Katalog

81MİART 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA I U i i . kurtur@cumhuriyetcom.tr 15 ALLEGRO EVtN ÎLYASOĞLU Ferhadüe Şirinbır ekip çalışması olarak başlamış bu yapıt: Nâzun'ın librettosu, MeHköv'un müzığı, Grigoroviç'in ko- reografisı. Visaladze'nin dekor kostü- mü v e Tagizade'nın şeflıği. Herbirisi ken- di dalında tanhe gecmış sanatçılar. Şim- di d e neredeyse bu kadronun tümünü Is- tanbul sahnesinde izledik. Bir tek Tagi- zade 'nın yennı bır başka önemli şef, El- şad Bagirov almıştı. tstanbullulann kaçırmamalan gere- ken bir sanat etkinliği. Onlar kadar Is- tanbul dışında yaşayanlara da bu tarihi prodüksıyonu görmeleri ıçin bu kente, Atatürk Kültür Merkezi'ne gelmelerini öneriran. Konunun akışı ile müziğin ve dans- lann sağladığı uyum, dekor, kostüm, ışık etkilerinin yarattığı masalsı büyü- lü hava, Bagirov yönetimindeki îstanbul Devlet Opera ve Bale Orkestrası'nın ba- şanlı seslendırişı ve başta Hülya Aksu- lar ile OktayKeresteci olmak üzere tüm dansçılar övgüye değer. (Kordobalede- ki ufak tefek aksaklıklar ılk temsılin de- neyimsizliği). Galada izlediğimiz Bolşoy'un dansçı- lan da Iş Bankası sponsorluğunun biz- lere bır ödülüydü. Melıkov'un müziğin- de hiç boşluk yok. Kocaman orkestra efektlenyle sahnedeki en küçük devınim zenginleşiyor, müziğin görkemi ile dev- leşiyor. Akıcı ezgiler birbiri ardından bir nakış gibi işlenmiş. Melikov'un da bu temsil için buraya gelmiş olması çok etkileyıci idi. Bütünüyle büyülü bir or- tam yaratılıyor Îstanbul Opera ve Bale- si'nin sahnesinde. Bu yapıtm lstanbul'da sahnelenme- sinı büyük bir coşkuyla karşüayao ve an- laşılan sanatçılan da yakından tanıyan Utku Oğuz adlı bir okurumuz konuyla ilgili şu açıklamalan göndermiş: "Bu balenin bestedsi Sovyetfcr Birö- ğTnin en ünlü bestedleri arasmda yer alan, Kara Karayev'in en parlak talebelerin- den birisi sayüan ve hayatı boyunca müt- hişgüzeflikteki operalara ve balelere ün- za atnuş olan Arif Melikcrv "dur. Türk dünyasının yetiştirdiği en önemli şefler- den birisi olan Elşad Bagirov, dünyada- Id en önemli orkestra şefliğj ekolü sayı- lan St Petersburg ekolunden yetişme ve yıllarca Bolşoy Operası'nda şeflik yap- mış çok yetenekü bir o kadar da alçak- gönüllü ve medyatik olmaktan özeole kaçınan, 'sadece ve sadece işi ile ılgili' bir kişidir. Moskova Devlet Senfoni Or- kestrası ve Moskova Devlet Sinema Aka- demisi Orkestrası'nın şefliklerinin yam sıra Moskova Vlrtüözieri gibi çok önem- li gruplara yıllarca şeflik yapan Elşad Bagirov, kaympederi Karayev'in en ye- tenekli öğrencilerinden birisi imiş. Da- ha talebetik döneminde bu baleyi beste- leyen Arif Metikov'tan çok övgü ile söz ediyor. Özellikle Nâzun Hikmet'in, Şos- takoviç'in çokyakm dostu olan Karayev'e bu projesini anlatmak için Bakû'ye ka- dar geüşini ve Nâzım'ın kalp rahatstzb- ğı sebebi ile Kara Karayev'in oğlu Ferac Karayev ile birükte 3. kattaki daireye onubirsandalyeyeoturtnpöviecekucak- faumda çıkarmalannı hâlâ unutamadı- ğmı söylûyor. Nâzım kendi projesini Ka- raycv'e iyke anlatüktan sonra, Kara Ka- rayev kendisinin o aralarda çok meşgul olduğunu ve Nâzım'ın istediği sürede bunutamamlayamavacağını; ancakken- di kompozisyon sınıfinda çok takdirle izfediği Arif MeKkov admda ustün yete- nekfi bir öğrencisi olduğunu ve bu pro- jeyi ona ' ödev' olarak