Katalog

27 EYLÜL 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA. / ekonomi(â cumhuriyetcom.tr 13 PragBanşMeydaın'nda toplanan binlerceprotestocu, IMF veDünyaBankası'na çağnda buhındu 'TİCARET DEĞtL AŞK \AP' - IMF ve Dünya Bankası'nın dünyadaki yoksulluğu ve diğer sorunları arttırdığını düşünen binlerce pnotestocunun, 1960'lardaki savaş karşıtı göstericilerin "Savaşma seviş" sloganını andıran "Ticaret değil aşk yap" pankartlan dikkat çektL Polisin göz yaşartıcı gaz kullandığı gösterilere katılımın geniş olduğu gözlendi. POLÎSİN 'AŞERT ÖNLEMt KIŞKnOTI - Seattle ve Washington'da daha önce yapılan küreseUeşme karşıtı eylemlerden deneyim kazanmış oian protestocular, yanlannda gaz maskesiyle gösterilere kaüldılar. Baa medya yayım organlannın eylemcfleri yansıtma tarzı da tepki aldı. Çıkan çaüşmalarda yarâlanan çok sayıda gösterici, eylemciler arasındaki sağbk görevlileri tarafindan tedavi edildL 'Ekonomık terörü durdurun 9 Ekonomi Servisi - IMF ve Dünya Bankası'mn dünyadaki yoksulluğu ve diğer sorunlan arttırdığını düşünen binlerce protestocu, eylemlerine Prag'ın Banş Meydanı'nda bır araya gelerek başladı. Her kesımden küreselleşme aleyhtannı temsil eden 20 bin kadar göstericı-eylemci, Prag'uı Banş Meydanfnda toplanıp IMF ve Dünya Bankasf na, "Ekonomik terörü şimdi durdurun" çağnsında bulundu. IMF ve Dünya Bankası'mn resmi toplantılannın yapıldıgı Konferans Merkezi önündeki polis barikaünı aşmak isteyen bir grap eylemci ile güvenlik güçleri arasında çatışma çıktı. Protestocular polislere taş fırlatırken güvenlik güçleri de göz yaşartıcı bomba ve basınçlı su ile karşılık verdiler. Ekonomik küreselleşmeyi insanlığa tehdit olarak değerlendiren göstericilerin, 1960'lardaki savaş karşıtı gösterilerin "Savaşma seviş" slogarum andınrcasına "îîcaret değü aşk yap" sloganlan dikkat çekti. Protestocular daha sonra polis kordonu altında IMF-Dünya Bankası toplantılannın yapıldıgı Kongre Merkezi'ne doğru harekete geçtiler. Göstericiler, IMF ve Dünya Bankası'nın lağvedilmesi karan alınıncaya kadar, Kongre Merkezi'nden kuşatmayı kaldırmayıp delegelerin binadan aynlmasını engellemeyi planlıyorlar. Polis barikatını aşmayı başaran 50 kadar gösterici, Kongre Merkezi önünde ABD bayrağı yaktı. Binlerce gösterici her türlü ulaşım aracıyla Çek Cumhuriyeti sımnna yığıhrken Prag'da ana caddelerin her yirmi metresinde polıslerin nöbet tutup devriye gezdiği bildirildi. Mağazalar ve dükkânlann hemen DUNYA BANKASI BAŞKAN1 'Fakirlikle mücadeleyi benimsiyorumf EkDnomiServisi-Üç gün sürecek IMF ve Dünya Bankası Sonbahar Topiân- tıları, Çek Cumhuriyeti Devlet Başkanı VactavHa- vel'in zengın-yoksul uçu- rumuna, doğal kaynaklann tüketılmesıne dikkat çek- tiği açılış konuşmasıyla, yoğun güvenlik önlemleri altında başladı. Toplantı salonunun işgal edilece- ğinden kaygılanan çok sa- yıda delegenin henüz gün ağarmadan kongre merke- zine