Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
5 EKİM 2001 CUMA CUMHURİYET SAYFA
KULTUR kultur(5 cumhuriyet.com.tr 15
Hulutsuzlıık Öztemi
Hayal Kahvesi'nde
• Kültür Servisi - Bu yılın
ilkbahar ve sonbahar aylannı
yeni çıkan albiimlen
'Numara'nın kayıtlanyla
ve konserlerle geçıren rock
grubu 'BulutsuzlukÖzlemi'
yenıden Beyoğlu Hayal
Kahvesi'nde. Yenı kadrosu
Nejat Yavaşogulları (vokal-
gitar) Serdar Öztop (gıtar),
Sina Koloğlu (klavye), Burak
Güven (bas), Utku ÜnaPdan
(davul) oluşan grup yıne her
cuma akşamı saat 23.00'te
Beyoğlu Hayal Kahvesi'nde
sahneye çıkacak.
'Cevdet Kudret
Etiebiyat ödütii'
• Kültür Servisi - Bu yıl,
'deneme-ınceleme-araştırma'
dalmda venlecek olan Cev det
Kudret Edebıyat Ödülü'ne son
başvuru tanhı 1 Aralık
Cumartesı günü olarak
belirlendı. Odüle Kasım 2000 -
Aralık 2001 tanhlen arasında
basılmış olan kıtaplar aday
olabıliyor. Katılmak ısteyen
yazar, yayınevı veya edebıyatla
ılgılı kuruluşlann, önerdıklen
kıtaplan 6 nüsha olarak, bır
adaylık başvuru yazısı ile
birlikte, 'Cevdet Kudret
Edebiyat Ödülleri, Amiral Fahri
Engin Sok., Vaizoğlu Apt.. 8/5,
Rumelihisan. Istanbul' adresıne
belirtilen tarihe kadar ıletmeleri
gerekiyor.
Bornova Şehir
Tiyatposu sezonu açtı
• İ M İ R 4 A 3 L
kuruluşuflun 10. yılını
kutlayan Bornova Beledıyesi
Şehır Tiyatrosu, 2001-2002
sezonunu Orhan Kemal'ın
'72. Koğuş' adlı oyunuyla açtı.
Yönetmenlığini Hakan Taner
Yıldırım'ın yaptığı oyunun
kadrosu 23 genç oyuncudan
oluşuyor. Uğur Mumcu
Kültür ve Sanat Merkezı'nde
sergılenen oyun, tiyatro sezonu
süresınce, her hafta
sah günlen sahnelenecek.
'72. Koğuş' 2. Dünya
Savaşı'nın bütün dünyayı kasıp
kavurduğu günlen anlatıyor.
'Anadolu'yu
Aydmlatanlar'
• Kültür Servisi - TC Kültür
Bakanlığı'nın katkılan ile
Anadolu Kültürünü Koruma
ve Araştırma Vakfı'nın
(AKKAV
r
) düzenledıği
'Anadolu'yu Aydmlatanlar'
konulu sempozyum 24, 25,
26 Aralık tanhlennde
Ankara'da düzenlenecek.
Bu sempozyumda geçmışten
günümüze; sanat. kültür,
düşünce. inanç alanlannda
bilim ^e çağdaş bakış açısı
ile Anadolu'yu aydınlatan
şahsıyetleri tanıtacak
bildınler sunulacak ve
tartijilacak. (0 312 419 43 00)
BIGÜN
• AKBANKll.CAZ
FESltVALİ'nde Babylon'da
saat23.OO'te 'JeriBromı
Quartet" konsen, Venue
Maslak'ta saat 23.00'te
'Jazzistance/United Future
Orgınization' konseri,
Aksınat'ta saat 12.30'da
'McCoy Tyner At The VVarshav*
JazzJamboree' ve saat 17.00'de
'Maceo Parker-Roots Revisited'
adlıfılmler yer alacak. (0 216
45415 55)
• fRANSIZ KÜLTÜR
MERKEZt'nde saat 19.30'da
AgresVarda'nın 'Rençperier ve
Köjiü Kızı' adlı filmi
gösenlecek. (0 212 252 61 55)
• ORTAKÖYAFİFEJALE
SAENESİde saat 21.00'de
Stihyo Drama Tiyatro
Topiıluğunun 'Kaos' adlı
oymu sahnelenecek. (0 212
• Al4TÜRKldTAPLIĞI'nda
saaıl8.00'deBernard
Tavmier'nın 'Round
Mknight' adlı filmi ızlenebilir.
