Katalog

9 EYLÜL 2001 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA TEROR VE SAVAŞ rürk Brüksel'de • BRÜKSEL(AA)- VB'ye üye ve aday olan klkelerin içişleri ve Ldalet bakanlanmn îrüksel'de »erçekleştirdikleri oplantıda Türkiye'yi emsil eden Adalet 3akanı Hikmet Sami Türk, düzenlediği basın oplantısında, bazı AB îlkelerinin terör >rgütlerine ve ^andaşlanna desteği Jurdurmalan konusunda tıenüz somut mesafe alınmadığını söyledi. Bazı AB ülkelerinin, Türkiye'de faaliyet gösteren terör örgütlerine veya bu örgütlerin yandaşlanna destek vermekten vazgeçip vazgeçmeyeceklerine ilişkin bir soruyu yanıtlayan Türk, "Henüz olayı bu kadar somutlaştvracak mesafe aldığımızı söyleyemeyiz. Bizim açımızdan, özellikle, eylemlerine hedef olduğumuz örgûtlerle raücadele önem taşımaktadır, ama sadece bununla sınırlı kalmak istemiyoruz. Biz, terörûn kökeni ve amacı ne olursa olsun, her türlü uygulamasına karşıyız" dedi. Bolton ftzbekistan'da • TAŞKENT(AA)- ABD Dışişleri Bakan Yaıdımcısj John Bolton'ın, terorizmle mücadele konusunda temaslar yapmak ûzere Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te bulunduğu bildirildi. ABD büyükelçiliğinden bir yetkili, Reuters'e, "Bolton, şu anda terorizmle mücadele konusunu görûşmek ûzere Taşkent'te" dedi, başka aynntı vermedi. Bolton, ABD'nin, silahlann kontrolü ve uluslararası gûvenlik konulanyla ilgili dışişleri bakan yardımcılığı görevini yürütüyor. Kuveyt, uçuştarı durduruyor • KITVEYT(AA)- Kuveyt Havayollan, Pakistan'ın başkenti tslamabad ve Lahor kentindeki havaalanlanna uçuşlan iptal etme karan aldığını bildirdi. Havayollan tarafından yapılan açıklamada, uçuş iptali karannın şu anki uluslararası durum ve işletme maliyetlerinin artması üzerine alındığı kaydedildi. Latön şüphelisi serbest bırakıldı • ÎSTANBUL(AA)- Istanbul'da Suudi terörist Usame bin Ladin'in adamı olabileceği şüphesiyle gözaltına alınan bir kişi, dün Istanbul DGM'de savcılıkça serbest bırakıldı. Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, bir ihbar ûzerine Biat AŞ'nin sahibi Mehmet Gûney'i, Suudi terörist Usame bin Ladin'in adamı olabileceği gerekçesiyle gözaltına aldı. Istanbul DGM'ye sevk edilen Gûney, Cumhuriyet Savcısı Turan Çolakkadı tarafından sorgulanmasının aıduıdan serbest bırakıldı. Goldnıann, Amerika'nın uzunyıüar mülteeileri mıknatıs gibi çektiğmi söylüyor GüverilisığınakAlmanya'da yayımlanan Die Welt gazetesinin konukyazarlanndan olan ABD'li gazeteci Robert Goldmann, Amerika'nın uzunyıllar başta Muse- viler olmak üzere birçok toplum için sığınılacak güvenli bir liman oldu- ğunu vurguluyor. Musevi gazeteci, makalesinde. "Bu ülke dûnyanm dört bir yanından ge- len mülteciler, gezginler, yurtsuzlar içinbir mıknaüsgibidir" diyen Gold- mann, "Ben Amerikahyım* diyebil- menin insanlar için önemli bir gü- vence olduğunu savunuyor. Ve 11 Ey- lül'den sonra bu güven duygusunun sarsıldığıru. ancakher şeye rağmenyok olmadığını vurguluyor. Goldmann, "MusevibirkaçağmdüsünceterT ola- rak nitelediği ve "Amerika gûvenlik • Die Welt gazetesinin konuk yazarlanndan olan ABD'li gazeteci Robert Goldmann, Amerika'nın uzun yıllar başta Museviler olmak üzere birçok toplum için sığınılacak güvenli bir liman olduğunu vurguluyor. demekti" başlığını koyduğu makale- sinde, "60yüönce olduğumuz kadar