Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 3 MART 2000 PERŞEMBE CUMHURİYET
EKONOMİ /
SAYFA
ekonomi(gcumhuriyet.com.tr 13
ŞİRKETlBDffl
• YATÂŞ'uVAlgülüm
ver gülüm" kampanyası
sürüyor. Kampanya
kapsamında markası, cinsi
ne olursa olsun eski
kanepeler 17 mılyona, eski
oturma gruplan 35
milyona, tek kişilik
yataklar da 12 milyon
liraya alınarak yenilen
evlere teslım edılıyor.
• DEMÎRBANK
gayrinıenkulü olan herkese
20 milyar lira a kadar
kefilsiz. serbest kullanım
amaçlı finansman kredisi
veriyor. 36 aya kadar vadeli
kredinin faiz oranı 3.95
olarak belirlendi.
• TURKCELL hazır kart
abonelerine kısa mesaj
gönderme olanağı sağladı.
TurkceH'in ön ödemeli
sistemini kullanan 700 bini
aşkın hazır kart abonesı bu
imkândan
yararlanabilecek.
• ADVANTAGE CARD
sahipleri The Marmara
İstanbul'un restoran ve
barlanndan avantajh
olarak yararlanabiliyorlar.
Otel içinde bulunan
Panorama Restoran, Tepe
Lounge, Brasserie ve
VSOP Bar kart sahiplerine
yüzde 10 indirim
uyguluyor.
• VTO.NG un
düzenledığı "Özgiir
tasanmın çağdaş ve
bağdaşır yapı elemanı
Ytong" konulu öğrenci
proje yanşması
sonuçlandı. Tiirkıye ve
KKTC'de öğrenim gören
mımarlık ve lısans.
Iısansüstü öğrencılennın
katıldığı yanşmada
binncıye 550 milyon lira
ödül verildı.
• WtNSA, shovvToom
ancirini genişletmeve
devam ediyor. İstanbuL
Ankara ve lzmir'de
açüacak yeni
shmvroorrTlaria birlikte
bayi sayısının 200'e
ulaşması hedefleniyor.
• GOLDAŞ ödenmiş
sermayesini 2.5 trilyondan
7 trilyon liraya çıkarma
karan aldı. Yönetım
kurulunun karanna göre
sermaye arttınmının 3
trilyonluk kısmı kâr
paylanndan, 1.5 trilyonluk
bölümü de emısyon
pnmınden karşılanacak.
• BOE1NG Alitalia
HavayoUan Boeing
firmasına 5 adet Boeing
747-400 siparişi verdL
Şirket 2001 yüı mart
ayında teslim alacağı
uçakları Amerika.
Uzakdoğu, Güne>' Afrika
ve Avustralya uçuşlannda
kuüanacak.
• KENTBANK 2000 yılı
hedeflerini tüm şube,
birıın ve bölge
müdürlennin katıldığı
toplantıda açıkladı.
Bankanın 2000 yılında
90,2001 yılında da
100 şube ıle hızmet
vermeyi amaçladığı
belirtilivor.
• TEB tûm bireysel
bankacılık ürün ve
hizmetlerini 'Telepati*
markası adı altında
topluyor. Telepati Bireysel
Fınans Merkezi 444 0 666
no'lu telefondan ve
w-ww.tebtelepati.com,
http://tebweb.net
adreslerinden hizmet
veriyor.
• ETA BİLGİSAYAR ın
sektörel dergisı 'Eta
Dünyası' sekızincı
sayısında 45 bin bılgısayar
kullanıcısına ulaştı.
Derginın Kış 2000
sayısında pratık malı
bilgüer, mevzuatta yapılan
değişiklikler ve güncel
uygulamalar yer alıyor.
