Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26 HAZİRAN 2001 SALI HABERLER Ecevit gensorusuna ret • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - DYP'nin "yargıya müdahalede" bulunduğu gerekçesiyle Başbakan Bülent Ecevit hakkında verdiği gensoru önergesi TBMM Genel Kurulu'nda reddedildi. ANAP Grup Başkanvekili Beyhan Aslan'ın, Ecevit'in yanı sıra Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ın da Beyaz Enerji iddianamesini hazırlayan Savcı Talat Şalk'a yönelik sözlerine yer verilen önergeye yanıt verirken "Yanlışa müdahale, yargıya müdahale değildir" sözleri dikkat çekti. Sezer'den onaylap • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Maden Yasası'nda Değişiklik Yapılmasına ve Tuz Yasası'nın Yürürlükten Kaldınlmasına llişkin Yasa ile Üretimini Likit Petrol Gazı ile Yapan Üreticilerin Zararlannın Kaldınlması Hakkındaki Yasa'yı onayladı. Sezer, aynca Karadeniz Deniz lşbirliği Görev Grubu Teşkiline Dair Anlaşma'nın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna llişkin Yasa'yı da onaylayarak yayımlanmak üzere Başbakanhk'a gönderdı. TÜSİAD, SPY'yi masaya yatırdı • Haber Merkezi - Türk Sanayicı ve tşadamlan Derneği (TÜSİAD), Siyasi Partiler Yasası ile ilgili görüşlerini Ankara'da bugün yapacağı toplantıyla kamuoyuna duyuracak. TÜSİAD'mmayıs ayında açıkladığı "Türkiye'de Demokratikleşme Perspektiflerive AB Kopenhag Siyasi Kriterleri" başlıklı raporda, Türkiye'nin demokratikleşme yolunda öncehkli olarak ele alması gereken 10 konu yer alıyor. Tpajkovski • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Makedonya Cumhurbaşkanı Boris Trajkovskı, Cumhurbaşkanı Ahmet Kecdet Sezer'in davetlisi olarak yarın Türkiye'ye geliyor. Trajkovski'nin ziyareti sırasında ağırlıklı olarak Makedonya'da meydana gelen son gelişmeler üzerinde. görüş alışverişinde bulunulacak. mercek attında • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk-îş, Hak-îş, DtSK ve TÎSK genel başkaolan bugün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan'la bir araya gelecek. tş yasalarında yapılacak değişıkliklerin tartışılacağı toplantıda, Kıdem Tazminatı Fonu konusunda bilim adamlanmn yeni çahşması da deöerlendirilecek. Eski FP'li milletvekilleri, anayasa değişikliği paketi gündeme alınıncaya kadar TBMM'yi boykot edecek Kııtaıu Meclis'i suçladıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kapatılan FP'nin Genel Başkanı Recai Kutan. Anayasa Mahkemesi'nin ka- ran nedeniyle, darbe dönemı anayasasmı 19yıldanberide- ğiştiremediği için TBMM'yi de suçladi. Kutan, "Bu ayıp her şeyden önce TBMM'nin- dir. Sizlerin şimdilik burada olmanızuı demokrasi açısm- dan bir anlarm yoktur" dedı. Kutan'ın veda konuşması- nın ardından, eskı FP'li ba- ğımsız milletvekilleri, ''ana- yasa değişikliği paketi günde- me ahnıncaja kadar boykot edeceklerini" belırterek genel kurulu terk ettiler. TBMM Genel Kurulu'nun • Meclis'te veda konuşması yapan Kutan, FP'nin kapatılmasında TBMM'yi suçladı. Meclis'in tatil edilmeyip anayasa değişikliği paketini görüşmesini