Katalog

25HRT 2000 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Bir süre önce bir televizyon programında; deneyimli ve sevimli bir gazeteci, günümüzle ilgili bir sorun tartışılırken, "Müslumanlar tarihi bir anza nedeniyle geri kalmışlardır", gibisinden bir ifade kullandı. Programı yöneten arkadaş, "Nedir bu tarihi anza" sorusunu yönelttiyse de, "tarihsel anza "nın ne olduğunu öğrenemedik. "Zaten birsüru davam var, konuşturmayın beni" diyerek, işi geçiştirdiler. Bu düşüncede olan ve bu düşüncesini dile getiren insana, "Sen nasıl böyle söylersin" diye kızmak ve kendisinin de dile getirdiği gibi, "hakkında birsüru dava açmak", dogru bir şey değil. Fakat herkesin anladığı üzere, "taıihsel anza" olarak nitelendirdiği "Türk DevrimPnm, tarihsel bir arıza olmadığını, inatla ve inançla sürekli olarak anlatmamız gerek. Türk Devrimi, ömrünü çoktan doldurmuş ve bir anlamda Ingiltere'nin "yapay teneffüsle", fazladan bir yüzyıl yaşattığı bir imparatorluğun kalıntıları üzerinde, "çağdaş ve laik" bir "ulus devlet" kurulması demektır ve "tarihsel bir anza" değil, tam tersine "tarihsel bir mucizedir". "Çokuluslu" bir imparatorluktan, bir "ulusdevlet"e geçiş ve o imparatorluğun, siyasal anlamdaki "kullanndan", laik ve çağdaş cumhuriyetin "vatandaşına" geçiş... Bu mudur tarihsel anza? 1920'lerde; ne o günlerin Iran'ı Osmanlı'dan kötü durumda idi, ne o günlerin Mısır'ı. Bir de, bugünkü durumlanna bakın... Hele Iran... O inanılmaz petrol gelirlerini har vurup harman savurdular. 1979'da; yani Iran Islam Devrimi'nin gerçekleştigi yıl, petrol geliri nedeniyle 24 milyar dolar, (evet, yirmidört milyar dolar) dış ticaret fazlası vardı. Fakat şahlık yönetimi, "toplumsal denge" ve "refah paylaşımım" hiç aklına getirmediği için, "çatırçatırçöktü". (Bizim aklı evvel ekonomi teorisyenlerinin dikkatlerine sunanm). Konumuz farklı ama, laf oraya geldi. ARAYIŞ TOKTAMŞ ATEŞ TarHısel Bir Arıza Gerçekten; günümüz Islam dünyasına baktığımız zaman, "siyasal /siam'ın egemen olduğu tüm ülkelerde, müthiş bırfukaralık ve bunun yanı sıra (belki de daha önemli olarak), gelir paylaşımındaki adaletsizliği görüyoruz. Bir yandan "vatandaş" olmanın hak ve nimetlerinden yararianamamak, öte yandan bel büken bir fukaralık... Işte "Islam şeriatı özlemcilerinin", arayıp da bulamadıklan bir ortam. Türkiye'de vatandaşlık haklarına çok şükür sahibiz ama, "nasıl o/sa bir şey olmaz" düşüncesiyle kulağımızın üzerine yatarsak, "herşey" olabilir. Özellikle, "y/f/rece/(b/rşeyteri"olanlann, çok dikkat etmelen gerek. "Tarihsel bir anza" imiş... Türk Devrimi, tarihsel bir "mucizedir". Bugünün göreceli olarak rahat koşullan içinde, atıp tutmak kolaydır. Düşünün ki; 1920'lerin Türiciyesi'nde, fert başına düşen yıllık ulusal gelir payı, 50 dolann altındaydı. Türi<iye, topluiğne bile üretemiyordu. Topluiğneyı bir yana bırakın, çayınakahvesine