Katalog

IOEKİM 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA AFGANISTAN'DA SAVAŞ ABD yeni cephe açarsa 5. maddeye göre asker vermek zorundayız Türkiye'nin Irakkaygısı •MünKrafe Mtara'yagefyu' •I\NK4RA çCımhuriyet Bürosu) - l_Jrdin Kralı Abdullah'ın crunartesi günü bir g^ürlük çahşma ziyareti i«çir Ankara'ya geleceği öğrenildi. Abdullah'ın t«rraslan kapsammda CTunhurbaşkanı Ahmet : P-«Jecdet Sezer, Başbakan Büfcnt Ecevit ve Dış-şleri Bakanı Ismail CTen ıle bir araya gelmesi t>ekleniyor. Temaslarda - A.fganistan operasyonu, terorizmle mücadele. - Orttdoğu banş süreci ve ifccilı ilişkilerin tüm boyatlannın ele ahnacağı k-ayiedilıyor Genelkurmay açıklaması • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Genelkurma} Başkanlığı, . son günlerde bazı basın yayın organlannda yer alan savunma irıalelerinde yolsuzluk iddialanyla ilgili olarak açıklama yaptı. Projelerde çıkan olan şirketlerin kamuoyunu yönlendirmek ve karar sürecinde etkilı olan tnakamlan etkilemek için gihşimlerde bulunduğuna işaretedilen Genelkurmay açıklamasında, "Projeler, . her konuda yüzlerce . uzmanınaktif olarak , katıldığı, önemli olanlannın devletin en ûst düzey kurullannda tartışıldığı ve karar verildiği yapısal düzenlemeler şeklinde gerçekleşmektedir" denildi. Gürel: Borçlar ertelensin • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel, Bakanlar Kurulu toplantısında ekonomiden sorumlu Devlet Bakaru Kemal 1 Derviş'in ABD'deki temaslanna da değinerek, "Türkiye'nin IMF'ye ve Dünya Bankasf na olan borçlan Pakistan'a olduğu gibi ertelenebilir. Bu konuda Derviş'in bir girişimi oldu mu?" diye sordu. Araya giren bazı bakanlar, Türkiye ile Pakıstan'ın karşılaştınlamayacağını belirttiler. Pakistan'ın ateş hattında olduğuna . işaret eden bakanlar, aynca aynı yöndeki bir istemin Türkiye'nin ulusal onuruyla bağdaşmayacağını söylediler. Usame aöı taıtışması • ANKARA (AA)- Içişleri Bakanlığı yetkilileri, çocuklanna - "Usame" adını vermek isteyen iki ailenin ; talebiyle ilgili olarak, "Kanun ve yönetmeliklerin nüfus memurlanna adı kabul . etmeme konusunda bir yetki tanımadığını" bildirdiler. Belçika'nın _ Anvers şehrinde oturan . bir Türk ailesi ile '. Trabzon'un Hayrat üçesinde oturan bir aile, bir süre önce çocuklanna "Usame" adının verilmesi talebiyle Trabzon Nüfus Müdürlüğü'ne başvurmuş, müdürlük ' yetkilileri de görüş almak üzere konuyu îçişleri Bakanlığı'na bildirmişti. Yılmaz'a savaş engeli • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD'nin Afganistan'a yönelik operasyonu ANAP lideri ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ın Diyarbakn" çıkarmasına engel oldu. Yılmaz, yaklaşık 30 milletvekili ile birlikte Dicle Üniversitesı'nin açıhşına katılacak ve HADEP'li Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Feridun Çelik'i kabul edecekti. ANKARA(Cumhuriyet Bü- rosu)-Türkiye, ABD'nin tero- rizmle mücadele kapsamında başlattığı "Sonsuz Ozgürlük" operasyonunun başta Irak ol- mak üzere başka bölgelere de yayılması ve olası bir mültecı akınından kaygı duyuyor. ABD'den, Afganıstan'ın ar- dından sıranın Irak'a gelece- ğine ilişkin güçlü mesajlann gelmesi üzerine olası gelişme- ler, Çankaya Köşkü'nde yapı- Büyükelçi Pearson ABD'nin istemleıi bitnriyorANKARA (CumhuriyetBü- rosu) - Türkiye'den