Katalog

-4 NİSAN 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Ağca'nm davası Yargrtay'da • ANKARA (AA)- Terörist Mehmet Ali Ağca'nın gasp davasının temyiz duruşması bugûn Yargıtay 6. Ceza Dairesi'nde yapılacak. Kadıköy 1. Ağır Ceza Mahkemesi, Ağca'yı çeşitli gasp suçlarından toplam 36 yıl ağır hapis cezasma mahkûm etmiş, ömür boyu kamu hizmetlerinden faydalanmasını yasaklamıştı. Ağca, 3713 sayılı Terörle Mücadele Yasası'na göre cezanın beşte biri oranında, yani 7 yıl 2 ay cezaevinde kalacak. Muhatefetten Derviş'e eleştiri •ANKARA (Cumhuriyet Bürou) - TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Bütçe Yasası'nda değişiklik tasansınuı görüşmeleri sırasında FP ve DYP sözcüleri, Devlet Bakanı Kemal Derviş'in komisyona gelmemesini eleştirdi. FP'li Zeki Ergezen, "15günde 15 yasa çıkacak diyenlerin burada bizimle birlikte terlemesi gerekiyor. Derviş, ülkeyi birilerine mülk yapmak için gelnüş sanki. Bunu espri olarak söylüyorumtabii" dedi. FP'li Aslan Polat, "Okul arkadaşlanna, Dünya Bankası yetkililerine zaman ayıran Derviş'in TBMM'ye tenezzül etmediğini" söyledi. DYFden gensomı önergesi • ANKARA (AA)- DYP, "gerekli tedbirleri almayarak Türk çiftçisini cumhuriyet tarihinin en büyük yoksulluğuna mahkûm ettiği" gerekçesiyle Başbakan Bûlent Ecevit hakkında gensoru önergesi verdi. TBMM Başkanlığı'na sunulan gensoru önergesinde, IMF ile yapılan anlaşmanın, can çekişen tanm sektörû ve üreticileri daha da yoksullaştırdığı ileri sürüldü. Uman-İş'ten knıama • ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Liman-lş Genel Başkanı Raif Kıhç, Sabancı Grubu'na bağlı SASA işyerindeki Petrol-Iş üyesi 82 işçinin işine son verilmesini kınadıklannı bildirdi. Bu tür uygulamalann, özelleştirmelerin ne kadar sakıncalı olduğunu gösterdiğini vurgulayan Kılıç, iş güvencesi yasasının acilen çıkanlması çağnsında da bulundu. merkeze ahndı • ANKARA (AA)- Zonguldak Emniyet Müdürü Mümtaz Karaduman, Amasya Emniyet Müdürü Zekeriya Yelken ve Kocaeli Emniyet Müdürü Erdinç Sanalp geçici olarak merkeze alındı. Emniyet Genel Müdürü Turan Genç, merkeze ahnan emniyet müdürlerinin yerine atama yapılmadığını bildirdi. Piyasa koşullan tahmin edilemediği için bütçede ödemelere ödenek a\ rılmadı Hükümet öıriüıü göremiyorANKARA (CumhuriyetBû- rosu) - Hükümetin, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda dün görüşüîerek kabul edilen 2001 Bütçe Yasası'nda deği- şikliköngören tasannın gerek- çesinde, "Piyasa koşullannın tam olaraktahmin edilememe- sinedeniylebütçedenyapdacak ödemeler için beürlibir ödenek öngörülemediğr itirafi yer al- dı. Maliye Bakanı Sümer O- rai, bütçede 9 ay yetecek öde- nek bulunduğunu açıklarken ek bütçenin de yılın ikinci ya- nsında yapılması düşüncesinin hâkim olduğunu bildirdi. 2001 Mali Yüı Bütçe Yasa- sı'nda yapılacak değişiklik ta- sansıyla, hükümete tanınan borçlanma yetkisinin sınırlan "beîirsiz bir biçimde" açılıyor. Bütçeden Mahsup Edilecek Ödemeler Hesabı'ndan yapı- lacak aktanmlar, borçlanma sı- nınna eklenecek. Bütçeden Mahsup Edilecek ödemeler Hesabı'ndan ise devlet iç borç- lanma senetlerinin faizleri, ka- mu bankalannın sermaye öde- meleri, Ziraat ve Halk Banka- sı'nın destekleme görevleri için 400 trilyon liralık ödeme yapılacak. Bu hesaptan yapı- lan ödemeler, 2001 yılı bütçe- sinden ya da 2002 yılı bütçe- sinden mahsup edilebilecek. Bu tasarmın yasalaşmasıyla tamamen 2001 bütçesinde