Katalog

EYLUL2001 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA D l Ş H A B E I v L r ! j K . dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Makedonya'da antaşmatekltyor •İSKİP/ KALKANDELEN (AA) - Makedon Parlamentosu Başkanı Stoyan Andov, parlamentonun anayasal revizyonu ele almak üzere çalışmaya başlaraası içın "herkesin evine dönmesinin garanti edilmesi" gerektiğini söyledi. AB'nin Makedonya özel temsilcisi François Leotard ise, 13 Ağustos'ta imzalanan banş anlaşmasında koşul olmadıgını belirtti. AB temsilcisi Leotard, parlamentonun çalışmalanna başlaması ve anayasal revizyonun öngörüldûğü gibi 4 Eylûl Salı günü oylanması yönünde umutlannı koruduğunu söyledi. lh*en kazası: 36kişiöWü • CAKARTA (Ajanslar)- Endonezya'nın Java Adası'nda bir yolcu treniyle, karşıdan gelen bir lokomotifin çarpışması sonucu en az 36 kişinin öldüğû, en az 48 kişinin de yaralandığı bildirildi. Yetkililer, başkent Cakarta'nın 200 kilometre doğusundaki Cirebon Istasyonu'nda yerel saatle 04.00'te (TSÎ 23.00) meydana gelen kazada yaralananlardan 20'sinin durumunun ciddiyetini koruduğunu söylediler. gnH gazetectyi nlezdl • PEKtN(AA)-Çinli kameraman-gazeteci, röportaj ve çekim yapmak üzere gittigi ülkenin güneybatısuıdaki Yunnan eyaletinde fıl tarafindan ezilerek öldü. Yerel bir televizyon adına çalışan kameraman Gao Zhengping, Mengman yerleşim biriminde çekimler yaptığı sırada, bir filin ayaklan altında kalarak can verdi. Haberde, fılin bölge sakinlerince önlem olarak kazılmış çukurun ûzerinden atlamayı başararak kameramanı ölünceye dek ayaklan altında çiğnedığı kaydedildi. Köktomlncfler 13 klfiyi öldürttij • CEZAYİR(AA)- Cezayir'de köktendinci Müslûmanlann düzenlendiği tahmin edilen 2 ayn saldında, toplam 13 kişi öldürüldü. Cezayir resmi haber ajansı APS'nin haberinde, saldırganlann aynı aileden 5 kişiyi boğazlanru keserek öldûrdükten sonra 16 yaşmdaki bir kızı kaçırdıklan duyuruldu. Hastane yetkilileri, yine önceki gün meydana gelen başka bir olayda da 4'ü kadın 8 kişinin Tiaret kentı yakınındaki yoksul bir semtte öldûrüldüklerini bildirdiler. Avustralya'nın gemideki sığınmacılara yönelik tutumu Norveç'i çileden çıkardı DeııizdekordüğümDış Haberler Servisi - Avustralya'nın, Norveç ban- dıralı kargo gemisinde bir haftadır kavurucu sıcakaltın- da yaşayan yüzlerce sığın- macı için geliştirdiği çözüm yöntemleri sert eleştirilere hedefoluyor. Norveç, Avust- ralya'nın Hint Okyanu- su'ndaki gemiyle ilgili tutu- mununtemel insanhaklanve uluslararası hukuklabağdaş- madığını söyledi. AvustralyaBaşbakanı John Howard dün, çoğu Afgan 460 sığınmacının Tampa ad- lıNorveç gemisinden Papua Yeni Gine'ye, buradan da uçaklarla Yeni Zelanda ve Nauru'yatransferleriyle ilgi- li olarak Papua Yeni Gine hûkûmetiyle anlaşmaya va- nldığını açıkladı. Avustralyalı yargıç Ant- hony North ise insan haklan savunuculanrun, sığınmacı- lann Avustralya'da kalması gerektiği savıyla