Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 AĞUSTOS 2001 PAZARTESİ 14 HAFTANIN SANAT ÇIZELGESI Sinema • Kediler ve Köpekler / Cats&Dogs Yönetmenliğini Lavvrence Guterman'ın yaptığı animasyon film. kedi ile köpek arasındaki savaşımı anlatıyor. Dünyayı ele geçirmeye karar veren Iran kedisi Mr. Tınkles'ın ordusuna karşı insan ırkını koruyan 'sadık' köpeklerin mücadelesini anlatan filmin orijinal seslendirmesinde Alec Baldvvin, Susan Sarandon, Toby Maguire gibi isimler göze çarparken Türkçe seslendirmede Hülya Avşar, Ali Poyrazoğlu. Volkan Severcanyeralıyor. (Beyoğlu Emek, Beyoğlu AFM. Osmanbey Gazi, Mecidiyeköv Odeon, AkatlarAFM. Etiler AFM. Etiler Alkent, Maslak AFM, Ortaköy Feriye. Maslak Seba, Galleria Prestige, Ataköy Atrium, Bakırköy AFM, Bakırköy Avşar, Bahçelievler Holidayplex, Bahçelie\>ler Kadir Has. GOP Mass, Beylikdüzü AFM, Yeşilköy Cinecity, Zeytinburnu Cinecity. Silivri Cinecity, Avcılar Avşar, Altunizade Capitol, Kadıköy Süreyya, Kadıköy AFM, Fenerbahçe AFM, Şaşkınbakkal Çarşı, Kozyatağı Cinepol. Maltepe Karya, Idealtepe AFM, Pendik Güney. Kavacık Boğaziçi) • Şaşkın Casus / Company Man Douglas McGrath ve Peter Askın'in yönetmenliğini yaptığı filmde Sigourney Weaver, John Turturro ve Woody Allen rol alıyor. Film, 1959'da yaşanan Küba krizinde istemeden CIA ajanlanna katılan bir dilbilgisi hocasının öyküsünü anlatıyor. (Altunizade Capitol. Avcılar Ne\v Fılms, Bakırköv AFM, Beyoğlu AFM, Etiler AFM, Idealtepe AFM, Kadıköy AFM, Mecidiyeköy Odeon. Silivri Cinecity. Zeytinburnu Cinecity) • Örümceğin Maskesi / Along Came A Spider James Patterson'un aynı adlı romanından uyarlanan filmin yönetmenliğini Lee Tamahori yapmış. Başrollerde Morgan Freeman. Monica Potter \e Michael Wincott oynuyor. Film. 'yüzyılın suçunu' işlemeye kararlı olan son derece zekı bir katille iki dedektifin mücadelesini anlatıyor. (Akatlar AFM, Altunizade Capitol. Bahçelievler Holidayplex. Bahçelievler Kadir Has. Bakırköy AFM, Bakırköy Avşar, Beylikdüzü AFM. Beyoğlu AFM, Çemberlitaş Şafak, Etiler AFM, Etiler Movieplex, Etiler Cinecity. GOP Mass. tdealtepe AFM. Yönetmenliğini Lavvrence Guterman'ın yaptığı 'Kediler ve Köpekler' adlı filmde dünyayı ele geçirmeye karar veren Iran kedisi Mr.Tinkles ve komutasındaki orduya karşı vefakâr köpeklerin mücadelesi anlatılıyor. Jeff Goldblum, Elizabeth Perkins ve Alexander Pollock'ın da oynadığı filmin orijinal seslendirmesini yine kendileri yapıyor. Kadıköy As. Kadıköy Rexx, Kavacık Boğaziçi, Kozyatağı Cinepol. Maslak AFM, Maslak Seba, Mecidiyeköy Odeon. Ortaköy Feriye, Ortaköy AFM, Osmanbey Gazi, Pendik Güney, Suadiye Movieple.r, Şaşkınbakkal Beko, Teşvikive AFM, Zey tinburnu Cinecity) • Üçüncü Göz / the Gift Sam Raimi'nin yönettiği filmde başrollerde Cate Blanchett. Keanu Ree\es ve Hilary Svvank oynuyor. Film küçük