isteyen Kutan'ın ardından eski FP'liler Meclis'i terk etti. dünkü oturumunda TBMM Başkanvekili Ali llıksoy, Re- caı Kutan'a "eski bir siyasi partinin genel başkanı ve Ma- latya bağunsız rnilletvekili ola- rak" söz verdı. Kürsüye çık- tığında "Geçen hafta ana mu- halefet partisinin genel başka- nıydım, bugün bağımsız bir millervekiliyim" diyen Kutan, şu görüşlen dıle getirdi: • Anayasa Mahkeme- si'nin, yürürlükte olan anaya- sa ve yasalar bahanesi geçer- sizdir. Türkiye Avrupa Insan Haklan Sözleşmesi'ni imza- lamıştır. yani bu iç hukuku- muzunbırparçasıdır. Yüksek mahkeme Türkiye' nin önünü açabilirdi. Şimdı hür dünya- nın yönelımiyle uyuşmayan, demokrasi ve evrensel hukuk normlanna aykın, mevcut anayasayla bile tartışılan bir kararlakarşıkarşıyayız. Şim- di Türkiye uluslararası camı- ada daha zor durumdadır. • Bu ayıp her şeyden önce bizimdir. yani TBMM'nindir. Sanılmasın ki, FP'nin kapa- tılması sadece FP'lileri ilgi- lendinyor. Bu ülkede tek tek ya da topluca partiler kapatı- İabilmiş, siyaset yasaklana- bilmiştir. Sizlerin şimdilik burada olmanızın demokrasi açısından bir anlatnı yoktur. Yoktur, çünkü demokrasinin olabilmesi içın muhalefetin, yanı farkh düşünenlerin bulu- nabılmesı gerekmektedir. • Bazı çevreler, Türkiye'de tek tip parti olsun ya da bütün partiler bırbınne benzesin is- tiyor. Nitekım ınsanlar da tek tip yapılmaya çalışıhyor. A- ma bu eşyanın tabiatma aykı- rıdır, demokrasinin özüne terstir. Suç işlemedik, sadece farklı düşündük. • Laikliğe karşı eylemler- de bulunduğumuz iddiası tü- müyle asılsızdır. • 1982 Anayasası, devle- tin bağımsızlığı ülkenin bü- tünlüğü içın bilimin bile teh- likelı olabileceğini söylemek- tedir. Bu bir çeşit paranoyadır. • Birbirimizi kandırmaya- lım, daha da önemlisi rnille- timizı ve dünyayı kandırma- yalım. Türkiye'de gerçek an- lamda demokrasi yoktur. Sa- dece, evet sadece bir demok- rasi oyunu oynanıyor. KAPATELMANIN DIŞ YANKILARI Belçika karan buldıı'garip' BRÜKSEL (AA) - Belçika gazeteleri, FP'nin kapatılmasma ılişkin Anayasa Mah- kemesi kararını, "ga- rip bir karar" olarak .nıtelendirdiler. Le Soir gazetesi, FP'nin kapatılmasının Türkiye'de "rejimin sertteşme stratejisinin bir parçası" olduğunu ileri sürerek ülkede Anayasa Mahkeme- si'nin bu karannı savu- nan hiç kimse bulun- madığını, ancak "tim- sah gözyaşlan" döken- lerin de çok olduğunu öne sürdü. MHP'nin FP'lilere kapılannı aç- tığmı, transferlerin za- ten istikrarsız olan An- kara hükümetınin den- gesini ıyıce bozabile- ceğinı yazan gazetenin yorumunda. FP'nin kapatılmasma ilişkin "gariplikler serisin- den" söz edildi ve Nazb Ihcak'ın. türban takmayan, davetlerin- de alkol ikram eden bir milletvekili olduğuna işaret edildi. Yorumda, "Anayasa Mahkemesi'nin, Ge- nelkurma\'uı istekkri doğnütusunda hareket ederek rejimin demok- ratikleşme iradesine ciddi darbe \ urduğu" ileri sürüldü. Muhazakâr La Lib- re Belgique gazetesi de yayımladığı yorumda, FP'nin kapatılması karannın büyük bir sürpriz olmadığı, Nec- mettin Erbakan tara- fından