açtığı dava sonuçlanana kadar sığınma- cılann bir yere gidemeyece- ği yönünde bir karar almıştı. Göç sorununun belirleyi- ci olacağı gelecek seçimler öncesinde sığınmacıları Avustralya'ya sokmayan Ho- vvard dün düzenlediğı basın toplantısında, kaçakların transferiyle ilgili çalışmala- nn sürdüğünü bildirdi. Ho- vvard'ın sözcüsü deReuters'e yaptığı açıklamada, Avust- ralya'nın Christmas Adası'na varan HMAS Manooragemi- sinin mültecileri Tampa'dan alacağmı duyurdu. Robenson sert konuştu Norveç'in Dışişleri Baka- nı Thorbjoern Jagland, "Ne Norveç'in,ne BM'nin,künse- nin yapabileceği bir şey yok" diyekonuştu. Jagland, Norveç radyosuna yaptığı açıklama- da, Tampa'nınbirhaftadır de- mir attığı ve kimsenin yaşa- madığı Christmas Adası'nı kastederek "Sığınnıaalan bu adayabırakmak biledaha in- sanca ohırdu" dedi. BM İnsan Haklan Yüksek Komiseri MaryRobinson da Avustralya'dan, gittikçe çık- maza giren soruna bir an ön- ce çözüm bulmasını istedı. BM'nin Irkçılıkla Mücade- le IConferansı çerçevesinde Durban'da bulunan Robin- son, "Burada insan hakla- nndansözedryonız. Buinsan- laraübbiyardırnvegıdagön- derüse bile, gemide bu şekâ- de kalmalan kabul edilebilir bir durum degjl* dedi. üzlerce sığınmacının Nauru Adası'yla Yeni Zelanda'ya gönderilmesi için hazırlıklar sürüyor. Ancak insan haklan savunuculannın açtığı davaya bakan yargıç, dava sonuçlanana kadar kaçaklann bir yere gidemeyeceği yönündeki karannın süresini uzattı. BM, Avustralya'dan soruna bir an önce çözüm bulmasını istiyor. (Fotoğraf: AP) Denizde sığınmacı dramı THESUNDAYTOIES Göç yolunda iki gazeteci • Gazetenin iki muhabiri, Arnavutluk'ta edindikleri sahte pasaportlarla Avrupa'yı yük treniyle baştan başa geçerek Fransa'ya geldi. Gazeteciler daha sonra teknelerle Ingiltere kıyılanna yaklaştı ve diğer mültecüerle birlikte yüzerek bu ülkeye ulaştı. TabunanaAminveannesiSohfla Amin.kendikriniAvustralya'yataşryanteknebatmca.diğerAfganstğmmacdaria biıükte EndoDezya yönetimi tarafmdan, Nusakambangon kâmpına gönderümişti. (Fotoğraf. AP) Taleban sığınmacı üreüyor CENEVRE (AP) - Tampa ge- misindeki 460 Afganın durumu, " sığınmacı kjmdir" tartışmasıru yeniden başlattı. Tartışma şu so- ru etrafinda dönüyor: Daha rahat bir yaşam isteyen yasadışı göç- menlerle, ülkelerinden korku yü- zünden kaçmak zorunda kalan sı- ğınmacılar bir tutulabilir mi? An- cakbu soruyayanıt vermekbiç ko- lay değil. Helehele insanlannkaç- tıklan ülke Afganistan'sa... Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) SözcüsüRon Redmond, "22yılhk savaş, krthk ve achk yüzünden in- sanlar evfcrinden oMu* diyor. Avustralya'ya bağh Christmas Adası yakınlannda bekleyen 460 sığınmacı, gözleri bir kez daha Afganistan'ın köktendinci yöne- timi Taleban'a çevirdi. Afganlann geçen yıl sığınma başvurusu yap- tığı ülkelerin sayısı 68. Geçen 5 yıl- da Avrupa'da sığınma başvurusu yapanlannsayısıüç kat artarak 34 bine ulaştı. Bu başvurulann