Katalog

CUMHURİYET 24 MART 2001 CUMARTESİ dishab@cumhuriyet.com.tr ı3EĞtŞEN DUNYADAN / HÜSEYtN BAŞ Hotanto'lardan Beter Durumda Olmak! Avrupa Biriiği kriterlerine uyum sağlamayı amaç- layan ve onaylanıp kamuoyuna açıklanan Ulusal Program, her şeyden önce Guinness rekorlarına aday cüssesiyle öne çıkıyor. Ekleriyle biriikte bini aş- kın sayfaya ulaşan bu eşine az rastlanan devasa prog- ramda degişiklik tasanlannın sayısı da aklın sınırla- nnı zorlayan düzeylerde. Açıklamalara bakılırsa AB'ye uyum sağlamak için hayata geçirilmesi zo- runlu düzenlemelerin sayısı üç aşağı beş yukan dört bin gibi ürkünç düzeyde. Sadece anayasa ya da yasa degişikliği sayısı ise yüzlerle ifade ediliyor. Programın tumünü oturup baştan ayağa hatmet- miş birinin henüz anasından doğmadığı, neredey- se, kesin. Ama konuyla ilgili yorumlar "muhtelıf". Programa her şeye karşın olumlu yaklaşıp onu ger- çek bir umut olarak ilan edenlerden, inanılmaz "muğlaklığından" dem vuranlara, dahası düpedüz bir "teslimiyet" belgesi şeklinde niteleyenlere, her- kes bir makam tutturmuş. özetle, program üzerin- de koalisyon ortaklan açısından olduğu gibi kamu- oyu açısından da derin fikir aynlıklannın varlığından söz etmek mümkün. Koalisyon ortaklannın "uzla- şamayınca", yumurta kapıya dayandığından, "uz- laşmış" görünmek zorunda kaldıklan gün gibi or- tada. Kamuoyunun kuşkusu ise "vaaflann, çoğu zaman olduğu gibi bu kez de yerine getirilmemesi konusunda. Bu durumda koalisyon ortakiannın, genel olarak da kamuoyunun "uzlaşma" sağlayamadığı birmet- nin, Avrupa Birliği nezdinde nasıl uzlaşma sağlaya- cağı, dahası kabul göreceği sorusunu olumlu yanıt- lamak, sanınz, kolay olmayacaktır. Çünkü biriiğe katılmanın "anahtan" sayılan sosyal, ekonomik, si- yasal ve kültürel kriteıierin, büyük bölümü koalisyon ortaklan arasındaki derin fikir anlaşmazlıklanndan kay- naklanan, bu yüzden de "muğlak" ifadelerie geçiş- tirilmeye, giderek, yasak savmaya yönelik yakla- şımlaıia aşılacağını sanmak boşa kürek çekmektir. "Muasır medeniyete" ulaşmaya yeminli koskoca bir ülkeyi, koalisyonun geleceği adına ortaklardan birinin arkaik ideolojik saplantısı ile karışık ılkel se- çim hesaplanna, hâlâ geçen yüzyılın derinliklerinde yaşamayı "yurtseveriik" sanan tutuculann paşa gö- , nüllerine feda etmek büyük haksızlıktır. Programı, iktidar partilerinin son kırkyıldan bu ya- na asla yerine getirmedikleri içi boş, cek'li, cak'lı va- atlanna benzetenlere de hak vermemek olası de- ğil. Ne var ki, bu kez karşımızda uslanmaz bir inat- la aynı zokayı yutmaktan bir türlü usanmayan çite- keş halkımız yok. Boş vaatlara karnı tok bir Avru- pa var! Ya bu deveyi güdeceksiniz, ya da bu diyar- dan gideceksiniz. Sanınz, programı hazıriayanlar bu "küçük" aynntıyı gözardı etmişlerdir. Ama belirsizliği göz tırmalayan bu devasa prog- ramın, AB'nin kapısını açacak anahtar olup olma- yacağı tartışıladursun, -ki