Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 TEMMUZ 2001 PAZARTES ROPORTAJ 19. yüzyüda TophaneAmire-iBeyî'nin konağından kara kolluğuna dönüşen M katlı birbina v_/ünümüzde nhtımı kapatan gümrük binasının arkasında kalan Karaköy Karakolu, halkın değilse de turistlerin büyük ilgisini çekiyor... Bugün yerli-yabancı herhangi bir kişi herhangi bir karakolun önünde durup binanın fotoğrafını çekmeye kalksa güvenlik açısından gözaltına alınma olasılığı yüksekken Karaköy Karakolu'nda özellikle yabancı turistlere poz vermekte bir sakınca duyulmuyor... araköy'ün süslükarakolu D E N İ Z S O M / stanbul'un ilk karakolunun nerede kurulduğu bilinemiyor amaOsmanlı'da ilk karakolun Istanbul'da kurulduğu bilini- yor... Kültür Bakanlığrnın yıllar önce yayımladığı "İstanbul" kı- taplarından bırınde Sultan II. Mah- mut'ıtn 19. yüzyıhn ilk çeyreğinde ye- nıçen ocağını kaldırıp düzenli yeni bir ordu kurduktan sonra İstanbul"un asa- yışını kontrol etmek üzere kolluk sis- temını de yenıden oluşturduğu ve ken- tin içinde kara kolluğu ınşa ettirdiği yazıyor. Ordu \enıden düzenlense de kara kolluğu yine askeriyenın bir parçası olarak de\am edıyor... Kitap. Osmanlfda Batı mımarisi üs- kıbunda yenı yapılan karakollardakı çıfte sütun üzennde üçgen alınlıklı gı- rişın devlet otoritesinın bir sımgesi ol- duğunu \ urguluyor ve Çarşamba Ka- rakolu'nu örnek yapı gösteriyor. Gelin görün kı tstanbul Emnıyet Müdürlü- ğü'niin kavıtlarında Çarşamba Kara- kolu'na ılişkın üçgen alınlıklı bir ka- yıt bulunmuyor. Tanhı kayıtlar, Üskü- dar'dakı Çinili Karakol'un. Karaköy Karakolu'nun ve Muammer Kara- ca'nııı tı>atro oyunu ile ünlendirdiği Cibalı Karakolu'nun adresini veriyor... Kitap "Daha gcç dönemlerde Tophane Rıhtınu Caddcsi üzerindeki gibi dışı daha süslü olanlan yapılmıştır'' dedi- ğıne göre " Herhangi Bir Yerde"nin yo- lu Karaköy Karakolu'na düşüyor... voyvoda Karakolu Burası eskı Voy\oda Karakolu... Karakol. Sla\ca asker sürücü anla- mında Osmanh'nın voy-voda dediğı Efiak \e Boğdan prenslerinden bırinı ağırlamadığına göre niye Voyvoda? Sorunun yanıtı Karaköy 'deki Bankalar Caddesi"nın eskı adının Voyvoda Cad- desı olmasında yatıyor olsa gerek... Karaköy'de 19. yüzyılda başka bir karakol bulunuyor; Azızi>e Karako- lu.. Yıne II. Mahmut yıllanna döner- sek... Tophane Kışlası'nnı ve top dö- kümhanesinin yanması üzerine 1823'te Tophane yeniden kurulurken henüz rıhtım yolu olmayan kıyıya bir camı \ e az ötesine de Tophane Amire- ı Beyi içın ıki katlı sekiz odah bir ko- nut >aptırıhyor... II. Mahmut'tan sonra tahta çıkan Abdülmecid dönemınde bu kez aske- rı>eden a\rı \e Parıs Polıs Nızamna- mesı alınıp "polis" adı kullanılarak ye- ni bir kolluk kuv\eti kurulduğunda Azızhe Karakolu kapatıhp Tophane Amire-i Beyı'nin konutu Karaköy Ka- rakolu'na dönüştürülüyor... Bına, kara kolluğuna aynlınca ön cephesı taş kabartmalarla süsleniyor... Kabartmalarda kara kolluğunun arma- sı kendıni göstenyor: Iki yana doğru birer Türk bayrağı ve birer mızrak; bayraklar kırmızıya bo- yanmış, ay ve yıldız beyaz... Tepedekı yerinden düştükten sonra bir ucu kınk şekilde kapı gırişındekj cam kuru için- de saklanan taş alınlığın çevresınde süngülü tüfek. balta, mızrak. tabanca. terazi ve madalya... Terazi, asayışten sorumlu