Katalog

LÜ1.2001 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYfA SAVAŞ KORKUSU 11 yaz Saray, Suudi teröristi kanıt olmadan vermeyeceklerini bildiren Taleban 'ı uyardı 3in LadinrestleşmesitaşHaberier Servisi-Washing- , ABD deki saldınlannbaşso- nlusu sayılan Suudi asıllıterö- ı Ussune bin Ladin'ı teslim et- :yeyanaşmayan Talebanyöne- ıini4ün sertbir şekilde uyardı. leban'vn lideriMolla Muham- edÖmer'in Bin Ladin'i teslim mek için ABD'den sorautkanıt temesi üzerine Beyaz Saray, rarüştnanmdeğ^L,hareketegeç- kenin zamanı gebniştir" dedi. ABD savaş.gemileriaçıklanma- ın bir istikamete gitmek üzere ola çıkarken Amerikan yöneti- ıi, Afganıstan'ı dün yeniden yardı ve "teröristUsamebinLa- in'inteslimedibnevaktinin gel- Sğtai" bildirdi. Beyaz Saray Sözcüsü AriFle- scher, "BaşkanGeorge Bush'un Faleban yönetimine mesajı çok >çfeŞimdL,görüşmeninarası de- ÇİLHareketegecme vaktigelmiş- irJ1 dedi. Sözcü, Kâbılrejimin- ien "teröristieri banndırmaya »on vermesini" ıstedı. Afganıstan'da yönetimi elinde tutan Taleban'm lideri Molla Ömer, dün daha erken saatlerde yaptığı açıklamada, Usame bin Ladin'in teslim edilmesi çağnsı- nın, Taleban'ıyok etmek içinbirba- hane olduğunu söylemişti. Ömer, Taleban'a bağh yüzlerce din adamının dün Bin Laduı kriziy- le ilgilı yaptığı toplantıya gönderdı- ği açıklamada, "Buülkenindüşman- larutsbmisistenıigözkaTnclekibirdi- ken gibi görüyor ve bunuyoketmek için değişik bahaneler anyor" dedi. "LlsamebinLadinbu bahanelerden biri" ıfadesıni kullananÖmer, BinLa- din'in suçluluğuna ilişkinkanıtlann Afganistan yüksekmahkemesine ya daüç lslam ülkesinin dini görevlile- rine verilmesini istedi. Bin Ladin'in teslımi konusunda ABD'ninsabır göstermesini de iste- yen ömer, "ABD'nin bütûn bilgpe- ritoplamasuuvebütünzanlüanbttV- mastnıistiyoruz" dedi. Molla Ömer, "Bütün dünyayı temin ederiz ki, ne Bin Ladin, ne de bir başkası Afgan topraklannıbaşkalannakarşıkuüa- nabiür" diye konuştu. Afganistan'da yüzlerce dini lider- den oluşan ulema, Usame bin La- din'inteslimedilmesine ilişkinulus- lararası talepleri ele almaküzere dün başkent Kâbil'de başladıkları top- lantıya bugün devam etme karan al- mıştı. Taleban tarafından yapılan açıklamaya göre, ABD'de 11 Ey- lül'de düzenlenen saldınlann başlı- ca sorumlusu ilan edilen Suudi asıl- lı milyarder Bin Ladin'in akıbetine ilişkin karan almak üzere ülkenin dörtbiryanındanbaşkente gelen ule- ma toplantıyabugün devam edecek. Başkentin merkezındeki devlet başkanhğı sarayında biraraya geldi- ği belirtilen ulemanm önceki gün yapılmasıplanlanantoplantısı, açık- lanmayan bir nedenle düne ertelen- mişti. Toplantıda, Bin Ladin ile ABD'nin muhtemel saldınsının or- taya çıkardığı durumun ele alınaca- ğını ve bir karara vanlacağı, aluıa- cak karann da "önemli ve bağlayıcı olduğuve hükümetinkaranuygûla- yacağT