Katalog

17 EKİM 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Şamfcr'dan Sezer'esuçtama • AJNKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in halkoylaması karanna tepki gösteren MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır, "Sayın Cumhurbaşkanı, sorumsuzluk halini istismar etmiştir. Subjektif bir karar vermiştir. Toplumu tartışma ortasına çekmiştir" dedi. 'Hukukçular ikiye bolündü' • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -TBMM Başkanvekili Murat Sökmenoğlu, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in aldığı karann hukukçulan ikiye böldüğünü ifade ederek. " Cumhurbaşkanı, Meclis'i halka feshettirme düşüncesinde" diye konuştu. DYP: Yanlış düzeltilsin • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Milletvekıli maaş ve özlük haklannı düzenleyen 27. maddenin kabulünden sonra bunun yanlışlığuıa inanarak DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'in talimatıyla Uzlaşma Komisyonu'nun metnine dönülmesi konusunda girişimde bulunduklannı hatırlatan DYP Grup Başkanvekili Alı Rıza Gönül, DYP'nin kamu vıcdanını rahatlatacak, bir düzenleme yapılmasından yana olduğunu bildirdi. Karar sıkınkı yaratn1 ' • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - DSP Genel Başkan Yardımcısı Zeki Sezer, 11 Eylül sonrasında ekonomide yaşananlar dikkate alındığında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in aldığı karann sıkıntı yaratacağını düşündüğünü belirterek, 'Bu süreç aşılacaktır. Vatandaşa, gidilecektir. Vatandaştan korkmaya gerek yok. Türkiye'yi bu hale popülist politikalann getirdiği de unutulmamah" dedi. Kutan hükümete yüklendi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - SP Genel Başkanı Recai Kutan, Milletvekilleri özlük haklan konusunun yersiz ve zamansız gündeme getirildiğini belirterek, " Siyaset kurumunun daha da yıpranmasına neden oldular. Şımdi referandumla, millet ile miHetvekilleri karşı karşıya getiriliyor. Bu yanlıştır" diye konuştu. SP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Bekaroğlu, Meclisin referandumdan sonra çalışamayacağını söyledi. AKP: Yanlış yetki kullanımı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - AKP Grup Başkanvekili Salih Kapusuz, Meclisin hatasını fark ederek düzeltme çabasına girdiğini savunarak, "Ne yazık ki Sayın Cumhurbaşkanı Türkiye'nin şartlannı hiç dikkate almadı. Sayın Cumhurbaşkanı'nın, Meclis'e iade yetkisi varken halkoylamasını tercih etmesi yanlış yetki kullanımıdır" dedi. Hükümet 'maaş artışı ve kıyak emeklilik' için halkoylamasını göze alamıyor Meclis çözümanyorANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM ve hükü- met, mılletvekillerinin maaş- lannın arttınlması ve kıyak emekliliği düzenleyen anaya- sanın 86. maddesinin halkoyu- na sunulmasını göze alamadı. Bakanlar Kurulu'nda, Cum- hurbaşkanı Ahmet Necdet Sezerın onayladığı 33 anaya- sa değışikliği maddesinin bu- gün Resmi Gazete'de yayım- lanması benimsendi. Sezer'in, 86. maddeye ilişkin halkoyla- ması karannın ise Resmi Ga- zete'de yayımlanmaması ka- rarlaştınldı. Böylece, anayasa değişikliğiyle cumhurbaşkanı- Hukukçular Hükümetin iadesi yasalara aykırı ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Anayasa hukukçulan, hükümetin, Cumhurbaşkanhğfndan çıkmış bir karan Çanka- ya Köşkü'ne iade etmek gibi bir hakkımn bulun- madığını vurguladılar. Anayasa hukukçusu Prof. Dr. lbrahim Ka- boğlu, hükümetin geliş- tirdıgi yöntem için, "Burada, anayasa de- ğişiklikleri Resmi Ga- zete'de yürürlüğe girse bile, kısmen