Büyükler, küçük yatınmcı görüntüsü çizip yakınlanna dağıttığı paralarla hisseleri toplayacak
Tüpraş'ta oyun sürüyorBANLSALMAN
ANKARA -Tüpraş'ın halka ar-
zında aracılıkyapacak bankalar, ke-
sın talep öncesinde yatınlacak pa-
ralan, hisse dağıtımı yapılana ka-
dar kullanma olanağı elde edebi-
lecekler.
Aracılık yapacak 17 bankanın
10'u POAŞ ihalesinde yanşan
gruplann bankalanndan oluşur-
ken Vakıfbank dışında kamu ban-
kasının yer almaması ise dikkat çe-
kiyor.
Tüpraş'ın halka arzında, büyük
yatırtmcılann, paralarını yakınla-
• Tüpraş'ın halka arzında aracılık yapacak bankalar, kesin talep
öncesinde yatınlacak paralan, hisse dağıtımı yapılana kadar kullanma
olanağı elde edebilecekler.
n arasında paylaştirarak küçük ya-
tınmcı görüntüsü altında ihaleye
girecekleri belirtiliyor.
Şubelerden öneri
Hatta, aracılık eden banka şu-
belerinin bile, başvuruda bulu-
nanlara. birkaç kişiye paralannı
dağıtarak küçük yatırtmcının ola-
naklanndan yararlanabileceklen
önerisınde bulunduklan belirtili-
yor. Işçılenn yapacağı başvurular
ise yalnızca Garanti Bankasf nda
toplanacak.
SPK Bülteni'nde yayımlanan
TÜPRAŞ'ın yüzde 15 hissesuıın
halka arzla satışunn kabulüne ılış-
kin kararda, 11 trilyon 212 milyar
liralık A Grubu hamiline yazılı
hisse senetlerinin satılacağı belir-
tildi. Yani toplam 74 trilyon 752
milyar sermayesi olan Tüpraş'ın
yüzde 15'i satılacak. Ancak bu
paym, talebin yüksek olması du-
rumunda yüzde 28'e kadar çeki-
lebileceği öğrenildi. Halka aızın
ardından blok satış yapılacagı için
de bu paym daha fazla yükseltil-
meyeceği belirtiliyor.
Özelleştirme Idaresi Başkanı
UğurBayar'ın2001otlukçalışan-
lara yapılacak hisse senedmin 7.5
milyar liraya satışa sunulacağı
Halka arz
ÖntaJepler
toplanıyor
• İMKB'de işlem gören
Tüpraş hisse senetlerine
iletilen tüm emirlerde
müşteri hesap numarası
girilmesi zorunluluğu
getirildi.
Ekonomi Servisi - Türkiye Petrol
Rafinerileri AŞ'nın (TÜPRAŞ)
hisseleri için ön talepler dün
toplanmaya başladı. Istanbul
Menkul Kıymetler Borsası (İMKB)
Toptan Satışlar Pazan'nda
gerçekleştirilecek satışı izleyen
seansa kadar, şirketin hisse
senetlerine iletilen tüm emirlerde
müşteri hesap numarası girilmesi
zorunluluğu getınldi.
İMKB tarafından, sermayesinin
yüzde 15'i halka arz edilecek olan
Tüpraş için ıletilecek satış
emirlerinin karşılığı olan hisse
senetleri, İMKB Yönetmeliği'nin
depozito başlıklı 36. maddesi
uyannca Takasbank AŞ'ye depo
edilecek.
Depo uygulama esası
Depo uygulama esaslannı da
kapsayan uygulamalar çerçevesinde
Tüpraş hisse senetlerinin işlem
dif8St,
t
Öf»'rafl1alebi doğrultusunda,
kesin talep toplama dönemine ilişkin
halka arz sirkülennin ilan edildiği
günden başlayarak
Toptan Satışlar Pazan'nda
gerçekleştirilecek satışı izleyen
seansa kadar kapatılacak.
Ön talep işleminde herhangi bir
yükümlülük altına girmeden, sadece
alınmak istenen hisse senedi miktan
belırlenecek. Ön talep döneminde
hiçbır bedel ödenmeyeceği gibi,
kesin talepte de bu talebi yerine
getirme yükümlülüğü bulunmuyor.
