Katalog

2 « HA2İRAN 2001 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DEPREM 17'Ağustos ve 12 Kasım depremlerinin üzerinden 2yüayalan süregeçti, ilerleme sağlanamadı evletyasadayetersizkaldıGÖZDEAKGÜNGÖR Büyük Marmard depreminde kötü bır sınav veren devlet, yurttaşlannın can ve mal güvenJi- ğini sağlamak gibi anayasal bır ödevı karşıla- makta da yetersiz kaldı. 17 Ağustos ve 12 Ka- sım depremlerinin açtığı yaralar sanlmaya çalı- şılırken geçen 2 yıla yakın sürede kalıcı hiçbir yasal düzenlenıe yapılmadı. Her fırsatta "yaralann sanlacağT söylendiy- sede >apılarda davaıııklıhk ve güvenilırliğı sağ- layacak olan Imar Yasası "nda hâlâ bir değişiklik gerçekleştırilmedi Deprem konusunda yapılan eleştıriler, atılan adımlar "kâğıt üzerinde eği- tim"den öıeye gıdemediği noktasında birleşir- ken sıvıl toplum örgütlerinin projeleri ise tüm çabalara karşm bütünlükten yoksun ve birbirin- den kopuk. bağımsız planlar olarak kaldı. Turk Mühendı* \e Mımar Odaları Bırliğı (TMMOB) Ikıncı Başkanı Celal Beşiktepe. dep- rem öncesı ortam ne ıs>e bugün de durumun on- dan farklı olmadığını sav unarak harcamalar için kaınu kaynağı yaratılmadığım, kamu ıradesinin • 17 Ağustos ve 12 Kasım depremlerinin açtığı yaralar sanlmaya çalışılırken geçen 2 yıla yakın sürede kalıcı hiçbir yasal düzenleme yapılmadı. Deprem konusunda yapılan eleştiriler, atılan adımlar "kâğıt üzerinde eğitim"den öteye gidemedi. yok sayıldığını. uygulamaların şerTaf olmadığı- nı ve çalışmalann koordinasyon eksiklığıyle yü- rütüldüğünü ifade ettı. Yapı seyrekleştirHmesl Yurttaşların can ve mal güvenhğinın sağlan- masının anayasal bir hak olduğunu vurgulayan Beşiktepe, bu amaçla öncelıkle "yapı seyrekleş- tirilmesine" gıtmek gerektiğini belirtti. Beşikte- pe. bugüne dek. Gebze'den Sılıvri'ye kadaı. 1 derece nsk altında bulunan kıy ı şendinın envan- ten çıkanlıp risk altındakı konutların tahlıye edılmesı. ihtiyaç duyulan yapılann da güçlendı- rilmesi gerektiğini dile getirdi. Istanbul"dakı ha- sarlı yapılann yalnızca yüzde 10'unun güvenı- lır bır şekilde güçlendınldığine dıkkat çeken Be- şiktepe, yapı üretim sürecinde de etkın bır kamu denetımi ortamının yaratılması gerektiğinın al- tını çızdi. TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Genel Başkanı Prof. Dr. Ahmet Ercan da yıkıcı bır dep- remin zararının 100 milyar dolan bulacağını be- lırnı. İlk çöken hizmet Istanbul Tabıp Odası Afet Çalışma Grubu Sekreten Dr Nadi Bakırcı. bırçok sağlık kuru- luşunun hâlâ nsk altında olduğunu vurgulayarak "Henüz net bir adım aülmadı. Hasar görmüş sağlık kuruluşlannda esaslı bir rehabilite çalış- ması yapılmadı" dedı. Sağlık personelının eğı- tımı v e organizasyonunun önemıne değınen Ba- kırcı, bugüne dek hekim ve yardımcı sağlık per- soneline eğitim verildiğıni belirterek "Görevşe- masıçıkanlıyor ama tatbikatlar vediğer kuru m- larla eşgüdüm eksik. Kâğıt ü/erindeki rüm örgüt- lenme çalışmalan işlemez. Kurumlar şu anda iş- lemeyen planlaria dolu" diye konuştu. Atılacak ilk adımın. halka en yakın sağlık bı- rimlerinde venlen olağan temel sağlık hızmet- lerinin güçlendirilmesi olduğunu dile getiren Ba- kırcı, iyi örgütlenmemişse, ilk çöken hizmetin sağlık hizmeti olduğunu ıfade ettı. Bakırcı şöy- le konuştu: "Istanbul için ürkütücü bir durum ama her şeyin yetersiz kaJacağını