Katalog

MART 2000 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Uzmanlar, doğru beslenilmesi durumunda ilacın gerekli olmadığını belirttiler L pazan büyüyor Yararian B Karotin (30 mg)* 'Günlük önerilen Vitamin B3 (50 mg) Sağlıklı cılt, parlak gözler, sağlıklı dişeti Kandolaşımını hızlandınyor, cildın kurumasını önlüyor, gözleri UV ışınlardan koruyor f5^ / \ ~K Vücut dokusunu güçlendiriyof, denyı gergınleştıriyor * Doku ve deriyı güçlendıriyor, den lekelerını ve yaşlanmasını önlüyof Tırnak, den ve saçlan güçlendıriyor PABA (Paroamino benzocasit) Saç rengını koruyor, dende lekelen onluyor Saçta parlaklık ve dolgunluk sağlryor tırnakları güçlendınyor, denyı gergınleştınyor Dudaklarda uçuk ve çatlaklan önlüyor, ) deride pürtükJer otuşmasını engelliyor Ttrnaklan, deriyi güçlendınp, esneklik sağlıyor Tırnak kınlmalannı ve dende pıgment bırikmelennı engelliyor Derinın parlak, canlı ve esnek olmasını sağlıyor, yaralann çabuk kapanmasında etkilı oluyor Dolaşımı hızlandınyor CUMARTESİ YAZILARI ATAOL BEHRAMOĞLU lDSı Bip Tabak Kan'... Dershanelere teşekkür • ANKARA (AA) Milli Egin'm Bakanı Bostancıoğlu, Özel Dershaneler Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ankan'a bir teşekkür mektubu gönderdi. Bosıancıoğlu'nun. birliğe ü y e dershanelerce depremzede öğrencilere ücretsız kurs imkânı saglanmasımn memnuniyet verici olduğunu belirttiği, yardımlanndan dolayı dershane sahip ve yöneticilerine teşekkür ettiği kaydedildi. • Son yıllarda çeşitleri giderek artan multivitamin kombinasyonlannın birden fazla çeşidinin kullanılması fayda yerine zarar getiriyor. İstanbul Haber Servisi Günlük yaşamın bir parçası haline gelen vitamin pazan ülkemizde hızla büyüyor. Türkiye'de vitamin mineral pazan 70 milyon dolan bulurken uzmanlar doğru beslenilmesi durumunda bunlara ihtiyaç olmadığını belirtiyor. Uzmanlar, pek çok kişinin devamlı başvurduğu vitamınlere ihtiyacın "kronik hastalıklar, hamiklik, spor yapma vs." zamanlarda artrığını soylüyorlar. Son yıllarda çeşitleri giderek artan multivitamin kombinasyonlannın birden fazla çeşidinin kullanımının zararlı olabileceğine dıkkat çeken uzmanlar, UA ve D vitamini gibi yağda erhen vhamjnkr fazla alındıklannda böbrek, karaciğer gibi dokularda birikmekte ve toksik etkilere neden olmaktadır" uyansında bulunuyorlar. Vitaminler hakkında en çok sorulan sorular ve yanıtlan ise şöyle sıralanıyor: Vltaminler şişmanlatır mı? Hayır. Vitaminin kalori değeri yoktur. Ancak vitamin haplan ince bir şeker tabakasıyla kaplı olduklanndan birkaç kalori ıçerebilir. VTtaminkr iştah açar mı? Vitamin dengenizde bozukluk yoksa ekstra vitamin almanızın iştahınıza hiçbir etkisi yoktur. Ancak başta A, B1 ve C vitaminleri olmak üzere yeterince vitamin almayan kişilerde, vitamin almaya başladıklannda iştah artışı görülür. Taze meyve ve sebzelerin \itamin içerikleri değisken midir? Evet. Hem de çok. tklim ve