Katalog

9 ŞUBAT 2001 CUMA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Pepsr'nin yeni yüzüSpears • Haber Merkezi - Pop yıldızı Britney Spears, Pepsi finnasıyla reklam anlaşması imzaladı. Pepsi, 19 yaşındaki şarkıcının reklam kampanyası için kaç para aldığını açıklamazken ilk reklam fılminin 25 Mart'ta Amerikan ABC televizyon kanalında yayımlanacağını belirtti. Pepsi'nin reklamına daha önce Mıchael Jackson ve Ray Charles gibı ünlüler çıkmıştı. Cazcı Johnson htiharettj • Haber Merkezi - Amerikalı ünlü caz tromboncusu ve bestecisi J.J. Johnson dün intihar ederek yaşamını yitirdi. Polis, uzun süredir kanser tedavisi gören 76 yaşındaki sanatçının, doğum yeri Indianapolis'te kendini silahla vurarak intihar ettığinı açıkladı. Çok genç yaşta tromboncu olarak caza merak saran sanatçı: Count Basie, Dizzie Gillespie, Miles Davis ve Charlie Parker gibi dünyaca ünlü cazcılarla çalıştı. Kablosuz yapaykaJp —^ • Haber Merkezi - ABD'de geliştirilen "AbioCor" ısimli yapay kalp çok yakında insanlann normal yaşamlannı sürdürmesini sağlayacak. Yapay kalp baterilerle birlikte komple göğüs kapısının ıçine yerleştinlebiliyor ve bugüne kadar suni kalp yerleştirilen hastalann aksine taşıyıcı kablolarla sürekli enerji kaynağına bağlı kalmıyor. Amerikan Gıda ve tlaç Dairesi (FDA) iki fîrmaya yapay kalplerin insanlara takılabilmesi için her türlü hazırlığın tamamlanması talimatını verdi. Diyet üacı içftı 8 friyontaktazmfinat • Haber Merkezi - Alaska Anchorage Mahkemesi, E'ola Product fırmasını, ürettiğı zayıflama ilacını kullandıktan sonra enfarktüs geçiren kadına 12 milyon dolar (8 trilyon) tazminat ödemeye mahkûm etti. Rosalie Talbertadlıkadınl995 yılında bitkisel bir ürün olduğunu düşünerek ilacı kullanmış, enfarktüs geçirdikten sonra da firmayı, tüketiciyi yanlış bilgilendirmek gerekçesiyle de dava açmıştı. Firma yetkılileri karan temyize gideceklerini bildirdiler. Teknoloji hafsaya zarapveriyor • Haber Merkezi- Japonya'daki Hokkaido Üniversitesi Tıp Fakültesi uzmanlan tarafindan yapılan araştırmalar, teknolojinin sunduğu kolaylıklar yüzünden hafizayı tembelleştirdiğini ortaya koydu. 150 genç üzerinde yapılan araştırmalar, yüz kişiden 10'undadeğişik düzeylerde hafiza yetersizliği olduğunu gösterdi. Araştırma her türlü işlem için bilgisayar kullanmayı alışkanlık haline getiren kişilerde hafızanın giderek gücünü yitirdiğini ortaya çıkardı. Yol açtığı hastalıklar nedeniyle her yıl 3.5 milyon kişi yaşamını yitiriyor Bııgün sigarayı söndürünIstanbul Haber Servisi- Sigara nede- niyle her yıl 3.5 milyon kişi yaşamını yitiriyor. Dünya Sağlık Örgütü, ciddi önlemler ahnmaması halinde sigara- dan ölümlerin giderek artacağına dik- kat çekerek tütün üriinlerine uygulana- cak yüksek vergi, umumi yerlerde içi- min ve reklamlann yasaklanmasıyla si- gara tüketiminin önlenmesini istiyor. