Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 MART 2000 ÇARŞAMBA HABERLER Çaglar davası • BURSA (Cumhuriyet) - înterbank'ın ıçinin çeşitli paravan şirketler aracılığıyla boşaltıldığı iddiasıyla eski Devlet Bakatıı işadanu Cavit Çağlar, oğlu Mustafa Çaglar, Nergıs Holdıng üst düzey yöneticileri Şükrü Şankaya, Şenol Şankaya ve 30 sanığın yargılanmasına dün devam edildi. Interbank avukatlannın, sanıklann yurtdışma çıkma yasaklannın kaldınlmasının iptali ve maharlıklanna ihtiyati tedbir konulması istekleri reddedildi. Tümgeneralden hoşgörü uyarısı • SAMSUN (Cumhumet) - 19 Mayıs Atatûrk'ü Anma Gençlık ve Spor Bayramı'nın &1. yıldönümü etkınliklennin hazırhğı için Vali Metin îlyas Aksoy baskanhğında yapıian işplantıda Garnizon Komutanı Tümgeneral Doğu £ilahçıoğlu, "cemaat" şpzcüğünü kullananlan uyardı. SilahçıoğJu, "hoşgörü"den söz eden görevliyi de "Hoşgörü, belü bir ideoloji sahibı olan Öşilerin parolası. O kelimeyi burada kullanamazsınız" *di. pkuyan'dan savunma • ANKARA (Cumhumet Bürosu)-TBMMPlanve Bütçe Komisyonu'nda dün kamu görevlıleri sendikalan yasa tasansı görüşüldü. Çauşma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan, kamu çalışanlanna grevsiz- toplusözleşmesiz sendika hakkı öngören tasanyı savunurken "Kaonı , . . görevlileri için hem "657 sayıjı yasâjmTiş gûvencesi abvâriı edecek hem de'grevli toplu iş sözleşmeli sendıka hakkı tanınacak, bu dünyanın hiçbir ülkesinde yok" dedi. Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülen tasan alt komisyona göndenldı. •• '-/'"• Adnan Oktap'n viNasmda arama • tstanbul Haber Servisi - Kartal Cezaevi'nde tutuklu bulunan ve kamuoyunda Adnan Hoca olarak bilinen Adnan Oktar'ın Silivri'deki villası güvenlik güçlerince basıldı. Polis, villada eşyalann kaçak olup olmadığını, tarihi eser niteliği taşıyıp taşımadığını araştırdı. Kaçak olduğu gerekçesiyle yıkım karan alınan villada incelemelerin sürdüğü bildirildi. cenazesi Bolu'da • tstanbul Haber Servisi- tstanbul Sanyer'deki evinde vefat eden "Devlet Üstün Hizmet Madalyası" sahibi, işadamı M. Izzet Baysal'ın cenazesi, dün memleketi Bolu'ya götürüldü. Baysal'ın cenazesi bugün Bolu'da düzenlenecek devlet töreniyle toprağa verilecek. Baysal'ın cenazesinin, resmi törenin ardından Abant tzzet Baysal Ünrversitesi'nde yaptınlan amtmezannda toprağa verilecegi kaydedildi. Af Örgütü'nden kınama ,...,;., • LONDRA(AA)- Uluslararası Af Örgütü, fetanbul-Gaziosmanpaşa 'da 12-13 Mart 1995'te meydana gelen ve Bamuoyunda "Gazi olaylan" olarak bilinen Öavada, biri 4, diğeri 2 kişinin ölümünden suçlu ;' bulunan 2 polis ?* memurunun serbest ••£ g bırakılmasım kınadı. Motorine zam • ANKARA (AA)- Motorinin perakende satış fiyatı yüzde 3.1 oranında arttınldı. Petrol Ofisi'nden yapıian açıklamaya göre, motorinin perakende satış fiyab bugünden itibaren, Ankara'da 431 bin 200 lira, Istanbul'un Anadolu jakasmda 431 bin 500 lira, ' Avrupa yakasında 432 bin ^00 lira, Izmir'de de 430 bin 100 lira olarak belirlendi. .