askeri des- tek isteyen ABD'nin istemleri bitmiyor. ABD Büyükelçisi Robert Pearson, Dışişleri Ba- kanlığı'na yaptığı günlük ziya- rette "istihbarat, örgütlerin banka hesaplan, askeri veinsa- niyardımlar" konusunda ışbır- liği olanaklannı görüştü. Pearson, dün sabah saatlerin- de Dışişleri Bakanlığı'na gıde- rek Müsteşar Büyükelçi Uğur Ziyal ile bir araya geldi. Gö- rüşmenin ardından bir açıkla- ma yapan Pearson, "Özel bir mesaj mıgetirdiniz" sorusuna, "Üzgünüm, kamuya açıklan- maması gereken şe\ler konu- sunu anlayışla karşıla>acağuuz- dan eminim" yanıtını verdi. Türkiye'den asker istemedik- lerini belirten Pearson, Türki- ye'yi Irak konusunda anladık- lannı da belirterek "Bu konu- da aramızda bir anlaşmazhk yok" diye konuştu. Ziyal'in görüşme sırasında terorizmle mücadelede ABD'den bazı istemlerde bu- lunduğu belirtildi. • Hükümetin iki kaygısı var. 1-Yeni cephe Irak'a açılırsa Türkiye, NATO koşullannda otomatikman savaşa girer. 2-Savaşın Irak ve diğer ülkelere yayılması durumunda ise Türkiye'ye büyük mülteci akınlan olur. lan devlet zirvesinde de ele alındı. Dışişleri Bakanlığı'nın olası mülteci akınlanna karşı bir çahşma başlattığı öğrenil- di. TBMM Başkanı Ömer lz- gi, savaşın Özbekistan'a sıçra- dığını, başka ülkelere de yayı- lacağını kaydetti. ABD ile Ingiltere'nin Usa- mebin Ladin ve Taieban'a yö- nelık başlattığı Sonsuz Özgür- lük operasyonunun başta Irak olmak üzere Türkiye açısın- dan önem taşıyan ülkelere de yayılması olasılığı Ankara'yı en çok düşündüren konu ola- rak öne çıkıyor.. Çankaya Köşkü'nde Cum- hurbaşkanı Ahmet Necdet Se- zerbaşkanhğında yapılan dev- let zirvesinde olası senaryolar arasında Irak konusunun da ele alındığı öğrenildi. Anka- ra'da yapılan değerlendirme- ÇÎZMEDEN YUKARI MUSAKART •VıtMrs»' t£r^~*»??A [email protected] lerde şu unsurlar ön plana çı- kıyor: - ABD yönetiminde etkin bir grup, Irak ile Bin Ladin arasında bir bağlantı olduğu görüşünden hareketle 10 yıl önceden kalan hesabın görül- mesi için bastınyorlar. Bunu sağlamak için bazı basın araç- lanm kullanıyorlar. Eğer ABD'de Irak'a saldın konu- sundabirkararçıkarsa, söz ko- nusu bağlantıyla ilgili kanıtla- n da gündeme getirebilecek- lerdir. - NATO'nun 5. madde kara- n, Irak için de geçerli olacak- tır. ABD'nin NATO'ya suna- bileceği bir kanıtın ıtiraz edil- meden kabul edilmesı bekle- nebilir. Bu durumda NATO üyesi olarak Türkiye de ABD'ye destek vermek duru- munda kalabilir. Bu durum, Türkiye ile Irak'ı da karşı kar- şıya getirebilir. 'Mülteci sorunu büvüyecek' TBMM Başkanı Izgi, Baş- bakan Bülent Ecevit ile görüş- mesinin ardından şunlan söy- ledi: "Şu anda Özbekistan'da böyle bir olay yaşanıyor. Ora- ya sıçranuş durumda. Başka ülkelere de sıçrayacağı belli. Çünkü savaşüan Taleban yö- netimi ve Usame bin Ladin, dünyayla bu konuyu paylaşır- ken terörist eylemi kendisine seçenek olarak seçmiş. O ey- lemler nereden geleeek, nasd gelecek, ne zaman gelecek bel- fideğOL" Cumhurbaşkanı Sezer ise dün bir soru üzerine ope- rasyonun Irak'a sıçramasuun gündemde olmadığını söyle- di.Yapılan değerlendirmeler- de, savaşın yayılması duru- munda mülteci sorununun da- ha da büyüyebileceği belirtil- di. Dünya devletlerinin bir araya gelerek gerçekleştirdik- leri operasyonun sonuçlannın da ortaklaşa karşılanmasi ge- rektiği