sonunda el mi yaman, bey mi yaman nasılsa ortaya çıkacaktjr- asıl can alıcı nok- tası, bizim kırk yıldır ülkeyi "muasırmedeniyet" açı- sından getirdiğimiz içler acısı yeri şaşmaz bir biçim- de beiirlemiş olmasıdır. Açıkça görülen odur ki, kırk yıldan beri bu yönde bir arpa boyundan fazla yol katedilmemiştir. Zira, Ulu- sal Program AB'ye gir- mek, yani bir bakıma "muasır medeniyete" ulaşmak için sayılan dört bine ulaşan düzenleme- yi hayata geçirmemiz ge- rektiğini ortaya koymak- tadır. Bu utanç verici bir durumdur. Vebali ise gel- miş geçmiş iktidarların, giderek siyaseti soysuz- laştıran, çapaçul soygun sistemini dayatanların boynundadır. O kadar ki, tutup, Amazonlann kayıp ormanlannda yaşayan bir toplumu ya da Afrika'nın ilkel kabilelerinden birini ele alıp, o toplumlarda dört bini aşkın düzenleme gerçekleştirseniz, pekâlâ Avrupa Biriiği'ne girecek düzeye geldiklerini görür- sünüz. Program, kuşku- suz, bu açıdan da düşü- nülmeli, bizi bu "hallara" düşürenlerden, Hotan- to'lar düzeyinde bırakan- lardan "behemahal" he- . sap sorulmalıdır. Sakın bunlar kim diye sormayın! Dışişleri Bakanı İsmail Cem'in zorlu Washington ziyaretinde önemli konular ele alınacak ABD'de Irak-Kıbrıs clüeüosuSERKANDEMtKTAŞ ANKARA-Seçimlerin ardından göreve baş- layan yeni George W. Bush yönetimi ile An- kara, sorunlu dış politik konularda önemli te- maslarda bulunmaya hazırlanıyorlar. Dışişle- ri Bakanı İsmail Cem'in ABD Başkan Yardım- cısı DkkCheney ve Dışişleri Bakanı Cotin Po- weü ile yapacağı görûşmelerde Irak ve Kıb- ns'ın geleceği konulannda önemli kararlar alınması bekleniyor. Cem'in Brüksel üzerinden VVashington'a yapacağı ziyaret, ilişkilerini stratejik ortaklık düzeyine çıkaran iki müttefikin sıkıntılı dış po- litik konularda birbirlerini daha iyi anlamala- n açısından büyük önem taşıyor. Cem ve Po- well'ın 27 Şubat'ta Brüksel görüşmelerinde kararlaştınlan Washington buluşması, Türk hü- kümetinin ocak ayında göreve başlayan Bush • Cem ziyaretinde, Irak'a yönelik ambargonun hafıfletilmesi ve Kıbns konusunda Rum tezlerinin desteklenmemesi konusunda ABD yönetimini ikna etmeye çalışacak. yönetimi ile en geniş kap- ABD'dengelenmesajlardadeğişikliğin,özel- samlı görüşme olması açısın- dan da önemli. Cem'in, Bush'un yarduncısı, özel- likle dış politik konulan yön- lendirdiği sanılan Cheney ile yapacağı görüşme me- raklabekleniyor. Görüşmede, ikili ilışkilerin tüm boyutlanyla ele alınacağı söyleniyor. Cem'in Powell, Savunma Bakam Donald Rumsfeld ve Ulusal Güvenlik Konseyi Üyesi Condoleazza Rice ile yapacağı görûşmelerde gündeme gelecek mesajlar şöyle: Irak: Türkiye, ABD'nin Irak politikasında değişiklik yapması konusunda ısrarcı olacak. likle yaptınmlarla ilgili olarak yaşanacağını gösteriyor. Bu sürecte Türkiye'nin de göriiş- lerinin alınması istenecek. ABD'nin, smır ti- caretinin denetimi istemi de gündeme gelecek. KlbriS: Türkiye, ABD'den bu konuda da- ha tarafsız olmasını isteyebilir. ABD'nin, Rum tezlerini doğru gibi kabul etmek yeri- ne, adanın mevcut koşullan kapsammda ken- di özgün görüşlerini geliştirmesi vurgulana- cak. Konfederasyon önerisinin hâlâ masada olduğu belirtilecek. ACSP V6 NMD: Avrupa Güvenlik ve Sa- vunma Politikası kapsammda kurulması bek- lenen Avrupa Acil Gücü'ne Türkiye gibi AB üye- si olmayan NATO müttefiklerinin katılım so- runu da ele alınacak. Türkiye'nin bu konuda ge- ri adım atmayacağı anlatılacak. Ulusal fuze sa- vunma kalkanının (NMD) NATO üyelerine de yaygınlaşunlması kapsamında Türkiye, "Yıına- nistan ve İtalya gibi bölge ülketerinin tutumla- nnı dikkate alarak" yanıt verecek. Balkanlar: Makedonya özelinde Balkan- lar ele alınacak. Türkiye, NATO ve ABD'nin bölgedeki etkinliğini sürdürmesi, istikrann bozulmaması için bu kurumlann varhğına ge- reksinim duyulduğunu belirtecek. O t d ğ l : Banş süreci konusunda son dönemde öne çıkan Türkiye, taraflann masa- ya dönmelerine yönelik yapılabilecekleri ele alacak. Kafkasya: 3 Nisan'da ABD'de yapılacak Dağlık Karabağ görüşmeleri öncesinde Tür- kiye'nin soruna ilişkin görüşleri aktanlacak. Yerlilerin çığlığı Kongre 'de EZLN, hükümetin daveti üzerine Chiapas'a dönüş karannı erteledi Dış Haberler Servisi - Zapatista- lar'ın Kongre'de Yerli Haklan Bildir- gesi'ni savunan konuşma yapma ta- lebi kabul edildi. Ikinci Komutan Marcos, bunun üzerine yaptığı açık- lamada görüşmeler için kapılann ye- niden açıldığını söyleyerek başkent- te kalacaklannı bildirdi Marcos haf- ta başında Kongre'yi yavaş davran- makla suçlayarak cuma günü (dün) Chiapas'a döneceklerini açıklamıştı. Meksika Devlet Başkanı Vfcente FCK, üslerin 3 tanesinin daha kapatı- lacağını ve tüm siyasi tutsaklann ser- best bırakılacağuu açıklamış, Zapa- tistalar'ın Kongre'de konuşmalannı kendisinin de istediğini söylemişti. Fos'tan davet mektubu Geçen çarşamba 8 saatlik bir otu- rum yapan Kongre, Zapatistalar'ın Kong- re binasında yasama komisyonu üyele- riyle görüşmesine izin verümesini oy- ladı. Görüşmelere en az 100 milletve- kilinin katılmasını öngören ve 210'a karşı 220 oyla kabul edilen karann ar- dmdan Fox, Marcos'a bir davet mektu- bu gönderdi.Önceki gün daveti alan Marcos, başkentin güneyindeki Mek- sika Ulusal Özerk Üniversitesi kampu- sunda yapılan ve 10 binden fazla kişi- Marcos önceki gün Kongre'nin önÜBde taraftartanna yöoeükbir konuşma yapfL (AP) mn katıldığı göstende. bu hassasiyeti önemli bulduğunu ve geri dönüş plan- lannı ertelediklerini duyurdu. Marcos, EZLN'ye söz hakkı verme- yenlerin kim olduklannı bildiklerini söy- leyerek bunlann çoğunun Ulusal Ey- lem Partisi (NAP) ve Kurumsal Devrim- ci Parti (PRI) üyeleri olduğunu vurgu- ladı. Kabul edilen karar, Zapatistalar'ın önceki talebinden daha geri bir talep ol- masına rağmen Kongre'nin sağcı mil- letvekillen tarafindan atılan