gü\«ıMbirortamda\-aşamadığınıızke- sin" diyor. Güvenli bir limandı 1940 yılmda ailesiyle New York'a kaçtığını anlatan Goldmann özgür- lük yolculuğunu şöyle özetliyor. "Bir tngilizgemisiyleyapüğımız 10 gûnlûkyolculuktan sonraNcvv York'a vardık. Yedi yüdan sonra ilk kez can korkusundan uzak, güvenli bir or- tamdaydık. O zaman Dünya Ticaret Merkezi yoktu. Ancak, gökdelenler bizim için 'New York' demekti. Bir- çok gezginin çok zor ulaşüğı, kimile- rinin niç ulaşarnadığıgüvenlibir fiman- dı burası.Takipedihnekten, saldırûar- dan, tehlikelerden uzak bir liman. Frankfurt'taki kocaman evimizden sonra 100'üncüCadde'detuttuğumuz tek odah eve taşındık. Dördûmûz bu kadar kûçükbir mekânda hiç bu ka- dar mutlu oünamıştık.*' ABD'ye gittikten beş yıl sonra da vatandaşlığa kabul edildiklerini ve gururla "Ben Amerikaüyım" dedik- lerini anlatan Goldmann, "Ancak 11 EylüTde güvenli dünyamıza bûyûk bir darbe indi" diyor. Kendisi gıbi mültecilerin terörist- leri "yeni bir HMer" olarak gördük- lerine değinen Goldmann, "Ancak, bunlannHitkrgibiordusu,silahıyok, onlarbaşka yollaria güçlerini gösteri- yorlar.YarmAvrupa'daya daABD'nin başka bir eyaktinde görünmeyecek- leri ne malum" diyor. "Ben Âmeri- kahyun" sözünün ve yurtsuz kalan milyonlarca insan için umut oluştu- ran, fırsatlar sunan Amerikalılık ru- hunun Avrupa ülkelerindeki gibi ko- yu bir milliyetçilik değil, sadece gu- rur ve güven duygusu olduğunu sa- vunan Goldmann, "Bu liman sarsü- dı, ancakyıtabnayacak" diyor. MSNBC Öçalma, adaleti yerine getir Intihar saldınlannın ardından ulusal yas ilan eden ve acıyla kenetlenen ABD, suçlulan cezalandırmak için hazırhklannı büyük bir hızla sûrdûrüyor. MSNBC'nin internetteki sitesinde makalesi yayımlanan Jim WaDis, ülkedeki 3 bine yakın dini liderin -Hıristiyan, Musevi ve Müslüman- yayımladıklan bildiride, ABD'nin *yanrtı''nın toplumun ulusal karakteri için bir sınav olacağının vurgulandığma dikkat çekiyor. Ülkede saldınlardan sonra savaş dili konuşulmaya başlandığına işaret eden Wallis, "Savaş dilini bırakın, öç almayın, adaleti sağlayan" diyor. Savaş dilinin saldmlara yanıt verirken gerekli olan etik değerleri yok ettiğini savunan Wallis, ABD'lilerin ilk kez bu gezegende yaşayan ve bu tür acılan çeken insanlann durumuna düştüğünü belirtiyor. Saldınlan düzenleyenlerden hesap sorulmasım isteyen Amerikan halkmın yüzde 73'ü, Gallup tarafmdan yaptınlan yeni bir araştırmaya göre yanıtın sadece sorumlu olanlara yönelik olmasını istiyor. Afganistan'daki masum çocuklann bombalanmasına ve bu şekilde yanıt verilmesine karşı çıkıyor. Wallis de ABD'nin, savaş sözü etmek yerine sabır, disiplin ve azimle teröristlerin ağuu yok ederek, etkisiz hale getirerek "ulusal karakter sınavın ndan olumlu not alması gerektiğini savunuyor. Kongre işsizlere adüdavransın Intihar saldınlarımn ardmdan gözler Bush yönetiminin savaş hazırlıklanna çevrilirken, kriz nedeniyle işsiz kalanlar da kendilerini garanti altına almanın derdinde. Washington Post gazetesinin editoryal köşesinde yayımlanan konuyla ilgili yazıda Kongre'nin öncelikli olarak büyük kayba uğrayan havayolu şirketlerine geniş çaplı maddi destek ve işten çıkanlan elemanlarına yardım yapma karan alması eleştiriliyor. Geçen 10 yılda ekonomisi hızla büyüyen bir ülke olan ABD'de işsizlik oramnnı düşük olduğu