görüşündeki Türkiye, NATO'nun da sorunla ilgilen- mesini istiyor. MHP lideri Bahçeli, operasyonun Afganistan'la smırlı kalması gerektiğini söyledi Macera arayışına ginneyiz MHP lideri Devlet Bahçeli, grup toplaııtısında. ABD'nin Afganistan'a yönelik operasyonunu değerlendirdL ANK4RA (Cumhuriyet Bürosu) - MHP Genel Başka- nı ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli, Afganistan'a yönelik saldınlarda Türki- ye'nin macera arayışına gir- meyeceğini belirterek operas- yonun Afganistan'la smurh kalması gerektiğini söyledi. Türkiye'nin uluslararası söz- leşmelerden kaynaklanan yü- kümlülüklerini yerine getire- ceğini, ancak bölgesinde yeni riskler üstlenmeyeceğıni vur- gulayan Bahçeh, savaşm Orta- doğu'ya yayıhnası olasıhğm- dan duyduğu endişeyi dile ge- tirdi. MHP lideri Devlet Bahçeh, dün partisinin grup toplantı- sında Afganistan'a yönelik operasyona ilişkin gelişmele- ri değerlendirdi. ABD ve ln- giltere'nin Afganistan'da da- ha önceden belüienmiş hedef- lere yönehk geniş kapsamlı bir harekât başlattıklannı anunsa- • Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli, terörle mücadele konusunda Türkiye'nin, ABD'nin yanında olduğunu söyledi. Uluslararası sözleşmelerden kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirileceğini belirten Bahçeli, "Ancak Türkiye, bölgesinde yeni riskler üstlenemez" diye konuştu. tan Bahçeli, "Terorizmfc mü- cadele çerçevesinde başlanlan bu harekânn somut hedefler- lesınırhkaunasıvesrvilhalkın zarargörmesininmutlakaön- lenmesi gerekmektedir. Uzun süredirbüyük ısüraplarçeken Afgan hallo, yeni acılarla kar- şı karşrva bırakümamahdjr" dedi. ABD'nin yaptığı mücade- leyi de anlayışla karşıladıkla- nnı belirten Bahçeli, hüküme- tin gelişmeleri çok yönlü ola- rak izlediğine dikkat çekti. Bahçeli, "Türk devleti hiçbir Şi-küde lasa vadeli endişelerie hareket etmemekte, macera arayışuıa girmemektedir. Çünkü,çokboyutluve gerçek- çi bir potitika izkmenin öne- mi vegerekBhgine manmakta- du" w diye konuştu. Operasyonun kapsamı Bahçeli, grubun basuıa ka- pah bölümünde yeniden söz alarak operasyonun kapsamı konusundaki endişelerini dile getirdi. Savaşm nereye kadar gideceği ve kapsamı konusun- da bir belirsizlik yaşandığını anlatan Bahçeli, ABD Başka- nı George Bush'un "çok yön- lü ve kapsamh bir operasyoo olacak" biçiminde açıklama- lar yaptığı ve BM'den yetki is- tediğini anımsattı. Türkiye'den şu ana kadar herhangi bir istekte bulunul- madığmı, asker gönderilmesi konusunun da görüşühnediği- ni kaydeden Bahçeli, Başba- kanlık tezkeresinin gelişen ko- şullara göre genel bir yetki ön- gördüğünü söyledi. Bahçeli, şu görüşleri dile getirdi: "Uluslararası södeş- melerden kaynaklanan yü- künüülüklerimizi yerine geti- receğiz. Ancak Türkiye,bölge- sinde yeni riskler üstlenemez. Bush'un acüdamalannda neyi kastettiğl ne istediği büinmi- yor. Taleban yönetimini değiş- ririp teröristkri yok etmek mi isteniyor\"oksaOrtadoğuyada Orta Asya'nm coğraf> ı ası ye- niden şekülendirilmek mi iste- niyor? Terörlemücadele konu- sunda ABD'nin yarundayız. Ancak bu operasyon nereye kadar gkkcek, beffi değO. Af- ganistan'dansonraeğer dönüp yanm kalan işimi tamamlaya- ynn derse iş o zaman Ortado- ğu'ya getir' ASKER GÖNDERME TARTIŞMASI Hükümet destek bulamaclı ANKARA (CumhuriyetBürosu) -Hükümet, Afgarustan harekâtına asker gönderme konusunda DYP dışındaki muhalefet partilerinden destek alamadı. AKP Genel Baş- kanı Recep Tayyip Erdoğan. hükü- meti "ABD'nin siyasi noter kâtibi" obnakla suçlarken, SP Genel Baş- kanı RecaiKutan da hükümetin ül- keyi bir maceraya sürüklemeye hakkırnn olmadığını vurguladı. Misilleme konusunda daha önce ABD'yi destekleyen AKP Genel Başkanı Erdoğan. partisinin dünkü grup toplantısında farklı değerlen- dirmeler yaptı. Genelkurmay Baş- kanı Orgeneral Hüscyin Krvnkoğ- hı'nun 'Heröre tannn getirilmesi" önerisini destekleyen Erdoğan, "Terörün tüm dünya tarafmdan kabul görecek ortak bir tanunı ya- pıhnası geekir'' diye konuştu. ABD'nin elde ettiği kanıtlan orta- ya koyamadığını belirten Erdoğan, daha önce nokta operasyondan söz edilmesine karşm, şu andatüm Af- ganistan'ı kapsayan bir saldın yü- rütüldüğünü ve bunun soru işaret- leri yarattığıru söyledi. Recai Kutan da, operasyonun "derhaldurdurulmasını" isterken, ABD'nin ne istediğini bile bilme- den Türk hükümetinin destek açık- lamalan yaptığını söyledi. "A^ga- nistan'a bomba yağdvarakterörle mücadele edikmez" diyen Kutan, "Nereye asker gönderiüyor, niye gönderinyDr. Hedefi ve sonucu bel- liobnayan bir maceraya Türkiye'yi atmaya hakkınız var mı? Türkiye böyle bir savaşm içine girmemeİi- dn-" görüşünü dile getirdi. (JlLLER: HÜKÜMETKARARSIZ Ortadoğu'ya sıçrayacak ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - DYP Genel Başkanı Tansu Çflkr, hükümeti Afganistan'a yö- nelik operasyonda "kararsız'' kal- makla suçlayarak, "Yeni stratejik omşum içinde demokratik ve dip- lomatikaülımı gerçekteştiremeyen bir Türkiye, böyle bir mücadele- nin tüm olumsuzhıklannı yükkne- cek ama nrsatiannı kaçıracakür" dedi. Çiller, dün TBMM'de düzenle- diği basnı toplantısında, Afganis- tan'a yönelik operasyona ilişkin gelişmeleri değerlendirdi. Hükü- meti "kararsız'' olmakla suçlayan Çiller, "Hükümet, 20 gün mektup yazıpyazmamayıtartıştı,5günden beri de Meclis'i bügüendirip bügi- lendirmeyeceğine karar veremedi Yeni stratejik oluşum için de bir büyük demokratik ve diplomarJk atitamgerçekkştiremeyen bir Tür- kiye, böyle bir mücadelenin tüm ohumuzhıklaruıı yüklenecek ama firsatfanıu kaçıracaktu-" dedi. Türkiye'nin, "Ben sizin Ortado- ğu'ya gjrmenizi istemiyorum" di- yemeyeceğini vurgulayan Çiller, olayın Ortadoğu'ya sıçrayacağı yönünde göstergeler olduğunu söyledi. Çiller, "Türkiye, asker göndermelimi" sorusunu yamtlar- ken, "Türkiye, böyle bir işi yapa- caksa, bunu kendi inisiyatifî ve ka- rar mekanizması içinde yerini ala- rak yapmahdır. Zoria ve mahcup bir şekflde bir şeylerin içine çeküi- yormuş ve ödün veriyormuşçasma değü, teröre karşı net tavnnı ve stratejik dengeleri ele alarak yap- mata" dedi. POLİTtKA GÜINLÜĞÜ HİKMET ÇETtNKAYA ABD ve Şeyh Osman... ABD ve Ingittere, Afganistan'daki 'görünme- yen düşman topraklannı' bombalarken, Başba- kan Bülent Ecevit açıklama yapıyor: "ABD'nin Türkiye'den bir talebiyok!" Bugün Türkiye'nin içinde bulunduğu konumu oldukçazor!.. Önce Bosna'ya sonra Çeçenistan'a Türki- ye'den 'gönüllü savaşçılar giderken' siyasi ve devlet erki onları 'kahraman' olarak görüyordu!.. Avrasya Feribotu'nu Trabzon limanından ka- çıranlar hakkında başta medyamız olmak üzere Türkiye'yi yönetenler