Katalog

SAYFA CUMHURİYET 1 NİSAN 2001 PAZAR 14 J Y l j L x X J R [email protected] ALLEGRO EVtN tLYASOĞLU Sahne artık kendi e\i gîbi4 Nisan'da Boğaziçi Üniversite- si'nde, 6-7 Nisan'da iDSO'da çala- cak olan Gülsin Onay'la sanat yaşa- mı üzenne konuştuk. -Sonyıllarda seninphanovla tüm- leşmen ve sahnedeld rahatiığuı özeJ- likle dikkat çeldyor. Bunun nedeni çok çalmak mı? GÜLSİN ONAY - Her meyvemn bir olgunlaşma dönemi var demek ki! Ben de sahneye çıktığım anda çok rahat olduğumu görüyorum. O anda, artık en büyük usta benim, di- yebiliyorum, kendime güveniyo- rum. Ama her seferinde kendimı sahnede yeni ögretilere açıyorum. Her deneyimden yeni bir şey öğre- niyorum, o da ayn. - Yıida toplam kaç konser oluyor? ONAV - Bu yıl yetmış beşi geçti. Haftaya ortalama ikiden fazla kon- ser düşüyor. Çok yorucu tabii. Ama çok ilginç. Her bir konser, bir son- raki konsere hazırlığın yansı olu- yor. Eğer uzun süre çalrnamışsam daha fazla yük bıniyor. Örneğin on gün ile ikı gün arasında fark var. - Nice sanatçınuz yılda ancak bir- kaçkonser olanağı bulurken sen na- sıl buJuyorsun bu konserieri? ONAY-Bir konsere gıdip üç kon- ser alıyorum. Şiıpdı Venezüella'ya gittım. Bir konser sonrası beş kon- ser istediler. Bir de gençlik orkest- rası var, Güney Amerika rumesı tek- lif etti. Böylece her konser katlanı- yor sonraki yıla. Japonya'da, Al- manya'da ve tngiltere'de birer aja- nım var. Onlann lıstesınde değilim, ama benim için çalışıyorlar. Aynca hiçbır salon ya da kent gözetmiyo- rum, tabii bellı bir düzeyin üstünde kalmak istiyorum, ama nerede olur- sa çalıyorum. Para için müzik yapıl- mıyor. -En çokhangi ülkede çabyorsun? ONAY-Hollanda, Almanya, Rus- ya, Doğu ülkeleri... - Bunca globalleşmeye karşın, ül- keleregöredinleyicilerin davranışla- n hâlâ değişiyor mu? ONAY - Dinleyicinin sessizliği her yerde benziyor da, sesi benze- miyor. Konser sonrası davranışlar hemen her ülkede hâlâ kendine öz- gü. Hollanda'da bıraz beğenseler bile anmda ayağa kalkıyorlar. Ja- ponlann kollan bedenlerine yapı- şık olduğu için, çok da beğense faz- la ses çıkmıyor el çırpışlanndan. Italya'da müthiş bravolar duyuyor- sun. Ama sessizliği yakalayabil- mek önemh, sesi değil. Dahası, ça- iyanist Gülsin Onay, "Her meyvenin bir olgunlaşma dönemi var. Ben de sahneye çıktığım anda çok rahat olduğumu görüyorum. O anda, artık en büyük usta benim, diyebiliyorum, kendime güveniyorum. Ama her seferinde kendimi sahnede yeni öğretilere açıyorum. Her deneyimden yeni bir şey öğreniyorum" diyor. larken sessizliği peşinden sürûkle- yebilmek önemli. - Harika çocuk muydun? ONAY - Kendimi öyle hissetmi- yordum. Ama çok iyi konsantre olup, çok çabuk ezberlerdım. Ayn- ca çok da takJit meraklısıydım. Fransa'daki konservatuvara gider- ken her çeşıt Fransızın konuşması- nı takJit ederdim. Bir de amatör ti- yatro grubum vardı. O grup, 'Tûrk Tîyatrosu' adıru taşıyordu. Ünlen- dik, çeşitli kentlerden teklifler al- dık. Ama piyanom önde gelmeliy- di. Ben hâlâ her şeyi çok çabuic ez- berlerün. Telefon numaralan, me- tinler, notalar, her şey. Eğer çabuk ezberlemek üstünlükse, ûstûn ço- cuktum. 