*.-*•* Türkiye, helikopter projesinde fiyat, teknoloji ve ihracatı öne çıkardı Ağırfak yerKleştirınedeANKARA (Cumhumet Bürosu) - Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 2000'li yıllardaki ih- tiyacını karşılamak amacıyla Türkiye'de üretimi düşünülen 4 rnilyar dolarlık saldın helikopten projesinde yeriileşrirmeye agır- lık verilecegi bildirildi. Ana yüklenicinin TAJ olduğu projede nitelikli 3 bin kişiye is- tihdam olanağı sağlanacağı, alt yüklenici olarak da 20 firmanın üretime katılacağı bildirildi. Üretimi planlanan helikopterin seyriisefer sistemlerinin ve yazılımlannın TAl'de gerçekleştirileceği ve lisans hakkı- nın Türkiye'de olacağı kaydedildi. ABD'li savunma uzmanları. Boeing ve Eurocopter ortaklığının ihaleden elenmesinı "Türkiye fîyat, teknoloji ve üçûncfi ülkekre sabş ilke- lerini ön plana çıkannasına" bağladıJar. Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın gerek- sinmeleri doğrultusunda Türkiye'de ortak üretimi yapüması planlanan helikopterlerin 3. nesil olacağı kaydedildi. 1 ve 2. nesıl he- Rus bakan llya Klebanov likopterlenn halen bütün ülke silahlı kuvvet- leri envanterinde bulunduğu, 2000'li yıllar- da TSK'nin istemlerini karşılayacak yeni helikopterin yeni kuşak olacağı kaydedildi. TAİ yetkilileri, TSK'nin helikopterde bu- lunmasını istediği özelliklerin sistem enteg- rasyonu yöntemiyle gerçekleştirileceğüıi kaydetti. Ihaleye katılan fırmalann helikop- terleri için ayn ayn teklif hazırlandığını anımsatan yetkililer, "Bu fırmalar yaahm- lann ana kodlannı verecekkr. Biziın uzman- lanmız bu kodlar üzeriode çahşacak ve ye- ni yazthmiar oluştumlacak. Yazdımlar yer- tOeftirflecek, daha sonra bu yazıhmlar uyar- lanabflecek ve lisans hakkı Türkive'de ola- cak" değerlendirmesinı yaptılar. Yetkililer, helikopterin seyriisefer sistemlerinin de Türkiye'de üretilmesinin planlandığını, ilk amacın yüzde 50 yerlileştirme olduğunu kaydetti. Projeyı gerçekleştirirken TAI'nın tecrübelerinin önemli olduğunu anlatan yet- kililer, bu projenın ılerde tamamen yerli ge- Ieştirilmiş helikopterin üretimine olanak sağlayacağını vurguladılar. Proje kapsamında 3 bin kişilik istihdam sağlanacağinı, bununla büyük bir ekonomik kaynak doğduğunu kaydeden TAJ yetkilile- ri, aralannda ASELSAN, ROKETSAN ve TUSAŞ gibi yerli büyük fırmalann da yer aldığı 20 firmamn alt yüklenici olarak pro- jeye kaülacaklanna dikkat çektiler. ABD'den insan hakları şarü ABD, Türkiye'nin 4 milyar dolarlık dev taarruz helıkopteri ihalesini bir Amerikan şirketinin kazanması halinde, Washing- ton'ın satış karanmn ilgili yasalar ve Tür- kiye'deki insan hakian ileriemelerine göre değerlendirileceğini bildirdı. ABD Dışişle- ri Bakanlığı'nm üst düzeyde bir yetkilisi, Amerikan tutumunu, AA'ya şöyle değer- lendirdi: "Türkiye benfiz hangi hetikopter modeliııi abnak istediğine karar vermedL Eğer bir Amerikan üreticisini seçerse ihraç bsansı