gö- • rülemeyecek harcama, borç- lanma ve faiz ödemesi öngören "ucu beürsiz bir dfizenleme" yürürlüğe konulacak. Bütçe- den Mahsup Edilecek Ödeme- ler Hesabı'yla zaten gerçekte- ki faiz yükünü yansıtmayan bütçedeki faiz ödemesi raka- mı anlammı iyice yitirecek. Genel gerekçede de hükümetin hesap yapamadığı itirafi şöyle yer aldı: "Piyasa koşullannın henüz tam olarak tahmin edi- lememesi nedeniyle bütçeden yapılacak ödemekr için beiirli birödeneköngörükmemiş, ya- pılacak harcamalann önceük- k geçici bir hesapta iztenmesi, yıl sonuna doğnı çıkanlması öngörükn ek ödenek verilme- siiK' Uişkin bir kanun Ue de ge- rekKödenekkrinteminedüme- si amaçlannuşnr." Bu gerekçeyle de yıl sonun- da ek bütçe çıkanlacağını orta- ya koyan hükümet, "Tasamıf Mevduaü Sigorta Fonu'na ik- razen uzun vadeü özel tertip devlet iç borçlanma senedi ib- raç edümektedir. Ancak eko- nomide yaşanan dalgalanma- larda da görüklügü üzere söz konusutahviUerfonkapsamın- daki bankalann naldt sorunu- nu çözmekte yetersiz kalmak- tadû-" denildi. Bu ifadeyle de fondaki bankalann batıklan için Hazine'nin sağladığı 6.1 milyar dolarlık devlet kâğıtla- nnın da "baüklar taranndan vutukhığu" ortaya konuldu. TBMM Vekillere 'kriz' mesaisi ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu)-TBMM Ge- nel Kurulu, "kriz yasala- n " olarak nitelendirilen tasanlann hızla geçiril- mesi için çahşma saatle- rini yeniden düzenledi. TBMM Damşma Ku- rulu, dün TBMM Baş- kanvekili Vecdi Gönul başkanhğında toplandı. Damşma Kurulu'nda an- laşmaya vanlamaması nedeniyle yeni çahşma düzeni, iktidar partisi gruplarımn ortak önerisi olarak TBMM Genel Ku- rulu'na getirildi ve kabul edildi. Buna göre, genel kurul, bugün ve yann gündemindeki konular bitinceye kadar, cumagü- nü de saat 14.00-20.00 saatleri arasmda çalışa- cak. Genel kurulda, bu- gün Şeker Yasa Tasansı; yann Milli Savunma Ba- kanlığı'nın 3; cuma günü de Emniyet Genel Mü- dürlüğü'nün 3 yasa tasa- nsı görüşülecek. ÇİZMEDEN YUKARI m.kart@superonline.com.tr MUSA KART Derviş, Keçeciler'le kamu sözleşmelerini, Öksüz'le de Telekom'u görüştü Telekom'un özel fomıiil ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hazine'den sorurnlu Devlet Bakanı Kemal Derviş.. dün Telekom'un özelleştinl- mesi ve kamudakı toplusöz- leşmeler konusunu masaya yatırdı. Ulaştırma Bakam E- nis Öksüz'ün açıklamasına göre, görüşmede Türk Tele- kom'un satışına yeni formül bulunması ve yüzde 51 hisse- nin satışının anayasaya aykın- lık konusuyla ilgili uzmanla- nn çahşması karan alındı. Te- lekom'un yüzde 51 hissesinin satışı için anayasa değişikliği- nin şart olduğunu yineleyen Öksüz, Derviş'le yasanın çı- kanlması tarihi üzerinde gö- rüşmediklerini belirtti. Kaldığı Hilton Oteli'nde kahvaltıda Ulaştırma Bakam Öksüz'le görüşen Derviş, sa- bah saatlerinde Hazine Müste- şarlığı'nda da Almanya'run Ankara Büyükelçisi Rudotf Schmidt ile lsrairin Ankara Büyükelçisi Uri Barner'i ka- bul etti. Başbakan BükntEce- vit'e de gün içinde bilgi veren Derviş, öğle saatlerinde Dev- let Bakam Mehmet Keçeci- ler'le kamudaki toplusözleşme görüşmelerini ele aldı. Derviş, dünkü Ziraat Bankası Genel Kurulu'nda kamu bankalan- nın ortak yönetimine seçilen Vural Akışık'la da görüştü. Derviş, akşam saatlerine için sarfedemeyiz. Aksi takdir- de uluslararası piyasalann bi- ze güveni kahnaz" değerlen- dirmesini yaptığı belirtildi. Ulaştırma Bakam Öksüz, Derviş'le