toprak. Ürünün ham ya da olgun oluşu. ürünün toplama yöntemleri, taşıma ve depolama gibi pek çok etmen, meyve ve sebzelerdeki vitamin içeriğini etkiler. Aynca pişirme, yeniden ısıtma, saklama sırasında da besinlerdeki vitamin kaybı yüzde 50'lere kadar çıkabilir. Vrtamin ahmının özeltikle önemli olduğu dönemler ya da gereksinimini arttıran alışkanlıklar var mı? Evet. Ergenlik çağındakiler, yaşlılar, menapoz dönemindeki bayanlar, rejim yapanlar, stres altındakiler, yoğun çalışanlar, alkol alanlar ve düzenli beslenemeyenlerin vitamin takviyesine ihtiyaçlan vardır. Gerekli olan vftaminlerin tümünü besinlerden alabür tniyiz? Yeterli ve düzenli besleniyorsanız alınabilir. Günde 4 porsiyon sebze ve meyve, 4 porsiyon hububat, 2 porsiyon süt veya süt ürünleri, 2 porsiyon et ve •/ • ! • • • ' yumurta gibi protein ıc«ren besinleralınmalı. Adet öncesi gerginlikte vitaminin yeri nedir? Bu dönemde çay, kahve, sigara kesilıp meyve yenmeli ve bol su içilmelidir. Aynca B6, E, C ve D vitamini, kalsiyum ve magnezyum alımının bu şikâyetleri azalttığı görülmüştür. Buiunduktan besinter Cığer, avokado, brokkdı, salata lahana, kavun, bıber, havuç Patates, fıstık, ciğer, tavuk, bıra mayası Biber, kıvi, brüksel lahanası, portakal, çılek, siyah frenk üzümü Brüksel lahanası, avokado, badem, ayçiçeği, yumurta Tahıl, mantar, yumurta, mercımek, süt, pırinç Ciğer, buğday, bıra mayası, yoğurt Tahıl, bıra mayası, balık, brokkolı, kabuklu hayvanlar Soda, yeşıl sebze, tahıl, bira mayası, muz, hurma Et, ciğer, istıridye, yestl sebze, kabuklu hayvan, kuru meyve Yağsız et, balık, denız ürünleri, yosun, fıstık, turp, yulaf C Vitamini (100 mg) Geceyle gündüzün eşitlendiği, günlerin uzamaya ve havalann ısınmaya başladığı şu ilkbahar sabahında sizlere bambaşka şeylerden söz etmek isterdim. Sözgelimi "leylaklar"dan, "gelincikler bürünmüş metafizik'ten, "kuşlarla, boşluklarla elenmiş kelime yağmunından"... Neruda'nın bir şiirindeki sözcüklerle... Ya da balkonumdaki ekmek kınntılanna üşüşen serçelerden, sığırcıklardan. Az ötedeki denizde, nazlı nazlı süzülen şehir hatları vapurundan... Fakat, hiçbiri olmayacak. Neruda'nın şiirinde de olamadığı gibi. Çünkü, mademki Neruda'yla başladık, onunla sürdürelim: "BebekJeri öldürmek için / Göğün yücesinden geldiler, / Göğün: / Uçaklan, Mağriplileriyle, / Haydutlan / Kara keşişleri, dualarıyla, / Haydutlar; / Yüzükleri, kurumlu avratlanyla, / Haydutlar; / Ve, / Çocuk kanlan caddelerden, / Aktı tıpış tapış, / Çakallar, / Çakallann tiksineceği / Çakallari" Ve çünkü önümde, Özgür TAYAD'ın (Özgür Tuhjklu Aileleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği) "Ankara Ulucanlar Cezaevi Katliamıyia ilgili belge, fotoğraf, broşür ve kitapları duruyor... ••• "Bu Ülkede Katliam Yapma özgürtüğü mü Var?" başlıklı broşürden, bir annenin, Özgür Salbk'ın annesi Şadiye Saltık'ın tanıklığını okuyalım: "10 kadar polis ve jandarma eşliğinde görüşme yerine aldılar. Onu karşıma oturttular. Beni de karşısına. önce tanımadım. 