Katalog

SAYFA 4 DUNYADA BUGUN ALİ StRMEN CUMHURİYET 5 EKİM 2001 CUMA HABERLER Dokunulmazlığın sınırlandırdmasını öngören anayasa değişiküğinin reddi 130 mületvekUini kurtardı Sevsinler Böyle 'Anayasa Devrimi'ni Hani politikamız birâlem ya, medyamızın da ondan kalır yanı yok. Anayasa değişikliği paketinin parlamentodan çıkışı üzerine, gazete manşetlerine bakın: "Meclis Tarih Yazdı", "Avrupa'ya Dev Adım". Bu başlıkları okuyanlar da, Türkiye'de siyasetçinin, demokrasinin önündeki engellerin neler olduğunun ayırdına varıp, bunları ortadan kaldırmak, yurttaşı daha özgür kılmak için harekete geçtiğini sanır. Işin aslı öyîe değil. Avrupa, "EğerAB üyesi olmak istiyorsanız bunlan düzeltin, şunlan d&ğiştirin!" diye talimat verdi. O talimat doğrultusunda gerekenleri yapmaya çalışıyor bizimkiler. Tıpkı Tanzimat fermanında olduğu gibi. Gazetecinin akıllısı bunu görür ve bilir. Nitekim, dünyayı ve Türkiye'yi bilen bir gazeteci arkadaşımız, ABD'nin etkin kişilerinden biriyle yaptığı röportajda, ona soruyordu: ABD Irak'a saldırırsa, Türkiye ne yapar? Bir meslektaşım, bu soruyu çok yadırgamış, Allah Allah diyordu, adam Türkiye'nin ne yapacağını Amerikalıya soruyor. Ne sandın ya! dedim adamın akıllısı, kararın ne olacağını esas karar makamına sorar. Meclis'in yazdığı tarihin öyküsünün gerçek yüzü bu. Ayrıca, bu değişikliklerin biranlam ifadeetmesi, yani vatandaşın günlük yaşamına yansıması için, uyum yasalarının çıkması gerek. Yoksa değişikliğin Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması ve yürürlüğe girmesiyle de, Mehmet Bey Amcam ile Ayşe Hanım Teyzem'inyaşamındaönemlibirdeğişiklikolmayacak. Tabii, uyum yasalarının çıkarılması da, Türkiye'deki devletten ve memurlarından kaynaklanan hak ihlallerini bugünden yanna ortadan kaldırmayacak ama, yine de önemli bir adım atılmış olacak. Şimdi uyum yasalannı bekleyelim. Beklerken de Ankara'daki oturumda neler olduğuna bakalım. TBMM Genel Kurulu Tayyip Erdoğan'ın durumunu da ilgilendiren 76. maddedeki değişikliği AK Parti'nin mutasavver başkanının işine yarayacak şekilde değiştirmeyince, salonda haykırışlar duyuldu: Şerefsizler! Tayyip'ten korkan Meclis olur mu? Uzlaşma nerede kaldı? Evet aslında, Tayyip ve Erbakan makulesi karşılıkiı olarak birbirlerinin liderlerinin önünü açacak değişiklikler konusunda uzlaşmışlardı. Ama el kaldırarak yapılan oylama, düğmelere basılarak yapılmaya dönüşünce, verilen sözler geçersiz kaldı ve Erbakan'ın adamlan Tayyip'in, Tayyip'in tayfası da Erbakan'ın önünü tıkadı. Her iki taife de, özü sözü bir güvenilir Müslümanlar olduğu savındalar. ' Parlamentodaki oylamadaki ahlaki şaibeler yalnız bunlarla sınırlı kalmadı. Muhterem temsilcilerimiz defalarca söz verdikleri halde, ihlas, irtikap, rüşvet, ihaleye fesat karıştırma durumlarında milletvekilliği dokunulmazlığını kaldıran değişikliğe son anda karşı çıkmış bulunmaktadırlar. Herhalde muhterem temsilcilerimiz, bu dokunulmazlığın hini hacette kendilerine lazım olduğunu düşünmüşlerdir. Ayrıca aynı muhterem temsilcilerimiz, maaşlarına zammı sağladıkları gibi emekliliklerini de garanti altına aldılar. Kendilerini kutlarız. Terör suçlarına idamı kabul etmekle de, teröristlerin Türkiye'ye iadesinin önünü kapattıklarının ya bir türlü farkına varamadılar ya da tutucu seçmenden korktular. Eğer