Katalog

Cumhuriyet İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı lbrahim Yıldız •YaznşlenMüdürü Satm Alpaslan # Sorumlu Müdür Fikret tlkiz • Haber Merkezı Müdürü: Hak»n Kara Istıhbarat Cengiz Yıldınm • Ekonomı. Özlem Yüzak • Kultûr Handan Şenköken • Şpor Abdülkadir YücelmanŞMakaleler Sami Karaören 9 Dtizetane Abdullab Yazıcı 9 Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberlen Mehmet Faraç • Avnıpa Temsılcısı Güraj Öz Yayın Kunılu Ilhan Sekuk (Başkan). Orhan Erinç, Hikmet Çetinkava, Şükran Soner, lbrahim Yİklız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, HakanKara. Ankara Temsılcısı Musufa Balbay Ataturk Bulvan No 125,Kat4,Bakanlıklar-AjıkaraTel 4195020(7hat), Faks 4195027 • tznur Temsücısı Serdar Kıak, H Zıya Blv 1352S 2/3Tel.4411220, Faks 4419117«AdanaTemsücısı Çetta Yiğenoğlu, Inönü Cd 119 S No 1 Kat 1, Tel 363 12 11, Faks. 363 12 15 Müessese Muduriı Erol Erkut # Koordmatör Ahmet Korulsan • Mu- hasebe Bülent Yener • tdare Hüsevin Gürer • Satış FaziletKuza MEDYA C: • Yönetım Kunılu Başkanı - Genel Mudur Gülbis Erduran 9 Koordınator Rehı lfitman 0 Genel MudurYanhnKtsı S«vdaÇob*n Tel 514 07 53 - 5139580-5138460-61.Faks 5138463 Va>ımlayao >e Basan: Yenı Gun Haber \jansı, Basm \e Yaymcılık A Ş Tüikocajı Cad 39 41 Cagaloglu 3413-Ustanbul PK 246 - Sırkeci 34435 tstanbul Tel 10,212) 512 0S 05 (20 hatl Faks (0212)51385 95 www.cumhunyet.com.tr 7 MAYIS 2001 lmsak:4.03 Güneş: 5.48 Öğle: 13.08 Ikindi: 16.59 Akşam: 20.15 Yatsı: 21.51 Zeta-Joncs estetiği yalanladı • ANKARA (AA)- Ünlü aktns Catherine Zeta-Jones, estetık ameliyatı geçirdiği yönünde bir tngiliz tabloid gazetesinde yer alan haberden sonra çıkan dedikodulara ateş püskürdü. Zeta-Jones'ın basın sözcüsü Cece Yorke, sanatçının "bıçak altına yatmadığını" ifade ederek oyuncunun dedikolardan dolayın çok üzüntülü ve sinirli olduğunu kaydetti. Yorke, "Onun çok güzel gözleri var. Her zaman güzeldı ve asla ameliyata ihtiyacı yok" dedi. •••••• •••••• oldupuldu • LOSANGELES(AA) - "Baretta" dizisinin ünlü aktörü Robert Blake'in eşi, başından vurularak öldürüldü. Polis, Blake'in 44 yaşmdaki eşi Leebonny Blake'in yaralı olarak hastaneye kaldınldığını, ancak tüm müdahalelere rağmen kurtanlamadığını açıkladı. Blake (67) ve eşinin bir lokantada yemek yedikten sonra otomobillerine bindikleri, bir şey unuttuğunu fark ederek yeniden lokantaya giden Blake'in dönüşûnde eşini başından vurulmuş halde bulduğu belırtildi. Sting'e 'İnsamık Ruhu' ödülü • WASHFsGTON(AA) - Unlü Ingılız müzisyen Stıng, insan haklan ve çevre konulanndaki çahşmalanndan dolayı "Halıl Cibran însanlık Ruhu" ödülüne layık bulundu. Arap Amenkan Enstitüsü Vakfrnın ödülü, Sting'e, Washington'da düzenlenen tören sırasında, Ürdün Kraliçesı Nur'un eliyle venldı. Nur, Sting'i yağmur ormanlannın korunması gıbi meselelerde gösterdiği çabadan dolayı takdir etti. Edirne'dekiKakava