Katalog

HAZİRAN 2000 SALJ • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI TURKİYE Isftanbul Y 24 Sinop PB 25 Adana A 35 Y 26 Samsun A 26 KLocaeJı Y 28 Trabzon A 23 panakkale PB 26 Giresun A 25 Izrrnir A 32 Ankara PB 30 A 33 Eskişehir PB 29 /Vydın A 36 Konya A 32 [>enizli A 34 Sıvas A 27 Zonguldak Y 25 Antalya A 36 f ^ Parçalı bulutlu Mersin Diyarbakır Sanlıurfa Mardin Siirt Hakkâri Van A A A A A A A 30 36 37 36 36 32 26 Kars A 24 Y 20 Budapeşte A Marmara'nın kuzey ve doğusu ile Bolu ve Zonguldak çev- Oslo Y 16 Berlin releri sağanak ya- Helsinki ğışh, diğer yerieraz Stockholm Y 16 Madrid bulutlu ve açık ge- Londra A 25 Viyana çecek. Hava sıcak- lığı yurdun kuzey batısında azalacak, diğer yerlerde de- ğişmeyecek. DIS MERKEZLER A 21 Moskova PB 25 A 34 A 23 A 17 Sofya Amsterdam A 17 Belgrad Brüksel Paris Bonn Münih A 27 A 26 A 24 Roma A 25 A 23 Atina A 32 A 20 Zürih A 23 Şam Aşkabat Astana Taşkent Bakû Bişkek Tıflis Kahire A Y Y A Y A A 33 28 34 30 32 30 35 A 32 k Çok bulutlu . Yağmuriu w ^ w Katit cV?"> Sulu kar Gok gürültulu 300 bin kişi kaderine terk edildi HaberMerkezi-Izmit'in Körfez ilçesinde ya- şayan 300 bin kişi, yaklaşık 3 milyon ton zehir- leyici, yanıcı ve patlayıcı ile kaderine terk edil- di. Körfez ilçesinin 3 milyon ton yanıcı-patlayı- cı ve kimyasal gaz ile iç içe yaşamasını engel- leyecek taşuna projesi, geleneksel yönetim şek- li ile "komisyona" havale edildi. Projeyi D- SP'li Mustafa Yıhnaz, MHPli FarukBalıngö- zetiminde 4 bakan inceleyecek. 17 Agustos depremi, Izmit'in Körfez ilçesin- de yaşayan yaklaşık 120 bin insanı iki yönlü vurdu. TÜPRAŞ yangını ile birlikte Körfez il- çesinde yer yer konutlartn arasında TÜPRAŞ'a ait 1 milyon 700 bin ton benzin, mazot ve fu- eloil türü yakıt, PETKtM'e ait 20 bin ton kim- ya sanayiinde üretilen kimyasal gaz, ÎGSAŞ'a ait 1000 ton amonyak gazı ile 300 bin ton LPG ve diğer yanıcı gazlarla birlikte yaklaşık 3 mil- yon ton yanıcı, yakıcı ve zehirleyici gaz, ikinci büyük tehlike olarak ortaya çıkb. Diğer deprem bölgelerine göre zemini alü, yedi kat daha gevşek ve depreme dayanıksız olan Körfez ilçesinde çıkabilecek herhangi bir yangın ve gaz sızıntısının, hemen yakınındaki Derince başta olmak ûzere yaklaşık 300 bin ki- şiyi olumsuz etkileyeceği bildirilirken amon- yak gazının herhangi bir sızıntı halinde bir fa- ciaya yol açacağı uzmanlarca kaydediliyor. Amonyak sızıntısı halinde ilk nefeste felç olu- nacağı, ikinci nefeste ise ciğerlerin parçalana- rak toplu ölüm facialannın yaşanacağı, kimya- sal gaz ve benzinin bir artçı depremle büyük yangınlara sebebiyet vereceği gerekçesiyle Kör- fez ilçesinin otoban üzerindeki bölgeye nakli vaadi de hükümet arasında çıkan "YüceDivan'' kavgasında rafa kaldınldı. 