Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
26 EYLÜL 2000 SALI CUMHURİYET
EKONOMÎ /
SAYFA
ekonomi@cumhuıiyet.com.tr
Başta Prag olmak üzere birçok ülkede bugün IMF ve Dünya Bankası protesto ediliyor
Küresel eylem günü
13
İTO'dan Iatura
uyarısı
I Ekonomi Servisi -
Istanbul Ticaret Odası
(ITO) Yönetim Kurulu
Başkanı Mehmet
Yıldınm, cep telefonu
faturalannda ortaya çıkan
yanlışlıklara karşı
tüketıcıleri uyardı.
Yıldınm, miikerrer
faturalama, bekletme
özelliği olmayan
telefonJara aynı anda iki
konuşma ücreti talep etme
gıbi aksaklıklann
yaşandığını belirtti.
îhalesi
• ANKARA(AA) -
Buğdayda alımlannı
tamamlayan Toprak
• Mahsulleri Ofisi (TMO),
500 bin tonluk buğday
içın uluslararası ihale açtı.
TMO'dan verilen bilgiye
göre, ihalede, 285 bın
tona kadar kırmızı
ekmeklık buğday, 65 bin
tona kadar beyaz
" ekmeklik buğday ve 150,
bin tona kadar da
- makarnalık buğday
satılması öngörülüyor.
Bekodan
verimlilik atagı
• tSTANBUL(AA)-
Beko Elektronik,
şirkettekı bılgi birikiminin
paylaşılması ve
çalışanlann gelişinuni
sağlamak amacıyla
Toplam Verimlilik
Yönetimi Akademisi'ni
kurdu. Akademide,
• çalışanlara, teknik
' disiplinler, fabrika makine
parkı, önen sıstemi,
otonombakım vedlğer
1
^
konularda bilgi verilecek.
\ KARDBV*
üpünlerine zam
• Ekonomi Servisi -
Karabük Demir ve Çelik
Fabrikalan
(KARDEMlR) AŞ
. ürûnlerinin, bugûnden
geçerli olmak üzere
değişen oranlarda
zamlandığı bildirildi.
KARDEMlR AŞ Genel
Müdürlüğü, ton başına,
. düz ve nervürlü
yuvarlaklar, profiller,
köşebentler, kütükler,
kırpıntı ile kok ve yan
ürünlerine zam
yapıldığını belirtti.
Yiizer santral
ihalesi
• ANKARA (AA)-
Enerji krizine kısa vadeli
çözüm butmak amacı ile
gündeme getirilen
"mobil" ve "yüzer"
santral projelerine işlerlik
kazandınlıyor. TEAŞ
Genel Müdüriüğü'nce
proje çalışmalan
yûrûtülen 5 adet mobil
santrala ilişkin ihale, 12
Ekim'de yapılacak. Gezici
santrallar Kırıkkale,
Antalya-Finike,
Kastamonu- Cide ve
Batman'da enerji üretimi
için konuşlandırılacak.
LPGtaımşması
sürüyor
• ANKARA/tZMÎR
(AA) - Türkiye Şoforler
ve Otomobilciler
Federasyonu 2. Başkanı
Sedat Öner, LPG'ye
yapılması beklenen
zamdan esnafın muaf
^ tutulması için, "karne ile
satış" önerdi. Ankara
Umum Otomobilciler ve
Şoforler Odası da,
LPG'deki KDV'nin yüzde
17'den 40'a yükseltilmesi
' sonucunda devletin yılda
10.7 trilyon lira ek vergi
aldığını bildirdi.
Ekonomi Servisi - Küresel kapitaliz-
me karşı bugün "Küresel Eylem Günü"
düzenleniyor. IMF ve Dünya Bankasrnrn
yıllık toplantılannın başlayacağı Prag
başta olmak üzere, tüm dünyada küre-
selleşmenin polisleri olan bu kurumlar "kfc-
lesel" olarak protesto edilecek.
Prag'da yapılacak gösterilerin bir kül-
tür festivaline dönüşmesı amaçlanırken fa-
şist ve Neo-Nazi gruplann, gösterileri
provoke etmesinden endişeleniyor.