(O 112317 77 00)
Usta işi sinematografisi, yoğun melankolisiyle unutulmayacak bir WongKar-Waibaşyapıtı gösterimde
Yîtik biraşkayakılan ağıt199O'lı yıllann en parlak yeteneklenn-
den, 1958 Şanghay doğumlu, Çinli yönet-
men VVongKar-VV'ai'yı 5 yıl önce Istanbul
festivalme bomba gıbi düşen "Chungking
Ekspresi", "Mutiu Beraberlik", "Düşen
Metekler" gıbi cıvelek fılmlenyle tanıyıp
bağnmıza basmıştık. Elde taşınan hareket-
li kamerasından ışık-renk uyumuna ve mü-
ziğıne dek modern bir yaratıcı yönetmen
smemasırun ürünü olan bu filmlerdeki, ya-
kın plan çekimlerin, yavaşlatılmış görün-
tülerin, akıcı bir montajın öne çıktığı ve
seyırcıyı sanp sarmalayan, zengın bir gör-
selliğin ağır bastığı cümbüşlü Wong Kar-
VVai üslubu, hemen taklitlenni doğurmuş-
tu. Kuşkusuz kıpır kjpır, coşkun. bıçımci
anlatımında etkilı olmuştu grafik sanatlar
öğrenimı. Kar-Wai'nın bu hafta bırkez da-
ha seyrettiğimız son esen "Aşk ZamanT,
çok daha olgun, usta elinden çıkma bır baş-
yapıt, baştan belirtmek gerekirse.
Tensel degil duygusal iHşki
Aşk, sadakat, ihanet temalan çevresınde,
kuyumcu titızliğiyle işlenmiş, ritmi mon-
tajda kurulmuş, mükemmel bir fılmle kar-
şı karşıyayız. Konusuyla David Lean kla-
siği "Kısa Tesadüfler"i akla getıren "Aşk
Zamanı", seyırcinın duyarlığında, yüre-
ğinde şımşekler çaktıran, şimdiden modem
bir klasik olarak yeni mevsimi başlatıyor.
1962'nin tıklım tıkış yaşanılan, kalaba-
lık ama sakın Hong-Kong'unda, aynı gün-
de, aynı pansıyonda bırer oda kiralayan,
basın mensubu bır erkekle (Tony Leung),
bir ihracat firmasında patron sekreterliği
yapan bir kadın (Maggia Cheung) komşu
olur, taşınırken eşyalann kanşmasıyla ta-
nışırlar. Ikısı de evlıdir. Ancak kaduım sık
sık Japonya'ya, iş gezilerine çıkan kocası-
nı da, erkeğın çok çalışan kansını da, film
boyunca hıç göstermez Kar-Wai, onlan
bellı belirsız arkadan görür, zaman zaman
seslennı ışıtınz sadece. Pansıyonun dara-
cık kondor ve merdıvenlennde ya da şakır
şakır yağmur altındakı sokaklarda, günde-
lık koşuşturmaca ıçınde karşılaşıp selam-
Hua Yano Nian Hua /
Yönetmen, Senaryo: Wong Kar-
Wai / Kamera: Christopher
Doyie, Mark ü Ping-Bin / Müzik:
Michael Galasso / Oyuncular:
Maggia Cheung, Tony Leung,
Rebecca Pan, Yai Chen, Siu
Pin-Lam, Chin Chi-Ang / Hong-
Kong 2000 (Umut Sanat).
laşan kadmla erkeğın eşleri ortalarda hiç
görünmezken gıtgıde yakınlaşan çift ten-
sel temassız bır duygusal bağlanmaya ka-
pılır, birbırlenne tutulurlar.