gelmesı dikkat çekti. Dünya Bankası Başka- nı James VV'olfensohn da açış konuşmasında pro- testo eylemcılerinin me- sajımn duyulması gerek- tiğine değindi. Wolfen- sohn, "Bu duvarlann ar- kasında, genç insaniar kü- reselleşmeye karşı gösteri yapıyor; derinden inam- yomm ki birçoğu meşru so- rular yöneltiyor ve yeni neslin fakirükle mücadeie- ye adanmışhğmı benimsi- yor, onlann tutkusunu ve sorgulamasını paylaşıyo- rom" dedi. Çek Cumhu- riyeti Devlet Başkanı Ha- vel ise "çelişkili uygarta- ğımiTin en bariz gösterge- lerinden biri" olarak ta- nımladığı fakirlik sorunu- nun çözümünden herke- sin ortaklaşa sorumlu ol- duğunu bıldirdi. Bir haftadır devam eden daha az önemli toplantıla- rın ardından başlayan zır- venin açılışmda konuşan IMF Başkanı Horst Köh- ler de kurumunu savuna- rak "IMF'nin dünyanın iyiliği için çabşOğuu ve da- ha adil yargılanması ge- rektiğini" söyledı. IMF Başkanı olduktan sonra ılk büyük zirvesıne katılan Köhler, artan eleştiriler karşısmda, IMF ve Dünya Bankası'mn yapılanma- sında daha fazla değişik- liğe gidılmesinin kaçınıl- maz orduğünu dile ğe'tire- " rek "Küreselleşmeye kar- şı tepkflerm yüksekiigınin veçokönemli baa konula- n yeniden ele atanak zo- runda olduğumuzua far- kmdavBTL Ancak şunuaçık- ça söylemek isterim ki eğer IMFşimdrye kadar kurul- mamış olsay dı bugün onu kurmaıun tam zamanıy- dı" diye konuştu. Köhler umuthı IMF Başkanı Horst Köhler, cuma günü Eu- ro'ya yapılan müdahale- yi "Avrupa Merkez Ban- kası'nın kurumsal olgun- hığa erişöğinin" gösterge- si olduğunu söyledi. Köh- ler, bir bütün olarak dün- ya ekonomisinin gelece- ğinden umutlu olduğunu, birtakım riskler bulunmak- la birlikte uygun politika- lann yürütülmesiyle bu risklerin önüne geçilebile- ceğini belirtti. J MUCADELE£ ENGELLENEMf NAKLİYAT-İS Türkiye desessiz kalmadı tstanbui Haber Servisi - Prag, küreselleşme karşıtlanmn yoğun gösterilerine sahne olurken Istanbul ve Ankara'da da işçi ve memur sendikalan, sivil toplum örgütleri ve siyasi partüerin temsikilerinin bulunduğu bir grup, küreselleşmeyi protesto etti. Ellerinde "IMFye Karşı Prag-Bergama- tzmir El Ele" yazılı pankartlar taşıyan Bergama köylüleri de Izmir Kordon'da Atatürk'ün evinin önünde toplanarak Prag'da sürdürülen IMF toplantısını protesto eden eylemcüerm yanında olduklannı da vurguladılar. Kendılerine "Prag 2000 Inisiyarifr adını veren grup; Istanbul'daki TÜSİAD binası Önünde IMF ve Dünya Bankası'nı protesto etti. Prag'da dünya emekçilerine yönelik yeni saldın programlannm taröşüdığı savunuldu. Dünya Bankası Ankara Temsilciliği önünde toplanan bir grup, çeşitli sloganlar attı. Protestocular, Prag'dakı toplantının konusunun yoksulluğu önlemek olmasına rağmen insanlann daha da yoksullaştınldığını iddia ettıler. hemen tamamınm kapalı olduğu ve kent sakinlerinin sokağa çıkmamayı tercih ettikleri gözlendi. Göstericilerin, yollan bloke