Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 EKtM 2001 PA2ARTESİ 10 AFGANISTAN'DA SAVAŞ Operasyonun başlamasıyla Af'gaıı halkı gece karaııhğmda yollara döküldü InsanlıkdramıyoldaHaber Merkezi - ABD ve îngilte- re'nin Afganistan'a yönelik operas- yonu başlatmasının ardından özellik- le başkent Kâbil'de yaşayan Afganlar, gece karanlığına karşın evlerinden çı- karak kaçmaya başladı. 11 Eylül'deki terörist saldınlann ar- dından ABD saldınsı korkusuyla göç yollanna düşen binlerce Afgan'ı, aç- lık ve hastalık tehlikesi bekliyor. Bir- leşmiş Milletler'e göre bu kış komşu ülkelere kaçanlar başta olmak üzere milyonlarca Afgan, dünyanın en bü- yûk insani felaketini yaşayacak. ABD ve Ingiltere'nin başlattığı Af- ganistan operasyonunun ardından Af- gan mültecilere yönelik ilk açıklama- lar ABD Başkanı George Bush ve tn- giltere Başbakanı Tony Blair den geldi. Amerika'nın Afgan halkının dostu ol- duğunu belirten Bush. "Afganistan'da askcri hedefleri vururken Afgan halkı- na yiyecek, ilaç ve malzeme yardımı ya- pıyoruz. Amerika, teröristlerin düşma- nHÜr" dedı. ABD Savunma Bakanı Do- nald Rumsfeld de, havadan insani yar- dım atıldığını kaydetti. başladı. Böylece, Afganistan'ın ABD'nin bir numaralı hedefi haline gelmesiyle yollara düşen binlerce Af- ganmülteciye, saldınlann başlamasıy- la yenileri de eklendi. Operasyonun ar- dından 1.5 milyon Afgan'ın Pakistan'a doğru kaçmaya başlaması bekleniyor. • ABD ve Ingiltere, insani yardımın da başîadığını bildiriyor. Ancak göç yollanna düşen binlerce Afgan'ı açlık ve hastalık bekliyor. Blair ise dört milyon Afgan mülteci- ye insani yardım sağlanacağını bildir- di. Afganistan'ın başkenti Kâbil'de ilk patlamalann duyulmasıyla birlikte ev- lerinden panik içinde ftrlayan Afganlar, Taleban yetkililerinin sakin olmalan yönündeki çağnlanna karşın kaçmaya 11 Eylül'deki terörist saldınlarrn ar- dmdan yaklaşık 4 milyon Afgan, ola- sı ABD saldınsı korkusuyla yollara düştü. BM Genel Sekreteri Kofî An- nan, Afganistan'dan kaçanlann sayı- sının daha da artacağının hesaplandı- ğını ve bu mültecilerin 6 aylık dönem- deki ihtiyaçlannı karşılamak için 584 milyon dolara ihtiyaç duyulduğunu açıklamıştı. Kış bastırmadan önce mültecilere yardım ulaştırmaya çalışan insani yar- dım kuruluşlan. depolanndaki mal- zelemelerin bölgeye aktanlmasma hız vermişti. Afganistan'da yaşayan yak- laşık sekiz milyon kişi ise açlık tehli- kesiyle karşı karşıya. Birleşmiş Milletler bunun dünya- nın en büyük insani felaketf olduğu- nu belirtiyor. Afgan mültecilerin kar- şı karşıya kaldığı bir diğer büyük teh- like ise AIDS. Dünya Sağlık Örgütü (WH0) ve Birleşmiş Milletler AIDS Örgütü (UNAIDS) gibi sağlık kuruluş- lannın araştırmalanna göre mülteci- ler arasında görülen AIDS vakalann- da hızlı bir artış yaşanıyor. tran, Afganistan'a yönelik saldınlann kabul edilemez olduğunu bildirdi Savaş karşıdarı ayaklandı Dış Haberfer Servisi - ABD ve tngiltere'nin dün Afganis- tan'a başlattığı operasyon sa- vaş karşıtlan tarafindan pro- testo edilirken tran, bombar- dımanm kabul edilemez ol- duğunu bildirdi. Londra'da