'Yeni bir şey keşfetmek zevkü' - Ailede müzik nereden geüyor? ONAY - Annem piyano çalar, ba- bam keman. Her ikisi de Köln Kon- servatuvan'ndan mezun. Annem, dünyaca ünlü matematik profesörü Kerim Erim'in kızı. Müziğe büyûk bir tutkusu varnıış, annemi piyanist yapmış. Ama annem ezberleyemi- yordu, çok heyecanlıydı, konserde kaybediyordu, bu yüzden konserie- ri bırakmış. Babam Alman. tkisı ke- man-piyano çalarlardı, başka arka- daşlan gelirdi, oda müziği yapılır- dı. Ben onlan dinleyerek büyüdüm. Herkesi bir çalgı çalar sanıyordum, tıpkı onlargibi. Mûziğın içine doğ- muştum. Annemi itiştinp piyanoya oturur, bir şeyler çalmaya çalışır- dım. Annem de gösterirdi biraz. A- ma ilk hocam Verda Ünoldu. Kolay öğreniyordum ve herkesin dikkati- nı çekiyordum. Dayım, çok mûzık- ten anlardı, yorumculan kulağı ile ayırt ederdi. Resım, felsefe, edebi- yat, müzeler.. her şeyi bilirdı. Bana 4-5 yaşımda ıken Istanbul 'u gezdir- mişti. Bir gün Uhi Cemal Erlrîn'e dinlettirdi. 'HarikaÇocuk1 yasasın- dan yararlandım, Paris'e gitrim. A- ma pek çok derste girdiğim smıftan ileriydim. -SûrekKyeni biryapıtia geüyorsun Türkiye'ye. Daha doğrusu, yeni bir- kaçkonçertoyia.Heryıl Türkiye'de- ki üç-dört ayn senfoni orkestrası ile ayn konçertolar çalmaktasın. Bun- lan nasıl dengeliyorsun? ONAY - Yeni bir şey hazırlamak, yeni bir şey keşfetmek çok zevkli. O çalışma süresince kendimi Alis Harikalar Diyarında hissediyorum. Her kentte ayn bir şey çalmaya dik- kat ediyorum. Ben, bazı piyanistler gibı tek tip olmak ıstemiyorum. Örneğin Bren- del; Schubert, Mozart çalar. Mart- ha Argerich; Rachmaninof, Çay- kovski çalar! Ben, Ravel, Bartok, Mozart,Saygun veya Rachmaninof çalanm Hiç fark ermez. Her dö- nemden, her stilden besteci var da- ğarcığımda. - Yaşanunın kötü dönemJerinde hiç piyanoya küsrüğün oldu mu? ONAY -Çok kötü dönemler geçir- dim. O zaman ben değil, ama piya- no bana küstü. -Sahnedegrysilerin, gösterişlisaç- lann, takılannla çok göz alıcı olu- yorsun. Bazen seni müziğin üsrüne çıkartacakkadardikkat çekiyorsun. Gösterişli olmayı seviyorsun değil mi? ONAY - Benim estetik merakım var. Süslendiğim zaman dinleyiciye karşı da bir özen göstermiş oluyo- rum. Evsahibi gibi. Karşılanna süs- lü püslü çıkmakla, hoşgeldiniz, di- yorum. Sahne artık benim evün gi- bi. Yalnız kendimi değil, çevremi de süslerim. Ömeğin, herhangi bir ye- ni kente gıttiğimde bazı hanralar alı- yorum eve götürmek üzere. Ve he- men o otel odamı süslemeye koyu- luyorum. Odayı temizlemeye giren- ler şaşınyor bu yeni dekorasyona. Ama ben mutlaka kendımden bir şeyler ekJemeliyim yaşadığım yere. 