oluşturulan 4 partinin de kapatıldn ğını, FP'nin kapatıl- masından sonra yenı bir parti kurulacağını söylemenin de keha- net olmayacağını yaz- dı. Bu kez gelişmele- rin farklı olabileceği belirtildi. Erbakan, ımıhalefeti bölüyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yenı parti ha- zırlıklannı dar bir kadro> la yürüten Necmettin Er- bakan. diğer yandan Recep Tayyip Erdoğan'a ka- tılacak milletvekillerinin sayısını azaltmaya çalışı- yor. Daha önce "yeni ohışum" çalışmalanna katı- larrbazı milletvekrlleri. yenı partide yönetimde y- er alma ve Uste güvencesı bulurlarsa, Erdoğan'dan kopmayı değerlendiriyor. Eski FP'lilerin yeni parti hazırlıklanna dönük toplantılan sürerken Erdoğan'a bağlı ekibin de ge- lecek günlerde Ankara'da açık toplantılara başla- yacağı belirtildi. Bazı yeni oluşumcu milletvekil- leri ise Erbakan'ın 8-10 gün içinde duyuracağı ye- ni partinin yönetim kadrosunun nasü oluşacağını bekliyor. Erbakan'm kurmay kadrosu, geçmiş ay- lardakinin tersme parti içi muhalefete ılımlı yak- laşmaya özen gösteriyor. Abdullah Gül, tsmail Kahraman ve Abdüllatif Şener gibi Erdoğan'ın çevîesinde kemikleşen kad- ro dışındaki milletvekillerinin, dönemsel gelişme- lere göre hareket edebıleceklerine dikkat çekiliyor. îki kanat arasında "uzJaşma" isteyen Bülent Annç, Eyüp Sanay, Azmi Ateş, Cemil Çiçek, Mehmet Çi- çek'in ıse gelenekçi partinin kadrosu şekillendikten sonra net tavır koymalan bekleniyor. Erdoğan, dün yenilıkçi milletvekilleriyle çalışmalannı sürdürdü. Siyaset yasağı tartışılan Recep Tayyip Erdoğan, partileşme çalışmalannı tamamladı îştmılnılMa referansı şeriattı İstanbul Haber Servisi - Kapatılan FP'de. yenılikçi kanadın önderi olarak >Tirt genehnde çeşitli toplantılara katı- lan Recep Tajyip Erdoğan'ın siyaset ya- sağının ne zaman sona ereceği tartışılır- ken Erdoğan, parti kurma hazırlıklan- na çoktanbaşladı. Erdoğan ve çevTesin- deki yenilikçilerden oluşan Erdemliler Hareketi, önümüzdeki günlerde partile- şecek: partinin adı ise henüz kesinlik ka7anmadı. Kurulacak partide. Erdo- ğan'ın yasağı nedeniyle genel başkan olamaması durumunda kimin "Erdo- ğan'm vekili'' ya da "emanetçjsi'' olaca- ğı ise belirlenmiş değil. Kapatılan RP'nin tstanbul il başkanlığını yapan ve 1994 yerel seçimlerinde İstanbul Bü- \ükşehirBelediye Başkanlığı'na seçilen Erdoğan, kolruğuna. şeriatı referans al- dığmı belirterek oturdu. Uygulamala- rıylabunukanıtladı. Demokrasiyi, araç olarak gördüğünü gizlemeyen ve "gide- cekleriyere kadar bindikleri bir tramva- ya benzeten" Erdoğan' ın belediye baş- kanlığı dönemdeki uygulamalan satır- başlanyla özetle şöyle: -Mazbatasını aldıktan sonra beledrve- nin sosyal tesislerinde içkiyi yasakladı. • Belediye Meclisi'ni fatiha ile açtı. • Cemal Reşit Re> Konser Salo- nu'nda toplu namaz küdırdı, kendisini tstanbul'un ünamı ilan etti. • Istanbul'un tarihi ve doğal değer- lerinin korunması amaçlı bütün SİT ka- rarlanna iptal davası açtı. • İstanbul Büyükşehir Belediyesi 3. seçim dönemi toplantısında meclis bi- rinci