bu "Anayasa Devrimi" ise, sevsinler böy\e"Anayasa Devrimi"r\i. Milletvekilleri yargıdan kaçtı • Dokunulmazlıklannın kalkması amacıyla haklannda fezleke hazırlanan milletvekilleri arasinda SP lideri Recai Kutan ile DYP lideri Tansu Çiller de bulunuyor. Partilere göre fezleke sıralamasında ise DYP, 26 dosyayla birinci sırada yer alıyor. baren 3 ay içinde sonuçlandınlması, oylamanın gizli yapılması, milletvekillerinin ceza davalannın Yargıtay'da görülmesini öngören anayasa değişikliği önerisine 166 mılletvekili ret oyu kullandı. llk turda 355 olan kabul oyu, ikinci turda 295'e düştü. TBMM'de 130 milletvekili hakkında 211 dokunulmazlık dosyası bulunuyor. Bu dosyalardan 74'ü Anayasa ve Adalet Karma Komisyonu, 44'ü de TBMM Genel Kurulu gündeminde bulunurken 84 dosya hakkında dönem sonuna erteleme kararı verildi. 21. dönemde yalnızca Van Bağımsız Milletvekili Mustafa Bayram'ın 2 dosyadan doGenel Başkanı Tansu Çillcr'le ilgili de fezleke bulunuyor. Partilere göre fezleke sıralamasında ise DYP, 26 dosyayla birinci sırada yer alıyor. Milletvekillen, dokunulmazlıklannın kaldırılmasını kolaylaştıran anayasa değışıklığine izın vermedi. Milletvekillerinın dokunulmazlık dosyalarının Meclis'e gelişinden iti EMİNE KAPLAN ANKARAMilletvekillerinın dokunulmazlıklannınsınırlandırılmasını öngören anayasa değişikliği kabul edilmezken TBMM'de 130 milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması hakkında 211 fezleke bulunuyor. Anayasa ve Adalet Karma Komisyonu, bu dosyalardan yalnızca 17'si hakkında dokunulmazlıkların kaldırılmasına karar verirken, 84 'ü dönem sonuna ertelendı. SP Genel Başkanı Recai Kutan ile DYP kunulmazlığı kaldınldı. Komısyon, karara bağladığı dosyalardan yalnızca ANAP Istanbul Milletvekili Aydın Ayaydın. Elazığ Bağımsız Milletvekili IVlchmet Ağar ve DYP Şanlıurfa Milletvekili Sedat Bucak'ın dokunulmazlıklannın kaldırılmasına karar verdi. Anayasa Komisyonu Başkanı Turhan Tayan, ikinci anayasa paketinin ocak ayında gündeme gelebileceğini belirtirken, bu paket içinde dokunulmazlıkların yer alabilmesi için formül arayacaklarını bildirdi. Karen Fogg: Türkiye AB'yi şaşırtb ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) "Avrupa Yolunda Türkiye ve PttlonyaDeğişim Sürecinde İki AB Aday Ülkesi" konulu ODTÜ'de düzenlenen uluslararası kongrede, "AB İçin Türkiye'nin önemi ve AB'nin Bakış AÇH sından Türkiye" başlıklı bir sunuş yapan AB Komisyonu Türkiye Temsilcisi Karen Fogg, TBMM'nin anayasa değişikliklenni kısa sürede sonuçlandırmasının AB'yi şaşırttığını söyledi. Fogg, "Bu değişiklikler AB siyasi kritcrlerini karşılama konusunda Türkiye'nin iradesini gösteriyor. AB Komisyonu bunları dikkate alacaknr" dedi. AB Genel Sekreter Yardımcısı Volkan Bozkır da "AB büyük bir çerçeveye ulaş nıak istiyorsa, Türkiye'nin bu taUonun bulunmaz bir aktörü olduğu ortaya çıkmıştır" dedi. tĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇİN Cıkarlarınızı bırakın' demişti AHERIKH'MN ımmı K **• Meclis Sezer'i dinlemedi • TBMM açış konuşmasında milletvekillcrine "özel çıkarlannı bir kenara bırakmalan" çağnsı yapan Cumhurbaşkanı Sezer'in paketteki "kıyak emeklilik" diye bilinen maddeyi halkoyuna sunup sunamayacağı tartışma konusu oldu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) 34 maddelik anayasa