29 Ekim 1999 tarihinde MHP Genel Başka- nı ve Başbakan Yardımcısı Devlet BabçeM'nin görkemli bir törenle 150 tanesinin anahtannı teslimettiği "\feni Körfez Projea" ise unutuldu. Projenin komisyona havaiesi He biriikte; vefî- len bir söz daha vaatte kaldı. Eğitim-Sen 'den sınıfiçi demokrasi semineri EBRUTOIC1AR AVANOS - Eğitim Bilim ve Kültür Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen), öğrenciyi edilgenleştiren ve itaatkâr hale getiren öğretim uygulamalannı tartışmak üzere "snuf içi demokrasi" semineri dü- zenledi. Anadolu Üniversitesi lletişim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Şimşek, okulda demok- rasi ve insan haklanna ilişkin derslerin yeterli sa- yıda olmasına karşın, öğrencilenn yaşamma akta- nlamadığına dikkat çekerek "Çünkü demokrasi anlaühnaz, yaşanır" dedi. Öğretmenlerin henüz mesleğe atılmadan eğitim fakültelerinde demokrasiyi özümsemesini amaç- layan Eğitim-Sen, sınıfta demokrasinin nasıl sağ- lanabileceği konusunu tartışmaya açtı. Ankara, Anadolu, Boğaziçi, 100. Yıl, Karademz Teknik, Trakya, Çukurova, Inönü, 9 Eylül, Selçuk, Gazi, 18 Mart, Hacettepe, ODTÜ, Uludağ üniversitele- ri ve Milli Eğitim Bakanlığı temsilcisinin katıldı- ğı seminerde öğretmen adaylannın okulda demok- rasiyi yaşama geçirmesi için gerekli formasyonla donaülması gerektiği vurgulandı. Eğitim-Sen Genel Başkanı Kemal Bal, eğitim fa- kültelerinin öğretmenlere demokratik öğretim sis- temini benimsetmesi için gerekli fonnasyonu ver- me konusunda yetersiz kaîdığına işaret etti. Semi- neri bu amaçla düzenlediklerini kaydeden Bal, eği- tim fakültelerindeki derslerin öğretmen adaylan- na demokratik öğrenme yöntemleri kazandırması gerektiğini söyledi. Eğitim-Sen Genel Eğitim Sekreteri Cemal Ün- lû, öğretmenlerin henüz mesleğe aülmadan de- mokrasiyi özümsemesi gerektiğine işaret ederek "Tophım olarak demokrasi öztemi içindeyiz. De- mokrasi bir yaşam biçimi olacaksa bu okuOarda başlar. Okullardaki eğitim sistemi demokrasi flke- lerine göre yapıhnaa. Öğretmen de bunun modeli olmalı" diye konuştu. Milli Eğitim Bakanlığı'nı temsilen seminere ka- ülan Personel Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Afi Çakıroğlu, eğitimin iyileştirilmesi için bakanlık ve sivil toplum örgütlerinin işbirliğinin gerektiği- ni anlattı. Bakanhğın öğrenci merkezi eğitim sis- temine geçmek istediğine dikkat çeken Çakıroğ- lu, "Bu konuda katüuncılığı oluşturmak için çaba içmdeyiz" dedi. Anadolu Üniversitesi Üetişim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Şimşek, öğrencilere demokra- sinin anlanlmasının tek başına yeterli olmadığmı _belirterek, bireylerin tüm yaşam alanlannda km- di eylemleri yoîuyla demokratik birikim oluştura- bileceklerini ifade etti. Şimşek, özgürlükçü öğren- menin öğrenci merkezli bir eğmmle gerçekleşti- nlebıleceğinı belirterek, "OkuDarda soru-yanrt, tartışma,göz)emgezisi,takunçalışmasıpbiçağdaş BVgulamalara ağırük verilmelidir" dedi. "Ogren- ne nefes ahna gibknr" diyen Şimşek, dayağın da bir disiplin aracı olarak kullamlamayacağmı anlat- 0. Şimşek, "Kimseöğrenmeye zorianamazve