başkanvekilliği'ne tüm muhalefet partilerinin ortak gösterdiği adayı veto ederek kendi seçtiği kışiyi atadı. • Taksim'e cami projesini dayatmak için usulsüz "Meydan düzenleme proje- si" ihalesini açn. • Kapatılan RP'nin İstanbul il başkanlığını yaptıktan sonra 1994 yerel seçimlerinde îstanbul Büyükşehir Belediye Başkanhğı'na seçilen Erdoğan, koltuğuna, şeriatı referans aldığını belirterek oturdu. • 500caddevesokağınadlannıdeğiş- tirdi. şeriatçılann adlannı verdi. • Su havzalanndaki imar yetkisini FP'li belediyelere devrederek şeriatçı örgütlere imar rantı sağladı. • Boğaziçi'ndeki tarihi kÖşklerdeko- ruma kurulu onavı ohnadan kaçak in- şaat gerçekleştirerek bunlan şeriatçı ör- gütlerin hizmetine sundu. • thaleye davet ettiği mimarlardan yüzde 80'inin söz konusu usulsüzlüğü protesto ermesine ve Mimarlar Odası Büyükkent Şubesi'nin uyanlanna kar- şın Erdoğan, kendi yandaşı mimarlara "Camili Taksim Meydanı Düzenleme Projesi" işini verdi. • Kaçakyapüaşmaya. kaçakküDiye- ler de eklendi. # Bazı kaçak villalan yıkarak bir yan- dan şov yaparken, diğer yandan Ortado- ğu ve Balkanlar'ın en büyük dini külli- yelerini Istanbul'un çevresine kaçak olarak yaptırdı. # Bir yandan gökdeknlere karşı çık- nğmı belirtirken, Bedrettin Dalan tara- nndan onavlanan, ancak Nurettin Sö- zen döneminde durdurulan eski Meci- dryeköy tETT Garajı'ndaki büyük rant projesini yeniden onayladL # Mecidiyeköy bölgesinde gökdelen- lerin yükselmelerine göz yumarak bü- yük bir yağma projesini devreye soktu. # 3.köprüyerinetüpgeçidisavTinuyor görüntüsü vermesine karşuı tüpgeçitie ilgili hiçbir çahşma yapmadı. # Görev yaptığı sürede, İGDAŞ, İETT, İSKİ ve İDO'nun hizmetlerine 4 yü içinde enflasyonu birkaç misli katla- yan zamlar uyguladı. # Befcdry e müUderini saüşa çıkaran ilk bdedhe başkanı unvanmı kazandı. # Beşiktaş'ta okul yapılması için İs- tanbul Büyükşehir'e terk edilen arsayı ise llim Yayma Cemiyeti'ne yurt yap- ması için 49 yılhğına tahsis etti. FP'nin komisyon üyelikleri düştü Tüzelkişilik sona erdi ANKARA (Cum- huriyetBürosu)-Ana- yasa Mahkemesi'nin geçen cuma günü ka- patma karan aldığı FP'nin TBMM'deki faaliyetlerine de dün resmen son verildi. Kapatılan FP'nin son Genel Başkanı Recai Kutan, "Bağunsız Maiatya MiUetvekflin sıfatıyla kürsüye çı- karken "zorunlu" ola- rak bağunsız kalan 102 FPkökenli millet- vekili için de yeni bir süreç başladı. FP kö- kenli bağımsızlann TBMM'yi terk etme- si, tatile 1 hafta kala Meclis'in çalışmalan- nı hızlandırdı. TBMM Başkanlığı'nınFP'nia tüzelkişiliğinin sona erdiği yönündeki açık- lamasmm ardından dün Meclis'te yaşanan gelişmeler şöyle: - TBMM Başkanı ÖmertzgtFP hakkın- daki kapatma karan- nın ardından yaptığı ilk açıklamada, RP hakkındaki karan ör- nek alarak Anayasa Mahkemesi'nin ge- rekçeli karan yayım- lanana kadar parti tü- zelkişiliğinin sürece- ğini açıkladı. Ancak, ertesi gün bu görüşü- nü değiştirmek zorun- da kaldı. Anayasa Mahkemesi'nin ilk kez FP davasında, "partinin tüzelkişiliği- nin, kapatma karan açıklandığı tarihte