atacağı bir kaşık şekeri üretemiyordu. (Üstelik çay ve kahve de, dışardan getiriliyordu. Eğer getirilebilirse...) O günlerin Türkiyesi'nde, okumayazma bilme oranı yüzde 3 civannda idi. Üstelik bu oran erkeklerde, yaklaşık yüzde 6 iken, kadınlarda neredeyse yüzde srfırdı. Yere göğe sığdıramadıklan Osmanlı'nın, bu halkı getirdiği nokta işte buydu. Aslında, bu konuda da yanlış anlaşılmakistemiyorum. "Ecdadımız" olarak, Osmanlı'ya elbette saygı duyanz ve sahip çıkanz. Aynca tanhınin pek çok noktasıyla, gurur duyar ve iftihar ederiz. Bahkçı örgütieri, Ukrayna guvenüğinin sakhnsında ölen arkadaşlan için denize siyah çelenk bırakülar. (Fotoğraf: AA) Balıkçılar, Ukrayna'nın ateş açmasını eylem yaparak kınadılar ndabuhındular." fcnbulHaberSenisiUkraynasahilgüOlayda yaşanunı yitiren Dunnuş Çmar venlik botlan tarafından saldınya uğıayan Karadenız Teknik Üniversitesi (KTÜ) anısına bir dakikalık saygı duruşu yapıldıkTüık balıkçüan, dün tslanbuTa dönduler. tan sonra grup, ölen arkadaşlan için denize Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Dekanı Balıkçı örgütleri, Ukrayna sahil güvenlik sıyah çelenk bırakülar. Bu arada tutuklanan Prof. Dr. Hikmet Karaçam, Türkiye'de yaybotlannın Türk balıkçılara yönelik saldın44 Türk balıkçısının isımleri belli oldu. Tugın balıkçdık yapıldığuu belirterek "Ihı oesını kınamak amacıyla Istanbul BoğazTnda tuklanan 1 'ı yaralı 44 kişinin isimi şöyle: denlebakkçıteknelerinHzbaınedenKaradeeylem yaptı. nn'dekarasulannıihkledebühorlar" dedı. Şenf Çınar teknesinın mürettebatı: MusUkrayna sahil güvenlik botlan tarafından Prof. Dr. Karaçam, Karadenız "de Gurcıstan, tafa Ertürk (49), Kahraman Topuz (53), saldınya uğrayan balıkçılar dün tstanbul'a Bedrettin Kirim (72), Mustafa Tohıım (50), Ukrayna ve Rusya'dan da balıkçı teknelendöndü. Sahil güvenlik botu eşliğinde BüAhmet Oral (24). Suleyman Kaplan (46), nin Türk karasulannı farkında olmadan ihyükdere Lımanı'na yanaştmlan teknenin Temel Bıçakçı (70), Murat Karaviğit (31), lal ettiklerini, ancak bunlann sadece uyanlkaptanı Şaban Kaplan, bayramın 3. günü HabipKıdban (37). Hasbi Doğnı'(47). Mudıklannı söyledi. Türk balıkçı motorlanna Istanbul'dan kalkan avlamak ıçin Karadesa Çakmoğia (44), Yaşar Yeğenoğhı (47), ateş açıbnasına anlam veremedığmı beürten niz'e açıldıklannı ve önceki Mustafa Örtiicü (39). Yusuf gün sabah mey dana gelen sal Ziya Unhı (46), Yusuf Etkin • Ukrayna sahil güvenlik botlannın saldınsına uğrayan dın sırasında 60 milde olduk(39), Rumen vatandaşı Maribalıkçılar, olayı Istanbul Boğazı'nda protesto etti. lannı belutti. Kaplan, Ukrayan Pripasu (33), yaralı olan Balıkçılar, Ukrayna karasulannı ihlal etmediklerini, etmiş ve hastanede tedavi altına alına botunun önce uyan ateşi açtığını, geri dönmemeleri olsalar bile uyan yapılması gerektiğini söylediler. Prof. Dr. nan Kadir Kara\ip (54). üzerine de tekneye ateş açtıgıKaraçam da saldında kasıt olabileceğini vurguladı. "Cemil Reis" teknesinin nı söyledı Kaptan Kaplan, mürettebatı. CemalettinGür"Bot gekfi, ateş açü, sonra da gkti. Birim mabüz (45), Bflal Çetikkıran (50). Soner Koç Prof. Dr. Karaçam, "OUyda biraz kasrt ve zottankını detöi. Başka bir şey y ok. Bfcri sayönlendirmenin oMnğuna düşünü>orum" (31), ldris Gülmüs (27), Mustafa \alçın hik daha yakın olduğannız için btrakular (28), Turan Gfirbuz (30), Ahmet Işık (26), dedı Kumkapı 'dakı Balık Hah'nde toplanan herhakk" dıye konuştu. Kaplan, daha sonKadir Guney (35), Cevat Çeiikkıran (25). balıkçılar, teknelenndeki Türk bayraîdannı ra sahil güvenlik yetkililerine ifade vennek yanya indırdıkten sonra siren ve korna ça"Yavrum Ahmet" teknesinın mürettebaüzere tekneden aynldı. Teknenin tayfalanntı: MehmetYalçnı(26),CunıhurYalçın(27), larak Istanbul Boğazı'na açıldılar. dan Resul Acar ise olayı şöyle anlattı: Seyfettin Yorulmaz (29), Yükşel Şentürk Aralannda Ukrayna'dakı saldın sırasında (64), lrfan Karh (30), Coşkun Üzeyir (31), "Otav önceki gün sabah saat 5306,00 skıç kısnundan yara alan ve olay yerinden Uğur Yalçın (27). Coşkun Direk (38), Sezralannda oldu. Bot gektiğinde biz uyuyoruzaklaşmayı başararak Türkiye'ye gelen gin Elbüken (32), Serkan Ceviz (19), Musduk. Ateş açü, bunun üzerine biz uy.andıkateknelerin de bulunduğu grup, daha sonra tafa Turan (19), Sdahartin Yorulmaz (39), ma kamaramızdaıı çtkmadık. Ateş açbktan Ortaköy açıklanna geldı. Burada bir açıkAdam Çevik (44). tsmail Direk (48), Ismasonra bırakıp güti. Tekneye steş açınadan lama yapan lstanbul Balık Müstahsilleri il Aydoğdu (44), Rumen uyruklu lonelTnri önce havai fişekle uyan abşında da buhınDemeği Başkanı tsmet Yalçm, Türk balık(33), Rumen uyruklu Arçin Cömd (32) ve mnş, ancak biz duymadık. Onlann karasuçılanna yönelik saldınnın insanlığa ve depasaportsuz Rumen uyruklu bir şahıs. lannda da değidik. Kendflerine göre sakünizciliğe yakışmadığını belirtti. AJ 'Salchrıda kasıt olabüir 9 Ancakfeuımparatorluk çökmüş ve tarih sahnesnden silınme noktasına gelmişti. İşte Mustafa Kemal ve arkadaşlan ve de elbette Türk halkı; bu inanılmaz derecede olumsuz koşullar içinde, bir bağımsızlı^ savaşı yurütmuş ve "bağımsız, laik, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti'ni" kurmuşiard1Bu mucizeyi, "tanhsel bir arıza blarak niteiend'fe11 kalemier; "Kurtuluş Savaşımuin" sadece Yunanıstan'a karşı yürütül^n. "ufak çaplı" bir savaş olduğunu ileri sürerier. Akıllan sıra; bu savaşı küçümseyerek, Mustafa Kemal'i de kGçümsemış olurlar. Oysaki Mudanya mütareke görüşmelerınde, Yunan Ordusu'nun niçbirtemsilcısinın bulunmamasımn nedenıni ve anlamını hıç düşünmezler. Gerçekten; Mudanya müzakerelerinde, Ismet Paşa'nın karşısında Ingilız, Fransız ve italyan temsılcilen oturduğu gibi, mütareke metninde