Prag'da gösteriler, küresel kapıtalizmi
protesto eylemleri için oluşturulan Kolek-
tif Örgütlenme Kuruluşu INPEG tarafın-
dan gerçekleştiriliyor. INPEG'in inter-
IMF ve Dünya Bankası
Borçlann
silinmesine
yanaşmiyorlar
Ekonomi Servisi - Üçüncü dünya ül-
kelerinin borç sarmalından düze çıka-
bilmeleri için borçlannın silinmesi yö-
nünde dünya kamuoyunda baskılar
oluşmasma karşın Dünya Bankası ve
IMF, yoksul ülkelerin borçlannın silin-
mesine yanaşmıyor.
Üçüncü dünyaülkelerindeki borçla-
nn silinmesi için oluşturulan " Jubilee
2000" adlı sivil toplum girişimi yöne-
ticısı Ann Pettifor. yoksulluğun azal-
ülması ve üçüncüdünya ülkelerinde bü-
yümenin geTçekleşmesi için "kitlesel
olarak borçlann süinmesinin" gerek-
tiğine dikkat çekerek "IMF ve Dünya
Bankası'nın yoksul ülkelerin borçlan-
nın siMnmesineyanaşmaması karşısın-
da çok kızguuz. 1953 yıbnda Alman-
ya'nın borçiarı, 1991 yılında da Pöktn-
ya'nuı borçlan silinirken şimdi üçün-
cü dünya ülkelerinin borçlannın silin-
memesini kmryoruz. Dünya Bankası
Başkanı Horst Köhler'in savaş sonra-
sı borçlann siünmesrvie lider olabilme-
si için birortam oluştu. Vbksul ülkeler-
deki çocuklann dunımunu en iyi Köh-
ler'in anlaması lazun" açıklamasında
bulundu.
Bono da Prag'da
r Djünyanın önde gelen müzik grup-
lanndan olan U2'nun "duyaru" solis-
ti Bono da Jubilee 2000'e desteğini
sürdürerek Prag'da bir konferans ver-
di. Jubilee 2000, dünya çapında yok-
sul ülkelerin "ödeyebilmeleri olanak-
sz" borçlannın silinmesi için çaba har-
cıyor. ., - ,. -
• Dünyanın dört bir yanından Prag'a gelen küreselleşme karşıtlannın
yanlanna davul, düdük gibi ses çıkaran aletler getirmeleri ve 'devrim
ritmi' yaratmalan çağnsında bulunuluyor. Türkiye'de
gerçekleştirilecek gösterilere ise ciddi bir katılım beklenmiyor.
netteki sitesinde gösterilerin şiddet içer-
meyeceğine dikkat çekilirken dünyanın
dört bir yanından gelecek olan küresel-
leşme karşıtlannın yanlanna davul, dü-
dük gibi ses çıkaran aletleT getirmeleri ve
'devrim ritmi' yaratmalan çağnsındabu-
lunuluyor.
Küreselleşme karşıtlan bir yandan dü-
dük ve davullarla IMF ve Dünya Banka-
sı yetkililerinin toplann yapmalan engel-
lenerken bir yandan da Prag sokaklann-
da tiyatro, müzik ve dans gibi gösteriler
düzenlenecek. Prag'da küresel ekonomi-
nin yarattığı olumsuzluklar "yaraücıgös-
terifcrle" dünya kamuoyuna duyurulur-
ken Türkiye'de ise çeşitli sendikalann,
partilerin ve öğrencilerin bir araya gele-
rek oluşturduklan "Prag 2000 İnisiyati-
fi", bugün tstanbul, Ankara ve tzmir'de
"basm açıklanıasıyia" yetinilen "nıhsuz"
gösteriler gerçekleştirilecek.
Prag 2000 Inisiyatifî'den bir üniversi-
te öğrencisi, oluşumda kimi sendika ve
partilerin adlannın bulunduğunu, ancak
yeterince ilgi göstennediklerini belirtti.