bu- nmicinyaptınmuyguIanaınaz.Oğrenmekarşıhk- k sorumluluk ister" dedi. Kararname bunabmı ANKARA (Cumhuriyet Bûro- su) - Içişleri Bakanlığı'nca hazır- lanan ve aralannda tstanbul, An- kara, Izmir'in de bulunduğu vali ve emniyet müdürlüğünü içeren geniş kararname, ANAP ile MHP'nin özellikle 3 büyük ken- te atanacak isimler üzerindeki an- laşmazlığı nedeniyle askıya alın- dı. Liderlerin yapacaklan ilk zir- vede yeniden şekillendirilmesi beklenen kararname taslağına gö- re Karaman Valisi Ali Akan, Bit- lis Valisi Keramettin Metin Kök- saL, Sıvas Valisi Aydın Güçlü, Kırklareli Valisi Memduh Oğuz, Karabük Valisi Nafiz Kayah, Samsun Valisi Metin Üyas Aksoy ile lstanbul Valisi Erol Çakır, Iğ- dır Valisi Nurettin Aras ile Osma- niye Valisi ÜmftKarahan merke- ze ahmyorlar. Malatya Emniyet Müdürü Ke- mal Bayrak ve Adıyaman Emni- yet Müdürü ErtuğrulKara'nm da Emniyet Genel Müdürlüğü APK Daire Başkanlığı emrine alınma- sı bekleniyor. 'Paraşüt' operasyonu çerçeve- sinde görevinden alınan Kilis Va- lisi Gfiner Ozmen'in yerine Muş Valisi Şerafettin Yata'nın atan- ması öngörülen kararname tasla- ğma göre, Içişleri Bakanlığı Özel Kalem Müdürü Cengiz Akm Ço- rum'a atamyor. Içişleri Bakanlığı Genel Sekreteri Muzaffer Di- lek'in Karaman Valiliği'ne, Teftiş Kurulu Başkan Yardımcısı Cavk Erdoğan'm da Karabük'e atan- ması bekleniyor. Kemal Nehrozoğhı'nun Cum- hurbaşkanlığı Genel Sekreterli- ği'ne atanmasmm ardmdan boşa- lan lzmır Valiliği için hükümet ortağı partiler arasında anlaşmaz- lık çıktı. îzmir Valiliği için en güçlü aday, Çorum Valisi Atıl Uzeigün. ANAP, Îzmir Valiliği için tstanbul Emniyet Müdürü Hasan Özdemir'i istiyor. Özdemir'in Izmir'e atanmama- sı durumunda Kütahya ya da Bur- dur'da vali olarak görevlendirile- bileceği belirtiliyor. tzmir Valili- ği için Emniyet Genel Müdürü Turan Genç'in de adı geçiyor. Genç'in Samsun Valiliği görevi- ne atanabileceği de kaydediliyor. Osmaniye Valiliği için de Anka- ra Vali Yardımcısı Mustafa Er- kal'ın adı geçiyor. Aydın Valisi Muharrem Gök- tayoğhı nun APK Daire Başkan- lığı'na getirilmesi planlamyor. Göktayoğlu'ndan boşalacak gö- rev için en güçlü aday Gaziantep Valisi Muammer Güler. Erol Çakır'ın merkeze alınma- sıyla boşalacak tstanbul Valiliği için en güçlü iki isim, Ankara Va- lisi Yahya Gûr ve Içişleri Bakan- lığı Müsteşan Saim Çotur. Gür'ün Istanbul'a atanması duru- munda boşalacak Ankara Valili- ği için Bursa Valisi AB Fuat Gü- ven ile tçel Valisi Şenol Enginın adlan geçiyor. Ankara Emniyet Müdürü Ke- mal İskender'in Emniyet Genel Müdür Yardımcılıgı'na, yardun- cılanndan Osman Oztürk'ün Ma- latya Emniyet Müdürlüğü'ne, Özkan Elgüı'in de Adıyaman Emniyet Müdürlüğü'ne atanması bekleniyor. Iskender'den boşala- cak göreve ise Bursa Emniyet Müdürü Aydm Genç'in getirilme- si bekleniyor. Genç'in vali olması durumun- da boşalacak Emniyet Genel Mü- dürlüğü için en güçlü adaylann, Emniyet Genel