bir güney kentinde üç çocuğunu büyüten, önsezıleri güçlü, iyi kalpli. yardımsever, dul bir kadının 'hokus pokus' yetenekleriyle esrarengız bir cinayetin aydınlatılmasına kanşmasını anlatıyor. (Beyoğlu Sinepop, Beyoğlu Atlas, Nişantaşı Movieplex. Osmanbey Gazi, Mecidiyeköy Odeon. Etiler Movieplex, Maslak Seba, Çemberlitaş Şafak, Bakırköy Avşar, Zeytinburnu Cinecity, Ataköy Galleria. GOP Mass. Bahçelievler Holidayplex, Bahçelie\'ler L'merdi, Avcılar Cinemetro, Avcılar Avşar. Avcılar New Films. Altunizade Capitol, Kadıköy Moda, Kadıköy Hollywood, Kadıköy Broadway, Suadiye Movieplex, Pendik Oscar, Kavacık Boğaziçi) • Uykusuz / Sleepless Yönetmen Dario Argento bir kez daha bu yapıtı ile bilinmezin ve gerilimin fantastik koridorlannda dolaşıyor. 1983 yılında korkunç cınayetler serisinin, adı çıkmış Gölge Katil'in ölümü ile sonuçlanarak bittiğine inanılır; fakat 17 yıl sonra bir fahişenin vahşice katledilmesi ile olaylar yeniden başlar. Başrollerde Max von Sydovv, Stefano Dionisi, Chaire Caselli yer alıyor. (Altunizade Capitol, Avcılar Avşar, Beyoğlu Atlas, Etiler Movieplex, Nişantaşı Movieple.r, Suadiye Movıeplex) • Final Fantasy Yönetmenliğini Hironobu Sakaguchi'nin yaptığı. başrollerini Ming-Na Wen ile Alec Baldwin'in paylaştıklan filmde. 2065 yılında dünyaya düşen bir meteorun taşıdığı ve etrafındaki her şeyi yakıp yıkmak üzere evrimleşen uzaylı yaratıklann terörü anlatılıyor. (Beyoğlu Lale, Beyoğlu AFM, Teşvikiye AFM. Osmanbey Gazi, Mecidiveköy Odeon, Etiler Alkent, Etiler AFM, Maslak AFM, Ortaköy Feriye. Ortaköy AFM, Çemberlitaş Şafak, Zeytinburnu Cinecity, Bakırköy AFM, Bakırköy Avşar, Bahçelievler Holidayplex, Bağcılar Site, GOP Mass, Avcılar Avşar, Beylikdüzü AFM, Silivri Maxi, Kavacık Boğaziçi, Beykoz Karya, Altunizade Capitol, Kadıköy Kadıköy, Kadıköy As, Fenerbahçe AFM, Şaşkınbakkal Beko, Kozyatağı Cinepol, Ataşehir AFM, Maltepe Karya. Idealtepe AFM, Pendik Güney) • Akıl Defteri / Memento Yönetmenliğini Christopher Nolan'ın yaptığı film, sıra dışı bir kara film denemesi. Kansı teca\aize uğrayarak öldürülen sigorta dedektifi Leonard Shelby. polis tarafından cıddiye alınmayınca katili bulmak için intıkam hırsıyla harekete geçer. Başrollerde Guy Pearce. Carrie-Anne Moss ve Joe Pantoliano oynuyor. (Altunizade Capitol, Beyoğlu Alkazar, Kadıköy Moda. Mecidiyekö\ Odeon. Suadıve Movieplex) • Ölümcül Bedel / Valentine Jamie Blanks'ın yönettiği filmde başrolleri David Boreanaz. Denise Richards, Marley Shelton paylaşıyor. Film, sevgili bulmak için bir araya gelen bir grup genç kızın, geçmışteki hatalan nedeniyle kendılerine sevgili değil, katil buluşlannı konu alıyor. (Altunizade Capitol, Bahçelievler Holidayplex. Bahçeşehir Beko, Bayrampaşa Cinebay, Beyoğlu AFM, Büvükçekmece Favori, tdealtepe AFM, Kadıköy As, Kadıköy Rexx, Maslak AFM, Maslak