edip Prag'ın metro sistemini da kapatmakla tehdit etmeleri üzerine, ev sahibi ülke yetkilileri, Kongre Merkezi'nin en yakınındaki metro istasyonunu, güvenlik önlemi olarak bu sabah erken saatlerde kapattı. Sosyalist İşçi Hareketi'nden Martin Empson, şiddetli protesto istemediklerini vurgularken "Medyanın bizi yansırma tarzı ve polisin olaya hazırlanma şekli nedeniyle şiddet ihtimali söz konusu" dedı. Yoğun güvenlik önlemlerinin olduğu kentte, Prag Belediye Başkanı Jan Casl, küreselleşme karşıtlannı, "istelderinde ısrara, fakat kente karşı nazik" olmaya çağırdı. Bu arada Reuters'in haberinde, birkaç protestocunun, ABD'li lokanta zinciri McDonald's'a saldırdığı bildirildi. 'Havel ikiyüzlü' Bu arada, IMF-Dünya Bankası konusundaki kültürler arası savaşta, ABD'li bir sosyalist gazeteci olan Lee Sustar, Prag Ruzyne Havalimanı'ndan ülkeye girişine izin verjlmeyişi üzerine dış hatlar salonunda bütün gece bekledikten sonra New York'a geri döndü. Sustar, telefonla yaptığı duyurusunda, Çek Cumhuriyeti Devlet Başkanı Vaclav Havel'ı ıkıyüzlülükle suçlayıp "Havel, kamuoyu önünde 'Diyaloğu kabul ediyoruz' dedi, fakat aynı zamanda, onun polis güçleri, eski rejim döneminde siyasi mahkûmluk günlerinden çok iyi bildiği aynı baskı önkmlerini uyguluyor" dedi. Ekonomik Küreselleşmeye Karşı Gırışım grubu temsılcisi Atice Dvorska, Çek polisinin 300 kadar eylemciyi sınırdan geri çevirmesine, önemli kısmını da sınırlarda bekletip girişlerini geciktirmesine tepki gösterdi. Dvorska. "Çek hükümetinin bu tutumunu. insanlann ifade özgürtüğünü. eylem ve toplantıya dair demokratik haklanm kullanmalannı önlemelerinden dolayı kmryoruz" dedi. ÇİFTÇİDOSTU c SADULLAH USUMİ TEKEL'in Başına Oynanan Oyunlar Türkiye'de son yıllarda şeytanın bile aklına gelmeye- cek olaylar yaşanıyor. 12 Eylül'den sonra çeşitli devlet kuruluşlan; karnuoyu- na yalan yanlış bilgiler verilerek önce gözden düşüriH- mek istendi. Sonra da "özelleştirrpe" adı attında satildı. , Ama, yerii ve yabancı şirketlerin gözü TEKEL'de idi Çünkü, TEKEL büyük bir kazanç kapısıydı. Hele, özel sek- . törün eline geçtikten sonra darphaneye dönebilirdi. < Bugüne kadarTEKEL'in parçalanaraksatılmasııçintürrı! ginşimler ya yasa engeline takıldı yada kamuoyunda olıt-; şan tepkileri aşamadı. Bu arada, 2 yurttaşımızın yerii stgaralardan sağlıklan- nı kaybettıklen gerçekçesi ile TEKEL aleyhine tazminat davası açması, TEKEL'e göz koyanlan yeniden hareke- ', te geçırdi. Mılyonlarca üreticiyi ve tüketiciyi koruyan bıl' dev devlet kuruluşunu gözden düşürmek için bundan da-* > ha iyi bir fırsat olamazdı. 