Müdür Yardımcı- sı Tahsin Baş ve Adapazan Vali- si Cahit Kıraç olduğu belirtiliyor. Aydınlardan anayasa önerki I Baştarafi 1. Sayfada tümasım zorlaştıran metın- de Kopenhag Kriterleri'ne uyumu tartışılan Milli Gü- venlik Kurulu'na (MGK) değinihniyor. Anayasa değişikliği önerileri lstanbul The Marmara Otel 'de düzenle- nen toplantıyla açıklandı. Basın açıklamasına Bilgi Üniversitesi öğretim üye- si Prof. Dr. Rona Aybay, Yıldız Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Fazd Sağbm, eski tstanbul Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Aysel Ekşi, Cerrahpaşa Tıp Fa- kültesi öğretim üyesi Prof. SelçukErez ve Is- taıîBul Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Oktay Uygun, Prof. Dr. Nermin Abadan U- nat ve Prof. tlhan Unat katıldı. Prof. Rona Aybay'm sunuş konuşması yaptığı toplantı- da tamtılan anayasa metni özetle şöyle: Başlangıç bölûmü: Anayasanın otoriter bir devlet anlayışını çağnştıran başlangıç bölü- mü tümüyle değiştirilmeli. Yeni metin kısa ve sade olmalı. Devletin nitelikleri, "insan haklanna da- \uu, milli, demokratik, laik ve sosyal hnkuk devteti" olarak belirlenmeli. Anayasanm 2. maddesinde yer alan u insan haklanna saygı- h" ifadesi "insan haklanna dayanan" şeklin- de değiştirilmeli. Temel hak ve özgürhıkkr: Anayasanın 13. maddesi, genel sınırlama hükmü olmaktan çıkartılarak "genel koruma hükmü" olarak yeniden formüle edılmeli. Özgürlüklerin sınırlanmasında Avrupa in- san Haklan Sözleşmesi ile koşutluk sağlan- malı. Degisiklik önerilerini hazırlayan hukukçu, öğretim üyeleri ve aydınlar Prof. Dr. Nermin Abadan Unat, Prof. Dr. Uğur Abcakaptan, Prof. Dr. Aydm Aybay, Prof. Dr. Rona Aybay, Prof. Dr. Cemal Baü Akal, Prof. Dr. Aysel ÇdSkd, Gazeteci-Basm Konseyi Başkam Okta> Ekşi, Prof. Dr. Selçuk Erez, Prof. Dr. Cem Eroğıd, Yazar-öykücü Füruzan, Prof. Dr. Ibrahim Kaboğhı, Eski tstanbul Barosu Başkam Avukat Turgut Kazan, Prof. Dr. Ahmet Mumcu, Prof. Dr. Ergun Özbodnn, Prof. Dr. Yavuz Sabuncu, Prof. Dr. Fazd Sağlam, Gazeteci-yazar Ali Sirmen, Prof. Dr. Erdoğan Teziç, Prof. Dr. tlhan Unat, Doç. Dr. Oköy Uygun, Prof. Dr. Vfckur Versan, Prof. Dr. Ühami Yavuz, Yrd. Doç. Dr. Serap Yazja. Yaşam hakkı: Yaşama hakkımn özünü tah- rip eden ölüm cezası kaldınlmah, yerine ağırlaştınlmış hapis cezası getirilmeli. Düşünce özgürtüğü: Anayasada yer alan "Dûşüncefernı açıklanması ve yayılmasında kanunla yasaklanmış olan herhangi bir ctU kuflanılamaz'' ifadesi kaldınlmah. Düşün- cenin sınu-lanması, "açık ve mevcut bir teb- likenin varlığı'' koşuluna bağlanmalı. Bügilenme hakkı: Kamu kurumlanmn elin- deki haber, bilgi ve belgelere ulaşma olana- ğı güvence altma alınmah. Sendikal hak ve özgürlükler. Işçilerin yanı SUB kamu çalışanlanna da grevli toplusözleş- meli sendika hakkı verilmeli. Yaşama dokunuhnazuğı: Milletvekili do- kunulmazüğı, yaşama faaliyetleri ile sınırlı tutulmalı. Mecfis soruşturmas: Başbakan ya