'Asd görev müziğe hizmet' - tçinde kalan? ONAY-Kendimi henüz yolun so- nunda görmüyorum. Herhalde ıçımde kalanlan daha gerçekleşti- recek zamanım var, diyorum. - Saygun'u bu kadar iyi çalman, ona vakuılığin nereden geüyor? ONAY - 12 yaşımda konservatu- vara girdiğimde tanıdığım birmüzik adamı. Sonradan kendi kendime keşfettım onu. Hoca-öğrenci ilişki- si içinde bana müthiş sağlam bir yol çizdı. Bana çok inandı. Kendi kafasmda ve idealinde üstün bir yer- lere koydu ve bana güven verdi. Be- nim için yüksek bir yerler hedefle- di, ben de öralara doğru ilerlemeye koyuldum. Bütün piyano eserlerini çaldım onun. Halen, dünyanın her yerinde sürekli çalıyorum. Hemen her konçertodan sonra Saygun ile bıs yapıyorum, çok beğeniliyor. Keşke o da görseydi bugünleri! - Genç piyanistiere yanşmalan Öneriyor musun? ONAY-Mutlaka. Ben çok geç kal- mıştım.Uluslararası yanşmalara hep sınıryaşlannda girebıldım. Amaçok kamçılayıcı oldu. Sonradanjüri üye- si olduğum pek çok yanşmada bak- rım da, çok güçlü bir kişilik gereki- yor bu yanşmalara katlanmak için. Konser pıyanisti olmak için de bü- yük bir disiplin. Yanşmacı olmak, ideal olmamalı. O kadar da uzun bir yol ki, müziğe verdiğin hizmet ön planda olmah. Asıl görev müziğe hizmet etmek. Konser piyanistliği çok yükümlü bir şey, hep formda ka- lacaksın, hep tazeleneceksin, yeni yapıtlar çalışacaksın. Bencil davra- namazsın bu konuda. Benliğin mü- ziğin önüne geçmemeli. 25 fllmden sonra Oscar'ı kazanan Benlclo Del Toro'nun tek amacı dogru sinema yapmak özleriyle konuşan bukalcmım r En önemli özelliği, küçük rollerde olsa bile, bir şekOde kendini fark ettirmesi. CUMHUR CANBAZOĞLU Sonunda Benicio Del Toro, 25 filmlik kariyerini (bunlann 16'sını son iki yıla sığdırdı) Oscar heykel- ciğiyle süsledi ve iyi oyuncu olduğu bir kez de Ame- rikan Film Akademisi üyeleri tarafından onaylandı. Uluslararası basın da şu bir haftalık sürede, onun o ilginç, umursamaz, ama derin bakışlannı sık sık der- gi kapaklanna taşıyarak bu görkemh başanyı okur- lanna aktannayı sürdürüyor. Birkaç haftadır Del Toro'yla ilgiü yabancı basuı- daki haberlerden kesip biryana koyduğumuz notlar- dan yararlanarak Portonkolu yıldızı tanımaya çalı- şalım: 'Trafik'te canlandırdığı Mek- sikalı polis Javier Rodriguez, o- nun adeta lambadaki sihirli cini. Aniden dışanya süzülen cin, şu ana kadar ona Oscar'dan başka Altın Küre, Berlin'de Gümüş Ayı, New York Eleştirmenler Ödülü, Toronto, San Dıego, Las Vegas, Vancouver, Londra'dan bir dolu ödül armağan etti. Bir doksanlık Del Toro, Hollywood'a gelmiş sayısız La- tin yıldızlardan biri. Bu başan- dan sonra da adı 'Yeni kuşağm Brando'su'. Ancak bu lakabı 'erken' bulanlar biraz daha ay- nntılı değerlendirmeye gidip, sanki tokat yemiş suratı ve uy- kulu gözleriyle onu Robert Mitcham'a benzeriyor. Hakkında