Bu gösterilerin sonraki küreselleşme kar-
şıtı eylemler için bir adım olacağı ifade
ediliyor. Bu arada, Prag'da küresel eko-
nomiyi yönlendiren siyasiler, ekonomist-
lerin düzenledikleri toplantılar sürüyor.
ABD'nin Hazıne'den sorumlu bakam
LavvranceSummers, Dünya Bankası'nın
gelişmekte olan ülkelerin uyguladığı eko-
nomi polıtikalan üzerindeki kontrolünü
gevşetmesi gerektiğini söyledi.
Prag'daki gösterilere katılan Yılmaz, IMF ve Dünya Bankası'nı değerlendirdi
4
Ta\ırlaniMİa saıııiıııi
ÖZLEMYÜZAK
IMF-Dünya Bankası toplantılannı pro-
testo eden küresel eylemciler arasuıda bu-
lunan Birleşik Metal-lş Sendikası ile Tür-
kiye, MAI ve Küreselleşme Karşıtı Çalış-
ma Grubu geçen haftadan beri Prag'da ey-
lemlere, panellere katılıyor, küreselleşme-
nin bütün ülkelerdeki olumsuz etkilerini di-
ğer sendikacı meslektaşlan ile masaya ya-
tınp sorguluyor, fikirler yürütüyorlar.
Prag'daki 24 kışiden oluşan grubun sözcü-
lüğünüüsÜenenGaye Yılmaz ile Pragtop-
lannlannı konuştuk.
• Yıllardıruyguladıklanpolitikalarvü-
zündenözeüiklesonaylarda şimşekkri üze-
rine çeken IMF ve Dünya Bankası yetkili-
leri Prag'da "Biz de yoksullukla mücade-
le ediyoruz. Bize anlayış gösterin" türün-
den sözter sarfediyorlar. Bu kurumlann
tavnnı nasü değerlendiriyorsunuz?
• IMF ve Dünya Bankasf nın Prag top-
lantılannda ve hatta toplantılar öncesinde
her fırsatta dile getirdikleri bu sözleri "sa-
mimiyetten uzak" olarak tanımlıyoruz.
Karşı taleplen haksız göstermeye çalışan
birtutum içindeler. "Bizsizianİryoruz. Uğ-
raşveriyoruz. Daha neistiyorsunuz?" ima-
lan ile iyi niyet göstenlen ile kamuoyunu
"yanıltma" gayreti içindeler. özellikle de
Asya krizi öncesinde uyguladığı politika-
lar yüzünden IMF'ye cıddı eleştiriler ge-
tiren Dünya Bankası'nı "samimiyetten
uzak"olarak algılıyoruz. Politikalannı "şir-
ketieri desteklemeye yöneük kur garantili
kredi verme" üzerine kuran Dünya Ban-
kası neden aynı tür bir kredi sistemi ile ül-
kelerde sosyal güvenliğe ve refaha, enerji
politikalanna desteklemekten kaçınıyor? Bu
sorunun yanıtım veremiyorlar.
• Protestoculann istekkrinin başında
yoksul ülkelerin borçlannın tamamen süin-
mesi geliyor. IMF ve Dünya Bankası'nın
bu konudaki planlan nedir sizce?
• Toplantılann gündeminde borçlann
silinmesi konusu da var. Ama bugüne ka-
dar bu borçlann nasıl silineceğine ilişkin
bir anlaşma sağlanamadı. Bizler silinme-
nin yönteminin de önemli olduğu düşün-
cesindeyiz ve Dünya Bankası ile IMF'njn
bu konuda da samimiyetsiz buluyoruz.
• "Küresel Eylem Günü" için hazntk-
lar ne safhada?
• 25-30 bin katılımcı bekleniyor. Tür-
kiye'yi temsil eden grup olarak biz de bu
günü sabırsızlıkla bekliyoruz. Ancak sınır-
dan ciddi geri çevirmeler de oluyor.
Kalite Oscan
için geri sayım
Ekonomi Servisi -
Avrupa Kalite Ödül-
leri'nin Türk finalist-
leri Arçelik, Eczacı-
başı-Vitra ve Marma-
ra Üniversitesi Mü-
hendislik Fakülte-
si'nde, heyecanlı bek-
leyişe neden olan
"Kaüte Oscarian"
yann sahiplerini bula-
cak.
