Katalog

12 TEMMUZ2001 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA Çin'de 5 tün yıllık pipamit • PEKİN(AA)-Çinli arkeologlann, ülkenin kuzeyindeki Iç Moğolistan özerk bölgesinde 5 bin yıl öncesine ait bir piramit bulduklan açıklandı. Çin Uluslararası Radyosu'nun haberine göre piramidin taban uzunJuğu 30 metre, eni ise 15 metre. Arkeolog Gua Daşun, bir dağın yamacında bulunan bu piramidin Hongşang (Kırmızı Dağ) kültürüne ait en iyi korunmuş eser olduğunu ve bu döneme ait cenaze törenleriyle ilgili somut bilgiler içerdiğini belirtti. Londra'da 'ayaküastı' parası • LONDRA(AA)- Londra Belediyesi'nin toplu taşımayı özendirmek, kent merkezindeki trafik yoğunluğunu azaltmak ve hava kirliliğinin önlenmesine yardımcı olmak amacıyla uygulayacağı yeni plana göre, kent merkezinde belirli bölgeye giriş yapan her otomobilden 10 milyon TL ahnacak. 2003 yılının Ocak ayından itibaren, 07.00-19.00 saatleri arasında geçerli olacak uygulamanın, kent merkezindeki trafik yoğunluğunu yüzde 15 oranında azaltabileceği tahmin ediliyor. Drakula şarap olacak • MÜNİH(AA)- Almanya'nın Münih kentindeki bir mahkeme, Transilvanya Prensi Vlad olarak bilinen Kont Drakula'nın aduıın şarap satışlannda kullanılmasmın engellenmesi yönündeki bir girişimi reddetti. 15. yüzyılda yaşayan ve hayatı, Irlandah yazar Bram Stoker'in Drakula adlı ünlü vampir romanına esin kaynağı olan Transilvanya Prensi 3. Vlad'ın soyundan geldiğini iddia eden Ottomar Radolphe Vlad Dracul Prince Kretzulesco, 'Drakula' adında şaraplar satan bir üıternet dağıtım şirketine karşı açtığı davayı kaybetti. İran'da 20 kişiye kırbaç • TAHRAN(AA)- Iran'mbaşkenti Tahran'da, 'müstehcen' CD ve video kaset ile kumar malzemesi satan 20 ki$i kırbaçlandı. Mahkeme tarafından suçlu bulunan bu kijiler, kentin güneundeki îmam Humeyni Meydam'nda halkın gözleri önünde kırbaçlandı. frakia poket saldrısı • BEYRUT (AA) - Irak rejinı muhalifi bir grup, başkeaı Bağdat'ta hükûnet binalanna Katyışa roketleriyle saldırdığını öne sürdü. Irak'tü Islam Devrimi Yüksek Konseyi, Beyrutta yaptığı açıklîmada, dün erken saatlerde Devlet Başkanı Saddan Hüseyin'in saray \e hükümet binakmı bombardıman ettiğa. gruba bağh gûçleTn başkenteki hedeiere 16 Katyuşa roketfjlattığını iddia etti. Yıpılan açıklamada, 'Salcmın, Bağdat rejiırffn yaptığı faşist eylerierle, Irak halkının teröra edilmesine ve dini otorislîre yönelik tekrarjnan saldınlara misikne niteliği taşıdif belirtildi. S DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 11 rebreniça'da gözyaşıDış Haberler Servisi - Yakın tarihe, Avrupa'da Ikmci Dünya Savaşf ndan sonraki en büyük katliam olarak ge- çen Srebreniça kıyımının 6. yıldönü- münde, binlerce Boşnak. 1995'te öl- dürülen yaklaşık 8 bin yakınını andı. Dün düzenlenen anma törenine yak- laşık 5 bin kişi katıldı. Törende Sırp- larla Boşnaklar arasında bir gerginlik yaşanmaması ve olası saldınlara kar- şı sıkı güvenlik önlemleri alındı. Tö- ren boyunca 1300 Bosna Sırp polisiy- le 300 BM polisi görev yaptı. Törene katılanlar, sıkı polis koruması altında 50'otobüsle Srebreniça'ya geldiler. Konvoyun geçtiği yollar polis kordo- nu altına alındı. Srebreniça bugün Bosna Sırp Cumhuriyeti sınırlan için- de yer alıyor. Dün, katliamda yaşamını yitirenler için dikilen anıtın açılışı da, kıyımda çocuklannı ve yakınlannı kaybeden 5 kadın tarafından yapıldı. Açılı- şı yapanlardan Münire Subasiç. kocası, oğlu ve babasının da ara- lannda bulunduğu 22 erkek akra- basını katliamda kaybetmişti. Su- basiç, "Bizim için zaman o gün durdu" dedi. 3 ton ağırlığındaki mermer anıtın üzerinde. "Srebre- niça, 11 Temmuz 1995" yazılı bir plaket bulunuyor. Törende siyasi içerikli konuşmalar yapılmadı. yal- nızca ölenler için dualar edildi. Anma törenine katliamda ölen- lerin yanı sıra, Bosna Sırp Cum- huriyeti yetkilileri. 