belırtılmiştı. Blair: Taleban'ı terörist sayanz ABD'nin baş müttefikı îngıltere Başbakanı Tony Blair, kendileriyle işbirlıği yapmaması ve Bin Ladin'i topraklannda banndırmaya devam etmeleri halinde Taleban'a terörist muamelesı yapacaklan uyansında bulundu. Blair, BBC'ye yaptığı açıklama- da, tt Tateban'ın,terorizmiktşkırtan- lara yardım etmeyeve onlan bann- dırmaya bir sonvermesi gerekmek- tedir, aksi takdirde Taleban'a terö- rist muanıeksiyapacağız'' dedi. Tony Blair, Taleban'ın kendileriyle işbır- liğiyapmayıreddetmesihalindebu- nun sonuçlannı çok dikkatli incele- mesi gerektiğinı vurgulayarak "Te- rotianekar^savaşbtderüeonisurar»- sında bir çatışma değiL uygar dün- ya üe kötülük yapan fanatikler ara- smdaküresdbir çaüşmadır'' diyeko- nuştu. Büieşmiş Milletler (BM) Güven- lık Konseyi üyeleri, Taleban'ın kon- seykararlannauyarakBinLadin'ites- lim etmesuü istedi. Ülkeninkuzeyinde Taleban'akar- şı mücadele verenKuzey Ittifakı ise "Taleban'ın. BinLadin'i asla teslim etmeyeeeğiveişbnijğikonusundaPa- kistan'agüvenikmeyeceği'' ıddiasın- da bulundu. K-uzey îttıfakı'nıntem- sılcüenBMtarafından Afganistan' ın yasalhükümetiolarakkabul ediliyor. Buçerçevede Afganistan' ınBMda- imitemsilcisi sıfatıylabirbasın top- / aleban'm lideri Molla Ömer, Bin Ladin'in teslimi konusunda ABD'nin sabırgöstermesini istedi ABD ise "Arnk hareketegeçme zamanı geldi" diyerek Taleban'ı uyardı. İSölge ülkelerinde askeri hareketlilik gözleniyor. Rusya sınırdaki önlemlerini artardu Afganistan 'ın komşuları da sığınmacı akımndan endişe ediyor. (Fotoğraf: REUTERS) lantısı düzenleyen Ravan Ferhadi, söz konusu uyanlan yaptıktan son- ra, "Afganistan'da faatiyet gösteren 15 bin Pakistan ajanı bulunduğunu vebunlannbirkısmuunkendikrita- ranndan yakalandıgını" öne sürdü. Ferhadi, "Bu kişikrin amacı Tale- ban'ı ve Usame bin Ladin'i destek- lemektir" şeklınde konuştu. BM Güvenlik Konseyi'nin özel birtoplantı düzenleyerek Pakistan'a, Afganıstan'da bulundurduğu kuv- vetlerini geri çekmesi yolunda bas- kıyapmasını daisteyen Ferhadi, "Pa- kistan'ınbudavranışıylabölgedeba- nş veistikran tehdit ettiğini" söyle- di. Afganistan temsilcisi, "Pakis- tan'ın, Takban denetuni altındaki b«lgede4cu\'vetbuhnidurduğuyolun- dakikanıtiannbizzatkendikri tara- fından BM'ye teslim edildiğinr de sözlerine ekledı. PLAÇANLAR ANLATIYOR: Taleban savaş hazırlığında PEŞAVER/KARAÇÎ (AA) - ABD'nin ülkede iktidan elinde bulundu- ran Taleban'a Usame bin Ladin'i teslim etmeme- sinden dolayı misilleme yapmasındankorkanbin- lerce Afganın Pakistan'a kaçışı devamederken, on- binlerce kişinin büyük kentlerden taşraya ya da komşuülkelerekaçtığıbe- ürtiliyor. Kaçanlardanba- zılannın Pakistan'uı ku- zeybatısmda, Afgan sı- nınndakıPeşaverbölgesi- neyöneldigi veTaleban'ın savaşa hazırlandığı yo- lunda haberler