Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 MAYIS 2001 PAZARTESİ HABERLER Evleri ağır hasarlı yurttaşlardan 41 bini, kalıcı konutlanna geçmek üzere bekliyor Deprem yarasıkanıyor• Baştarafi 1. Sayfada Bayındırlık ve Iskân Bakanlığı tara- fından Yalo\a. Adapazan. Kocaelı, Gölcük ve Düzce'de toplam 23 bın 650 konut yaptınldı Çeşitlı kurulaş- lann hıbeleriyle birlikte 25 bin 150'ye ulaşan konutlann 12 Ma- yıs'tan itibaren teslım edileceği açık- landı. Deprem bölgesinde Dünya Bankası kredısıyle Başbakanlık Pro- je Uygulama Bınmı tarafından yap- tınlan konutlann ıse yüzde 80 ora- nında tamamlandığı bıldınldi. Kalı- cı konutlar konusunda görüştüğümüz sivıl toplum örgütlen temsılcılen ve yerel yöneticiler. kura çekimınden y- er seçimine bırçok konuda eleştinle- rinı dıle getırdi Gölcük Mağdurlarla Dayanışma DemeğiBaşkanı(Mağ-Der)lnciBa- ymdır, Dün\a Bankası'nın vaptırdı- ğı konutlann 83 metrekare. bakanlı- ğın yaptırdığı konutlann 99 metreka- re olduğuna dıkkat çekerek "Devlet bütün depremzedelere eşit davran- mak zorunda" dedi Dünya Banka- Müteahhitler Herkes zararda • Kalıcı konutlan yapan müteahhitler 670 bin lira olan doların ani artışı karşısında şaşkınlığa düştüler. Müteahhitler herkesin zararda olduğunu emit Kent Kurultayı: Kalıcı konutlarda hızla sosyal yaşam alanlan düzenlenmeli. Bu konuda ciddi bir organizasyon yapamazsak toplum ve devlet olarak çok daha ciddi sı'nın yaptırdığı konutlann gıriş ka- tındaki mutfaklann en az 20 metre- kare oluşu nedeniyle "mutfakzede" ve "bodnımzede''leryaratıldığını an- latan încı Bayındır, "Şimdi başka ev vereceğiz diyorlar. Ama adaktli değiL Aynca mahkeme kararo la hak sahi- biolanlarvar. Bu deprenizedelerin de kuraya dahil edilmesi gerekir. Aynca kuranın yenilenmesi gerek" dedi. Ko- caelı-Bekırpaşa Depremzedeler Der- neği Başkanı Sedat Yıbnazise kalıcı konutlann fıyatlannın hâlâ açıklan- mamasının yeni bir rant sektörüne neden olduğunu ifade ederek "Ka- mulaşürma bedelleri ve malivetler açıklanmadL Becayiş denilen kura so- nucu takas, ticari ilişkiye dönüştü. Yoksul depremzede, konutunu saü- yor" dedi. Izmıt Kent Kurultayı Başkanı Me- problemler yaşanacak. tin Toker, "KocaeH Gündoğdu'da Dünya Bankası'na yaptınlan konut alanı yanbş alandır" dedi. Bölgede risksiz zemın olmadığım ıleri süren Toker, sözlerini şöyle sür- dürdü: "Dünya Bankası'na yaptın- lan alan hep toprak yapısı açısuıdan bağ- bahçelik. yeşfl tanm ve ziraatçı- lığın yapıknğı bir alandL Buraya alter- natifalan öngörmüştük Devletin Ha- zine arazisi olan bir bölge \zrdı. Ze- nıinde daha iyiydi. Bütün uyanlan- mıza rağmen, Kocaeli'nin bütün ye- rel birimleri, valilik de dahil hemfikir obnanuza rağmen değiştirtemedik" Kalıcı konutlann gecıkmesıne, araya prefabnk konutlann gırmesi- nın de neden olduğunu belirten To- ker şunlan söyledı: "KocaeK'nde 16- 17 bin