30 büyükelçi, BM ve NATO temsilcileri katıldı. 'Miloşeviç bir eanT Katliamın tanıklanndan, oğlun- dan başka 13 akrabasını daha kay- beden Zineta Muvk (50), Yugoslav- ya'nın eski devlet başkanı Slobodan Miloşeviç'i başlanna gelenden so- rumlu tutarken dünyanın en büyük canisi olarak niteledi. Katliamdan kurtulan. ancak erkek kardeşini kaybeden Taci Belimus- tafîç, "Çok acı çekiyonım. Bu anı- ün dikilmesinin öncnıi bizim için çok büyük" dedi. Geçen yılki anma töreninde, • Bosna savaşı sırasında, 11 Temmuz 1995'te öldürülen Boşnaklar için yapılan anma töreninde, kurbanlar için mermer anıt dikildi. Boşnaklan taşıyan otobüsler Sırplar tarafından taşlanmıştı. Ikinci Dünya Savaşı'ndan sonra, etnik temizlik ve soykınm kavramlan ilk kez Srebreni- ça katliamından sonra gündeme gel- di. 1992-95 yıllan arasında süren Bos- na savaşının en korkunç kıyımı Sreb- reniça'da gerçekleşti. 200 ceset daha çıkanldı Savaş sırasında, Temmuz 1995'te, BM tarafından güvenli bölge ilan edi- len Srebreniça, Hollandalı BM asker- lerinin koruması altındaydı. Hollan- da askerlerinin varlığına karşın kenti istila eden Bosnah Sırp güçleri, 11 Temmuz 1995'te. Boşnak erkekleri- ni ve erkek çocuklan ailelerinden ayır- mış ve öldürmüştü. Bu katliamın ar- dından, Boşnak nüfusun tümü kent- ten sürülmüştü. Srebreniça katliamın- da yaklaşık 8 bin kişi öldürüldü. Katledilen yaklaşık 4 bin 500 kişi- nin kalıntılan, Bosna Hersek Cumhu- riyeti 'ndeki Tuzla kentinde bulunan bir binada saklanıyor. Geçen ay 200 ce- set daha çıkanlmıştı. Cesetlerüzerin- deki DNA testleri tamamlandıktan sonra, kurbanlar Tuzla yakınlannda ya- pılacak bir mezarlığa gömülecek. Öte yandan. bugün de Sırplar, Sreb- reniça anıtının yakınlanna, savaş sı- rasında ölen yaklaşık 1300 Sırp'ın anısına bir anıt dikecekler. '* Temmuz 1995'te gerçekleştirilen Srebreniça toti&imvnâaö\sn%\Ax\ Boşnak dün anıku. Törene katüan binlerce kişi. katiiam anıtının açüışında gözyaşlanna boğuldu. (Fotoğraf: AP) Aramyorlar Katliam sormıılııları serbest Dış Haberler Servisi - Srebreniça'da 11 Temmuz'da Sırplar tarafından öldürülen 8 bin Boşnak dün anılırken bugüne kadar katliamın yalnızca iki sorumlusu Lahey'deki Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne çıkanldı. Ancak kıyımın başhca sorumlulan sayılan Bosnah Sırplann eski lideri Radovan Karadziç ve Komutan Ratko Mladiç hâlâ serbest. Mahkeme tarafından soykırımla suçlanan General Radislav Krstiç ve tugay komutanı Dragan Obrenoviç, Lahey'deki BM cezaevinde gözaltında bulunuyor. Yargılanması geçen haziran ayında sona eren Krstiç hakkmdaki karar bu ay sonunda açıkJanacak. Savcdık, Krstiç için yaşam boyu hapis cezası istemişri. Krstiç'in, Komutan Mladiç'in sağ kolu olduğu belirtiliyor. Sirada Karadziç ve Mladiç var Obrenoviç de. geçen nisanda NATO askerleri tarafından Bosna'da tutuklanmıştı. Obrenoviç'in yargılanması henüz başlamadı. Yugoslavya'nın eski devlet başkanı Slobodan Mitoşeviç'in Lahey'e teslim edilmesinin ardından mahkemenin Başsavcısı