Katalog

27 HAZJRAN 2000 SALJ CUMHURİYET SAYFA l %JM\ kultur@cumhuriyet.com.tr 15 'Colors' dergisi 10. yılını 'Colors: Olağan/Dışı Objeler' sergisi ile Floransa'dakutladı ArapKeçiGözü olarak bffinen cinsel bir obje. Asüm hastası çocuklar için üretikn Dafly Duck'hflaçkutusu. Ayakkabuar,rady()aktifmaddderineleştirisimtaşıyor. ÜNYANIN GERİ KALANIAYŞEKÖKSAL 'B! k iz, atalanmızın geride ! bıraktıkJanndan yararlanarak 'onlann resimlerini çizdik. Geleceğin arkeologlan da bu eşyalar sayesınde bizleri tanıyacaklar.' Colors dergisi 10. yılını kutlamak amacıyla açtığı sergide PeterGabrid'in yazdığı bu dizelerle izleyenleri karşılıyor. Otiviero Toscani ve Ludano Benetton tarafindan ılk olarak 1991 yılında basılan dergi, bugûne kadar yayımladıgı 37 sayıda kullandığı tüm eşyalan 'Colors: Obğan/Dışı Eşyalar' sergisinde bir araya • Tüm eşyalann, kûltûriimüzün, kimliğimizin, aslında kim olduğumuz ve kim olmak istediğimizin ipuçlan olduğu görüşünden yola çıkılarak oluşturulan sergide dünyanın her tarafindan binlerce eşya sunuluyor. Objelerin aracıhğıyla dünya üzerindeki halklann, ırklann, kültürlerin farklüıklannın altında yatan benzerlikler gözler önûne seriliyor. getirdı. Floransa'da Staznne LeopoMa'da açılan sergide bütûn dûnyadan getirilen yararlı-yararsız, banal-eksantrik, sıradışı- olağan birçok obje; müzik, ses, ışık oyunlan eşhğınde, 120 adet tuvalet kâğıdından oluşan dev bır heykelle biriikte sunuluyor. Tüm eşyalann, kûltûrümüzün, kimliğimizin, aslında kim olduğumuz ve kim olmak istediğimizin ipuçlan olduğu görüşünden yola çıkılarak oluşturulan sergi, dünya üzerinde geniş çapta yapılmış bir arkeolojik araştırma olarak nitelenebüir. Çünkü Amerika'daki bır süpermarkette saülan evcil hayvanlan zayıflancı özel haplardan Avustralya'dakı kanguru ayağından yapılmış şişe açacagına, Japonya'da şans getirdiğıne inanılan 'el saHayan kedi' heykelcığınden Zimbabve'de Coca Cola şişesinden yapılmış kum saatine kadar, dünyadaki birçok kültür, eşyalar aracılığı ile buluşuyor. Türkiye'den, Galatasaray Hamamı'ndan getirilen takunya, zayıflamak için kiraz saplan ve bir şişe tütün kolonyası getirilmiş. Sergide sıradan ile sıradışı, özel tasanmlarla her gün kullanılan eşyalar, gerçek ile hayalgücü arasmdaki sınırlar aşılarak objelerin aracıhğıyla dünyada yaşayan tüm halklann, ırklann, insanlann benzerlikleri ve farklılıklan gözler önüne seriliyor. Amaç, beyin firtması yaratmak S erginin küratörlennden Ja- BneHayon, aslında yapmak istediklen şeyin tam anla- mıyla bir beyin nrönası oldugu- nuvurguluyor: "Hernekadar bu yıDd sergi, derginin 10. yıhnı kut- j ğ ç nfteBktaşısadabunabenzergös- terflerimiz okJu. Bundan öncdd sergide, yanlannda okumak için dergOer oiao klozetler koymuş-yş yt jn^anm cıitA havatnu sorgulaması ve nereye kadar özel