vereceğini söyle- miş. Nâzun, Metikov'un ne kadar büyük bir dâhi olduğunu tabii ki bilmediği için başta biraz tereddüt etmiş ama- çıkan sonuç, Moskova'nm en keskin kalemU>« r Ersin Onay'ın istifası Geçen hafta müzik çevrelerini şaşırtan bir istifa haberi aldık. Ersin Onay, yıllardır yakından izlediğimiz büyük emekleriyle kurduğu ve geliştirdiği Bükent Müzik ve Sahne Sanatlan Fakültesi'nin dekanlığından istifa etmisti. Konuya yorum getirmek içinberhalde çok erken. Ancak Ersin Onay'ın Bilkent'te bir müzik dünyası yarablmasındaki payı çok büyüktür. Orkestranın kuruluşu, önce gençlik festivalleri, ardından Anadolu Festivali ile ülkenin dört bir yanına kocaman senfoni orkestrasnun taşınması, düzenlı konserler, konser kayıtlan, kayıtlardan üretilmiş nitelikli CD'ler, Afamed Adnan Saygun'a sahip çıkarak oluşturduğu Saygun Müzesi, Türk bestecilerınin yapıtlanna özen göstermesi ve yannlara yönelik bir dolu proje. Bunlar ilk aklırnıza gelen katkılan. Perde arkasında bu kuruluşu ayakta tutmak için harcadığı çabayı biçbirimiz büemeyiz. Dileriz bu anlaşmazlık geçicidir. Eğer değilse, onun yerini alacak kişiye bu çok-şapkalı görevde başarüar dileriz. acunasız eiestirmenlerini dahi şaşkma çevirecek kadar başanlı olmuş. tstan- buTdaMoskova'daki prömiyerinden yıi- lar sonra yeniden sergilenecek olan bu balenin koreografisini Gregoroviç yapı- yor. Onu eski Sovyeoer Birtiği'nde 'ko- reograflann koreografi' olarak tanıyor- lar. Nurayev ve Banşnikov gibi efsanevi dansçılann da hocası olarak biliniyor. Gregoroviç'in şu anda önümüzdeki beş yılnk programı dünyanın önde gelen ba- le kumpanyalan tarafindan rezerve edil- ntiş durumda. SırfNâzun Hikmet'in Bb- rettosuna dayanan bu bakyi Nâzım'ın kendi vatamnda sergflemek için çok ba- sit bir ücretkarşıhğıve Şef Elşad Bagi- rov'un da ricasmı kınnayarak büyük birbeveslelstanbul'agefaniş.tlerlemtşy'a- şına karşın sahneye atiayıp dansçılarla birlikte dans edebfliyor ve hâlâ işini bü- yük bir aşkla yapryor. Gregoroviç, tstan- bul Devlet Balesi danscüan için de bü- yük bir deneyim olacak." Yapı Kredi Sanat Festivali Bütün bir yıla yaygınlığını sürdüren Yapı Kredi Sanat Festivali'nin 2000 yı- lındaki ilk etkinliği gıtarcı Assad Brot- hers ve kemancı Fernando Suarez Paz'ın konseri ıdi. Bu gitar ikılisınin tek soluk- taki yorumlannı Pekmefler'ın piyanola- nna benzettim. Yıllarca birlikte çalma- nın verdiği deneyımin önsezisi ile bir- bırlerini kolluyoriar, desteklıyorlar, den- geliyorlar. Piazolla'nın kemancılann- dan Fernando Suarez Paz'ın kanlımı ise duru bir lezzet vermişti dinletiye. Prog- ram seçimi belki biraz daha doyurucu olabılırdı Ama bazı güzel şeylerin tadı damakta kalmah diye düşünmek gere- kıyor. Pdm HaDtaa'mn resitali PeHn Halkaa'yı önce Cemal Reşıt Rey Senfoni Orkestrası'nın başkeman- cısı olarak taıumışUk. Bu orkestra üe bir-iki kez solist de olmuştu. Sonra da Borusan Filarmonı Orkestrası'nda yer aldı. Hemen bınnci kemancının yanı- başında. Her seferinde onun dısiplini ve müzikalıtesını övgüyle karşıladık. Bu kez AKM'deki filarmonı konserlen çer- çevesinde güzel bir resital programıy- la dinleyici karşısına çıktı. Piyanıst Öz- gür Tüncer ile başanlı bu- uyum sağla- mıştı. Özellikle Mozart'ın KV 306 Re Majör No. 3 keman sonatında sağlam kemancıbğıru, kendine güveninı ve her ıki müzikçinin de Mozart