düşünmoruz. Stokların yetmeyeceği kesin. Ancak açığın ne ka- dar olduğu biBnmiyor. Bu da aynntüı senaryolar üzerinden değerlendirilebilir." Uluslararası krediler Inşaat Mühendislen Odası Istanbul Şubesi Başkanı Cemal Gökçe. yapılaşmasının yüzde 70'ı kaçak olan Istanbul'da "yapuun kimliklen- dirilmesiT 'yoluyla bır rehabilite çalışması yapı 1- ması gerektiğuıi sö> ledi. Yapının cinsi. tekniği ve ömrünün incelenme- sı gerektiğini vurgulayan Gökçe. böylelikle güç- lendınlmesı gereken, güçlendırilmesine ıhtıyaç duyulmayan ve > ıkılması gereken yapılann sap- tanmasının doğru olacağını ifade etti. fstan- bul'dakı tüm yapılann ıncelenmesı için kaynak ihtiyacı bulunduğunu dile getiren Gökçe. "Bu kentte yaşayan insanlann yüzde 70'ten fa/lası. yapdannıgüçkndirecek ekonomik şartlara sahip degüdir" dıye konuştu NE YAPMALI? • Bağımsı/ pıojelere ışlerlik kazandıracak koordinasyon sağlanmalı • Projelerin yaşama geçirilmesi amacıyla kamu iradesinin etkin olacağı, şeftaf kamu kaynağı yaratılmalı • Depremie ilgilı kurumların bulgulannın toplanacağı bır Afet Veri Sıstemi oluşturulmalı. • Riskli bölgelerde envanter çıkanlıp yapı seyrekleştirmesine gidilmeli. • Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen yapı denetim yönetmeliği yerine. bağımsız, tarafsız ve kâr amacı gütmeyen bir yapı denetımi modeli benimsenmeli. Denetim, yapı üretim sürecinde de işlemeli. • Sağlık kuruluşlan rehabilite edilmelı. • Üretilecek deprem senaryolanyla sağlık personeli, ekipmanı ve ilaç açığı saptannıah. Feru'da ıneydana gelen 8.1 büy üklüğündeki depremde ölenlerin sa>ısı artarken 53 kişinin kayıp olduğu ve 46 bin 460 kişinin evsiz kaldığı Ixlirtildi. (Fotoğratlar. REUTERS) Doç. Dr. Erdoğan Okus: Köıfezdeyaşam yokolmak üzere • ÎÜ Deniz Bilimleri ve Işletmeciliği Enstitüsü öğretim üyesi Doç. Dr. Erdoğan Okuş, "TUPRAŞ yangınmda oluşan petrol atıklan, önce körfezin güney batısmda yoğundu daha sonra atıklar rüzgârla birlikte Marmara Deaizi'ne yığıldf dedi. tsönbul Haber Servis - 17 Ağustos 1999 depreminden sonra îzmit Körfezi'nde Arar Araşürma Gemisi ile incelemelerde bulunan Istanbul Üniversıtesi (ÎÜ) Deniz Bilimleri ve İsleîmeciliği Enstitüsü öğretim üyesi Doç. Dr. Erdoğan Okuş, körfezdeki yaşamın yok olmak üzere olduğunu belirtti Okuş, "TÜPRAŞ yangınında oluşan petrol aoklan, önce körfezin güne> baosında joğundu. Daha sonra aoklar râgârla birlikte Marmara DenizTne yığıkfa. kffiüik Marmara Denizi'ni de etküedi" dedi. Okuş. Îzmit Körfezi'nde yürüttükleri kiriilikle iigili çalışmanın sonuçlannı değerlendirdi. Okuş, depremin hemen ardından 22 Ağustos'ta körfezde yaptıklan iaslemelerde, yoğun kiriilikle karşılaştıklannı aalatarak yıkıntılardan çıkan molozlann cenize boşaltıldığını söyfedi. "Marmara Denbd gözden çıkanhnışnr" düşüncesinin vınlış olduğunu ifade eden Okuş, "Marntara Denizi'nin üst böhimü Karadeni/'in kiriilik durunıunu, ait bölümü Ege Denizi'nin kiriilik durumunu gisteriyor. Bu nedenle tüm Marmara DenizTnde nıevcut durum tespit edilmeli, (knıma göre çözüm önerüeri üntilmeli" diye kHMŞfU. Suyun kalltesi düştü Ckuş, İzmit Körfezi'ndeki kirliliğin aaştırmasına depremden önce başladıklanru aıımsatarak ÇevTe Bakanhğı ile yürüttükleri şlışma sonucunda 1999 yılırun ekim ayında gkünen kirliliğin azaldığını, ancak sudaki lalıtenin düştüğünü ifade etti. Deniz suyundaki tesleyici tuzlann artmasıyla suyun dengesinin hmılduğuna dikkat çeken Okuş, tek hücreli caı!