yaptığı görüşmenin ardından, "Ulaşormayia ilgili ekonomimizin içinde neleri birlikte ele ahp masaya yaünr- İyl haberler vereceğlz' önümüzdeki haftanm ortaİarmda çok iyi haberlerinin olacağını söyledi. Derviş, Türk Lirası'na güvenmekte büyûk yarar olduğunu belirterek "Keşke bakan olmayıp şu anda paramı üraya yatırabilseydim" dedi. doğru liderlerle birlikte eko- nomide almacak kararlan ele aldı. Derviş, dolardaki hızlı yükselişi, gereğinden fazla olarak nitelendirirken "Herül- kede krizin ardından bu du- rum ortaya çıkmışûr. Ancak nisandan sonra kur oturur. Merkez Bankası'mn kaynak- larmm tümünü döviz kurun- daki dalgalanmayı gidermek sak doğruformüDerinasıl bu- labinriz? Bu formülkri bulma konusunda, uzman kişüerden teşekkül eden bir çahşma yap- tiracağız" açıklamasını yaptv. Öksüz, THY biletlerine zam yapılması konusunda mevcut mevzuatın süreceğini açıkladı. Enis öksüz, Telekom'la ilgili tasannın, önceki günkü Ba- kanlar Kurulu'nda imzaya açı- lan ve açılacak olan düzenle- meler arasında yer aldığırun anımsatılması üzerine, hangi sözün nerede ve ne zaman söy- lenmesi gerektiği konusunda dikkatli olunmasını ıstedı. Türk Telekom'un yüzde 51 'inin satışı için anayasa de- ğişikliğinin şart olup olmadı- ğına ilişkin de Öksüz, "Ben şimdi öyle düşünüyorum. Zrt- üna inandınrlarsa başumn üs- tünde yeri var" dedi. Öksüz, hukukçulann görüşü doğrul- tusunda ya anayasa değişikli- gi yapılacağını ya da anayasa değişikliği ohnadan nasıl ya- pılacağına ilişkin bir formü- lün ortaya konulması gerekti- ğini anlattı. Öksüz,"Adam 0- bi özeUeştirme yapmak istiyo- ruz" dedi. Devlet Bakam Keçeciler de Derviş'le yaptığı 1 saat 15 da- kikahk görüşmenin ardından "Kamu toplusözleşmekri için devktin olanaklan nedir, işçi- ye verikcek kaynaklar neler- dir" konusunu ele aldıklannı bildirdi. A* AZİLET'TEN ALTERNATÎF EKONOMÎK PAKET Kamuda havuzsistemiönerisi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- FP "nin ekonomık programa "afternatif pakef, ağrrlıklı olarak kamuda havuz sistemi ve vurtdışîndaki Türklerm kaynaklarma dayandınldı. Devlet Bakanı Kemal Derviş için "dükalıklar koaasyonunun zUmiyeti" diyenFP Genel Başkanı Recai Kutan. ivedi tasanlara destek vermek İçin "Siyasi Partikr Yasası veSeçim Yasası'nda de^ikliğm" önceiikli sıraya alınması koşulunu getirdi. FP'nin altematif programı, Mardin Milletvekili Febim Adakbaşkanlığmda hazniandı. Pakette, ekonomik çözüm önerilerinin yanı sıra, siyasi yasaklı eski RP'liler kastedilerek "ahşılagehniş suurlan zorl^araksryasetyapmayaçahşan syaâ aktörierin devre dışı bırakıkuğı'' savunuldu. FP'nin çözûm önerilerinde, 7 milyar dolarlık sıcak kaynak sağlayacağı gerekçesiyle, "kamuda havuz sistemi'' öngörüldü. Bu sisteme göre, tüm kamu kuruluşlanmn paralan ortak hesaba yatacak ve ödemeler çekle yapriacak. Kutan'm dile getirdiği diğer öneriler şöyle: "Kriz döneminde sağ}anan haksız kâriar ite Merkez Bankası'ndan eski kuria çekilen 32 mifyar dolann geri ahnnuksı. Faiz geörterinden ahnan stopajm arttınhnası. 