Katalog

S TEMMUZ 2000 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur(« cumhuriyet.com.tr 15 Christian McBride müziğindefarklı kültürlerden stillereyer vermeyi seviyor 'Cazın nereye gittiği bilinmiyor' S. RAYAN YİRMİBEŞ 7. Uluslararası Istanbul Caz Festivali'nin Roxy bölümünün açılışını çarşamba ve perşembe gecesı 23.30'da Christian McBride Band yaptı. Basta Chnstıan McBride, piyanoda Shedrick MitcheU, saksofonda Ron Blake ve davulda Gre- gory Hutchinson'dan oluşan grup R&B, soul ve fiınk ritmlerinı cazda eritmesiy- le tanınıyor. Daha önce 3. Uluslararası ts- tanbul Caz Festıvali'nde CtaickKorea ve Dosdan'nın 'Bud PtoveU'ı Anma Konse- ri'nde çalan McBride, "Daha önce de ygkhgım çok canh bir mekân. rock klüp- leri anımsatıyor bana" dedığı Roxy'de ustalığını kanıtladı. Gerçekten de genç ve orta yaşlı cazse- ver bir kalabalığın doldurduğu ve McBri- de'ın "diğer konserlerde ne yapıyorsam onuyapacağun"dediği Roxy'de grubuy- la keyifli bir gösteri gerçekleştırdi. Se- yirciyle sıcak bir üetişım kuran Christi- an McBride Band kulüp ortamında Ste- ve Wonder, Sly Stone, Earth Wind and Fî- re gibi R&B gruplannın özgün parçala- nnı yorumladıklan son albümlen 'A Fa- mfly Affair'in yanı sıra eylülde çıkacak olan yeni CD'leri 'Si- R'den de parçalar seslendırdı. Çarşamba gecesınin kapa- nış sürprizi ise MingusAmungus'tan bir- kaç müzisyenin de sahnedekilere katıl- masıydı. - Caz ne ifade edhor? CHRİSTİAN MCBRİDE - Caz doğaç- lamadır. Hertûrü doğaçlamayı içerir. Ca- zın hangi tûrünü severseniz sevın doğaç- lama temelinde yatar. Yaratıcılık derece- si yüksek, korkusuz bir müzik. Insanın kalbinde, yapıcı ya da yıkıcı ne varsa onu dökme yolu. Kalbimde bir sürü de- ğişik şey var. Degişik tûrleri dinlerim. Caz, R&B, soul ve klasik cazı dinlemeyı çok severim. Aslında klasik müzik de dahil olmak üzere her şeyden az buçuk dınle- ISTANBUL KÜLTÜR VE SHNAT VKKFI 7. ULUSLARARASI İSTANBUL CAZ FESTİUALİ S cV^azı yaratıcılık derecesi yüksek, korkusuz bir müzik olarak nitelendiren Christian McBride, pek çok müzisyenin farklı sesler içeren deneysel çalışmalar yaptığım ancak kimsenin cazın nereye gittiğini tahmin edemediğini söylüyor. rim. Klasik stil ya da R&B ya da funk olsun kökende hepsi cazdır. - Dünya müziği hakkında ne düşünü- yorsumız? MCBRİDE- Çok fazla küresel. Dün- ya müziği lafı on yıldır popüler. Bu te- rim ortaya çıkmadan da Brezilya, Asya, gerçekten iyi müzisyenlerin olduğu Tür- kiye'de, Afrika'da çok uzun zamandır ha- rika müzik yapanlar vardı. Yaptığım mü- zığin ıçenğinde başka müziklerle işbir- liğinı, değişik kültürlerden stillere yer vermeyi seviyorum. Gerçekten iyi mü- zısyenler, gerçek bir parcalan olmayan, değişik kültürlerden gelen bu muhteşem müziği yapmak için eğitim alıyorlar. Dün- ya müzığıni kendı müzığimle bırleştirme- den önce kültürlen öğrenmek ıstenm. - Tûrk müziği ve kültürü hakkında bfl- giııiz var mı? MCBRİDE - Hayır. Dürüst olmak ge- rekirse Türkiye'ye birkaç kez geldim ve her gelişimde bir ya da iki gün buraday- dım. tstanbul'da vakit geçirmek ve az da olsa kenti ve kültürünüzü öğrenmek is- terdim. Bu sefer üç günlüğüne burada- yım. Çok az şey büdiğim Türk müziği hakkında biraz araştırma yapmayı istıyo- rum. - Son albümünüz 'A Famfly Affair'de Stevie Wonder'dan etkitenmişsiniz_ MCBRİDE-R&B sanatçılannın he- men hemen hepsınden etkileniyorum. 