Katalog

SAYFA CUMHURİYET 31 MAYIS 2001 PERŞEMBE HABERLER DUNYADA BUGUN ALİ SİRMEN Emine Hanımf Bu İş Katiyen Yürümez' Diyor Emine Hanım, bir şirkette, son on yılı yüksek yönetici katlanndan birinde olmak üzere, 30 yıl çalıştıktan sonra, tam da ekonomik krizin be- lirtilerinin kendini göstermeye başladığı, ama bi- zim görmemekte direndiğimiz bir sırada emek- li oldu; eline de devlet memurlarının rüyada bi- le göremeyeceği bir toplu para geçti. Tabii 30 yıllık emeğinin karşılığı olan parayı alan herkes gibi, o da gelecek yıllarının güven- cesi olarak gördüğü, hiç değilse, getirisi geliri- ne katkıda bulunacak olan bu miktann üstüne titriyor ve onu en iyi nasıl değerlendireceğini düşünüyordu ki, kriz kör gözlerin bile göreceği biçimde aşikâr oldu. Emine Hanım'ın 30 yıllık emeğinin karşılığının bir bölümü uçtu gitti. Şimdi bu emekli hanım için, kriz öncesi dö- nemin tatlı rüyaları bitti. Bitmeliydi de, o düşler ancak rantiye cennetlerinde kurulan türdendi. O düşler bir yana, şimdi Emine Hanım, variı- ğının tümünün, Türk parasının pul olmasıyla kül olacağı korkusunu taşıyor içinde. Önceleri. bir sürahi iki bardak misali, ekran- da boy gösterenleri dinleyerek yolunu çizmeye çalışıyordu. Onu "Yahu bunlann krizden önce söyledikleriyle bu büyük yanılgıya düştün, hâ- lâ aynı kışileri neden dinliyorsun" diye uyardı- lar; hak verdi, artık onları da dinlemiyor. • • • Emine Hanım dünyadaki kriz ve ABD Merkez Bankası'nın da faizleri düşürmesiyle dolardan da bir gelir elde edilemeyeceğini biliyor. Zaten kendisini de bu yönde uyarıyoriar, "Ka- zançyine TL'de" diyoriar. Ama Emine Hanım artık bunlara fazla itibaret- miyor. - Bu iş katiyen yürümez, diyor ikide bir. Ve ekliyor: - En iyisi ben paramı dolara çevireyim, birşey getirmesin ama erimesin de. Emine Hanım'a göre, programın yürümeye- cek olmasının en büyük nedeni bizim avanta ve talan sistemiyle siyaset etmeyi âdet haline ge- tirmiş siyasilerimiz. - Bunlar mutlaka yine bir şey çıkarıriar, işi al- lak bullak ederler yine, diyor. Aslında o Derviş'in programının içeriğini fa- lan irdeleyip eleştirmiyor, sadece para politika- larında, enflasyonda, döviz kurunda, devlet borçlanma çarkında öngörülenlerin gerçekleş- meyeceğini söylüyor ve bu takdirde neler ola- cağını görüyor. Geçen gün buğday taban fiyatlan konusun- da tartışmayı gorunce Emine Hanım hemen la- fını yapıştırdı: - Görüyorsunuz işte! Ben size söylememiş miydim? Emine Hanım'a ayrıntılarıyla anlattılar ki, buğ- day taban fiyatı değildi, programı delen. Çok daha başka etkenler vardı başansızlık olasılığı- nı güçlendiren. Emine Hanım mekanizmayı kavramaya baş- lamıştı. Hazine'nin son ihalesine katılmasını öneren- lere, - Yok, dedi yok, ben enayi değilim. Sonra kâğıdı kalemi çıkardı, anlatmaya baş- ladı: - Devlet yıl sonu enflasyonunu, yüzde 59-63 arası öngörüyor, ama devletin enflasyon tahmi- ni ne zaman tuttu ki? Sonra da ekledi: * ' - Baksanıza TÜSlAD'ın tahmini, yıl sonu enf- lasyon yüzde 70'ın üstü, dolar 1 milyon 350 bin. Ardından, dönüp sordu: - Peki bu durumda ben Hazine tahviline gi- rersem, alacağım faızlere karşın reel varUğım bir kuruş artmayacak, belkı de azalacak, ben ena- yi miyim ki, bu durumda devlete borç vereyim? Emine Hanım'ın bu konuşmasından birkaç gün sonra yapılan Hazine ihalesi fiyaskoyla so- nuçlandı. Şimdi Emine