konusundaki karanmız kanunlarçer- çevesinde oiacaktn-. Yani karanmız, Türki- ye'nin insan haklanndakifleıiemesininde geniş şekilde göze aünacağu silah ihraç ve kontrol potitikannza bağh otacaknr." Uzmanlar, "Atak Helikopter Proje- s"nden Alman-Fransız ortaklığı Eurocop- ter ile ABD'li Boeing'in elenmesinı, "Tûr- kiye'nin fiyat, teknoloji transferi ve fiçüncû ülketere ihracat yapma jsteğme" bağladı. Ihalede Israıl faktörünün ön plana cıktı- ğını savunan uzmanlar, elenenlerin büyük tıp pahalı, kalanlann da küçük tip fiyat açı- sından daha uygun saldın helikopten oldu- ğunu anımsattılar. Uzmanlar, ABD yöneti- minin ve Kongre'nin ihraç lisansı sağlanma- sında zorluk çıkarması durumunda Italyan ve Rus seçeneklerinin iddiah konuma gele- bileceğini vurguladılar. 'Türkiye ihaleyi tek bir ülkeye vermeyecek' MOSKOYA(AA)-Rus- ya Başbakan Yardımcısı ıfyi Klebanov, Türki- ye'run taarruz helikopteri alımına ilişkın ihalesmın ilk sonuçlannın önceki gün açLklandığım, bundan memnun olduklarım behr- terek "thalenin tek bir ül- ke>e veriune\eceğini dü- şündüklerini" söyledi. Klebanov, Moskova'da dün düzenledığı basın top- lantısında önce Türki- ye'ye, ardından da Çin'e yapüğı gezisini değerlen- dirdi. Cumhurbaşkanı Sü- leyman Demirel'ın Kaf- kasya Istikrar Paktı önen- smi Ankara'nın öncelikle Rusya ile müzakere etme- ye hazır olduğunu ıfade e- den Klebanov, Rusya'nın öneri ile ilgılı çalışmalan- nı sürdürdügünü belırttı. Ankara'ya yaptığı ziyaret- te. "Kafltasya'da banş ve istikrar. MaviAkun proje- jâveBdUaDpterihalesi" ko- nulannı ele aldıklannı be- lırten Klebanov, helikop- ter ıhalesinin önceki gün açıklanan ilk sonucuyla il- gili olarak, "Bu sonuçtan biz çok memnunuz" dedi. 'Ihak bölüflecck' Klebanov, ülkesinin ihaleye yaklaşımının, "Türkhe'ye yahuzca silah satma iie sınırh ofanadığı- nı" kaydederek şöyle de- vam ettı. "Biz Türkiye'yi ortakhğa davet ediyoruz. Türkiye, Israil ve Rus- ya'nın ortakhğuu istno- ruz. Bu önerimizi de An- kara'ya, temaslanm sura- sında yaptık. Bizde ySy\e bir izlenim var Id, ihaleyi kazanan tek bir taraf ol- ma>acak. Daha adaleüi bir sonuçcıkacak. Sanınm ihale ikiye bölûnecek. Bih- yorsunuzbizimihaleye ka- üJdtğunız heiikopter, ağu" heBkoptersuunnda,Ame- rikahlarmkiisehafıfr IĞNELt FIRÇA ZAFER TEMOÇİN OYiMHÇOKBlim Türkiye ile Ürdün, iti ülke arasındaki askeri işbirlİğiıiin ğenişletilmesi konusunda uzlaştı Ürdün Krah sıı için geldiANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Türkiye ve Ürdün, iki ül- ke arasında başlatılan askeri iş- birliğıni genişleterek sürdürme- yi, bu kapsamda askeri birlikle- rin ikıli tatbıkatlar gerçekleştir- mesini kararlaştırdılar. Ürdün Kralı Abdullah, su gibi bölgesel kaynaklann etkin kullanımı için planlar yapüması gerekîiğini be- lirtirken iki ülke heyetleri ara- sında yapıian Manavgat sulan- nuı satışı görüşmelerinde somut bir sonuç alınamadı. Türkiye ve Ürdün, iki ülke arasındaki tica- ret hacminin