On talep toplama döneminde
yatınmcılar, almak istedikleri hisse
miktannı, konsorsiyum aracı
kurumlarma, şubelen satişa yetkili
acente ve bankalara hiçbir bedel
ödemeksizin bildirecekler.
Internet aracılığryla
Aynca yatınmcılar, www.oib.gov. tr
adresinden Internet vasıtasıyla ön
talep toplayan aracı kurumlara ve
bankalann web sayfalanna
ulaşabilecek. Bunun dışında talepte
bulunacak yatınmcılar
0 800 314 5353 numaralı ücretsiz
Tüpraş Halka Arz Bilgi
Hattı'nı da arayarak bilgi
alabilecek.
Öte yandan, halka arza aracılık
edecek konsorsiyumun lideri Garanti
Yatınm olarak belirlendi. Demir
Yatmm, Iş Yatmm ve Yapı Kredi
Yatınm da konsorsiyum eş liderleri
olarak açıklandı.
Türtdye'niıı en kârfa kamu kuruhışu Tüpraş'ın önce halka arz ardından biok yöntemiyle özelleşrjril-
mesinde geri dönükmeyecek adunlar ablmaya başlandı. Sendikalann görüşü dikkate aunmıyor.
açıklaması, Tüpraş'ın 1 lotlukhis-
sesinin 37 milyon 500 bin lira ol-
duğunu ortaya koyuyor. 1 lotun
da 1000 hisse olduğu dikkate alın-
dığında bir hissenin değeri 37 bin
500 lira oluyor. Tüpraş'ın halka aız-
da fiyat belırlemesinde, borsada ke-
sin talep öncesindeki son 15 gü-
nün ortalama fıyatuun esas alına-
cağı belirtildi. Idarenin, Tüpraş
hisse fiyatlannın borsada düşme-
sine izin vermeyeceği, bir biçim-
de müdahale ederek 37-38 bin se-
viyesini koruyacağı kaydediliyor.
Tüpraş'uı halka arzına aracılık
edecek bankalar, kesin talep ön-
cesinde fiyat sirkülermin ta-
vanı üzerinden yatınlacak
hisse senetleri bedelini satış
kesinleşene kadar kullana-
bilecekler. Kesin taleplerin
toplanmasından sonra işlem-
lerin 10 gün süreceği tahmın
edıliyor.
Bankalara komisyon
Örneğin 12 trilyon liranın
bankalara yatınldtğı varsayı-
nundan yola çıkarak, gece-
lik yüzde 30 faiz üzerinden
10 günde net getirinin 131
milyar lira olacağı beürtüi-
yor. Ancak bunun, bankala-
nn aracılık hizmetini karşı-
lamayacağı, aynca komis-
yon ödeniyor olması gerek-
tiğine dikkat çekiliyor. Ida-
renin, hangi koşullarda ban-
kalarla anlaştığı ise bilinmi-
yor.
lş Bankası 'mn, kendi per-
soneline, kredi kartını kulla-
nan müşterilerine Tüpraş'uı
halka arzına katılmalan çağ-
nsında bulunduğu öğrenildi.
Küçük tasarrufçular ve
Tüpraş mensuplan en fazla
200 lot hisse sann ahnak için
başvurabilecekler. Küçük ta-
sarrufçulara peşin ödemede
yüzde 12, Tüpraş mensup-
lanna yüzde 15 indirim ya-
pılacak.
UPRAŞ'IN HALKA ARZINDAN NOTLAR...
Ornek özeflestirme aldatmacası
• Özelleştirmeye soyunan gelişmiş ülkeler ilk adım olarak
düzenleyici kurumlarını yaşama geçirirken Türkiye'de bunun
eksik kalmasının tehlikeleri sohbet sırasında göz ardı edildi.
