Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
18 TEMMUZ2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
JCJlVİ_fIıU1VJJ. / ekonomiCacumhuriyet.com.tr 13
Arjantin'de
kaygrtar azaldı
• BUENOSAIRES
(AA) - Arjantin'de
muhalefetteki Peronist
Parti'nin hükümetin
krLze karşı hazırladığı
önlemleri desteklediğini
açıklaması, uluslararası
piyasalarda bu ülkedeki
gelişmelerle ilgili
kaygılan bir ölçüde
yatıştırdı. Arjantin'de
eyalet yönetimlerini
elinde tutan muhalefete
baglı valilerin Devlet
Başkanı Fernando de la
Rua ile eyaletlerin bütçe
açıklannı sıfirlamayı
öngören bir anlaşma
imzalayacaklan
bildiriliyor. Anlaşmanın
Arjantin'in ani bir
ödeme krizine düşme
tehlikesini büyük ölçüde
uzaklaştıracağı
bildiriliyor.
Bundesbank
Başkanı geliyop
• BERLİN(AA)-
Alman Merkez Bankası,
Bundesbank Başkanı
Ernst VVelteke,
yurtdışında markın para
piyasalannda en fazla
dolaştığı ülkelerden
birinin Türkiye
olduğunu, bu nedenle
Euro'yla ilgili
bilgilendirme toplantısı
düzenlemek amacıyla
sonbaharda Türkiye'ye
gideceğini söyledi.
Welteke, yurtdışında
bulunan mark rezervinin
5'te 1 'inin Türkiye 'den
Almanya'ya
gönderildiğini, bu
nedenle Türkiye'de
büyük miktarda mark
rezervinin bulunduğunu
tahmin ettiklerini
belirtti. Türkiye'nin yanı
sıra markın
Yugoslavya'da,
Kosova'da ve
Karadağ'da da
kullanıldığına dikkati
çeken Welteke, bu
ülkelerde Euro
konusunda toplantılar
yapacaklannı kaydetti.
Hubıdıatta rakolte
yanyadüştü
• KONYA (AA)-
Türkıye'nin 'tahıl amban'
olarak nitelendirilen
Konya'da yaşanan
kurakhk sonucu hububat
rekoltesinin yüzde 50
oranmda düştüğü
bildirildi. Tanm 11
Müdürü Sami Vurucu,
geçen yıl toplam 3 milyon
252 bin ton ürün elde
edildıgini, bu yıl ise 1
milyon 240 bin hektarlık
alanda hububat ekimi
yapıldığını, ancak bu yılki
hasat alanında 1 milyon
647 bin ton ürün
beklendiği ifade edildi.
TfeHGenelKuruhı
topbnıyor
• ANKARA(AA)-
Türkıye Ihracatçılar
Meclısi'nın (TÎM) 8.
olağan genel kurulu,
bugûn Ankara'da
toplanıyor. Hilton
Oteh'nde yapılacak genel
kurulda TIM'in yeni
başkanı da belirlenecek.
TÎM'den yapılan
açıklamaya göre, ihracatın
üst dûzeyde tartışılacağı
birplatform olma niteliği
taşıyan genel kurulun
açılış bölümüne,
TBMM'de grubu bulunan
siyas: partilerin
temsılcileri ile hükümet
üyeleri ve Dış Ticaret
Müsteşarlığı yetkililerinin
katılnası bekleniyor.
Kazakistan'da
mafmilat
• ALMATI(AA)-
Kazasistan'da bir ay süren
malı ıf ile 480 milyon
dolarkara paranın ülke
ekonomisine
kazardınldığı açıklandı.
Mertez Bankası Başkanı
Gngori Marçenko, 14
Haznan-14 Temmuz
tanhferi arasında, 14
bankıda açılan özel
hesaplara toplam 480
rnihaı 217 bin dolar para
yanldığını söyledi. Affin
scnginünde bankalara
akamıak üzere yatınlan
pa-a niktan ise 250
mihcn dolara ulaştı.