arttınlması için ser- best ticaret anlaşmasının imza- lanması konusunda uzlaşırken Ortadoğu banş sürecinde yaşa- nan tıkanıklığın bir an önce açıl- masını istediler. Ürdün'ünyeni kralı Abduüah, Türkiye'ye ilk resmi ziyareti kapsamında dün Ankara'ya gel- di. Eşi Kraliçe Rania ile gelen Abdullah'ı Esenboğa Havalima- nı'nda Cumhurbaşkam Sûley- man Demirel karşıladı. Resmi karşılama töreni Çankaya Köş- kü'nde yapıldı. Törenin ardın- dan Demirel ve Kral Abdullah, 1 saat 20 dakika ikili görüştüler. Bu arada iki ülkenin dışişleri ba- kanlan İsmail Cem ve AbduB- lah Hatib ile Enerji ve Tabii Kay- naklar Bakanı Cumhur Ersümer ve Başbakan Abdurrauf Ravab- deh ile Su ve Sulama Bakanı Ka- mfl Mahadin ayn ayn görüştüler. Görüşmelerde ağırlıklı olarak ı- ki ülke arasındaki askeri işbirli- ğinin geliştirilerek sürdürülme- si ele alındı. Ekonomik ilişkile- rin geliştirilmesi de görüşmele- rin gündeminde yer aldı. Suda uzlaşma yok Görüşmelerde Ürdün ve Tür- kiye, Akdeniz'e akan nehır sula- nnın satışı konusunda görüş bir- liğine vardılar, ancak bu konuda henüz bir uzlaşma sağlanamadı. Ersümer, Ürdünlü muhataplany- la yaptığı görüşmelerde, Türki- ye'nin Manavgat suyunu satmak için altyapısını oluşfurduğunu, satışa hazır olduğunu bildirdı. Korgeneral Erol Tutal, FP'li Ocakçı'yı sert eleştirdi Gökçek'in vekiüne 'Anvtkabir'tepkisi ANKARA (Cumbnriyet Bürosu) - Ankara Gar- nizon Komutanı Korgeneral Erol TutaL Ürdün Kra- lı Abduüah'm Anıtkabir programına katıhnayan FP'li Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanvekili Cengiz Ocakçı'ya sert tepki gösterdi. Ürdün Kralı Abdullah'ın Ankara ziyareti sırasın- da, FP'li Büyükşehir Belediye Başkanvekili'nin Anıtkabir'deki törene katılmaması sorun yarattı. Meih Gökçek, îstanbul'a gittiği için vekâletini bı- raktığı Ocakçı, Abdullah'ı karşılamak için Esenbo- ğa Havalimanı'na ve Anıtkabir'e gitmedi. Tutal, Anıtkabir'de Ocakçı'yı göremeyince "Neredebubi- 2BD befediye başkanı?" dıyerek tepki gösterdi. Ocakçı, öğle saatlerinde Çankaya Köşkü'ne geldi. Burada Tutal ile Ocakçı arasında tarnşma yaşandı. .Tutal diğer protokol yetkililerinin önünde Ocak- çj'ya "Anıtkabir'e nije gehnediniz? Protokok göre orada bulunmak durumundasmız 1 ' dedi. Ocakçı ıse Dısışlen Bakanlığı Protokol Daire- si'nden gelen faks metnini göstererek katılması ge- reken tek törenin Çankaya Köşkü'nde yapüan res- mi karşılama töreni olduğunu öne sürdü. Protoko- le göre, büyükşehir belediye başkanmın, devlet baş- kanı düzeyindeki resmi programlarda Esenboğa Havalimanı, Anıtkabir ve resmi karşılama töreni- ne kaülması gerekiyor. Ürdünlü yetkililer ise Türki- ye'nin satmak istediği suyu şu aşamada pahalı bulduklannı, eğer tsrail, Fiu'stin ya da Suri- ye'nin de alması durumunda ala- bileceklerini bildirdiler. Görüş- melerin teknik düzeyli heyetler arasında sürdürülmesi kararlaş- tınlcfa. Görüşmelerin ardından basın açıklaması yapan Demirel, Orta- doğu banş sürecinin