'Anne hoşgeldin' deyince, sesini duyunca o zaman tanıdım. Oğlumun ağzı her iki taraftan neredeyse kulaklanna kadar ve başının da alnından kafasının arkasına kadar dikişlerie dolu, her tarafında şişlikler var, ancak hiçbir sargı göremedim." Sıradan bir annenin, bir halk kadınının bu tanıklığı Neruda'nın Ispanya iç savaşındaki bir katliamı anlatan şiirinin dizelerindeki sözcüklerden daha mı az etkileyici? Ö.TAYAD'ın "Bu Vahşetin Hesabını Sormayan Demokrat Olamaz" başlıklı bir başka broşüründe, bir başka tutuklu yakınının söylediklerinden; yukardaki görüntüyü, sanki birfilm izler gibi bir başka karede görüyoruz: "Bir aile fenalık geçirdi. Oğlu çok slogan attığı için kulaklanna kadar ağzını kesmişlerdi. Kadın evladını öyle görünce fenalık geçiriyor. Kadına askersu getiriyor, oğlu alma diye işaret ediyor, kadın askerin elini itiyor ve suyu almıyor (oğlunun adı Özgür). Oğluyla konuşurken asker etraflannı sarmış. Kadın oğlunu tanıyamadığını söylüyor. Oğlu sesleniyor anne ben buradayım diye, ancak o zaman tanıyabiliyor." (Fatma Şahingöz'ün tanıklığından.) ••• 26 Eylül 1999 tarihinde Ankara Ulucanlar Hapishanesi'nde on siyasal tutuklu öldürüldü. "öldürüldü" sözcüğü yetmez, cesetlerin broşürlerdeki fotoğraflarını görmek gerekir. isterseniz, öidürülen gençlerden Ismet Kavaklıoğlu nu toprağa verilmeden önce gören Ankara TİYAD Sekreteri B^ftil Gökoğlu'nun tanıklığını birlikte okuyalım: "fsmet'in yanına girdim. Girdiğimde daha yıkanmamıştı. Çıplaktı. Yaralannı gördüm. Yüzü tanınmayacak haldeydi. Saçmalar, şarapnel parçalan vücuduna girmişti. Yüzü çok şişti, moriuklar ıçindeydi. Boğazında yatay bir şekilde derin bir kesik vardı." TAYAD'ın hazıriadığı bir başka belgede "Ulucanlar Katliamı" başlıklı kitapta ise, 26 Eylül 1999 günü sabaha doğru saat 04.00'te, "Ulucanlar" diye bilinen "Ankara Merkez Kapalı Cezaew"nde, 4. ve 5. koğuşlarda kalmakta olan siyasi mahkumların büyük bir kısmı uyumakta olduğu bir sırada "Robocop giysili polis ve askerler, özel tim elemanlan, gardiyan ve sivil giysili kişilerin yaylım ateş ve hedefgözeterek ateş etme "leriyle başlayan, "vahşet" sözcüğünün bile tanımlamakta belki utanç duyacağı, yetersiz kalacağı olaylar, bırinci elden tanıklıklarla, otopsi raporian ve başkaca belgelerle anlatılıyor. İlgi duyanlar Ö.TAYAD'dan sanıyorum ki edinebilir: (M.Hayrettin mahallesi, Doğramacı Sokak No:5 Beyazıt/lstanbul) ••• Gazetede ziyaretime gelen Özgür TAYAD üyelerinden, Maksim Gorki'nin romanından çıkıp gelmişe benzeyen o güzelim tutuklu analanndan, bu yazıyı yazmakta geciktiğim için özür diliyorum. 