otebüeceği ûzerine so- ru işarederi yaratmakü." Zaten 'Colors' dergisi işlediği her konuda, her zaman soru işa- retleri yaratmaya ve okuyucula- nm güvendikleri öz benliklerini sorgulamaya itiyor. Bu sergide birçok kişi belki de hayatı boyun- ca görmediği birçok eşyayı kar- şısında görünce dünyada sadece Italyanlann, Isveçlilerin, Ameri- kahlann, Türklerin veya herhan- gi 'tek ırk'ın yaşamadığını ve kendisine hiç benzemeyen, fark- lı bir kültürün de var olduğunu görüyor. Avustnüya'da, astım olan ço- cuklara verilen ilacı 'sevimB' kıl- mak için kullanılan Duffy Duck gibi çizgi fılm kahramanlan bi- çimınde aletler, Elvis Presley için yapılmış rengârenk küçük türbe- ler, çocuklann yolda uyumalan için şişme koyunlar gibi insanı gülümseten ve eğlendiren obje- lerin yanında, Çin'de insana güç verdiğine inanılan suda bekletil- miş kurbağa ve akrepler, Japon- ya'da yüksek fıyatlara alıcı bulan küçük kızlann kirli külotlan, ço- cuklara ırkçılığı aşılamak için Amerika'daki Ku KJux Klan ör- gütünün özel olarak tasarladığı bebek, Kenya'daki Kikiyu kabi- lesinde genç kızlann sekse düş- kün olmalannı engellemek için cinsel orgarunı kesmeye yarayan özel bıçak gibi, insanı 'rahatsız eden', zorlayan ve kışkırtan ob- jeler bir arada kullanıkyor. Za- ten amaç da biryandan iyi bisset- tirirken diğer taraftan rahatsız et- mek. Böylece ızleyenlerin ilgisi ayakta tutuluyor, ister istemez kendi kapalı dünyalannın dışına çıkarak yaşama ve dünyaya bak- maya zorluyor. Farklılığın altındaki benzerlikler Bebekler için iiretilen bir pantalon. B enetton'un reklam direktö- rü ve serginin yapımcılann- dan Paoio Landi, bombayı, makyaj malzemelerini ve bebekle- ri bir arada kullanarak birkontrast yaratmayı amaçladıklannın altını çiziyor: "Colors, 'dünyanın geri kalan kısmı hakkında konuşan der- gi 1 olarak kendini tanımhyor. İn- sanlan şaşırtmak, şoke etmek ve kafidannı kanşürmaktan çok, ken- dini dûnyamn merkezinde gören tophunlann dtşmda kalan halklar, Hİdarv«ülke)erleflişkikunnayaça- hşjyoruz. Sergide,insanlann birbir- ferinden farkhhklannın aHmdaya- tan benzerlikler ortaya çıkryor." Gerçekten de kulak ağnsı için Kolombiya'da armadillo kuyruğu- nun kullanılması insana ılk bakış- ta garip gelebilir. Arabistan'da iliş- kiden önce bir adamın cinsel orga- nırun çevresine özel bir geyik kı- lından üretümiş halka takması ya da Nijerya'daki Yoruba kabilesin- de gençlerin bir klan, bir köye ait olduklannı göstermek için vücut- lanna usturayla işaretler yapmala- n, farklı bir alışkanlık gibi gözü- kebilir. Ama diğer taraftan bakıl- dığında, bütün bu objelerin ya da törelerin her ülkede bıraz değişik biçimlerde bile olsa karşılıklan bulunabılır. Japonlara lngiMzce öğretentuvalet kâgKh. ,w .sai.^ı..'