gündemle- rinin önemli bir parçası olduğu- nu belirterek "Bu sflreçte bugü- ne kadar kayda değer merhak- ler kat edilmiş buhınmaktadır. Mısır'ın. daha sonra da Ür- dün'ün IsraiTle banş anlaşma- lan yapmalan,tabiaüyia takdire şayandır" dedi. Kral Abdullah da, TBMM'de müTetvekillerine hitaben bir ko- nuşma yaptı. Abdullah, su ve enerji konulannda bölgesel planlar yapılması gerektiğini kaydetti. Bilkent Üniversitesi, Cumhurbaşkam Demirerin de hazır bulunduğu törende Kral Abdullah'a siyaset bilimi alamn- da fahri doktora unvam verdi. SlFIR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@yahoo.com Gazeteler, "Susuriuk eğleniyor" diye başlık atmışJar. Haluk Kırcı, Sami Hoş- tan, Oğuz Yorulmaz gülüyorlar. Su- surtıık sanıklannın yüzlerinerahatlıksin- miş. Ömer Lütfö Töpal'ın öldürülmesi davasında, Kırcı'nın da serbest bırakıl- masıyla tutuklu kimse kalmadı. Susur- iuk sanıklannın yurtdışma çıkma yasa- ğı da kaldınldı. Gülmek onlann hakkı. Bfeim de hakkımız. Gülmeliyiz ağla- nacak halimize. Gülmeliyiz, gerçekten .^>kkomikbirdurumlayüzyüzeyiz. He- pjmiz gerçekleri biliyoruz. Bu gerçekle- rin mahkeme kararlanna yansımayaca- ğını da. Yedi TlP'liyi öldürmekten mah- kûm edilen Haluk Kırcı, "Ülkücüyüm, ülkem için savaştım. Gene de savaşı- nm" diyor. Savcılık, Ömer Lütfü Topal olayında kumarhane avantası için Haluk Kır- cı'nın, Sami Hoştan'ın, Abdullah Çat- lı'nın, Oğuz Yorulmaz'ın, Ercan Er- soy'un, Ayhan Çarkın'ın Ibrahim Şa- hin'in rollerinin olduğunu, cinayeti on- lann planlayıp gerçekleştirdiğini belirt- mişti. Onlann hepsi serbest bırakıldı- ğına göre Ömer Lütfü Topal da bu gi- dişle faili meçhul ölüler arasındaki ye- rini alacak. Haluk Kırcı gülüyor, cinayet Susuriuk Gülüyor, Biz Gülüyoruz sanıklan gülüyor, ben de gülüyorum, kendimi tutamayıp kahkahalar atıyo- rum. • • • Haklanndaki MİT raporlan nedeniy- le, hiçbir yasal gerekçe olmadan insan- lar yıllardır pasaport alamıyorlar. Ayhan Çarkın, Oğuz Yorulmaz, Ali Fevzi Bir, Sami Hoştan ve Ercan Ersoy artık elle- rini kollannı sallayarak yurtdışma gide- bilecekler. Ceplerindeki bol paralaria doya doya alışveriş yapabilecekler, gö- nüllerince eğlenecekler. Ayhan Çarkın gülüyor, ben gülüyorum. Meclis'te pankart açtığı için "terör örgütü üyesi" sayılan gençler, toplam 48 yıla mahkûm oldular. Şimdi cezala- nnı çekecekler. Yazar ve şair Yılmaz Odabaşı, bir kitabı nedeniyle yargıla- nırken mahkemeye hakaret ettiği ge- rekçesiyle mahkûm oldu ve dün ceza- evine girmeye çalışıyordu(l) Alaattin Çakıcı, Kartal Cezaevi'nin koridoria- nnda müdür, savcı kovalıyor. Alaattin Çakıcı gülüyor, ben gülüyorum. Yılmaz Odabaşı'nın fotoğrafına ba- kıyorum, o da gülüyor. Gazi Mahalle- si'nde 18 kişinin ölümüyle sonuçlanan ve 20 polisin cinayet ve yaralamadan yargılandığı dava sonuçlandı. Polisle- rin 18'i beraat etti. Tutuklu tek sanık da aldığı cezanın azlığı nedeniyle serbest bırakıldı. Serbest kalan polisler gülü- yor, ben kahkaha