Başbakanlık önünde toplanan savaş karşıt- lan, protestolara başladı. Tra- falgar Meydanı'nda toplanan kalabalık bir grubun, Dow- ning Sokağı'ndaki Başbakan- lık Konutu'nun demir kapısı- na kadar yürümesi üzerine, Başbakanlık Konutu'ndaki 10- 15 kişilik koruma ekibi takvi- ye edildi. Savaş karşıtlan aşı- n yağışa rağmen sürdürdük- leri gösteride, Başkan Geor- ge Bush ve Blair' i protesto eden sloganlar attı. İtalya'da grev çağnsı Italya'daki Cub, Rdb ve Co- bas adlı işçi sendikalan, sa- vaşa karşı meydanlara dökü- lerek çeşitli kentlerde gösteri yapmaya başladılar. Cub sendikasından yapılan açıklamada, "Savaş, her.za- man işçüerin alevhinedir, ma- sumlan etkfler ve sosyal har- camalarkesilir^ denildı. Sen- dikalar, 9 Kasım'da, "savaşave savaşın fuıansmanına karşı" genel greve gidecek. Komunıst Yeniden Oluşum Partisi'nin lideri Fausto Bertinotti de, "tnsanhğı çok ckkti olarak teh- ditedensavaşıdurdıınnakge- rekiyor. Avrupa'nın bunda baş aktör ofana şansı var"dedi. Iran operasyonu kınadı ve harekâtın "kabul edilemez'" olduğunu bildirdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hamid Rı- za Asul "Bu geniş kapsamlı sakhrdar dünyakamuoyunun, özeUikkde Müslüman ülkele- rin çağnlanna kulak verflme- den düzenlenmiştir. Masum halka zarar verümesi kabul edilemez" dedi. Çin, operasyonda sivillere zarar verilmemesi gerektiğini bildirdi. Dışişleri Bakanlığı ta- rafindan, yapılan açıklamada, İNG1LİZ SAVAŞ KARŞITLARI- Londra'da Başbakanlık önünde toplanan savaş karşıtlan, George Bush ve Tony Blair aleyhine yapüklan gösterilerde "Kâbil'i bombalamayın" yazıh pankartiar taşıdılar. (Fotoğraf: AP) Çin'inher türlü terorizme kar- şı olduğu belütildi ve "Operas- yon teröristiere yönelik olma- h. Masum sKillere zarar verfl- memelL Banşm bir an önce sağlanacağını ummaktayız" denildi. Eski Afganıstan Baş- bakanı ve Hizbi İslami Parti- si lideri Gülbeddin Hikmet- yar, ABD'nin Afganistan'a düzenlediği harekâtı kınadı. Hikmetyar, Tahran'da yaptığı açıklamada, "saldınnın ma- sum insanlann ölmesine ne- den olduğunu" söyleyerek "Amerikan saldınsı, sözde te- rör bahanesi ile bir kukla re- jim kurmayı amaçhyor. ABD bölgeye yerleşmek için komp- k» kuruyor" dedi. Italya'da ya- şayan devrik Afgan Kralı Za- hir Şah da, saldınlar karşısın- da sarsıldığını ve büyük üzün- tü duyduğunu belirtti. OPERASYON Komşu ülkeler alarmda Dış Haberier Servisi - ABD ve tngiltere'nin Afganistan'ı dün akşam vurmasının ardm- dan bu ülkenin komşulan ve böljge ülkeleri alarma geçti. Ozbekistan'ın, birliklerini Afganistan sınınna kaydırarak burada yığınak yapmakta oldu- ğu ileri sürüldü. Itar-Tass'ın, Taşkent'teki resmi olmayan kaynaklara dayanarak veTdiği habere göre, birlik kaydırma işlemi önceki başladı. Taleban da Özbek sınınna 8 bin aske- rini yerleştırdiğini açıklamıştı. Ajans, ABD Hava Kuvvetle- ri'ne bağlı teknik hizmet uz- manlannın, Özbekistan'da, Af- ganistan sınınna 200 kilomet- re mesafedeki Hanabad aske- ri üssüne yerleşmeye başladık- lannı bildirdi. Rus askerteri sınırda ABD'nin Afganistan hare- kâtına başlamasımn ardından, Tacikistan silahlı kuvvetleri üst düzey alarma geçinldi. Devlet Başkanlığı'ndan yapılan açık- lamada, Devlet Başkanı lına- mali Rahmanov'un bütün bir- liklerin üst düzey alarma geçi- rilmesi yönünde emir verdiği belirhldi. 