so- na ereceğT yönünde- ki hükmü üzerine TB- MM Genel Sekreterli- ği ve Kanunlar Karar- lar Daire Başkanlığı, Izgi'nin bu konuda dikkatini çekti. Daire Başkanlığı, bu değişik hüküm nedeniyle, Anayasa Mahkeme- si'nden uygulamamn nasü olacağına ilişkin bilgi istedi. - Anayasa Mahke- mesi'nden gönderilen açıklamada, hükmün açık olduğu ve gerek- çeli karar beklenme- den, FP'nin Meclis'te- ki faaliyetlerine son verilmesi uyansı gel- di. Bunun üzerine tzgi TBMM yönetimi ile bir araya gelerek FP'nin tüzelkişih'ğmin sona erdirileceği açık- lamasında bulundu. Kutan'dan başvuru Recai Kutan, TB- MM Başkanlığı. Baş- bakanlık, ve Yargıtay Başkanhğı'na başvu- rarak, FP hakkındaki kapatma karannın Resmi Gazete'de ya- yımlandıktan sonra yürürlüğe girmesini istedi. Başvurularda, Anayasa Mahkemesi karannın "kapatma karannın verildiği parti tüzelkişiliğinin sona ermesine" iliş- kin bölümünün anayasaya aykın 61- duğu savunuldu. Gözler 102 bağımsızda MHP, ANKARA (Cum- huriyet Bürosu) - Mil- letvekili transferine partisinin kapısmı aralayan MHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeti. FP sonrasın- daki oluşumlann net- leşmesini bekliyor. FP'nin kapatılması- nın ardından gözler yeni oluşumlar ile mil- letvekili transferlerine çevrildi. MHP kur- maylannın "MHP'ye gelmek isteyen 40 mB- ktvekiH var" açıkla- malanna karşm trans- ferin bu düzeyde ger- çekleşmesine olanak tanınmazken, bu par- tiye gelebilecek mil- letvekili sayısuun 10'u geçmeyeceğine dikkat çekiliyor. MHP'nin transfer mesajlannın altmda daha çok Recep Tay- yip Erdoğan ekibi başta olmak üzere ye- ni oluşumlanrun önü- nü kesmeye yönelik bir strateji olduğu kaydedildi. MHP'nin kapatılan FP'nin mil- letvekillerinden en fazla 3-4'ünü alabile- ceğüıe işaret edilir- ken, transfer edilecek milletvekillerinin da- ha çok ANAP ve DYP içinde olduğu belirtil- di. MHP kurmaylan, ilk aşamada 3 millet- vekilinin transfer edil- mesini planlarken; daha sonraki siyasi gelişmelere göre bu saymın 8-10' a yüksel- tilebileceği bildirildi. MHP'nin, kapatı- lan FP'nin yerine ku- rulacak partilerdeki gelişmelere göre transferi erteleyebile- ceğine de işaret edil- di. NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR [email protected] Türkiye nüfusunun yüzde 40'ının köyiü olması, temel sorunlardan biri olarak ka- bul ediliyor. Ekonomistler, ekonominin düzlüğe çıkabilmesi için köylülüğün hızla erıtilmesi gerektığini söylüyorlar. Köylüye yapıian devlet desteğınin krizin asıl ne- denlerinden birisi olduğunu öne sürüyor- lar. Varsa yoksa, şu andaki temel sorun- lardan birisi olarak köylülüğün tasfiyesi gösteriliyor. Tanma yapıian devlet deste- ğınin bir an önce son bulması da en acil ıstek olarak öne çıkıyor. Ekonominin bu kadar inceliğini bilebil- mem olanaksiz. Ancak beni bir korku sar- dı Çünkü son 15-20 yılda köylerden şe- hırlere hızlı goç, Türkiye'nin sosyal, siya- si, kültürel ve ekonomik yapısını altüst et- ti. Köyden hızlı ve kontrolsüz göç, şehir- leri şehir olmaktan çıkardı. Şehirler plan- sız programsız