verdiklen belirtiliyor. Başkent Ka- bıl'den kaçan bir Afgan, Taleban CNN'e sınır dışı KÂBtL(AA)- Afganistan'da iktidardakı Taleban yönetimi, CNN televizyoramdan ûfiteyi terk etmesini istedi. CNN televizyonu, Taleban yöneüminin kendilerinden ûlkeyi terk ettnesini istedığini, Afganistan'da kalmt^k içinTaleban'dan talepte bulunduklannı büdirtii. Afganistari'da kalansonBatıiı gazetecilerden biri olan CNN muhabiri NfcRobertam, Taleban'm karargâhı Kandahar kentmde görev yapıyor. "Taleban milisleri çok sinirli, sanki bir şeyler bekliyorlar, bu yönde Uerleyen çok sayıda as- ker gördüm. Taleban hiç de korkmuş görün- müyor. Aslında arala- nndan birçoğunun sa- dece büyük bir savaşa hazırlandığı izlenimini edindim" diyor. Abdülrezzak adlı 34 yaşındaki bir Afgan da kansı ve 3 çocuğunu ala- rak dün ülkenin batısm- daki Celalabadkentınden kaçoğını belırterek, "Ce- laUbad'daTaleban'dan çok kişi var ve kente tanklar ve uçaksavar- lar yerleştirilmiş du- rumda" dedi vekent- te BinLadinile uzakya da yakmbirbağıolan kimseyi görmediğini söyledi. EL ARABASIYLAKAÇ1Ş-ABD saldınsındankorkanonbmkrceAfganınPakistansnunnaakmısürüyor.KaçanAfganlann bir kısmı Talebantarafından geri döndürülürken, sınınn öte yanınageçmeyibaşaranlar rahat bir nefes afayor. (Fotoğraf: REUTERS) Pentagon 'Ebedi Adalet Harekâtı' kapsamında 100 askeriuçağını BasraKörfezi'ne gönderdi ABD Körfez'e yığnıakyapıyorVVASHINGTON(AA)-ABD Savun- ma Bakanlığı (Pentagon), BasraKör- fezi'ndeki Amerikan üslerinetakviye için savaş uçaklannın intikali emrini verdi. Pentagon,terörunsurlannakar- şı büyük operasyonun adını, "Ebedi Adalet Harekâti" olarak belirledi. Pentagon'un, Afganistan'a karşı as- keri operasyonihtimaline hazırukola- rak, 100'den fazla askeri uçağını Bas- raKörfezi'ne gönderme emri yayun- ladığı bildirildi. Amerikan CNN tele- vizyonu, Pentagonkaynaklarına daya- narak verdiği haberinde, savaş uçak- lannın da bulunduğu 100'den fazla askeri uçağın, "her ihtimale karşı" Afganistan'a yakın bulundurulması için, Basra Körfezi'ne gönderilmesi emrinin verildiğini duyurdu. Penta- gonkaynaklan, Amerikanuçaklannın, Basra Körfezi'nde hangi üslere gön- derildiğini belirtmediğini söylemek- le birlikte, bu üslerin, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Bahreyn'de olabileceği yorumundabulundu. ABD'ninbölge- de 2 uçak gemisi bulunuyor. 100'ün üzerinde savaşuçağınınBasra'ya tak- viyesi, benzin ve keşif öncü birlikle- rinin ılk çıkışıyla gerçekleştirilecek. Öncübırlikleri,muhaberekıtalanndan kunılu olarak güvenli yakıt ıkmali yollannı açacak. Şu anda havalanan uçak bulunma- dığı, halen yakıt ikmali yapan Basra Körfezi yolcusu Amerikan uçaklan arasmda, F-15, F-16 savaş uçaklan- nın yanı sıra destekleyici olan Avvacs erken uyan ve U-2 casus uçaklanrun da bulunduğu kaydedildı. Buarada,Pentagon 