söylenenleri bulmak için şöyle bir arşiv- leri kanştırdığUTuzda, onunla çalışmış yönetmenler- den Peter VVeir, Julian SchnabeL, Abe! Ferrara, Tony Scott, TerryGflKam, KenLoach ın, 34 yaşındaki Del Toro'yu tek kelimeyle 'bukalemun' diye değerlen- dirdiklerini saptadık. Bizce de Portorikolu yıldızın en önemli özelliği. küçük rollerde olsa bile, bir şekilde kendini fark et- tirmesi ve tiplemelerinde hiç mi hiç sıntmaması. Del Toro 12 yaş.ında Portoriko'dan aynlıp Pennysylva- nia'da bir çiftlikte yaşadıktan sonra San Diego'da üniversite eğitimi almış. önce ekonomi okumak ıs- temiş, ama oyunculukta karar kıhruş. T M. oro, Jose Ferrer ve Rita Moreno'dan sonra Oscar aîan üçüncü Portorikolu. Bu başandan sonra da adı 'Yeni kuşağın Brando'su'. Ancak bu lakabı 'erken' bulanlar biraz daha aynntılı değerlendirmeye gidip, sanki tokat yemiş suratı ve uykulu gözleriyle onu Robert Mitchum'a benzetiyor. Dedesi, babası, annesi (Benicio dokuz yaşmday- ken ölmüş), amcası avukat olunca böyle bir seçim, ailesi tarafından pek sıcak karşılanmamış, ama kös- teklenmemiş de. SteOa Adler'den dersler ahrken ho- casınm sözlerini unurmamış:''Önemh' olan yıküzhk değil başandır." 'Olağan ŞüpheüJer'de şöyle bir gö- züktükten sonra 'Fear And Lathing in Las Vegas'ta dokuz haftada 20 kilo alarak (normal kilosuna son- ra üç ayda dönebilmiş) her role hazır olduğu mesa- jını vermiş. Del Toro, JoseFerrerve RitaMoreno'dan sonraOs- car alan üçüncü Portorikolu. Ancak orada burada çı- kan söyleşilerine bakılırsa Latinlerin bayrağı obnak filan istemiyor. Tek amacı doğ- ru sinema yapmak. Aklından da, Christopher VValken'ın verdiği öğüt çıkmıyor: "Bir sahnede na- sıl oynayacağına karar vereme- mişsen hiç oynama." Basına yansıyan bir başka il- ginç yanı da bol kitap okuması. Camus, Tobtoy, Hemingway ve Bukowski, sevdiği yazarlann ba- şmda geliyor. Oyunculardan da örnekJeri De Niro, Pacino ve Malkovich. Şu ana kadar yönet- tiği bir kısa metrajı var; çekme- cede bekleyen, aralannda Che Guevara'nın biyografisınin bu- lunduğu on tane de projesi. özel yaşamrnda ise sürekli flaşlardan kaçan biri Benicio (Portorikolu- lann telaffuzuyla Benisio); aşk- lannı iyi gizliyor. Şu ana kadar paparazzilerin saptadığı uzun ilişkileri arasmda Min- nie Driver ve Cbîara Mastroianni var. Oscar'dan sonra duygulan sorulduğunda şunlan söylemiş: M Bundan sonraki amacım, yeni bir Oscar yerine sigarayı azaltmak veiyi rofler bulabümek. Bu- gün bize sunulan kültürün bir parçası ohnaktan nef- ret ediyorum ve vaktimi anlaşabfldiğim birkaç dos- tumla sakin yerJerde geçirmeyi tercih ediyorum.'' Mahalle arkadaşmm onun için sarf ettiği birkaç söz, Del Toro'nun 'sırrmı' yansıtan en esprili yo- rumlardan biri: "Ağzmdan çıkan kelinıekrin hiçbiri anlaşıbnadığından,gözleriylekonuşmaktanbaşkaca- resiyoktuK" Y A P I Y O R L f l R ? Russell