. ı.u Oliviero Toscani artıkyok Tasarım ve islevsellîk C olors: Olağan/Dışı Eşyalar sergisi, aslında günümüzde tıkanma noktasına gehniş olan tasanmcüığa da bir açıdan ışık tutuyor. Serginin açüışına katılan Italyan tasanmcı Massimo İosa Ghini, eskiden bir eşya üretilirken sadece işlevinin ön planda tutulduğunu belirtiyor: "Arük yapıtabilecek bütün eşyalar tükendL Daha kaç tane farkh sandalye yapabflirsiniz ki? Hepsinin işlevi aym. Arük 'güzellık' veestetikönplana çıkanbyor. Bu sergi dünyadaki bütün kültürlerin estetik ve işlevi bir arada nasd kuBandığını gözler önûne seriyor ve tasanmalara yol gösteriyor" diye ekliyor. Sergide, kalın gıdıyı incelten özel bir 'gıdı cimnastik aleti' ya da sokağa tuvaletini yapan köpeklerin 'dışküan'nı temizlemek için tasarlanmış alet ya da hemoroide yakalanmış bir kişinin rahat oturması için ortası delik yastık göze çarpıyor. Binlerce obje bir arada D ünyanın dört bir yanından binlerce eşyayı karşısında görünce insanın aklına . bunknn nasıl bir araya «* getirildiğisorusugeliyocr- -z. Küratör Hayon yanıtlıyon u Bütün bu objeler, 'Colors'm özel bir koou uzerine eğOdiği dergilerinden derkodL Biz kooovu behrledikten sonra neye tıtiyacınuz varsa,fotoğraf,yazı, objderi derleyecek etdpler oiuşturuyor ve dünyanm her taranna bu eldpferi göoderiyoruz. Bazen dergi yohıyb çağnda buhmuyoruz. Derginin son bötûmfindeki san sayfalarda okuyucular kendi ülketerinde gördükleri uginç olaylan bizmüe paylasryorlar. Birçok yol ve kaynağnmz var. Takım olarak gküp çeşitti ülkelerde bir ya da iki ay çahşryonız. Sonra gördüğûnfiz bütün bu materyaDerle dönüyoruz. Bu eşyalar, »«HfMia ait kültürün bir parçası ve her yerde bulunabflecek objeler. Ama onlara yabancı kûltûrler, çok garip ve ender buhınan eşyalar gibigetiyor." Kim dolaşunnu düzenkyen bardak dizaynı, Riosu Kuyatsuki'ye ait C olors aynı tarihlerde Floransa'da düzenlenen erkek moda haftası nedeniyle haziran ve eylül sayı- lannı modaya ayırdı. 'Fashkm' bâşlıklı der- gide modanın farklı dünyalan ve ülkele- rin farklı modalan inceleniyor. Nijer- ya'daki Wodaabe savaşçılannm özel kı- yafetlerinden Johannesburg'daki bow- ling oyunculanna, Meksika'daki Zapatis- ta asilerinden Japon ögrencilerin forma- lanna kadar bir yolculuğa çıkanyor. Yi- ne dünyada sadece tek ırk, tek kültür ol- madığının, binlerce farklı saç tarama sti- linin ve binlerce farklı giyim biçiminin var olduğunun alhnı çiziyor bir kere da- ha. Fakat bu sayının daha farklı bir özellı- ği var. 'Colors'ın 'babası* olarak anılan Oliviero Toscani bu sayı ile dergiye veda ediyor. "Elveda Cotors" bâşlıklı veda ya- zısında dergiyi Pinokyo'ya, kendini de onu yapan usta Geppetto'ya benzeten Tos- cani, Colors'm her zaman doğrulan söy- lemekten asla vazgeçmediğıni belirtiyon "CotondaPinokyogibigerçeğin,farklı- fağm ve dünyanm geri kalan kısmınm pe- şmde koştu 10 yıl boyunca. Ama arnk o da Pinokyo gibi bûyfidü ve arük bir ba- baya ihtiyacı yok." 