atıyorum. • • • Yıllarca Istanbul Emniyeti'nin başın- da bulunan eski Bursa Valisi Orhan Taşanlar, Evcil'in iddiasınagöre; Mal- ki cinayetini kapatmak için 2 milyon dolar istemiş. Bursa Emniyet Müdür- leri Ahmet Demir ve Kemal Bayrak da benzer isteklerde bulunmuşlar. Al- mışlar mı, almamışlar mı bilmiyoruz. Orhan Taşanlar'ın gazetedeki fotoğra- fına bakıyorum, gülümsüyor. Ben de gülüyorum. Çakıcı da cezaevi arkada- şı Erol Evcil'e bakıp gülüyor. _ Haluk Kırcı, savunmasında, Tank Ümrt'in kaybolmasıyla ilgili şunlan söy- lüyor "Devletin istihbarat örgütü MİT ile çalışan bir kişinin kaçınlma olayın- dan devletin haberdar olmamasına inanamıyorum." Sonra kahkahayı pat- latıyor. Ne Tank Ümit'in, ne Ömer Lütfü To- pal'ın, ne Gazi Mahallesi'ndeki katli- amın tutuklu sanığı var, ne de mahkûm olacakları. Haluk Kırcı, Oğuz Yorul- maz'a dönüp gülüyor. Hâkime bakıp gülüyor. Sonra hep birlikte kahkahayı basıyorlar. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu bir başvuru üzerine, yurttaşın çocuğuna Kürtçe isim koyabileceğine karar ver- miş. Yazarlanmız mutluluk içinde bu karan kutluyorlar. Yeni binyılda huku- ki açıdan büyük biradım atıldığına dik- kat çekiyorlar. Bu arada yazar Odaba- şı cezaevine giriyor. Susuriuk sanıkla- n Ayhan Çarkın, Ali Fevzi Bir ise yurt- dışma yolculuk yapmaya hazırlanıyor- lar. Haluk Kırcı'nın yargılandığı davanın kadın hâkimi Suzan Yaft, Kırcı'nın tah- liyesine ve Susuriuk sanıklannın yurt- dışı yasağının kaldınlmasına karşı çıkı- yor. Haluk Kırcı gülüyor, Susuriuk sa- nıklan kahkahalar atıyor, hâkimler gülüyor. Ben gülüyorum, Türkiye gülüyor... Hep birlikte kahkahalar atıyoruz. GLOBALıPOLtTtKÜLTÜR ERGtN YILDIZOĞLU 'Yeni Jeopolitik' ABD'yi Korkutuyor Yeni jeopolitik denince akla önce Kafkaslar'daki petrol yataklan ve yollanyla Rusya'nın bölgedeki giri- şimlerinin dengetenmesi geliyor. Ancak söğuk savaş sonrasının küresel jeopolıtiği daha karmaşık. ABD sa- vunma çevreleri, bu geniş anlamda, küresel jeopo- Irtiğin içinde ortaya çıkmaya başlayan kimı eğilimler- de, ABD karşıtı yeni hegernonya odaklannın oluşma- sına yol açabilecek dinamikler saptayarak endişele- niyorlar. Geçen günlerde kimi gelişmeler ve bunlan yansrtan yorumfar, ABD'yi endişelendiren bu yeni je- opolitiğin içindeki dinamikler hakkında aydınlatıcı ipuçlan sergilediler. Yukanda degındiğim geniş anlamda yeni jeopo- litik, soğuk savaş döneminin ikili dengesinden farklı olarak öncelikle üç ayaklı bir alanda şekilleniyor. ABD, karşısında, ekonomik ve askeri olarak bir toparianma sürecine girmiş Rusya, ulusal ekonomisini ve pazan- nı inşa ederken bir taraftan da bölgede etkisini arttır- maya çalışan Çin; Çin ve Rusya arasında giderek ge- lişme eğılimi gösteren askeri, ekonomik ve siyasi iş- biriiğı ginşımleri. Ancak yeni jeopolitik bu üçlü görün- tüden çok daha karmaşık özelliklere sahıp. Kimi, ABD savunma analistlerine göre (stratfor.com6/03) bu üç ayağın karşılıklı