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 'nden Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, sigara içiminin bu hızla devam etmesi halin- de 2000-2025 yıllan arasında 120 mil- yon kişinin sigaraya bağlı hastalıklar yüzünden öleceğine dikkat çekti. Tür- kiye'de de yılda 100 bin kişinin bu ne- denle yaşamını yitirdiğini belirten Kü- çükusta, tüm kanser ölümlerinin yüz- • Dünya Sağlık Örgütü, ciddi önlemler alınmaması halinde sigaradan ölümlerin giderek artacağına dikkat çekerek tütün ürünlerine uygulanacak yüksek vergi, umumi yerlerde içimin ve reklamlann yasaklanmasıyla sigara tüketiminin önlenmesini istiyor. de 30'unun sigaradan kaynaklandığını kaydetti. Kişilerin sigaraya nikotin ve davranış olarak bağımlı olduklanru be- lirten Küçükusta, WHO'nun sigara tü- ketiminin azaltılması konusundaki önenlerini de şöyle sıraladı: • Sigarasız bir yaşamın insan hakkı olduğunun benimsenmesi. • Toplu yerlerde sigara içilmemesi için yasa desteğinin sağlanması. • Tütün ürünleri reklamlanrun ya- saklanması. • Sigaradan sağlanan gelirlerin en az yüzde 1 'inin sigaraya karşı savaşta kul- lanılması. • Parasal caydıncı önlemlerin arttı- nlması. (Sigara fiyatındaki her yüzde 1 'lik artış, sigara tüketimini yüzde 0.5 azaltmaktadır.) Dünya nufiısunım 6'da l'i bağnnh "Sigarayı Boykot Gûnü* nedeniyle Amerikan Hastanesi'nde düzenlenen toplantıda da sigaranın zararlan tartı- şıldı. Sigara Bırakma Kliniği'nde Dr. Genco YûceL ülkemizde sigara içimi- nin giderek arttığına dikkat çekti. Si- garanın "erkenölüm,sakaÖıklarvege- reksizsağhkharcamalan için en önem- K risk faktöru" olduğunu vurgulayan Yücel, dünyada 1 milyar insanın siga- ra içtiğini söyledi. Dr. Yücel, kalp, da- mar, kanser, tansiyon gibi hastalıklar- da önemli bir risk faktörü oluşturan si- garanın insan ömrünü 8 yıl kısalttığı- nı belirtti. Göğüs hastalıklan uzmanı Dr. Ayşe Aykut ise sigara fîrmalarının 11-18 yaş arası gençleri hedef aldığı- nı vurguladı. Aykut, "Firmalann he- deflerine ulaşması için her yıl 82-100 bin gencin ilk sigarasını kullanması ge- rekiyor. Kampanyalarda gençlere' Ben artık büyüdüm' mesajı verümeye çab- şıhyor" dedi. ÎRYAKİYE AMELİYAT YOK Doktorlann etik tartışmas Dış Haberler Servisi - Avustralya'nın Melbourne kentinde, bazı cerrahların sigara içen hastalara ameliyat önceliği tanımayı reddetmeleri üzerine, bu durumun tıp etiğine uygun olup olmadığı tartışmalan başladı. Avustralya'nın güneyindeki Melbourne kentinde bazı hastanelerde cerrahlar, ameliyat taleplerinin gün geçtikçe artması ve cerrahların giderek daha fazla mesai yapmalan üzerine, hastalann sigara içip içmemesinin, ameliyata alınma önceliğinin belirlenmesinde önemli bir ölçüt olduğuna karar verdi. Doktorlar artık acil olmayan ameliyatlar için bekleyen sigara bağımlısı hastalanna, bıçak altına yatmadan önce sigarayı bu-akmalannı şart koşuyorlar. Melbourne'de, hastanelerin kapasitesinin hastalann talebini karşılayamaması, doktorlann uzun mesailer yapmak zorunda kalması sonucu, doktorlann hasta sayısını azaltmak için böyle bir çareye başvurduklan belirtiliyor. Uzman Dr. Lou Irving, "Kendi ölümünü hazırlayan bir insan için kaynaklanmızı harcıyoruz. Bunu neden vergi yükümiüJeri ödesin ld" diyor. Dr. Irving, sigara bağımlıhğının .»