Yurttaşı bunaltan zamlar birkaç firmaya trilyonlarca liralık kazanç sağladı
Şekerde 'tath' vurgunFATMAKOŞAR Vadeli SatlŞ Şekere yüzde 25 zam
Şekere art arda yapı- yapılmasından önce şeker fabrikaları
lanyüksekoranhzam- tarafından açılan vadeli kampanyadan
tr^'^Z 1 * bin ,on sa.ış yap.ld,.'
devletin fabrikalann-
dan vadeli satın alıp piyasaya yeni fi-
yatla satan birkaç firmaya trilyonlar-
ca liralık kazanç sağlıyor. Mayıs ayın-
da Konya yöresindekiler başta olmak
üzere Anadolu'daki fabrikalarda top-
lam 155 bin tonluk şekeri 40 gün va-
deyle satışa çıkaran Türk Şeker Fab-
rikalan'ndan binlerce ton alım yapan
sayısı 5'i geçmeyen şirketler zamlar-
la "ihyâ oldu."
Türk Şeker Fabrikaları stoklannı
eritmek için zaman zaman düzenledi-
ği "vadeli kampanyalarla" 100 ton
için 60 milyar liralık teminat mektu-
bu sunan firmalara satış yapıyor. Va-
deli olarak aldıklan binlerce tonluk
şekeri krizle gelen zamlann ardından
yüksek fiyatlardan satan firmalar bir-
kaç gün içinde trilyonlarca liralık ka-
zanç sağladılar.
Türkiye genelinde tüketilen şekerin
ortalama yüzde 60"ını Konya yöresin-
deki fabrikalardan piyasaya dağıtan
Güvensan. Altaş ve Aktarlar adlı 3 şir-
ket 40gün vadeli satın aldıklan ve zam-
dan önce kendi depolanna taşıdıklan
binlerce ton şekerden en az 2.1 trilyon
lira tatlı kâr elde etti. Bu firmalardan
sadece Güvensan Limited'in Türk Şe-
ker'in değişik fabrikalanndan aldığı şe-
ker miktan 53 bin 500 ton.
Her bir firmanın ortalama 50 bin
tonluk şekerden sadece yarısını yüz-
de 25 zamla satabildiği düşünüldü-
ğünde çuval başına 7 milyon lira olan
kânn toplamı 2.1 trilyon lirayı bulu-
vor. Söz konusu firmalar ortalama
Trilyonluk kazanç Devletin
fabrikalanndan vadeli olarak alıp piyasaya
yeni fiyatla satan 3 büyük firmanın
kazancı en az 2.1 trilyon lira.
150 bin tonluk şekerin tümünü ise
zarnh fiyatla satabilirlerse kârlan top-
lam 4.2 trilyon liraya ulaşıyor.
'Yüzde70Tmsatük'
Türk Şeker fabrikalannın müşterile-
rinden Güvensan Limited'in yetkilisi
Ramazan Deveci. mayıs ayındaki 155
bin tonluk kampanyada, değişik iller-
deki fabrikalarla 53 bin 500 ton için
sözleşme imzaladıklannı belirterek bu-
nun yüzde 70'ini sattıklannı söyledi.
53 bin 500 tonluk şekerin geriye ka-
lan yüzde 30'unu zamlı fıyattan alma-
ları gerektiğini kaydeden Ramazan
Deveci. basında çıkan "Firmalann
Türk Şeker'in depolanndaki üründen
yüzde 25 kâr sağladıklan" yönünde-
ki iddialann doğru olmadığını ifade
ederek şunlan anlattı:
"Firmalar Türk Şe-
ker'le yapüklan sözleş-
melerİe satın aldıklan
şekeri kendi depolan-
na almazlarsa ve o ara-
da zam gelirse bedelini
yeni fiyat üzerinden öderler. Ancak
zamdan önce alırlarsa zamdan yarar
sağlarlar. Aslında zamlar işimize gel-
miyor çünkü o zaman alıcı bulmakta
zorlanıyorsunuz. Stokettiğimizde doğ-
ru değiL Herkesin nakit paraya ihtiya-
cı olduğu bir ortamda satış v apnıaya
çalışıyoruz."
