Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: Berin Nadi GenelYayınYönetmenı: tbrahim \üdız •Yazıışlen.Müdürii- Safim Alpaslan # Sorumlu Müdur Fıkret Üldz • Haber Merkezı Müdürii HakanKara Istıhbarat Cengiz Yıldırım 0 Ekonomı Özlem Yü- zak • Kültur Egemen B«rköz # Spor Abdülka- dir Yücelman # Makaleler Sami Karaören 0 Duzeltme Abdullah Yazıcı • Bılgı-Beiee Edibe Buğra • Yurt Haberlerı. Mebmet Faraç 0 Avrupa Temsılcısr Gürav Öz Yayın Kurulu: tlhan Selçuk (Başkan), Emre Kongar (Da- nışman), Orfaan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, îb- rahim Yüdız. Orhan Bursah, Mustafa BaJbay, Hakan Kara. Ankara TemsiJcısi Mustafa BaJbay Atatürk Bulvan Nb. 125,Kat-4,Bakanüldar-AnkaraTel.4195020(7hat), Faks 4195027 0 lzmır Temsılcısı Serdar Kuak, H Zıya Bh 1352 S. 2fi Tel. 4411220. Faks 4419117 0Adana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu, Inönü Cd 119 S No 1 Kati, Tel: 363 12 11, Faks 363 12 15 Muessese Müdürü. Erol Erkut 0 Koordınatör Ahmet Korulsan 0 Mu- hasebe Biilent \ener0 Idare Hüseyin Gürer 0 Satış FaziletKuza REKLAM: P.M. Ltd. Şti. • Gene Müdur GiUbin Erdunuı # Koordınatoc Reha Işıtman • Genel MüdurYrd Se^da Çoban # Fınansman Mudûrü ÇeÜB Erdnr.ii Tel 0212 514 07 53 5 P 84 60-61. Faks 0212 513 84 63 V a\ ımlavan »e Baun: V enı Gun Haber Ajansı, Basın ve Yayıncıhk A.Ş Turkouğı Cad. 39 41 Cağaloğlu 34334 tstanbul PK 246 - Sırtcecı 34435 tstanbul Tel (0 212) 512 05 05 (20 hat) Faks (0/212)513 85 95 www. cumhuriyet.com.tr 8EKİM2001 îmsak:5.34 Güneş: 7.01 Öğle: 12.59 Ikindi: 16.08 Akşam: 18.44 Yatsı: 20.04 Şiddete karçı sevgi • fstanbul Haber Servia - Dıce Kayek'in "Küresel Aşk" konseptinin işlendiği ilkbahar-yaz 2002 koleksiyonu, "Textile in Turkey"' projesi kapsamında, Paris'te tanıtılacak. Paris Moda Haftası'nda yann yapılacak defilenin ana teması da küresel şiddetin, çatışmalann ve savaşlann gölgesinde kalan dünyamızda umudu besieyen tek enerji aşkın, bütün yüzlerini sergilemek. Madonna ve Aniston aynı filmde • ANKARA (AA)- Madonna'nın başrolünü oynayacağı ve eşi Guy Ritchie'nin yöneteceği 'Love, Seks, Drugs and Money' adlı filmde Brad Pitt'in eşi Jennifer Aniston Madonna'nın yakın bir arkadaşını oynayacak. People dergisınin intemet sitesindeki habere göre, Aniston bu filmde önemli bir beyazperde sınavı verecek. Filmin Malta'da başlayan hazırhklan büyük bir gizlilık ve yoğun güvenlik önlemleri altında yapılıyor. Tepör mağduru koalalar • BOSTON(AA)- ABD'nin San Diego Hayvanat Bahçesi'nden ödünç alınarak Boston'daki Frankiin Park Hayvanat Bahçesi'ne getirilen 2 koala, terör saldınlan yüzünden havayolu şirketlerinin seferlerini azaltmalan nedeniyle evlerine dönemiyor. American Airlines şirketinin bu yıhn başlannda Boston'a ücretsiz olarak getirdiği 20 aylık Kiley ve 2 yaşındaki Pendicup'un, aynı şirket tarafından gelecek Çarşamba evlerine geri döndürülmesi planlanıyordu. Tentizflk kadmlan koruyop • VYASHTNGTON/ ANKARA (ANKA)- Kanada'da bulunan Alberta Kanser Kurulu'nun 2 bin kadın üzerinde yaptığı bir araştırma, ev işlerinin menopoz sonrası dönemde kadınlan göğüs kanserine karşı koruduğunu gösterdi. Yaşamı boyunca en fazla fiziksel aktiviteyi yapan menopoz