'A Family Affair'de Stevie Wonder dışında Sly Stone ve Earth Wind and Fire'ın şar- kılanndan etkilendim. Çünkü cazda kul- lanmaya çok elverişli R&B ve fiınk ma- teryali var. - Caz çok değişken bir dönem yaşıyor. 21. yûzyüda gkleceği noktayı tahmin ede- biüyor musunoz? MCBRİDE -Kimse bunun cevabını bihniyor samnm. Şimdi bir değişim ya- şanıyor. Pek çok müzisyen değişik şey- ler deniyor ve değişik sesler içeren de- neysel çalışmalar yapıyor. Ama şundan eminim ki kimse cazın nereye gittiğini bilmiyor. - Grupta çalmaya nasd başladınız? GREGORY HÜTCHEVSON - Chris- tian'ı on yıldır tanıyorum. Kendimi bir- den bandın içinde buldum. Aynldım ve tekrar geri döndüm. Bu benim tabiatım. Christian da bana benzediği için birlik- te çahyoruz. SHEDRİCKMrrCHELL -Harika mü- zisyenler. Onlarla çalma şansını tanıdı- lar. Caz, Gospel, R&B ve rap severim. RON BLAKE-Christian birlikte çalış- tığım en iyi genç müzisyenlerden biri. Gruba bir yıl önce katıldım ve çok eğle- niyor, tecrübemi arttınyorum. Christi- an'la birkaç yıl çaldık ama geçen eylül aynı grupta çalmaya başladım. McBride, Türk müziği hakkında bir arasörma yapmayı istiyor. Karikatürcüler, gelişen teknolojinin karikatürün geleceğine etkisi üzerine görüşlerini belirtti i Jelowhjımhkaknim yerinitutamaz y AYŞE KÖKSAL Aydın Doğan Vakfi'nın dü- zenlediği 17. LTuslararas Aydm DoğanKarikatürYanşması'nda beş uluslararası, beş Türk kan- katüristten oluşan jüri üyeleri- ne birinci, ıkınci ve üçüncü olan karikatürler hakkında ne dü- şündüklerinı ve gelişen tekno- lojının karikatürün geleceğine ne tür bir etkisi olacağı sorula- nnı yönelttik. Gellsen teknoloji beni ilgllendlrmlyor BASMtT- ROPOULOS (Yunanistan) - Bu kan- katürlerinhiç- birinı pek faz- la sevmedim vesecmedim. Diğer üyele- rin tercihiydi. - Hâlâ özel olarak seçtigim ka- lem, silgi ve kâğıdımla çalışı- yorum. Gelişen teknolojiler, bil- gisayarlar beni hiç mi hiç ilgi- lendirmiyor. Teknoloji ne ka- dar gelişirse gelişsin asla bir kalemin yerini tutamayacak. Makine halısıyla el halısı arasındakl faric TURHAN SELÇUK (Türki- ye) - Karikatü- rün tanımı 'grafık mi- zah'tır. Anla- tılmak iste- nen, en kısa yoldan, en çarpıcı bi- çimde izleyi- ciye iletihnelidir. Bu yol kari- katürün etkinliğini arttıracak- ör. Kendine özgü bakış açısı, kendine özgü çizgı. kendine öz- gü konu mizah çizerinın kişili- ğini belirler... Ister siyasal, is- ter sosyal. ister fantezi, ister güldürme amaçlı olsun, kari- • katürlerr, yukanda açıkiarmş olduğum koşullar içinde değer- lendirmek gerekir. Son yıllarda yanşmalara katılan amatör, hat- ta profesyonel mizah çizerleri- nin yapıtlannın hemen tümü 'yaasz'dır. Ama renkle, tarama- larladesteklenmiştir. Biryanş- mada bu tür yan desteklerden yararlanmak doğal sayılabılir desek bile, amacı, konuyu en net, en etkin biçimde izleyici- ye iletmek olan karikatüre artı puan kazandıramaz. Ühan Sd- • "Belki gelecekte bu teknoloji pek çok şeyi değiştirecek ama yine de gençlerin önce kalem kullanmayı öğrenmeleri gerek. Karikatür bilgisayarla çizilemez. Yirmi yıl da geçse yine kâğıt kalem kullanılacak. Duygularımız ve sanatı yapan güdülerimiz ise teknoloji kadar hızlı değil. Sanatçı, teknolojiye teslim olursa sanat ortadan kalkar. Teknoloji asla yaratının birinci aktörü