Seba, Osmanbey Gazi, Suadiye Movieplex. Zey tinburnu Cinecity) • Evrim / Evolution Başrollerini David Duchovny ve Julıanne Moore'un paylaştıklan, yönetmenliğini de îvan Reitman'ın yaptığı filmde yeryüzüne düşen bir meteorun taşıdığı yabancı yaşam formunun dünyayı değiştirecek absürd gelişmelere neden olması ve olaylar çerçevesinde üç bilim adamı ve güzel bir kadının buna karşı mücadele vermeleri anlatılıyor. (Bahçelievler Üm'erdı, Beyoğlu Lale, Kadıköy Rexx, Mecidiyeköy Odeon) • Vızontele Başrollerini Demet Akbağ, Yılmaz Erdoğan. Altan Erkekli ve Cem Yılmaz'ın paylaştığı filmin yönetmenliğini Yılmaz Erdoğan ile Ömer Faruk Sorak üstlendi. (Avcılar Cinemetro. Beykoz Karya, Fatih Feza, Ümraniye AFM) • Meksikalı / The Mexican Başrollerinde Brad Pitt ve Julia Roberts'ın oynadığı ve yönetmenliğini Gore Verbinski'nin yaptığı komedi filmde. mafya kuryesi Jerry'nin, patronunun uyansı üzerine sevgilisi ile işi arasmda bocalaması anlatılıyor. (Altunizade Capitol, Bahçelievler Holidavplex, Bahçeşehir Beko, Bakırköy Avşar, Bayrampaşa Cinebay, Beykoz Acarkent, Beylikdüzü AFM. Beyoğlu Alkazar. Beyoğlu AFM, Büvükçekmece Favori, Fatih Feza, Idealtepe AFM, Kadıköy As. Kadıköy Atlantis, Kozyatağı Cinepol. Maltepe Karya, Osmanbey Gazi. Pendik Güney, Şişli Atlantis. Teşvikiye AFM) • Paramparça / Amores Perros Octavio adlı bir gencin. kardeşinin kansı Susana ile kaçmaya karar vermesiyle dokunaklı bir aşk üçgeni çerçevesinde gelişen filmde olaylar, yasak aşkın geri dönüşü olmayan bir yol haline gelmesiyle daha karmaşık bir hal alır. Yönetmenliğini Alejandro Gonzales Inarritu'nun yaptığı filmin başrollerinde Emilio Echevarria, Gael Garcia Bernal ve Goya Toledo yer alıyorlar. (Beyoğlu Pera,tKadıköy Kadıköy, Beykoz Acarkent. Levent Kültür Merkezi. Nişantaşı Movieplex. Silivri Cinecity) S İ N E M A T E L E F O N L A R I Sergi Akatlar AFM Mayadrom 284 5706, AJtunizade Capitol 39119 35. Ataköy Atrium 55980 63. Ataköy Yunus Emr© 66138 94, Avcılar IGS Cinemetro 676 74 94. Avcılar Standart 695 36 45, Bahçelievler Holidayplex 441 21 09, Bahçeşehir Cinemax 669 64 00, Bakırköy Avşar 583 46 02, Bakırköy AFM Carousel 57/ 83 80. Bakırköy Incirli 572 64 39. Bakırköy Renk 572 18 63, Bakırköy Sinema 74 572 04 44, Bayrampaşa Cinebay 613 14 77, Beylikdüzü AFM Migros 852 01 90, Beyoğlu Akademi 251 7484. Beyoğlu Alkazar 293 24 66. Beyoğlu Atlas 252 #5 76, Beyoğlu Beyoğlu 251 32 40, Beyoğlu Emek 293 84 39, Beyoğlu Fitaş 249 01 66. Beyoğlu Lale 249 25 24, Beyoğlu Pera 251 32 40, Beyoğlu Sinepop 251 11 76. Büvükçekmece Alkent 2000 889 04 27, Büyükçekmece Favori 882 08 64, Çemberlitaş Şafak 516 26 60. Etiler AFM Akmerkez 282 05 05, Etiler Mov»epJex 284 30 05, Etfer Parliament Cinema Club 26318 38. Fatih Feza 631 16 08. Fenerbahçe AFM Pyramid 414 90 00. Fındıkzade Cinemars 633 