Türk Şeker Fabrikalan yetkililerin-
den edinilen bilgiye göre de firmalar
Türk Şeker'in depolarından çekebil-
diklen şeker miktarı oranında kâredi-
yorlar. Zaman zaman vadeli kampan-
yalarla stoklann eritilmeye çalışıldı-
ğını anımsatan yetkililer. sözleşmey-
le satın alınan şekerin zamlara rağ-
men eski fiyattan çıkışmın söz konu-
su olmadığını vurguladılar.
5.5 trilyon lira
Çiftçinin
kredisi
repoda
ANTALYA (Cumhuriyet)-
Yıllardır zarar eden ve bu yıl
kâr ettiği öne sürülen 30 bin
ortaklı Antalya Pamuk ve
Narenciye Tanm Satış Ko-
operatifleri Birliği'nin
(ANTBİRLİK) üreticilere
verilmesi için aynlan 5,5 tril-
yon lira tutanndaki düşük fa-
izli kredilerin çiftçiye veril-
meyip özel banka hesaplan-
na aktanlarak repo yapıldığı
ve birliğin kâr etmesinin sağ-
landığı öne sürüldü.
CHP II Başkanı Ümit Uy-
sal, Merkez llçe Başkanı
Durmuş Aticı ve pamuk üre-
ticisi bölgeler olan ilçelerden
Serik'in llçe Başkanı AB Pır-
nk ve Manavgat'ın ilçe baş-
kanı Mustafa Akkuzu ortak-
laşa yaptıklan açıklamayla,
1997 tarihinden bugüne ka-
dar toplam 5.5 trilyon liranın
762 sayılı Kınık Pamuk ve
Narenciye Tanm Satış Ko-
operatifi müdürü tarafından
Ziraat Bankası Kalkan Şube-
si 'nden parça parça çekilerek
ilgili bankalann Fethiye şu-
beleri aracılığıyla Antal-
ya'daki bazı bankalara akta-
nldığını söylediler.
Toplam 5.5 trilyon liranın
muhtelif hesaplara aktanldı-
ğını belirlediklerini anlatan
CHP'Iiler, bu paralann ger-
çekte sattığı pamuğa bağlı
olarak çiftçiye ödemesi gere-
ken Hazine'nin verdiği çok
düşük faizli destekleme kre-
dileri olduğunu anımsattılar.
CHP II Başkanı Ümit Uy-
sal, bu paralann çiftçiye da-
ğıtılmış gibi göstenldiğini,
ancak Antbirlik Genel Mü-
dürü ve muhasebe müdürle-
rinin talimatıyla birliğe ait
hesaplarda repo yapıldığını
söyledi.
Antbirlik Genel Müdürü
Mehmet Körk ise bu sorula-
ra, düzenleyeceği basın top-
lantısıyla yanıt vereceğini
açıkladı.
1967 yıhnda ortalama maaşlanyla 7333 adet ekmek alabilen TMMOB'nin kamuda
çabşan üyeleri, şu andaki ücrederiyle ancak 3060 adet ekmek aiabiliyoriar.
Mühendismaaşlan eridiANKARA (AA) - Türk Mühendis ve
Mimar Odalan Birliği (TMMOB) kamuda
çalışan üyelerinin ücretlerinin son 10
yılda hızla gerilediğini belirterek
mühendis ve mimar ücretlerinin insanca
yaşanacak bir düzeye çıkanlmasını istedi.
TMMOB'den yapılan açıklamada mimar
ve mühendislerin çok zor koşullarda
görev yaphklan vurgulandı ve bu kesimin
yoksulluk sınırının altında yaşamaya
zorlandığı iddia edildi.
IMF ve Dünya Bankası politikalan
sonucunda kamuda en üst düzeyde ücret
alan üyelerin 1990'h yıllarda yaklaşık 730
doiar olan ücretlerinin günümüzde 350
dolara düştüğü kaydedilen açıklamada
"Gelirterin asgari geçim tutarlanna
oranlaması da göstennektedir ki 10 yı!
içinde yüzde 45
düzeyinde bir
erimeyk
yoksuilaşma
gjderek
derinteşmiştir"
görüşüne yer
verildi.