Dedıkoducu ev sahıbıyle komşuların gö-
zü üstlerindedir hep. Oldukça acı veren al-
datıldıklan gerçeğıni paylaşınca ateş ba-
cayı sarar. Erkek kadına âşık olduğunu ıti-
raf eder. Birlikte kaçan eşlenne benzeme-
mek ıçın hıç sevışmeksızın sürdüriirler ilış-
kıyı.
Antonioni'yi çağnşfaran final
Kadmın kocası dönünce artık görüşme-
meye karar verirler. Erkek 1963'te görevi
gereği Singapur'a yollanır. 1966 Hong-
Kong. Kadın, kültür ihtilalınin huzurunu
kaçırdığı kenti, eskı pansıyon sahibesini,
evmi ziyaret eder küçük çocuğuyla, erke-
ği arar, anılan depreşır. Erkek de gehr, es-
kıyi soruşturur ve De Gaulle'ün Kamboç-
ya gezisini izlemeye Angkor'a gider. Ün-
lü tapmağın kalıntılannda bir sütundakı de-
lığe sırnnı söyler. Yitip giden o yıllan ha-
tırlayan, geçmişi gören ama hiçbir
şeye dokunamayan erkeğin sırn,
(bizce) yeterince sahip çıkama-
dığı aşkından ötürü duyduğu
suçluluk duygusudur bu An-
tonioni'yi çağnştıran finalde.
Kar-Wai'nin artık belirgin
özellığı haline gelmiş, zengin
görselhğini içeren ve karak-
terler kadar önem taşıyan iç
mekânlan, estetik biçimde de-
ğerlendiren ölçülü-biçili anlatı-
mıyla bizi romantizmden melan-
koliye savurduğu "Aşk Zama-
nı"nı, yönetmenin "Vahşi Yıllan-
mız" (1990), "Zamanın Külleri"
(1993) adh 2 ilk dönem filmınde baş-
rol verdiği Tony Leung-Maggia Cheung
çiftinın parlak kompozısyonlan ve
"Chungking Ekspresi"nin de
bestecısi olan Michael Galas-
so'nun yüreğe ışleyen müzı-
ği de unutulmaz kılıyor so-
nuçta.
Kar-Wai'ye çocuklu-
ğunda sınema sevgisini
aşılayan annesinın göz-
desi Nat King Cole'un,
1950'lenn nostaljısini
estiren Latin şarkılann,
ve keman nağmeli leit-
motıfı de unutmamalı.
İç mekânlardaki mini-
malıst sahne düzeni,
genellikle yüzlere o-
daklanan yakın planla-
n, nerdeyse hipnotize
edici görüntüleri, başa-
nlı müziği, oyunculuğu
ve perdeden yayılan
yoğun hüznüyle, son
dönemde seyrettiğimiz
bu iç burkucu ve en et-
kileyici, "mücevhergi-
bi aşk fikni", en azın-
dan 2 kez görülmeyi
hak ediyor bizce.
îtalya'da aylardır gösterilen Ferzan Özpetek'in 'CahilPeriler
r
\ yönetmenin en iyi filmi
Akdeniz ıısıılü eşcînsel afle koıııüııü
İZLEYİCİ GÖZÜYLE
ANTONIA'NIN
YAZGISI-Burjuva
ailesine alternatif bir
komünal aile tipi
getiren 'Cahil
Periler'de doktor
Antonia hanım
(Margherita Buy)
kocası Massimo'nun
(Andrea Renzi)
beklenmedik
ölümönün ardından
araşürmalaruu
Uerlettikçe, kocasuun
erkek sevgiHsi
Mkhele'in (Stefano
Accorsi) çevresinde
yeni bir dünyanın
döndüğünü anlar ve
bütün yaşamı
temetinden
değişmeye başlar.