Bahar ve Barış ŞenliğVnde Türkler veRomanlaryazın gelişini kutladı Kızlar erkek., edtefclerkız okhıBAŞAKÇAKA 5 Mayıs Kakava Bahar ve Banş Şenli- ği, Edirne halkının farklı kültürlerini Sa- rayiçi'nde bir araya getirdi. Yaz mevsimi- nin gelişini kutlamak için yapılan şenli- ğe Edirneli Romanlar da katıldı. Edirne Belediye Başkanı Cengiz Varnatopu' nun tören ateşinı yakmasıyla başlayan şenli- ğe halk öğleden sonra akm ettı. Tören alanında toplanan gruplar kendi kültürü- nün renklerini gözler önüne serdi. Bir yanda davul zurna eşliğinde halay çeken Türkler, diğer yanda darbuka ve İclarnet- leriyle kapı gıcırtısında bile göbek atma- ya hazır Romanlar... Bu arada omuzlannda parçalara bölün- müş bir müzik seti taşıyan dört Roman • Edirne'de yaz mevsiminin gelişini kutlamak için yapılan Kakava Şenliği'ne Romanlar da katıldı. Adetlere göre genç kızlar erkek, genç erkekler kadın kıyafetleri giyerek üçer kez ateşlerin üstûnden atladılar. Göbek havalı Roman eğlenceleri sabahın erken saatlerine kadar devam etti. genci alana geldi. Hip hop müzikle dans eden Murat, Rasim, Vadet ve Ayhan için bu müzik özgürlük, dayanışma, çılgınhk, enerji ve gücü temsil ediyor. Gruba, Edir- ne Cartel B Boy adım vermişler. Aralannda Hip Hop tarzı giyinen sade- ce Murat var, kaşına da piercing takmış. Murat'ı Scott diye çağınyorlar. Hayalle- rini, taşı toprağı altın şehir Istanbul'da dans ederek para kazanmak süslüyor. Şenliğe eğlenmek yerine satış yapmak için gelen Roman satıcılar ise durumlanndan pek memnun değillerdi. Toplumun her kesimi- ni yaralayan ekonomik kriz nedeniyle gün- lerini zor geçirdiklerini anlatan satıcılar, bu yıl şenlikte kaliteli ürünler satamamak- tan yakındılar. Kakava Şenliği'nde her yıl geleneksel olarak dağıtılan pilav bu yıl yoktu. Akşam saatlerine doğru halk, özellikle Romanlar, gece so- kaklardayapüacak ateşli eglen- celerehazırîanmakiçinmahal- . lelere dağıldılar. Romanlann yoğunlukla yaşadığı Menzila- hırMahallesi'ninsokaklanndaateşlerya- kıldı. Adetlere göre genç kızlar erkek, genç erkekler kadın kıyafetleri giyereküçer kez ateşlerin üstûnden atladılar. Daha küçük yaşta kızlar da, kısmetleri- nin açılması için gelinliklerini giyerek so- kaklarda dolaştılar. Gece eğlencelerinde ka- salar dolusu alkol tüketildi. Alkolünetki- siyle kendilerinden geçen kimi mahalle- liler, fotoğraf çekmek için mahalleye ge- len gazetecilere sert bir şekilde tepki gös- terdiler. Göbek havalı Roman eğlence- leri sabahın erken saatlerine kadar devametti. Sabah ezanın okunmasıy- la birlikte Tunca Nehri'n rar Sarayiçi'ne gelen Romanlar, yoğun sa- ğanak yağmura aldırmaksızın sokaklarda dans ettiler. Adalet Kasn'nın arkasındayer alan Balkan Şehitliği'ne doğru, Hıdrellez mânileri eşliğinde ilerleyen Romanlar, bir gün önceden topladıklan ağaç dallanm gelinlikli kızlann üstüne serpiştirdiler. Çeribaşının davul