4112, Florya Prestige 663 28 86, Galeria Prestige 560 72 66, Gaziosmanpaşa Cinemass 578 50 62. Harbiye As 247 63 15, Idealtepe AFM 489 08 66, Kadıköy As 336 00 50, Kadıköy Atlantis 336 06 22, Kadıköy Bahariye 414 35 05. Kadıköy Broadvvay 34614 81, Kadıköy Hakan 33 7 96 37. Kadıköy Hollyvvood 338 90 76. Kadıköy Kadıköy 337 74 00. Kadıköy Moda 337 01 28, Kadıköy Ocak 336 37 71, Kadıköy Rexx 336 01 12. Kadıköy Süreyya 336 06 82, Karagümrük Feza 63116 08, Kozyatağı Cinepol 362 51 00, Maltepe Grandhaus 442 60 30, Maslak AFM Princess 285 06 95, Mecidiyeköy Cineplex Odeon 21637 90, Nişantaşı Movieplex 219 09 60, Ortaköy Feriye 236 28 64, Ortaköy AFM Princess 236 20 72, Osmanbey Gazi 247 96 65, Pendik Güney 35413 88, Pendik Oscar 390 09 69. Silivri Maxi Pariiament 736 01 60, Suadiye M&S Cinemax 467 44 68. Suadiye Movieplex 385 24 49. Şaşkınbakkal Cinemax M&S 467 44 68. Şişli Kent 241 62 03, Tatilya Drive Inn 852 05 55, Teşvikiye AFM Ericsson 224 05 05, Topkapı Sur 523 6712, Ümraniye AFM Princess 461 03 &Z.Yeşilçam 293 68 00, Yesüyurt Parliament Cinema Club 662 25 70. • Borusan Sanat Galerisi'nde 'Yeni Öneriler/Yeni Önermeler 2' başlıklı karma sergi 10 Eylül'e kadar izlenebilir. (292 06 55) • Bülent Erkmen ın 'Afişler ve Diğer Şeyler' başlıklı sergisi sezon boyunca Kumpanya Sahnesı'nde. (235 54 57) • Topkapı Sarayı Müzesi'nde 31 Ağustos'a kadar 'Nasrettin Hoca Figürleri' başhklı sergi yer alacak. (512 04 80) • Ergin Inan'ın özgün baskı sergısı 15 Eylül'e dek Galeri Artist Kuruçeşme'de. (287 80 35) • Andy VVarhol un sergisi 28 Ağustos tarihine kadar Yapı Kredi Kâzım Taşkent Sanat Galerisf nde yer alacak. (252 01 15) • Bülent Çetinor'un resım sergisi 1 Eylül'e dek Nevzemın 14 Sanat Galerisi'nde görülebilir. (216 330 8802) Gösteri / Söyleşi • Büyükada Kitap Şenliği kapsammda Iskele Meydanı Saydam Planet Hotel&Kafe'de çarşamba günü saat 16.00 - 17.00 saatleri arasında Liz Behmoaras, cuma günü saatleri 16.00 - 21.00 arasmda Rıdvan Akar. cumartesi 18.00 - 21.00 saatleri arasmda Mario Levi, Oral Çalışlar ve Ataol Behramoğlu. pazar günü 17.00-21.00 saatlen arasmda Celal Başlangıç, Zeynep Oral, Duygu Asena ve Oral Çalışlar'ın imza günü ve söyleşilen gerçekleşecek. (216 382 33 66) • Beyoğlu Sineması'nda 'Yaz Şenliği' kapsammda bugün Michael Ri Jiacorno'nun 'Hayvanlar, Insanlar ve MelekJer', yann David Fincher'in Döviiş Kulübü, çarşamba günü Guy Ritchie'nin 'Kapışma' ve perşembe günü Drren Aranofsky'nin 'Pi' adlı filmleri gösterilecek. • Nâzım Kültürevi nde bugün Charlie Chaplin'ın 'Büyük Diktatör', cumartesi günü G. Aea'nın 'Bir Bürokrat'ın Ölümü' adlı filmleri gösterilecek. (245 04 81) liyatpo • Cemil Topuzlu Açıkhava Tiyatrosu'nda perşembe, cuma, cumartesi ve pazar günü saat 21.15'te ŞehirTiyatroları'nın sahnelediği 'Sanpınar -1914' isimli ıki bölümlük müzikal