Caria Dd Ponte, Karadziç ve Mladiç'in teslim edilmesi için de baskt yapmaya başladı. Bosna Sırp Cumhuriyeti Başbakanı Mladen İvaniç'in mahkemeyle işbirliği yapacağını açıklamasma karşın, siyasi gözlemciler bunu bir u haüda ' olarak görüyor. Lahey'deki cezaevinde tutuklu Sırp lider, mahkemeye kadar serbest kalmak istiyor Plavsiç mahkemeden 'izin' peşinde • Bosnah Sırplann eski liderinin talebinin, mahkemeye kendisi teslim olduğu için kabul edilebileceği bildirildi. Dış Haberler Servisi - Bosna Sırp Cumhuriyeti'nin eski Dev- let Başkanı Bijyana Plavsiç, hak- kındaki yargılama başlayıncaya kadar serbest bırakılması için La- hey'deki Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Ceza Mahkeme- si 'nden (EYİUCM) resmen talep- te bulundu. Mahkeme Sözcüsü Jim Landale, Bosna'da 1992 ve 1995 arasındaki savaşta soykı- nm, insanlık ve savaş suçu işle- mekle suçlanan ve ocak ayında mahkemeye teslim olan Bayan Plavsiç'in avukatı Robert Pa- viç'in, Plavsiç'in talebine ilişkin dilekçeyi dün mahkemeye sun- duğunu söyledi. Yargıçlann, Plav- siç'in mahkemeye kendiliğinden teslim olması nedeniyle serbest bırakılması talebini onaylaması bekleniyor. Savcılar, Plavsiç'in Lahey'e dönmesi konusunda Belgrad yönetiminin güvence vermesi halinde bu talebe itiraz etmeyeceklerini söylediler. Plavsiç'in yargılanmasının ge- lecek yıla kadar başlaması bek- lenmiyor. Hakkındaki suçlama- lan kabul etmeyen Plavsiç, Bos- na Sırp Cumhuriyeti'nin eski meclis başkanı MomçiloKravis- nikile birlikte yargılanacak. Plav- siç, mahkeme kabul ederse ser- best bırakılan 4'üncü savaş suç- lusu sanığı olacak. KAYIP STAJYER SKANDALI Condit'e DNA testi yapılacak • Chandra Levy ile ilişkisi olduğunu itiraf eden Kongre üyesinin evi, polis tarafından arandı. D^ Haberier Servisi - Ya- nında stajyer olarak çalıştır- dığı, iki aydırkayıp olan genç bir kızla ilişkisini itiraf eden ABD Temsilciler Meclisi üyesi Gary Condit'in daire- si önceki gece geç saatlerde Washington polisi tarafın- dan arandı. Washington polis şefi Charies Ramsey, Condit'in Chandra Levy'nin kaybol- ması olayında şüpheliler ara- sında olmadığını, Demokrat millervekilinin evinin aran- masına ve DNA testi yapıl- masına razı olduğunu söyle- di. 53 yaşındaki, evli Demok- rat Parti Kali- forniya mil- letvekili Condit, iki aydır kayıp olan 24 ya- şındaki Kongre staj- yeri Levy ile ^S , - . • — sadece arkadaş olduklannı söylemesine karşın, kısa sü- re önce Levy ile ilişkisini iti- raf etmişti. Condit, itirafını, Levy'nin teyzesi Linda Zamsky, The Washington Post gazetesine verdiği bir röportajda ilişkiyi bildiğini anlatmcaya kadar saklamış- tı. Kayıp stajyerin ailesi, kız- lanyla ilişkisi hakkında açık- ça yalan söyleyen Condit'in, yalan makinesi testinden geç- mesinde ısrar ediyor. Polisle işbirliği Condit'in avukatı, ilkönce bu testin yapılmasmı uygun bulmadıklannı açıklamıştı. Ancak şüphelerin giderek Condit üzerinde toplanmasıy- la avukat Abbe Lowefl, Kong- re üyesinin hem yalan maki- nesi testinden geçmeye, hem DNA örneğini vermeye hem de dairesini aratmaya hazır olduğunu duyurmuştu. Lowell, telefon kayıtlannın incelenmesi önerisinde de bu- lunmuştu. Chandra Levy, en son 30 Nisan tarihinde bir spor kulübünde görülmüştü. O gün Kaliforniya'ya, master dere- cesini almak üzere gitmesi beklenen Levy'nin dairesinde. toplanmış birbavul, kredi kar- h ve cüzdanı bulunmuştu. Helmut Kohl törene oğiu