gösterisinin ardından Tunca'nın soğuk sularına atlayan genç ge- lin ve damat adaylan evde yıkanmak için nehirden şişelerce su aldılar. Balkan Şe- hitliği'nin anıt mezarlan arasında, bir ayin havasında geçen tören bir saat içerisinde son buldu. kSANATÇININ ÇOK UZAKLARDA'lSlMLÎŞARKISINDANİLHAMALDI Profesörden 'Nilüfer'e'şiir Gerçeker, Nüüfer'e şu chzelerie seslentü: Sevgi yağmurunun hazanı verir Şarblar türkûler senin sesinde Değil yûrekler, taş duvarlar erir "Gözleri mavinin " ilk hecesinde Bir başka iklime götürür beni Bulutlar üstüne yürütür beni "Son arzun ne " diye bitirir beni "Namussuz akşamlar " ilk gecesinde Dûnya hep dönüyor, dursundesekde Sana açık yollar göremesekde "Uzaklar, geceler" her gün nefeste Dinlenir ruhumuz ilk hecesinde "Vefah olanı unutma " dersin Sevgi bir çiçektir kurutma dersin Sen bize doyumsuz hazzı verensin Gûftenin, bestenin her nağmesinde «ÇokUzaK adlı parçaıun sözkrinden etkilenen Gerçeker, "Nüüfer'e" adlı şiiri kaleme aldı. lise yıllanndan bu yana yazdığı şürİeri "Sevgüer Orada Kaldı" adlı Idtapta toplayan Prof. Dr. ı \ Gerçeker, 59 3 M | yapıüna yer verdi. ANKARA (AA) - Ünlü sanatçı NUüfer, şair profesöre ilham kaynağı oldu. Nilüfer'in "ÇokUzaklarda" adlı romantik parçasını dinleyen Prof. Dr. Muharrem Gerçeker, sanatçıdan aldığı ilhamı mısralara döktü. Nilüfer'in eserlerini büyük bir zevkle dinleyen tbn-i Sina Hastanesı Kulak Burun Boğaz Hastahklan Ana Bilim Dah Başkanı Prof. Dr. Muharrem Gerçeker, aradığı ilhamı sanatçının Lorena McKennith'ın parçasından uyarlanan romantik şarkısında buldu. Parçanın duygu yüklü sözlerinden etkilenen Gerçeker, "Nüüfer'e" adlı şüri kaleme aldı. Lise yıllanndan bu yana yazdığı şürleri "Sevgiler Orada Kaktı" adlı kitapta toplayan Prof. Dr. Gerçeker, 59 yapıtına yer verdi. Bunlardan bazılan da Türk sanat müziğine uyarlanarak bestelenen Gerçeker, ikıncı şiır kitabını çıkarmaya hazırlamyor. Prof. Dr. Gerçeker, insanların, doğanın, hastanede yaşadığı olaylann kendisine ilham verdiğini söyledi. Şair Attilâ tlhan, Türk sanat roüziği sanalçısı L'mut Akyürek ve Yıbnaz Karakovunlu'nun "ÇiçekK Mumlar SokağT isimli yapıtının da şurlerine esin kaynağı olduğunu anlatan Gerçeker, Nilüfer'in yıllardır hayranı olduğunu kaydetti. Gerçeker, sanatçının "Çok Uzaklarda" adlı parçasını dinledikten sonra etkilenerek bu şiiri yazdığmı ifade eti. Fethiye kaymakamlığı gürültü ve görüntü kirliliğine savaş açtı Deükdeşjkyoüar turiztnciyiürkütüyor ÖZCANÖ2GÜR MUĞLA - Fethiye, Ölüdeniz ve Göcek'te yeni turizm sezonunda yüzde 90'lara varan bir doluluk bekleniyor. Ancak halen altyapı çalışmalan nedeniyle yollann delik- deşik olması turizmciyi ürkütüyor. Muğla Valiliği'nin kararlan doğrultusunda hanutçulukla, gürültü ve görüntü kirliliğine savaş açan Fethiye Kaymakamlığı, şofÖrler dahil 4 bin turizm çalışanını eğitime aldı. Geçen yıl sezonu zararla kapatan