izlenebilir. (240 77 40) Rumelihisan konserleri kapsammda pazar akşamı saat 21.00'de Sertab Erener ve Levent Yüksel dinleyicileri ile buluşacak. Müzik • Rumelihisan nda gerçekleşecek tüm etkinlilderin saati 21.00. Bugün Ata Demirer'in gösterisi, yann Yavuz Bingöl, çarşamba, perşembe, cuma, cumartesi Nilüfer'in konserleri izlenebilir. (216 454 15 55) Babil Kulesi ve bireşim yetene*»AYŞE EMEL MESCİ lnsanın ayırt edici niteliklerinden birinin de anlatma gereksinimi oldu- ğu.söylenebilir. Bu gereksinim sana- tın da temel dürtülerinden birini oluş- turuyor. her sanat yapıtı özünde bir an- latı içeriyor. Gerek tek tannlı dinlerin, gerekse onlann dışında kalan inanç- lann kutsal metinleri de kendilerine yüklenen diğer değerlerin yanı sıra birer anlatı külliyatı olma özelliğini de taşıyorlar. Bu külliyatlar, içinde şe- killendikleri tarihsel coğrafyanın söz- lü ve yazıh anlatı birikimlerini nakle- diyor veya yeni bir bireşimin süzge- ı cinden geçirerek önemli inceleme ko- ;nulanndan birini oluşturuyor. Sözko- nusu metinler içinde Tevrat'ın "Tek- vin" bölümünün ayn bir yeri var, çün- kü bu bölümün başlangıç bablan as- lmda evrendoğum ve köken mitosla- <n (insanın yaratılışı, hayatm kökeni, ölümün kökeni vb.) alanında Sümer'e dek uzanan bütün bir Mezopotamya birikimini yansıtıyor. Bu bölümdeki en ilginç anlatılardan biri de Babil kenti ve kulesinin yapımıyla ilişkili ola- ru. Babil Kulesi Tevrat'ın Tekvin bölümünün 11. babı şu sözlerle başlar: "Ve bütün dünyanın dili bir ve sözcükleri aynıy- dı." Çökkün bir uygarlığın yıkılışı olarak da okunabilecek "Tufan"ın ar- dından, Nuh'un soyundan gelenler ikinci insanhğın temellerini atmışlar- dır. Daha sonra da büyük bir kent ve göklere erişmelenni sağlayacak bir kule yapmaya girişirler. Aslında "gö- ğe erişme" kazm üstünde göğün do- kuz katma çıkan Yakut şamanından, ünlü ölüler kitabında sözü edilen mer- divenle göğe tırmanılan eski Mısır'a ("Bir mendiven kuruldu bana, tann- ları görmek için..."), atının üzerinde göklere uçan Güney Amerika büyü- cü-otacılanna dek çok yaygm motif- tir ve farklı evren katlan arasında (Gök, yer, yeraltı) bazı ayncalıklı var- lıklann (mitolojik kahramanlar, şa- manlar, ruhlar, vb.) yapabıleceği bu yolculuklar, katlararası geçişi sağla- yan bir "Dünya EksenTnin (dağ, ağaç. çadır direği, merdiven, ziggurat vb.) varlığına inanmayı gerektirir. Tev- rat'ta sözü edilen Babil Kulesi de bu arkaik inançlann kutsal metinlere bir yansıması olsa gerek. Daha sonra Tan- n, kenti ve kuleyi görmek üzere yere iner ve insanlann tek bir halk oluştur- duğunu, aynı dili konuştuklannı gö- rünce, onlann artık her tasarladıkla- nnı hayatageçirebilecekJeri kanısına vanr. Bu "Tannlaşma isteği r 'ne karşı bir önlem olarak insanları farklı dil- ler konuşan gruplara bölerek. yeryü- zünün dört bir köşesine