1 Sigaradan zarar gören yurttaşlanmızın TEKEL aleyhJ- | ne tazminat davası açmalannı kimse kınayamaz. Eğer, bu insanlanmız gerçekten zarar görmüşlerse onlara yar* > dımcı olmak hepimizin görevidir. Nitekim, biz de "Çiftçi Dostu" köşemizde ülkemizd^ ; her yıl sigaradan 100 bin kişi öldüğü ve 2 milyon kişi de hastalandığı halde, neden dava açan olmadığını kaç kez sormuştuk... Ama ilk tazminat davalannın TEKEL aley^ hineaçılacağını aklımızın kenanndan tMİegeçırmemiştik., Çünkü, Amenkan mahkemeJennin ınsan sağlığına za- rar verdiği gerekçesi ite tazmınata mahkûm ettığı sıga- ralar ülkemizde 14 yıldan beri resmen, 30 yıldan ben de kaçak olarak satılırken ilk tazminat davalan neden TE- KEL sıgaralan aleyhine açılır, anlamak mümkün değildir... Haydı öyle denk geldi diyelim... Peki... Neden TEKEL aleyhine olan gelişmeler yeri gö- ğü titretecek kadar büyütülür? Hele, sigara ile savaştıgını ılan edenler, neden yaban- ct sigaralan savunmak ve onlan temize çıkarmak için gayret içine girerler? ••• Halkm sağlığını ve haklannı korumak için demekve va- kıf kuranlann bu konudaki tutumlan oldukça düşündö- rücüdür. Sigara ileSavaşanlarVakfı ileTüketicilen Koruma Der- neği, TEKEL'e karşı "Toplu sigara davası" açılması için kampanya başlatmış. Vakıf Başkanı Ubeyt Korbey, sigaradan mağdur olan > ve doktor raporu ile kendılerine başvuracak tiryakilerin davalannı ücretsiz takip edeceklerini ilan ediyor. Daha da acısı, başında bulunduğu vakfın asıl görevi- ni unutarak, ınsanlan zehırledığı ispat edilmış yabancı si- garalan adeta savunuyor... Vakıf başkanına göre, yaban- • cı stgaralar aleyhine dava açmak ıçın henüz erkenmiş,! Zira, bu sigaralann resmen tüketımine başlayalı 14 yıl oJ», muş... Peki... 14 yıl, sigaradan zehirienmek için yetmez mi? Ubeyt Korbey, yabancı sigaralann Türkiye'ye 30 yıldan beri kaçak olarak sokulduğunu bilmiyor mu? Bilmiyorsa bu ıştere neden gırmiş? Amacı nedir? Ya... Tüketıcileri Koruma Demegi Başkanı MehmetSe- vim'e ne demeli? Sevim, TEKEL'e dava açacaklara destek verecekleri- ni söylüyor. Ama Ingiliz, Fransız ve Amerikan sigarala- nndan zehirienenler için bir tek kelime bile söz etmiyor... • Neden? • • • Bazı yetkili kişilerin bu konuda yaptıklan yorumlar ot- dukça ilginç. Istanbul milletvekili ve eski bakanlardan Bülent Akarcalı bakınız ne diyor: < "Amerika'da davayı kazananlar iddialannı sigara şir- ketiennın sigara tüketimıni özendirmekiçin açtıklan rek- lam kampanyalanna dayandtrdı. Ama, Türkiye'de TEKEL'in böyle bir kampanyası yok. Ancak, dava konusu yaban- cı sıgaralar olursa belki davayı kazanma ihtimallen arta- • biiir. Çünkü, yabancı sigara firmalan özeliikle 1980 son- < rası çok yoğun olarak reklam kampanyası açtılar..." Eski TEKEL Genel Müdürü Orhan Özet'ın yorumu ise şöyle: "Amaç yerii sigaralann, yabancı sigaralardan daha za- rariı olduğunu yaymaktır. Halbuki, yabancı sıgaralar in-' san sağlığı açısından çok daha zarahıdır..." Bize göre, tazmınat isteyen hastalann dışındaki özel gayretler, TEKEL'i özelleştirmek için yürütülen kampan- yalann bir parçasıdır. Amaç, TEKEL'i yıpratarak satışını kolaylaştırmak ve sonuçta da Türt^ tütün sigara piyasa-, lannın yabancı şırketlere