yak- laşık üçte biri Almanya'da. Avrupa sığınmacılara kapıla- nnı kapattıkça, şanslannı Avust- ralya ve Kuzey Amerika yolun- da arayanların sayısı artıyor. UNHCR rakamlarına göre, ABD'de 4 bin 300, Avustralya'da da 3 bin 600 Afgan bulunuyor. Afgan sığınmacılar, 2000'in başlannda, kaçınlan bir Afgan yolcuuçağı Londra'da havaalanı- na indiğinde yine manşetlere çık- mıştı. Uçaktaki yaklaşık 80 si- vil, sığınma başvurusu yaptı, ço- ğu reddedildi. Uçaktaki perso- nelden 3'ü Pakistan'a kaçtı. UNHCR, yolculann akıbetinin ise bilinmediğini söylüyor. ABD: BEN KALKAN KURAYIM, SEN FÜZE GELİŞTİR Çin'e ahlaksız teklif • Pekin'i fuze kalkanına ikna etmek isteyen ABD'nin, Çin'in nükleer fuze kapasitesini geliştirmesine ses çıkarmayacağı belirtiliyor. ARKADAŞLARINIZLA PAYLAŞIN Dış Haberler Servisi - ABD'nin, fuze kalkanına yönelik tepkisini azaltmak için Çin'in nükleer fuze kapasitesini geliştirmesine karşı çıkmayı bırakabileceği bildirildi. Bir Çin firmasının Pakistan'a fuze teknolojisi verdiği iddiası üzerine ABD-Çin ilişkilerinde yaşanan gerginliğin ardından, VVashington yönetimi Çin politikasında değişiklik işaretleri verdi. ABD basın organlannda, "Çin ve ABD'nin getecekte nükleer denemelerin yeniden gercekleştirilmesini" tartışabilecekleri yönünde haberler çıkmaya başladı. ABD Başkanı George W. Bush'un gelecek ay Çin'e gerçekleştireceği gezi ile ilgili olarak da Washington Post gazetesi, ABD üst düzey yetkililerinin "füze kalkanıyla ilgili olarak Peldn'e daha aynntüı bilgi verileceğp yönündeki demeçlenni aktardı. Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rke, VVashington' ın gelecek haftalarda Çin'i "fuze kalkanının kendisi için bir tehdit otmadığma" ikna etmek için çok yoğun görüşmeler başlatacağını söyledi. Washington'ın bu çerçevede, Çin'in kendi nükleer füze kapasitesini geliştirmesine karşı olmadığını da ifade edebileceği belirtiliyor. LONDRA (AA) - In- giltere'de yayımlanan The Sunday Times ga- zetesininyasadışı göç ha- ritasını ortaya çıkannak için Arnavutluk'tan yola çikan kaçak kıhğmdaki iki muhabirinin yolcu- luklannm, Ingiltere'nin hiçbir denetime tabi tu- tulmayankıyılannda so- na erdiği ve iki muhabi- rin önceki sabah yüze- rek Ingiltere'ye çıkmayı başardıklan açıklandı. Gazetenin manşetten yayımladığı haberde, Sacha Hartgers ve Peter Semkr adlı muhabirle- nn yolculuklanna Arna- vutluk'un Vlore Lima- nı'ndanbaşladıklan, bu- radan sahte pasa- portlar satın al- dıklan ve diğer bütün gerekli iş- lemleri insan ka- çakçılığı yapan çeteler vasıtasıy- layaptıklan kay- dedildi. Kaçışın Milanoûzerinden gerçekleştiğine, Avrupa'nın ise bir baştan bir başa yüktrenlerininalt bölümlerindege- çildiğine dikkat çeken gazete, iki muhabirin Cala- iskentinde,Fran- sız balıkçılarla buluşturuldukla- nnı kaydetti. Times muha- bhierinden biri- nin, içinde başka mülteciler debu- lunan bir sürat motoru, diğerinin debirbalıkçıtek- nesiyle Ingiltere