sonrası dönemi yaşayan kadınlarda, göğüs kanseri riskinin yüzde 30 oranında azaldığı saptandı. Cevizin önemi • VAN(AA)-Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Böliimü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Seyit Mehmet Şen, cevizin doğal bir ilaç olduğunu bildirdi. Prof. Dr. Şen cevizin, hazım bozukluğunu gıderdığini, müzmin öksürüğü kestiğini, göğüs ve nefes borusu ağlanna iyi geldiğini anlattı. Açıkta kalan yaklaşık 1 milyon adaydan 49 bini için ek yerleştirme başvurulan bugün başlıyoı ÜÜniversiteiçinikincişansANKARA (ANKA) - ÖSS 'nuı ardından açıkta kalan yaklaşık bir milyon adaydan 49 bin 254 'üne daha ek yerleştirme ile üniversite yolu açılırken, devlet üniversitelerine girişte 'yüksek puan', vakıf üniversitelerine girişte ise 'öğrenim ücretini ödeyecek ekonomik güce sahip olmak' belirleyici olacak. Yükseköğretim kurumlannda boş kalan kontenjanlar için ek yerleştirme başvurulan bugün başhyor. Adaylar, 16 Ekim'e kadar başvuru yapabilecek. Adaylar iki milyon lira ödeyerek başvuru kılavuzu ve tercih formunu, ÖSYM Sınav Merkezi yöneticiliklerinden alabilecek. Tercih ücreti olarak 3 milyon lira ödeyecek adaylann, ÖSS'ye girmiş olmaları ve ön lisans ile Açıköğretim Fakültesi programlan için öngörülen ÖSS puan türünde en az 105, lisans programlan için ise en az 120 puan almış olmalan gerekecek. Açıköğretim programlan ve özel yetenek sınavı ile bir programa kayıt yaptırma hakkı kazanan adaylar da ek yerleştirme başvurusunda bulunabilecek. Adaylann, tercih edecekleri yükseköğretim programmuı, 2001 ÖSYS merkezi yerleştirme sonunda oluşan en küçük puanma eşıt veya daha yüksek bir Y-ÖSS puanına sahip ohnalan gerekecek. 120 puana ünlverslte Ek yerleştirmelerde toplam kontenjan 49 bin 254 oiarak ilan edildi. Bu kapsamda devlet üniversitelerine 25 bin 117, vakıf üniversitelerine 13 bin 114, KKTCdeki üniversitelere 10 bin 957, yurtdışındaki üniversitelere de 66 öğrenci yerleştirilecek. Devlet üniversitelerine yerleştirmelerde 'yüksek puan', vakıf ve KKTCdeki üniversitelere yerleştirmelerde ise 'bu kunımlann 3 ile 10 bin dolar arasında değişen öğrenim ücretini ödeyecek ekonomik güce sahip olmak' belirleyici olacak. ÖSS'de 120 puanı alan adaylar, tercih etmeleri durumunda vakıf üniversitelerinin hukuk, mühendislik gibi programlanna girebilecek. New York'lu fotoğrafçı Tunick, üısanlan otlattı! Topluluklann çıplak fotoğraflannı dünyanın ünJü kentlerinin meydanlannda çekmekten sabıkalı fotoğrafçı Spencer Tunick bu kez Melbourne sokaklarında dolaşıyordu. Tunkk, 2 bin gönüllü modeK çınlçıplak soyarak amacına bir kez daha ulaştL Ünlü fotoğrafçı, çıplak modellerine çim bir alanda, yüzüstû poz verdirerek otlayan koyun sürüsü görünümü varattL New York'lu fotoğrafçı daha önce bu yaramazlığı yüzünden Amerika'da 5 kez tutuklannuşb. Ünlü fotoğrafçuun suç ortaklan ise 2 bin 500 amatör modeldi. Tunick; Londra, Kudüs, New York, San Francisco gibi dünyanın önemli merkezlerinde aynı gösteriyi tekrarlanuşü. Fakat bu kez resmi makamlardan izin almayı ihmal etmedi (REÛTERS) Amansız hastalığa 10 yıl içinde çare bulunabilir AIDS aşısı yoldaMELBOURNE (AA) - Uzmanlar, HIV virüsünün yol açtığı AIDS hastahğına karşı 6 ile 10 yıl içinde aşı geliştirilebileceğini, ancak bu aşının ilk etapta yüzde 100 etkili olmayabileceğini bildirdi. ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü'nden Margaret Johnston, Avustralya'nın Melbourne kentinde yapılan 6. Uluslararası AIDS Kongresi'nde, dünyannı birçok yerinde onlarca AIDS aşısı prototipinin geliştirilmeye çalışıldığını açıkladı. Kobaylar üzerinde başanyla denenen çalışmalan aktaran Johnston, şu anda en ileri durumdaki bazı firmalann geliştirmekte olduğu aşılann klinik olarak test edildiğini aktardı. Johnston, Tayland, Kuzey Amerika ve Hollanda'daki denemelerden e-posta : tan @ prizma. net. tr yakında bir sonuç beklendiğini söyledi. Önümüzdeki 4-5 yıl içinde bir aşının geliştirilebileceğini, bu konuda iyimser olduklannı belirten Johnston, ancak aşınrn geliştirilmesi konusunda 6 ile 10 yıllık bir zaman vermenin daha uygun olacağını anlattı. Johnston, yine de ilk etapta aşının yüzde 100 etkili olamayabileceğini belirtti. AIDS hastalığma karşı bir aşı geliştirme girişimi, bu hastalığın 1980'lerde tanımlanmasmdan hemen sonra başlamıştı. Tüm dünyada şimdiye kadar 22 milyon kişınin ölümüne neden olan hastalığm 36 milyon kişiye de bulaştığı samlıyor. • / N G H T E R E ' D E SAĞLIK SKANDALI şeyin yok eve gidebiBrsin' LONDRA (AA) - Sağlık skandaüartnın ardı arkası kesikneyen tngiltere'de, 71 yaşında boynu kmk bir hastayı iki kez üst üste taburcu edip evine gönderdiği öne sürülen hastane hakkında soruşturma açıldı. 21 Eylül günü Surrey'deki evinin merdivenlerinden yuvarlandıktan sonra hastaneye kaldınlan Christine Mitchell'in muayenesinin ardından kendısıne 'hiçbir ştyi olraadığj ve evine gidebileceğinin' söylendiği belirtildi. Yaşlı kadına randevu sırasuıa girmesi ve boynundaki ağn için fizik tedavi randevusu alması gerektiğini söyleyen hastane görevlilerinin, aynı gün içinde ikinci kez hastaneye gelen Mitchell'i yine geri çevirdiği kaydedildi. İki gün sonra Mitchell'in 48 yaşındaki kızı Jane Cote'ü arayan hastane görevlilerinin, Christine Mitchell'in röntgenlerini yeniden incelediklerini ve yaşlı kadını acil olarak hastaneye beklediklerini söyledikleri bildirildi. HAMANEY'DENKADINLARA: Feminist olmayınTAHRAN (AA) - Iran dini lideri AyetuUah Ali Hamaney, tranlı kadınJardan, kadın haklan mücadelelerinde 'feminist eğüimkr ve dnsiyetçilikten kaçınmaiannı' istedı. Iran Daily gazetesinin habenne göre, Hamaney, önceki gün bazı kadın mılletvekillerini kabulünde yaptığı konuşmada, "İslamın kadın ve erkeği birbirine tamamla>icı olarak gördügünü ve temel haklar konusunda aynmcılığı reddertiğini" beluTtı ve "kadınlann temel özellikleri ile çelişmeyen görevlere gelmesi gerektiğini'' söyledi. "Kariınlann riıınımnnun düzeitilmesi için önce tophunun kadmlara genel bakış açısınm düzehilmesi gereldr" dıyen Hamaney, "Kadm sorunlan ve bunlann çözülmesi sürecinde feminist eğihmler ve cinsiyetçılikten kaçınılmalıdır'' dedi. vall adayı kadınlar Bu arada, Tahran eyalet millervekillerinin Tahran Eyalet Valıliği'ne bir kadın atanmasuıı istedikleri açıklandı. Tahran millervekılı Faûma Hakikatcu. Tahran eyaleti mılletvekillerinden 34'ünün Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'ye