olamaz." çuk'un, karikatür sanau için çok beğendiğim bir tanımı van "Ka- rikatür. çizgilerin soyudanma- sında,mizahın geometrisine var- maktır..r Öz olan, mizah çıze- nnın kişiliğini belirleyen soyut- lanmış bu ana çizgidir. Bu nitelikler, grafık karika- türün öncüsü sayılan Stein- berg'de açıkça görülür. Kişılik her tür sanatta çok önemlidir... Karikatürün önemli bir işlevi vardır. O işlev eleştiridir, yergi- dir, yanlışlan, yamlgılan, çe- lişkileri mızahla yoğurarak iz- leyiciye aktarabilmek, anlatabil- mektir. Bu anlaum açık seçik de- ğilse yorumlara. fıkir aynlık- lanna neden olur, etkinliğini yı- tirir. Seçilenler benim tercihle- rimle, sıralamamla uyumlu de- ğiller. Bu sonuç, jüri beğenisi- nin ortak paydasıdır. - Teknoloji ne denli gelişirse gelişsin, bilgisayarlar ne kadar mükemmel olursa olsun, bu ma- kinelerde üretilenler, asla sa- natçının elinden çıkan yapıtla- nn doğalhğına ve değenne ula- şamazlar. Bu iş, makine halısıy- la el halısı arasındaki farklılık gibidir. Bilgisayarla çizmek çok sevlmslz POUL ERİK POULSEN- PEP (Danimarka) -Benim için önemli olan. içinde hayat taşıyan yapıtı seçmekti. Üç karikatür ara- sında ortak nokta insan. tçinde yasam, komiklik ve çizgileri sıcak bir karikatür ol- mah. Kuzey ve Güney ülkele- rinin karikatüristlen arasında zevk veanlayış farkı var. Sonuç olarak bu iki anlayışın birleşti- ği bir yanşma oldu. - Danimarka'daki seçımler- de benden bilgisayarla karika- tür çizmem istendi. Elinde me- kanik bir kalemle bir yandan bilgisayara bir taraftan da önün- deki kâğıda bakmak zorunda olmak çok sevimsizdi. Çünkü beynıniz, gözleriniz ve en önem- lisi de elleriniz sizinle birUkte çalışamıyor. Bu üçü arasında bir birliktelik ve uyum olmalı. Garif Basyrov'un birincflik ödülü alan karikatürü. önce kalem kuilanmayı ogrenmell JOHN JENSEN (Ingiltere) -Istediğkn ve kazanma- sını bekledi- ğim, üçüncü ödül dışında, hiçbirkarika- tür seçihne- di. Seçtigim tümçalışma- larda'mHah' ve komiklik ön planda idı. Yap- mak istenilen şey insanlan gül- dürmek. Bu yanşmada ise da- ha çok ciddi olaylara değinilen çalışmalar arasmda seçim yap- mak zor oldu. - Bilgisayanmı egzersiz yap- mak, e-mail göndermek veya karikatürlerimi kopyalamak, renklendirmek için kullanıyo- rum. Yeni dönemde okullarda ve üniversitelerde eğitim gören gençlerin bilgisayan daha ra- hat kullanabıldiklennın de far- kındayım. Belki gelecekte bu teknoloji pek çok şeyi değişti- recek ama yine de gençlerin ön- ce kalem kullanmayı öğrenme- leri gerektiğine inanıyorum. Karikatür bilgisayarla çlzllemez »~~ LATtFDEMtRCİ (Türkiye) - Yanşma- nın sonucu ükelemeler- den itibaren çok belliydi. Bu yüzden beni şaşırt- madı. Aslın- da içime ısı- nanvekesin- liklebu birin- ci olsun dediğim bir çahşma da görmedim. Ben her açıdan baş- ka anlaşılan karikatürler çiz- mekten kaçuııyorum. Bu yüz- den karikatürü değerlendirir- ken net ve açık olmasına dıkkat ettim. - Teknoloji karikatürü etki- lemiyor. Etkilemeyecek de. Ka- rikatür bilgisayarla çizilemez. Herkes teknoloji ile her şeyin da- ha iyi, daha rahat bir şekilde yaşanacağını zannediyor. Böy- le bir şey yok. Yirmı yıl da geç- se yine kâğıt kalem kullanıla- cak. Sanat. teknolojiye ayak uyduramaz GÜRBÜZ DOĞAN EKŞİ- OĞLü (Türkiye) - Eğer bir karikatür. bir şeyi net ola- rak anlatmı- yorsave