kara kol- luğunun bir yandan da adalet dağıttı- ğını anlatıyor... Turistlerin ilgisl Günümüzde nhtımı kapatan güm- rük binasının arkasında kalan Karaköy Karakolu. halkın değilse de tunstlerin büyük ilgisini çekiyor... Bugün yerli-, yabancı herhangi bir kışi herhangı bir karakolun önünde durup binanın fo- toğrafını çekmeye kalksa gü\ enhk açı- sından gözaltına alınma olasılığı yük- sekken Karaköy Karakolu'nda özel- likle yabancı turistlere poz vermekte bir sakınca duyulmuyor... Hatta. tunst- ler ıçeri girmek isterse bina da gezdi- nhyor... Çünkü burası bir karakoldan çok müzegibi... Beyoğlu Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı Karaköy Karakolu'nun genç aminnin anlattığına göre karakolun so- rumluluk bölgesıne Şişhane, Karaköy. Tophane, Perşembe Pazan, Kabataş. Cihangir ve Gümüşsuyu'nun bir kısmı giriyor ve bölgenin yerleşik nüfusu 21 bini ancak buluyor... Fakat güneşin do- ğup işyerlerinin açılmasıyla birlikte nüfus 1 mılyonu aşıyor... Karaköy gı- bi bir merkezden gelip geçenler de he- saba katılırsa gündüz nüfusu 2 mılyo- na yaklaşıyor... tlgınctir bu bölge. kı Istanbul'un tek genelevinın de bulunmasma karşın. Beyoğlu'nda suç oranı en düşük böl- ge olarak dikkatçekiyor... Işlenen suç- larda ise hırsızlık ve yaralamalı rrafık kazalan öne çıkıyor... tki katlı. dışı arka cephe hariç taş, içi ve arka cephesı ahşap binanın iki ka- natlı ağır demir kapısından genış bir sofaya gıriliyor... Sofa. günümüz apartmanlanndaki salonlardan daha büyük... Kapı girişinden sonra bırkaç basamakla çıkılan sofanın karşı tarafı bahçeye açılıyor... Gıriş katında ön cephede ikı, arka cephede ıki, toplam dört oda sofaya açılıyor... Tavan yüksekliği altı metre- ye yaklaşıyor... Gıriş ve ön odalardaki tavanlar san yaldız süslemelerle beze- lı... Üst kata taş basamaklı merdıven- le çıkıhyor... Düzen alt kattakı gıbı; Karaköy Karakolu'nun giriş katında ön cephede iki, arka cephede iki, toplam dört oda sofaya açüıyor... burada da dört odanın kapısı üst kat so- fasmaaçılıyor... Üstkattakisan>aldız tavan süslemeleri de ön odalara \ e so- fa>a yapılmış... Arka cephedekı oda- lann tavanlan süslemesiz... Cökyüzüne uzanan direkler Üst kattakı salonun penceresı \ ar da yok gibi... Tophane Amıre-ı Beyı'nin konutuyken üst sofada deniz manzara- lı genış bir pencere olsa gerek, fakat bi- na kara kolluğuna çevrıldıkten sonra boy hizasının üstünde yuvarlak bir pencere açılmışa benzıyor... Şimdı bu yuvarlak pencereden, rıhtıma yanaşan gemilerin gökyüzüne uzanan direkle- n görülü>or... Tarıhi binadaki Karaköy Karako- lu nda hıç kuşkusuz nezarethane ayrı bir önem taşıyor... Nezarethane, giriş katının arka cephesindekı sağ oda... Odanın ıçınde demır parmaklıklı ıki oda ve odalarda bırer tahta sedir \e battaıme... Pencere üst katta ve demir parmak- lıklı... O sıra nezarethane boşru... Ka- rakolun her yanı binalarla çevnlı oldu- ğu için Karaköy Karakolu'nun neza- rethanesınde "kötü muamele'ye uğra- yan biri bağırsa konu komşu başına toplanır... Bu bakımdan Karaköy Ka- rakolu'nda ayna yok! Karakolun aynası, tarihi konaktan kalma bir çerçevenın içinde girişte du- ruyor; altın yaldız çerçeveli aynanın altında da yıne altın yaldızlı bir tır- nak... Eskiden kalan ıki eşya bu ka- dar... Eskiye