da ba- kanlar hakkmda Meclis soruşturmasınm açıl- masına karar verilmesi durumunda soruştur- ma siyasi olmayan bir makama verilmeli. Yargıç bağnnsızhğı ve sava teminaü: Hâ- kimler ve Savcılar Yüksek Kurulu kaldınl- mah. Yargıçlar ve savcılar için iki ayn kurul kurulmalı. Kurul Adalet Bakanlığı bürokrasisine bağlı olmamalı. Anayasa Mahkemesi: Anayasa Mahkemesi üye- lerinin belirlenmesinde yüksek yargı organlanna ağırlık verilmeli. Anayasa Mahkemesi 'ne olağan da- va yollannı tüketmek kay- dıyla kişisel başvuru (ana- yasa şikâyeti) yolunu aça- cak düzenlemeler yapıl- malı. Yargı ve yargdamayla 0- güi diğer konular: Adli kolluk kurulmalı, 12 Eylülcülere dokunulmazlık sağlayan anaya- smın geçici 15. maddesinin 3. fıkrası kaldı- nlmah, olağanüstü yönetim usullerinde yar- gı denetimini kaldıran ya da sınırlayan hü- kümler kaldınlmah. Siyasi partikrin kapaülması: Anayasa Mahkemesi, görmekte olduğu davanın özel- liğine göre, kapatma dışında, "seçimlere ka- fahnanm önlenmesi,geçici olarak faanyetieri- nin durduruhnası, devlet desteğinin kesihne- si" gibi yaptmmlara da karar verebilmelidir. Yûksekoğrenim: YÖK kaldmhnalı. Üni- versiteler arasındaki eşgüdüm üniversite temsilcilerinden oluşan bir kurul tarafından sağlanmalı. TBMM'nin öğrenci affi çıkar- ması önlenmeli. Ombudsman: tnsan haklan ihlallerinde devlet ve yurttaş arasında bir tür dostane çö- züm arayacak ombudsman (bağunsız bir ku- rul) oluşturulmalı. Tûrk Dil ve Turk Tarih Kurumu: Türk Dıl Kurumu ve Türk Tarih Kurumu Atatürk'ün vasiyeti doğrultusunda yeniden dernek ola- rak kurulmalı. % .; Genlerin sun çözüldü • Baştarafi 1. Sayfada Londra'da yapılan açık- lamalar, 16 ayn merkezde yürütülen araştUTnalarda insan genlerinin yüzde 97'sinin çözüldüğüne ve bu genlerin yüzde 85'inin de doğru şekilde sıralandı- ğma işaret ediyor. Bulgulann, kanser ve kalp hastahklan başta ol- mak üzere çeşitli hastalık- lann tedavisinde de çığır açacağına dikkat çeken uzmanlar, gelişmeleri in- sanlık tarihinin en önemli devrimlerinden biri olarak tanımlıyorlar. Sanger'in araştırmalan- na 210 milyon sterlin tuta- rmda katkıda bulunan Wellcome Vakfı Başkam Dr. Michael Deıter, "ln- samn gen haritasuu çöz- mek, insanm aya ilk kez ayak basmasryla karşüaş- nnhyordu.Ama beninanı- yonım ld bu, aya gftmek- ten de önemli bir gefişme- dir" dedi. Bulgulann sadece aya ilk kez ayak basılması de- ğil, tekerleğın ıcadından da önemli olduğuna işaret eden Dexter, "Çünkü bu, insanlık var okhıkça öne- minikoruyacakvekuDam- labflecekbir bflgkhr" diye konuştu. Dr. Dexter, insanm gen haritasının çözülmesiyle insanlığm bir gecede bü- tün hastalıklara çare bul- masının beklenemeyece- ğini, ancak pek çok hasta- lığm tedavisiyle ilgili ge- lişmelerin sırada olduğu- nu vurgularken, genlerin sıralanmasıyla ilgili bilgi- lerin bilim adamlanna hangi hastalıktan hangi genın hatasının sorumlu olduğunu öğrenme imkâ- nı sunacağmı