ERDAL ATABEK
Cinsel önyargılanmızı sorgulamakRomalı bir kan-koca, Massımo ile
Antonia, 15 yıllık mutlu bır evlilik
sürmekteler. Bir gün beklenmedik bir
trafık kazası sonucunda genç ve ya-
kışıklı Massimo ölür. Kansı Antonia,
haberi çalıştığı hastanede kanında
HIV pozıtif çıkan bir hastayla yaptı-
ğı dramatık konuşma sırasında alır ve
dünyası yıkılır. Doktor hanım bir an-
da aldığı haberle girdiği şoku izleyen
depresyonla yaşamaya çalışırken ko-
casının eve gelen eşyalan arasmda
bir şey görür. Bu, bır tablonun arka-
sına yazılmış bir aşk yazısıdır. "Yedi
yıl boyunca yaşanmış bir aşkT anlat-
maktadır. Kocasından hiçbir zaman
kuşku duymamış doktor Antonia, bu
tablonun ızini sürer ve kocasımn hiç
bilmediği sevgihsini araştınr. Buraya
kadan düyulmamış, yaşanmamış bir
şey değildir ama Antonıa'nın başma
gelenler bıraz farklıdır, çünkü, koca-
sının sevgilisi başka bir kadın değil,
bir erkektır. Kocası uzun yıllar bo-
yunca "biseksüel'' bir hayat sürmüş
ve eşi bunu hiçbir zaman öğrenme-
miştir.
Antonia için bu durum ikincı bır
şoktur. Bundan sonra aklına gelen so-
rulann yanıtını arayacaktır; "Kocası
yaşamında ne aranuşnr? Neden böy-
le bir ilişkiye gerek duymuştur? Ne-
den bütün bunlardan kendisinin ha-
beri olmanuşnr? Kocasımn nasıl bir
yaşamı olmuştur ve kocası gerçekte
kündir?"
Bütün bunlar belki de herkesin
kendisine ve çevresine ilişkin sorma-
sı gereken sorulardır. Doktor hanım
araştırmalarını ilerlettikçe. kocasımn
erkek sevgilisinin çevresinde yeni bir
dünyanın döndüğünü anlar. Kocası
Massimo. erkek sevgilisi Michele ile
arkadaşlannın yanında kendisinin hiç
bilmediği özelliklerini göstermekte-
dir, örneğın yemek pişirmekten çok
hoşlanmaktadır ve pişirdiği yemekle-
re kendi yaratıcılığını katmaktadır.
Bu yeni tanıdığı evde, siyasal sığın-
macı olduğu ima edilen Serra vardır
(Serra Yılmaz), bir transseksüel var-
dır, çok iyi başka arkadaşlar, kadınlı
erkekli bır dost grubu vardır, hasta
yatağında bakılan Ernesto vardır.
Hepsi de bir arada yaşamakta, şaka-
lar yapmakta, birlikte yemekler yap-
makta, neşelı, dayanışma içinde bir
hayat sürmektedirler. Hepsinin de dı-
şarda işleri vardır. Michele halde ça-
lışmaktadır, işinde çok da başanhdır.
Aralanndakı farklılıklan hıç de ya-
dırgamamakta, önyargısız tutumla-
nyla ortak bir dostlukla yaşamlanru
sürdürmektedırler. Antonia, grubu
tanıdıkça yakınlaşmakta, ilk anlann
karşı duygulanndan uzaklaşmakta, o
zamana kadar hiç görmediği bu dost-
luk dolu yaşama katılma isteğini en-
gelleyememektedir. Kendisi için çok
yenı olan birçok şeyi hem yadırga-
makta hem de değiştiğini anlamakta-
dır.
Yönetmen Ferzan Özpetek, pek
çok konudakı önyargılann, birbirine
karşı olumsuz tutumlann yakın iliş-
kilerle, birbirini anlamakla nasıl de-
ğişebileceğini anlatmak ıstemektedır.