1200 kilometre uzun- luğundaki Afganistan-Tacikis- tan sınınnda da, Tacikistan'da- ki 25 bin Rus sınır muhafizı- nın üst düzey alarma geçirildi- ğı kaydedildi. Rusya Hava Kuvvetleri'nin, ABD öncülüğündeki harekâ- tın başlamasımn ardından ek bir emiralmadığı. Rus güçlerinin, "obğan görevterini sürdürmek- te olduğu" bildirildi. Rus bir- liklerinin bulunduğu Tacikis- tan-Afganistan sımnnın da sa- kin olduğu belirtildi. înter- faks'uı haberine göre, sınırda ek bir askeri hareketlüik göz- lenmiyor. Bölgedeki Rus bir- liklerinin, Taleban güçlerin sı- nırdan sızma çabalanna karşı hazırhklı olduğu kaydedildi. Bab'dan operasyona destek yağıyor Dtş Haberier Servisi - ABD ve tngil- tere'nin Afganistan operasyonunu baş- latmasınm ardından müttefikleri, ope- rasyonu desteklediklerini açıkladılar. lngiltere'nin yanı sıra Avustralya, Ka- nada, Almanya ve Fransa. askeri des- tek vereceklerini bildirdiler. RUSYA: ABD Başkanı George Bush'un, Afganistan'da Taleban hedef- lerine yönelik operasyonbaşlamadan ön- ce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Pu- tin'i aradığı bildirildi. Kremlin Sara- yı'ndan yapılan açıklamada, Bush'un telefonla Putin'i arayarak Afganistan içindeki terörist hedeflere karşı hava saldınsı talimatı vereceği konusunda bilgilendirdiği belirtildi. Rusya, ABD'nin Afganistan'a yönelik askeri operasyonunu destekledığini bildirdi. ORTtelevizyonunun haberine göre, Dı- şişleri Bakanlığı 'ndan yapılan açıkla- mada, "Taleban yönetimindeki Afga- nistan'ıa, uluslararası terorizm ve aşın uclann merkezi, aynca birçok ülkede iş- lenen suçlardan sorumhı olan terörist- ler için güvenli bir üman olduğu" belir- tildi. "Kararü bir eyleme geçme zama- nının geldiği'" kaydedılen açıklamada, "Terörisüer, Afganistan, Çeçenistan, Ortadoğu ya da Balkanlar'da, nerede oluriarsa olsunlar adalet önûne çıka- caklannı bUmelidirier" denildi. NATO: NATO Sözcüsü Yves Brode- ur, ABD % e tngiltere'nin Afganistan'a yönelik olarak başlattıklan harekâta, bu aşamada NATO'nun katılımnım ol- madığını açıkladı.Brodeur, îttifak'ın bugünden önce bir tepki göstermeye- ceğıni ve açıklama yapmayacağuıı be- lirtti. AVRUPA BİRLİĞİ: AB, ABD'ye 'İamdestek" verdiğini açıkladı. AB adı- na açıklama, birliğin dönem başkanı Belçika'nın Başbakanı Guy Verhofs- tadt tarafindan yapıldı. ABD Başkanı Bush, AB' nın Dış Politika Yüksek Tem- silcisi Javier Solana'yı arayarak hare- kât konusunda bilgi verdi. BELÇİKA: AB Dönem Başkanı Bel- çika'nın Hava Kuvvetleri Komutanı General Michel Mandl, terorizme kar- şı ABD ile birlikte savaşmaya hazır ol- duklannı açıkladı. General Mandl, Brük- sel hükümetinin, ABD'nin NATO çer- çevesinde yansıttığı taleplere olumlu yanıt verdiğini hatırlatarak F-16 savaş uçaklannın yanı sıra C-130 nakliye uçaklannın da hazır ve alarmda olduk- lanm, hükümetin talimatını bekledik- lerini