Hanım, "Ben size demedim mi, bu iş katiyen yürümez" diyerek kasım kasım ka- sılıyor ve parasını hızla dolara çevirmeye hazır- lanıyor. Haklı mıdır, haksız mı, bilemem. Ama son ihale onun gibi düşünenlerin arttt- ğını gösteriyor. Bütün Derviş'ler ve muradına ermemiş ile er- mişlere duyurulur. Mehmet Yıldırım yargı önünde 'Söylediklerim doğru çıktı' İstanbul HaberServi- si - İstanbul Tıcaret Odası (İTO) Başkanı MehmetYıldınm"ın, 18 Aralık 2000 tarihindeki meclis toplantısında yaptığı konuşmada. "Milli Güvenlik Kuru- lu"na giyabında alenen hakaret ettiğT gerekçe- siyle 1.5 yıla kadar ha- pis cezası istemiyle yar- gılanmasına başlandı. Iddianamenin okun- masından sonra söz ve- rilen Yıldırım. suçlama- lan reddederek da\aya konu konuşmasında, ül- kenin ekonomik duru- munun gittikçe kötüye gittiğine dikkat çekmek istediğini söyledi. Yıl- dırım 300 bin üyeli, 5590 sayılı yasa ile ku- rulan iTO'nun başkanı olduğunu belirterek "6 ay önce, meclis toplann- sında ülkenin gidişaü- nın iyi olmadığuu beür- ten bir konuşmayaptim. Konuşmam ikaz mahi- yetindeydi. Belirttigim hususlar da daha sonra tahakkuk etmiştir. Söz- lerimin ardından iki kriz yaşandı" dedi. Du- ruşma ılen bir tarihe ertelendi. Başbakan Bülent Ecevit, askerlerin kendisine yönelik eleştirilerine ilişkin sorulan yanıtladı: Cumhuriyet ne yazcbysa oANKARA (CumhuriyetBürosu) -Başbakan Bülent Ecevit, Milli Güvenlik Kurulu'nda (MGK) askerlerin kendisine yönelik eleştirile- rine açıklık getirdi. Ecevit, "Genel şeyler söy- lendi Doğrudan bana yönelik bir eleştiri değil- di'' dedi. Konunun büyütülmemesi gerektiğini belirten Ecevit, "Benim konuşmamda jandar- mayı üzen bir sözyoktu,Cumhunyet ne yazryor- sa o" diye konuştu. ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yümaz ise MGK'de, gazetelerde yer aldığı gibi bir tartış- manın yaşanmadığmı öne sürdü. Ecevit, Cumhuriyet'in bu konudaki sorula- nnı şöyle yanıtladı: - MGK'de, sizin jandarma operasyonlannın biçöninin şık olmadığı sözünüz değeriendirme konusu oldu. Sizin yaklaşımınız nedir? - MGK toplantılan. yasası gereği açıklana- • MGK'de askerler tarafından yapılan eleştirilerin doğrudan kendisine yönelik olmadığını söyleyen Başbakan Ecevit, konunun büyütülmemesi gerektiğini belirterek "Benim konuşmamdajandarmayı üzen bir söz yoktu. Cumhuriyet ne yazıyorsa o" diye konuştu. Mesut Yılmaz ise MGK'de, gazetelere yansıdığı şekilde bir tartışma olmadığını ileri sürdü. maz. Orada tartışma olur, soru-yanıt olur... -AncakkonukamuoyunayansHb.Askerlerin size yönelik bir eteştirisi oldu mu? - Genel şeyler söylediler. Doğrudan bana yö- nelik değildi. Bu konuyu artık kaşımayın. - Kaşımak anlamında sormuyorum, sizin bir yorumunuz olacak mı? - Bu konuda yorum yapmanın da yaran yok. Gereksiz. Ortada fol yok, yumurta yok. Bir söz farklı yorumlanıyor ve olmadık bir tartışma çı- kıyor. Türkiye hassas bir dönemden geçiyor. - Sayın Ydmaz, böyle bir konuşmanın hiç ol- madığınısöyledL. - Artık girmeyin bu konuya. - Koalisyon içinde sık sık farkh düşünen ke- simleri siz ortakbir noktayagetiriyorsunuz. Yıl- maz'ın jandannayla arasındaki soğukhık ko- nusunda bir gjrişiminiz olabilir mi? - Hassas bir dönemdeyiz. Bu konuyu kapa- talım. Benimjandarmayı incitmek gibi bir ama- cım olmadığı gibi, böyle bir şey de yok. Uçak- ta gazeteci arkadaşlar soru sordular, ben karşı- lık