Dünyada yaşayan cinsel alan önyar-
gılannm, ayn toplum ınsanlannın
birbirine karşı tutumlannın "birbiri-
ni tanıdıkça,birbirine yardım ettikçe,
birbirini anladıkça" ortadan kalktı-
ğını, olaylann "öfekiyanını''anJama-
nın kolaylaştığını ana tema olarak al-
mıştır.
'Cahil Feriler', senaryosuyla, oyun-
culannın duyarlı yorumlanyla, seçi-
len mekânlarla (Roma), çok güzel gö-
rüntülerle ana temasını başanyla ilet-
mektedir. Görülmesi ve değerlendi-
rihnesi gereken bir fılm. Ferzan Öz-
petek adına da yeni bir başanlı adun.
Adını Magritte'in, afişte de kullanılan bir
tablosundan alan "Cahil Periler", 15 yıldır
evli olduğu Massimo'yu bir araba kazası
sonucunda kaybetmesiyle bunalıma giren,
görünürde mutlu yaşamı bir anda un ufak
olan, yolun yansını geçmekteki bır kadın
doktorun. Romalı burjuva Antonia'nın
(Margherita Buy) değişimini konu ediniyor.
Çeyrek yüzyıldır Italya'yı mesken tutup
asıstanlıktan yetişerek 'egzotik-oryantalist'
"Hamam'' ve "Harem Suare"yle adını
duyuran yönetmen Özpetek'in seyirci ve
eleştirmenlerce beğemlen 3. filmi "Cahil
Periler
w
i, en çok kan bağını önemsemeyen,
alternatif, yeni bir komünal aile tipi sunuşuyla
sevdik biz. Festivallerde çeşitli ödüller
kazanan bu olay-filmin başansında, çızdiği
'sahici' karakterleri, yoğun 'içtenöği' ve
insancılhğı, mizahı ve Akdeniz duyarlığı başı
çekiyor. Günün birinde kocasına ait bir
tablonun arkasındaki ithaf'tan iz süren
Antonia, kapıldığı"kocasuını bir metresi
olduğu kuşkusu"nun (cıns farkıyla)
doğrulanmasının yam sıra, 7 yıldır
Massimo'nun hiç bilmediği bir başka hayatı-
ailesi ve dost çevresi olduğu gerçeğiyle apışıp
kahyor, kocasmm eşcinsel Michele'le
(Stefano Accorsi) yıllardır beraber olduğu
gerçeğini sindiriyor. Cahil Periler, işte bu
birbirlerine hep kol kanat geren. yaşamamn
tadını çıkaran, büyük aile sofralannda
toplaşıp neşeli muhabbetlere dalan,
dayamşma, hoşgörü ve anlayış içindeki,
aralanndan birinin tevekkülle ölümü
bekJediği marjınal Michele ve dostlandır
aslında. Herkese açık bir komün halinde
yaşanan, cömert, sıcak, geniş bu homo aile,
Antonia'nın duygusal eğitimini ve
dönüşümünü sağlıyor. Nâzun'ın Toplu
Eseri'yle Serra-Koray'ın varlığı biraz
hikâyeye yamanrruş izlenimi verse deL
Ahnodovar etkileri taşısa da sonuçta Ozpetek,
günümüz dünyasmda. eş ya da karşıt cinsler
arasındaki hemen hemen her çeşit sevgi
ilişkisüıi sığıştırmış, genelde sıcak bir elektnk
yayan bu üçüncü ve bizce en iyi filmine.
Le Fate Ignoranti / Yönetmen:
Ferzan Özpetek / Senaryo: Gianni
Romoli, F. Özpetek / Kamera:
Pasquale Mari / Müzik: Andrea Guerra
/ Oyuncular: Margherita Buy, Stefano
Accorsi, Andrea Renzi, Erica Blanc,
Serra Yılmaz, Gabriel Garko, Koray
Candemir / Italya 2001 (WB)