Katalog

Cumhuriyei tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi GenelYaymYönetmenr îbrahim Yüdız • Yazuşlen Müdürü. Saüm Alpaslan # Sorumlu Müdur Fıkret Üldz • Haber Merkezi Mudürü. Hakan Kara lstıhbarat Cengiz Yüdınm • Ekonomı Özlem Yözak • Kultur Handan Şenköken • Spor Abdûlkadir Yücebnan • Makaleler Sami Karaören • Düzeltme Abdullah Yazıcı • Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberlen Mehmet Faraç • Avnıpa Temsilcisi Güray Öz Yayın Kunılu. Ühan Selçuk (Başkan), Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, İbrahim Yildız. Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, HakanKara. Ankara Temsilcisi Mustafa Balbay Atatüık Bulvan No- 125,Kat4,Bakanlıklar-AnkaraTel 4195020 (7 hat), Faks: 4195027 • lzmır Temsilcisi Serdar Kınk, H. Zıya Blv. 1352S 2/3Tel 4411220. Faks-4419117»AdanaTemsilcisi Çetin Yiğenoğlu, Inönü Cd 119 S No 1 Kat 1, Tel 363 12 11, Faks 363 12 15 Müessese Müdürü' Erol Erkut 9 Koordınatör Ahmet Korulsan 9 Mu- hasebe Bülent Yener • Idare Hüseyin Giirer • Satış Fazilet Kuza MEDYA C: • Yönetım Kunılu Başkanı - Genel Müdür Gfilbin Erduran # Koordtnatör Rehı Işıtman • Genel MudurYardımcısı Se\daÇoban Tel 514 07 53 - 51395 80-513846Ml.Faks.5B8463 Yayımla>ao \e Basaıı: Yenı Gun Haber \ıansı, Basm ve Yayıncılık A Ş Tûrkocagı Cad 39 41 Cagaloglu 34334 Istanbul PK 246 - Sııkecı 34435 lstanbul Tel (0 2121 512 05 05 (20 hal) Faks (0212)51385 95 www.cumhuriyet.com.tr 13NİSAN2001 lmsak:4.48 Güneş: 6.22 Öğle: 13.12 Ikindi: 16.51 Akşam: 19.49 Yatsı: 21.15 İK diş tedavtsj 8 twı yri önce yapU • CHICAGO(AA)- Bilim adamlan, ilk diş tedavısinin 8 bin yıl önce yapıldığını ortaya çıkardılar. Missouri Üniversitesi bilim adamlan tarafindan, Pakistan'uı Mehrgarh bölgesinde bulunan diş üzerinde yapılan araştırmada, dışın üzerinde ustaca açılmış kanallar bulunduğu kaydedildi. Elektronik mıkroskopla kanallan inceleyen araştırmacılar, bunlann insan eliyle, çok ince ve özel bir alet kullanılarak açıldığını belirlediler. Araştınnacılar, dişin çüriiik kısmında açılan kanala, bakterilerin üremesini durdurmak için bitkilerden hazırlanan bir ilaç konulduğıınu tahmin ediyorlar. Martin üıther King reUamda • ATLANTA(AFP)- ABD insan haklan savunuculanndan Martin LutherKing'inl963'te yaptığı 'I Have A Dream' (Bir Düşûm Var) başlıklı ünlü konuşması, Fransız Telekom şirketi Alcatel'in TV ve gazetelere verdiği reklamlarda kullanıhyor. Öte yandan bir suikast sonucu yaşamını yitiren King'in ailesi siyah liderin sesinın ve görüntülerinin kâr amacıyla kullanılmasına izin vererek onun davasına ihanet etmekle suçlanıyor. Şenliklerle îstanbul'dan dünyaya banş, sevgi ve dostluk mesajı verecekler Her renk bir çocukTV Servisi - 23. Uluslarara- sı 23 Nisan Çocuk Şenliği, 'Her vitaminbirrenk,her renk bir çocuk' sloganıyla 17-26 Nisan tarihleri arasında Istan- bul'da gerçekleştirilecek. 41 ülkenin çocuklarının ka- tılacağı şenlik, dünyanın ilk ve tek resmi çocuk bayramı olmasıyla dikkat çekiyor. 