kalmasını sağlamaktır. Nitekim, önceki gün Cumhuriyet gazetesınde Banu Sal- man imzası ile yayımlanan "TEKEL Vurgunu" başlıklı haber, TEKEL'in başına oynanan oyunlan bütün aynnt-, lan ile ortaya koymaktadır. ; Banu Salman'ın haberine göre, 1980 yılından bu ya- na TEKEL'İ parçalayarak satmak için başlatılan çalışma- lar artık sona ermek üzeredir. | Eğer, hükümetin bu konuda hazııiadığı yasa Meclisten' geçerse hem Türk ekonomisi büyük bir yara alacaktr hem de mılyonlarca tütün üreticisi açlığa mahkûm edilmiş olacaktır. Türk-lş Genel Sekreteri ve Tek Gıda-lş Genel Başkanı Hüseyin Karakoç'un TEKEL'in parçalanması- na karşı koyduğu tavır umut veriddir... *' j Prag'da îkînci bahar METEKIZIK • Trenle gelen direnişçileri ülkeye sokmama çabalan da boşa çıkanlınca "devrim ritmi" için küreselleşme karşıtı binlerce çığlık yan yana geldi. Polisin tavrına karşı önlem alan direnişçiler, yaklaşık 8 mark vererek gaz maskesi aldılar. lem Platformu şemsiyesi alnnda dünyanın çeşitli ülkelerinden ge- lerek buluşan yaklaşık 20 bin ki- şi, müzik festivalleri, yürüyüşler, bildiriler ve basın açıklamalany- la düne geldiler. Ahnanya, Italya ve Ispanya'dan trenle gelenküresel direnişçileri ül- keye sokmama çabalan da önce- ki gün 8 saat süren protesto gös- PRAG - Bir zamanlar kapitaliz- me karşı yaratılan düzenin önem- li kentlerinden birinde bu kez da- ha vahşileşen ve globalleşen sömü- rüye önemli bir direniş örgütlen- di. Günlerdir sürdürülen internet- teki hazırlıklann ardından Prag'da oluşturulan Globalızme Karşı Ey- terilenyle boşaçıkanhnca "devrim ritmi" için küreselleşme karşıtı binlerce çığlık yan yana geldi. Bu arada Komünist partinin ey- lemcilerden mesafeli durması da dikkatleri çeken başka bir konu oldu. Komünist parti birkaç kez "eyiemcilere direkt destek olma- dığmı" duyurdu. Birzamanın "özgürtükkahrama- m" diye nitelendirilen Devlet Baş- kanı Havel ise u aba ahmdan sopa gösterme" yöntemini seçti. Yaptı- ğı açıklamada eylemlere karşı Çek halkının "sagdujiılu davranması- nı" istedi. Aynca halkın gösteri- lerden uzak durmasını da önerdi. Kurumlar üzerindeki baskı büyüyor EMİNEKARAKİTAPOĞLU CENEVRE - Binlerce insan, Prag so- kaklannda IMF ve Dünya Bankası'mn kü- reselleşme yanhsı politikalannı protesto ederken uluslararası sivil kunıluşlar da bir- biri ardına yaptıklan açıklamalaria IMF ve Dünya Bankası üzerindeki baskılannı arttınyor.IMF ve Dünya Bankası'nın, dün- yanın gereksinmelerini karşılamaktan uzak olduğunubeürten srvil toplum örgütleri. bu kurumlan, işleyişlerinde 'r^rm'yapma- ya çağınyor. Uluslararası Hür Sendikalar Konfedefasyonu (1CFTU) dün biı açıkla- ma yaparak Dünya Bankası'nı ve IMF'yi pTag'd^u lduTsdekononıinmgEreldermece- vapverecek kurumlar olduklannı ispat et- meye" davet etö. Dünyanın en büyük sendika örgütü olan ICFTU, IMF ile Dünya Bankası'ndan, po- litikalannda 'gerçekbir değişüdik' yapma- sını istedi. Ikı kunımun 'rüşiierini ispatia- malan' için Prag'daki toplanönın önemli birfirsatolduğuna dikkat çeken ICFTU, IMF ve Dünya Bankası'nı, fakirliğin kaldınlma- sı için somut adımlar atmaya çağırdı. 