Arçelik Genel Mü-
dürü Nedim Esgin,
Eczacıbaşı- Vitra Ge-
nel Müdürü Şadi Bu-
rat ile MÜ Mühendis-
lik Fakültesi Dekanı
Prof. Dr. Nükhet Ye-
tiş, yaptıklan ortak
açıklamada, Avru-
pa'nın önde gelen bir-
çok kuruluşu arasın-
dan finale kalmalan-
nın, Türkiye'nin tanı-
tımnıa ve globalleşme
sürecüıe entegrasyon
çabasında küçümsen-
meyecek bir katkı ola-
rak görülmesi gerekti-
ğini bildirdiler.
Avrupa'mn önde
gelen birçok kuruluşu
arasından finale kalan
Arçelik ile Eczacıba-
şı-Vitra, büyük ölçek-
li kuruluşlar ve iş bi-
rimleri kategorisinde,
MÜ Mühendislik Fa-
kültesi ise kamu kuru-
luşlan kategorisinde
ödül arayacak.
Denktaş'ın dünürii
için karargünü
REŞATAKAR
LEFKOŞA-Kuzey
Kıbns Türk Cumhuri-
yeti hükümetinin kara-
nyla faaliyetleri dur-
durulan 6 yerel banka-
dan biri olan Kıbns
Kredi Bankası'nın sa-
hibi ve Cumhurbaşka-
nı RaufDenktaş'ın dü-
nürü Saöh Boyacı'nın
bugün yeniden Lefko-
şa Kaza Mahkemesi hâ-
kiminin huzuruna çık-
ması bekleniyor.
Geçen cuma günü,
mahkeme karanyla tüm
ticari şirketlerine, mal
varlıklanna ve banka
mevduatlanna el konu-
lan işadamı Salih Bo-
yacı, hükümetin atadı-
ğı kayyımlar tarafin-
dan "Banka mevduat
hesaplannda ve resmi
belgelerde sahtecilik
vapmakla" suçlanrmş-
tı.
Lefkoşa Kaza Mah-
kemesi'nin Boyacı'nuı
mallanna el koymasının
ardından, KKTC'nin
ünlü avukatlan ile bir
araya gelen işadamı Sa-
lih Boyacı'nın mahke-
meye itiraz dosyası ha-
zırladığı öğrenildi.
önal ve Demiralp'in gorüsmeleri sürüyor
Türk heyetinin Prag temasları
PRAG/ANKARA (AA) -
Hazine Müsteşan Selçuk
Demiralp. IMF ve Dünya
Bankası yetkililerinin,
Türtaye'de uygulanan
ekonomık program
konusunda son derece
olumlu izlenimlere safaip
olduklannı söyledi.
Demiralp, "Borada
herkesin beklentia,
hükümetin kararülığmın
geçmiş dönemde okhığu
gibiaeriyedönükde
devametmesLBizde
bunun altmı çiziyoruz"
dedi. IMF-Dünya Bankası
yıllık toplantüan Prag'da
devam ederken Türk
heyetine başkanlık eden
Devlet Bakam Recep
Önal, ikili temaslannı
sürdürüyor. Bakan Önal,
dün Dünya Bankası
Başkan Yardımcısı
Johannes Lmn ile bir
araya geldi. Aralannda
Hazine Müsteşan Selçuk
Demiralp'in de
bulunduğu heyet aynca,
Türkiye'nin dış piyasadan
borçlandığı ya da iş
yaptığı bankalarm
yetkilileri ile de
görüşmeler yapıyor.
Demiralp, Dünya Bankası
Başkan Yardımcısı Linn
ve bankacüarla yapılan
görüşmelerde Dünya
Bankası'ndan alınacak
kredüer ve ekonomik
programın konuşulduğunu
söyledi.
Demiralp, IMF Avrupa
Dırektörü Mkhaei
Deppter ile görüşeceğini
anlatrrken Devlet Bakam
Önal'ın ise çarşamba
günü Dünya Bankası
Başkanı James
Y\yfensohn ile biraraya
geleceğini vurguladı.