konut yapıldı. Bunların tama- mının bu yü içerisinde teslim edilme- si nıümkün değil. Biten binalar var, ancak yaşamın planlanmasında cid- di eksiklikler \ar. Örneğin Gündoğ- du'da oturacak 20 bin nüfusun sosyal yaşam anlamında planladığı hiçbir şey yok şu anda. Tîcaret \erieri sos- yal tesisler, insanların orurup sohbet edebileceğL, çevre ilişkilerini geliştire- bikceği bir şey planlannuş değüT Teslimlerin geçen kasımda öngö- rüldüğünü. ancak bu kasımda da hal- kın büyük bir kısmına teslimin söz konusu olamayacağını vurgulayan Toker. "Ama sosyal alanlann hare- ketegeçmesila/ım. Zaten depremze- de, psikolojik sorunlan olan, ekono- mik sorunlan olan bir topluluk. Bu konuda ciddi bir organizasyon yapa- mazsak toplum ve devlet olarak cid- di proMemler vaşanaeak. Toker, Sosyal tesisler şimdiden ha- nr hale getirflebilir. Belediye, devlet, shil toplum örgütfcri el ele verip or- ganizasyonlar yapabüir" dedi. Yurttaşlann kalıcı konut projeleri- ne dahil edilmemesinin bugünkü hoşnutsuzluğa neden olduğunu an- latan Toker, "Elbetteplanlamaya da- hildeğusenizyerteşim esnasında, 'kü- çük mutfaklar, büyük mutfaklar' gi- bi tarüşmalarolacakür. Kuradan ön- eeçekirdekvekalabahkailelergibiay- runla bu şikâyetler en aza indirgene- bilirdi" dedi. Becayışı ve bir pazar oluşmasını bakanlığın körüklediğıni ifade eden Toker, şunlan söyledi' "Vîüagibi,50 milyaruk evler oldu gibi açıklamalar fiyatı yüksehtL Konut sorununu orta- dan kaldıracak planlama yapılırsa 5 mihar gerekli yere kimse 10 milyar vermez. Böylece bu rant oluşmaz." Gölcük Belediye Başkanı lsmail Bartş, altyapı soriınlanna dikkat çe- kerek yurttaşlann konutlara yerleş- mesinin eylül- ekim ayına kadar uza- yabileceğini vurguladı. söylüyorlar. tstanbui Haber Servi- si- Deprem bölgesı Afet Inşaat Bölge Koordına- törü Raci AkyoL kalıcı konutları yapan müte- ahhitlerin kâr etmedığı- ni belırterek "Kendini kurtaran şansb addedi- yor" dedi. Akyol. ko- nutlarda kullanılan bazı malzemelerin ıthal ol- duğuna dikkat çekerek "670 bin lira olan dolar, 1200 lira olunca ne\e uğradıklannı şaşırdıiar. Hepsi şu an zararda" dıye konuştu Gölcük'tckı konut ın- şaatlannı ıncelemesı sı- rasında sorularımızı ya- nıtlayan Akyol, mahke- me karanyla hak sahıbı olacaklan da düşünerek 1300 civarında fazla konut yaptırdıklannı söyledi. Konut kalırsa ev yapma yardımı alan- lara da verilebıleceğını anlatan Akyol, sözleri- ni şöyle sürdûrdü: u Bu konutlann tama- mı deprem mağduıian için. 54 bin hak sahibine devlet tercih sordu. 41 bin kişi konut 16-17 bin kişi 6 milvarhk konut yapma kredisi istedi. Mahkemeden dönen- lerle birlikte S7 bin kişi hak sahibi oldu. Derin- ce, Körfez >e Adapaza- n'nda 1900 konut için yeni ihale açıldı." 216 ay, 60-70 mHyon Konutlann 2 yıl öde- mesiz, 20 yıl geri öde- meli olarak planlandı- ğını bildıren Akvol, "216 ay 60-70 milyon ödeneceğini hesaplıjo- rum ama bu rakam ke- sin değil. Çünkü kamu- laştırma bedelleri henüz belli olmadı. 