştı... Cahit Amca Foça'ya yerieşmişti yıllar önce. Duy- duğum kadanyla gençlerle ilişkisini hiç kesme- mişti. Foça'da gençlere sörf öğretmişti... Eşi Sevim Tanör'ü aradım... Acılıydı... Şöyle dedi: "Dolu dolu 85 yıl yaşadı..." • • • Rüzgâr esiyor rüzgâr... Imbat mı yoksa meltem mi? Belki dünya üzerinde birmatemdir!.. Sisli bir Istanbul sabahında Spil Dağı etekleri- ne uzanıyorum... Düşlerim çalınmış!.. Bir gece mavisi düşüyorgözlerimin önüne... Lisenin tam karşısında 'çocukparkı' vardı. Işte orada yaz geceleri oturur konuşurduk... Yusuf Atılgan'ın Yunus Nadi Roman ödülü'nü kazandığı 'Aylak Adam' hepimizin elinde... Yusuf Atılgan konuşuyor, biz dinliyoruz... Cahit Amca da orada... Solculuğa meraklıyız!.. Bazen öyle çocukça sorular yöneltiyoruz ki Yu- suf Atılgan'la Cahit Tanör'e, ikisi de çok kızıyor!.. Içimizde gizli bir yeraltı sevinci var!.. Karadutlar güneşinde yanm kalmış sevdalar de- lik deşik etmiş yüreğimizi!.. Bize Nâzım'ı anlatıyorlar!.. Yıldızlann arasında yıldız aradığımız yıllar... Mavi yıldız zerresiyle koskocaman dünyamız- da iyilikler yakalamaya çalışıyoruz... Nâzım'dan bir şiir okuyor Cahit Amca: "Diyelim ki hapisteyiz yaşımız elliye yakın, daha da onsekiz sene olsun açılmasına demir kapının..." Sisli bir Istanbul sabahı... Ege'ye yağmur yağıyordur bu mevsim!.. Denizde fırtına vardır... Balıkçılar denize açılmamıştır... Umutlann bittiği, anılann yıkıldığı birormanda- yım sanki!.. . Akşam yıldızını anyorum ama yok!.. Karanlık geçlere kalmışım... Ah benim gençlik düşlerim!.. Manisa'da, Karaköy'de Kırmızı Köprü'nün ora- da otobüs bekliyorum; Zevk Sineması'nın önün- de film afişlerine bakıyorum... Cahit Amca bir şeyler anlatıyor yine... Diyor ki: "1965 seçimlerinde TİP Meclis'e girdi, dörtyıl sonra iktidardayız!" • • • Cahit Tanör!.. Heyecanlı ve atak!.. O dolu dolu yaşadı!.. Spil Dağı'nın eteklerine yaslanan kentin TİP il baş- kanıydı o!.. Yüregi tahta evciklerle donanmış, fırtınaya tu- tulmuş bir denizdi o!.. Zeus soyundan kalma bir aşkın son temsilci- lerinden birisiydi!.. Ne diyordu şair: "Buraya denizi çiziyorsun ya/ Kayıklan çiziyor- sun gehdel Umudu çiz alınyazısını çiz/ Ayazı da çiz alınterini de. Balıkçılan çiz balıkçılan/ Geceyi de çiz doğa- cak günü de/ Yoksulluğu çiz çaresini de çiz/ Sö- mürüyü de çiz sömürüyü de." Güle güle Cahit Amca!.. hikmet.cetinkaya a cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 AYD1N EIMGIN Tcmgo'dcm Taliban'a "Bu bir sezi yazılan kitabı. Bir gazetecinin Arjantin'den Bağdat çöflerine, Kudüs'ten Batkanlar'a, Batı Avrupa'mn ırmak boylanndan Sava ite Tuna'mn buluştuğu topraklara, Baltık kıyılanndan Afsanistan'a uzanan gezilerinin kitabı. Savaş muhabirliği gitgide bir Sazetecilik dahna dönüştü. Ben bir savaş muhabih de$ilim. Ceziterin hiç- birine savaşı gözlemek, izlemek üzere gitmedim. Ama çoğunda savaş $eldi beni buldu... Kitabı oluşturan yazıların tümü de 'dönünce' değil, 'yerinden' yazıldı. Bu kitap biraz da bu yazı serüvenlerini' okurla bölüşmek YAÜNLAR1