Türk otomotiv yan sanayicileri küreselleşmekte zorlanıyor
bnalat sanayîinde farklı gelişmeler
HİLMtTOZAN
FRANKFURT - Türk imalat sa-
nayiinde otomotiv işkolundaki ge-
liştnelerin, küreselleşmenin genel
eğilimlerine birebir uyum göster-
mekte zorlandığı ileri sürüldü. Ön-
ceki hafta sona eren Frank-
furt'taki Otomotiv Yan Sa-
nayii Fuan'na katılan
Türk imalat sanayii yö-
neticileri, Türkiye'nin
küreselleşme sürecin-
de birçok sorunla kar-
şı karşıya kalacagını ha-
tırlattılar.
Kurtkaya Otomotiv Sana-
yii yöneticisi tsmet Ozturna, kü-
reselleşmenin gereklerinden sayı-
lan şirket evlilıklerinin Türkiye'de
farklı bir çizgi izledığini bildirdi.
Bu tür "buieşmefcrin'' Türkiye'de
"satm almalar" biçiminde gerçek-
leştirildiğini belirten Öztuma, "Ör-
neğin bizde makas üreten bir şirket,
yine makas üreten bir başka şirke-
ti, bütün aksamı ve çabşanlan, sipa-
rişleriyle buükte saün abyx>r. Bu da
satm almadır, şirket evliliğj değD"
dedi.
Otomotiv uzmanı şöyle konuştu:
"Otomotivsan^yiinin debirtarihivaE
O tür bir süred, Türkiye şimdilerde
yaşamaya başladı. Sektördeolup
biteni çekirdek bir çerçeve-
yeindirgersek tekrar mü-
lileşmeye dönüş olacak
gibigörünüyor.Ama bu,
yertimahtuketmeşeklin-
de oknayacak. Ashnda
otomotrv sanayiinin dün-
yadaki küreselleşme süre-
cine rağmen kendi içinde bir
korunma sistemi var. Örneğin Ja-
ponlann kendi içlerinde oluşturduk-
lan korumayı deiemiyor diğer dün-
ya şirketieıi"
Yereüeşmeyi aşmak
Otomotiv yan sanayünden ör-
nekler veren Ismet Öztuma, yeni-
leme pazan, ana sanayi ve dışarda-
ki yan sanayi olarak üç tür gruptan
da Türk şirketlerinin müşterileri
olduğunu hatrrlattı.
Özturna şunlan söyledi:
"Küreselleşmenin aşamalan var.
Flrrnamr^yerefleşerekkendinikabul
ettirmesi gerekü*. Sonra delokaü-
zasyon, y^ni dışa açıhm geliyor. Fir-
ma ihracatyapar duruma gekükten
sonra küreselleşebUir. Bir dünya
markası olduktan sonra dış serma-
ye ile ilişkileriniz başlar.
O sermayenin milleti kalmryor.
Bizde dış fuarlara katılan fîrma
çok. Örneğin sadece Frankfiırtta-
ki fuarda 200'e yakm Türk firma-
sı var. Bunlann çoğu yereDeşmeyi
bitirmiş ama sermaye abşverişi
aşaması için uluslararasüaşmak
gerekiyor."
Öte yandan "Yeni FH FOtre" şir-
keti sahibi Ökkeş Çirkinde serma-
yenin srnır tanımadığını belirterek
"Dünya ölçeginde çahşabilen, ge-
üşmeleri yakakyabflen ayakta ka-
hr, diğerieri gider" diye konuştu.
İŞÇtNİN EVRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
Yaz Bitti
Havalann serinlemeye başlaması, yapraklann sa-
rarması, hüzün verse de doğanın devinimi. Hoş gel-
di, sefalar getirdi. Içimizi karartan, günlerin kısalma-
sı değil...
Petrol krizine ilişkin haberterrJe, dünyanın nimetle-
rini toplamaya doymayan obur ABD'de bile işin al-
tından kalkabilmek için enerji tasarrufu önlemleri sa-
yılıyor. Kış aylannda enerji sıkıntısı yaşanmaması için
Amerikalılardan, şimdiden tasarruf önlemleri aimala-
n isteniyor.