fark- lı anlamlar or- taya çıkıyor- sa o çahşma gerçek fonk- sıyonunu ye- rine getirmiyor demektır. Bana kalırsa. birinci kankatürün tek bir anlamı var. Bu karikatürden herkes başka bir şey anlıyorsa, sorun karikatürde değil, ona ba- kan insanlann yaklaşımında. - Aletler sadece düşünceleri- mizi ifade etmeye yanyor. Önemli olan yapmak istediğin şeyi nasıl anlattığın. Teknoloji çok hızlı bir gelişim içinde. Sa- natın bu kadar hıza ayak uydu- rup ona göre şekıl değiştirebi- leceğine ınanmıyonım. Sade- ce sanat yapmanın koşullan de- ğişiyor. Sadece bir aractır, amaç değil SELÇUK DEMİREL (Tür- kiye) -Banaben- zeyen. sıcak gelen, bana yakın çizgile- ri ve çalışma- lan aradım. Birinci olan. 347 desen arasından be- ni ilk çeken- di. Karikatürde çizenn kendisi- nı aranm. Ben kendi dünyası- nı çizgılenne yansıtan ınsan- lardan yanayun. Ben de kızgın- lıgımı, öfkemi, şefkatimi taşı- yorum. - Teknoloji teknolojidir. Sa- dece bir araçtır, amaç değil. Onun nasıl kullanıldığı önem- li. Mesela her tarafta milyonlar- ca cep telefonu var. Bir telefon eğer hasta bir arkadaşım için ambulans çağınyorsam anlam- lıdır. eve ekmek almak için kul- lanıyorsam değil. Aynı şey bil- gisayar ve karikatür için geçer- li. önemli olan Insanın kendisldlr SERGEİ TUNtN (Rusya) - Birinci ödülü alan ki- şı aslında gra- fıkervegüzel sanatlarlauğ- raşan birı. Arada bir ka- rikatür çizi- yor. Bu ücisi- ni birleştir- meyi de çok güzel başanyor, Bu yüzden de bu kadar beğenil- di. - Teknoloji bence şu anda bir tutku gibi yayıhnış bir durum- da. Ama bunun da bir sonu ge- lecek. Çünkü önemli olan ınsa- nın kendisidir. Teknoloji yaratıyı — < - etkllemez HÜSAMETTtN KOÇAN (Türkiye) - Akılcı bir mızahıyakla- şım, iyi çizgı ve orijinal bir espri anlayı- şına sahip ol- ması gereki- yor. Bence bu sıralama, bü- tün bu kriterleri bir araya ge- tirme ölçüsüne göre stralandı. Bu yanşmada artık bir konu belirlenmesı gerektiğini düşü- nüyorum. Artık dünya karika- tünstlerini ortak görüşe doğru götürecek bir yanşma ohnası lazım. - Sanat, bütün olanaklardan olduğu gibi teknolojiden de ya- rarlanır. Ama teknolojinin ge- lecek olduğunu düşünmek ben- ce büyük bir kehanet. Sanatçı, teknolojiye teslim olursa sanat ortadan kalkar. Teknoloji ile yapılan çahşmalann çoğaltıl- ması, daha hızlı çahşma orta- mı bir umut olarak görülüyor. Ama bu yaratıyı etkilemez. Sadece paylaşımla ilgilidir. Tek- noloji asla yaratının birinci ak- törü olamaz. VVatter Matthau, Mamlyn Monroe'nun yanma gömüldü • LOSANGELES (AFP)-Geçen hafta yetmişdokuz yaşında vefat eden Hollywood'un ünlü komiklerinden Walter Matthau, Los Angeles'taki Pierce Brothers Westwood Village Memorial Park mezarlığında ailesının ve yakın arkadaşlannın katıldığı bir törenle sinema efsanesi Marilyn Monroe'nun yanına gömüldü. Sanatçınm oğlu Charlie Matthau, törenın babasırun istediği gibi sade ve özel olduğunu kaydetti. biterpol sanat hırsıdapıra hternet üzerinde kovabyor • LYON (AFP) - Interpol, çalıntı sanat eserlerini ve kaçakçılan takip edebilmek için yeni bir Intemet sitesi açtı. Ana merkezi Fransa'run Lyon kenti olan siteye tablo, heykel, antika eşya, mücevher gibi çalıntı sanat eserlen ıhbar edilebilecek. Siteyi ziyaret edenler (www.interpol.com), operasyonlarda ele geçirilen eserlere ulaşabilecekler. Site, yeni uygulamayla