değişikliği paketi TBMM'den geçerken, gözler Çankaya Köşkü'ne çevrlldı. TBMM kulislerinde; Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in anayasa paketını halkoylamasına götürmesının beklenmediği, ancak özellikle "kıyak cmeklilik"le ilgili düzenleme konusunda daha sonra getirilecek uyum yasasını veto edebileceği değerlendirmesi yapıldı. Çankaya Köşkü'nde de hukukçuların yasanın ^halkoylamasına sunulması halinde tümüyle oylanacağına" ılışkin düzenlemeyi incelemeye başladıklan bildırildi. Cumhurbaşkanı Sezer, TBMM açış konuşmasında, "yasama sorumsu/Juğu dışındaki etkinlikleri nedeniyle haklannda suçlama bulunan millervekillerinin Gözler Sezer'de yargılanabilmeleri için Türkiye Büyük Millet IVlcclisi'nce dokunulmazlıkların kaldırılmasına gerek olmamasr gerektiğini vurguladı. Sezer, Bakanlar Kurulu üyeleri hakkında soruşturmayı düzenleyen kurallann da yeniden ele alınmasının yararlı olacağını bildirdi. Ancak, dokunulmazlık zırhına dokundurtmayan milletvekilleri, bu konuda süreci hızlandırmaya yönelik sınırlı bir düzenlemeye bıle "hayır" dedilcr ve bu madde paketten düştü. Kulislerde, TBMM açış konuşmasında milletvekillerine u özel çıkarlannı bir kenara bırakmalan'' çağnsı yapan Cumhurbaşkanı Sezer'in paketteki "kıyak emeklilik'' diye bılınen maddeyi halkoyuna sunup sunamayacağı tartışma konusu oldu. Paketin sonuna "Bu kanun yayımı tarihindc yürürlüğe girer ve halkoylamasına sunulması halinde tümüyle onaylanır" maddesinin cklcndığıne dıkkat çeken bazı milletvekilleri, Sezer'in paketin tümünü halkoylamasına götiirmeyı göze alamayacağını vurguladı lar. Anayasa Komisyonu Başkanı lürhan Tayan, "( umhurbaşkanı paketin tamamım TBMM'ye geri gönderebilir, halkoylamasına sunabilir. Ancak tek bir maddeyi halkoylamasına götüremez" dedi. [email protected] TÜSÎAD, Meclis'in, görüşmelerde tarihi bir uzlaşmaya imza attığını kaydetti Anayasa değişikliği önemli bir adım • TBMM'de kabul edilen anayasa değişikliklerinin, demokratikleşme ve AB üyeliği yolunda önemli bir adım olarak nitelendirildiği TÜStAD açıklamasında, dokunulmazlıkların sınırlandınlmasına ilişkin düzenlemenin reddedilmesi eleştirildi. mak için ön şart olan AB Kopenhag Siyasi Kriterleri'ne uyum yolunda attığı önemli bir adım olduğu belirtıldı. TBMM'de grubu bulunan bütün partileri, kapsamlı değışikliklen içeren anayasa paketini yoğun birçalışma temposu ile kısa sürede geçırdikleri için kutlamak gerektiğine işaret edilen açıklamada, "Meclisünizin, anayasa değişikliklerinin hayata geçirilmesi için ilgili yasalardaki gerekli düzenlcmeleri de bir an önce yapacağuıa inanıyoruz" ifadesi kullanıldı. Meclis'in Siyasi Partıler Kanunu ve Seçim Kanunu ile ilgigenişletildiği reform paketinin takdire değer olduğunu söyledi. Türkiye önemli ortak' "Bu paketin Medis'ten geçmesi, Türkiye'nin reform çahşmalannda önemli bir küometre taşıdır" diyen sözcü, TBMM'nin anayasal değişikliklerin uygulanması için de gerekli yeni yasaları çıkarması gerektiğini belirtti. li değışiklikleri de bir an önce gerçekleştirmesi halinde, Türkiye'de siyasi istikrann sağlanmasına yönehk önemli bir adım daha armış olacağı kaydedilen açıklamada, milletvekili dokunulmazlığına da değinildi. Açıklamada, milletvekillerinin yasama dokunulmazlıklanna sınırlamalar getiren maddenin reddedıldıği