..»- , ~T- • ameliyatın riskini arttırdığı durumlarda hastayı tedavi etmeyi reddettiğini belirtiyor. Alfred Hastanesi'ndeki doktorlar akciğer nakli gereken hastalara, ameliyattan 6 ay önce alkol ve sigara tüketimini bırakmalannı şart koşuyor. Hastalan, sigarayı bırakmalan için evlerine gönderen doktorlann rutumu, bu uygulamayı tıbbm temel görevi olan insanlara yardım etmek amacına aykın bulan meslektaşlannca eleştiriliyor. JJLLAMCIYAŞI12 'YE DÜŞTÜ 1 Olümüne kanser içiyoruz SAVAŞKÜRKLÜ ADANA - Ülkemizde yetişkin her üç erkekten ikisinin sigara bağımlısı olduğu belirtildi. Adana 11 Sağlık Müdürü Dr. Alper Pişkin, "Sigara bağunbhğma bağb hastahklardan her yıl 4 milyon kişinin yasamını yitirdiğini, bunun 'her 8 sanıyede 1 kişinin ölmesi demek' olduğunu düşünürsek tehfikenm boyuüan ortaya çıkar. Kısacası, sigarayı öhlmüne jçhoruz" dedi. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sigara içenlerin sayısının her geçen gün arttığı ve içme yaşının düştüğüne dikkat çeken Pişkin, Dünya Sigarayı Boykot Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada şunlan söyledi:"TekeTin açddamalanna göre, ülkemizde sigara tüketimi son 15 yılda ikiye kadanmış. Içerdiği kanserojen maddeler nedeniyle akciğer, ağız, gırtiâk, farinks, yemek borusu kanserlerine yol açnğı gibi, mesane, pankreas ve böbrek kanserinin oluşumuna da etki yapan ve bunun sonucu öhîm oranı yüksek hastahklara yol açtiğı biUnen sigara, günümüzde yasal olarak üretilen, sablan ve kııllanılan tek maddedir." Yapılan araştırmalara göre, her yıl 4 milyon, günde 11 bin, her 8 saniyede 1 kişinin sigaraya bağlı rahatsızlıklardan yaşamını yitirdiğine dikkat çeken Pişkin, tüm ölümlerin yüzde 14'üne tütün ve tütün ürünlerinin yol açtığının söylenebileceğini savundu. Pişkin, ülkemizde sigara içiminin yıllara göre artış gösterdiğini, oysa kullanıcılar arasındaki yaş ortalamasının ters paralellikle 12-14'lü yaşlara kadar indiğini vurguladı. Pişkin, sigarayı bırakmak için hiçbir zaman geç olmadığını, tiryakinin sigarayı bırakmaya önce psikolojik olarak hazırlanması gerektiğini vurguladı. Pişkin, "Bırakmak isteyenler önceükle sigarayı hemen kesmeK ve çakmak, kibrit, kül tabiasuıdan uzak durmahdn*. Spor gibi kendisini sigaradan uzaklaşüracak etkmüklerle uğrasırken sigarayı bırakmanın rahadığı ve zevldni yaşamahdır" dedi. Türkiye'de erkeklerin yüzde 59.4'ü, kadmlann yüzde 18.9'u sigara bağımlısı Erkekler dumanlı havayı sevîyor Sigara içilmesinin * veya pasif sigara dumanı solumanın vücuttaki etkileri Cilt Cirt bozukluğu olduğundan daha yaşlı gösterme, citt karalığı y Dişler Kirii ve pis görünümlü dişler, diş etleri hastalıklan Ağız ve yutak kanser, tat alma eksikliği Grtiak ve nefes borusu Gırtlak kanseri, Gırtlak iltihabı, ses tellerinin zarar görmesi Kalp ve damariar Kalp krizi ve ölümlerinin en başta geten sebebi, Damar tıkanaklığı, Tansiyon yükselmesi Rahim ve yumurtahklar Kfsıriık Çocuk düşürme, Sakat, eksik doğum, V Erken Menopoz, / Rahim kanseri / Elter