duyurdu. ALMANYA: Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, ABD'nin Afganis- tan 'daki "terörist hedeflere" saldınsı- na Alman hükümetinin "açık destek verdiğmi" söyledi. Schröder, yaptığı açıklamada, ABD Başkanı George Bush'un saldın başlamadan kısa bir sü- re önce telefonla kendisini arayarak bil- gilendirdiğini ve "Almanya'nın ABD ile sınırsız dayamşma" içinde olduğu- nu belirtti. Açıklamada, Alman hükü- metinin operasyona katkısının ne ola- bileceği konusunda bilgi verilmedi. FRANSA: Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, Fransız birliklerinin de, Afga- nistan'a düzenlenen askeri operasyo- na katüacaklannı bildirdi. Chirac, tele- vızyonda yayımlanan konuşmasmda, "saldınlann uzun süreceğini ve birlik- lerinin de yer alacağnu" söyledi. Bush, Afganistan harekâtını Chirac'a anında bildirdi. İTALYA: Başbakan SiKio Beriusco- ni "ttaKa, terorizme karşı yürütülen hertürdekimücadelenmve ABD'ninya- nındadır" açıklamasmı yaptı. YUNANİSTAN: Yunanistan Savun- ma Bakanı Akis Çohacopulos, Taleban güçlenne karşı başlatılan askeri hare- kâtın, bir süre önce ABD'de masum in- sanlann ölümüne neden olan terör sal- dınsına karşı yapılan yasal bir hareket olduğunu belirtti. KANADA: Başbakan Jean Chreti- en, uluslararası koalisyona askeri bir- lik vereceğini açıkladı. MERHABA NECATt DOĞRU Metronun Çöküşü: Son Uyarı! Taksim-Yenikapı Metro Tüneli'nin içinden geçmekte olduğu Istanbul top- rağı dile gelmiş bağınyor. Toprak çığ- lık çığlığa: Daha önce tünel güzefgâ- hı üzerindeki Fransız Sarayı çatladı, yanındaki, yakınındaki binalar ise te- mellerinden oynadılar, yan yattılar. Ge- ce insanlar altın uykulanndayken pan- siyonlar çöktü. 5 kişi öldü. Ikisinin cesedi bulunamadı. 42 kişi yaralandı. Yann, metro işletmeye açıldığında trenler, içterinde yüzlerce yolcusuyla ge- çerken, çökmeyecegınin garantısi ne? Istanbul toprağı uyardı: Bugün 5 kişi öldü. Hem katliam var. Hem büyük parasal kayıp. Bu kafayla metro yapıyorsunuz. Yann 1000 kişi ölebilir. Kimse tınmıyor. Sofgulamıyor. ••• Ben yine yazayım. Yararı olabilir. Prof. Ahmet Ercan, Istanbul'un dep- rem haritasını yayımladı. Devleşmiş kentin üstünde oturduğu toprağın; "delikızın çeyizi" gibi birbirini tutmaz, birbirine benzemez yapıda olduğu or- taya çıktı. Yer yer taşlık, yer yer kaya- lık, yer yer killi, kumlu, yer yer balçık, bol fay kınklı... Böyle bir toprağın içi- ne daha metro tüneli kazarken ölüm- le sonuçlanan çökmeler olabilir mi? Olursa bilimsel açıkiaması nedir? Dikkatsizlik mi? Aymazlık mı? Ihmal mi? Iş bilmezlik mi? Yanlış proje mi? Yanlış şırket seçimi mi? Belediye sorumsuzluğu mu? Ne? Çöken pansiyonun üstünde durdu- ğu toprağın Bizans döneminde Kos- tos Kalyonu adı verilen bir koy oldu- ğu, şiddetli rüzgârlardan korunmak için Bizans gemilerinin bu koya sığın- dığı, Osmanlı döneminde koyun dol- durularak adına Langa dendiği ve 1%0 yılina kadar bu dolgu toprakla- nn sadece hıyar, dometes, pattıcan, be- zelye yetiştimnek için bostan olarak kullanıldığı bilinmez bir bilgi değil. Şim- di kente dönüşmüş, imarsız, çarpuk, çurpuk yapılarla dolu Langa toprağı- nın