verdim. Cumhuriyet gazetesi ne yazıyorsa o. Ben sadece bir kamu kurumundan belgeleri alıp götürmenin şık olmadığını söyledim. Ge- nel olarak jandarmanm hareketlerine yönelik bir değeriendirme değildi o. Yalman sorulan yarutlamadı Cumhurbaşkanı Ahmet ÎNecdetSezer'in Hak- kâri gezisine eşlık eden Jandarma Genel Komu- tanı Orgeneral Aytaç Yalman. gazetecilerin ko- nuya ilişkin sorulan üzerine iki eliyle kulakla- nnı gösterdi ve gülerek "Duvmuyorum" dedi. ANAP lideri Mesut Yılmaz ise parti binası- na gelişinde bir gazetecinin "MGK'dejandar- ma kendisine yönehilen suçlamalann haksız ol- duğunu belirtmiş" sözleri üzenne. "Yoköylebir şey. Gazetelerde yazıldığı gibi bir görüşme MGK'de olmadT dedi. Ağustosta yapılacak ANAP kongresi için parti içi hesaplar başladı Muhalifler lider arayışında Yılmaz zorda Başını Yozgat Milletvekili Lütfullah Kayalar ve bir dönem ANAP Genel Başkam Mesut Yümaz'ın sağ kolu konumunda olan Trabzon Milletvekili Eyüp Aşık'm çektiği bir grup milktvekili, aİternatif aday çıkarmak için nabız yoklamaya başladı. (Fotoğraf: AA) AYŞE SAYIN ANKARA - ANAP'ta 4-5 Ağustos tarihlerinde yapılması planlanan 7. Olağan Büyük Kongre'ye dönük, parti içi mu- halefet hareketlenmeye başla- dı. Il ve ilçe kongrelerinde yö- netim genel merkez ağırlıklı oluşmasına karşın başını Yoz- gat Milletvekili Lütfullah Kaya- lar ve bir dönem ANAP Genel Başkanı Mesut Yümaz'ın sağ kolu konumunda olan Trabzon Millervekili Eyiip Aşık'ın çek- tiği bir grup milletvekili, alter- natif aday çıkarmak için nabız yoklamaya başladı. Muhalifler bu çerçevede birkaç haftadan beri Ankara Kent Otel'de dü- zenlenen toplantılarla yeni lider arayışmı başlattı. ANAP'ın genel durumunun gözden geçirildiği toplantılar- da Yılmaz'a "değişimi yakala- yamadıgL, statükocu bir yakla- şım sergilediği, ANAP'ın Özal felsefesinden hızla uzaklaştığı, partinin iktidarda olmasına karşın süreldi oy kaybettiği" eleştirileri yöneltildi. Lider ada- yı olabileceğini açıklayan Aşık, "Siyasette ükanma var. Bu b- kanmayı, merkez sağda liderini değiştiren parti aşacakbr" diye konuştu. Kendilerini "değjşimci" ola- rak adlandıran muhalif hareke- tin içinde Kayalar ve Aşık'ın yanı sıra tlhan Aküzüm, Agâh Oktay Güner, Yücel Seçkiner, Oltan Sungurlu yer alıyor. Mu- halif grubun Giresun Milletve- kili Burhan Kara'ya da kendı- lerine katılması konusunda çağ- n yaptığı, ancak Kara'nın bir süre daha "bekleme" karan al- dığı bildirildi. Adalet bakanlan, işbirliği için bugün Lahey'de bir araya geliyor Yolsuzlukla uluslararası mücadele Hikmet Sami Türk tstanbul Haber Servisi-Adalet Baka- nı Hikmet Sami Türk. Lahey'de dü- zenlenen "Yolsuzluk- la Mücadele ve Dürüstlüğün Ko- runması 2. Küresel Foru- mu"nun, bugün yapılacak olan bakanlar düzeyindekı oturumu- na katılmak üzere Hollanda'ya gıtti. Bakan Türk, "KüreseUeşen dünyada yolsuzlukla mücadele- de başanya ulaşılmasının. ancak çok yakın bir uluslararası işbirli- ğiyle gerçekleştirilebileceğini'' söyledi. Türk, Atatürk Havalimanı 'nda • Bakan Türk, "Küreselleşen dünyada yolsuzlukla mücadelede başanya ulaşılması, ancak çok yakın bir uluslararası işbirliğiyle gerçekleştirilebilir" dedi. yaptığı basın toplantısında, Hol- landa Adalet Bakanı A. H. Kort- hals'ın daveti üzerine konferan- sa katıldığmı ifade ederek oturu- ma Hollanda Kraliçesi Beatris ile 3 