22 Şubat'taki duruşmaya katılamadım, fakat bir sonrasındakine mutlaka katılmak isterim. Çanakkale E Tipi Cezaevi'nden üst üste gönderdiği mektuplan yanıtlayamadığım ve köşemde "Ulucanlar"dan söz etmediğim için bana sitem eden sevgili Leyla Alp'ten özür dilerim. Ona aynca yazacağım. Yine "Ulucanlar" konusunda Niğde E Tipi Hapishanesi'nden yazan Nuray'ı, Sağmalcılar'dan mektup gönderen Yücel'i, mektup ya da kitaplarla yanıtlayacağım. Okurlanm ise, bir ilkbahar sabahında, onlara bir demet ilkbahar çiçeği yerine Neruda'nın bir başka unutulmaz şiirindeki gibi "bir tabak kan" sunduğum için umarım ki beni hoş göreceklerdir. • ADA1SA (Cumhuriyet Güney İUeri Bürosu)Adana Valisi Oğuz Kağan Köksal'ın başlattığı girişimlerle uzun süredir altyapısı hazırlanan 'Adana Yatınm Araştırma Geliştirme Merkezi' (AYAGEM) kuruldu. Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Aytaç Bilgen, Çukurova Ünhersitesi Rektörü Prof. Dr. Can Özşahinoğlu, Sanayi Odası Başkanı Ümit Özgümüş, Ticaret Odası Başkanı Fethi Kamışlı, Ticaret Borsası Başkanı Fethi Coşkuntuncel, Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Kazım Banşık ve Ç.Ü. Mühendislik Mimarlık Fakültesi JDekanı Prof. Dr. Hamit ^Sejbest'f en oluşan heyet, oncekı gün Vali Köksal başkanhğında yapılan toplantıda AYAGEM'in lcuruldugunu açıkladı. 'AYAGBVT kuruldu Balık Taze ananas Kınşıklıklan engelliyor Taze papaya Denyı ve kaslan gergınleştınyor Kas oluşurken yağlajın yanmasını sağlıyor Saçlan partatıyor, kınlmalannı önlüyor Yeşıl sebzeler, havuç, bezelye, kerevız, salata, patates Balık, tavuk, yağsız et, süt yoğurt, peynır, yumurta Cığer, yumurta sansı, et, balık, tavuk, denız ürünleri, peynir, yoğurt, mercimek Zamlar mahkemelik • ADANA (Cumhuriyet Güney İUeri Bürosu) Adana'da Kurban Bayramı öncesinde ekmeğe ve toplu taşıma ücretlerine yapılan yüzde 25'likzam, Itiraz Komısyonu tarafından yargıya götürülüyor. Adana Valiliği, Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü. Esnaf ve Sanatkârlar Odalan Birliği ve Ticaret Odası'ndan bir yetkilinin bulunduğu Itıraz Komisyonu, önceki gün yaptığı toplantı sonunda yapılan zamlara itıraz haklannı kullanacaklannı belirtti. Prof. Şahap Erkoç, Türkiye'de konuyla ilgili bir araştırma yapılmadığını söyledi ' Şizofreniyi bilmiyoruz' İstanbul Haber Servisi Şizofreni Dostlan Derneğı Başkanı Dr. Şahap Erkoç, şizofreninin son derece yaygın bir akıl hastalığı olmasına karşın, hakkında çok az bilgiye sahip olunduğunu söyledi. Erkoç, şizofreninin görülme sıklığının yüzde 0.51 arasında değiştiğini ve dünyada 50 milyon şizofren hasta bulunduğunu söyledi. Şizofrenivı "gerçeği değerlendirmenin bozulduğu, düşünce, duygu ve davramşlann kontrol edilmesinin zaman zaman zoriaşnğı bir psikoz, bir ruhsal rahatsızük" olarak tanımlayan Dr. Şahap Erkoç, Türkiye'de konuyla ilgili yapılmış bir araştırma bulunmamasına karşın, 300600 bin arasında şizofrenili hasta bulunduğunun tahmin edildiğini kaydetti. Bu hastalığın kişideki yıkıcı etkilerinin yanı sıra toplum için de büyük bir ekonomik yük getirdiğini ifade eden Erkoç, şizofreniye Batı ülkelerinin toplam sağlık harcamalannın yüzde 1.62. 