dağıtır, Ba- bil kenti ve kulesinin yapımı yanda kahr. Birinci insanhğın bozulması Tu- fan'la ikinci insanlığın yıne "şejtani" bir eylem olarak nitelenen göğe, Tan- n katma erişme isteği parçalanma ve farkhlaşma ile cezalandınlmış. Dil ve küJtür çeşitliliği Peki, çokdillilik ve çokkültürlülük in- sanlık için bir ceza mıdır? Tarih, uygarlık sıçrayışlannda bire- şimlerin ve bağdaştırmacı yakJaşım- lann önemli bir rol oynadığını, belir- leyici birikimlerin, büyük gel-git dal- galan içinde farklı halklann ve kültür- lerin kimi zaman çatışıp kimi zaman bir ortak yaşamı paylaşarak ama her iki durumda da karşıhklı etkileşim içinde bir arada var oldukJan kavşak noktalannda şekillendiğini gösteriyor. Anadolu'nun kültür birikimi diye al- tını ısrarla çizdiğimiz miras da söz ko- nusu süreçlerde bu coğrafyanm sahip olduğu ayncalıklı konumdan, açıkça- sı farklılık ve çeşitlilik olanaklannın fazlalığından kaynakJamyor. Üstelik Anadolu'daki kültürlerarası etkileşim, Tevrat'ın bugün elimizde olan metinlerinin yazıya döküldüğü tarihten çok daha eskilere ait. Hitit kentlerinde yapılan kazılarda bulunan Gılgamış Destanı çevirileri, Mezopo- tamya tannlannın bata-çıka Mısır'a, Gi- rit'e, Yunanistan'a, Anadolu'ya tır- manması, sonra Hint-Avrupa göçleri- nin mitoloji ve panteonlanyla kaynaş- ması hep bir bireşim zenginliğüıin ör- nekleri değil mi? Daha yakın tarihlere geldiğimizde Hacı Bektaş'ın yöre Hıristiyanlannca Hıristiyan aziz Haralambosla özdeş- leştirildiğini, Balkanlar'da ejderhayı öldüren Saint George destanlanyla. San Saltık efsanelerinin üst üste bin- diğini, bu anlatılann bir yanıyla evren- doğumu ilk Ejderha'nın öldürülme- siyle başlatan yaradılış mitoslanna dek uzandığını gönnüyor muyuz? Bireşim yeteneğj Bireşim yeteneği ve bağdaştırmacı- lık, farklı olanı anlama ve onunla ye- ni bir yapıda bütünleşme çabasını ya da "kendi" tanımı içinde "öteki" öğe- lerde yaşam alanı açabilme ustalığım gerektiriyor. Bilim ve düşünce alanla- nnda olduğu gibi sanat alanında da, "öteki''ni görme çabası. aslında ayna- ya farklı bir açıdan bakma olanağı ver- diği için kendimiz hakkmda oluştur- duğumuz ımgeyi sarsıyor ve insan dü- şüncesinin durgunlaşmış sulannı dal- galandıran taşlar, genellikJe yerleşik- leşmiş imgelerde açılan bu çatlakiar- dan kopup geliyor. Sanatçınm gele- neksel birikimi kendi bulunduğu nok- tadan, dolayısıyla "dışandan" anla- ma ve anlamlandırma uğraşı bıle, o geleneksel olgunun bugüne ait yeni ve özgün bir yoruma esin vermesini, dolayısıyla bizi değiştirmesini ve ye- ni bir zenginlik yaratmasım sağlaya- biliyor. Bu bireşim yeteneğinin ham madde- si farkJılıklar ve çeşitliliklerden oluş- tuğuna göre. acaba insanlık için asıl ce- za Babil Kulesi'nin "dili bir sözcükle- ri aynı" dünyası olmaz mıydı diye bir soru düşüyor aklıma ister istemez.