veto etme hakkı geçerli olmaz. Sezer, bu istemi yaptığı zaman, dün (önceki gün) itibanyla anayasa yürürlüğe girmiş de- ğil" dedi. Sezer'e veri- len kısmı veto hakkının ancak bundan soraki de- ğişiklikler için geçerli olacağını belirten Ka- boğlu, "Hükümet refe- randum kararını Köşk'e gönderirse, Se- zer de bunu aynen iade edecektir. Hükümetin bunu Resmi Gazete'de yayımlamaktan başka seçeneği yok" görüşünü kaydetti. Kaboğlu, TBMM'nin yapabilece- ği tek şeyin 86. maddeyi tamamen yürürlükten kaldırmak olduğunu an- cak, o zaman halkoyla- masına gerek kalmaya- cağını söyledi. "Yanlışta ısrar ediliyor' Prof. Dr. Doğan So- yaslan da hükümetin yanlışta ısrar ettiğini söyleyerek, "Bu, baka- nın bir kararı olsaydı Başbakan bunu iade ederdi. Ama Bakanlar Kurulu'nun böyle bir hakkı olamaz" görüşü- nü kaydetti. Soyaslan, hukuki açıdan referan- dumdan kaçılmasının artık olanağı bulunmadı- ğmı belirterek. "Yapıla- cak tek şey, yasaya ge- çici bir hüküm konula- rak, referandumun ge- nel seçimlerle birlikte yapılmasının sağlan- masıdır" görüşünü dile getirdi. • Anayasanın 86. maddesinin halkoyuna sunulmasını göze alamayan hükümet, Sezer'in onaylamadığı maddeleri dışanda bırakıp onayladıklannı Resmi Gazete'de yayımlama karan aldı. Hükümetin Sezer'den 86. maddeyi TBMM'ye göndererek değiştirilmesinin yolunu açmasmı isteyeceği belirtildi. nın tek tek maddeleri veto et- me hakkının yürürlüğe sokul- masını hedefleyen hükümetin, halkoylaması karannı yeniden Çankaya Köşkü'ne iade ede- bileceği öğrenildi. Hükümetin karannda. bugün yapılacak Yüksek Seçım Kurulu (YSK) toplantısı da etkili oldu. YSK, bu sabah yapacağı toplantıyla. milletvekili maaşlanna ilişkin halkoylamasını düzenleyen 86. maddevi ele alacak. YSK, bu maddenin de Resmi Gaze- te'de yayımlanmasına ka- rar verirse referandum kara- n da yürürlüğe sokulacak. Sezer'in referandum karan, dün, önce liderler zırvesınde daha sonra Bakanlar Kuru- lu'nda tartışıldı. Referandu- mun getireceği propaganda süreci ve halkoylamasıntn so- nuçlanndan korkan hükümet, Sezer'in girişimiyle düştüğü güç durumdan kurtulma for- müllerini tartıştı. Alınan bilgi- ye göre toplantıda konuşan Başbakan Yardımcısı Hüsa- mettin Özkan, Sezer'in siya- si davrandığını ileri sürdü. Toplantıda, Sezer tarafından onaylanan anayasa değişikliği maddelerinin Resmi Gaze- te'de yayımlanması, Cumhur- başkanı "nın halkoylaması iste- diği 86. maddenin ise yayım- lanmaması kararlaştınldı. Böylece, yürürlüge giren ana- ÇİZMEDEN YUKARI MUSAKART VALLA BU Ma4N£-IĞJ GÖRPÛGÜ M BÜVLİ 2H1İMM!.. m.kart(a superonline.com.tr yasa değişikliğiyle Cumhur- başkanı'na "seçenekli veto" hakkınuı tanınacağını savunan hükümetin, Sezer'den, madde- yi TBMM'ye geri gönderme- sini isteyeceği kaydedildi. Partilerarası Uzlaşma Ko- misyonu, dün TBMM Başkanı Ömer îzgi başkanlığında top- landı. Cumhurbaşkanı Se- zer'in karannı değerlendıren Îzgi, hayal kınklığı içinde ol- duğunu, anayasanın bir mad- desinin halkoyuna götürülece- ğine ıhtimal vermediğini bil- dirdi. Îzgi, şu görüşleri dile getirdi. "Ben ve Başbakan Ecevit tarafından açıklama- larda bulunulmuş. ana- yasanın 86. maddesinin bugünkü kabul şeklinin değiştirileceğini açılda- mıştık. Milletvekilleri, maaşlarının artmasını önleyecek yeni bir dü- zenleme yaptı. Elbette sayın Cumhurbaşka- nı'nın takdirleridir, an- cak bu takdir başka yollara gidilerek kulla- nılsa daha iyi olurdu." Îzgi, "Bundan sonra ne olur" sorusu üzerine Meclis'in aklıselim için- de davranacağını kayde- derek kriz sürerken 50 