gönderdikleri mektupta, eyalet valilıği için 5 kadın aday önerdiklerini söyledi. ÎRNA'nın haberine göre, reformcu milletvekili Hakikatcu, önceki gün düzenlenen 'Reformcu Kadınlar ve Reformun Geleceği' konulu toplanrıda yaptığı konuşmada, eyalet valiliğine önenlen kadınlann Fatma Kemıbi, Eşref Burucerdi, Azem Nuri, Zenra Nuri ve Zehra Ahmedipur olduklannı açıkladı. SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN Petpol Oenizi'ne Bir 'kapı' Aramyor. rta ve Güneybatı Asya, ABD 'Soğuk Savaş Strate- \_/jisi'nde, iki sebepten öne çıkmıştı: 1/ Petrol coğraf- yası olması yüzünden; 2/ Çin'in ağııiığı ve Vietnam ye- nilgisinin, Güneydoğu Asya'yı, ABD için, 'devre dışı' bı- rakrnası yüzünden! Hatta, Doğu Bloku'nun dağrtılmasın- da, Asya Türk cumhuriyetleri'nın 'bağımsızlığı', aynı se- bepten gündeme geliyon Suûdî Arabistan, bir kenara bırakılırsa; ABD'nin, o coğrafyadakı yeraltı petrol denizı- ne, herhangi bir girişi yok! Oysa en büyük rezerv orada! Ancak buaçıdan bakı- lınca, Saddam bahanestyle, 'Körfez Savâşı'nın neden ve hangj maksatia sahneye konduğu; şimdi de, Usâ- me bin Lâdin bahanesiyle, Afganistan Savâşı'nın gün- deme alındığıaniaşılabilir. VVashington, nasıl Yugos- lavya'yı, dağrtıp, Balkanlar'da kendisine bir kapı açtıy- sa; aynen öyle, SSCB'yi dağrtıp, Avrasya Platformuna girmeyi öngörmüştü, ama olmadı; neden mi, bakın ne- den... 'Atlama tahtası'... CIA'nın yan kuruluşu National Intelligence Council (NlC)'in yeni Başkan Bush'a hazıdadığı, 'Global Trend, 2015' raporunda, Türkiye'den şöyle soz edılıyor: "... Türkiye, tarih, coğrafya konumu ve çıkariangere- ği, Kafkaslar, Orta Asya, Suriye, Irak ve Iran 'dakı kom- şulanna dikkat etmeye deyam edecek. Birkaç istisna dı- şında, bu devletler, yönetim sorunlanyla karşı karşıya ka- lacaklar. Türkiye, bu ülkelere dönükakılcı politikalar ge- liştirdiği takdirde (yâni soruna 'ulusal' bakarsa), ülkenin ulusal güvenliğıni (NATO gibi) tek bir başlık belirlemeye- cek. Bunun yerine Ankara, kitle imha silahlan, enerji ve su gibibaşlMarla; hem iç, hem dış çekjşmelere karşı, han- gi politikalan uyariama gerektiğiyle uğraşacak; aynca bölgeseldüşmanlan, idare etmekzorundakalacak..." (Glo- bus dergisi, s. 55) Kulağını öteki eliyle gösteriyor ama, ârif olan anlamış- tır; söylemek istenilen, çok açık: Türkiye, 'komşulan' ile 'özel' -daha doğrusu 'ulusal'- çıkar ilişkileri kurmaya kal- kışırsa; başı birsürü iç ve dış sorunla (enerji, su, imha si- lahlan) derde girecektir; oysa, 'ülkelerin güvenliğini tek bir başlık' belirleyebilir; o da -söylemeye hacet var mı?- NA- TO şemsiyesi altındaki ABD yandaşlığıdır; aksi halde 'Türkiye, Iran, Rusya, Çin ve Hindistan'ın çıkarian, Or- ta Asya'da kesişecektır; bu da, Ankara'nm başına, bir sürü dert açacaktır. Şaşırbcı olan yoksa şu mudur? 'Glo- bal Trend, 2015', saydığı ülkelerin 'Avrasya Plarfor- mu'nu oluşturduğundan; bu ülkelerin, zıtlaşacak yer- de, pekâlâ Emperyalizm'e karşı ortaklaşa bir güven- lik konsepti oluşturabileceklerinden, 'habersiz' gö- rünüyor; ya da bundan, endişeli; zira bu takdirde, Av- rasya'daki yeraltı petrol denizi, ona kapısını kapata- cakbr; Oysa Ankara, 'tek bir başlık'la yetinse, çözüm ha- zır: "... Türkiye, Israil ve Hindistan arasında, ekonomik, teknik ve güvenlik alanında ılışkılerkurulabilir.." (ag.d. s.55) Nasıl, iyi mi? Avrasya da oluşması muhtemel, yeni bir 'kutba' karşı, 'tek başlıkh' çözüm, Güneybatı Asya'da ABD'nin üç jandarması tarafindan geliştirilecek, 'ekono- mik, teknik ve güvenlik ilişkileri!'