ammsattı. Dexter, böylece kanser- den kalp hastalıklanna ka- dar geniş yelpazedeki pek çok hastalığm önlenmesi- nın mümkün olabileceğini anlattı. Ingıliz bilim adamlannın yaptığı açık- lamalar sırasmda söz alan Sanger Genetik Araşttr- malar Merkezi bilim adamlanndan Dr. John Sulston ise tngiliz bilim ekibinin, genlerin üçte bi- rinin sıralanmasını başar- dığını ve Amerikalı mes- lektaşlanyla birükte sonu- ca büyük katkı sağladık- lannı anlattı. Genlerin de- şifre edilmesiyle alzhe- imer'den kansere kadar bugün baş edilemeyen bir- çok hastalığa çare buluna- cak; yaşam kalitesi arta- cak, insan ömrü ikiye kat- lanacak. Ingiltere'de gen araştırmalanm yürüten bilim adamı John Harris, gelecek 50 yıl içinde sağ- lık kalitesinin arttınlması yolunda önemli gelişme- ler yaşanacağını kaydetti. Sağlık kalitesinin artma- sıyla birlikte yaşam süre- si de uzamaya başlayacak. Harris, çok yakında insan ömrünün ikiye katlanaca- ğım ve gelecekte insanla- nn 1200 yıla kadar yaşa- yabileceklerini açıkladı. Kısaca "genom" olarak adlandınlan insan genleri haritasının açıklanması, tıp dünyasında heyecan uyandınrken şirketler açı- smdan fare gen haritasınm insanınkinden daha değer- li olduğu ileri sürüldü. Uz- manlar, fare gen haritası- mn piyasa değerinin 7 milyar dolar olduğunu be- lirtirken, insan gen harita- sının çözümünde önemli rol alan "Celara Geno- mic" adı şirket, Amerikan hükümet kuruluşlannın yaptığı çahşmaya paralel olarak fare genlerinin de haritasını çıkardı. Şirket yetkilisi Samuel Broder, fare gen haritası bilinme- den insan gen haritasının bir işe yaramayacağını öne sürerek, insan ve fare genlerinin birbirine çok benzediğini, ancak parça- cıklann (junk) tamamıyla farklı olduğunu söyledi. Bilim adamlan, insan ve fare genlerinin nerede ay- nı sırayı takip ettiğini or- taya çıkarmaya çahşıyor- lar. Hükümet tarafından ge- liştirildiği için herkesin in- celemesine açık olan in- Rıdvan Yelekçi'yi kaybettik Haber Merkezi - Türkiye Gazeteci- ler Cemıyetı eski genel sayman ve es- ki genel sekreterlerinden, Basın Şeref Karö sabibi, Türkiye Spor Yazarlan Derneği kurucu üyesi Rıdvan Ydekçi îstanbul'da vefat etti. 1934 yılmda ls- tanbul'da doğan Yelekçi, meslek haya- tına spormuhabiri olarak Dünya gaze- tesinde başladı. Yeni Sabah ve Hürriyet gazetelerin- de çalışan Yelekçi, son olarak Sabah gazetesinde spor yorumlan yazıyordu. Spor yazarhgı HalmHa çeşitli öduller alan Yelekçi, 1990-1994 yıllan arasın- da Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin genel sekreterliğini yaptı. Evli ve iki çocuk babası olan Yelekçi için yann saat 10.30'da Türkiye Gazeteciler Ce- miyeti'nde, saat 11.30'da da Türkiye Spor Yazarlan Demeği'nde tören dü- zenlenecek. Yelekçi'nin cenazesi, Le- vent Camii'nde kıîınacak öğle nama- zının ardmdan Kulaksız Mezarhğı'nda toprağa verilecek. san gen haritasınm aksine, fare gen haritasının ser- bestçe elde edilemeyece- ği