hatırlatılarak bu durumun, "Türkiye'de siyasetin uğramış bulunduğu güven kaybının telafısine yönelik bir adım olmaktan uzak" olduğu behrtıldi. Sözcü Boucher, "Bu anayasal değişiklik paketi, uluslararası birliğin savunduğu değcrleri > somutlaştnniışnr" diye konuştu. Türkiye'nin yakın bir dost ve müttefik \ ülke olduğunu hatırlatan Richard Boucher, ABD'nin uluslararası terorizmle mücadelesinde de Türkiye'nin çok önemli bir I ortak olduğunu söyledi. j *•* Istanhul Haber Servisi Türk Sanayicileri ve Işadamlan Derneğı (TÜSİAD), TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen anayasa değişikliklerini, demokratikleşme ve Avrupa Birliği (AB) üyeliği yolunda atılmış önemli bir adım olarak niteledi. TÜStAD'dan yapılan yazılı açıklamada, TBMM'nin tarihi bir uzlaşmaya imza atarak anayasanın 34 maddesinde değişiklik yapmasının, Türkiye'nin gerek demokratik standartlannın yükseltilmesi, gerekse AB üyeliği müzakerelerine başla Karakoyunlu'dan yeni yönetmelik Bakana özel ibasın karb ; ANKARA (Cumhut riyet Bürosu) Devlet ı Bakanı Yılmaz Kara| koyunlu, Basın Kartı ı Yönetmeliği'nde yap! tığı değişiklikle, ken| disini sürekli basın • kartı sahibi yaptı. \ Karakoyunlu'nun | Basın Kartı Yönetme) liğı'nde yaptığı deği• şiklik, dün Resmi OaIzete'de yayımlandı. [ Yönetmelığe, "Basın > Yayın ve Enlbrtnasyon ! Genel Müdürlüğü'nün | bağlı olduğu devlet baı kanına sürekli basın [ karüverilir" hükmünü 'koyduran Karakoyun, lu, gcnel müdürlüğün ; kendısıne bağlı olması »nedeniyle yaşam boyu basın kartı sahibi oldu. Yönetmelik, TRT'de • çalışan spıker, redaktör, kameraman, fotoğrafçı, rcsim seçici, stüdyo şefleri, müzik, tiyatro, eğlence, drama, artıstik ve teknik hizmetlcr, transkripsiyon, arşiv bölümleri hariç devamlı kadrolarda görev yapan müdür ve yardımcılan, şübe müdürü ve yardımoları ile, yönetmen, yayın koordinatörleri ve kamera asistanlarına da sarı basın kartı olanağı getirdi. Yönetmelik, Basın llan Kurumu'nda çalışan yönetim kurulu üyelerı, genel müdür ve yardımcıları, il müdürleri, ilan, kontrol ve koordinasyon hızmetlen ile görevli müdürlere de san basın kartı verilnıcsinı sağlayacak. ABD'den reform paketine övgü SlFIR VVASHBNGTON (AA)ABD, Türkiye'de anayasanın 34 maddesinin reform paketiyle değiştirilmesinin övgüyle karşılandığını bildirdi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Richard Boucher, Türkiye'de ifadetoplanma özgürlüğü. ailede kadınerkek eşitliği ve yurttaşlann özel hayatıyla ilgili dokunulmazlık haklarının NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR Ulkemizde her alanda meydana gelen yozlaşma, siyaset alanında daha belirgin olarak öne çıkıyor. Türkiye gibi demokrasi arayışı içindeki ülkelerde sivil siyaset alanının doğru dürüst çalışması ve itibar kaybına uğramaması çok önem taşıyor. Çünkü, siyaset alanı itibar kaybederse, bu kez toplumda siyaset dışı arayışlar başlıyor. Bir ülkede siyaset dışı arayışlar başlayınca da her şey daha fazla ıçinden çıkılmaz hale geliyor. 12 Eylül 1980'den bu yana Türkiye bir türlü kendine gelemedi. Askeri darbeyi yapanlar, siyasetçilerin başansızlığı konusunda toplumda oluşan tepkiyi kullandılar. O dönem yapılan Anayasa ve çıkarılan diğer yasalar, hep siyaset alanına güvensızliğini temel alıyordu. Siyaset alanına güvensizlik, siyaset dışı kurumlan güçlendlrmek şeklinde hayata geçirildi. 