. Dikkat isterim, 'güven- lik' de diyor. önerinin ne olduğu netleşmedi mi? VVas- hington, Sovyetler'in dağılmasını müteâkip, strate- jik petrol alanına istediği gibi giremedi ya; şimdi o böl- gedeki üç ülkeyi 'atJama tahtası' gibi kullanarak, gir- meyi tasarlamış. Biliyorsunuz, bu 'tasanm'ın, Türkrye/lsrail kısmı, yan yanya halledilmiştir, fakat... Tabll. ABD öyle bırakırsa... Niye, Hindistan? Ister misiniz şimdi biraz, 'ecnebi dil- le öğretim' yandaşlannın, kulaklannı çınlatalım? Ay- nı güvenlik raporu, Hindistan'ı anlatırken, iki şeyin üze- rine, ısraria basmış; bin eğitim ve öğretim sistemi; öbü- rü, gelişen teknolojisinin yönlendirilmesi; ilki için, söyle- dikleri şunlar "... Ulke, gelişmekte olan (3.) dünyada, en geniş Ingi- lizce konuşan nüfusa sahip; eğitim sistemi sayesinde, mil- yonlarca teknik personel yetiştihyor. Ûlkede, dış dünya fSistem') ile baglannı geliştirmek isteyen, girişimci orta sınrflar..." (a.g.d. s.59) Kısacası Hindistanda ortak ulusal kürtürzaten Ingi- lizler zamanında tahrip edilmiş; yerine 'komprador alaf- rangası' bir kürtür birikimi oluşmuş, ona sahip olan da za- ten, 'dış dünya ile bağlarını geliştirmek isteyen', işbirlik- çi ve 'girişimci orta sınrflar'! (Ne kadar da Türkiye ye ben- zermiş meğer!) Gelişen teknolojiye gelince, o konudaki tespit ve öne- nyse, şudur: "... feknolojişirketleh dinamizmde başı çekmeye de- vam edecek. Hindistan, uluslararasıpiyasalarda ("Sistem) bağını güçlendirdiği oranda, bilgisayaryazılım hizmetle- rigelişecek, ilaç ve işlenmiş tanm ürijnleriglobal düzey- de rekabet edecek..." (a.g.d.s. 59) Yâni koca Hindistan, ayakları pamuktan bir dev ola- cak; ne nükleerteknoloji, uretim ve savunma endüstrisi; ne elektroniğin, robot teknolojisinin, ağır sanayie intika- li; hatta ne de yazılım hizmetlerinin, uzay teknolojisinde kullanımı! Baksanıza, 'ilaç ve işlenmiş tanm ürünlerinin, global rekabeti'nden dem vuruluyor. Türkiye, yanm yüz- yıldır, aynı ninniyle uyutulmuştur; 'nasıl olsa, alıştılar, yi- ne uyur bunlar' diye düşünülmüş olsa gerek; Israil der- seniz, iç yaşantısında, aynı çelişkiyi yaşamıyor mu? Ay- nı 'Batı özentisi, alafranga komprador' burjuvazi, orada da mevcut; gittikçe ağırlığını hıssettiren klasik bölge Mu- sevi'siyle çekişiyor ama, yine de VVashington daki stra- teji uzmanlanna göre, Güneybatı Asya'daki ikinci petrol operasyonu için (ilki 'Körfez Savaşı' idi) bu üç ülke 'ön- cü ve elbette 'müttefik' olmalı! Pekı ya Afganistan, diyeceksiniz! Aynı belge, onun için ne demiş? Inanır mısınız tek bir cümle var, öyle bir cüm- le ki, başına gelecekleri adeta hissettiriyor "... Afganistan ise, bölgenin en zayrf, en istikrarsız ül- kesi olarak kalacak..." Tabıi, ABD onu öyle bırakırsa!.. e-mail:tilahan(S isnet.net.tr httpL//www.bilgryayjne vi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88