65 ülkede etkinlik gösteren ve her zaman küreselleşme tartışmalannın ortasında yer alan çevre örgütü Dünya Dostlan da, IMF ve Dünya Bankası'nda reform yaptlması için kampanya başlatarak Endonezya'da çevre felaketine neden olan yangınlardan IMF'yi sorumlu tuttu. Toplantının yapıldıgı alanı "ya- sakbölge" ilan eden polis, direniş- çileri eski bır fabrika alanında bu- luşturdu. Burada ılgınç gelişmeler- den biri de gaz maskesıne olan ta- lepti. Polisin tavnna karşı önlem alan direnişçiler, yaklaşık 8 mark vererek gaz maskesi aldılar. Gaz maskesi kursu aldılar Gaz maskesinin kullanımına Uiş- kın sokaklarda çeşitli kurslar da dü- zenlendi. Aiınan güvenlik önlem- lerindekı abartı da dikkat çekiciy- di. Direnişçiler, 11 bin kişilık po- lis ve jandarma ile Prag'da ılk kez kullanılan 3 bin kişılik Avrupa Elit Polis Gücü'ne işaret ettiler. Prag'a küçük bir grup olarak gelen Nazi- ler önceki gün direnişçilenn tep- kisiyle karşılaştılar. Çıkan kavga- da iki faşist hastanelik oldu. Günlük basın organlannda ey- lemlere çok genış yer verildi. Al- man tekeli Media Print dışındaki toplam 6 gazetede, globalizmi eleş- tiren yazılar geniş yer buldu. Sabah kongrenin Japon temsil- cilerinin kaldığı otelin önüne ge- len Polanyalı direnişçiler, hep bir ağızdan u Yakup usta haydi kalk. Kapitalistier haydi uyanın. Sizkri bekliyoruz, biz buradatyız1 " şarkı- sını söylediler. Pencerelere çıkan Japonlar, ıslıklarla protesto edildi. Tasarruf Sahiplerine Duyuru T. Garanti Bankası A.Ş. B Tipi Tahvil ve Bono Fonu T. Garanti Bankası A.Ş. A Tipi Değişken Fon T. Garanti Bankası A.Ş. A Tipi Karma Fon T. Garanti Bankası A.Ş. B Tipi Likit Fon T. Garanti Bankası A.Ş. B Tipi Değişken Fon T. Garanti Bankası A.Ş. B Tipi Yabancı Menkul Kıymetler Fonu Sermaye Piyasası Kurulu'ndan ahnan 18.9.2000 tarih ve KYD/842 sayılı izin doğrultusunda; - * .. •'r --.. • r T. Garanti Bankası A.Ş.'nin kurucusu olduğu fonlardan B Tipi Tahvil ve Bono Fonu, A Tipi Değişken Fon, A Tipi Karma Fon, B Tipi Likit Fon ile B Tipi Değişken Fon içtüzüklerine 9.8. maddesi eklenmiş ve B Tipi Yabancı Menkul Kıymetler Fonu içtuzüğunun 9.8. maddesinde değişiklik yapılmış olup, yeni içrüzük metınleri 21.9.2000 tarihinde Ticaret Sıcili'ne tescil ettirilmiş ve 21.9.2000 tanhinde Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'ne ilan için başvurulmuştur. ^ > Bu değişiklikler sonucunda; anılan fonların katılma belgelerinin alun ve satımı T. Garanti Bankası A.Ş.'nin yanı sıra Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.'nin aracılığı ile de yapılabilecektir. Soz konusu ıçtüzük değişiklikleri 27.9.2000 tarihinden itibaren uygulanmaya başlayacaktır. «tSGaranti