ÖZLEMYÜZÂK
Özelleştirme Idaresi Başkanı Uğur Ba-
yar'm birgrup medya mensubu ile yaptığı soh-
bet toplannsı özelleştinne kapsamında bu-
güne kadaryapılanlardan Tüpraş' ın halka ar-
zına ilişkin çalışmalara, yeni stratejilere ka-
dar geniş bir yelpaze içinde tartışıldı. Bayar
özelleştirmeden elde edilecek geuie ilişkin ra-
kamlan övünçle sıraladı. "Kamu mûlkiye-
tinde verimsiz çabşan işletmelerm daha ve-
rimli eflere testimi" görüşünden yola çıkıla-
rak başlanlan özelleştirmelerde bugüne ka-
dar yaşanan olumsuz ömeklerinhalka ağır fa-
turası, "yapdan yainışlanian ders ahrak 3er-
Myoruz" türünde bir savunma ile geçıştirildi.
Özelleştirmeye soyunan gelişmiş ülkeler
ilk adım olarak düzenleyici kurumlarını ya-
şama geçinrken Türkiye'de de bunun eksik
kalmasının tehlikeleri sohbet sırasında göz
ardı edildi. Kamuoyunun doğru haber alma
kaynağı olarak bilınen medya kuruluşlan-
önem taşryor. Belki gün genr bunu yapmak
zorunda kalmayacagımız bir ortam oiuşmuş
ohır" diyebildi. Bayar, yurtiçınde başlatıtk-
lan "roadshow" çalışmalannı çok kısa bir
süre içinde yurtdışı piyasalarda da sürdüre-
ceklerini belirtti. Yabancılara ne kadar Tüp-
raş hissesi verileceğinin tamamen iç piyasa-
da oluşacak talebe bağlı olduğunu kaydeden
Bayar, amaçlannın yerlı talebi mümkün ol-
duğu kadar karşılamak olduğunu belırtırken
yabancılann hisselerin yaklaşık yüzde 40' ını
alacağını tahmın ettiğini söyledı.
Sendikayla dhalog baştan kesildi
ÖlB'nın en büyük halka arzı diye tanıtı-
lan, hedefın sennayenin tabana yayılması
olduğu iddia edilen Tüpraş'ta işçiyi hisse al-
maya ikna etmek için tüm rafınerilerin do-
laşıldığı gururla ifade edılirken, Bayar "Sen-
dikanın tepkisini \umuşatnıak için beiH bir
gün yer alan bir haber oldu. Gazetelerde
"özeBeştirmelerle Türiaye'nin önünün açı-
lacagına" ilişkin sayfa sayfa yer alan ancak
'bunun nasdobcağma ilişkin' bilgiye sanr ara-
lannda bilerastlanmadığışu günlerde, Ame-
rikan Fınans çevrelerinin etkin yayın organı
Forbes deıgisı Türkıye'yı sermaye piyasala-
nmn açıklığında Kenya ile aynı gruba sok-
tu. Derginın "finans pKasalan demokratik
değise, siyasi demok-
ratikkşmenin de
Btikrahohnaya-
cağj" değerien-
dirmesi Türki-
ye'de sarfedi-
len sözlerin
gınşımcıliğın
ıç mantığı ile
bile çelıştığını
gözler önüne
serdi.
çaba sarfedildi mi?" şeklındekı soruya " Pet-
rot-tş 3e dialog en baştan kesildi" diye yanıt
nın Özelleştirme ldaresınin açtığı ihalelere verdi. Bayar, sendikanın bu denli sert tepki-
katılmalannın etik ve rekabete ne kadar uy- sini "işsizliğin bu denK yüksek oiduğu bir ûl-
kedet^erinikaybetmekten kDrkuyoriar
1
" şek-
lınde açıklarken konuşmasının başka bir
yerinde "diğer kamu kurumlannı aksi-
ne Tüpraş'ta istihdanı fazlası gibi bir
sorunyok" demesı sendikanın tep-
gun olduğu konusuna ise hiç değinilmedi.