Bizde, işin içinde başka, bilemediğimiz ihale vur-
gunu hesaplan yoksa, 4 saate kadar çıkabilecek
elektrik kısınrılanndan söz ediliyor. Kışın ortasında 4
saatlik elektrik kısıntısı günlük yaşamımıza nasıl yan-
sıyacak dersiniz? Bozulacak araçlar, kullanılamaya-
cak cihazlar, en ürkütücüsü de karanlıkla biriikte so-
ğuktadonmak...
Ya ardı arkası kesilmeyen enerji giderierinin, gün-
demdeki zamlaria biriikte bütçemizdeki devleşen
paylan. Istnma, elektrik giderterine, petrole bağlı ta-
şımaya, başta yiyecek, bütün yaşam giderterine ge-
lecek zamlar... Emekli maaşlan ancak sabit giderie-
re yetiyordu. Şimdi giderek onlan da karşılamaktan
uzaklaşmış oluyor.
Eylül ayı, sonbahann en güzel, yılın en keyifli ayı,
okullann açılması ile aile bütçelerine getirdiği yükler,
sorunlar nedeniyle halkımızın çoğunluğu için dertler
ayı oldu. Enflasyon üzerindeki etkisi ürküntü ile bek-
leniyor. Öntenemeyen fiyat artışlannın, ekonomiyi dü-
ze çıkarrna umutlannı tümden yıkabileceği vurgula-
nryor.
Borsa yupileri şimdiden yüksek çıkacagı varsayı-
lan eylül enflasyonunun beklenmesini önerirterken
asıl iç karartan tablo, şirketlerin dolar karşılığı değer-
lennin açıklanmasında:
"Dolar karşılığı en yüksek değerinin yüzde elli altı-
na, üçte birine inmiş durvmda.." vurgulamalan en bü-
yük şirketlerin çoğunluğu için geçerii. Satsa zararda,
beklese zararda, tasarruf sahibi ne yapacak?
Borsa yupisinin verecek yanrtı yok. Birkaç ay ön-
cesinde "sosyalgüvenlikreformu, hele birtahkim çtk-
sın, özelleştirmelerin önûndeki engeller kalksın, hü-
kümet krizi önlensın..." türünden gününe göre gerek-
çeleri, bahaneleri vardı. Ecevit hükümeti, IMF, Dün-
ya Bankası yetkilileri "gak guk.." ne dedilerse eksik-
siz, fazlasıileyerinegetirdiler, Olmadı. Beklenen ya-
bancı para gelmedi.
Carİo Cottarelli'nin son Türkiye gezisinin kısa ke-
silişi, Ecevft'in çıkışı, sonrada dışanda olumlu konuş-
masının sım, bence, bizce hiç anlaşılabilmiş değil. O
sıralarda onun ve borsa yupilerinin, Telekom'un özel-
leştırilmesinin gerçekleşememesi üzenne söylemle-
rini atlamamakta yarar var. Yüzde yiımi hisse satışı
ile yönetime egemen olamayacak yerii ve hele de ya-
bancı kaynaklar, satışı boykot ettiler. Sistemli bir kam-
panya ile hisse bazında satış oranı düşük kalsa da
alıcılara yönetimde söz sahibi olmanın yoJlannın ya-
ratılması gerektiğinin altı çiziliyordu ki... Cottarelli'nin
askeri harcamalar ve iaşe giderierinin dondurulma-
sına ilişkin son çıkışı, bardağı taşıran damla olmuş oJa-
bilir mi? Sanki askeriere yönelik bilinçli bir nabız yok-
laması, tarnşma açmanın ardından birsoluktanma için
gidiş, oradan olumlu jestle havayı yumuşatma var.