dönünce Paris Polıs Nizam- namesi'nden uyarlanan 19. \üzyıl Is- tanbul'unda geçerli kurallar Emniyet Genel Müdürlüğü'nün arşıv ınde duru- yor: "İşsiz kalıp memlekerine dönmek is- teyen fakiriere ve bu fakirlerin hasta- lanna insanlık namına yardını edilme- siT Neyse ki günümüzde artık böyle bir sorun kalmadı! E1NTERNET JVUiıHJVlIiı 1 SL/CıL) mehmet(o cumhuriyet.com.tr Echelon ve Enfopol 3 Kasım 1999'da BBC'de yer alan bir haberle tanıştık Echelon ile. Bu isim daha sonra Öcalan'ın yakalanması sı- rasında satır aralarında geçti. İlk kez Italya'da yayırnlanan ll Mes- saggero gazetesı, Abdullah Öcalan'ın Afrika'da olduğunu yazmıştı. Gazete, ABD gızli servislerinin Apo'nun Kenya- Uganda-Tanzanya arasında bir yerde bulunduğunu tespit ettiklerini ileri sü- rerken bunu teröristin telefon görüş- mesinden belirtediklerini de kaydet- mişti. Faks, e-posta, telefon gibi tüm haberteşme araçlarını izleme özelliği- ne sahip "Echelon" adlı sistemden söz edilen haberde, bu sistemin aynı an- da milyonlarca görüşmeyı kaydede- bildiği ve bunların arasında Apo'nun konuşmasının da olduğu belirtılmişti. Echelon artık bilindiği gibi, Amerika ağırfıklı olmak üzere Türkiye'nin de aralarında bulunduğu NATO ülkeleri- nin de dahıl olduğu bir elektronik izle- me sistemi. Belirli anahtar kelimelere duyarlı olan sistem, bu kelimeleri algı- layınca dinleme konumuna geçiyor. Sistem saatte 2 milyon telefon konuş- ması dinleyebıliyor. Iddialara göre 50 ülkede 175 'ten faz- la merkez, Echelon sistemine dahil. Yi- ne başka bir iddiaya göre Türkiye'de de bu casus istasyonlardan toplam 9 adet buluyor. Türkiye'deki dinleme is- tasyonlannın Ağn, Antalya, Diyarbakır, Edirne, İstanbul, Izmır, Kars ve Si- nop'ta bulunduğu söylenıyor. (*) Aslında Echelon konusunda ilginç olan, soğuk savaş yıllarında bu sis- temden yarartanan ve dolayısıyla ha- berdar olan Batılı ülkelerin birdenbire unuttukları bu sisteme karşı çıkışlan. Biraz düşününce madalyonun arka yüzünü görebılıyorsunuz. Hemen ak- lınıza şu soru gelıyor: Soğuk savaştan sonra artık pek de gereksınim duyul- mayan bu sistem acaba ticari alanda da kullanılıyor mu? Işte bu aslında ya- nıtı bilinen soru, AB'nin tüylerini dıken dıken etmeye yetti. Çünkü sistemin ihalelerde ABD yararına kullanıldığı önesürülüyordu. Hemen komısyonlar kuruldu. Çalışmalar başlatıldı. Ve ıro- nık birdurum ortaya çıktı, kurulan ko- mısyonun başına Portekiz Hıristiyan Demokrat Carios Coelho getirildi. Coelho siyasi muhaliflerin izlenip fiş- lenmesıni doğru kabul eden bir siyasi kültürden gelıyor. Sonuçta, AB'nin yoğun olarak tartış- tığı bu dev kulak, artık devletlerin ye- rini yavaş yavaş dev şırketlerin aldığı bir düzende birdenbire büyuk bir teh- like olarak hortladı. Şu birgerçek ki, dünyada tüm dev- letler gerek kendı vatandaşlarını ge- rekse diğer ülkelerı olanaklan ölçüsün- de ızliyor. Bunlar ulusal güvenlik gibi ulvi bir amaç maskesi altında yapılır- ken kişısel hak ve özgürlükler yine on- ları korumakla yükümlü devletlertara- fından ıhlal edılıyor. Ancak pek bilınmeyen bir dığer ça- lışma ıse AB tarafından sürdürülüyor. AB adalet ve ıçışleri bakanlarının tar- tıştığı bu projenin adı ise ENFOPOL. Bu sistem kısaca Avrupa çapında ve ulusal sınır tanımadan, her çeşit