Peter ve gelini Elif Sözen ile birtikte geldi. (Fotoğraf: REUTERS) Kilisedeki dini törene çok sayıda politikacı katıldı KohVün eşitoprağa verildi Dış Haberler Servisi - Eski Almanya Baş- bakanı Helmut Kohl'ün geçen hafta intihar eden eşi Hannelore Kohl için dün Speyer ken- tindeki kilisede yapılan dini törenin ardından doğum yeri olan Ludvvigshafen kentindeki aile mezarlığında toprağa verildi. Dini törenden önce kilisenin önünde topla- nan vatandaşlar, daha sonra kiliseye girerek Han- nelore Kohl'ün tabutu önünden saygı geçişin- de bulundu. Helmut Kohl, dini törene. oğul- lan \Valter ve Peter ile gelini Elif Sözen ile gel- di. Dini törene. eski Cumhurbaşkanı Roman Herzog ile yeni eşi Barones Alexandra von Berlichingen. Başbakan Gerhard Schröder ile eşi Doris Schröder-Köpf, Bavyera Eyaleti Baş- bakanı Ednıund Stoiber. eski Dışişleri Baka- nı Hans-Dietrich Genscher, Hıristiyan Demok- rat Birlik Partisi (CDU) Genel Başkanı Ange- la Merkel ile çok sayıda politikacı katıldı. Dini törene katılan yabancı davetliler ara- sında Endonezya'nın eski Devlet Başkanı Yiı- suf Habibi de yer aldı. Dağılan Sovyetler Bir- liği'nin son Devlet Başkanı MihailGorbaçov, daha önce eski ABD Başkam George Bush ile planlanan bir buluşmadan dolayı dini tö- rene katılamayacağını bildirmişti. 1000 polis güvenliği sağladı Kilise içerisinde görüntü alınmasına izin verilmezken, binlerce vatandaş dini töreni dı- şandan dinledi. Dini tören sırasında güven- liğin sağlanması için yaklaşık 1000 polisin görev yaptığı bildirildi. Hannelore Kohl, daha sonra doğum yeri olan Ludwigshafen kentindeki aile mezarlı- ğında toprağa verildi. Işığa alerjisi nedeniyle bir süredir büyük acılar çeken Hannelore Kohl, 5 Temmuz Per- şembe günü Ludwigshafen kentindeki evin- de hap içerek intihar etmişti. Kohl. oğlu Pe- ter ile Elif Sözen'in Istanbul'da yapılan dü- ğününe de katılamamıştı. SAYDAM YALÇIN DOGAN Batan Bankaların Seyir Defterinden... 1992 sonu, 93 başı... Dönemin Cumhurbaşka- nı Turgut Özal'ın masasında üç kararname im- za için bekliyor. Üç yeni banka açılmasına izin veren kararnameler. O sirada Özal bir yurtdışı gezisine çıkıyor. Ken- disine vekâlet edecek olan dönemin TBMM Baş- kanı Hüsamettin Cindoruk'u uyarıyor: "Ben yokken, bu üç kararnameyi sakın im- zalamayın!.. Ben gelince bakacağım!.." Yeni banka açılmasına izin vermek o kadar ucuz mu?.. O kadar kolay mı?.. Araya her kesimden en hatırlı kişilergiriyor. En kudretli kişiler, ilgili ba- kanlar, başbakan ve cumhurbaşkanından, yeni banka sahibi adına, kararnameyi bizzat takip edi- yor!.. Devreye aklınıza bile getiremeyeceğiniz isim- lergiriyor. Bunlar, asıl mesleklerinden emekli olduk- tan sonra, ömür boyu o banka sahibinin yanına gi- riyor. Türkiye'de banka çöplüğü böyle oluşuyor. Banka batırmaya giden yol IMF'den gelen talımat kesın: "Banka saytsını azarbn!.. Sistemin en zayıf hal- kası bankalar!.. Krizin en büyük nedeni banka- lardaki yanlış ve bozuk yapılanma!.." Banka denetimleri hak getire!.. Batan bankaya kredi aktarmak, iflas etmiş banka bilançolannı gör- mezden gelmek, hatır ve rüşvet karşılığı batmış ban- kayı ayakta tutmaya çalışmak, denetim raporlan- nı hasıraltı etmek... Bu durumda, IMF üç öneri getiriyor: "Bu bankalar ya birleşsin, ya sermaye arttır- sın ya da yabancı ortak bulsun!.." Büyük zarara uğramış hangı banka bu yüküm- lülükleri yerine getirebilir?.. Onun için şimdi birer birer batıyor. Bilançoları zaten gerçek durumlarını yansıtmıyor: Şu hale bakın. Tasfiye edimliş bir bankanın se- yir defterinden, aynen: " Bakanının talimatıyla, 53 milyar lira- lık teminat mektubu grubuna verildi. 