Tüpraş'ın halka arzında çalısanın önüne ta-
rihi ve ömek bır model konulduğunu savla-
yan Bayar bir gazetecının "Çahşana iskonto
gibi avantajlar sağlamak iktisabn \e rekabe-
tin ruhuna aykm. Siz neden bu yolu seçiyor-
sunuz" sorusu üzenne "'Tüpraş Turidye'nin
en büyük halka ara. Ülkede özeDeştirmeye
karşı bu kadar direnç varken çahşana hisse
ahmında avantaj sağlamak semboBk açtdan
kısınin asıl kaynağına eğilmedi-
ğinı ortaya koydu. Tümbuko-
nuşmalar oluiken ışın belki de
en üzücü yanı, Cumhunyet'te
dahil bazı gazetelerde önceki
ABD Enerji Bakanı
Gözler OPEC
zirvesineçevrikti
CEZAYtR/ CHICA-
GO / WASHINGTON
(AA)- ABD Enerji Ba-
kanı Bfll Rkhardson'ın
Petrol Ihraç Eden Ülke-
lerTeşkılatı'nın (OPEC)
27 Mart'ta Viyana'dakı
toplantısı öncesinde pet-
rol üretimini arttırmala-
n için Cezayir ve Vene-
züella petrol bakanlan
nezdinde lobi çahşmala-
nnda bulunduğu bildiril-
di. Cezayir Enerji ve Ma-
dencilık Bakanı Şekip
Khefil ve Venezüella Pet-
rol Bakanı AB Rodrigu-
ez ıle görüşen Rıchard-
son'ın, petrol piyasala-
nnın ıstikrara ka\nştu-
rulması gereğini vurgu-
ladığı beurtıldi. Rıchard-
son, konuya ilişkin açık-
lamasında, "ABD, karar-
lannda bağımsız olan
OPEC'in petrol fiy-atia-
nnda istikrantemine ça-
lısması gerektigi, bu is-
tikrann üretici ülketerin
yanı sıra tüketici ülkele-
rin de yaranna olacağı
görüşündedir'' dedı. Ham
petrolün varil fiyatı için
10 dolann çok düşük, 30
dolann da çok yüksekbir
seviye olduğunu belirten
Richardson, orta karar
bir fiyatın ideal olduğu-
nu kaydetti. Görüşme-
lerden sonra ortaklaşa
düzenlenenbasın toplan-
tısında konuşan Cezayir
Petrol Bakanı Khelil'in,
ham petrolün varil fiya-
tınm 25 dolar civannda
seyretmesinin taraflann
tümü için cazıp olacağı-
nı söylediği kaydedildi.
Venezüella Petrol Baka-
nı Rodriguez de, petrol
üretiminde büyük oran-
lı arüşlann fıyatlann çok
düşmesine neden olaca-
ğı, OPEC üyelerinin pi-
yasada istikran sağlama-
lan gerektiğini belirtti.
Işçiler, 35 yıldır çivi çakmayanlann kurumu satmalanna karşı
4
Rafineriyi pazarlamayın
9
ARİFARSLAN
BATMAN - Aralannda Batmanra-
fmerisinin de yer aldığı Tüpraş'uı özel-
leştirihnesine bir tepki de Batman'dan
geldi. Tüpraş'ta çalışan yaklaşık 600 iş-
çi değerlendirme toplantısını yapan
Tüpraş'ın üst düzey yetkililerine büyük
tepki gösterdi. Işçiler, "35 yüdır rafi-
neriyetek çhi çakmayanlar.şimdibu te-
sisi pazarlamaya geİmişler. Biz kesin-
likle özelleştirmeye karşıyTz" dediler.