bildiriliyor. Uzmanlar, genlerin hangi görevi ye- rine getirdiğini anlayabil- mek için insan üzerinde deney uygulanamayaca- ğmdan, farelerde deney yapılması gerektiğini, bu açıdan fare gen haritasınm büyük değer taşıdıgını ifa- de ediyorlar. Clinton: Tarihin en büyük buluşlanndan ABD Başkanı Bffl Clin- ton, uluslararası çalışmalar sonucu insanlann genleri- nin haritasının ortaya çıka- nlmasını, tarihin en büyük buluşlanndan biri olarak ni- telendirdi ve "Tann'nınj'a- şamıyaramğı diü bugün öf- reniyornz" dedi. Clinton, konuşmasında, genlerin haritasının çıkanl- masuun, büyük Italyan ma- tematıkçı, astronom ve fı- zikçi GaUleo Galilei'nın (1564-1642) buluşlanyla eşit öneme sahip olduğıinu belirterek, bu buluşla kan- ser, şeker, Parkinson ve Alzheimer hastalığının te- davisinde yeni bir devir açı- lacağmı anlattı. Önemli buluşla ilgili Clinton'ın dün Beyaz Sa- ray'da düzenlediğı basın toplantısına, uydu bağlantı- sıyla Londra'dan katılan In- giltere Başbakanı TonyBla- irde "Tarihin en büyük ge- lişmelerinden birine bugün şahit olduğumuza kuşku yok"dedi. G U N D E M MUSTAFA BALBAY H Baştarafi 1. Sayfada öngörmek zor olur, « Birinci ve ikinci on yılı, son on gün içindeki ge- lişmelerle örerek irdelemeye çalışalım: 1 - Geçen hafta Orta Asya cumhuriyetlerindeki büyükelçilerimizin tümü Ankara'daydı. Dışişleri Ba- kanı Ismail Cem başkanlığında, bilgi alışverişine ve önümüzdeki dönem yapılması gerekenlere daT yalı bir toplantı yapıldı. Atılan bu adım biraz geç; ama önemli. J 1990'lann başında en öne "kardeşlik" motifirri koyup Orta Asya yollanna koyulduk. Bu motif el- bette önemli, ama tek motifle de kilim dokunmaz ki! 2- 90'lar boyunca Orta Asya ile ilişkilerimizi ki- şilerin başansına dayalı olarak yürüttük. Bu ülke« lere gidip onlann yerel giysileriyle hatıra fotoğrafi çektirmeyi, "/// ilişkilerin" başlıca göstergesi ola- rak kabul ettik. Gelinen noktayı gerçekçi olarak ir- delediğimizde büyük bir başan sağlandığı söyle- nemez. Ancak buna karamsarlıkla da yaklaşmamak ge~ rekiyor. Ne yaparsak ilişkilerin kötüye gideceğini görmek de önemli! 3- Orta Asya'da nüfus olarak en kalabalık, nü- fuz olarak da en önde gelen ülkelerin başında Öz- bekistan var. Özellikle Fethullah Gülen hareketi nedeniyle ilişkilerimiz o kadar kötüye gitti ki, so- nundaTaşkent Eğitim Müşavirliğimiz de kapatıldı. Hata sadece Türkiye'nin mi? Hayır. Ancak bizim yeni kurulan ve ayaklan üzerinde nasıl duracağı bi- le tartışma konusu olan bu ülkelere karşı daha dik- katli yaklaşmamız gerekiyordu. 