PamıakJarda sararma, tmaklarda zayıflama Kol-bacak damarlan Bu damarlardaki hastalıklar Vücuttaki diğer etkiler Yorgunluk, uykusuzluk, ruhsal gerilim, stres, performans düşüklüğü, reflekslerde azalma Genel Kötü ve ağır koku Beyin Felç, ileri yaşta bunama (AJzheımer). Her nefes 50 bin hücre öldürür Gözler Katarak, ileri yaşta körlük Burun Koku alma duygusunda azalma Akciğerler Akciğer kanseri Bronşıt, amfizem Mıde ve yemek boaısu kanseri, ülser, kanama Pankreas Kanser Testisler ve cinsel organ Iktıdarsızlık, ereksıyonda azalma, dölleme yetersizliği, katılımsal bozukluklar Idrar kesesi Mesane kanseri Kemikler ve iskelet Kemik erimesı Kılcal damariar El ve ayaklardan başlayarak kol ve bacaklara kadar tıkanıp bu organların kesilmesi (Burger hastalığı) Gelecek Nesillere Mıras Sigara içen babalann çocuklanna kansen önleyen genden yoksun olarak doğuyor. Hamtleliğinde sigara içen hanımlann bebekleri %10-15 eksik kilolu ve yine aynı oranda zeka eksikliği ile doğuyor. VURALAH1 Ülkemizde erişkinlerde kalp hastalığı ve bunun risk faktörlerinin görühne sıkhğını saptamak amacıyla Türk Kardiyoloji Derneği yürütücülüğünde ve Sağlık Bakanlığı'nın desteğiyle gerçekleştirilen araştırma çerçevesinde, örnekleme yöntemiyle sigara taraması yapıldı. Tarama ile 20 yaş ve üstündeki kişilerde sigara kullanımı sıklığı, bunun cinsiyet, yaş gruplan ve bölgelere göre dağılımı incelendi. ^ _ _ — _ Araştırmada Türk halkında erkeklerin yüzde 59.4'ünün, kadınlann yüzde 18.9'unun sigara içmekte olduğu gözlendi. Günlük içilen sigara sayısı incelendiğinde erkeklerin büyük çoğunluğunun (yüzde 48.7) günde 10 sigaradan fazla, Â ürk Kardiyoloji Derneği öncülüğünde yapûan araştırma sonuçlanna göre tüm yaş gruplanndü sigara içen erkeklerin oranı kadınlardan daha fazla. ile kentlerde yaşayanlardaki sigara içme oranı (yüzde 59.1) arasında önemli bir fark görülmediği anlaşıldı. Yaş gruplan da dıkkate ahndığında 20-39 ve 60-69 yaş gruplannda kırsal kesim, diğer yaş gruplannda kentsel kesim erkeklennın daha fazla sigara içtiği saptanmış, buna karşılık kadınlardan kentlerde yaşayanlarda sıgara içme oranı (yüzde 26.3), kırlarda yaşayanlardaki sigara içme oramndan (yüzde 9.3) daha yüksek bulunmuştur. 70 yaş ve üzeri yaş grubu dışındaki tüm - ^ — — yaş gruplannda kentli kadınlann kırsal kesimdekilere göre daha fazla sigara içtiği saptanmış ve büyük bölümü çalışanlar olduğu gözlenmiş. Egebirinci daha az bölümünün (yüzde 10.7) günde 10 sigaradan az içtiği; kadınlann ise çoğunluğunun (yüzde 11.8) günde 10 sigaradan az, daha az bölümünün (yüzde 7.1) 10 sigaradan fazla içtiği saptandı. Çahşan kadın tiryaki Tüm yaş gruplannda sigara içenlerin oranının erkeklerde kadınlardan çok fazla olduğu görüldü. Sigara içenlerin kırsal ve kentsel kesimlerdeki dağılımı incelendiğinde ise erkekler genelinde kırlarda yaşayanlarda sigara içme oranı (yüzde 59.9) Coğrafi bölgelerimizde sigara içenlerin sıklığı 11 incelendiğinde erkeklerde en yüksek oranlar Ege ve Iç Anadolu bölgelerinde. Düşük oran ise Doğu Anadolu Bölgesi'nde (yüzde 51.5) bulunmuş; kadıniar arasında sigara içimi Marmara ve Akdeniz bölgelerinde en yüksek (yüzde 24.9 ve 23.5), Güneydoğu Anadolu bölgemızde en düşük oran (yüzde 10.3) bulunmuştur. Görüştüğümüz uzmanlar sigara alışkanlığının kalp damar hastalıklarmın üç önemli risk faktörlerinden bıri olduğunu söyledi. . DUZYAZI ORHAN BtRGİT Cıımhıırbaşkam'nııi Kalemine Sağlık Türkiye Cumhuriyeti hükümetinın, bugün toprağa verilmesi beklenilen Mahmud Esad Coşan'a uygu- ladığı ayncalığı savunabilmek için Sayın Başbakan dünkü Hürriyette "Yolu daha önce açtılar" diyordu. Yürüriükteki Hıfzıssıhha Kanunu'nu da Kültür ve Tabiat Varlıklannı Koruma Yasası'na, tekke ve zavi- yelerin kapatılması ile ilgili kanunu da hepsinden ön- ce anayasanın eşitlik ilkesini hiçe sayarak, Tann'nın rahmetine kavuşmuş bazı kişilere mezaryeri ayırmak için "Very Important Person" yani seçkin kişirnu- amelesinin, 12 Eylül askeri yönetiminin Turgut Özal ile ittifakına dayanılarak yapıldığı doğrudur. Ama bu doğru, haydi şeriat özlemcilerinın büyük özlem duy- duğu Mecelle'ye gönderme yaparak söyleyelim ki suimisalin yeniden misal olmasını sağlamaz. Kendisine büyük umutlar besleyerek sürekli kre- di açtığımız 57. hükümet ve en azından nöbeti da- ha sonra alacak olanlar da benzer bir ışlem sırasın- da "Nasıl olsa bizden öncekiler de böyle yapmıştı" türünden bir bahaneye sığınırJarsa o zaman kötü ör- nekler süreklilik kazanmaz mı? Nitekim, gazeteler günlerdir Süleymaniye Camii Haziresi'ne Mahmud Esad Coşan'dan önce bu tür özel karamameler ile gömülmüş olanlann isimlerini sıralayarak Nakşibendi tankatının lideri ile damadı- na da aynı yerde birer mezar aynlmasını sıradan bir işlem gibi göstermek isteyenlerin demeçlerini ya- yımlıyor. Bu kişilerin çoğu, merhum şeyh efendi ile dama- dının, Süleymaniye Camii'nde 1930 yılından bu ya- na isteyen her Müslüman defnedılemedıği halde, tıpkı daha önceki şeyh Mehmet Zahit Kotku, onun hocası Ömer Ziyaeddin Dağıstani, Hafize ve Yu- suf Bozkurt Özal gibi Tann'nın rahmetine kavuş- muş olan bazılannın, belediyelerin yönetim ve gö- zetiminde bulunan genel kabristanlara gömülrrtedı- ğine gerekçe sıralarken "Onlaralelade bir insan de- ğildi" diyebilmektedirier. Nazlı llıcak, televizyonlann önünde böyte konuş- muştur. Kendisinin inançlı bir Nakşibendı tarikatı mensubu olduğunu söylemekle kalmayarak politi- kaya girme çağnsı aldığ,ı zaman şeyhınden izin is- tediğinı bildıren Korkut Ozal da mesela rahmetli an- nesinin Süleymaniye'ye defnini "memlekete büyük evlatlar yetiştirmesi"ne bağlamıştır. Böylece, 70 milyon Türk vatandaşından, sırası gelip de öteki dünyaya göç edenlerin aralanndan ki- mileri, gerçi kutsal kitaplar o dünyada herkesin Tan- n önünde eşit olarak hesap verecegıni söylemış ol- sa da kimilerinin gözünde "VIP" olarak degeriendi- rilmişlerdir. Işin başkalannı ilgilendiren yanı ise bu "very im- portant person" gözü ile bakılan kışıler için devle- tin yasalan zorlanarak yıne devletin en üst yürütme görevlilerinden, bu bakış açısını resmen