Ülkenin en eski rafinerüennin bulun-
duğu Batman'da Tüpraş'm özelleşti-
rihnesine çalışanlardan büyük tepki
geldı. Özelleştirme Idaresi Başkanı
Uğur Bayar. Tüpraş Yönetim Kurulu
Başkanı Ismail Alakoç. Tüpaş Genel
Arz yasalara da aykırı
Ekonomi Servisi - Petrol-lş
Sendıkası Genel Başkanı Mustafa
Öztaşkın, Tüpraş'm büyük reklam
kampanyalanyla halka arzmm
Özelleştirme Yasası'na aykm
olduğunu söyledi. Öztaşkın,
" Yasanın, yasaklar ve cezai
hükümlerini düzenleyen 7. maddesi
büyük kampanya ile yfirûtülea, kurum
çakşanlanna hisse satişını açıkça
yasakhyor" dedı. Öztaşkın, dün yaptığı
yazılı açıklamada, Özelleştinne
Yasası'nm kurum personeline satişını
yasakladığını kaydederek
'Kunım personeline satış
yapürnasını yasakladığı halde,
halka arz aldatmacasuu
toplumda kabul ettirmek.
çaltşanlan kamu yarannın
çiğnenmesine ortak etmek için
açıkça çiğneniyor" diye konuştu.
Öztaşkın şunlan söyledi:
•'Sendikamız, sus payı olarak
çahşanlarunıza daâtiünak istenen hisse
satişlanna karşı. ÖIB'nin girişimi boşa
çıkmışür. Hukuk ihlaDerine karşı da
gerekB girişimlerde bulunacağmıızı,
kamuoyuna saygı ile duyuriiruz."
MüdürüHüsamettm Danış'ın Batman'da
düzenlediği değerlendirme toplantısı-
na ışçiler katıhnadı. Sadece kapsam dı-
şı personehn az bir bölümünün katıl-
dığı toplanti sonrasmda işçiler, rafine-
rinin özelleştirilemeyeceğini söylediler.
Özelleştinne Idaresi Başkanı Ba-
yar, şirkete herkesi ortak etmek iste-
diklerini belirterek "Tûm raflnerffle-
ri geziyoruz. Çahşanlanmı-
za bu hedefimizi anlatmak
istiyoruz. Gönül isterdi ki
işçflerdebutoplanOdaolsay-
dL Çûnkü bu tesiste en faz-
la eroek onlanndır" dedı.
Değerlendirme toplanü-
sımn ardından yemekhane-
ye gelen işçiler, rafinerinin
özelleştirilmemesi için ey-
lemlerini önümüzdeki gün-
lerde de sürdüreceklerini
belirterek "Batman rafine-
risi ülkenin en eski rafineri-
skür. Batnıan'uı özelleştirme
kapsamı dışında tutuhnası-
nı istiyoruz. Toplanüya ka-
tilan kapsam dışı personeh'
de kmıyoruz" açıklaması-
m yaptılar.
ÎŞÇİNtN EVRENtNDEN
ŞÜKRAN SONER
Medya Sendikaya Karşı
Petrol-iş Tüpraş'ın satışına karşı çıktı ya, medya-
dan bildik sloganlarla tek yanlı, acımasız bir saldın:
"Çağdışı kalmış, işçinin haidannı, çıkariannı korvma-
yan sendikacılık.."
Dünya ve Türkiye sendikacılık hareketlerinin genei
anlamda, tek ideoloji, yeni dünya sömürü düzeni, te-
kel ağıriıklı acımasız saldın karşısında, işçi haklannı
savunmadayetersiz kaldıklan birgerçek. Yeni sömü-
rü, saldın yöntemlerine karşı, geleneksel sendikal
savunmanın çağdışı kaldığı da kabul edilebilir. Ama
çağa ayak uyduramayan, teslim olmuş, hatta kirlen-
miş sendikacılık ayakta tutulmaya çalışılırken bir sen-
dika, Petrol-lş tam da saldınnın en can alıcı noktası-
na karşı, üye işçisini uyarmaya, savunmaya çalıştı-
ğında medyanın saldın bombardımanına uğraması
çok önemli ve ürkütucü.