30-35 mil- yara kadar rayiç çıktı. Kâğıt üzerinde böyle alışverişler görmüyo- ruz" diye konuştu. Dünya Bankası kre- disiyle > aptınlan konut- ların daha küçük oldu- ğunu ifade eden Akyol, "Ancak Dünya Banka- sı'nın belli kriterleri var. Biz A\Tupa Konseyi Kalkındırma Banka- sı'nı ikna ettik" dedi Bakanlığın anahtar teslim ıhale yaptığını anlatan Akyol, şöyle devam erti: "Müteahhit değil kâr etmek. kendini kurta- ran şansh addediyor. Üstlenici firmalar he- men girdiler. 'Nasıl ol- sa deprem konutu yapı- yoruz' diye. Baktılar, öyle değil. Kullanılan bazı malzemeler ithal. İthal malzemeler sona bırakıldı. 670 bin lira olan dolar 1200 dolar olunca şaşırdıiar. Hep- si zararda." Akyol. "Düzce'defes- hettiğimiz firma da bir daha kolay kolay bu ül- kede inşaat yapamaz" dedi Düzce'de Oymasan fırmasının işçisinin pa- rasının ödendiğini be- lırten Akyol, konutlar- da kullanılan malzeme- nın denetlendiğinı ifa- de ederek "Müşavir fir- ma ile görüşülür, aynı kalite olmak kaydıyla anlaşılabilir. Konutlar- da ISO 2000 ve TSE standarth malzeme kul- lamüyor. Herhangi bir değişim söz konusu ol- duğıında. daha pahahsı kabul edilebilir ancak daha ucuzu olamaz" dedi ıgar Durmuş'un halinden şikâyeti yok. "Islanmadan balık tutulmaz" diyor. Nigar hanım ilk baharat sattığı zaman kendini Kemal Sunal filmlerindekilere benzzettiğini söylüyor. 5 milyonla yeni yaşamNigar Durmuş annesinden aldığı 5 milyon lira borç ile baharat satmaya başlamış, 50 yaşından sonra kurslara devam ederek okumayı öğrenmiş İstanbul Haber Servisi - Deprem bölgele- nnde yurttaşlar, çadırkent ve prefabrık ko- nutlann olumsuz koşullanna karşın, alışık olmadıklan bir sosyal yaşamla tanıştılar. Evlerinin dışına pek de çıkmayan kadınlar, çadırkent, prefabrikkent gibi geçıci bannma alanlannda yepyeni ılışkıler ıçıne gırdiler. Sivil toplum örgütleriyle tanıştılar, sorunla- nnı dile getirmeyı, tepki vermeyi ve müca- dele etmeyı öğrendıler. Izmit'te Yeşilova prefabnk evlerinde yaşa- yan Nigar Durmuş, 50 yaşından sonra oku- ma-yazma kurslanna devam ederek okuma- yı sökmüş. Nigar Durmuş'un eşi, Köy Hızmetle- ri'nden emeklı. bir oğlu askerde, bir oğlu üc- retsiz ızne çıkanlmış. Kanada'dan bir sıvıl toplum kuruluşundan "Andy Hanım" kadın merkezinden gelip pa- ra kazanmanın yollannı bulmalarını öğütle- miş. Nigar Durmuş "Bir şeyler satmamızı söyledL 'Mesela kım baharat satar' dedL Ak- üma yattu parmağımı kaldırdım" diye anla- tıyor. Hemen çıkıp annesinden sermaye ola- rak 5 milyon lira borç almış. Nigar Hanım, bir ış başarmış olmanın kıvancıyla heyecan- la devam edıyor: "Kemal Sunal filmindekikre benzettim kendimi. Bir \andan ağhyorum, bir \andan gülü\orum. Markete gidip baharat aldım. Markettekiler 'Bizden alırsan kâr edemez- sin' dedi. Pazardan küçük poşetler aldım. Dört buçuk mihon kazandun." Halinden yakındığı yok, "Islanmadan ba- lık tutulmaz. 