devlet başkan yardımcısı ve 100'e yakın bakanın katılması- nın beklendiğini bildirdi. Günü- müzde yolsuzluğun küresel dün- yada giderek yoğunlaşan ulusla- rarası ilişkiler ağında ve çoku- luslu şirketleri de içine alabilen bir suç haline geldiği- nı kaydeden Türk. şöyle devam etti: "Küresel yolsuz- lukla mücadele için ayn ayn de> letlerin çabalan ye- tersiz kalmaktadır. Bu bakundan yolsuzlukla en etldli biçimde mü- cadele edilmesi artık bütün dev- letierin öncetikli göre\ lerinden ol- nıuşrur. Küreselleşen dünyada yolsuzlukla mücadelede başan- ya ulaşümasuancakçok yakın bir uhıslararası işbiıüğiyle gerçekleş- tirilebilir. Lahey Konferansı, böy- le bir işbirliği için çok önemli bir kilometretaşı oluşturacak." Türk'ün, MHP'nin önerilerini kabul etme eğiliminde olduğu öğrenildi Medeni Yasa'yı MHP şeldllendirecek EMrNEKAPLAN • MHP'nin önerilerinin kabul edilmesi halinde "zina, kötü muamele ve cana kast" suçlannı işleyen eşler, evlilikte edinilen mallardan pay alamayacak. Tasan yürürlüğe girdiği zaman eski evliler, ısterlerse eski mal rejimi olan "mal aynlığı" sistemini sürdürebilecekler. nın bu biçimde geçmesı duru- munda bir "ucube"nin yaratı- lacağını vnarguladılar. Türk Medeni Yasa Tasan- sı'nın mal rejimini düzenleyen bölümüyle ilgili olarak Adalet Bakanlığı ile MHP yöneticileri arasındaki çalışmalar sürüyor. Sorunun gelecek hafta çözüle- bıleceği belirtilirken Adalet Ba- kanı Hikmet Sami Türk'ün, MHP'nin önerilerinin büyük bölümünü kabul etme eğilimin- de olduğu öğrenildi. Mal reji- minin MHP'nin itirazlan dik- kate alınarak yeniden biçimlen- dirilebileceği ve gelecek hafta Adalet Komisyonu'nda görüşü- ANKARA-Türk Medeni Ya- sa Tasansı'nın tartışmalı mal rejimi düzenlemesi, MHP'nin itirazlan dikkate alınarak yeni- den biçimlendiriliyor. Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk'ün MHP'nin önenlerinı kabul et- mesi durumunda "zina, kötü muamele ve cana kast" suçlan- nı işleyen eşler, evlilikte edini- len mallardan pay alamayacak. Tasan yürürlüğe girdiği zaman eski evliler, isterlerse eski mal rejimi olan "mal aynlığı'' sis- temini sürdürebilecekler. Ada- let Bakanlığı uzmanlan, tasan- lebileceği kaydedildi. MHP'nin itirazlan, özellikle edinilmiş mallara katılma reji- minin "zina, kötü muamele ve cana kast" gibi durumlarda haksızlığa yol açacağı üzerin- de yoğunlaşıyor. MHP, bu suç- lan işleyen eşlerin boşanma du- rumunda evlilik sırasında edini- len mallardan hiç pay almama- sı ya da yansı yerine üçte bir gi- bi bir oranda yararlandınlması- nı önerdi. Eşlerden birinin ölü- mü durumunda da "eşit payla- şınun" uygulanmamasını iste- yen MHP, evli çiftlere düşünme payı bırakılması gerekçesiyle yasanın 2003 yılında yürürlüğe girmesi önerisinde bulundu. MHP aynca, "yasalarm geri- yeyürüyemeyeceği'' ilkesini da- yanak göstererek eski evliler için edinilmiş mallara katılma rejiminin isteğe bağh hale geti- rilmesini, isteyenlerin sözleşme yaparak rejimlerden birini seç- mesi, istemeyenlerin ise yüriir- lükteki mal rejimi olan "mal ay- nhğı" sistemini sürdürmeleri gerektiğini de bildirdi. Türk'ün, bu önerilerden "ölüm halinde uygulanmaması ve aile işletme- lerinin bölünmemesi" dışındaki önerilen kabul etme noktasına geldiği öğrenildi. 