'Yeşil sermaye' olarak adlandınlan şirketkrin yurtdışından para getirmelerinin kolaylaştınjmasj.'' Bahceli: Program için herkese görevler düşüyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) MHP Genel Başkam ve Başbakan Yardımcısı Devlet BahçelL ekonomi- deki belirsizliğin piyasa- larda "kriz takbine" yol açtığını belirterek köklü bir değişim programının uygulanması için herkese çok önemli görevler düş- tüğünü söyledi. Bahçeli, "Kısa v~adedc baa sıkınö- lar getirecek olsa da Tür- Idye'virahadatacakhiçbir fedakârhktan asla çekin- meyiz" diye konuştu. Bahçeli, "Ararejimcilere, Türkiye'vi sevenler yanıt verdB" diyerek bu tartış- malardan duyduğu rahat- sızlığı dıle getırdi. Bahçeli, Ekonomik ve Sosyal Konsey toplantı- sında taraflann yaşanan sorunlan ve nedenlerini karşıhklı olarak bütün açıklığı ile görme firsatı bulduğunu anlattı. Yeni program Ekonomide köklü ve kapsayıcı bir yeni progra- mın ortayakonularak yal- nızca fınansal krizi değil, ekonomideki müzmin hastalıklan da temelinden kavrayacak bir yapılan- manın sağlanmasmm dü- şünüldüğünü anlatan Bahçeli, yaşanan krizin köklü bir değişim gerçek- leştirilmeden aşılmasının pek kolay olmayacağını ortaya koyduğunu söyle- di. Bahçeli, krizin Türki- ye'nin uzun yıllardır erte- lediği köklü ekonomik ve sosyal değişme politika- lannın kararh biçimde uy- gulamaya konulmasını zorunlu kıldığını anlattı. Bahçeli, köklü değişim programının uygulanması için herkese çok önemli görevler düştüğüne işaret ederek MHP'nin bu göre- ve ve fedakârlıklara her- kesten daha çok hazır ol- duğunu söyledi. Bunalımdan çıkışm ilk koşulunun panik psikolo- jisinden uzaklaşmak ol- duğunu vurgulayan Bah- çeli, yılgınlık ve paniğin ekonomide belirsizlik ya- rattığını beürtti. YlLMAZ: TAŞIMA SUYLA DEĞÎRMEN DÖNMEZ Kurtuluş için iç kaynakgerek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yıhnaz, ekonomik krizden kurtuluşun sadece dış kaynağa bağlanmasımn yanlış olduğunu belirterek "Taşuna suyla değjrmen dönmeyeceği g^îi, sadece dışannm yardımryla da sıkmölanmızı aşamayız. Borçlanma fazlasuu fazla zoriamak, ülkenin geliKreğini ipotek altına sokar" dedi, İç kaynak yaratma çalışmalannın, üreten ve çahşan kesim üzerindeki yükü arttınnayacak biçimde yapılmasınm zorunlu olduğunu vurgulayan Yılmaz, önceliğuı. "krizden kârh çıkanlar 3e kayrt dışı kesime verihnesi'' gerektiğine işaret etti. Parlamentodaki dördüncü. hükümetteki üçüncü parti olarak ANAP'ın ekonomi yöneömindekı yetkilerinin sınıfh olduğunu savunan Yılmaz. "Ekonomide en az yanlışm sahibi ANAP'ür. Yanlış. onu yapana fetura edflmeüdir" görüşünü dile getirdi. Konuşmasında Çinlilerin, "Herkrizbir tehükeyt, ama aynı zamanda bir firsatı içinde taşn-" sözlerini ammsatan Yılmaz, bu krizin de Türkiye'ye, ekonomi yönetiminin koordinasyonunun sağlanması ve yapısal reformlar gerçekleştirilmeden ülke ekonomisinin düzlüğe çıkanlamayacağı gerçeğinin anlaşılması gibi ikı önemli katkı sağladığını ileri sürdü. POLİTtKA GÜTNLÜĞÜ HtKMET ÇETtNKAYA Bireysel Öfke... Öfke giderek büyüyor... Yeşil biberin kilosu 1 milyon mu olmuş? Pazardaki yurttaş, kameralara şöyle diyor. "Zaten biz yeşil biberi alamıyoruz!". Bir başkası söze giriyor: "Salatalık alma, domates alma, taze fasu/ye, patlıcan alma, peyniralma, zeytin alma! Peki, biz neyiyeceğiz?.." Umutsuzluk var insanlann gözlerindeL Dolar 1 milyon 100 bin lira olmuş... Bankalar döviz topluyor!.. Herkes birbirine soruyor. "Türkiye nereye gidiyor?" Kamuoyu araştırmalanndan çıkan sonuca baktığınızda, halkın büyük çoğunluğu Meclis'te- ki siyasi partilerden umudunu kesmiş gözükü- yor... Işadamından sanayiciye, esnaftan işçiye, me- murdan ürefcrye dek her kesim gelecekten kay- gılı, ne yapacağını şaşırmış durumda... Kimi işadamları ve sanayicilerle konuşuyoruz... Diyorlar ki: "Tüm