de sadece bunlann imzası vardı. Eğer Kurtuluş Savaşımız salt Yunanistan'a karşı yürütütmüş ıdiyse, Yunanıstan, Mudanya müzakerelerine neden temsilci göndermemişti? Bugünün dünyasında, halkının çoğunluğunun Müslüman olduğu 50'den çok ülke var. Bunlardan bir bölümü petrol vb. gibisinden doğal kaynaklarta büyük paralar kazanıyor. Acaba hangisi, 'tarihsel bir anza!" gecıren Türkıye'den daha "ıyi" durumda. Ister siyasal açıdan. ister toplumsal açıdan. ıster yetismış msan potansıyelı açısından, ısterseniz herhangi bir başka açıdan bakın ve karşılaştınn. Hatta, Islamıyetı yaşamak açısından bakın. Hiçbir şerıat ülkesinde. "resmianlayışın" dışında. islamiyeti yaşayamazsınız. Sadece Mustafa Kemal'in laik cumhurıyetınde; Müslüman, Müslümanlığını özgür ve huzurlu bir biçimde yaşayabiiir. "7ariA)se/t»;ranza"ymıŞ,... "Anza'' ga' liba bunu söyleyende. Ve onun gibilerınde. Osmanlı'nın 700. yılı Kutlamalann iptali gündemde • Deprem nedeniyle 1718 Nisan 2000 tarihine ertelenen Osmanlı Devleti'nin kuruluşunun 700. yılı kutlamalannın iptal edilmesinin gündemde olduğu bildirildi. Kesin karann bugün verileceği öğrenildi. ,. ta.iit. I.1J Yaralılar tedavi altmda BURSA (Cumhuriyet) Tepe Havacılık'a aıt C90 üpi uçağın Uludağ yamaçlanna düşmesıyle yaralananlardan Tepe Market Yaünm Gayrımenkul Ticaret Koordinatörü Tümay Kalayaoğhı ile yardımcı pılot tbrahim Doğan. "kendi istekkri" ıle Ankara Baymdır Tıp Merkezi'ne sevk edildıler. Omurilik amelıyatı geçiren Kaptan Pilot Mahmut SevimK'nin tedavısi Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde devam edi" i > STK GUNDEMl • Uluslararası Tıp Öğrencfleri Felaket Hazırlığı Grubu'nca düzenienen eğitim toplanusj, İstanbul Üniversitesi lstanbul Tıp Fakültesi 14 Mart Amfîsi'nde başhyor. Saat: 09.00 • Çevre örgütieri, lstanbul Büyükşebar Belediyesi tarafından Florya Atatürk Ormam'nın bir tekstil fırmasına 10 yülığma kiraya verilmesini protesto ediyor. Florya Atatürk Onnanı Istek Vakfi giriş noktası. Saat: 10.30. • Türkiye Barolar Birtiği Kadın Hukuku Komisyonu'nun (TÜBAKKOM) genel kurul toplanüsı yapıhyor. Genel Kunıl'da Medeni Kanun Tasansı Aile Hukuku BölümünefltşkinTÜBAKKOM raporu açıklanacak. Bevoğlu Rkhmood HoteL Saat 10.00. • Türkiye Sosyal Ekonomik Siyasal Araştirmalar Vakfi'mn (TÜSES) 11. Olağan Genel Kurulu Armada Otel'de başlıyor. Saat: 11.00. • Şair Hasan Hüseyin, Gürün Yardnnlaşma ve Dayanışma Derneği'ııin düzenkdiği etkinKkle anıhy or. Mecidiyeköy Kühür Merkeâ. Saat: 1330. • tP Genel Başkanı Doğu Perinçek, partisinin Kartal Öçe Orgütü'nce düzenienen "28 Şubat'tan Cumhuriyet Devrimi tktidan'na" konulu konferansa katılacak. Petrol Iş Sendikası Anadolu Şubesi Kartal. Saat: 15.00. Izmit Doğukjşla Çadırkenti'iHk Sosyal Hinnetter Çocuk Kreşi'nde bannan depremzede vocuklarayöneMkhalk egtnn taraöndan açüan halkovııalan kursuna flgi hayB yoğun