büyüdü. Aşırı ve çarpıkya- pılaşma çaresiz ve uyumsuz milyonlarca Köyün Modernleşmesi-Köy Enstitüleri insanın şehirlerin varoşlarına doluşması- na neden oldu. Köylülerin köylerini terk edip şehirlere yı- ğınlarhalindegelmeleri Türkiye'nin denge- lerini bozdu. Siyasi Islamın yükselişinde, ırkçı düşüncelerin gelişmesinde, şehirde- ki kaosun gelişmesinde köyden kente dü- zensiz göçün etkisi büyük oldu. Şimdi bu yüzde 40'ın hızla eritilmesi savunuluyor. 0 zaman, şehirler daha büyük göçlere sah- ne olacak. Üstelik bu göçü kaldıracak bir iş potansıyeline de sahip değil şehirlerimiz. Batı'dakı köylü nüfusu örnek olarak gösteriliyor. Batı'da köylülüğü tasfiye e- den gelişme asıl olarak sanayi devrimiy- di. Onu takip eden büyük sanayileşmey- di. Hızla kurulan fabrikalar emek ıhtiyacı- nı köylerden gelen yoksullarla tamamla- dılar. Sanayileşme köylülüğü bitirdi. Tür- kiye'de köylülüğü çekecek böyle bir sa- nayileşme yok. Belki de yapılması gereken, köylülüğün modemleşmesi, köylülüğün modern tan- ma, makineli tanma geçmesi. Bunu da eko- nomiciler istiyor diyeyapmak mümkün de- ğil. Aslında Türkiye'nin 194O'lı yıllarda önemli bir olanağı elinden kaçırdığı şimdi daha iyi anlaşılıyor. Köy Enstitüleri köyde- ki modernleşme için önemli bir girişimdi. Köyün hem insan malzemesi olarak geltş- mesi hem de tanmın modemleşmesi için Köy Enstitüleri önemli bir olanaktı. • • • Bütün bunları Mehmet Bayrak'ın yeni yayımlanan "Köy Enstitüleri ve Köy Ede- biyatı" başlıklı araştırması anımsattı. öz- ge Yayınlan'ndan çıkan kitap, Köy Ensti- tüleri'nde yetişen edebiyatçılar üzerine il- ginç ve özgün bir inceleme. Fakir Bay- kurt tan Mahmut Makal'a, Ümrt Kaif- tancıoğlu ndan Kemal Burkay'a, Os- man Şahin'den Dursun Akçam'a kadar onlarca önemli edebıyatçı Köy Enstitüle- rinden yetişmişlerdi. Bayrak, bu uzun ve kapsamlı araştır- masında Köy Enstitülü sanatçıların eser- lerini, edebiyattaki yerini ele alıyor. Ken- disi de bir Köy Enstitülü olan Kemal Bur- kay, kitaba yazdığı uzun önsözde Köy Enstitülerinin kuruluş nedenlerini ele alı- yor: "Köy Enstitüleri bir yandan kırsal ke- simde yeni ve daha ileri üretim teknik ve yöntemlerinin, yani tanmın modernleş- mesinin gerek duyduğu ve duyacağı bir kısım kadroları yetiştirmek, diğer yandan burjuvazinin üstyapıdaki atılımlannı, bur- juva ideolojisi ve yaşam tarzını köye taşı- yacak kadroları oluşturmak isteğinden doğmuştu...Bu istekler doğuracağı so- nuçlar bakımından burjuva demokrat is- teklerdir. Gerek kırsal kesimde tanmın modernleştirilmesi yönündeki çabalar, gerek köy çocuklannın bu amaçla feodal dünya görüşüne göre daha ileri düzeyde olan burjuva dünya görüşünü köylere ta- şımalan ve bu anlamda antifeodal tavır, ilerici demokratik bir tavırdır." Köy Enstitüleri, köyün modemleşmesi için önemli bir olanaktı, yok edildi. Şimdi köylüleri yok etmeyı düşünen ve bunu na- sıl yapacağını bilmeyen bir anlayışla kar- şı karşıyayız. Gel de Köy Ensititülerinin ortadan kal- dırılmasınayanma. Şimdi Türkiye belki de başka bir yerde olacaktı.