kıyılanna yaklaş- tınldıklannı be- lirten gazete, bu- radabulundukla- n araçlardan de- nize atlayan mu- habirlerin diğermülteci- lerle birlikte yüzerek kontrolsüz kıyı kentleri- ne çıkmayı başardıklan- nı açıkladı. Her iki muhabirin de kıyıya çıktıktan sonra el- lerini kollanm sallaya- rak Londra'ya kadar se- yahat ettiklerine dikkat çeken gazete. iki muha- birinin iki ay süren bu pratikuygulamaya daya- nan araştırma gezileri sı- rasında Fransız balıkçıla- nnın ve diğer denizcile- rin para kazanma karşı- lığında binlerce yasadı- şı mültecinin yaşamını tehlikeye atmâktan ka- çınmadıklanna tanıklık ettiklerini duyurdu. 100 kisi yakalandı Manş Tüneli vmr vızjar LONDR,V(Ajansiar)-tn- gütere'ye, Manş Tüneli'ni kullanarak önceki gece ka- çak yolla girmeye çalışan 100 kişi yakalandı. Euro- tunnelyönetimindenyapılan açıklamada, kaçakkrmtüne- le Coquellebölgesinden gir- meye çahştıklan, buyüzden tren seferlerinin aksadığı, yolculann zararlanrun taz- min edileceği belirtildi. Geçen haftadan bu yana iki kalabahk kaçak grubu- nun Fransa'dan Ingiltere'ye geçiş için kullanmayı de- nedikleri ManşTüneli'nin, yasadışt göçte önemli bir geçiş yolu oluşturduğuna dikkatçeken Ingütere Içiş- leri Bakanı David Blun- kett'in, tünelin Fransa ta- rafında bulunan mülteci kamplannınkapatılmasıyö- nünde Fransızhükümetine resmen başvuruda bulun- duğu öne sürüldü. BIÇAK SIRTI EROL MANÎSALI Avpupa Parlamentosu, KAnsveÖdünlerSndpi Gazetelerimizde başlıklan AB Parlamentosu 3- 7 Eylül'de Rumlann AB üyeliğini görüşecekve ha- zırlamış olduklan rapora göre Türkiye kınanacak. - Ankara'nın ulusal programında Kıbrıs'a ilişkin tutumu kabul edilemez denecek, - Türk ordusu KKTC'de işgalcidir denecek, - Rumlann AB'ye girişine karşılık Türkiye önlem alamaz dayatması yapılacak, Ve Türkiye bütün bu "dediklerini" yapmaz ise AB'ye giremez ibaresi eklenecek. 1994 yılından beri Türkiye- AB ilişkileri ile ilgili ola- rak Brüksel'de, Kıbrıs'ta, Ankara'da, Türk medya- sında, Türk siyasetinde o kadar büyük yalanlar söylendi ki; Deve hikâyesinde olduğu gibi düzel- tilecek yanı kalmadı. 1) 1995'te Gümrük Birliği belgesi hazırlanırken "işlenen c/nayef;"açık açık yazdım, "Gümrûk Bir- liği'nin Siyasal ve Ekonomik Bedeii" başlığı ile ya- yımladım. Üzülerek söylüyorum, 1996-2001 yılla- n arasında bütün söylediklerim, hem ekonomik olarak hem de Kıbns konusunda dogru çıktı, keş- ke yanılmış olsaydım. Kıbns konusunda tşin bu noktaya yavaş yavaş getirileceği belli idi. Rumlaria görüşmelerin kapısı Bürüksel'in 24 Şubat 1994 Başkanlık Bildirgesi belgesi ile aralandı. 6 Mart 1995 belgesine en faz- la Atina hükümeti sevinmişti. SimitJs bunu en az 50 defa kendi kamuoyuna açıkladı. Ankara hükümetlerinin "fahış hatasını", 28 Ara- lık 1995 belgesi ile MGK düzeltmeye çalıştı, ama yetmedi. 2) 1999 Helsinki Doruğu'nda Türkiye'ye "gös- termelik adaylık" verilirken -yine Simitis, zafer ka- zanmış bir komutan havasında Helsinki'den Ati- na'ya dönerken bando-mızıka ile karşılanıyordu.