turizmciler, yeni sezondan hayli umutlu. Katıldıklan tüm fuarlarda olumlu izlenim aldıklannı belirten Fethiye Otelciler Derneğı (FODER) Başkanı Muzaffer Konakçı. "Eğer bir aksilik çıkmazsa bu sene şe>lanın bacağını kıracağc Daha şimdiden >üzde 40'hk bir rezervasyona ulaştık" dedı. Belediye başkanlarından çalışmalannı kısa sürede tamamlamalannı istediklerini belirten Fethiye Kaymakamı Cengizhan Aksoy, valilikçe alvnan turizm kararlannın titizlikle uygulandığını söyledi. Aksoy, Fethiye'de başta hanutçuluk olmak üzere gürültü ve görüntü kirliliğine savaş açtıklannı belirtti. Fethiye Belediye Başkanı BehçetSaatçı antma dışında bir sorunlan bulunmadığına değindi. LJLUSLARARASIUZAYÎSTASYONUNDA 8 GÜNGEÇİRDİ Tito 'cennetten' geldi e-posta: tan (a prizma. net. tr MOSKOVA (AA) - Uluslararası Uzay îstasyonu'nda (UUİ) 8 gün ge- çirdikten sonra dün Dünya'ya dönen "uzay turisti" Dennis Tito, "Cennet- tegibrvdim" dedi. Amerikah işadamı Tito (60), kendisi ile iki Rus kozmo- not Talgat Musabayev ve Yiıri Baru- rin'i taşıyan uzay aracı Soyuz (Bir- lik) TM-31' in Kazakistan'daki Arka- lik bölgesi yakınlanna inmesinin ar- dından yaptığı açıklamada, "Çokiyi- yim. Kesiıüikle hiç zorluk çıkmadı. MükenuneidL Cennettegibi\dim. Ha- yalimi gerçekleştirdiın'' dedi. Yeni- den bir uzay uçuşuna katılıp katıhna- yacağı yönündekı bir soruya "HayTr" cevabını veren Tito, diğer kişilere de şans verilmesi gerektiğini söyledik. Tito ile 28 Nisan'da Kazakistan'da- ki Baykonur Üssü'nden UUÎ'ye uçan ve kendisiyle yeryüzüne dönen Rus astronot Musabayev de, işadamının hiç sorun çıkarmadığını söyledi. Usule göre, inişten sonra astronot- lann özel merkezlere götürülüp yer- çekimine alışmalannın sağlanması ve tıbbi muayeneden geçmeleri gerek- mesine rağmen, Tito yardım alma- dan yürümek istedi. Ancak karşılama ekibı onu nazikçe koltuğuna itmek zorunda kaldı. Uzay turisti Dennis Tito'nun yardmı al- madan yünhne isteği geri çevrOdL Göbek havalı Roman eğ}enceleri sabahın erken saatlerine kadar devam etti. Romanlar sabah ezanın okunmasryla birlikte Tunca Nehri'ne girmek üzere at arabalanyla tekrar Sarayiçi'ne geldiler. SÖYLE$I ATTİLÂİLHAN ABD'de 'Yeni Yönetim'in Tutumu (ABD'nin XX. yy. projeksiyonunu değeriendi- rirken, soğukkanlı gözlemci, 'Soğuk Savaş' coğrafyasını unutmamak zorundadır. Ne özel- liği mi vardı? Uygulaması doğru ya dayanlış ama, 'Sosyalist' Doğu Bloku, Avrasya 'ya neredey- se egemen o/muş; hatta Küba'ya, bir bakıma Latin Amerika ya sıçramıştı: Atlende! Bu ka- darmı, hayır! Moskova Kilisesi'n/ terkeden Jo- sip BrozTıto; Nehru ve Nâsır'/a, 'Bağlantsız- lar Bloku 'nu füçüncü Dünya'j gerçekieştiri- yorduki, 'ulusallığın'ağırbastığı bu blok, Was- hington'/n tüylerini diken diken eden 'anti/em- peryalist' nıteliğiyle, Doğu Bloku'na basbaya- ğı yakın sayılabılırdi: öyleydı de!.. Bu coğrafyada, NATO ve SEATO'nun, geze- gende ne kadar