trilyona yakın bir masrafı gerektiren halkoylaması- nın önlenmesi için yeni düzenlemenın bir an ön- ce gerçekleştirileceğini söyledi. Îzgi, DYP tara- fından imzaya açılan 86. maddeye ilişkin metın üzennde çalışıla-cağmı kaydetti. Partilerarası Uzlaşma Komisyonu'nda ise tek maddelik değişiklik yen- ne cumhurbaşkanının yetkilerinin daraltılması- na ilişkin düzenle- mele- rin de yer aldığı 16 mad- delik bir paketin getiril- mesi eğilimi ağırlık ka- zandı. Ancak, Sezer'in karannın hemen ardın- dan yetkilerinin pakete alınmasının "misilleme olarak algılanacağı" kaygısı da dile getirildi. Milletvekilleri ile emekli maaşı alacaklann sayısı 5 bini buldu Köşk önce maliyet hesapladıBAHAR TANRISEVER ANKARA - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in, anayasa değişiklik paketindeki milletvekillerine kıyak ma- aş öngören düzenlemeyi halkoylaması- na götürme karan vermeden önce mali- yet hesabı yaptığı ortaya çıktı. Cum- hurbaşkanhğı'na yakın kaynaklar, hal- koylaması bedeli ile kıyak dü- zenlemesinin getireceği ek ma- liyetin karşılaştınlabilecek ra- kamlar olmadığmı belirtirken, "Birisi 3-5 trilyonluk bir şey, diğeri her ay o kadar. Hangi- sinin daha kamu yaranna ol- duğunun hesabı gerekir" diye konuştular. i Kıyak maaş düzenlemesi ne- deniyle millervekilleri ve sayılan 5 bi- ne ulaşan milletvekıli emekli aylığı alanlar için yılhk oluşacak ek maliyet 48.5 trilyon liraya ulaşıyor. Bu maliyet- le bir yılda toplam 24 bin 250 kişi asga- ri ücretle istihdam edilebiliyor. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Se- zer'in milletvekillerine kıyak maaş ön- gören düzenlemeyi halkoylamasına gö- rürme kararı vermesinin yankılan sürii- yor. Sezer önce iadeyi düşündü Sezer'in yakın çevresine. anayasa de- ğişikliği paketini tümüyle Meclis'e ia- de etmeyi düşündüğünü ancak, millet- vekilleri maaşlanna ılışkın itirazlan ne- • Cumhurbaşkanlığrna yakın kaynaklar, halkoylamasına harcanacak para ile kıyak maaşın maliyetlerinin dahi karşılaştınlamayacağını söylediler. Kıyak maaşın ek maliyeti 48.5 trilyon olacak. Bu maliyetle bir yılda toplam 24 bin 250 kişi asgari ücretle istihdam edilebiliyor. masma karar verdigi bildirildi. Cumhurbaşkanlığı'na yakm kaynak- lar, referandum ile kıyak maaşın mali- yetlerinin hesaplanması gerektiğini vurgularken, "Hangisinin daha kamu yaranna olduğunun hesabı gerekir. Bu konuda çok ayrıntılı bir karşüaş- tırma yapümış değil ama açıkça çok farklı olacağı belli. Birisi 3-5 trilyon- luk bir şey, diğeri her ay o ka- dar. Mukayese edilebilecek yakın rakamlar değil" diye konuştular. deniyle reformlann hiçbirinin geçiril- meyeceği çekincesini dile getirdiği öğ- renildi. Sezer'in, TBMM'nin olası bir engel- lemesi karşısında kendisinin "özgür- lükçü anayasayı ve reformları" önle- diği gerekçesiyle hedef haline gelebile- ceği düşüncesinden hareketle halkoyla- Ek maliyet 48.5 trilyon Kıyak düzenlemesiyle, mevcut 441 millervekili için oluşan ek yıllık maliyet 8.5 trilyon lira olarak hesaplanıyordu. Emekli Sandığı verilerine göre de 4 bini emek- li olmak üzere dul ve yetimlerle birlik- te yaklaşık 5 bine ulaşan millervekili emekli aylığı alanlar için de aylık 673 milyon liralık fark üzerinden yıllık 40 trilyon lira maliyet oluşacaktı. Böylece kıyak düzenlemesinin 1 yıllık getirece- ği yük 48.5 trilyon liraya ulaşacaktı. 