hatırlatılan yazıya göre işsizlik sigortası sistemi de gözden geçirilmedi. Yazıda sadece havayolu şirketlerinde değil, oteller, seyahat acenteleri, lokantalar ve diğer işyerlerinde çahşırken işini kaybedenlerin hepsine destek verilmesi gerektiği savunuluyor. "Kongre bu sistemi dûzehmeti" denilen yazıda bir gruba aynmcılık yapılacağrna tüm işsiz kalanlara yardım eli uzatılması gerektiğini vurgulayan Washington Post gazetesi "Tüm işsiz kalanlar aynı degerde" yorumunu yapıyor. DOSTLAR DÜSMANIAR Washington Times, Çin'in Afganistan'a yardım ettiğini yazdı Taleban'a iletişim ağı• Washington Times gazetesinde yayımlanan habere göre Zhongxing Telecom ve Huawei Technologies iki yıldır. 13 bin kullanıcıya hizmet götürecek bir iletişim ağı için çalışıyor. ABD'li istihbaratçüar, Çin'de dev- let kontrolünde olan ikitelekomüni- kasyon firmasımn Taleban yöneti- mine Afganistan'ın başkenti Kâbü'de telefon sistemi kurma konusunda yardım ettiklerini açıkladılar. Was- hington Times gazetesinde yayım- lanan habere göre adlannın gizli tu- tulmasını isteyen istihbarat örgütü yetkilileri, Zhongxing Telecom ve Huawei Technologies'in iki yıldır, 13 bin kullanıcıya hizmet götürecek bir iletişim ağı içinçalıştıklan duyu- ruldu. Habere göre, Pekin ABD'li istihbaratçılan yalanlayarak, "Afga- nistan'da çakşan Çin firması yok" açıklamasını yaptı. Karneleri kötü Merkezleri Çin'in ticari açıdan özel bir bölgesi olan Şenzen'de bulunan iki fırmanın dakarneleri zayıflarla do- lu. Huawei Technologies ABD'li is- tihbaratçılar tarafından Birleşmiş Milletler'in ambargosunu delerek Irak'ta fıber-optik iletişim ağı kurdu. Buağın, ABD ve Ingiltere'nin Irak'ın hava savunma sahasma yaptığı sal- dınlara karşı kullanması düşûnül- müştü. Zhongxing Telecom ise Sırbis- tan'da telefon bağlantılan kurdu. ABD'li istihbaratçılar, Huavvei'nin Çinlibir askeri yetkili tarafindan ku- rulduğunu söylerken, iki firmanın ülkedeki merkezleri ve Çin'in ABD'deki büyükelçiliği konuyla il- gili açıklama yapmaktan kaçmdı. ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileri de iki firmanın Afganistan'daki ça- lışmalanvehükümeünÇin'denbuşir- ketlerinbölgedeki faaliyetlerini dur- durmasına yönelik talepte bulunup bulunmadığına ilişkin açıklama ya- pılmadı. Bakanlık yetkilileri sadece, "Biz Çin'in terorizme karşı mücadekde işbirüği yapmasını bekfiyoruz" de- mekle yetindiler. Çin-Taleban bağ- lannsı daha önce de gündeme gelmiş- ti. Ağustos ayında Usame bin Ladin Afganistan ve Çin arasmda iyi iliş- kiler için çağn yapmış, Iran Haber Ajansı da 1998 yılmda Pekin ve Ta- leban yönetiminin savunma alanın- da işbirliğini öngören bir anlaşma yaptıklanm duyurmuştu. HOSTESLER, YOLCULARI 'GÖZLEYECEK' Havaalanlarmda öııleııı EBRUTOKTAR ANKARA-Türk havasa- hası ve havaalanlannın ABD uçaklanna açılması- nın ardından, havaalanla- rmda olağanüstü önlemler almdı. Uçuş personeli yol- culann gözlenmesi yönün- de bir eğitimden geçirilir- ken, X Ray cihazlanrun du- yarlılığı arttınldı. radarlarm denetimi yapıldı, havaalan- lanndaki sivil ve resmi gû- venlik görevlilerinin sayısı arranldı. Bukapsamda hos- tesler, yiyecek ve içecek servislerinin ardından he- men kabine yönelmek ye- rine yolculan gözleyecek ve şüpheli durumlarda il- gilüeri uyaracak. DevletLi- manlan Hava Meydanla- n'nda Genelkurmay Baş- kanlığı ve Milli Gûvenlik Kurulu(MGK) uzmanlan- nın katıldığı büyük bir sivil savunma tatbikatı yapıldı. Havaalanlan: ABD'deki terörist saldınrun ardından havasahasının ABD uçak- lanna açılmasıyla birlikte olağanüstüönlemlerin mer- kezioldu. Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi Sekre- teryası'ndan alınankararlar çerçevesindehavaalanlann- da; 7 maddedenoluşan gû- venlik önlemleripaketiuy- gulanması kararlaşünldı. Buçerçevede ahnanönlem- ler şöyle: • Radarianndenetimiya- pıldı. Radarlarda çahşan teknik personel eğitimden geçirildi. gun görüldü. • Sivil ve resmi gûven- lik görevlisi sayısı arttınl- dı. • Bilet-pasaport kontrol noktalanndaki gûvenlikbi- rimleri ve banko sayısı art- tınldı. Işlemlerhızlandınl- dı. Kuyruk oluşumuengel- lenerek, işlemlerin seri ha- le getirilmesi amaçlandı. • Uçak kaçırma ve terö- rist eylemlere karşı uçuş • X Ray cihazlanrun duyarlılığı arttınldı, yolcuların sürekli izlenmesi için uçuş personeli eğitimden geçirildi, radarlann denetimi yapıldı, gûvenlik görevlisi sayısı arttınldı. • Havaalanlanndaki X Ray cihazlannınhassasiye- ti arttınldı. • Bagaj incelemeleri da- ha aynntılı hale getirildi. Şüpheli bir durumda, ba- gajlann tamamen boşaltıl- ması öngörüldü. • Bagajlan etiketleme, ayırma ve bant sistemle- rindeki işlemlerin ayn ay- n elemanlar tarafından de- netlenerek yapılması uy- personeli özel bir kurstan geçirildi. Personelin, söz- konusudurumlarda soğuk- kanlı davranmalannın öne- mi anlatüdı. Personelin da- hahareketli, gözlemci olma- sı, yolculann her hareketi- ni izleyerek gözlemesi ve şüpheli davranışlan anında ilgililere iletmesi istendi. Bu kapsamda hosteslerin "hizmettedevamhhğı'' esas alması, yiyecek ve içecek servislerinin ardından he- men kabine yönelmek ye- rine yolcu davranışlanm gözlemeye dönükbirhare- ketlilik içinde ohnası ge- rektiği vurgulandı. Boğazlara koruma Olası bir terör eylemine karşı,boğazlarda da önlem- ler alınacak. Başbakanlık- ta yapılan gûvenliktoplan- tısında alınankararlar uya- nnca, Çanakkale ve Istan- bul Boğazı hem havadan, hem karadan hem de de- nizden gelebilecek tehlike- lere karşı korumaya alına- cak. Başbakanlığın "gizir ibareliyazısında terör ama- cıyla tehlikeli madde taşı- yan gemilerin Boğazköp- rüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, Umuryeri bölge- sindeki Petrol Ofısi tesisle- ri ve saraylannda infılak et- tirilebileceğine işaret edil- di. Yazıda, denizde seyir halindeki araçlardan, ateş- li silah kullanmak suretiy- le karadaki kritik tesislere saldında bulunulabileceği vurgulandı. Ingilizlerden rapor Uyuşturucuya 15 katrilyon liralıkhesap • îngiliz hükümeti, Afganistan başta olmak üzere eroin üreten ve ihraç eden ülkelere karşı mücadelenin başanya ulaşması halinde, yılda 15 katrilyonu ve 700 bin uyuşturucu kullanıcısını kurtarmayı amaçhyor. REŞAIAKAR LONDRA - ABD'nin Afganistan'a yönelik askeri müdahale hazırlıldanna en büyük desteği veren Ingiltere'nin uyuşturucuya kapürdığı paramn yılda 6.6 miryar sterlin (yaklaşık 15 katrilyon 180 trilyon TL) olduğu açıklandı. tngiltere içişleri Bakanlığı tarafından ortaya konan şok rapor ciddi tarüşmalara yol açarken, yaklaşık 694 bin Îngiliz vatandaşınm sürekli uyuşturucu kullanmasıyla ülke ekonomisinin ağır darbeler yediği vurgulandı. İçişleri