Farklı kurumlarda
çalışan mühendis
ve mimarlar ile
aynı kurumda farklı statüde çalışan diğer
personel arasında yüzde 300'lere ulaşan
ücret farklıhklan bulunduğu kaydedildi ve
bunun olumsuzluklan daha da arttırdığı
bildirildi.
İçter acısı dûşûş
"Bizlerden özveri isteyenler,
öncetikle ülke kaynakiannın kimlere
peşkeş çekildiğini, milyarlarca dolann
kimlere hortumlatıldığını, IMF ve Dünya
Bankası potitikalannın hesabını vermefl'"
denilen açıklamada, mimar ve
mühendislerin 1967 ve 2001 yılı
maaşlannın alım gücü konusunda
ekmek, zeytin ve benzeri örnekler
verildi. Açıklamada, günümüzde
1967'deki ekmek alım gücüne sahip
olunabilmesi
için maaşlann 1
milyar
99.9 milyon,
etteki ahm
gücüne sahip
olabilmek için
de 4 milyar 400
milyon lira
olması gerektiği
belirtildi.
İhtivaç maddeleri
Ekmek (adet)
Et(kg)
Zeytin (kg)
Gazete (adet)
1967 maaşı ile
ıbnabilen miktar
7.333
880
1.760
8.800
Şehiriçi ulaşım (adet) 4.400
22 ayar altın (gr) 157
2001 maaşı ile
alınabilen miktar
3.060
91.8
229.5
1.148
835
40
Tarişbank
Protesto
eylemleri
başladı
tZMtR (Cumhuriyet Ege
Bürosu)- Tarişbank'ın IMF ve
Dünya Bankası talimatlarıyla,
sermaye arttınmı için öngörü-
len bir günlük süre beklenme-
den Tasarruf Mevduatı Sigorta
Fonu'na devredilmesine yöne-
lik tepkiler sürüyor. lptal için
önceki gün Danıştay'a başvu-
ran Tariş yöneticileri, hak ara-
ma mücadelelerini sonuna ka-
dar sürdüreceklerini söylediler.
Bir süredir Türk Hükümeti
aracıhğıyla Dünya Bankası 'nın
baskılanyla karşı karşıya kalan
Tariş'te, Tarişbank'a el konul-
ması, operasyonun son halkası
olarak nitelendiriliyor. Dünya
Bankası 'nın dayatmasıyla ha-
zırlanan birlikler yasasının yap-
tınmlan arasında yer alan işten
çıkarmalarla sıkıntılı günler ya-
şayan Tariş, son olarak Tariş-
bank operasyonuyla yüz yüze
geldi. Dünya Bankası ve
IMF'nin istemleri doğrultusun-
da son bankalar operasyonunda
durumu diğer birçok bankadan
iyi olmasına karşm Tarişbank'a
el kondu.
Ege'nin çeşitli yörelerinden
gelen yaklaşık 5 bin üreticisi,
dün Tariş Çiğli Iplik Fabrika-
sı'nda, Tariş yöneticileriylebir-
likte BDDK karanyla Tariş-
bank'ın Fon'a devrini protesto
etti. 1998 yılında 3 trilyon olan
bankanın sermayesini 3 yıl için-
de 55 trilyona çıİcardıklannı, ge-
rekli olan 20 trilyonluk kaynak
için kendilerine 15 günlük süre
tanındığını belirten Tariş Genel
Müdürü Ayhan Özer. tt
Bu süre
11 Temmuz da dobnasına kar-
şın, beklenmeden 10 Tem-
muz'da banka Fon'a devredildL
Dünya Bankası ve IMF, serma-
ye yapımızı güçlendirmemize
izin vermedi" dedi.
lptal için Danıştay'a başvur-
duklannı anımsatan Ayhan
Özer. "Umanm geri adım atar-
lar. Hak arama mücadelemizi
sonuna kadar sürdüreceğiz.
Bankanın devıi, Türk tanmının
geleceğini tehdit ediyor" diye
konuştu.
BİLGİ TOPLUMUNA DOĞRU/ÖZLEMYÜZAK ozlemyu(a yahoo.com
Sürdürülebilir Kalkınma ve Yine Hindistan Örneği.