12 Eylül sonrası siyaset yapanlar ise askeri darbenin daralttığı alana sıkıştılar. Böylesine sıkışık bir alanda si Eyüp Aşık Örneği yaset yapmak ise siyaseti yozlaştırdı, kişiliksizleştirdi. Despotik partiler etrafında toplanan ve lidere bağlı olarak siyaset yapanlar, toplumun ihtiyaçlarından koptular. Siyasi partiler, toplumla bir bağ kurmak yerine, klşisel çıkarlann öne çıktığı örgütlere dönüştü. ••• "Siyasi partiler yozlaştığı için mi Türkiye sorunlarına çözüm bulamıyor?", yoksa "Despotik kurumlaşma nedeniyle siyasi partilerin yozlaşmaması mümkün değıl"^türünden bir ikilem içinde yaşıyoruz. Evet bugün parlamentodaki partiler, toplumun gereksinimlerine cevap veremiyorlar, gereken direnci ve ataklığı gösteremiyorlar. Değişim ve demokratikleşme isteğine kayıtsız kalıyorlar ya da bu konuda ayak sürüyerek hareket ediyorlar. Bu noktadan yola çıkarak siyasi partileri eleştirmek kolay. Herkes de bunu yapıyor. Ancak insaf edelim, bu anayasa ile, bu Siyasi Partiler Yasası ile, bu Seçim Yasası ile, bu Ceza Yasası ile, düzgün bir siyasi ortam nasıl oluşabilir? Parlamentodaki partiler bunu yapsın beklentisi ise tam bir hayal. Çünkü zaten bu partiler, bu despotik mirasın ürünü. Bunun en güzel ömeği anayasa değişiklikleri sırasında yaşandı. Belki de bütün bu değişikliklerin tumünü kapsayacak ve hepsinden önemlisi bir madde Meclis'ten geçmedı. Neydi bu madde, "Kanunlar ile milletlerarası anlaşmalann çatışması halinde milletlerarası anlaşmalar esas alınır"d\. Yani bu degişiklik kabul edilseydi, çağdaşlığa aykın bir çok yasa, uluslararası anlaşmalar nedeniyle geçerliğini yitirebilecektı. Aslında yürürlükteki Anayasa'da buna yakın bir hüküm vardı. Ancak bir türlü uygulanamıyordu. Meclis, Anayasa'nın birçok maddesini değiştirirken, üstelik bu madde içine girdığimiz Batı dünyasıyla uyum açısından önemli iken neden reddedildi? Çünkü, demokratik geleneklere sahip olmayan, hatta demokrasiyi bir düşman olarak gören birtakım anlayışlar bazı partilerin içinde egemen durumda. Onlar, böyle bir atılıma fırsat vermediler. ••• Eyüp Aşık'ı işte böyle birtablo içinde düşünmek gerekiyor. Şu andaki yasalar ve partilerdeki lider egemenliği, milletvekillerini yayozlaştırıyor, ya da siyaset dışına itiyor. Eyüp Aşık, daha önce Mesut Yılmaz'ın en güvenilir yakınlarından birisiydi. Çünkü, o güvenilir olmasını bilen bir siyaset adamıydı. Bulunduğu yerde "milltan" ve "ateşli" oluyordu. Yalnızca siyaset alanında değil, birçok kurumda Eyüp Aşık türü kişiler son yıllarda hızla öne çıktılar. Bu ateşli kişiler, eğer bulundukları yerde gereken ilgi ve iltifatı görmezlerse hemen tavır değiştiriverdiler. Bu kez "ateşli" bir karşı taraf haline geldiler. Bunun zamanlamasını yapmak konusunda da usta olduklarını kabul etmek gerekir. Eyüp Aşık, bu konudaki tek örnek değil. Geçmiş dönemlerde partilerini değiştiren başka "lider merakir\ann\ da görmedik mi? Sorun siyasetteki sıkışmadır. 12 Eylül'den miras kalan sisteme yapışmış bir partileşme anlayışıdır. Eyüp Aşık, şimdl hiç merak etmeyin, aynı "afeş"ı yeni lideri için de gösterecektir. Çünkü bu tür "afeş"li siyasetçiler kuşağı yetişti. Onlar bir dönemin simgesı gibiler. Ünlü oldular, güç kazandılar ve bizi yönettiler. Onlar bize, biz onlara çok uyuyoruz...