1997'den beri şenliğin spon- sorluğunu üstlenen Koç Hol- ding Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa V. Koç, "Bu katkum- zı, Türkiye'nin geleceğine bir yannm,ulusalbir görevolarak algürvoruz' 7 dedi. TRT Genel Müdürü Yücel 23 Nisan Çocuk Şenliği için hazrjrlanan kartpostal ve broşürlerde sevimli meyve ve sebzelerle birlikte "Her vitamin bir renk, her renk bir çocuk" sloganı yer ahyor. Bu yılki etkinliklere 41 ülkenin çocuklan katılacak. Yener, UNICEF Türkiye Tem- silcisi Philippe Heflînck'in de katıldığı toplantıda konuşan Koç, a Ulkemiziniçindebuhın- duğu ekonomikkrizve bu kri- zin etküerinden milletçe çüaş yoUan aradığunızbugünlerde, içimizi umut,sevgive heyecan- ladokturacaketkinliklerher za- mankinden daha fazla önem kazanıyor. Yaşanan her türiü ohımsuzluktan ne yazık Id en çok çocuklanmız etkileniyor, çûnkûTürkiye'ningeJeceğion- lann gekceğT dedi. Koç, geleceğe yapılacak en güzel yatınmın çocuklara ya- pılacak yatınm olduğunun bi- lincinde olduklannı belirterek "Türkiye'nin geleceğine olan inancımızla neşe, umutvedost- luk dolu bu anlamü etkinliğin onurunu 5 yıldan beri TRT Kurumu ik paylaşıyoruz" di- ye konuştu. Çocuklann lstanbul'dan tüm dünyaya sevgi, dostluk ve ba- nş mesajlan göndereceklerini anlatan TRT Genel Müdürii Yener ise, 23 Nisan'ın Türki- ye'yi tanıtan en büyük organi- zasyonlardan biri olduğunu di- le getirdi. 17 Nisan'da saat 11.00'de başlayacak 'Şenlik Açıhş Yü- rüyüşü' Bağdat Caddesi'nde yapılacak. Şenliğin ikinci gü- nü TRT ve UNICEF işbirli- ğiyle 'Uluslararası Çocuk Kongresi' düzenlenecek. UNI- CEF Türkiye Temsilcisi Hef- finck, bu kongrede, çocuklar- la ilgili şu an nerede olduğu- muzun gözden geçirileceğini anlattı. Kongreye, Birleşmiş Millet- ler Genel Sekreteri Kofi An- nan'ın eşi Nane Annan da ka- tılarak BM'nin mesajım ilete- cek. 'Küresel Çocuk Hareke- ti'nden de söz eden Heffinck, eylülde New York'ta yapıla- cak BM Genel Kurulu'nun Özel Çocuk Oturumu'nda dünya liderlerinin çocuklar için bir araya geleceklerini aloardı. SATIŞLARAZALDI ;, kitaba da darbe vurdu İSTANBUL (AA) - Yayıncılar, son ekono- mik krizde kitap sek- törünün de ağır bir dar- be aldığını, kitap satış- lannın önemli ölçüde azaldığmı bildirdiler. Türkiye Yayıncılar Birliği Genel Sekrete- ri, yayuıevi sahibi Me- tin CelaL, geçen yıl ya- şanan knzin yaralan sa- nlmadan son krizin gel- diğini belirterek kitap satışlannın neredeyse sıfir düzeyine düştüğü- nü söyledi. Diğer esnaf gibi, hü- kümetin alacağı tedbir- leri beklediklerini anla- tan Celal, "Bizimle ilgi- lenen MilH Eğitim ve Kültûr bakanhklanna çözümöneriyoruz, ama onlardan ses çıkmıyor" dıye konuştu. Altuı Kitaplar Genel Yayın Yönetmeni Hüs- nü Terek, yayıncılık sektörünün önünü gör- meye çalışüğını, zor du- rumda olduklannı ifa- de etti. Terek,"Ekono- mik kriz perakendeci Idtapçıdükkânlannı da vtırduğuRingüniüksa- üşbrmnzyüzde501erin albnadüştü.Basbğımız