Bakanlığı raporunda 270 bin lngilizin sürekli eroin, 298 bininin kokain, 126 bininin de sürekli Amfetamin kullarucısı olduğuna dikkat çekilerek, uyuşturucu üreten ve bunu pazarlayan ülkelere karşı etkin önlemlerin ahnması halinde sadece îngiltere'nin 6.6 milyar sterlin tasarruf edeceği ammsatıldı. Aynı raporda îngiliz halkınm ayakkabıya yılda 5.4 milyar, lokantalara 5.7 milyar. meşrubata 5.8 miîyar, eğlenceye 4.25 milyar, bisküvi ve kek çeşitlerine de yılda 2.7 milyar sterlin harcadığı belirtildi. Işçi Partisi'nin iktidara getaıesinden sonra 2005 yılına kadar gençler arasındaki uyuşturucu kullammmın yüzde 25 oranmda azaltılmasmın hedeflendiği, ancak bunun gerçekleşmediği, üstelik uyuşturucu kullananlann sayısında artışlann meydana geldiği de raporda yer alıyor. tngiliz İçişleri Bakanlığı raporunda, uyuşturucu kullananlann daha çok 16 ile 29 yaslannda olduğu ve geçtiğimiz yıl içinde uyuşturucuya bağh olarak 430 suçun işlendiği önemle vurgulanırken, bu tür gelişmelerin sadece ekonomik yönden degil, sosyal ve kültürel yönden vahim sonuçlar yaratbğı ammsatıldı. Neden savaş? ABD'ye yönelik terör saldmsından sonra ülke çapında gûvenlik önlemlerini arttıran Îngiliz hükümeti, Afganistan'a veya başka ülkelere yöneük askeri harekâta tam destek verirken, îngiliz basını da ilk gûnkü gibi savaş senaryolannı ön planda tutuyor. Gûnlük ulusal gazetelerin manşetlerinde, Afganistan'a yönelik askeri harekâtın aç ve susuz masum insanlara, ya da yaşamdan umudunu yitirmiş hastahklı çocuklara yönelik değil, aşın dinci, gözü dönmüş militanlara yönelik olacağı da ısrarla vurgulanıyor. Rum basını Sürgünde hiikümethazırlığı LEFKC^A (AA) -Afganistan'daki Taleban yönetimine muhalif gruplann. "sürgünde bir hükümet" kurmaya hazırlandığı iddia edildi. Rum basını, Afgan muhaliflerin, önümüzdeki günlerde, Kıbns Rum kesiminde bir araya gelerek, Taleban yönetimine karşı ortak turum belirlemeye ve "sürgünde bir hükümet'' kurmaya çalışacaklannı yazdı. Afgan muhaliflerin, Rum kesiminde yapacaklan toplantı için, Rum yönetimine de bügi verdikleri belirtildi. Bu arada, Kıbns Rum Kesimi Dışişleri Bakanı Yannakis Kasolides, Afganistan'ın içerden harap edilmesine dahil olma ya da taraf tutma gibi görülebilecek böyle bir toplantrya ev sahipliği yapmayacaklanm söyledi. Kasulides. gazetecilere yaptığı açıklamada, "Şu anki koşuHar ahlnda, Kıbns Rum kesimi hükümetinln kendi topraklarmda herbangi bir gjrişimi teş\ik etme\eceğinL Kıbns'ın küçük ve kendi sorunlan olan bir ülke olduğunu ve özeUikk dikkatii obnak istediğüû" söyledi. Kasulides. Afganistan'ın uluslararası toplum tarafindan tanınmış hükürnetinin Tacikistan'm başkenti Duşanbe'de olduğunu kaydetti. Eski Afganistan Dışişleri Bakanı Humayun Carir ise geniş tabanlı bir koalisyon hükümeti oluşturmak amacıyla, Taleban yönetimine muhalif güçleri toplamak için Kıbns Rum kesimine gideceğini söyledi. Carrir, Iran'uı başkenti Tahran'dan telefonla Reuters'e yaptığı açıklamada. "Geniş tabanh bir hükümet oluşturmaya çalışıyoruz. Bu Taleban ve Afganistan içinde terorizme karşı olan ABD ile uluslararası toplumayardımcı olacak" dedi. Afgan aşiret ûyeleri, "Kıbns 801*0" olarak bilinen süreçte kendi aralannda bir uzlaşmaya varmak için 1999 yılından iribaren Kıbns Rum kesiminde düzenli olarak toplantılar yapıyor.