attının balçık olduğu sır değil. Balçık üzerine metro! Güvenlikli yapılmazsa çöker. Buda bilinmez değil. Jeofizik denilen ve çok az bir mali- yetle, hiç denilecek parayla toprağın altındaki özellikleri metre metre bile- bilen bilim dalı da Türkiye'de ulaşıla- maz değil. Bu ülkenin yetiştirdiği çok iyi jeofizikçhervar, bunun fakülteleri, kür- süleri bulunuyor. Bu bilim dalından da yararianılarak dünyada 110 yıldır met- ro yapılıyor, göllerin, nehirierin, deniz- lerin altından (Leningrad Metrosu gi- bi) tüneller geçiriliyor. Tık çökme olmuyor. Japonya'da bütün kömür madenle- ri denizin altında açılan ocaklardan çı- kanlıyor. Tık çatlama bile olmuyor. Bizim Zonguldak'taki kömür ocak- lannın bir bölümü de denizin altında. 100 yıldır tık yok. Fakat Istanbul gibi altı bilinen bir kente metro tüneli kazarken çökme ve gece insanlar evlerinde uyurken fe- ci ölümler geliyor! Ne oluyor? Acaba evleri çöken, yakınlan ölen- ter sıradan, halktan, anXası olmayan, bağıracak ağzı bulunmayan sahipsiz insanlar olduğu için mi bu çökme ola- yı geçiştiriliyor? Tünel sabaha karşı çöktüğünde ve altında 5 kişiyi öldürüp 42 kişiyi yara- ladığında kamu adına harekete geç- mesi gereken savcı ne yaptı? Bu tü- neli kazmakta olan Yüksel Inşaat- Güriş- Reha Başyazıcıoğlu Konsor- siyumu'nun sorumlu mühendisini, ci- nayetten tutukladı mı? Tutuklamadtysa niçin? Istanbul halkı adına metronun yap- bncısı olan Anakent Betediyesi Başka- nı Ali Müfrt Gürtuna ve ekibi, "Yerin altında kuyular varmış, kuyular çö- künce tünel de çökmüş" diye açıkla- ma yapıyoriar. Orada kuyu olduğu da- ha önceden bılınmesı gerekırken niçin bilinemedi? Yapımcı şirket burada ku- yu olduğunu niçin haber vermedi? Ha- ber verdi de Anakent Betediyesi cid- diye almayıp siz kazmaya devam edin, sorumluluğu biz alıyoruz mu dedi? Ba- na ulaşan bilgiler doğruysa; Anakent Belediyesi ölümlü çöküşün sorumlu- luğundan kurtulmak için İTÜ'de pro- fesörlerden oluşan bir bılırkişi heyeti kur- durup "gayr-i kabili içtinap" göruşü yani "hiç kimsenin kusurv olmayan, ön- lenemez, önceden bilinemez bir ka- za" raporu mu hazıriatıyor? Metroyu yapan şirketler niçin suskunlar? Konuş- mak için bu raporun bitmesini mi bek- liyoriar? Ve soruşturmayı yüreten sav- cı, bütün bu olanlara ne diyor? Istanbul toprağı çığlık çığlığa! :- Dublecilik ve Subaylara Gizli Zam! Ellerinde patlamaya hazıria- nan halkı yatıştırma özelliği olan bir ilaç mı var? Bu ilaca güvene- rek mi "anayasa değişikliği" içi- ne milletvekili maaşlannın arttı- nlmasını da aşıladılar. Kim düşündü bu dubleciği! Oy verenler kimler! Muhalefet par- tileri, "dubleci dubaracılığın" iktidar partilerinden geldiğıni söylemeye baş- ladılar. Oysa anayasaya; "milletvekili maaşının önündeki en yüksek rakam engelini kaldıran, bunun yerine en alt sınırolarak Genelkurmay Başkanı'nın maaşını ölçü alan" değışiklik önerge- sinde oylamaya421 milletvekili katıl- dı, 378'i evet oyu verdi. Demek ki, dublecilik sadece iktidar partilerinden gehniyor. Halk kemersıkarken, ülke bü- zülüp küçülürken toplum büyük özve- riyle krizi atlatmaya çalışırken