anlayışını kutlamak gerekir. Pelin Halkacı çok ıyi yerlerde olmaya layık bir sanatçı. Bir de daha iyi bir kemanı hak ediyor. Uma- nz bir özel kuruluşumuz bu çağnya kulak verir. evmi@boun.edu.tr Alb dakikahk siyah - beyaz fihn, efsanevi bestedyi g5r- sel olarak belgeİeyen az sayıda kavnaktan bir tanesL Puccini hakkında birjîlm bulundu Kültür Servisi -Toscana'da, şimdiye kadar bilinmeyen ve Giacomo Puccini'nın hayatının son dönemlennde, evinde beste yaparken ve dinlenırken görüntülendiği kısa metraj- lı bir film bulundu. Alh dakikahk siyah-beyaz fihn, klasık müziğin 'efsanevi' bestecisini görsel olarak belgeİeyen az sayıda kaynaktan bır tanesi. tlk operasının prömiyerini 1884 yıhnda gerçekleştirmiş olan Puccını, Manon Lescaut, La Boheme, Tosca ve Mada- meButterfly gibi başyapıtlannı 19. yüzyıhn sonlanndan 20. yüzyılın başına kadar uzanan bir dönemde bestelemişti. Puccuıi'nın Massaciuccoli Gölü'ndeki, Torre Del La- go'da yer alan villasının içinde ve çevresinde çekilen fihnin 1923 yılında, bestecinin ölümünden kısa bir süre önce ya- pıldığı sanılıyor. Puccini'yi piyano çalarken, araba kulla- nırken, beste yaparken, kitap okurken, sandalla gölde ge- zintiye çıkarken ve ördek avı sırasında görüntüleyen fihn, bestecinin Lucca'da doğduğu evde yer alan küçük müzede yapılan bir araşürma sonucu bulundu. Film, Roma'daki Lu- ce Enstıtüsü uzmanlan tarafindan incelendı ve restorasyo- nu yapıldı. Bir Puccini uzmanı olan Leonardo Pinzauti fıl- ntın yapılış nedenının tam olarak bıhnemediğinı. ama bu- nun Puccini'nin "modern buluşlara karşı olan doynrulmaz merakı1 'nın bir sonucu olabileceğinı ifade ettı. IZDOB\laıı bir başarı daha 'Faust' kurumun bu yılki en göz doldurucu yapımı sayılabilir ÖNDERKÜTAHYAU İZMİR - Şeytana uyan kişi, başkalanna körülük etme iste- ğındedır. Eğer o, doğanın den- gesiyle oynayan bazı sivri akıl- ldar gibi benliğini saran fesat- hğı topluma yöneltirse, hahmiz duman demekur. Mephistophe- les'in ve ona sözcüğün gerçek anlamıyla uyan, böylece genç- lığıne kavuşan fakat mutlu ola- mayan Faust'un yaratıcısı Go- etfae, çağımızdaki şeytanlıklan iki yüzyıl öncesinden görmüş gibidir. Sözünü etmeye çalışü- ğımız dev yapıt, bü>iik beste- cilerin her zaman ilgisıni çekti. Berboz'un "Faust'un Lânetkn- mesi" başlığını taşıyan korolu senfonısi ile liszt'ın "FaustSen- fonisi'' ilk ömekler arasındadır; ama "Faust" denildiğinde her- kesın aklma Charles Go- unod'nun ünlü operası gehr. «Don Giovanni", "Fîdeho" ve "Aşk tksm" ile ulaştığı ba- şanlann ardından, gurur kay- nağımız, çahşkan sanatkurumumuz İZDOB, tzmirli sanatseverlere bu ilginç operayı sun- maktadır. Mehmet Ergüven'in sahneye koy- duğu "Faust'hm sahne tasanmmı Tayfun Çe- bi, giysi tasanmını Sevda Aksakoğlu, koreog- rafısinı Nesülıan Oztürk yapmış. Orkestrayı Afcsandru Samodayönetryor, fakat ılk ikı tem- silde Antalya Operası'ndan gelen Romanya- h konuk şef Victor Dumanescu vardı. Izlediğim temsilde rol alan sanatçüardan Aydm Uştuk (Faust), Tevfik Rodos (Mephis- topheles), Gökhan Koç (Valentin) ve Aytül Bûyüksaraç (Marguerite), bize eşsiz bir mü- zik şöleni sundular; sergiledikleri üstün nite- likli yorumu keyifle dinledik. Aynca Cüneyt Ünsal(Wagner), SezaAgunTaluğ(Siebel)ve Tanju Nebol (Marte Schvverzslein), rollerin- de başanhydılar. Yetkin bir koro ustası olduğunu son