- Ecevft ise "Içime sindiremedim ama" diye di- ye Ege ve Kıbns konusunda ödün venyordu. - Malum medya ise en fazla Ismail Cem'i alkış- lıyordu. 3) Aralık 2000'de Brüksel'in hazırladığı "koşul- lu" Katılım Ortaklığı Belgesi'ne, Kıbns ve Ege "si- yasi koşullan" dahil edildiğı halde Ecevit buna da "evef" diyerek içine sindirebiliyordu. Hukuk bizde, siyaset AB'de! Uluslararası anlaşmalar ve hukuk bizden yana olmasına rağmen Ankara hükümetleri ve bürok- rasisi "büyük sermayenin güdümünde "ödün ver- miştir. Türkiye'nin AB karşısında ulusal çıkarian- nın korunmasına ";ç ve dış güç odaklan izin ver- memişlerdir", kamuoyu dahi aldatılmıştır. Şimdi ise "ya Kıbns, ya AB" diye aldatılmaya ça- lışılıyor. Avrupa Pariamentosu'nun yeni raporu, uluslararası anlaşmalann açık ihlaiidir. . - 1960 anlaşmalarına göre Rumlar tek taraflı AB'ye alınamaz, - Rumlann Kıbns Cumhuriyeti olarak tanınma- lan, 1964'ten beri, Batı'nın işleri çıkmaza sokma- sına yol açmıştır; iki ayaklı cumhuriyet, Rumlann işgaline göz yumularak tek ayaklı hale getirilmiş- tir,. - Türkiye Kıbns üzerinde "garantör" bir ülkedir, güvenlik kanalı bulundurabilir. Bu konuda herhal- de, "Ingilizlerden daha fazla kakkı vardır"\ -1960 anlaşmalan bile Türkiye'ye, Kıbns'ta as- ker bulundurma hakkı vermektedir, aynen ingitte- re'ye ve Yunanistan'a verdiği gibi. Kendi kendimizi aldatmayalım; Türkiye-AB iliş- kilerinin ve üyeliğinin Kıbns'la, Ege'yle, Tener Pat- rikhanesi ile vs. hiçbir ilgisi bulunmamaktadır. AB, kendisine tek yanlı bağlamaya çalıştığı ve yann da içine almayacağı Türkiye'den, "adaylıkkan- dırmacası" ile bazı ödünler koparmaya çalışmak- tadır. Türkiye'de bir Fransa gibi, bir Almanya gibi "ulusal siyasi iradenin oluşamaması", siyasetle- rin -kendi çıkarian doğrultusunda- ödünler ver- melerine yol açmaktadır. Aynen, hasta adam Os- manlı'nın çöküş döneminde olduğu gibi. - Arada MGK, AB ile ilişkilerde "ulusal irade ye- rine" devreye girip duzertme ışlemleri yapmakta- dır. Ancak bu çıkışlaretkili olamamakta, zaman için- de yavaş yavaş, iç ve dış güçler "bu çıkışlan eli- mine edecek önlemleri" almaktadırlar. Bütün bun- lann aynntılannı, isimleri de vererek "Avrupa Çık- mazı" kitabımda yazdım, kimse itiraz edemedi, edemezlerdi. Eğer MGK'nin düzeltme işlemleri yeterii olsay- dı, "1994-2001 döneminde, AB-Türkiye ilişkilerin- de, Türkiye'nin ekonomik ve siyasi olarak tek yan- lı bağlanması" konusu yerleşmezdi. MGK sadece, AGSK konusunda "kesin ret" göstererek süreci durdurabilmiştir. Diğer alanlar- da Türkiye, AB karşısında sürekli geriletilmiştir. Şimdi Avrupa Pariamentosu'nun yeni almakta olduğu karar, son 7 yıldaki gerilemenin bir sonu- cudur. Türkiye yavaş yavaş, AB karşısında eli-kolu bağ- lı durumuna getirilmiş bulunuyor. Bunu hâlâ gör- memekte direnirsen, yann "çok büyük kavga" çı- kacaktır, bundan kimsenin kuşkusu olmasın.