'CoJors'ın reklam direktörü Paoto Lan- di, Toscani'nin bu sayı ile anlaşmasını bi- tirdiğini ve aralannda hiçbir tatsızlık ol- madan aynldıklannı belirtiyor. Ama Tos- cani'nin bu kutlama sergisine veda etmek için bile gelmemesine "Çünkü o şu an- da New Yorkta çahşıyor'' biçüninde ce- vap vermesi soru işarederi doğuruyorta- bii. Landi her ne kadar 'Cotors'ın aynı ruh ve aynı heyecanla devam edeceğini söy- lese de serginin küratörü Hayon, her şe- yin değişeceğine inanıyor: "Hangi yöo- de değişeceğini bOemiyorum, ama farkh bir şey olacağı kesin. Şu anda hâlâ onun yokluğuna ahşmaya çalışıyoruz. Fikirle- ri ve sonsuz yaraüa beyniyle yeri doktu- rulamayacak biriydL Bunun dtşmda o kadar özgürlükyanhsı idi ki bia asla yö- netmez, sadece yönlendirirdi. Her ekiple konuşur,tarüşırveherkesitektekdinler- dL Bazen yönlendirir, bazense kendi fik- rinideğişanrdL Dünyayaonungibibakan biri daha olamayacağı içm bence dergi arük başka bir yola gktecek." Bugüne kadar her sayısıyla olay yara- tan, insanlan şaşırtan ve düşünmeye yön- lendiren 'Colors'm ne yönde değjşeceği- ni önümüzdekı aylarda hep biriikte gö- receğiz. Ama dünyadaki bütün kültür- lerin ve ırkların alışkanlıklan, gelenek- leri, giyimleri, kullandıklan eşyalar ne ka- dar farklı olursa olsun hepsinin aynı hak- lara ve saygmlığa sahip olduklan görü- şünden vazgeçmemesini ve yine M dün- yanm geri kalan kısnunı anlatan dergi'' olarak karşımıza çıkmasını umuyoruz. Harem Suare' iki ödül kazandı • ROMA (AA) - Bu yıl 40'ıncısı düzenlenen Altın Küre Film Festivali'nde, basın merkezinin üyeleri • tarafindan 1999-2000 yılının en iyilen seçtldi. Yabancı Bastn Merkezi üyeleri, Ferzan Özpetek'in 'Harem Suare' filmine iki ödül verdi. Italyan sinemasuun önemli setlerinden Cmecitta'da * düzenlenen törende 'Harem Suare', en ıyı kadın sanatçı (Lucıa Bose) ve en iyi görüntü yönetmeni (Pasquale Mari) dallannda ödül kazandı. Özpetek, üç yıl önce, 'Hamam' fılmiyle Alnn Küre'den en iyi ilk çalışma odulünü almıştı. En iyi film ödülüne Marco Bechis'in 'Garage Olimpo' adlı fılmi layık görülürken îtalyan sınemasının birçok ünlü isminin yer aldığı gecede, oyuncu Monica Vitti, yönetmen Bernardo Bertolucci ve geçen hafta 80. doğum gününü kutlayan ünlü oyuncu Alberto Sordi ise onur ödülü aldı üç büyük tenor Brezüya'da • SAO PAULO (AA) - Dünyanın üç büyük tenoru Luciano Pavarotti, Placido Domingo ve Jose Carreras, ilk kez bir Latin Amenka ülkesinde, Brezilya'da yeniden aynı sahneyi paylaşacaİdar. Sao Paulo'nun 80 bin kişilik Morumbi Stadyumu'nda, 22 Temmuz gecesi gerçekleşecek konserin biletleri 26 Haziran'da satışa sunulacak. Devtet Opera ve Balesi, Hong Kong'a tfdtyor • Kültür Servisi - Devlet Opera