Öyle bir borç batağı ki debelendikçe
daha daha da derine batılıyor. Ekvador,
Brezilya, Arjantin, Türkiye, Rusya ve di-
ğerleri...
Gündem borç sarmalının nasıl döndü-
rüleceğine endeksli, başka bir şey dü-
şünülemiyor. Eğitim, istihdam, üretim
politikalan tartışılamıyorbile. Bu ülkeler-
de sosyal patlama yaşanıyor mu yaşan-
mryormuumurundadeğilkimsenin. Ek-
vador'da nüfusun yüzde 10'u ülke dışı-
na göçmüş, Rusya'da intihar olaylan art-
mış artık önemsenmiyor bile. Türkiye
hafta sonu Taksim Meydanı'nın göbe-
ğinde iki ayrı grubun taşlı sopalı birbiri-
ne girdiği, ardından, silahların çekildiği,
kendi halinde durakta otobüs bekleyen
birvatandaşın, eşini ve bebeğini serse-
ri kurşunlardan korumak için kendisini
siper ederek ağır şekilde yaralanması
olayını yaşadı. Çevik kuvvet ve polis kay-
nayan Taksim Meydanı'ndaki bu olay
medyada bir gün yer aldı arkası gelme-
di. Ülkemizdeki sosyal patlamayabirör-
nek mi, değil mi sorgulanmadı.
Geçmiş krizlerden farklı olarak Türki-
ye tarihinde ilk kez nitelikli işgücü işsiz.
Geçen gün Cumhuriyet gazetesinin tar-
tışmaya açtığı "Türkiye Ne Yapmalı?"
konusunda uzmanların ortak noktası
"krize karşm, iç ve dış borç yüküne kar-
şm biryandan da sanayi ve üretim po-
litikalannınyenidenyapılandmlması" ol-
du. Yerel yöneticiler, bölgede faaliyet
gösteren bankalar, işadamları ve sivil
toplum örgütlerinden oluşacak Yerel
Ekonomik ve Sosyal Konsey ile bölge-
sel eğitim, üretim ve istihdam politikala-
nnın yeniden belirlenmesinin önemi vur-
gulandı.
Kalkınmaya yardımcı olabilecek kay-
naklardan yalnızca biri. Ama vurgula-
makta yarar var. 20 Temmuz'da Ital-
ya'nın Cenova kentinde yapılacak G-8
zirvesinin hemen öncesinde kamuoyu-
na sunulacak olan rapor bilişim tekno-
lojilerinin (IT) yoksul ve gelişmekte olan
ülkelerin kalkınmasında önemli rol oyna-
dığını bir kez daha anlatıyor.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Progra-
mı'nın bir araştııma ve bir diğer sivil top-
lum kuruluşu ile ortak hazırfadıklan rapor,
IT ihracatına yönelebilen gelişmekte
olan ülkelerin "önemli ekonomik yarar"
sağladığına dikkat çekiyor. Ancak rapor-
da bir nokta daha var "Bu ekonomik ya-
rar kimi zaman sosyal kalkınmaya dö-
nüşmekte başarısız olabiliyor" başarı
için anahtar sözcük ise "Sürdürülebilir
Kalkınma"
Bu çerçevede, şimdi gelelim bu köşe-
de sık sık örnek olarak gösterdiğimiz
Hindistan'daki uygulamalardan birine
daha.
1 milyar nüfuslu, halkının önemli bir
bölümü yoksulluğun pençesinde kıvra-
nan Hindistan'da kalkınma için gösteri-
len gayret hayranlık uyandıncı. Üstelık
bu çabaların yerel yönetimler bünyesin-
de yapılıyor olması daha da önemli.
Ülkenin güneyinde Kerala eyaleti yö-
netimi ani bir kararla bütün enerjisini ve
kaynaklannı bölgede IT devrimi yarat-
mak için kullanmaya karar vermiş. Da-
ha önce işgücünü azaltacağı gerekçe-
siyle işyerlerinde bilgisayarlaşmaya bile
karşı çıkan yerel yöneticiler Hindistan'ın
okur yazar oranı en yüksek eyaleti olan
Kerala'yı bir IT merkezi haline getirmenin
önemini kavramışlar.