dar ve sıkışık bir yerde kaldığı, kolayca görülebilir; ancak bu 'tespit' yapılabi- lirse, günümüzde ABD kurmaylannın, XXI. yy. projeksiyonunu hazırlariten; hangi rahatlıkla, 'dünya, ABD'nin liderliğine muhtaçtır; çünkü li- dehikte rakipsiz kalmıştır' dediklerini anlayabi- lir; ne kadar geniş ve derin bir nefes aldıklannı, hissedebiliriz. Peki, dünyanın gerçeği, onun hayallerine uy- makta mıdır? Diyalektik diye bir şey varsa, ha- yır 'tek tabanca' ABD, 'Modernizm'i yaşama- mış, -dolayısıyla anlayamamış- birtoplum oldu- ğundan, önce 'içeride' ciddi çelişkilerte uğra- şıyor; fakat, yalnız bu mu, hayır: 'Doğu Blo- ku'nun ve 'Üçüncü Dünya 'nın 'etkisizleştınlme- si', küresel başat çelişkiyi (Zalimler/Mazlumlar) ortadan kaldınnış olmadı; bir yerde, I. Dünya Savaşı'nın öncesindeki 'koşullara' geri götür- dü; bu elbette ABD ('Sistem'J için rahatlatıcı $a- yılamaz; bilindiği gibi, SSCB'y/ ve 'Doğu Blo- ku'nu da, 'Üçüncü Dünya' hareketi'ni de 'ya- ratan', ilk 'emperyalist' Dünya Savaşı öncesi- nin, başat diyalektiği ve küresel koşullan olmuş- tu...) 'Bttyttk dönü$üm projesf Klasik Marksizm'in o önemli 'tespit" neydi? Ka- pitalist/Emperyalist 'Sistem'in, küresel düzey- deki iç çelişkileri, insanlığın başına, 'dünya sa- vaşlan' belasını sardırmıştır; 'Soğuk Savaş' sonrasında, 'Sosyalist' ve 'Demokratik' cephe- lerin 'çelişktsi', etkisini ve şiddetini kaybetmiş gö- rününce, işte 'Sistem'in bu 'iç çelişkileri' iste- seler de, istemeseler de, meydana çıkacaktı. Çıktı bile: sadece bir süre önce sözünü ettiği- miz Helmut SchmkJt'in son kitabını, şöyle göz- den geçirmek bile, bu gerçeği adamın gözüne sokuyor: Avrupa Birliği, ABD'nin önceki blok- lara karşt has müttefıkiydi, ama artık Washing- ton'ın 'Küresel Post/Modernizm'ine karşı, 'Mo- demizm'in hayat tarzı ve değer sistemleriyie, direnişe başlamıştır. (O bir şey mi? 'Kapitalist' Rusya Federasyonu da, 'Sistem'in mutlak de- netiminden, artık çıkmış görünmüyor mu?..) Bütün bunlar, AB'nin ABD'ye bakışını hayli değiştiriyor, ama acaba b'ızzat ABD -özellikle ye- ni yönetim- duruma ve kendisine nasıl bakıyor? Başkan Bush'un güvenlik danışmanı, Conde- leeza Rice'ın söylediği şudur. "...bundan böy- le. Ne olduğu belirsiz bir uluslararası toplumun çıkahannı değil, ABD'nin 'ulusal çıkarlannın' sa- vunulması gündemde olacaktır..." François Schlosser böyle bir ortamda, ABD egemenli- ği için yeni yönetimin ne yapacağını şöyle özet- temiş: "...yeni Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, işbaşına gelir gelmez, emrindeki servislere, Amenkan askeri doktrininin yeniden gözden geçihlmesini emretti; uzayın savaş alanına da- hil olması da, böylece tekrar gündeme gelmiş oldu; ağır tanklar, uçak gemilen ya da piyade tü- menlen yerine, geleceğin ordusu, denizden ya da havadan Matılacak, üstelik uzayda seyrede- cek bir sürü füze ya da rokete sahip olacak. Bu