ve Balesi, 1-6 Temmuz tarihleri arasmda Hong Kong turnesüıe çıkıyor. Topluluk, 3 ve 4 Temmuz'da Hong Kong City Haü'da 'Millenium'da Dans' ve 'Dansm Üç Rengi' balelerinden bölümler sahneleyecek. Bale topluluğu, sonbaharda da Almanya ve tsviçre'ye turne yapmayı planlıyor. Antalya'da dans ve müzik festivali • ANTALYA (AA) - Altın Portakal Kültür ve Sanat Vakfı ile Folklor Müzik ve Gençlik Derneği'nın biriikte düzenledıği Antalya Uluslararası Dans ve Müzik Festivali, katılımcı ülkelerin dans ve müzik topluluklannm Cumhunyet Meydanı'ndaki kortej geçişi ile başladı. 30 Haziran'a dek sürecek festivale, Türkiye, Letonya, Polonya, Gürcistan, Rusya, Kazakistan, Romanya, Bangladeş, Etiyopya, Israil, Azerbaycan ve Hındıstan'dan müzik ve dans topluluklan katılacak. Festıvalde Türkiye'yi Uğur Kolejı, Izmır Folklor Müzik ve Gençlik Derneği ve Antalya Sanat Derneği'nın halk • » danslan gruplan temsil edecek. Adapazarı'na ilkokul • Kültür Servisi- Adapazan'na bağlı Adliye Köyü'nde Japon Hükümetı tarafindan kurulan ve Kobe depreminden sonra kullanılan prefabrik evlerden oluşan Japon Köyü, ilkokuluna kavuştu. Japonya'mn Türkiye'ye en çok turist gönderen şirketlerinden Kinki Nippon Tourist Cosmopolitan temsilcisi Gemini Turizm ve Sakarya Valüiği'nin katkılanyla yaptınlan ilkokulda 25O'yi aşkın öğrenci okuyor. Hakık Geffcı sergisi Ankara'da açıUı £ • ANKARA (AA) - Ressam Haluk Gey'in y - Anadolu mitolojisini resimleriyle yorumladığı ' 'Uygarhgm Kaynagı Anadolu' başlıkhresim sergisi, Anadolu Ajansı Sanat Galerisi'nde Ankaralı sanatseverlerle buluştu. Günümüz ile geçmiş arasmdaki sürekliliğin tarihini resnnlerine aktaran Gey, uygarhgm kaynağmm Anadolu olduğunu, eserlennde bu kültürden etkilendiğini ifade etti. Sergi 5 Temmuz'a kadar gezilebilir. m: BUGÜN • AKSANAT'ta 12.30 ve 18.30'da DVD'den izlenebilecek konserde şef Herbert Von Karajan'm yönettiği Bertin Filarmoni Orkestrası, Vivaldi'nin'DörtMevsim' konçertosunu seslendirecek. (252 35 00) • tTALYAN KÜLTÜR MERKEZt'nde saat 19.00'da Akropohs Quartet konseri izlenebilir. (293 98 48) • MtMARStl>l^ÜNtVERStTESlTV- 5 StNEMA MERKEZt'ndeki Çek Filmleri Gösterim Programı çerçevesinde saat 19.00'da Jiri MenzeTin 'KaprisB Yaz' adlı fılmi izlenebilir. (274 98 70) • ENKA VAKFL 'Kültür Programı 2000' ' f> çerçevesinde Bakırköy Belediye Tiyatrosu'nuri " sahnelediği 'Rumuz Goncagül' izlenebilir. (27650 87) < ' k MUZK RSTtVALnDE BUGÖN • AKM Konser Salonu'nda saat 19.30'da Meral Uğurhı solo konseri izlenebilir. (251 56 00) BOĞAZİÇJ FESTtVALTMJE BUGÛN •CEMTL TOPUZLU AÇIKHAVA TTYATROSU'nda saat 21 30da 'Mayumana: tsrailMn Rirmi' adlı dans topluluğunun gösterisi izlenebilir. (232 98 30) • EMtRGAN BEYAZ KÖŞK'te saat 20.30'da Golden Horn Ensemble'ın 'Sultan Bestekâriar' adlı konseri var. (251 56 00)