eserlenn gerçek sahıplerine ulaşmasını sağlamayı amaçlıyor. Polonyalı besteci Wladylaw Szpilman yaşamını yîtirdj • WARSAW (AFP) - Roman Polanski'nin 'Holocaust' fılmine konu olan Polonyalı besteci Wladylaw Szpilman, 88 yaşında öldü. Polanski, 1939-1945 yıllannda Alman ışgali altındaki Polonya'da yaşayan besteci Szpılman'ın hayatını konu alan bir film yapmayı planlıyordu. Polanski, Polonya'da birçok popüler şarkı ve film müziğıni besteleyen müzisyenin hayatının gerçeğine uygun çekilmesı için özen göstereceğinı ifade etrı. Gflles Jacob, Cannes Rlm Festivali jüpi başkam seçildi • CANNES (AFP) - Nisan ayında aday gösterilen Gilles Jacob, Cannes Film Festivali başkanlığına seçildi. Eski başkan Pierre Voit ise dernek tarafından ömür boyu onursal başkan ilan edildi. Uam eallagher, Oasis'te tek kalmaktan memnun • Kültür Servisi - Lıam Gallagher. kardeşi Noel Gallegher'ın gruptan aynhnası üzenne Oasis'te tek kalmaktan memnun olduğunu belirtti. Ancak kardeşinin yapacağı solo albümü ağır bir dille eleştiren müzisyen, artık kardeşinin şarkılannın repertuvannda yer almayacağını ifade ettı. Noel. Oasis'ten geçen mayıs ayında aynlmıştı. Cotiseum Lite'ta gezi nottarı • Kültür Servisi -İki ayda bir yayımlanan Coliseum Life adlı dergınin temmuz-ağustos sayısmda Nâzım Alpman, Tülay Senel, Benan Kabucu, Müjgan Yıldınm, Oruç Aruoba, Doç.Dr. Nusret Kaya, Arif Aşçı. Müjdat Gezen, Ayşin Uysal ve Selim 1leri'nın yazılan var. Gezı notlanna, kültür-sanat olaylan, röportajlara ve sanatçılann portrelerine yer veren derginin bu sayısında Sirin Pancaroğlu, Nikiforos Metaxas ve Vassiliki Papageorgiou, Can Togay ve Özkan Uğur'la yapılmış röportajlar bulunuyor. Barry Somenfeld'den yeni film • Kültür Servisi - Dısney Ensemble Drama, Barry Sonnenfeld'in yöneteceği 'Big Trouble" adlı filmin yapuncılığını üstlenecek. Dave Bany'nrn romanından beyazperdeye uyarlanan filmde,'Dawson's Creek' dizisıyle tanınan genç oyuncu Katıe Hohnes'un rol alması bekleniyor. Miami Havaalanı'nda bu- bavulun içinde nükleer aygıt bulunmasıyla başlayan maceralan konu alan filmde Tom Sizemore, Tim Allen, Rene Russo, Janeene Garofalo ve Dennis Fanna gibi isimler oynayacak. IANKARA (AA) - Kültür Bakanı tstemihan Talay, Türkiye'nin sualtı zenginliklerinin de turizm ve tanıtma amaçlı kullanılabilmesı için bazı ıstisnalar dışında dalış yasağının kaldmlacağını büdırdı. Talay, önemli batıklann bulunduğu yerler ile askeri bölgeler dışındaki alanlarda sualtı dalışlanna olanak tanınması amacıyla bir çahşma başlattıklannı belirtti. Aynca, Bodram'da yapılan toplantıda, Türkiye'nin batık envanterinin de yenilenerek bu kültürel zenginliklerin turizmın hizmetine sunulması amacıyla iki yerde 'sualtı arkeoloji parkı' kurulması kararlaştınldı. BUGUN • NAZIM KÜLTÜREVTnde 'Carlos Saura Fibnkri Haftası' çerçevesinde saat 16.00'da Kanlı Düğün' adlı film izlenebilir. (245 04 81) • AKSANATta saaT IS.OtTde Türrve Yuhân plastik sanatlannda çağdaşlık konulu 'Yüz Yüze' adlı bir panel gerçekleştirilecek. (252 35 00) ISTANBÜLCAZrtSTtVAÜTUEBUGÜN • CEMİL TOPUZLU AÇDXHAVA TtYATROSU'nda saat 21.3O'da Bryan Ferry'nin konseri izlenebilir. (293 31 33) • BABYLON'da saat 23.00'te tlhan Erşahin - Wax Poetic 2000 konseri dinlenebilir. (292 73 68) • ROXY'de saat 23.30'da VVİbutee konseri gerçekleşecek. (293 31 33)