6'sını ayırdığını belirtti. Erkoç, • Şizofreninin ilk başlangıç yaşı erkeklerde 1820, kadınlarda ise 2427. 40 yaşının üzerindekiler nadiren şizofreni oluyorlar. Erken teshis Rrafın suyu koyu bastt • ŞANLIURFA (Cumhuriyet) Şanlıurfa'nın Birecik ilçesine bağlı Keskince köyünde 35 evi önceki gün Fırat Nehri'nin sulan bastı. Şanlıurfa Valisi Şehabettin Harput, köyü su basmasının Atatürk Barajı ve HES'te enerji uretimiyle ilgili olduğunu, tam kapasiteyle enerji üretilmesi nedeniyle Fırat Nehri yatağına fazla su bırakıldığını söyledi. Harput, Geçittepe ve Gaziantep'in Nizıp ilçesine ba|h Belkız köyünün de tamamen boşaltılacağını söyledi. Alzheimer'in tantsında yenî ıımut İstanbul Haber Servisi Alzheimer hastahğmda depresyon belirtilerinin, AlzheimeThastası olmayanlara göre daha sık görüldüğü ortaya çıktı. Araştırmacılar bu bulgunun hastalığın erken tanısında önemli olduğunu vurguladılar. îsveç Karolinska Enstitüsü'nden Dr. Lars Backman tarafindan yapılan araştırmada, yaşlan 75 ve üzeri olanlarda depresyon belirtileri 3 yıl boyunca değerlendirildi. Depresyonun duygu durumuyla ilgili belirtileri yönünden bir fark görülmemesine karşın aktivitelere katıltmda isteksizlikle ortaya çıkan depresyon belirtilerinin Alzheimer hastalannda daha çok olduğu saptandı. Dr. Backman ve ekibi tarafından yapılan araştırmada, Alzheimer hastalannda genel ilgi eksikliği, enerji kaybı ve ölüm düşüncelerinin daha fazla olduğu belirlendi. Alzheimer hastalannda depresyon belirtilerindeki artışın yeni bir bulgu olduğunu belirten araştırmacılaT şunlan söylediler: "Hastanğmtaıusındanöncebuhastalarda aktivitelere kaükmda isteksizlikk ortaya çıkan betirtilerin buhmması,dikkat toplama ile ilgili beyin bölümkrindeki erken değişimleri yansıtabilir. Tedavinin başan şansı erken tanıyla artar. D^jresyonbelirtilerinebakıJmastbirkişide birkaç yıl içinde AJzheimer hastabğı gelişeceğini saptamanın bir yolu olabffir.'' ABD'de bir kez tedavi olduktan sonra ilk yıl içinde tekrar hastaneye başvuran hastalarm maliyetinin 2 milyar 300 milyon dolan, 2 yıl içinde tekrar başvuranlann maliyetinin ise 2 milyar dolan bulduğunu kaydetti. Şizofreni tanısının, kişiye ve hastalığın evresine göre değişim gösteren uzun ve zor bir süreç olduğunu belirten Dr. Erkoç, pozıtif ve negatif olarak ikiye aynlan belirtilerin, Amerikan Psikiyatri Birliği'nin kriterlerine göre, en az 6 ay boyunca gözlenmesinden sonra teşhis konulabildiğini vurguladı. Belirtiler Dr. Erkoç. hastada 'Sar olmayan görüntüler görmek v«yaseslerduymak" gibi halisünasyonlann saptanması ile hastanın "Beni öldürmek istiyoriar" ya da "Ben pev gambe1™" gibi gerçek dışı, aksi ispatlandığı halde bir türlü ikna edilemeyen hezeyan göstergelerinin pozirif belirtiler olduğunu ve şizofren bir kişinin hastalığmın alevlendiği dönemde, anlamsız saldırganlık, çıplak gezme veya yaz sıcağında kazak, palto giyme gibi