7 Mart 1931 günümüze ışık tutuyor Geçmişten ders abnakAYKUT KÜÇÜKKAYA Türkiye'nin içinde bulunduğu "eko- nomik darboğaza" karşın özlük hak- lannı düzenleyen 86. madde değişikli- ğiyle maaşlanna "hatın sayıhr zam" yapmaktan geri kalmayan milletvekil- lerinin "maaş zammı ve kıyak emek- liliği" Çankaya Köşkü'ne taİalırken ar- şivin tozlu raflan milletvekillerine "ders veriyor". 81 yıl öncesı... Istanbul Mebusan Meclisi 6 Mart 1920'de Ingilizlerce ba- sıldığında Meclis Ankara'ya taşınır. Yurdun dört bir yanından gelebilecek milletvekilleri için öğretmenevi binası tahsis edilir. Milletvekilleri burada tabi- ri caizse kışla hayatı sürmektedir. Ko- ğuşlar yatakhane haline getirilir, karyo- lalar yetmeyince yere yataklar serilir. Cumhuriyet gazetesınin kurucusu İz- mir Milletvekili Yunus Nadi, o döne- min meclisini ve milletvekillerinin ya- şamını bugüne de ışık tutan anılannda şöyle anlahr: "Çok vakit geçirmeksizin orada derhal bir tabldot teşkilatı yaptık. Sabah kahvaltısından akşam yeme- ğine kadar bütün o günlerin meşru- bat ve mekülatı tarafımızdan münte- hap ve kendi arkadaşlarımızdan mü- teşckkil bir idare hey'eti tarafından tenıin ediliyor ve adam başına günde 48-55 kuruşa mal oluyor. Hesaph ha- reket etmeğe mecburuz... Bundan memnun olanlar çoktur. Büyük adamlann bazen ne çocuk şeyler ol- duğunu Darülmualh'min yemekha- nesindeki cemaatin şakraklığında keyif ve zevkle temaşa ederdim." Tam 70 yıl öncesi... Tarih: 7 Mart 1931. 1929 yılında tüm dünyayı saran ekonomik buhran genç Türkiye Cum- huriyeti'ni de derinden etkiler. Meclis üyeleri. ülkenin içinde bulunduğu ağır ekonomik krizi gerekçe göstererek 9 ay önce 500 lira olan maaşlannı yüzde otuz oranında indirerek 350 lira yapar- lar. Bununla da yetinmezler aynca 300 hra olan yıllık yolluklanru da 125 lira- ya indirirler. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atarürk. Mechs'e teşekkür etmeyi ihmal etmez. Cumhurbaşkanı Atatürk, 1 Kasım 1931 "de TBMM'de milletvekillerine şöyle seslenir: "Cihanşümul buhranın tesirlerine karşı her yerde yeni vergilerle tedbir aranırken TBMM bilalds bazı vergi- leri indirmek gibi fevkalade cesura- ne bir hareket ihtiyar etti. Yatandaş hayatında tedbirlerini/in tesirleri ha- yuiı olarak mahsustur." 70 yıl sonra... Maaşlannı yüzde 33 oranında arttıran milletvekldlerinin "zam yasası" Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezeri aşamazken ne acı bir gerçek ki asgari ücretin 122 milyon lira olduğu bir dönemde yaklaşık 3 mılyar lira alan MHP'li bir vekil, "Aç susuz mu dolaşacağız" diye halka dert yanıyordu. POLİTİKA GUNLUGU HİKMET ÇETİNKAYA Halkın Sessizliği... Gökyüzü bir açıp bir kapıyor. Sonbahar artık ya- vaş yavaş hissediliyor... Akşam televizyon kanallarının karşısına geçip ABD uçaklarının Afganistan'ı bombalamasını iz- liyor, yoksul insanların çığlıklannı duyuyoruz... Havalar bir hayli soğudu... Grip salgını da var!.. Avare yaz düşieri, tutkuları geride kaldı... Gözlerdeki p deniz fısıltısı kayboldu... Kış kapıda!.'. Yaşamın ağır koşullan, toplumu derinden vuru- yor!.. Türkiye Cumhuriyeti, tarihinin en kötü günlerini yaşıyor!.. Genç bir kadın "Açım" diye bağırıyor; bir genç adam, "Iş bulamazsam intihar edeceğim" diyor... Türkiye ekonomisinin her geçen gün kötüye git- tiğini, sanırım sadece Bülent Ecevit, Mesut Yıl- maz ve Devlet Bahçeli göremiyor... Büyük kurtarıcı Kemal Derviş'ın süngüsü iyice düşmüş!.. Kimı sanayici ve işadamları açık açık şöyle di- yor: "Sayın Derviş 'in ekonomikprogramının ne oldu- ğunu bugüne kadar anlamış değiliz..." Ama Kemal Derviş'i savunanlar da var... Diyoriar ki: "Ne yapsın Derviş? Hükümetin içinde üç parti yok mu? Üç parti ayn ayn tavır sergilemiyor mu?" Dervış'e