1.5 milyar dolar harici garanti mektubu. 2.5 trilyon lira ve 9 milyon mark grubuna aktanldı...." Talimatı verenin adı, unvanı ve tarihle birlikte. Aynı defterden: " Bakanının talimatıyla, 130 milyar liralık teminat mektubu, 56 milyon mark, 500 milyar liralık kredi " Rakamlann küçüklüğü sizi yanıltmasın!.. Bunlar 90'lann sonundaki rakamlar. Milyon dolarlar bu gibi talimatlarla batan banka ve gruplara gidiyor. Oradan da bir daha çıkmıyor!.. Eylülde yeni dalga Batan ya da fona devredilen bankalann halka getirdiği yük hazin. Resmi bilgilere göre: "Fona devredilen özel bankalann maliyet 15 milyar dolardan 18.5 milyar dolara yükseldi. Kamu bankalanndaki 20 milyar dolariık görev zaran da eklenirse, 38.5 milyar dolariık bir yük- le karşı karşıyayız!.." Işte, hepimize yeni bir fatura daha!.. Son on-on beşyılınfaturası... Şimdi eylülde yeni bir banka dalgası daha bek- leniyor. Tasfiye edilmesi gereken 10-12 banka- dan daha söz ediliyor. Çürük ve asalak olarak eko- nomiyemusallatolan böceklergibi!.. Batmalanyi- ne de çok daha iyi. Ancak, bir koşul var. Bankalan batıyor, sahip- leri çıkıyor!.. Bunlar cezasız kalmamalı!.. Şu gün- lerde Anayasa Mahkemesi'nde görüşülen Af Ya- sası çok önemli. Eğer, af kapsamı genişlerse, bun- lar hapisten ya çıkacak ya hiç girmeyecek!.. Batan banka seyir defterleri roman gibi. E-mail: ydogan(a cumhuriyet.com.tr Faks:0212 513 90 98 Adalet Bakanı Türk: Makedonya'yı kaygıyla izliyoruz ANKARA (Cumhu- riyetBürosu)-Adalet Ba- kanı Hikmet Sami Türk, Türkiye'nin Makedon- ya'da aylardan beri ya- şanan sorunlan kaygıy- la izlediğini söyledi. Türk, "Türkiye, bu so- runlann barışçı yollar- dankabcıbirçözümeka- vuşturulması için başla- tümış olan siyasi diyalog sürecinin tek uygun plat- form olduğu ve bu süre- ce rüm etnik gmplann kanlmalannın ve yapıcı katkıda bulunmalarının gerekli olduğu inancın- dadır" diyekonuştu. Türk ile Makedonya Adalet Bakanı İcet Me- metti, iki ülke arasmda- ki işbirliği protokolünü imzaladı. Protokolün 10 maddeden oluştuğunu bildiren Türk, protokole ilişkin şu bilgiyi verdi: "Protokolde, hukuki konularda bügi değişimi, taraflann değişimi. hâ- kimlerüı. savcıların ve yardımcı adalet persone- linin eğhiminin karşıhk- lı olarak desteklenmesL, kanun tasanlannm ha- artanması ve kanun hü- kümlerinin u\gulanma- sı ile ilgili bilgi değişimi, hukuk alanında çağdaş teknolojik ve bilimsel ge- lişmelerle ilgili bilgi de- ğişimi, cezaların infazı konusunda bilgi ve dene- yim değişimi. her iki ta- rafa yararh olacak diğer hukuki ve adli konular- da işbirliği öngörülmek- tedir." Bulgaristan'da hükümet Kral başbakan olacak SOFYA(AA)-Bul- garistanıda 17 Haziran tarihinde yapılan ge- nel seçimlerin ardından oluşan yeni parlamen- toda. kurulacak yeni koalisyon hükümeti ile ilgili sorular yanıt bul- maya başladı. Seçimlerde büyük bir başarı elde ederek 240 sandalyeli parlamen- toda 120milletvekilli- ği kazanan eski kral U. Simeon'un krallık sı- fatından vazgeçerek başbakanlık görevini kabul edeceği bildiril- di. II. Simeon Ulusal Ha- reketi Partisiınden (NDSV) edinilen bil- gilere göre. Başbakan- lık konusunda uzun sü- redir kararsızlığını sür- düren II. Simeon, gö- revi kabul etme karan aldı.