bazıkitaplanyayma ve- remiyoruz. Vadefi satiş- lan durdurduk" dedi. Doğan Kitap Üretim Müdürü Nusret Şumlu da, kitap satışlannın, geçen yıl yapılan TÜ- YAP Kitap Fuan 'ndan itibaren düşüş göster- diğini belirtti. Reklam yıldızı olacak Office'in yardımcı meleği kalkıyor Haber Merkezi - Microsoft, Office yardımcısı Clippy programmı karmaşık yazılım programlanna yardım meleği olması için yaratmıştı. Oysa Clippy, birçok bilgisayar kullanıcısı içm olmadık zamanlarda ekranda beliriveren bir ekran belası oldu çıktı. Yazılım programlannın defosu gibi görülen bu sevimli atacı unutturmak yerine Microsoft sorumlulan yeni reklam kampanyalannda Clippy üzerinden özeleştiri yapmaya karar verdiler. "Oflîce XP'nin kuDanım kolayhğı size Office yardımcısını bile öztetecek" sloganıyla yürütülecek 500 bin dolarhk kampanya için Clippy adma internet sitesi bile hazırlandı. Siteye girişlerin, Microsoft'un resmi r sitelerinden 25 milyona yakın ınsana sesleneceği bekleniyor. (Adres: www. officeclippy.com) Uzayda röportaj £ maiannı sürdüren kozmonot Yuri Usachev ve astronotiar Ja- mes Voss ile Susan Hetans, tetevizvon kanalryla dünyaya ulaş- ûJar.Usachev.\bssveHdmskeiMtfleri>1eyaptfanrÖDOrtajda,ça- lışmalanyla ilgili bilgikr verdiler. Bu arada Sovyet kozmo- not Yuri Gagarin'in 40 yıl önce yapoğı ve bir insaıun uza- ya ilk çdaşnu ifade eden yolculuğun yridönümü, dfln Rus- ya'da KozmonotiarGönü' otarakknüaııdL (Fotoğraflar: AP) e-posta : tan (g prizma. net. tr eCB- 1 -Bizbiz O Ucuz tarife BizbizeCell'e geç. J Kazı Konuş Kartı indirimini kullan. ^66 daha ucuza konuş! BizbizeCell'e geçmenin iki kolay yolu var: 0 535'i ara ve g e ç O Kimlik fotokopinle herhangi bir Turkcell Abone Merkezine veya Turkcell Bölge Ofisine gel ve geç. SÖYLE$İ ATTİLÂ İLHAN ABD 'Uyarısı'nın Asıl Anlamı... 100 kontörle 10 dakika yerine Daktkau 7.60 daha ucuz 250 kontörle 25 dakika yerine Dakika»ı 264 daha ucuz. 500 kontörle 50 dakika yerine Dakikası 265 daha ucuz. 750 kontörle 75 dakika yerine Daklkaıı 266 daha ucuz, 1000 kontörle 100 dakika yerine Daktkau 266 daha ucuz Yultandakl ıOr»Ur. Hoır Kart BnbİıtCtU tarifcrin* g«ç*nt«r İçm. xxWc» Hoır KaH'<on Haar KoH'o. Turtte^l'» v» Muhofabtt Hotto aromolordo g*c*rfal»- B«fka «|Mf«tM»H v* MbK toUfonlan aradbğmdo bu ıûr«Ur o^lşlr. dakika! dakika! 88 dakika! dakika! O«pTı HAZIR I H I Z M E T I O I R Aslında, dikkatlice birisi için, 'pimin neden çekildiğine' da- ir bazı ipuçlannı, açık istihbaratla gazetelerden bile öğ- renmek mümkün; Amerikalılann, herşeyi açık söyledikleri, bi- liniyor; bu defa VVashington'daki Türk/Amerikan Iş Konse- yi Toplantısı'ndan sonra, iki önemli ismin verdiği iki önemli de- meç var ki, demeç değil, basbayağı ültimatom. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Danışmanı, -Başkan Bush'un sağ kolu- Brent Scowrof'un dedikleri şunlar: "... tereddüt- ler, geçmiş deneylerden kaynaklanıyor; aynca, yolsuzluklar çok önemli. Siyasi sistemdeki bozukluklar, şeffaflığın olma- yışı ve yolsuzluklar konusundaki kuşkular, yardım konusunu güçleştiriyor; aynca bankalar sisteminde de yolsuzluklar var..." ABO Savunma Bakanhğı'na Vekâleten' bakmakta olan, Paul Wolfowrtz ise, daha az ilginç şeyler söylememiş:"... Tür- kiye bugün bir krizle karşı karşıyadır. Krizler aynı zamanda büyük fırsatlar yaratır. Türkiye bu krizden her zamankinden daha güçlü çıkma imkânına sahiptir. Yeter ki gerekli reform- lan uygulamaya koyabilsin. Bunlaryalnızca ekonomik politi- kalara ilişkin reformlar değil. Aynı zamanda Türk ekonomisi- ni21. yy. 'a taşımak açısından hayati önem taşıyan, temel ku- rumlara ilişkin reformlan da kastediyorum..." (Hürriyet, 30 Mart 2001) Bu 'birinci sınıf ağızlar; açıkça, ABD yönetiminin Türkiye yönetiminden şikâyetini dilegetiriyor; sebebi açık, bunlar sa- nıyoriardı ki, Özal gibi bir sorumsuz ve kaygısızı işin ba- şına koyar, siyaseti ve ekonomiyi onun -ve prenslerinin- eline verirsen, Türkiye bütünüyle 'Sistem'e çalışır; oysa ne gördüler, zaten mevcut 'oligarşi'yi (burjuvazi+bürok- rasi), bu 'takım' öylesine yozlaştırdı, öylesine kokuştur- du ki, 'mayasını' oluşturan iki kesim, yani 'dönekler 1 ve 'hortumcular', 'Sistem'e çalışacak yerde, densizliği, 'Sis- tem'i 'kullanmaya' kadar götürdüler; başka türlü söyler- sek, Yeni Dünya Düzeni, Türkiye'deki 'dönekler' ve 'hor- tumcular' için, Amerika'ya sığınıp, milleti ve devleti soy- mak anlamına gelmeye başladı. Bu 'hakkı' (!), münhasıran kendısine tanıyan, VVashington'ın 'rahatsızlıgı' budur, ama bu kadar degildir; zira, özellikle Wolfowitz adını hatıriayan- lar, bu 'bakan vekili'nin, hiç de sıradan birisi olmadığını bil- mez olurlar mı? Ondan ve ünlü 'raporu'ndan, burada az mı söz etmiştik? 'Tek süper güç' olma imtlyazı ve statüsü Wolfowitz Raporu, The New-YorkTimes'ın, 8 Mart 1992 tarihli sayısında yayımlanıyor; fakat onun da, onun ka- dar önemli bir başka raporun da (International Herald Tri- bune'de yayımlanan, Jeremiah Raporu'nun) önemine dik- kati çeken, Fransa'dayayımlanan 'La Defense NationaleAilu- sal Savunma' dergisinin direktörü Paul Marie de la Gorce oluyor; ona göre, 'Birleşik Devletler'in 'Soğuk Savaş' er- tesindeki güvenliği ve diş politikasının istıkametleri hakkında son derece önemli ve açıklayıcı belgeler, bu raporlar; ünlü Le Monde Diplomatique, konuya ayırdığı yazısında onları şöy- le özetlemişti: "... a/ Sovyetler Birliği'n/n çöküşünün ardından, ABD'nin ele geçirmiş olduğu 'tek süper güç' olma imtiyazını ve sta- tüsünü muhafaza etmek, başlıca amaçtır..." "... bl bu hegemonya (egemenlik) dünyanın neresinden ge- lirse gelsin, onu tehlikeye düşürebilecek yeni ve üstün güç merkezlerini oluşturma teşebbüsierine karşı korunmalı; muh- temel rakipler, daha büyük roller oynamaya heveslenmeden caydınlmalıdır..." "... cl bunu sağlamak için, 'tek' süper güç statüsü, yapıcı birdavranış biçimi, aynca ABD'nin üstünlüğüne kafa tutabi- lecek herhangi bir millet ya da milletler