karşı çıkanlar öfkeli... Yanıtları şu oluyor: "Derviş, IMF ve Dünya Bankası'nı hakem olarak gördü. Bu da onun gücünü yok etti." Yanıt hazır, Derviş'i destekleyenlerden: "Ne yapsaydı, yani oturup seyretse miydi..." Dervış'e karşı olanlar: "Işine bakacaktı. Hükümetı IMF, Dünya Banka- sı, kamuoyu ve ekonomik çevrelere şikâyet etme- yecekti." ••• ABD, Afganistan'ı bombalarken yoksul insan- lann acısı televizyon ekranlarına yansıyor... Giyimleri ve kuşamlarıyla aydınlığa değil, karan- lığa koşuyor bu insanlar!.. Sarıklanyla, şalvarlarıyla, sakallarıyla erkekler ortaçağ karanlığını yansıtıyorlar... Peki ya kadınlann durumu?.. Içler acısı!.. Tum bu yaşananlar karşısında Türkıye'ye bak- tığımızda neler söyleyebıliriz? Türkiye laik, demokratık bir ülke!.. Ama!.. Yoksulluk giderek artıyor Türkiye'de de... Ekonomik bunalım ağırlaşınca, dar gelirli, top- lumdan dışlanıyor!.. Bu durum kimin işine yarıyor? Dın bezirgânlannın!.. Yoksul kesimler seslerini ancak din bezirgân- larına duyuruyorlar, kurtuluşu onlarda arıyorlar!.. Işte asıl tehlike burada başlıyor!.. Toplumdan soyutlanıp birkenara rtilme, onları bir yerlerde örgütlüyor... Bugün Istanbul'un varoşlarında binlerce işsiz genç terör odaklarına doğru yöneliyor!.. Bir televizyon kanalında ızledim... Istanbul'un taşında toprağında altın olduğunu sanan genç adam, Guneydoğu'dan gelmiş ve iş arıyordu... Muhabır sordu: "Neden Istanbul?" Yanıt: "Ne yapsaydım yani, dağa mı çıksaydım..." ••• Gökyüzü bir açıp bir kapıyor. Sonbahar artık ya- vaş yavaş hissediliyor... Başkent Ankara'da siyaset kilitlenmiş... Yolun sonuna gelen Bülent Ecevit ve koalisyon ortakları, 2001 yılını belki atlatabilecekler!.. Peki, 2002 yılında ne yapacaklar? IMF ve Dünya Bankası, Türkiye'ye yüz vermi- yor!.. Ecevit, televizyon kanallanm tek tek dolaşır- ken sıkıntılı. Diyor ki: "IMF ve Dünya Bankası önemli katkılarda bulun- du. Ama 11 Eylül'den sonra katkının büyük bölü- mü eriyip gitti!" Dün sabah Cağaloğlu'ndan Yeşıldirek'e doğru yürürken esnafla konuştum... Hepsi kan ağlıyordu!.. Istanbul'da bir günü ekmek yiyerek geçiren ailelerin sayısı artıyor!.. Umutlar ise giderek tükeniyor!.. Halkın sessizliği bir gün çığlığa dönüşürse Tür- kiye'yi yönetenler ne yapacak? hikmet.cetinkayaı/cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 Yetkisini kullandı' DenizBaykaVdan Sezer'e tam destek ANKARA (Cum- huriyet Bürosu) - CHP Genel Başkanı Deniz Baykal. Cum- hurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in ana- yasa değişikliği paketi- nin millervekili maaş- lannı düzenleyen mad- desinı halkoyuna gö- türme karanna destek verdi. Cumhurbaşkanı Se- zer, CHP Genel Başka- nı Baykal'ı dün Çanka- ya Köşkü'nde kabul et- ti. Baykal'a Genel Baş- kan Yardımcısı Eşref Erdem ile Genel Sek- reter Önder Sav eşlik ettiler. Köşk çıkışında gazetecilerin sorulannı yanıtlayan Baykal, TBMM'de temsil edil- meyen bir parti olarak CHP'nin görüşlerini kamuoyuna yansıtması gerektiğine inandığını söyledi. Anayasa deği- şikliği paketini genel anlamda olumlu bul- duklannı belirten Baykal, dokunulmazhk ve bakanlann görev sü- releri içerisinde işle- dikleri suçlardan dolayı soruşturma görmemesi konulannın pakette yer ahnamasını yadırga- dıklannı \oırguladı. Se- zer'in milleUekilleri- nin maaşlanyla ilgili maddeyi referanduma götürme karan ahrken \arolan bir yetkisini kullandığını \-ur- gulayan Baykal, "Bu karan herkesin say- gıyla karşılaması la- zun. Sa\ın Cumhur- başkanı, kamu vicda- nının gösterdiği doğ- rultuda davranmış- ür" dedi.