onaylama- lannın ıstenmesınin doğal bir hizmet görevi olarak algılanmasıdır. Sayın Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, dün öğle saatlerinde bu algılanışı içeren son Bakan- lar Kurulu karamamesini geri çevirmiş olmasaydı, bugün Süleymaniye Camii'ndeki özel yerde dama- dı ile birlikte toprağa verileceği bildirilen Prof. Dr. Mahmud Esad Coşan'ın ardından nice yurttaş, ölümleri halinde toprağa verilmeleri için genel me- zarlıklar dışında yer seçme hakkına kendilerinin de sahip oiduğunu söyleyerek belki de daha şımdıden Bakanlar Kurulu'na başvuracaklar ya da vasiyette- rine kayıt düşecekler, kendilerinin de alelade bir in- san olmadıklannın gerekçelerini sıralayacaklardı. Cumhurbaşkanı, bu yasal olmayan kötü örneğin son uygulamasını merhum Yusuf Bozkurt özal için yerine getirmek zorunda kalırken kendisini aslında ne kadar zoriadığını da zarif t»r şekilde ortaya koy- muş oldu. Dileyelim ki, ister Süleymaniye Camıı'nın çevre- si, isterse bambaşka bıır yer, hatta sıradan bir avlu olsun. Hiçbir ölmüş kişi için bundan böyle, yasalar aksini göstermıyorsa, bu tür ayncalıklı ışlem yapıl- masını düşünenımiz olmasın. Olursa da arkada bıraktıklanna, iki dünya arasın- daki bu köprüde hiç kimsenin imtiyazlı olmadığını anlatacak yasal kurallar, daha önceki kötü ömekle- ri dayanak yapmaya olanak vermeyecek bıçımde konulsun. Çünkü herkes,"...Anadolu'da bir köy mezartığı- na gömün beni ve de... tepemde bir de çınar olur- sa, taş maş da istemez hani..." dizelerinı yazacak kadar, "Yattığım yer vatan toprağı olsun da neresi olursa olsun" diyebilecek o koca şairi örnek seçe- mezki. Faks:0212-6770762 E-mail:otHrgit(a e-kolay net Bilet ucreti kesintisi isteği Mııgla'da deve güreşi gerginliği MUĞLA(Cumhuri- yet) - Yatağan Beledi- yesi 'nin yüksekokul yaptırmak amacıyla düzenlediği deve gü- reşleri için santral işçi- lerinin bordrolanndan "bilet ücreti" kesintisi yapılması talebı, sen- dika ile belediye ara- sında gerginlik yarattı. Termik santralda çah- şan işçilerin örgütlü ol- duğu Tes-Iş Sendikası Yatağan Şube Başkanı Erol Soğana. belediye- nin istemine tepki gös- tererek "Böyle bir uy- gulamanınparti ilkele- rinde de, belediyecilik anlayışında da yeri ola- maz. Bizden işçilere zorlabüetsatmanuzıis- temek, sendikamıza ve emekcüere saygısızlık- ür" dedi. Yatağan Belediye Başkanı Haşmet Işık, yüksekokul binası yaptırmak için organi- ze ettiği deve güreşle- rinin hasılatını arttır- mak istediğini, bu doğ- rultuda da Maden-Tş Sendikası'ndan destek aldıklannı belirterek Tes-lş'ten ise aynı yak- laşımı görmediklerini söyledi. Tes-lş Yatağan Şube Başkanı Soğancı. ko- nuya ilişkin yazılı açıklamasında, Yata- ğan ve Yatağanlmın belediyeden hizmet beklediğıni kaydede- rek belediye başkanı- nın şova yöneldiğini savundu. Deve güreş- lerinin organizasyonu- na ilişkin toplantıda, işçilere bilet satılması için sendikanm aracı- lık etmesinin istendiği- ni yıneleyen Soğancı, Belediye Başkanı Işık'm Maden-lş ve Tes-lş'i karşı karşı ge- tirmeye çalıştığını id- dia etti.