önemli bir geri adım olarak görülüyor. Zapatista- lar Kongre'de tüm üyelerin katıldığı otu- rumda konuşma yapmak istiyorlardı. Bir süredir Zapatista lideri Marcos ile yüz yüze görüşme yapmak isteyen Devlet Başkanı Fox, Marcos'un kala- caklannı açıklamasımn ardından Ka- liforniya gezisini yanda keseıek baş- kente döndü. Ancak, Marcos, Fox'un görüşme talebini geri çevirdi. CASUS SAVAŞLARI KIZIŞIYOR Rıısyıı ilan ABD 'ye ağır misilleme Dış Haberler Servisi - ABD ile Rusya arasındaki casus sava- şı kızışırken Moskova'mn da misilleme olarak 50 ABD'li dip- lomatı sınır dışı edeceği bildiril- di. ABDTemsücilerMeclisiIs- tihbarat Komitesi Başkanı Por- ter Goss, Rus taraünın ABD gü- venlik servislerine bir köstebe- ği daha yerleştirdiğini söyledi. ABD Dışişleri Bakanlığı dün 4 diplomatı sınrr dışı edilmesi karan alan Rusya'mn, temmu- za kadar 46 diplomatın daha ül- keyi terk etmesini isteyeceğini bildirdi. Rusya Dışişleri Bakan- lığı dün, "diplomatik konum- lanna uymayan davranışlar içinde olan" 4 diplomatı smır dışı etme karan aldı ve bunu başka misillemelerin izleyece- ğini bildirdi. ABD Dışişleri Ba- kanlığı Sözcüsü Philip Reeker, "Rusya bize 4 diplomatı is- tenmeyen adam ilan ettiğini bildirdi" dedi. Reeker, kendi- lerine 46 diplomatın daha tem- muza kadar ülkeden çıkanlaca- ğmm iletildiğini söyledi. Rusya Güvenlik Konseyi Ge-* nel Sekreteri Sergey tvanov, ABD'nin karanna sert tepki göstererek Rusya'mn ABD'ye " çokaa biryanıtbuimakta zor- lanmayacağı" uyansında bu- lunmuştu. ABD, önceki gün 4 diplomatı sımrdışı etmiş, geri kalan 46 'sının da temmuza ka- dar ülkeyi terk etmelerini "ri- caetmiştT. 'Bir köstebek daha var' Goss, ABD güvenlik servis- lerinde kimliği belirlenemeyen bir köstebek daha bulunduğu- na inamldığmı söyledi. Cum- huriyetçi Partilili Goss, 18 Şu- bat'ta yakalanan, FBI'daki Rus casusu Robert Hanssen'ın ^fld- zmin" güvenlik örgütlerinden birinde halen etkinliklerini sür- dürdüğü görüşünü dile getirdi. Goss, "Hanssen, daha büyük bir bulmacanm parçasL Hans- sen'i çöratük,ancakbıümacaııın tamamını henüzçözemedöc Bir köstebek daha var" dedi. Goss, Rusya'nnı casusluk faaliyetleri- nın eski Başkan Bill CBnton dö- neminde "azıtnğını'' savundu. vvashington Post Çinli subay ABD'ye sığındı WASHINGTON(AA) -ABD'yi ziyaret eden Çin silahlı kuvvetlerine men- sup üst düzey askeri yet- kililerden birinin ABD'ye iltica ettiği bıldirildi. The Washington Post gazete- sinin haberine göre bir- kaç hafta önce meydana gelen olayda, adı açıklan- mayan üst düzey Çinli bir askeri yetkili, ABD yet- kilileriyle temasa geçe- rek sığırıma istediğini bil- dirdi. Çinli askeri yetki- linin sığınacağı gün, ABD'nin Pekin Büyükel- çüiği'nde bir parti düzen- lenerek yetkilinin eşi de davet edildi. Böylece Çin- li yetkili ABD'de, eşi de Pekin'deki büyükelçilik- te, ABD koruması altına aynı anda girmiş oldu. Faturalı, faturasız hatlara...