onlar maaşlan dubleleme peşindeler. Mec- liste 550 milletvekilinden 400'ü emek- KIRMETRE li. Hem emekli maaşı (1 milyar lira) hem milletvekili maaşı (3 milyar 200 milyon lira) olmak üzere toplam 4 milyar 200 mil- yon lira alıyorlar. Yapılan anaya- sa değişıklığınin ardından ya- salar çıkacak çifte maaşlı (dub- leci) vekıllenn eline ayda 6 milyar 200 milyon lira geçecek. Bu arada... Hançer gibi bir açıklama... ANAP milletvekili Ekrem Pakde- mirli, milletvekili maaşlanyla ilgili top- lumsal tepkiyi savuşturmak için "As- kerler iki defa gizli karamame ile zam aldı. Bizim için daha maaşzammı di- ye bir şey yok" açıkiaması yaptı. Asker gizlice zam alıyor. Milletvekili bunu biliyor. Halktan gizliyor. Askerin gizli zam almasını kendi dubleciliğine şemsiye yapıyor. Ülke kiriilikten boğuluyor! E-posta: necatidogru(â superonline.com Faks:0212 513 90 98 İsrail Dışişleri Bakanı Simon Peres: Zafer ABD'nin olacak Dış Haberler Ser\1si - İsrail, ABD'nin bu akşam Afganistan'a düzenlediği harekâta tam destek verdi. tsrail Dışişleri Bakanı Şimon Pferes,Afganistan'a düzenlenen ha- rekâtla ilgili olarak, "zaferin, ABD'nin olacağmı" söyledi. Peres, îsrail radyosuna yaptığı açıklamada, "Hiçşüpheyokld, za- fer ABD'ninolacak" dedi. ABD'nin sadece teknolojik değil, manevi avantaja da sahip olduğunu belirten Peres, "Sanınm Udsinin bineşimi galip gekcek" dedi. ABD Başkanı GeorgeBush'u, al- dığı "cesurca karardan" dolayı kut- ladığmı belirten Peres, "tûm tsra- ü, Amerikan operasyonunun başa- rm için duacı" diye konuştu. Peres, harekâOan bir saat önce, Bush'un îs- rail Başbakanı ArielŞaron'uaraya- rakbiİgilendirdiğini söyledi. İsrail-ABD; i sona erdi Şaron'un. ABD'yi, "tngOtere'nm, NazikrimemnunetmekiçinÇekos- lovakj'a'yıkurbanetmesigibi.Arap ûlkcterinimemnunetnıekicintsra- U'i kurban ettiği'' yolundaki suçla- masıyla îsrail ile ABD arasında or- taya çıkan kriz de dün saldın önce- sinde sona erdi. ABD'nin Tel Avrv Büyükelçisi Dan Kurzner ve Dı- şişleri Bakam CotinPoweTın Şaron ile yaptıklan birçok telefon görüş- mesi sonucunda. Şaron'un "Sözie- rim yanhş anlaşüdı,üzgünüm" şek- lindeki açıklamasıy la krizın resmen sona erdiği belirtildi. ABD yönetiminin Şaron'un suç- lamasını "kabul etHTemez" olarak ni- telendirmesi ve suçlamayı îsrail Dı- şişleri Bakanlığı ve Washington'da- ki îsrail Büyükelçiliği nezdinde res- men protesto etmesinden sonra iki ülke arasında diplomatik yollarla çözülen kriz, Powell tarafindan, "fld ülke iMşkilerini kısa bir süre gölge- kyen küçük bir buluta" benzetildi. Ancak. Şaron'unABD'yi, 1938'de Çekoslovakya'yı Münih Anlaşma- sı ile Nazi Almanyası'na devreden îngiltere'ye benzetmesinin yine de iki ülke ilişkilerinde ağır hasara ne- den olduğu yorumu yapılıyor. Israil'de yayımlanan Yediot Ah- ronot gazetesi, Şaron'un Bush'a duyduğu derin hayranlığı ifade eden açıklamasına karşın "Bush'un hâ- iâ Şaron'a çok kızgın olduğunu" yazdı. Maariv gazetesinde yayım- lanan yorumda da "Cumhuriyelçtffi- lerin, dolayısıyla Bush'un hanzaa- nın iyi olduğu ve Şaron'a bunu çok geçohnadan ödetece^" değerfendir- mesi yapıldı.