olarak yarattığı dengelenn altında. ta- raflar arasında ideolojik kamplaşmalann ortadan kalktığı günümüz koşullannda, yeni manevra alan- ları oluşuyor. ABD savunma çevrelerinde endişe ya- ratan da bu. ABD entelijans çevrelerinde, Fransa, Ja- ponya, Almanya gibi ikincil, Hindistan, Türkiye gibi yükselmekte olan güçler olarak görülen ülkelerin, bu hareket alanlannda, potansiyel olarak kendi özgün, ulusal çıkarlarını bellı bir göreli bağımsızlık içinde izle- me olanakları bulabileceği ıleri sürülüyor. Bu hareket alanlannın, özellikle ikincil güçlere, gelecekte "büyük güç" olma olanaklannı da sunduğu vurgulanıyor. Ha- tırtarsanız, daha önce, ABD'nin Dört Yıllık Savunma Stratejisine (1997), NATO ve Kosova bağlamında de- ğindiğimizde, ABD'nin en önemli hedeflerinden biri- nin, 2015-25 yıllanna kadar yeni bir hegemonik gü- cün oluşmasını engellemek olduğunu da aktarmış- tık. Şimdi, bu hatırlatmalardan sonra geçen günlerde, yeni jeopolrtikle ilgili olarak gündeme gelen olaylar- la haberiere dönelim. International Herald Tribu- ne'ün bildirdiğine göre (6/03) ABD savunma çevrele- ri Avrupa'nın, NATO dışında yeni bir savunma kurum- laşmasına gitmesinden endişe duyuyorlar. Bu çevre- ter, ABD Avrupa'nın yeni savunma planının, ABD'yi Av- rupa'dan koparmasından, giderek NATO'nun yap- makta olduğu işleri üstlenmesinden, AB üyesi olma- yan NATO üyelerinde aynmcılık uygulamasından kor- kuyoriar. Bu türgelişmelerin, ABD'nin Avrupa'daki gü- venlik garantilerini olumsuz etkileyeceğini düşünen savunma çevreleri, kimi sorunlann henüz cevapsız kalmasından dolayı Avrupa savunmaplanına kuşkuy- la bakıyoriar. Sorular şöyle: AB kendi nükteer dokt- rinini geliştirecek mi? AB yalnızca BM kararian al- tnda hareket etmekte ısrar etmeye devam ede- cek mi? Yeni savunma planının askeri, komuta ve işlem standarrJan NATO ile uyumlu olacak mı, yok- sa rekabet mi edecek? AB ile ABD arasında şu sı- ralarda serrJeşmeye devam eden ticari rekabet savunma sektörüne sıçrayacak mı? ABD savunma çevreteri, Avrupa'nın yeni savunma planının oluşmasında, Fransa'n«jkenc(i "empetyalişt reflekslerinin", bu bağlamda, ABD'nin etkisini Avru- pa'da ve dünyada dengeleme politıkasının yattığına inanıyorlar. Bu çevrelere göre Fransa, AJmanya'nın ekonomik gücünü kendi askeri/nükleer gücünün ar- kasına almayı amaçlıyor. IMF başkanmın seçilmesine ilişkin bir türlü sonuç- lanamayan pazariıklar, ABD'nin, Avrupa'daki sorunun yalnızca Fransa ile sınırlı olmadığını gösteriyor. Le Monde ve VVashington Post'un yorumlarında akta- nldığına göre, ABD Avrupa'nın IMF Başkanlığı'na a- day gösterdiği Maliye Bakanı Koch-Weser'i siyasi olarak yetersiz gördüğü için, Japonya'nın adayı Se- kakibara'yı da genişlemeci ekonomi politikası eği- limlerinden dolayı ıstemiyor. Kendi adayı ekonomist Stanley Fisner. Ancak Dünya Bankası'nın yanı sıra IMF'nin başına da bir ABD'linin gelmesi Avrupa ve Ja- ponya açısından kabul edilir bir seçenek