şöyle konuşmuyortar mıy- dı? "Bu bir terörist eylem değildirt" Şimdi ABD ve Ingiltere, "Afganistan'dan son- ra sıra Irak'ta" derken Ecevit, kara kara düşünü- yor... Isterseniz şöyle beş-altı yıl önceye gidelim ve Türkiye fotoğraflarına bir bakalım... Yıl 1996... Irak Kürdistan Islami Hareket lideri Şeyh Os- man, Türkiye'yi komşu kapısı yapmış... Şeyh Osman, 1980 sonrası Turgut Özal'ın 1996'da da Necmettin Erbakan'ın dostu... Güneydoğu'da PKK ve Hızbullah vahşeti sürü- yor... Şeyh Osman, Ankara'da Erbakan'la sık sık gö- rüşüyor, gazetelere demeçler veriyor... Şeyh Osman'a gazeteciler soruyor: "Kuzey Irak'ta bir Iran-ABD çekişmesi gözle^ niyor. Geçen günlerde Iran, Kuzey Irak'a girdi. Bunu nasıl yorumluyorsunuz?" Şeyh Osman: "Biz doğrulann yanındayız. Iran bizim komşu- muz. Onlarla kötü olamayız. Türk Silahlı Kuvvet- leri bizi bombaladı. O zaman bize Iran kapılannı açtı. Başka hiçbirülkedenyardım görmedik. Üs- telik biz Iran1 a bağlı bir hareket değiliz." Soru: "Kuzey Irak'ta bağımsız bir Islami Kürt devleti mi kuracaksınız?" Şeyh Osman: "Müslümanlar arasında birlik olmadı. Arap Müslümanlar bizimle bir araya gelirierse ne âlâ. Eğer istemezlerse, biz bağımsız Islami Kürt dev- leti kuranz." Soru: "Peki Iran'la aranız iyi. Türkiye ve ABD'yle na- sıl?" "Bizi Türkiye'den destekleyen siyasi liderler var. Ama Türk Silahlı Kuvvetleri bizi terörist gö- rüyor. ABD'yegelince; Onlarla da ilişkimiz var. Bir sorunumuz yok." • • • ABD ve Ingiltere, Afganistan'daki 'görünme- yen düşmanın üzerine' bomba yağdınrken ben beş-altı yıl önceyi düşünüyorum... 1996 yılında Istanbul'da Milli Gençlik Vakfı'nın öncülüğünde Uluslararası Islami Organizasyon- lar Federasyonu (IIFSO) toplanmıştı... Başbakan Necmettin Erbakan, yardımcısı Tan- su Çiller oradaydı... Elbet Recep Tayyip Erdoğan da... Toplantıda şu karar alındı: "Ummet bilinci güçlendirilmelidir..." IIFSO'nun ABD'de güçlü bir örgütlenmesi var- dı... ABD'de yaptığı göreve gelince... "Islam ülkelerinden ABD'ye gelen öğrencilere örgüt elemanlan ev buluhar, parasal yardım ya- parlar. örgütün amacı şeriatı yaymaktır." 1996 yılında Türkiye •Cumhuriyeti devleti elle- rinde asalar ve siyah cüppeleriyle Kocatepe Ca- misi'ne yürüyen Aczmendilerden korkuyor, Is- tanbul'da ise siyasi erk ümmet bilincinin güçlen- dirilmesi için dua okuyordu... Sosyalizmi çökerten ABD siyasi Islama kucak açmıştı!.. Sanıyordu ki siyasi Islam kendisine zarar ver- meyecek, Suudi Arabistan gibi her söylediğini buyruksayacak!... ABD, Pakistan'la birlikte Taleban'ı besledi, kamplannda köktendinci terörist yetiştirdi... Amacı Iran'ın Orta Asya cumhuriyetlerinde et- kinliğini azartıp bölgede kendi çıkannı koru- maktı!.. Eh, Saddam'ı da Şeyh Osman'ia birlikte devi- rip Kuzey Irak'ta Kürt Islam Devleti kurarsa, Türk Silahlı Kuvvetleri'ni de dize getirecekti... Bu düş gerçekleşmedi... ••• Gelelim bugüne... Acaba George W. Bush ve Tony Blair 'görün- meyen düşmanın' üzerine bomba yağdınrken ne düşünüyoriar? Yoksul Afgan halkını düşünmedikleri kesin!.. Ya çocuklan? hikmet.cetinkaya@ cumhuriyetcom.tr Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 Hikmet ÇETİNKAYA TROYA'dan İYONYA'ya Mitolojik Aşklar Cografyası Bir ayda 2. Basım *7üm oe G ü n i z i Y o y ı n c ı l ı k Tel: 0212-512 42 19 Faks: 512 11 72