davranışlar sergileyebileceğini kaydetti. Dernek Başkanı Erkoç, negatif belirtileri ise özetle şöyle sıraladı: "Duşuk motivasyon ve her şeye karşı ilgisizlik sosyal UişIdlerde azalma, irade yokluğu, hastanın ise başlama, yürütme, planlama ve inisiyatif kullanma özeDikkrini kaybetmesl hastanın yüz ifadesinin düzleşmesL mimiklerin kaybı ve ses tonunun monotonlaşması durumu negatif belirtikrdendir. Hastanın sevinçli mi, yoksa üzüntülü mü olduğu anlaşılmaz. Yüzde herhangi bir duygu ifadesi bulunmaz." Dr. Erkoç, kadın ve erkekte eşit olarak görülen şizofreninin ilk başlangıç yaşının erkeklerde genellikle 1820, kadınlarda ise 2427 olduğunu, nadiren 40 yaşın üzerinde başladığını söyledi. Protokol imzalandı Kızılay yeniden yapılanıyor ANKARA (AA)Kızılay Yeniden Yapılandırma Projesi başladı. Kızılay Genel Başkanı Ertan Gönen, depremden sonra kendini yeniden yapılanmaya alan tek kurumun Kızılay olduğunu söyledi. Kızılay ile birlikte Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ, TÜBlTAKBilgi Teknolojileri Enstitüsü ve BtTAV (Bilimsel ve Teknik Araştırma Vakfı) tarafından ortaklaşa yürütülecek 'Kızday Yeniden Yapılandırma Projesi'ne ilişkin protokol, Kızılay Renda Köşkü'nde düzenlenen törenle imzalandı. Törende konuşan Kızılay Genel Başkanı Ertan Gönen, projenin 20 ay içinde tamamlanmasını öngördüklerini söyledi. "Geleceğin Kızılay 'ının temelleri anlnuş oluyor" dıyen Gönen. bilimle yönlendirilmiş bu çalışmayı başanyla yürüterek tamamlamayı hedeflediklerini kaydetti. Protokol çerçevesinde, Kızılay yönerimi daha çağdaş, profesyonel bir yapıya getirilecek. Uluslararası Kızılay/ Kızılhaç Federasyonu ile entegrasyon etkinleştirilecek. Uluslararası etkın network kurulacak. depolar bilgisayar denetimine alınacak. Afet halinde yurtiçi ve yurtdışında hizmetler daha etkin hale getirilecek. Atatürk evi onarılıyor • NEVŞEHİR (Cnmhuriyet) Atatürk'ün 22 Aralık 1919'daziyaret ettiği ftevşehir'in Hacıbektaş il;esindeki evin restorasyon çalışmalannm bj yıl tamamlanması panlanıyor. Hacıbektaş Belediye Başkanı Mustafa Özcivan. Atatürk'ün, TBMM'nin ik Başkanvekili Cemalettin Çelebi'nin Cumhuriyet Meydanı'ndaki evinde laldığını bildirerek, evin kiltür Bakanhğı'nca iki yl önce restore edilmeye haşlandığını söyledi. a e O Ü K O I O J I e ^ i y C U idpoHUiııiklaıyrukIan,onkolojls«n*. sinde insanlara daha bir eziyet halini akh. Türkiye'nin tek onkokjji birimi olan SSK OkmejdamHastanesi Onkotoji rx»likliniği sabahuı erken saatierinden itibaren hastalarm ak> nına uğruwr. Günde ortalama 600 hasta muayenesinin yapddığı birimde, sabah saatkrinde iğne atsanız yere düşmüyor. Kanser nedeniyk bünyeleri her furlii enfeksiyona açık olan hastalar, koridorlarda burun buruna bekletiterek hastahklara davetiye çıkarölıyor. 12 nemşire ve 8 hizmetli ile çahşan bölümde, personel vetersizMği yüzünden 50 yatakbk bir katisekapanmışdurumda. (Fotoğraf: KADER TUGLA) \,