yıllar- daki çalışmalanyla kanıtlanmış bulunan Ca- ner Runsebnan'uı yönettığı koro ise doruk- taydı. Orkestra da çok iyiydi. Özetlersek, "Faust", opera kurumumuzun bu yılki en göz doldurucu yapımı sayılabilir. Yukanda adlarıru saydığım sanatçılarla bir- ükîeFıratYakınkaya,ZaferErdaş,C€ngizSa- ym, Gürsan Piri Onurlu, Arses Yıknzca, Ii- Mehmet Ergüven'in sahneye koyduğu "Fausfun koreografisi Neslihan Öztürk'e ait net Saul ve Ayten Baysal da temsıllerde rof ahyor. Devlet sanatçısı Bas Ayhan Baran ise zaman zaman Izmir'e gelerek Mephıstophe- les'i söyleyecek. Bütün bu güzellikleri göl- geleyen bir kusurdan da kısaca söz etmeliyim: Faust operasından söz edildığinde, her şey- den önce Gounod'nun yapıta koyduğu güze- lim bale müziğini arumsanz. Operanın "Wal- purgis gecesi'' sahnesine gelindiğınde, bale- nin çıkanldığım gördük ve düş kınklığına uğradık. Yetkililer, bunun zaman kazanmak amacıyla yapıldığını söylüyordu. Aslında, bestecinin insafsızca uzun yazdığı operasuı- da daha başka çıkarmalara da gidihnişti. tyi bir ayarlamayla ve temsil 20 dakika kadar uzatılarak bu güzehm bale îzmirli sanatsever- lere mutlaka sunuhnalıydı. Durumun düzel- tihnesini dileriz. Orkestra coşturucuydu Faust temsüleri sürerken geçen haftanın en mutlu olayı tZDSO'nun dinletisiydi. Şey- tanm işe kanşmadığı, her şeyin yolunda gıt- tiği bu dinletide orkestrayı Şef Ender Sakpt- nar yönetn. Sanatçı, ıkıncı yanda önce G. Vfer- di'nın "Talihin Kudreti" operasından üver- türü seslendirdi; fakat dıkkatimızi çeken asıl yapıt, N. Rimsky- KorsakoPun "tspanyol Kapriçyosu"ydu. Sakpınar'ın yorumu güzel- di; orkestra coşturucuydu. Sanatçüardan Sd- ma Özörten (Flüt), AK Dandere (Klarnet) ve Füsun Arm (Arp), yapüklan sololarda tek- nik yönden eksiksiz, müzikselhk bakımından da etkıleyicı ve pırıltıhydüar. Dinletınin ilk yansuıda 23 yaşındaki genç Rus piyanist Aksander Gumdin'i tanıdık. Sanatçı, EJL Grieg'ın Op. 16 la minör kon- çertosunu çaldı. Guindin çok yetenekli bır piyanist; yorumu renkli ve ustaca. Grieg'e öz- gü duygusalhğı, folklor öğelerini ve bunla- nn arasına serpiştirilen devingenliği başany- layansıto. Teşekkür için çaldığı Schubert'in "Alabahk'" liedi üzerine Liszt'ın yaptığı dü- zenlemede ise piyano teknığinde ulaştığı üs- tün düzeyi ortaya koydu. Program notlann- dan öğrendiğimize göre Moskova'da Stassov Müzik Okulu üe Moskova Konservatuvan Merkez Müzik Okulu'nda yetışmış olan Gu- indin, aynı zamanda bestecidir. 1990 'dan son- ra başta ABD olmak üzere çeşitli ülkelerde verdiği dinletüerde kendi yapıtlannı da yo- rumlamaktadır. Umanz önümüzdeki yıllar- da Izmir'e yeniden geldığınde, yapıtlannı bi- ze desunar. .-. •; Tango Rones GPutNi'mın gösterisi • Kültür Servisi - Tango Flores Grubu, Muammer Karaca Tiyatrosu'nda bir tango gösterisi sundu. Müzüderini Jose Reinoso, Horacio Fumero ve Marcelo Mercadante'nin yaptığı geceye aynca üç dans çifti katıldı. tstanbul'a daha önce ünlü şarkıcı Amelita Baltar ile gelen bandoneonist Mercandante, grubunun önderliğini yaptı. Geceden sonra müzısyen ve dansçılar Haliç Oteli'ndeki bir milongaya katıldılar. Madonna yeni single'yla zirvede • LONDRA (Reuters) - Madonna 'American Pıe' (Amerikan Pastası) adlı single'yla, All Saints grubunu yerinden ederek Ingiliz müzik lıstelennde zirveye yerleşti. Öu hafta 'Pure Shores' (Eldeğmemiş