grubunu caydımna- ya yeterii askeri güçlehe sürdürülmelidir..." "...dl ABD, onun önderiiğine karşı çıkmasınlar, yerieşikeko- nomik ve siyasal düzeni değiştinveye kalkmasınlar diye, ge- lişmiş endüstriülkelennin çıkahannı da yetehnce hesaba kat- malıdır..." (Le Monde Diplomatique, Nisan 1992, s. 14) Şimdilik, Wolfowitz'in Ankara'yı son uyansının; 1992 ta- rihli raporundaki şu ikinci şıkkı da, örtülü olarak içermiş ola- bileceğine işaret edelim:"... tek süpergüç statüsü (...) ABD'nin üstünlüğüne kafa tutabilecek hemangi bir millet ya da mil- letlergrubunu caydırmayayetertigüçle sürdürülmelidir..."An- kara'nın, 'ulusal savunma strateji'sinden, VVashington'ın hem tedirgin hem de rahatsız olduğuna dair, 'çok alâmetler' belir- di de... Fakat o sonraki iş... 'YDD' neyln 'kamuflaj'ı?.. ...şu anda bizim için, Bush yönetiminde söz sahibi olaca- ğı hissedilen VVorfovvftz'in, daha önceden açıklanmış ve tar- tışılmış 'raporu'nda, ABD'ye ne türden bir stratejik 'projeksi- yon' önerdiği, önemli olmalı; kapsamlı düşüncesini bilelim ki, Türkiye'ye ve bölgesine ait öneri ve uyarılarının asıl mahiye- tıni anlayalım. Sözü, işin uzmanına bırakmak, en iyisi; Paul Marie de la Gorce, o rapordan şunları 'çıkarsamış'tı: "...raporu düzenleyenler, ABD'nin egemenliğinin kabul edilmediği heryerde, dikkate değerbir askerigüç bulundur- manın, olağanüstü/hayatiönemiüzerinde ısrarla duruyoriar..." (Mesela 'Çekiç Güç' gibi mi?) "...bu askerigücün nasılkullanılacağına dairsöyledikleri de çokaydınlatıcı; birçokyerde, Irak'ta olduğu gibi, azya da çok geniş bir koalisyon olarak, ya da BM çerçeyes/ içinde hare- kete geçilmesinin yaranna işaret ediyorlar. (Kore'de öyle yap- mışlardı) ama ABD'nin tek başına harekete geçmesinin ge- rekebileceği haller olabileceğini, bu gibi hallerde asla tered- düt edilmemesini, aksine, bu gibi hallere hazırianılması zo- runluluğunu belirtiyoriar..." "...asıl önemli olan, ani müdahale gerektiren kriz anlann- da, ya da ortaklaşa hareket imkânlanyaratılamazsa ABD'nin tek başına ve bağımsız olarak harekete geçebileceğinin 'an- laşılması' imiş..."(\.e Monde Diplomatique, Nisan 1992, s. 14). Acaba hatırlayabilecek misiniz? Sorunu ele alıp tartıştığı- mız, o yazımı şu ilginç soruyla bağlamışım: "Bilmem 'Yeni Dünya Düzeni'nin ne anlama geldiği, 'küreselleşme' ve 'özelleştirme'nin, neyin kamuflajı olduğu, bundan daha açık ve aydınlık olarak anlatılabilir mi?" (18 Ocak 1997, Cumhuriyet) Brent Scovvrof ile Paul Worfowitz'in 'uyanlarf, 'kamuflaj'ın 'mana ve ehemmiyetini' hâlâ anlayamamış olanlara pek gü- zel anlatıyor. Meraklısj için not Daha kapsamlı ve aynntılı bilgiiçin, Cum- huriyet Söyleşileri-1: Bir Sap Kırmızı Karanfil' isimli kitabın, ilgili bölümüne (s. 181/192); aynca, 'Hangi Küreselleşme' adlı kitabın, 'Temel Stratejik Amaç' (s. 57 ve sonrası) başlık- lı bölümüne göz atılmalıdır. http-i/www.prizma.nettr/AILHAN http://www.bilgiyayinevi.com.tr./ailhan Faks/0-212/26019 88