Türk medyası bu işi çok uzun bir zamandan beri
yapıyor. Sendikalar, liderteri, işçilerin haklannın gasp
edilmesinde seyirci kaldıklannda, işçi haklannın sa-
tşında suç ortağı olduklannda alkış tutuyor. Hak ara-
rtîak için seslerini çıkardıklannda elindeki kamuoyu
oluşturma büyük gücünü sendikalara karşı acıma-
sızca kullanıyor.
Medyanın elinde kişisel ayıplanna yönelik belge-
ler, hazır bekletilen programlar olduğu için, eli kolu
bağlanmış, teslim alınmış sendika liderierimiz var.
Kaç tane hazırlanmış, yayımlanmamış, gerektiğinde
kullanılmak üzere bekletilen şantaj niteliğindekı prog-
ramlann varlığından haberliyim.
Kirii işlerin belgeli programlannı ellerinde tutan
medya güçlerinin, Tüpraş'ın satışında Petrol-lş Sen-
dikası'nı hedef almalan gerçekten çok ürkütucü.
Petrol-lş'in suçu ne?
Petrol-lş Tüpraş'ta çalışan üyeterine, Tüpraş 'ın hal-
ka açıldığı, hisselerinin de size ucuza satıldığı tuza-
ğına düşmeyin" diyor. Televizyonlarda, gazetelerde
yayımlanan reklamın çok başanlı olduğu konusun-
da ben de şapka çıkanyorum. Fabrikaya ortak oldu-
ğu için makinelerine sahip çıkan işçi imajı çok başa-
nlı.
Ama gerçek mi?
Kâğıt üstünde Tüpraş çalışanlan hisse senetlerini
yüzde 15 indirimli alacaklar. İşçi hisse senedi almak
için peşin parayi nereden bulacak? Yeterii kıdemi
varsa emekliye aynlıp tazminatı ile bir miktar hisse
senedi alabilir; böylece temizinden işçi çıkarması
gerçekleştirilebilir belki. "Efendim, taksitle, kredikar-
tı ile, eskibirikimlehile.." diyen özelleştirmeciletin ses-
lerini duyuyorum.
El insaf! İşçinin sınıriı birikimi ile kısa vadeli getiri-
si olan yatınma ihtiyacı var. Namuslu bütün ekono-
mistler, özellikle küçük tasarruflan olanlan, yani Tüp-
raş işçilerini de, getirisi ancak uzun vadede olabile-
cek borsa alımlanndan uzak durma konusunda uya-
nyortar. Uyaran Petrol-lş Sendikası olunca neden
suç oluyor ki?
Üstelik uyardtğı bütün özelleştirmelerde kazık yi-
yen, işini, kazanılmış haklannı kaybeden kendi üye-
leri. Işçiler bugüne kadarki bütün özelleştirmelerde
olduğu gibi kazık yiyecekleri bir olayda, ortaklıkla sa-
tın alınacaklar. Olsa olsa birkaç milyariık bir hisse ile
katrilyonlarta sermayeli bir kuruluşun ortağı gibi pa-
zarianacaklar.
Kaldı ki Petrol-lş, yüzde 15 hisse ile halka açılma-
nın, işletmenin daha sonrakı blok satışının bir para-
vanası, tuzağı olduğunu bilmekte. Hisse senetlerinin
işletme çalışanlanna satışı, özelleştirme yasasına da
aykın. Malum hükümet, Özelleştirme Idaresi, TPAO'nun,
POAŞ'ın satışlannda kamuoyundan saklamayı med-
ya sayesinde başarmış olsa da çuvallamış, yipran-
mış durumda.
Medya ortaklıklı şirketlerin blok satışlarda taraf ol-
ması, yasalara, hukuka aykm. Ortada Petrol-lş Sen-
dikası'nın açmış olduğu ve kazandığı davalann so-
nuçlan duruyor. Hükümet bu kararlara, hukuka uy-
mak zorunda. Ashnda TPAO, POAŞ satışlannın hu-
kuk ve yasalara aykınlığı nedeniyle ortadan kalkma-
sı gerekiyor.