'Ucube yaratılır' Adalet Bakanlığı uzmanlan. mal rejimiyle ilgili düzenleme- lerin tasannın belkemiğı oldu- ğunu vurgulayarak "Bu bir sis- tem meselesi. Eğer bir sistemi başka örnekleri uygulanmış bir ülkeden ahp getirir ve onun içi- ne yerli birtakım unsurlar ek- lerseniz sulanır. dengesi bozulur ve bir ucube yaraühr'" göriişü- nü dile getirdiler. EMEKLİ ORGEISERAL KOMAN: 28 Şubotsüreci devam ediyor ANKARA (Cum- huriyet Bürosu) - Es- ki Jandarma Genel Komutanı, eski MİT Müsteşan, emekli Orgeneral Teoman Koman. CNN Türk'te katıldığı Manşet programında, hükümet-jandarma gerilimini, Beyaz Enerji operasyonunu, 28 Şubat sürecini ve Susurluk'u değerlen- dirdi. Koman'm de- ğerlendirmeleri ana hatlanyla şöyle: 28 Şubat sürüyor: Süreç devam ediyor dendiğine göre, ama- cına ulaşmadı. Inşal- lah ileride ulaştr. Ye- teri kadar fayda sağ- ladı. Tehdit öncelik- leri değişti. Beyaz Enerji: Jan- darma son 1 yılda 15'ten fazla operas- yon yürüttü. Hiçbi- rinde sorun çıkmadı. Beyaz Enerji operas- yonunda problemler var. Savcı, bir tahki- katı polisten isteye- bileceği gibi jandar- madan da isteyebilir. Asker-srvil tartış- ması: Tartışmalann gazete sütunlannda yapılması yanlış. So- runlann özel makam- larda halledilmesi ge- rekiyor. Jandarma boşluk mu doJduruyor: Jan- darma, savcılıktan ta- limat almadan da em- niyete, asayişe dair resen müdahale ede- bilir. ÇİLLER KARADENtZ'DE: Milletdenenmişi deneyecek BÜLENTSARIOGLU ERDOĞAN ERİŞEN ORDU - DYP Ge- nel Başkanı Tansu ÇSler, siyasetin sağ ve sol kanadındaki yeni oluşum hareketleri konusunda, "Yollan açık olsun. Ama mil- let bu kez denenmişi deneyecek" de- di. Karadeniz turunun son gününde gaze- tecilerle sohbet toplanrtsı düzenleyen Çiller, güncel konula- n değerlendirdi. Çil- ler, Recep Tayyip Er- doğan başta olmak üzere yeni parti hazır- hğındaki siyasi çevre- lere ilişkin şu değer- lendirmeyi yaptı: "Standartlan var bu işin. Hukuk çerçeve- sinde buna talip olan herkese yollar açıknr. Ama öbür taraftan Türkiye'nin siyasetin- de bölünmeyedeğilto- parlanmaya ihtiyaç var. MiDet artık güve- nebileceği,geçmişi,kö- kü, Türkiye çapında örgütlenmiş bir olu- şumu destekle- vecektir." DYP lideri, RTÜK Yasa Ta- sansı konusun- da ise partisinin muhalif tavnnı yumuşatan bir değer- iendirme yaptı. Çiller, medyada kartelin öte- sinde bir yoğunlaşma olduğunu söylemekle birlikte, ihale yasağı konusundaki madde- yi tepki gösterdikleri düzenlemeler arasın- da saymadı. ESKİ BDDK BAŞKANI TemizeU ulusal program hazırltyor ANKARA (Cum- huriyet Bürosu) - EskiBankacıhk Dü- zenleme ve Denetle- rae Kurulu Başkanı ZekeriyaTemizeL eki- biyle birlikte, Türkiye ekonomisinde yaşa- nan sorunlann tespiti ve çözüm önerilerini ıçeren aİternatif bir 'ulusal program' ha- zırladığını söyledi. Zekeriya Temizel, Ankara Sheraton Ote- li'nde verilen Maliye Bakanlığı Hesap Uz- manlan Kurulu'nun 56. kuruluş yıldönü- mü resepsiyonunda gazetecilerin sorulan- nı yanıtlarken hazırla- dıklan programda, Türkiye'nin bugünkü kriz noktasına nasıl geldiği ve bundan çı- kış yollannın ne ola- cağı konusundaki tes- pitlerin yer alacağım ifade etti. Zekeriya Temizel, "Ekonomik sorunlar, sosyal so- runlar var. Bunlann hepsine çözüm içeren bir program olacak" diye konuştu. Programın hangi siyasal çizgide ola- cağma ilişkin bir so- ruya da Temizel, "Demokratik bir çizgide olacak. Sol da var tabü ama esas olan Türkiye'nin ge- reksinimleridir'' ya- nıtını verdi.