Kıyüar) adlı parçalanyla başta olan All Saints, yedı yeni parçanın bu hafta giriş yaptığı, listede ikinci sıraya düştü. N'Sync grubu ise Backstreet Boys'un yenni aldı ve üçüncülüğe yerleşti. The Vengaboys, 'Shalala Lala' adlı parçayla beşincı sırada yer aldı. Marıah Carey ise yeni parçası 'Thank God I Found You' listeye ancak onuncu sıradan giriş yapabıldi. Beyoğlu'nda müzikli günlep • Kültür Servisi - Borusan Kültür ve Sanat Merkezi, düzenlediği söyleşı, konser ve atölyelen Beyoğlu Ada Kültür Merkezi'ne taşıdı. Etkinlikler çerçevesinde yann saat 18.30'da Beral Madra ve Özkan Manav'ın 'Schoenberg-Kandınsky llişkisi' söyleşisi 23 Mart Perşembe günü saat 18.30'da Vasıf Kortun'un 'Plastık Sanatlarda Gerçeküstücülük' başlıklı tartışması; 29 Mart Çarşamba saat 18.30'da John Cook'un katıldığı 'Yüzyıl Amenkan Operası: Meredith Monk' üzerine söyleşisi ile 30 Mart Perşembe günü saat 18.30'da Ayhan Sicimoğlu'nun 'Afro-Cuban Jazz" başlıklı panelı Ada Kültür'de ızlenebılır. 21-28 Mart'ta ise Şegan Işler'in'Gençlere AçıklamalıMüzik'başlıklı atölyesi —^.tn. yer alıyor. Borusan Rarmoni Opkestrası'ıun soüsti Ayla Erduran • Kültür Servisi - Borusan Îstanbul Flarmoni Orkestrası 14 ve 15 Mart'ta Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda Prof. Gürer Aykal yönetiminde konser verecek. 1991 yıluıda 'devlet sanatçısı' unvanını alan keman sanatçısı Ayla Erduran'm solist olarak katılacağı konserlerde, orkestra Beethoven'ın 'Coriolan Uvertürü', 'Keman Konçertosu Re Majör op. 61' ve 4 No'lu Si Bemol Majör op. 60 senfonısi' başlıklı eserierini seslendırecek. Polonya hükümetinden 'Yüksek Başan Madalyasf ve Alman hükümetince verüen 'Beethoven Madalyası' bulunan Ayla Erduran, Elgar'ın 'Keman Konçertosu'nu Türkiye'de ilk defa seslendıren bir sanatçımız Aydın Doğan Uluslararası Karikatür Sergisi Tokyo'da • Kültür Servisi - Aydm Doğan Uluslararası Kankatür Yanşması'nda derece alan eserlerden oluşan sergi, Japonya'mn başkenti Tokyo'dakı Tower Plaza'da açüdı. Japon-Türk Dostluk Derneği ile Tokyo'daki Türkiye Büyükelçüiği'nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen sergmin açüışı dolayısıyla Joba Shınjuku Kültür Merkezı'nde tören düzenlendı. 18 Mart'a kadar açık kalacak sergı dolayısıyla aynı kültür merkezinde bir de 'Türk Gecesi' gerçekleştirildi. BUGÜN • BABYLON'da saat 22.00de UrbanGroo\es By Radk) Oxi-gen'm düzenlediği gecerun üçüncüsü gerçekleşecek. (292 73 68) • AKM'de saat 20.00'de Mozart'ın 'Saraydan Kız Kaçırma' operası sahneleniyor. (251 56 00) • BİLGİ ÜNTV'ERSİTESİnde Îstanbul LTuslarası Dans-Performans Fflmleri Haftası çerçevesinde saat 19.00'da Rite of Spring (Chouinard) (Bahar Ritüeli), saat 20.00'de The Donnitory (Yurt) ve saat 21.00'de Man in Motion (Hareket Halindeki Adam), Bitings and Other EfTects (Isırıklar ve Diğer Efektler), Screenplay for Three (Üç Kişilik Senaryo) adlı fıhnler gösteriliyor. (216 35 15) • EYLÜL MÜZİK KULÜBÜ'nde Sarper Semiz. Vural Şerifoğju, Uluğ Aydemir, Sahir Önal'ın verecekleri Latm müzik konseri ızlenebilir. (257 a 09) • CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU'nda saat 19.30'da 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeniyle T.C. Kültür Bakanlığı İstanbul Devlet Tarihi Türk Müziği Topluluğu'nun 'Musıkimizde Hannn Bestekâriar' adlı konsen ızlenebilir. (231 54 98)