okiu. Birçok yörenin halk oyıuıianıun gruplar halinde öğretikS^ kuırsta depremzede çocuklar, biraz ofeun depretnin bıraküğı psikotojik yıkmtıyı üzerlerinden atmaya çahşblar. Highpoint'in başkanı rahip Chartes Carröfl, Singapurdaki Turk Korâolosluğu Ue bağlanO kurup 5 gün sonra Türkiye'ye geldiğini anlatD. (yaoda) (Fotoğraf: AA) Eski suçhdor deprem bölgesinde ÖZLEMGÜVENlJ Singapur'da uyuşturucu bağımlılannı tedavi eden ve topluma kazandıran sosyal bizmetler kuruluşu Highpoint, Adapazan'na bağlı Akyazı'da 15 dönümlük arazi üzerinde kahcı konut ve halk evi yapacak. Deprem bölgesindekı ılk kabcı konut projesiyle yapılacak bu 50 ev, bölgenin en fakir ailelerine verilecek. Highpoint'in başkanı rahip Charles CarroBL 17 Ağustos depremine ait görüntüleri televizyonda görünce çok etkilendiğini ve Singapur'daki Türk Konsolosluğu ile bağlantı kurup 5 gün sonra Türkiye'ye geldiğini anlatn. Carroll, Singapurlu ve Malezyah doktor, hemşire, eczacılardan oluşan ekibin Akyazı'da kurduklan sağhk çadırmda 1.5 ayda 5 bin kişiye bizmet verdiklerini belirtti. 24 Ağustos'ta 700 bin dolar tutanndaki 100 tonluk yiyecek, giyecek ve ilaç yardınunı Türk Hava Yollan'nın (THY) yardımıyla gümrük ve bilet sorunu yaşamadan Türkiye'ye getirdiklerini ifade eden Carroll, ihtiyaç kalmadığı için 15 ay sonra sağlık çaUşmalanna son verdiklerini beürtiyor. Carroll. yardımlarm ikinci aşamasında ise Akyazı'ya kalıcı ev ve içinde kütüphane, kreş. bakkal, manav bulunan 600 metrekarelik bir halkevi, bir meslek lisesi, Düzce'de de bir ılköğretım okulu yapmak için çalışmalara başladıklannı anlattı. Akyazı'daki 50 evin y apıldığı alanın kaymakamkk tarafından kendilerine verildiğini belirten Carroll, şöyle devam etti: "Bu evkrin tapolan ve arsalan da sahiplerine ait olacak. Evler 18 Nisan'da bttecek ve majTsayında sahiplerine \eriİ€cek.Boguoe kadar kaymakamhğa 150 aik başvurdu. Yetküfler, basvuranlann bankahesapnumaralaruH,sigortalannı inceüvor. Çünkü. evkr gerçektenflıtiyacıolan fakir insanlara verifecek."" Highpoint tarafindan tedavi edilerek topluma kazandmlan eski uyuşturucu bağımhsı, mafya lideri ve gangsterlerden oluşan 4 kişilik ekip, ev ve okul inşaatlannı kontrol ederek, ihtiyacı olanlara giyecek, yiyecek y aıdımı yapmaya de\'am. ediyor. 2 ayda bir değişen ekibin büyük özveriyle çalıştığını. bölgede dolaşıp yardıma ihüyacı olan insanlan belirlediklerini söyleyen Carroll, çalışmalan için gereken parayı Singapur'da toplanan bagışlardan karşıladıklannı belirtti. Carroll, Akyazı'da 2 bin 100 metrekarelik alana yapılan meslek Usesinin ve Düzce'de yıkılan Mustafa Kemal llköğretim Okulu" nun yerine yaptıklan okulun yeni eğitunöğretim dönemine kadar bıteceğını vurguladı. Harçlara yüksek zaııı yok ANKARA (Cmnhuriyet Burosu) YÖK Genel Kurulu, 17 Ağustos ve 12 Kasım depremlen nedeniyle eğjtimleri aksayan lise son suııf öğrencileri