arada Başkan Bush, 'Soğuk Savaş' sırasında geliştin'lmiş nükleer başlıklı füzelerin, üçte ikisi- ni ıskartaya çıkarabilmiş, öyle diyorlar..." "...bu yeni yönetim ekibinin, sözcülerince açıklanan bu 'büyük dönüşüm projesi', mün- hasıran askeri aygıtla da kısıtlanmış sayılamaz; bütünüyle ele alınırsa, ABD'nin uluslararası po- litikasını da içeriyor. Artık Beyaz SarayVn gö- zünde, Birleşmiş Milletler de, onun uyuşmaz- lıklara aradığı uzlaşmacı çözümlerde, ikincipla- na düşmüş bulunuyor; onu ilgilendıren, güven- lik başdanışmanının dediği gıbı, ABD'nin 'ulu- sal çıkeuian'..." (Le Nouvel Observateur, 22 Mart 2001) Yeni stratellnln temel esaslarr Yeni 'uzay savaşı' anlayışı, Ronald Reagan'ın 'yıldızlar savaşı' tasanmından çok farklı: o, ulus- lararası bir füze şebekesiyle, 'Soğuk Savaşı' ka- zanmayı tasarlıyordu; oysa Başkan Bush ve ekibi içinde bulunduğumuz 'küreselleşme' dö- neminde ABD'nin 'küresel egemenliği'ni bu yol- la güvence altına almayı düşünüyor. Artık 'Ame- rikan Kalesi'nin içine çekilip, füzelerle savu- nulmak gündemde değil; gündemde olan, uzak ülkelerde konuşlandırılmış Amerikan biıiiklerinin, saldın operasyonlarıyla korun- ması! Bir bakıma, yeni füze şebekesi, ABD top- raklannı savunma kadar, ecnebi topraklara sal- dırmayı da içermektedir. lyi de, saldınnın 'inandıncı' gerekçesi ne ola- cak? Irak gibi, Kuzey Kore gibi 'serseri' (vo- you) ülkelerin, füze ve roket sistemlerini geliş- tirmelerine karşı, sözde bir önlem: ileri sürülen bu! Yeni Savunma Bakanı'na göre, tehdröer' sa- nal değil, gerçek; üstelik onun, 'Irak' derken 'Rusya'yı, 'Kuzey Kore' derken ise 'Çin Halk Cumhuriyeti'ni kastettiği, öne sürülüyor. Şu halde, yeni savunma idrakinin temelinde, fü- zesavar roket şebekesinin, düşmanın krta- lararası füzelerine karşı, ABD'nin korunma- sı yatıyorsa da, 'serseri' ülkelerden herhan- gi birisine saldınyı da; -hele kitlesel imha ya da balistik füze sahibi olmaya kalkışırlarsa- onlann imhasını da öngörüyor. Amerika'nın arzuladığı egemenliği sağlamak için, uzaya döneceğini hissettiren, üçüncü önem- li nokta; elbette uzayla ilgilidir, ama kesinlıkle sa- vunma değil, saldın amaçlıdır: yeni Bakan Do- nald Rumsfeld, Amerika'nın ihtiyacı olan ege- menltğe, yeni uzay sılahlanyla kavuşacağına gö- nülden inanmış biri; bunun için de, geçen şubat ayında, Colorado'daki Uzay Savaşı Merke- zi'nde, 2017 yılında ABD ile Çin arasında ge- çecek, bir uzay savaşı provasının -sanal olarak- yapılmasını emretti; sonuç pek de şaşırtıcı sa- yılamaz: ABD'nin imkânlan da, hazırlığı da bu- nun için yetersiz çıktı ki, bu ABD silahlı Kuvvet- leri için, yeni bir Uzay Savaşı Programını ge- rektiriyordu. lyi de, bu yeni stratejinin, acaba 'açıklanma- yan' gizli bir ekonomik nedeni olabilir rri? Olur olur, ona da bir bakanz. httpı//www.prizrna.nettr/AILHAN http^/www.bilgiyayınevi.com.tr7ailhan Faks/0-212/260 1988