sorun sadece ekonomik bunalım değil, üzerinde önemle durulması gereken, bugûnkü siyasal iktidann karşısında yeni bir siyasi yapının olmaması..." Meclis dışında iki parti var!.. DYP veFazilet Partisi!.. Meclis dışında kalan CHP ise kendi iç hesaplaşmasıyla uğraşıyor... CHP'den 200 kişi istifa ediyor, ardından De- niz Baykal Istanbul'a gelip birtoplantıda "CHP'ye beş bin kişigirdi" diyor.. • • • Türkiye hızla bir çıkmaz sokağa doğru gidiyor!.. Siyasi iktidar bu gidişi seyretmekle yetiniyor!.. Demokratik örgutlenmeden yoksun birtoplum, bireysel öfkeyle nereye varacak, söyler misiniz? Ben çok merak ediyorum; DSP, MHP, ANAP milletvekilleri seçim bölgelerinde seçmenin kar- şısına çıkabiliyorlar mı? Eğer çıkıyorlarsa seçme- ne nasıl yanıt veriyorlar? Çürümeyle birlikte aymazlığın da ivme kazan- dığı toplumlarda aynı görüntülerin yaşandığı, demokratikleşmemış ülkelerde kitlesel değil birey- sel öfkelerin işe yaramadığı zaten biliniyor... Sanıyorum, siyasal iktidar da böyle bir durum- dan yararlanıp günlük önlemlerle Türkiye'nin önü- nün açılacağını sanıyor... Ekonomik bunalıma siyasi beceriksizlik ekle- nince ne olur? Önce devleti çökertirsiniz!.. işçiyi, memuru, esnafı, küçük işletmeciyi, tanm kesimini ezersiniz!.. Siyasi iktidar olup bitenlerin farkında bile değil bugün!.. Ecevit, Bahçeli, Yılmaz ayrı tellerden çalıyor!.. Ekonomik bunalım giderek derinleşirken örgüt- lü olmayan toplum, bireysel öfkeyle hareket edi- yor... Bireysel öfke, demokratik örgüttenmesi ol- mayan toplumlarda 'çapulculuğa' ivme kazandı- rır... Asıl önemli nokta ya da sorulması gereken so- ru, gündeme bir türlü getirilmiyor... Nedir bu soru: "Bunalım ekonomisinden kasalannı dolduran- larkimler?" Prof. Dr. Izzettin Önder, "Türkiye'de yaşanan' kriz akut değil, giderek derinleşen kronik bir sü- reçtir" diyor ve ekliyor: "Bu kriz, dünya kapıtalizminin Türkiye'ye uygu- ladığı politikalann sonucudur..." Şöyle geriye dönüp baktığımızda, Önder'in or- taya koyduğu somut fotoğraf, Türkiye'nin nere- den nereye geldiğini göstermektedir... • • • Türkiye'de tüketime dayalı sektörler uluslarara- sı üreticilerin eline geçerken buna karşı çıkan- lart eleştirenler, böyle bir yapılanmanın küreselleş- me gereği olduğunu söyleyenler şimdi ne diye- cekler? Geçen gün Etiler'deki galerilerde 2001 model pahalı otomobilleri görünce hiç şaşıımadım... Türkiye ekonomik krizin içindeydi, ama 200- 300 milyar lira olan otomobıller hâlâ alıcı buluyor- du... öğrendim ki, Türkiye 2000 yılında 5 milyar dolarlık lüks otomobil ithal ediyordu... Ekonomik bunalımın derinliğine baktığımızda karşımıza çıkan en büyük sorunun bankacılık sistemi olduğu görülmüyor mu? Son krizde pek çok banka yükünü tııttu!.. Devlet de bunu seyretti!.. Sistem çökmüş!.. Halkın parası yağmalanmışL Ama fatura yine halka çıkıyoıi.. Faiz ve banka batıklan için gizli bütçe yapıla- cağı söyleniyor!.. Yeter artık, yeter!.. hikmetcetinkayafe cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 Cumhuriyet k ı t a p 1 a r ı Hikmet Çetinkaya ALACA BİR ÖFKE Ey benim aydınlık gunlen bekleyen Tıırkiyem!.. Ey benım ölüme alkış tutan halkım!.. Ey benım şafağın yohınu açan suskun akşamlann hüznünü yaşam bıçunı sanan ınsanım!. Ey benım özgürlüklen Erbakan Hoca'nın takkesinde arayan romantık ayduum!.. CumhuriYet Çağ Pazarlama A Ş. Tüıiocağı Cad. No:39/41 ^ kitap kulübû r34334)Cağaloğlu-lstanbul Tel- (212)514 01 96