için ÛSS'ye girişte özel bir formül üretemedi. Daha önce depremzede öğrencilere üniversite sınavında ek puan verilmesi üzerinde duran YÖK, bu formülün kanşıklığa ve eşitsizliğe yol açacağuıa karar verdi. YÖK, üniversite harçlanna büyük mıktarda zam yapıhnayacağını da bildirdi. YÖK Genel Kurulu'nda depremzede öğrencüere umut verümedı. YÖK Başkanı Prof. Dr. Kemal Gürüz, depremzede öğrencilere üniversiteye ginşte avantaj sağlanması konusunda şu ana kadar yapılan çahşmalarda bir sonuca ulaşılamadığmı belirterek u Şu ana kadar bir imkân bulunamadı" dedı. Gürüz, ünıversite harçlannm 15 kat arttınlması yönünde bir hazırlıklan olmadığını belırterek "Harçlar mayıshaziran aylannda belirienir. Önceki ydlarda ne yapdıyorsa bu >il da o yapılacak. Nihai yetid hükümettedir. Karan hükümet verecek" dedı. YÖK Genel Kurulu, 17 üniversıteye bağlı 31 fakülteye de dekan ataması yaptı. ANKARA Bürosu) Marmara Bölgesı'nde meydana gelen deprem nedeniyle gerçekleştırilemeyen ve ertelenen Osmanlı'nın 700. yılı kutlama törenlerinin iptal edılmesi gündemde. Davet edilen ülkelerden çok az sayıda olumlu yamt gelmesi, başta Cumhurbaşkanlığı seçünı ve anayasa değişikhkleri olmak üzere iç politik gelışmeler ile askerlerin kutlamalann ön plana çıkmasından duyduklan rahatsızlık nedeniyle törenlerin iptal edilmesinin tartışıldığı; bugün kesın karann venleceği öğrenildi. Marmara Bölgesı'nde meydana gelen deprem nedeniyle 1718 Nisan 2000 tarihine ertelenen Osmanlı Devleti'nin kuruluşunun 700. yılı kutlamalannın iptal edilmesinin gündemde olduğu bildirildi. Toplam 4 milyon dolar maliyeti olan ve bugüne kadar hazırlıklan için 1 milyon dolann üzerinde harcama yapılan törenlerin, ıç sıyasi gelışmeler nedeniyle iptal edilebıleceği dile getinldi. Enflasyonla mücadele kapsanıında hükümetın uyguladığı tasarruf önlemlennın de iptal düşüncesinde etkilı olduğu belirtilirken, törenlere katıl ırnın az ohnasuun da bu kararda rol oynadığı kaydedüdi. Kutlamalar için, Türk soylu, Osmanlı coğrafyasından doğan ve Osmanlı ile ilişkilerde bulunan devletlerin üst düzey yetkililerine davetiye gönderildi. Törenlere davet edilen 88 devlet ve 8 kuruluş, şehir ve kurumlardan çok sayıda devlet, hükümet başkanı ve özel temsilci davet edıldı. Davetlilerin yalnız 15'inden olumlu yamt aluıdığı, katıhmın istenen düzeyde ohnadığı bildirildi. Askerlerin kutlamalar konusundakı rahatsızlığuun da gündeme gelen iptal karan konusuda etkin olduğu savunuldu. Askerlerin, imparatorluk döneminın görkemli kutlanmasından rahatsızlık duyduklan kaydedildi. Dışişlen Bakanlığı, büyük bir zirve olarak gerçekleştnilmesı düşünülen törenler, ikili temaslar ve toplantüar nedeniyle haznhk yapıyordu. Görüşmelerde, Cumhurbaşkanı SükjTnan Demirel'in önerdiği Kafkas Paktı ve TransHazar boru hatlarındakı uzlaşmazlıklann liderlerin görüşmesinde aşılması hedefleniyordu.