110 cm boy, 60 cm tezgâhta ba- harat saüyonım" diyor. Depremde evleri yıkılan hak sahibi yurttaşlann kalıcı konutlara yerleşmesi sürekli ertelendl Göstermelik anahtar verildi Ekonomik krizin ardından gerek müteahhit firmalar gerekse taşeron firmalar ödeme zorluğu içine girdiler. Konut inşaatlannda çalışan taşeronlar ve işçileri paralannı alamamaktan yakınıyor. İstanbul Haber Servisi - 17 Ağustos ve 12 Kasım deprem- lerınde evien yıkılan hak sahibi yurttaşlann kalıcı konutlara yer- leştınlmesı sürekli ertelendi. Anahtar teslim törenleri ise göstermelik olmaktan öteye gitmedı. Başbakan Bülent Ece- vit, 24 Ağustos 2000 tarihinde gazetecılerin konuyla ılgili so- rulannı yanıtlarken "kahcı ko- nutlann 2000 yılı sonuna kadar biteceğini" belrrttı. Baymdırlık ve Iskân Bakanı Koray Aydın, 9 Arahk 2000 tarihinde yaptı- ğı bir konuşmada "Mayıs ayı geldiğinde kahcı konutlarda güller açacak" dedi. Taşeronlar dertli Ekonomik krizin ardından gerek müteahhit firmalar ge- rekse taşeron firmalar ödeme zorluğu içine girdiler. Konut inşaatlannda çalışan taşeronlar \e işçileri paralannı alama- maktan yakınıyor. Adapazan 'nda bir müteahhit firmayla 54 dairenin fayansla- nnı yapmak üzere anlaşan Gürsel Kaçan. 2 aydır parasını alamadığmı belırterek "Istan- bul'da çahşıyordum; para ka- zanayım diye geldim. Kimse za- manında parasını alamadı. Üs- telik çoluğumdan çocuğumdan ayrüdım'' dedi. TOBB'nın konutlannı yapan Özar Anonim Şirketi'yle kalıp ve tuğla işlerinde anlaşan Cevat Güneş de 5 aydır parasını ala- madığmı söyledi. Bölgeye 50 işçisiyle geldiği- ni anlatan Güneş, zor durumda olduğunu anlattı. 258 konut yapmak üzere Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğı'yle anlaşan ve eylül ayında çalışmaya başlayan Ozar Anonim Şirketi'nin, in- şaatlann yüzde 50'sinı tamam- ladığı öğrenildi. Bakan Faruk Bal Dünya Bankası kredisi Kalıcılnmıttiar Maygeeikeeek • MüteahhitJerin malzeme almakta zorlandıklarmı anlatan Bal, "Konutlann tamamlanmış olarak ağustosta teslim edilmesi gerekiyordu. Müteahhitler, 'konutlan haziran ayında teslim edelim, ancak nisan ayında bitiremediğimiz imalatlar için hazirana kadar süre tanınsm' istiyor" dedi. ANKARA(AA)-Dünya Bankası kre- disi ile yaptınlacak 11 bin 502 konutun hak sahiplerine teslimi, ortalama iki ay sarkıyor. Devlet Bakanı Faruk Bal, iha- leleri üstlenen müteahhitlerin, yaşanan kriz nedeniyle ortalama 2 ay ek süre is- tediğini, bu isteği Dünya Bankası'na bildirdiklerini açıkladı. Bal, ihalelerde konutlann 14-16 Ni- san'da teslim edilmesi, çevre düzenle- melerinın ve yollannın ise ağustos ayı sonunda tamamlanmasının öngörüldü- ğünü hatırlattı. Kriz nedeniyle müteah- hitlerin malzeme almakta zorlandıkla- rmı, bu durumun inşaat çahşmalarını yavaşlattığını anlatan Bakan Bal, şu bil- giyi verdi: "Konutiann her seyiyle ta- mamlanmış olarak ağustos ayında tes- lim edilmesi gerekiyordu. Şimdi müte- ahhitler. 