4- Ankara'da dün güzel bir toplantı başladı. Tür- kiye Bilimler Akademisi'nin fPJBA) düzenlediği ilk "TÜBA-Türk Cumhuriyetteri Bilim Akademileri" toplantısı, ikinci on yılın olumlu başlangıçlarından biri olarak kabul edilebilir. Bu toplantıya özbekistan'ın katılmaması, yuka- ndaki şıkta vurguladığımız durum çerçevesinde düşündürücü. Asya'daki geiişmeler 5- Rusya'da Putin'in iktidara gelişinin ardmdan verdiği demeçler, ziyaretleri şu yorumlan öne çıkar- dı: - Rusya, eski Sovyetler Birliği nüfuz alanındaki etkinliğini arttırmaya hazırlanıyor. Yorumda gerçeklik payı var. Ama, tarihin teker- leri geriye dönmeyeceğine göre, bölgedeki yapı- nın eskisi gibi olmayacağı da kesin. Putin geçen hafta sonunu Kazan Türkleriyle ge- çirdi. Dans etti, bilek güreşi yaptı. Orta Asya cum,- huriyetlerinin tümünde, ülkeyi kuran ulustan sort- raki en kalabalık nüfus Rus. Her şey bir yana bu nüfus tablosu bile, Türkiye'nin Orta Asya'da Rus- ya'yı karşısına alarak hareket etmesinin güç olâ- cağını ortaya koyuyor. 6- Putin, 18 Temmuz'da Pekin'e gidiyor. Rusya- Çin-Hindistan üçgeni, 90'lann ortasından beri ko- nuşulan bir durum. Bu ziyaretin hemen öncesin- de de Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'de "Şang- hay Beşlisi'nin" devlet başkanlan zirvesi var. önü- müzdeki dönemde bu beşli daha eşli olacak, sayı artacak. 7- Yukandaki iki şık, Orta Asya'nın Rusya ve Çin arasında ciddi bir rekabet ve işbirlıği alanı haline geldiğini ortaya koyuyor. Burada soralım: ;; - Türkiye'nin bu süreçte yeri ne olur? Soruya yanıt aramadan önce bir saptamada bu- lunalım: ABD, Tün\iye'yi taşeron olarak kullanıp Rusya ve Çin'in ortasından Orta Asya'ya yarma yapıyor. Türkiye'nin ikinci on yılda atacağı adımları, yu- kandaki coğrafi genişlikle hazırlaması gerekiyor. 8- Yine son on günün önemli haberierinden biri de iki Kore'nin birleşme karan alması. Topraklann- da Mehmetçik kanının bulunduğu (t)uzak diyar- lar... 2002 Dünya Futbol Şampiyonası elemelerine iki Kore'nin tek takımla katılması kesinleşti bile. Çin'de pişirilen bu birleşme, ABD'nin bölgedeki ağırlıgını azaltacak. $ Türkiye'nin bu dengeler çerçevesinde, Rusya']jÇ karşısına almadan, Çin'i ürkütmeden, ABD'yi küa- türmeden bağımsız bir politika üretmesi gerekP- yor! _ . „ - balbay@cumhuriyet.com.tr 1 kişi gözaltına alındı Jet-Pa'ya \ polis baskun lstanbul Haber Servisi - lstanbul Mali Şube Müdürlüğü ekipleri, dün akşam Jet-Pa Holding'in Güneşli'deki merkezine baskm düzenleyerek firmaya ait çok sayıda evraka. incelenmek üzere el koydu. lstanbul Mali Şube ekipleri, burada kimliği açıklanmayan bjr kişiyi gözaltma___ aldı. Bakırköy Cumhuriyet Başsavcıhğı'mn talimatıyla tstanbul Emniyet Müdürlüğü Mali Şube Ekipleri'nce, dün akşam saatlerinde Jet- Pa Holding'in Güneşli'deki merkezinde arama yapıldı. Polis burada şirketin çok sayıda '; evrakı ile bazı '.. bilgisayar kayıtlanna, el koyarak incelenmek üzere lstanbul "• Emniyet Müdürlüğü'nün Vatan Caddesi'ndeki r binasına götürdü. j . Emniyet yetkilileri, konuyla ilgili olarak ' herhangi bir Jet-Pa çalışanmın gözaltına . alınmadığını belirterek, el komılan^ e\Tak ve bilgisayar »• kayıtlanmn - inceleneceğini ^ bildirdiler. Jet-Pa Holding •'. Yönetim Kurulu Başkanı Fadıl Akgündüz'e daha <f önce de yurtdışına çıkış yasağı getirilmişti.