RTÜK Yasası hükümleri çok açık. Medya kuruluş-
lan ile özelleştirmeler ortaklıklan arasındaki doğrudan
Hişki ortada. Daha önceki benzerözelleştirmelerin hu-
kuka, yasalara aykınlığının yargı kararlan çıkmışken,
hükümetin son sözde şefaf blok satışlan geçerii say-
ması bile bile lades.
Medya gelişmelerin odağındaki, özelleştirmelere kar-
şı çıkan, davalann üyelerinin çıkariannı koruma ne-
deniyle doğrudan tarafı olan Petrol-lş'e diş biliyor. Hal-
kı, işçiyi aldatılabileceği düşünülen bir yoldan fırsat
yakalayınca, saldınya geçiyor.
Özelleştirmelerin bütünündeki bu kadar hukuk-
suzluk, yolsuzluk, vurgun, yağma olaylannın, skan-
dallann ardından Tüpraşta blok satış öncesi, halka
açılma, işçisine indirimle satış, şık reklam kampan-
yalan ile kamuoyu bir süre aldatılabilir.
Biztamamı ile, bedavaya işçiye verilen Kardemir'i
deyaşadık. Büyük medyamızın, acar gazetecileri şim-
diki hisselerinin dağılımına bir baksalar ya. Kardemir
işçisi nasıl köşeyi dönmüş?(!) Kamuoyunu bır aydın-
latsalarya...
Medyanın, tek tek gazetelerin, televizyon kanalla-
nnın, radyolann zaranna işletiliyor görünmelerinin sır-
n ortada... Medya, bu düzenin gidişine, üyelerinin çı-
kariannı korumak gibi saf bir niyetle de olsa karşı duran
Petrol-lş'i hedef alıyor. Türkiye bu acımasız oyunu sey-
rediyor.
sukransonern yahoo.com
Fabrikaların satışına tepki
Selüloz-İş'ten
direnme karan
ALtAYAROĞLU
ZONGULDAK - Selü-
loz-lş Sendikası Genel Mer-
kez Yönetım Kurulu, dün
Zonguldak'ta yaptığı top-
lantıda özelleştirmeye kar-
şı sonunakadardirenme ka-
ran aldı.
Genel MadenIşçileri Sen-
dikası (GMİS) Şemsi Deni-
zerToplanti Salonu'nda ya-
pılan basın toplannsına. Be-
lediye-İş, Tes-tş, GMİS ve
Türk-lş'e bağh sendikala-
nn şube yöneticileri katıl-
dılar. Selüloz-lş Sendikası
Genel Başkanı Ergin Al-
şan, siyasi iktidann IMF
patentli politikalan sonucu
özelleştinne adı altmda cum-
huriyet fabrikalannın yok
pahasına elden çıkanldığı-
m ve buna müsaade edil-
meyeceğini beurterek "SE-
KA'lann saöşa çıkanknğı
günEabrikalarevimizolacak.
O fabrikalar shusflerin de-
ğjL, Türk ulusunun ve bi-
zmdir.Ozeleştirmelerin\o-
ğunlaşöğı şu günlerde özel-
Bkle uiusal basmda sendika-
lara karşı yoğun bir basla
var. Özelleştirme adı atan-
da ise cumhuriyet fabrika-
larnıı >ük pahasına elden çı-
karma çabalan adeta müli
birpoitikahaline getirflerek
sürdürülmek istenmekte-
dn-" dedi.
Türk-lş'e bağlı sendika-
lann şubeleri dün Zongul-
dak Valisi İsmet Metin'i.
Belediye Başkanı tsntai Eş-
ref i ve DSP dışında parla-
mento grubu bulunan siya-
si partilerin il başkanlannı
ziyaret ederek özelleştirme-
ye karşı verilecek mücade-
le için destek istediler.