ileti- şim yotunu ıstihbarat örgütleri ve po- lıse açan bir casusluk ağı olarak tanım- lanıyor. Biz ıse Türkiye'de hâlâ telefonlann dınlenıp dınlenmediğıni tartışıyoruz... (*) http://strateji-taktik.spedia.neV Mahkeme Soruları Aşağıdakiler mahkemelerde avukat- lar tarafından sorulmuş gerçek soru- lardan derlenmiştir. "Uykusunda ölen bir insan, ertesi günün sabahına kadar bunun farkına varamaz, değil mi doktor?" "En genç olan oğlunuz, hani şu 20 yaşında olan, kaç yaşındaydı?" "Resminiz çekilirken orada mıydı- nız?" "Yalnız mıydınız, yoksa kendı başı- nıza mıydınız?" "Savaşta öldürülen, kardeşiniz miy- di yoksa siz miydiniz?" "Sizi öldürdü mü?" "Çarpışma esnasında araçlar ara- sında ne kadar mesafe vardı?" "Oradan ayrılana kadar orada mı kaldınız?" "Kaç kere intihar etmeyi başardı- nız?" Soru: "8 Ağustos'ta mı hamile kal- dınız?" Cevap: "Evet." Soru: "Peki o anda siz ne yapıyor- dunuz?" Soru: "Üç çocuğunuz var, değil mi?" Cevap: "Evet." Soru: "Kaçı erkek?" Cevap: "Erkek yok." Soru: "Hiç kızınız var'mı?" Soru: "Merdivenleralt bodruma ini- yordedıniz, değil mı?" Cevap: "Evet." Soru: "Peki bu merdıvenler yukan da çıkıyor muydu?" Soru: "Geçen yaz kusursuz bir ba- layına çıktınız, değil mi?" Cevap: "Evet, Avrupa'ya..." Soru: "Eşiniz de sizinle geldi mi?" Soru: "İlk evliliğiniz niçin sona er- mişti?" Cevap: "Ölüm sebebiyle." Soru: "Kim ölmüştü?" Soru: "Şüpheliyi tarif edebilir misi- niz?" Cevap: -"Orta boyluydu, sakalı var- dı." Soru: "Erkek miydi, yoksa kadın mı?" Soru: "Bütün cevaplannız sözlü ol- makzorunda, anlaştık mı? Şimdi, hart- gi okula gidiyorsunuz?" Cevap: "Sözlü." Soru: "Otopsiye başladığınızzama- nı hatırlıyor musunuz?" Cevap: "Akşam 8.30 civannda baş- ladık." Soru: "Bay ... o esnada ölü muy- dü?" Cevap: "Hayır, sandalyeye oturmuş neden otopsı yaptığımı merak ediyor- du." Soru: "Idrarörneği verme imkânınız var mı?" Cevap: "Kendimibildim bileliyapa- bılirim." Soru: "Otopsiye başlamadan önce Bay... 'in nabzına baktınız mı doktor? " Cevap: "Hayır." Soru: "Kalbini dinledıniz mi?" Cevap: "Hayır." Soru: "Nefes alıp almadığınıkontrol ettıniz mi?" Cevap: "Hayır." Soru: "O halde siz otopsiye başlar- ken Bay ... hâlâ yaşıyor olabilir, değil mi?" Cevap: "Hayır." Soru: "Nasıl bu kadar emin olabili- yorsunuz, doktor?" Cevap: "Çünkü adamın beyni, ma- samın üstünde birkavanozun içindey- di." Soru: "Yine de hasta hâlâ yaşıyor olamaz mıydı?" Cevap: "Evet, hatta şu anda bir mahkeme salonunda avukatlık yapı- yor olabilir." • Kaynak: Hoppala.com Çocuklara göre aşk - Aşk sevgilimizle aramızda bir sürü kötü şey geçmeden önce hissettiğimiz şeydir. Adres Defteri Altay Spor Kulübü www.altay.org.tr Balıkadamlar Spor Kulübü www.bsk.org.tr Beşiktaş www.bjk.com Bursaspor. www.bursaspor.org.tr DSM Doğa Sportart www.dsm.com.tr Doruk-Net Spor. http://spor.doruk.net.tr Ege Otomobil Sporian Kulübü....www.eosk.org.tr Fenerbahçe www.fenerbahce.org Galatasaray. „...www.galatasaray.org Istanbulspor. www.star.com.tr/istanbulspor Trabzonspor. www.trabzonspor.com Türkiye Basketbol Federasyonu...www.turbf.org Türkiye Güreş Federasyonu www.gures.org.tr Türkiye Jokey Kulübü www.tjk.org Türkiye Voleybol Federasyonu....www.voteybol.org.tr .Türkiye Yelken Federasyonu www.turkish-sailing-federation.org.tr