Bu doğrultuda önce eğitim sistemi
yeniden planlanmış, ardından Microsoft
ve Intel gibi şirketlerle anlaşılarak 60 bin
öğretmenin bilgisayar kullanımı ve
bilişim teknolojileri konulannda eğitim
görmeleri kararlaştınlmış. İlkaşamada2
bin okula 6 bin bilgisayar yerleştirilmesi
planlanıyor. Hedef eyalette 60 milyon
öğrenciyi bilgisayar kullanıcısı haline
getirmek ve uzmanlann yetişmesini sağ-
lamak. Bunun yanı sıra 100 hektarlık bir
alanda 'IT Park' kurulması için çalış-
malar başlamış ve Kerala eyaleti 'e-
yönetim' konusunda somut gelişmeler
kaydetmiş.
ÇİFTÇİ DOSTU
SADULLAH USUMt
Cumhurbaşkanı'na
Tam Destek Var
Tütün Yasası veto edildiği halde yabancı sigara
şirketlerinin umudu hâlâ kesilmedi.
Ünlü Amerikan, Ingiliz ve Fransız şirketleri tam
55 yıldan beri Türk sigara ve tütün pazariannı ele
geçirmek için adeta savaş vermektedir.
Türk hükümetleri 1980 yılına kadar bu çıkar kav-
gasına karşı direndiler. Ancak 1980 darbesiyle iş
başına gelen hükümetler, yabancı tütün ve siga-
ralara Türkiye'nin kapılannı ardına kadar açtılar.
Turgut Özal daha ilk başbakanlığı döneminde
önce yabancı sigara ithalatına izin verdi. Ardından
da Türkiye'de yabancı sigara ve tütün ithalatı baş-
ladı.
O tarihlere kadar Türkiye her yıl 500 ile 600 mil-
yon dolarlık tütün ihraç edebiliyordu. Buna karşı-
lıkbirtekdolarhkbileithalatyapılmıyordu. Ihracat-
tan gelen paralar Türkiye'de kalıyor ve üreticileri-
mizin cebine giriyordu.
Tütün ve sigara ithalatı serbest bırakıldıktan son-
ra bu gelir gider tablosu tersine döndü. Şimdi tü-
tünden elde ettiğimiz gelirlerden daha fazlasını ya-
bancı tütün ve sigara şirketlerine armağan etme-
ye başladık. Daha acısı tütün ve sigara şirketleri-
nin sermayesi daha güçlü olduğu için kısa süre
içinde yerli tüccar ve ihracatçı piyasalardan dışlan-
dı. Hemen hepsi yabancı şirketlerin memuru hati-
ne geldi. Alım satım fiyatlannı yabancı şirketlertes-
pit etmeye başladı.
Bu fiyatlara uymayanlar cezalandınldı.
• • •
Hükümet çevreleri, veto edilen yasayı Meclis'ten
geçirebilmek için hızlı bir çalışma içinde. Izlediği-
miz kadanyla Cumhurbaşkanı'nı ikna edebilmek
için çeşitli açıklamalar yapılıyor.
Devlet Bakanı Yılmaz Karakoyunlu veto edilen
yasanın Türkiye'ye sağlayacağı yararları anlatma-
ya çalışıyor.
Cumhurbaşkanı Sezer'in Tütün Yasası'nın ya-
rarları üzerine anlatılanlara inanmayacağından
eminiz. Ancak gene de bazı gerçekleri açıklamak-
ta yarar görüyoruz.
Yabancı şirketlerin gözü her zaman bol kazanç-
ta olmuştur. Gene bu kural değişmeyecektir. Ya-
bancı şirketler daha çok kazanabilmek için savun-
masız kalan Türk üreticilerini ezecektir. Böylece
Türk çiftçisi daha da fakirlesecek ve açlığa mah-
kûm edilecektir.