11 Eylül'dekisal- duılann ardmdan terorizmle müca- delekampanyası kapsamında Ameri- kan Silahlı Kuvvetleri'nin dünyada mevzılendiğini ve bir grup uçak ge- misinin Akdeniz'e doğru demir aldı- ğını duyurdu. Pentagon'unaçıklama- sında, Virginia eyaletindeki Norfolk Limanı'ndan bombardıman uçakla- nylayüklüUSS Theodore Roosevelt adlı uçak gemisimn, 2 bin özel ope- rasyon uzmaru denizciyi taşıyan am- fîbi gemisive 11 savaşgemisindenolu- şanbir filoyla denize açıldığı belirtil- di. Filonun, görev süresi 6 ay olarak açıklandı. Admı gizleyen bir Pentagon yetki- lisi de "Başkan Bush'un terorizmle mücadeleçağnsı üzerine, bütün dün- yadaAmerikan SUahhKu\r vetieri'nin yenidenmevzüenmesine tanıkhk ede- ceksiniz" diye konuştu. Almanya'da yayımlanan "Frank- furter Allgemeine" gazetesi de, ABD'nin Afganistan'a düzenleyebi- leceği olası askeri operasyonda, Al- man ordusunun özel komando birli- ğinden askerleri kullanıp kullanama- yacağı konusunda Almanya ile gö- rüştüğünü öne sürdü. Gazeteye açıklama yapan ve kim- liği belirühneyen bir kaynak, Alman özelkomandobirliğiKSK'denyakla- şık 300 askerin, Taleban'ıntutukladı- ğı Batılı yardım görevlilerinin kurta- nlması görevindekullanüabileceğini söyledi. SAYDAM YALÇIN DOGAN TÜPkiye'ye llk Fatura: On NHIyap Dolan Hiç kimseye habervermeden, önceki gece an- sıan, Saddam Kuzey Irak üzerinden, Türkiye ile yapılan sınırticaretini durduruyorL Sınırticaretin- de önemli olan, petrol. Saddam petrolü de dur- duaıyor. Orta Asya ve o bölgeye açtlan kapılarda, kısa- ca, çevremizdeki ülkelerde, çeşıtlı Türk fırmalan- nın müteahhitlik işlerivar. O ülkelerden bazılan, bu yatınmlardan bazılannı şimdilik durduruyor. Ikitipik haber, terörün etkisinive sonrasını gös- teriyor. Eğer savaş çıkarsa ki çıkacak, bundan sonranelerolabileceğine işaretediyor. Yanı, dün- yanın olduğu gibi, Türkiye'nin de ödemek zorun- dakalacağı birfatura, yavaşyavaş rakamlara dö- nüşüyor. Rakamlar oturmuyor Işte, bu aşamadaIMF ilegöruşmeler, gelecekaya sarkıyor. IMF, uygulananekonomikprogramgeneğınce,Tür- kiye'ye geliyor. Ancak, bu olağan göruşmelerin başladığı gün, Amerika'da henuzteror eylemiyok. IMF ile göruşmelerin tam ortasında, Ikiz Kuleler'e ve Pentagon'a saldın, Ankara'daki IMF göruşme- lerini etkiliyor. Çünku, gelecek yıla donük ekono- mik büyüklükleriyeniden hesaplamak gerek. O da ne kadar hesaplanabilirse!.. 2002 yılı bütçesi, bir anda allak bullak. Oysa, IMF görüşmelerinın bu seferki temel nok- tası, 2002 bütçesi. Ekonomik program ile 2002 bütçesi yan yana geliyor, amaterörsonrasında tahmini güç gelişmelernedeniyie, rakamlarbir tüıiü oturtulamıyor. Rakamlann, büyüklüklerin biraz daha oturması- nı beklemekuzere, IMF ile ekim başındaVVashıng- ton'da buluşmaya karar veril'ıyor. Ek maliyet çalışmatan Türkiye'yi, dünya ilebiriikte, gelecekyıl