'konutlan. çevre düzenleme- leri dahil haziran ayında teslim edelim; ancak kriz nedeniyle nisan ayında biti- remediğimiz imalatlar için hazirana ka- dar süre tanınsın' istiyor." Başbakanlık Proje Uygulama Birimi (PUB) yetkililerinden aldığı bilgiye gö- re. ihaleleri üstlenen müteahhit firma- lara mal veren firmalann ekonomik kriz nedeniyle fıyatlannı arttırması yüzün- den, müteahhit firmalar inşaat girdile- rini sağlamada zorlandı. Müteahhitle- rin, yeni mal alamadığı için, inşaatlarm ilerlemesini yavaşlattığı belirtiliyor. Av- rupa Yatınm Bankası'ndan (AYB) ah- nan 450 milyon euroluk kredi ile Ada- pazan Gamih, Gölcük- Hisarev, Düzce- Kaynaşlı ve ICaramürserde 3 bin 200 konut yapılacak. Kadınlar gundelige gidiyor İnsanlm tstanbui Haber Servisi - Deprem, Türkiye 'nin en önemli sorunlanndan biri olan ışsizliğin katlanarak büyüme- sıne neden oldu. İnşaatlarda geçici iş- lerde, küçük esnafm yanında çalışan erkekler artık iş bulamaz oldu. Kadın- lar deprem bölgelennde el işi yaparak aileyi geçındirmeye çahyor. Dernekkın Izmit'in, Emirdağ Ada- pazan'nın en kalabalık prefabrikkent- leri. Buralarda kalanlann çoğu kiracı ve prefabrike konutlardan çıkanlma korîcusu yaşıyor. AjTiur Tekin: Gece üçlere kadar oya yapıyorum. Üç beş oya satacaksın ki o da ekmek parası olsun. E>urumumuzu bilenler yardım ediyor. Genç olsaydım Adapazan 'nı terk ederdim. Eğer pre- fabrikler kaldınlırsa biz de yine çadır kurarız Sakarya'nın kenarma, Ahştık artık ne de olsa. Ayşe Demirdöven: Şeker Mahalle- si'ndeki iki katlı ahşap evimiz yıkıün- ca kocam ve 9 yaşındaki kızım Deniz'i kaybettim. Kocam hamaldı, geçinip gi- diyorduk. Şimdi merdiven siliyorum, gündeliğe gidiyorum. Buradan çıkanr- larsa da Allah büyük ne yapalım. Izzet Lnutma: Hamallık yapıyorum da depremden sonra iş yok. Ayda bir i- ki kere iş bulabiliyorum. 3 yaşında ço- cuğumun geleceğinden başka bir şey düşündüğürn yok. Türkân Örs: En küçüğü 9 yaşında, en büyüğü 16 yaşında 4 çocuğum var. Oğlan, amcasının yanında. Eşim inşa- atlarda amelelik yapıyordu, üç aydır çalışmıyor. Yan aç yan tok. Evlere işe gidiyordum, şimdi çağırmıyorlar. Bu- rada rehin kaldım. 350 bin lira verip çarşıya gitsem belediyeden yardım is- teyeceğim. Hacer Yümaz: Bizi çıkaracaklar di- ye duyduk. Elektrik, su parası başladı. Eşün garson. iş buldukça çahşıyor. 4 çocukla kaldık buralarda. Levent Coşkun: 3-4 aydır boştayım. 8, 5, 2 yaşlannda çocuklanm var. Ev sahibi olanlar depremzedenin onda bi- ri. Onlan kurtardı devlet. Eskiden üzüm bağlan vardı bu prefabriklerin yerinde. Çocukken üzüm çalardık bu- ralardan. Altyapısı hazır, var. Ya bize satsınlar ya da bize kiraya versinler.