Her ne ise hükümet, Telekom'dan hızlı, sıcak para
akışından umudu kesince, en variıklı, bütçeye enfaz-
la katkısı olan Tekel'e göz dikmiş durumda. Tekel iş-
çisi, çok daha büyük kitleleri oluşturan tütün üretici-
leri kimin umurunda. Işte sıcak para getırebilecek bir
büyük kaynak. Satılık, yerii, özellikle yabancı alıcı
bekliyor. ABD'de insan sağlığına zararverdikleri, kan-
sere yol açtıklan için tazminat ödemekten yorulan si-
gara tekellerinin, sermayeleri ile Türkiye'ye gelme-
teri, asıl o ülkede ürettikleri tütünü, bu ülkenin insan-
lanna içirmeleri, günü kurtarmak olarak kabul edili-
yor.
Türkiye'nin bilinen bütün büyük özel sektör firma-
lannın hisseleri dolar karşılığında en az yan yanya
değer kaybederken, Türkiye'nin ekonomisinin kurte-
nlışı umudunun nasıl olup da özelleştirmelere bağ-
landığının mantığına kafarnız ermezken, küresel sal-
dınntn çarpıcı sonuçlanna ilişkin her gün bir yeni san-
sasyonel veri ortaya çıkıyor. Zengin-yoksul farklılaş-
ması her gün neredeyse geometrik rakamlaria büyür-
ken en zengin 5 Amerikalının 211 milyar dolan bulan
servetinin, Türkiye'nin 200 milyar dolariık gelirini sol-
ladığı anlaşılıyor.
Küreselleşmenin pekiştirdiği gelir dağılımındaki
adaletsizliğin tehlikeli boyûtlan, Dünya Bankası rapor-
lannda, verilerinde sıntırken düzenin sorgulanması
dünya ölçeginde anlam kazanmaya başlıyor... Seatt-
le, Davos, VVashington, Bangkok, Melboume, derken
Prag...Kitlelersokaklarda, küresel ideolojisinin saldı-
nsına karşı yoksulluğun başkaldınşı, yeni dünya sö-
mürü dûzeninin sorgulanması giderek anlam kaza-
nıyor.
Tam da bu ortamda, iktidar ve pariamentodaki par-
tilerden hiç umut yok. Ama hafta sonu kurultay ya-
pacak CHP'de asıl ideolojik tartışmalann gündemde
olması, sosyal demokrasinin yoksul bir ülkede yeri-
nin ve çizgisinin belirienmesi arayışlannın olması ge-
rekmez miydi? Doğrusu CHP'dekı iktidar kaygast, aday
bolluğu beni hiç ürkütmüyor. Tam tersi, lider cunta-
sının olmadığı tek parti olarak bununla fark yaptığını
düşünüyorum. O anlamda bir dinamizm olarak algı-
lamak istiyorum.
CHP'de çok adaylılık, iktidar çatışması değil, asıl
küresel sömürü dûzeninin sorgulanmaması ürkütü-
cü olmalı; kışı, kasvef çağnştırmalı.
sukransoner@yahoo.com
SANKO'don teknik tekstikyatmm
GAZtANTEP (AA) -
SANKOHolding Yöne-
tim Kurulu Başkanı Ab-
dulkadir Konukoğ-
tu,tt
Bö1gedeöncülükyap-
mak için hoküngin yüz-
de25'inihalka açıyonız"
dedi. Konukoğlu, Türki-
ye'de tekstü yatınmlan-
mn artık "teknik tekstil"
alanına yapılması gerek-
tiğini bildirdi.
Konukoğlu yaptığı
açıklamada, tekstil sek-
törünün özellikle iplik
alamnda bilinçsiz yatı-
nmlarve kapasite fazla-
lığı nedeniyle krize gi-
receğimn 1995 yılmda
bellı olduğunu, ancak o
dönemde yaptıklan uya-
nnın dikkate ahnmadı-
ğını söyledi. Tekstil sek-
törünün, 2003 yılına doğ-
nı düzeleceğini belirten
Konukoğlu, "Teksölde,
1-2 yıl öncesine göre dü-
zelme var. Ancak, bun-
dan sonrakbsiktekstlya-
tırnnlanmn yerini, tek-
niktekstil yaünmlanal-
mah"dedi.
www.audi.com.tr