ı üremesinin arttığını ve körfezin dibinde cmlılann yaşamasına engel olan bdrojensülfürün oluştuğunu söyledi. Peru'da can kaybı 102'ye yükseldi. Tayvan'da 5 büyüklüğünde deprem yaşandı Devatnh saHanıyorıız • Tayvan'da dün sabah meydana gelen depremin can ve mal kaybına yol açmadığı belirtildi. Bilim adamlan 10 yıl içerisinde Peru ve Şili'yi etkileyecek çok büyük bir deprem beİdendiğini bildirdiler. Haber Merkezi - Pe- ru 'nun güneyinde meyda- na gelen şıddetli depremde ölü sayısı 102'ye yükselır- ken dün de Tayv an' ın güne- yinde, Richter ölçeğine gö- re 5 büyüklüğünde bir dep- rem yaşandı. Pazartesi gü- nü 5 5 büyüklüğünde dep- remin meydana geldiğı Os- maniye'ye giden Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara. yurt- taşlan hasarlı binalara gir- memelen için uyardı. Tayvan Merkezi Hava Bürosu, dün sabah meyda- na gelen depremin merkez üssünün başkent Taipei'nm 250 kilometre güneyindeki Pintung kırsalı olduğunu açıkladı. Yetkililer, ilk ah- nan bilgılere göre depremin can ve mal kaybına yol aç- madığını belırttıler. Tay- van'da 2 hafta önce meyda- na gelen 6.2 büyüklüğün- deki depremde. bazı bına- lann duvarlan çatlamış. cep telefonu hizmetlerı uzun süre verılememışti. Ülkede, 1999 Eylülü'nde meydana gelen 7 6 büyük- lüğündekı depremde 2 bın Çeşitli yerlerde 97 kisi öldü, çok sayıda kisi de yaralandı Bir aylık bilanço ağır oldutstanbul Haber Servia - Dünyada ve Türkiye'de son bir ay içinde orta ve yüksek şiddetli yaklaşık 26 deprem meydana geldi. Depremlerde toplam 97 kişi öldü, çok sayıda kişi de yaralandı. • 5 Haziran, Yunanistan'ın Egion kenti, 4.4 şiddetinde • 6 Haziran, Yunanistan'ın Mora Yarnnadası, 4.9 şidde- tinde • 7 Haziran, Papua Yeni Gine'de, 6.4 ve 6.2 şiddetinde iki deprem oldu. 1 kişi yaralarurken 200 kişi evsiz kaldı. • 8 Haziran günü, Çin'de 5.3 şidderindeki depremde 13 kişi yaralandı. •10 Haziran. Fransa'nın Nantes bölgesi, 5.0 şiddetinde •12 Haziran, Kahire, 4.9 şiddetinde •14 Haziran, Tayvan, 6.2 şiddetinde •19 Haziran, Tayvan'da peşpeşe 5.2,5.3 ve 4.4 şiddetle- rinde depremler meydana geldi. •21 Haziran, îspanya. 4 şiddetinde deprem •23 Haziran. Almanya, 4 şiddetinde • 24 Haziran, Peru'da 8.1 şiddetinde meydana gelen depremde 102 kişi öldü, binlerce kişi yaralan- dı. •25 Haziran. Rusya, 5.7 şiddetinde •27 Haziran, Tayvan, 5 şiddetinde Türfclye deki depremler •1 Haziran, Balıkesir-Ayvalık, 4.1 şiddetinde •4 Haziran, Bergama, 3.7 şiddetinde •8 Haziran'da Marmara Denızi'nde 3. Bursa'da 3 ve Bursa-Savaştepe'de 3.1 şiddetinde 3 ayn deprem meyda- na geldi. •10 Haziran'da Ege Denizi açıklannda olan 5.7 şiddetin- deki depremde 1 kişi yaralandı. •22 Haziran, Balıkesir, 5.0 şiddetinde •23 Haziran, Ege Denizi Rodos Adası yakınlannda, 5.1 şidderiride •25 Haziran'da Osmaniye'de meydana gelen 5.5 şidde- tindeki depremde ise pencere ve balkonlardan atlayan 31 kişi yaralandı. •26 Haziran, Erzurum, 3.7 şiddetinde. 