neler et- kileyebilir?.. Ekonomikyönden, hayati soru bu. Ankara'da DPTde, Hazıne'de ve Merkez Ban- kası'nda, bu yönde bir dizı çaltşmavar. Bunlara gö- re, bugunden bakıldığında: Terör sonrasmın 2002'deki ek maliyeti, şim- dilik, on milyar dolar olarak hesaplanıyor. Bu daha da artabilir. Çünkü, belirsizlik var. Ek faturanın ilk anda akla gelen ve kâğıda dö- külen kalemleri ise şoyle: Petrolfiyatian,turizm tptalleri, yurtdışı mü- teahhitlik hizmetJeri, ihracatta gerileme. 2002 bütçesi ıçın, lehte gorunen tek kalem ise tthalat kısıtlamalan. Bu çok önemli. Sadece itha- latın azalmasından dolayı beklenen ek gelir değil. Ama, bunun dışında, ithalatın azalması sonucu, içeride üretim aroşı bekleniyor. Ithal edilen bazı nihai mallarta, aramallannm, yinedeTürkıye'de ure- tilmesi, kayrtlara, olumlu beklenti, olarak geçiyor. Programa mutlak devam 2002 bütçesi henuz bilınmıyor. Ancak, bilınen ve karara vanlan iki nokta var. IMF programı aynen devam edecek!.. Bun- dabirdeğişiklikyok!.. Bu son derece Önemli. Çünkü, teror sonrasmın getirecegi ekfaturanedeniyie, "'programdan aca- ba vazgeçilebilir mi" diye, ortaya bir soru atılıyor. Sonradan, programın devamında karar kılınıyor. örneğin, enflasyonla mucadeleden vazgeçmek olabilirdi. Ama hayır, programa devam!.. Üstdüzeydeve IMF ileelealmandiğertemel kc- nu, 2002 yılı kalkınma modeJi. Bir yandan terör sonrasmın etkılen, dığer yandan IMF programı ve bu ortamda bir kalkınma modeliL Şu anda Anka- ra'da tartışılan bu. ABD'deki saldınnın ardmdan, herkesin vurgula- dığı "hiçDİrşeyeskisi gibi olmayacak" sözünün, bizdeetonorniyeilkyansıması, ozetleboyle bir fo- toğraf veriyor. E-mail:ydogan(a cumhuriyet.com.tr Faks:0212 Bir aylık cile bitti Tampa y nınyolcuları Naumyavardı Dış HaberlerServisi- Uluslararasıkamuoyun- da büyük tartışmalara nedenolanve çoğunlu- ğunu Afganlann oluş- turduğuyüzlerce sığın- macı, bir aylık yolcu- luktansonradünNauru Adası'na ayak bastı. Kaçmaya çalıştıklan Endonezya teknesinin batmasuıdan sonra Norveç gemisi Tampa tarafından kur- tanlan, ancak Avustralya ka- bul etmediği için bu ülkeye bağh Christmas adası açıklann- da kalan sığm- macılar, binler- ce millik yolcu- luklarını dün noktaladılar. Avustralyaasker gemisi Mano- ora'dan inen sı- ğmmacılar, ada sakinleritarafından ge- lenekselbirtörenle kar- şılandı. Dans eden ve ellerindeçiçeklerlebek- leyenmeraldıhalk,Na- uru medyamensubu ve yetkilileri, Birlemiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğı, Uluslararası Mülteci Örgütü ve Başkan Re- ne Harris tarafından karşılanan mülteciler, "A^gan mültecileri ka- bul ettiği ve sığınma Nauru hükümetine te- şekkürler" yazılı bir Onlardahaşansh-(Fotoğraf:AP pankart taşıdı. Mülteciler, Pacifık'i ortasındabulunan ad; da, "Topside" adınc kötü koşullardaki g çicı bir kampa yerk tirildı.