Crowe, Tom Cruise'danrolçaldı • Russell Crowe A Beatiful Mind' filmindeki dahi ve şizofren matematikçi rolünü Tom Gruise'un elınden aldı. Yönetmeni Ron Howard olacak olan fılmin çalışmalanna yakında başlanacağı belirtildi. Russell'ın başrolü kiminle oynayacağı ise henüz belli değil. • Markus imbodenin yönettiği ve ünlü çizgi kahraman 'Heidi'nin yaratıcısı Johanna Spyri'nin ölümünün 100. yıldönümü nedeniyle çekilen bir film, Isvicre'de gösterime girdi. Imboden, Avrupa, Güney Kore ve Japonya'da da gösterime girecek olan filmde çağdaş fikirleriyle ilkelere sahip modern bu- genç kız ve dürüst bir kahramana bürünmüş bir versiyonuna yer vermiş. • splke Lee bir süredir Gotham adlı New York'ta yayımlanan bir dergiye basketbolla ilgili yorumlar yazıyor. • Paolo ve vtttorio Tavlanl televizyonda gösteribnek üzere çektikleri yeni filmleri 'Diriliş'in Gannes Film Festivah'ne yetişmeyeceğinı açıkladılar. Tolstoy'un ünlü yapıtını sinemaya uyarlayan Taviaru Kardeşler filmin post- prodüksiyonunun ancak temmuzda biteceğini belirttiler. • Pearl Jam bugüne dek verdiklen konserlerden tüm kayıtlanru tam 72 ayn CD'de topladı. Yann piyasaya çıkacak bu CD'lerde, grubun ABD ve Avrupa rurnelerinde çaldığı 80 parçasırun 2000 ayn yorumu ve 180 saati aşan canlı müzik yer alacak. Eddie Vedder'in liderliğini yaptığı grup böylece rekorlar kitabına geçecek. • PUff Dady, adıyla tanınan Amerikalı rapçi Sean Combe, adıru değiştirmeye karar verdi. Silah bulundurma davasından aklanan Gombe, yeni adının •P. Didy' olacağûu ve haziran ayırun başlannda bu amaçla bir tören düzenleyeceklerini açücladı. • Kevln Smlttı, yeni filmi, 'Jay and Silent Bob Strike Back' adlı filmde Yıldız Savaşlan'mn ikizleri Luke ve Leila'yı yeniden bir araya getirecek. Çeşitli filmlerin parodilerini içerecek yapunda 'Luke Skywalker' ve 'Prenses Leila' rollerinde Mark Hamill ve Carrie Fisher oynayacak. • Zhano Zlyl, 'Kaplan ve Ejderha'nm ardmdan oyuncu, yönetmen Wong Kar Wai'nin yeni fıhninde rol alacak. '2046' adını taşıyan fımıde, Hong Kong'un elli yıllık süreci çeşitli aşk ılişkilerinin süzgecinden aktanlacak. Filmde Ziyi dışında Tony Leung'da rol alacak. • Enkl Bllal, Kadın Tuzağı ve ölümsüzler Kamavalı adh albümJerdeki çizgi roman öykülerinin çizeri, bu albümleri yönetmen olarakekrana taşıyacak. Her iki albüm de Yugoslav asıllı ünlü Fransız çizerin Nikopol üçlemesinde yeralıyor. . . • Marla Schnelder, Isabella Adjani'yle birlikte Laetitia Mason'm yöneteceği 'LaRepentie' adlı fibnle kamera karşısma geçecek. Schneider filmde, hapisten çıkrıktan sonra topluma uyum sağlamakta zorluk çeken eski bir hükümlüyü canlandtracak. • Jackle Colllns, 'Hollywood Kadmlan: Yeni Kuşak' adlı yeni kitabını piyasaya çıkardı. Yazar yeni kitabında, bugün Hollywood'un en saygın kadmlan olan pek çok kişinin geçmişüıi gözler önüne sereceğini söyledi.