değil. Bu ko- şullarda gündeme, Ingiltere'nin adayı IBDR Başkanı Andrew Crockett geliyor. Ancak Schröder, her şe- ye rağmen kendi adaylannı desteklemeye karariı gö- rünüyor. Gözlemciler Schröreder'in bu beklenmedik ısrannın arkasında, AJmanya'nın giderek kendi eko- nomik ve siyasi gücünûn bilincine varması, bunu uluslararası platformlara yansrtma isteğinin yattığını düşünüyoriar. Avrupalı ülkeler ise şimdilik AJmanya'nın bu konudaki lideriiğini benimsemiş görünüyorlar. (B- BCvelHT 06/03) Yeni jeopolik bağlamında aktarmak istediğim üçün- cü haber de Japonya'yla ilgili. Geçen yıllarda ulusla- rarası askeri ve siyasi etkisini arttırrna yoluna giren, bu bağlamda anayasasında kimi değişiklikler yapan Ja- ponya, II. Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk kez bölge sulannda devriye gezme olanağını elde etmek üzere. (Far Eastem Economic Revievv, 9 Mart). Singapur, En- donezya ve Malezya kara sulannda geçen yıl korsan- lık yüzde 70 arttı. Geçen Ekim ayında Japonya'ya ait 20 milyon dolariık alüminyum kargosunun kaçınlma- sından sonra, Japonya'nın bölge ülkelerine bu sular- da güvenliği sağlamayı önerdiği ve "beklenmedik" bir şekilde olumlu tepkiler aldığı bildiriliyor. Asya'dan söz açmışken Çin'in savunma harcamalannı bu yıl yüzde 12.7 arttırrna karanna, Japonya'nın kendi casus uy- du sistemini geliştirme eğilimine, bölgede savunma bütçelerindeki hızlı artışlara (Financial Times, 6/03) değinmeden geçmek istemiyorum. Anlaşılan, ulus- devletin zayıfladığı saptamasını damardan aldıktan sonra görülen pembe rüyalann aksine, yeni jeopolitik, yeni yüzyılda insanlığa hem daha karmaşık, hem da daha istikrarsız ve tehlikeli bir dünya hazıriıyor. TBMM'de transfer kulisi FP'den istifa eden Güner ANAP'a geçti ANKARA(Cumhurryet Bürosu) - TBMM'de Çan- kaya hesaplanyla bağlan- txh transferlere hız verildi. FP'den istifa eden Iğdır Milletvekili Ali Güner dün ANAP'a katılırken, Tunce- li bağımsız milletvekili Be- Idr Gündoğan da, bugün DSP'ye geçeceğini bildir- dı. Kulislerde hakkında ka- patma davası bulunan FP'den istifalann önümüz- deki günlerde de devam edeceği ve bu partinin ha- len 103 olan milletvekili sayısının transferlerle 90'lara düşeceği kulisler- de dile getiriliyor. TB- MM'de, Demirerin görev süresinin uzatılmasına dö- nük anayasa degişıkliği ile ilgili tartışmalar sürerken, bir yandan da milletvekili transferleri hız kazandı. Bu transferlerden zararlı çıkan parti ise FP oldu. FP'den istifa eden Iğdır Milletve- kili Ali Güner de dün, grupta düzenlenen bir tö- renle ANAP'a katıldı. Da- ha önce istifa eden Diyar- bakır Milletvekili Haşim Haşimi ile Celal Esin de ANAP saflanna katılmıştı. Son katılımlarla ANAP'ın TBMM'deki sandalye sa- yısı 88'e yükseldi. Tunceli Bağımsız Milletvekili Be- kir Gündoğan da bugün DSP'ye katılacak. Tunce- li'den bağımsız milletveki- li seçilen Bekir Gündoğan, yeni yasama döneminin başından beri DSP ile ya- kın temas içindeydi.