Turgut Özal zamanında tütün ve sigara pazarfa-
n yabancılara teslim edildiği zaman Türi< üreticile-
rinin perişan olacağı söylenmişti. Olaylar söyledi-
ğimizden daha çabuk ve kötü gelişti. Türk çiftçisi
altından kalkamayacağı kadar borçlandı. Cumhur-
başkanımız bir araştırma yaptırırsa bu acı gerçek
ortaya çıkacaktır.
• • •
Halen piyasalanmızda az da olsa Türkiye'nin et-
kinliği sürüyor. EğerTEKEL özelleştirilirseTürk hü-
kümetlerinin hiçbir sözü geçmeyecek ve halkımı-
zın kaderini yabancı şirketler belirleyecektir.
Cumhurbaşkanımızın en hassas olduğu nokta
da burasıdır.
Ahmet Necdet Sezer yüzde 100 haklıdır. Tütün
Yasası yürürlüğe girdiği andan itibaren Türk tütün
üreticileri yabancılara kölelik etmek zorunda kala-
caktır.
Nitekim daha Tütün Yasası yürürlüğe girmeden
dünyaca ünlü 3 büyük yabancı firma TEKEL'e ta-
lip olmuştur. Onların arkasından daha başka talip-
ler de çıkacaktır.
Hükümet yanlış yoldadır. Halkımız ve milyonlar-
ca tütün üreticisi de Sezer gibi düşünmektedir.
Nitekim Ege Bölgesi'nde Sezer'e her gün des-
tek ve şükran telgraflan yağmaktadır.
Türk-lş Genel Sekreteri ve Tek Gıda-lş Sendika-
sı Genel Başkanı Hüseyin Karakoç'a gelen teşek-
kür mesajlannın sayısı yüz bine yaklaşmıştır.
Halkımızın ve tütün üretcilerimizin tercihi de böy-
lece belli olmuştur.
1MF HEYETtNİN TEMASLAR1
Kritik denetim
turlan sürüyor
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - IMF
Türkiye Masası Şefi
Juha Kahkonen baş-
kanhğındaki 9. gözden
geçirme çahşmalan
Ankara'da sürüyor.
Türkiye'nin tarihlere
bağlanmış, yerine getir-
mesi gereken herhangi
bir düzenleme bulun-
mamasına karşm piya-
sada yaşanan dalgalan-
ma ve programda reviz-
yon beklenhleri, 9. göz-
den geçirmeyi "kritik
' olmasına
Icra Kurulu'nun da bü
ay sonu ya da ağustos
ayı başlannda toplana-
rak Türkiye'ye 1.5 mil-
yar dolarlık yeni prog^
ramın 3. dilimini ser-
best bırakıp bırakma-
mayı görüşmesi bekle-;
niyor. j
Eylülde gekcekler
!
IMF heyeti, 10. göz-
den geçirme için eylül-
de yine Ankara'da ola-
cak. Ancak Tele-
kom'un şirketleşme
planı, diğer
IMF'nin 9. göz-
den geçirmesinin
olumlu sonuçlan-
ması durumunda
serbest bırakacağı kay-
nak dilimine ilişkin ça-
lışmalar Ankara'da baş-
ladı. IMF Türkiye Tem-
silcisi Juha Kahkonen,
önceki gün akşam ve
dün Hazine Müsteşan
FaikÖztrak'la görüştü.
Yaklaşık 10 gün sürme-
si beklenen 9. gözden
geçirme çalışmasının
tamamlanmasının ar-
dından bir rapor hazır-
lanacak. Bu raporun ya-
nı sıra normal işleyişte
Türkiye yeni bir ek ni-
yet mektubunu da IM-
F'ye gönderecek. IMF
planlannın ı
geliştirilmesi^
bankacılık ••
sisteminin
BDDK'ninkural-
lanna uyumunun sağ-
lanması ve uymayanla-
nn da tasfiye edilmesi
gibi sıkı denetimine
ilişkin gelişmelerin de-.
ğerlendirümesi bekle-
niyor.
IMF Başkan Yar-!
dımcısı Stanley Fisc-!
her'ın faizlerdeki yükJ
sekliğin devam etmesi!
durumunda program-j
da revizyona gidilebi-;
leceği açıklaması, 9.İ
gözden geçirmenin1
kritik bir aşama olma-
sına yol açtı.