400 kişi ölmüştü. Peru depreminde ölenle- rin sayısı ise her geçen gün artıyor. Ulusal Si\ il Savun- ma Kurumu tarafından \a- pılan açıklamada ise dep- remde 1368 kişinin yara- landığı, 53 kişinin kayıp ol- duğu ve 46 bin 460 kişinin evsiz kaldığı belirtildi. Açıklamada, Arequipa de Moquegua ve Tacna eyalet- leri ile Parinacochas et Pa- ucar del Sara bölgelerinde olağanüsrü durum ilan edil- diği kaydedildi. Peru Jeofizik Enstitüsü, depremin ardından, bazıla- n 5 büyüklüğünde olan yaklaşık 160 artçı şok mey- dana geldiğini açıkladı. Şili Üniversitesi'nden sismolog Mario Pardo, Pe- ru ve Şili'yi etkileyen bu çok şiddetli depremin, ge- lecek on yıl içinde aynı böl- gede olması beklenen ve "çok büyük şiddete" sahip olacak bir depremin haber- cisı olduğu konusunda uya- nda bulundu. Sismolog Pardo, "Bir bi- lim adamı olarak bu uyan- yı yapma sorumluluğunda olduğumu hissediyorum. Peru ve Şili'nin aynı bölge- lerinde çok büyük şiddette bir deprem henüz ounamış- rır. Bu yiizden acil yardun planlarunızı gözden geçir- menin zamamdır" dedi. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitü- sü Müdürü Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara, pazartesi gü- nü 5.5 büyüklüğünde dep- remin meydana geldiği Os- maniye'de, Atatürk tlköğ- retim Okulu'nda "Dep- rem" konulu konferans verdi. Prof. Dr. Işıkara, Türkiye'nin deprem kuşa- ğında olduğunu anımsata- rak "Türkiye'nin en önem- li sorunu ekonomik kriz de- ğil, afet ve depremdir. Para- \ı yerine ko> abilirsiniz ama kaybedilen canı yerine geti- remezsiniz" dıye konuştu. Deprem sırasında sakin olunması ve paniğe kapı- lınmaması gerektiğini an- latan Prof. Dr. Işıkara, "Ev- lerde sık sık sanal deprem tatbikatı \apin. Olası bir depremde öğrendiğiniz bil- gUerte kendinizi kurtarabi- lirsiniz" dedı Hazırlıklı olmalıyız' Türkiye'nin deprem böl- gesi olduğunu. ancak bu- nun farkına 17 Ağustos'ta- ki Marmara depreminin ar- dmdan vanldığını vurgula- yan Işıkara, "Depremden kurtuluş yok. Bu nedenle depreme karşı hazıriıklı ol- malrv ız. Depreme dayamk- b binalar yapın, çünkü dep- rem değil, bina öldürür" sözlenni yıneledı VALİLtK NE YAPTI? • Şehrin sokak sokak görünrülenebildiği Dijıtal Bilgi Sistemi çıkanldı. • Haberleşmedeki kesintiler giderildi. • Arama kurtarma eleman sayısı 7 bin 66'ya çıkanldı. • Deprem bölgesine destek verecek ilçe ve illerin saptandığı Bölgesel İşbırliği Planı hazırlandı. • 131 orta ve ağır hasarlı okulun 70'i yıkılıp yeniden yapıldı. • Ağır hasarlı sağlık ocaklan boşaltıldı. BELEDhT NE YAPTI? • 7 bin kişiye ilkyardım seminen venldi. 1800 kişi de aktif ilkyardım gönüllüsü olarak yetiştirildi. • Itfaiye Daıre Başkanlığı bünyesinde 38 yangın istasyonunda, 570'i kurtarmacı olmak üzere 2 bın 179 personel ve 307 araçla hizmet veren ekipler oluşturuldu 20 adet kurtarma aracı, 14 adet merdivenli araç alındı. • Deprem anmda bina girişlerinden doğalgazı otomatik olarak kesecek "Deprem Duyar Cihazlan" takılarak gııvenliğin sağlanması yönündeki çalışmalar sürüyor • İGDAŞ'ın vereceği talimatla doğalgaz basıncının düşürülmesi veya tamamen kesilmesi olanağı sağlandı. • Deprem sırasında meydana gelebilecek çelik hat kınlmalanna karşı, riskli bölgelere yerleştirilen otomatik kapatma vanalan. tehlike anında gazm akışım kesecek. • Deprem anı ve sonrasında Kriz Komuta Merkezi'ne, sağlık ve . eğitim tesıslerine. İETT transfer merkezlerine, İGDAŞ, ÎSKt, Türk Telekom ve TEDAŞ kritik noktalanna, itfaiye tesislerine, çadırkent alanlanna. havalimanları. garlar, otogarlar. büyük iskele ve lunanlara ulaşımda bütünlüğün sağlanması amacıyla Acil Eylem Planı hazırlandı