Katalog

7TJ ŞUBAT 2000 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMI / YATIRIMCI REHBERI 13 Cumhuriyet Altını 38.200 341.300 35.71 36.600 34.650 Ocak210cak 4Şub. 11Şub 18Şub 25Şub Dolar (serbest pıyasa satış) 549.000 14Ocak 21 Ocak 4Şub 11Şub 18Şub 25Şub M a r k (serbest pıyasa satış) 283.500 r\ 282.500 280.400 284.800 283.500 285.500 14 Ocak 21 Ocak 4Şub 11 Şub 18Şub 25Şub 40 34 14 Ocak Gecelik 28 21 Ocak 4 Şub faizler%) Oflepo •aQ» Interbank X 11 Şub 18Şub 25Şub Borsanın seyri 18.172 17.258 15.618 15.598 15.364 14Ocak21Ocak 4Şub 11 Şub 18Şub 25Şub. Anadolu Hayat Artadi Işuzu A 4Dotu Sıg Arat TGKSII Arsan Teksttl Ata Yatınm Atfantıs Y O AtJas Yat O Avrasya Y O EORSADA CEÇEN HAFTA >ks tırtık Mens lu Çtmönto ova Yapı korusan lorusan Yat losch Fren S T Yaytn H 5Ü&21 <arsan Otomt Karsu Tefcstıl Kartonsan Kav <eiebekMoü <ont Gıda <erevrtaş Kİf» YENI <onrteks <onya Çım <orösa <nsta( Kola <uthyV P YE=Nİ üksKadıfe vl Yılmaz Yat jnaTaJ Uarot •riannans A ^ Martı Otel A h l tlt Hold 1 Boya Mensu ı^erko Gıda *' ^emteks >ark Tekstil ^arsan Pastavtlla P n Ûıda . . J.Y UKİ Konfeks Usas Uçak S. UşaR Seramtk ' >zel Makına Inaİ Tanm Vakrf GM Y O Vakrf Yat O Vakko Tekstıl Van Et Vartık Yat. V e t J f&ı Koray Yap< Kredı B Yasaş Yataş Yatınm F Y O Yazıoiar Yünsa Ijfcm mJMan (OM) Kapanı; Fıyjtı Yinte BÖLGESEL PA2AR A Yunus Çeşme Edıp Iplık Gıma Goftoolşıl HalkSıgorta L.AslanÇ<m PetrokanlTur Turcas Petrol Y.Kredı F Kır 375 2810 547525 19791 186278 579 370 107673 94 20250 5100 13250 16000 9400 265000 14750 25500 12250 -3 57 -21 54 0 0 0 6 67 -2 08 -3 64 -7 81 -5 56 -2 00 M Zoriu Hold AbanaBeKtrm BS35 Tekstıl Boyastn Tekst CeytaşTekst Çufcirova Elk. Oofiusan DuranOfset KepezElk. RaksEvAlet SevgıSaglık Ta 46920 499S 9618 15214 9245 1743 5557 2345 831 8277 458264 9069 13748 44000 3650 1060 1800 570000 19750 7100 590000 6700 3850 3800 1450 2025 -21 43 1 39 -5 78 7 46 1 79 -5 95 -2 74 -4 84 -17 28 -3 75 -6 17 -7 94 -15 63 Yfllık Yiale 17 39 -17 74 600 92 77 30 56 43 24 -6 35 -5 56 36 11 22 22 67 82 0 95 56 52 -12.31 186 23 -12 35 536 -20.24 77.01 22 58 000 253 IMF ve Dünya Bankası politikalarının bedelini halk ödeyecek Enerjide fîyat baslosıBANUSALMAN ANKARA - IMF ve Dün- ya Bankası'nın önerileri doğ- rultusunda şekillendirilen ve planlamadan uzak politika- larla çıkmaza sokulan enerji sektörü, bu iki kuruluşun baskısı al- tinda bulunuyor. Gözü kapalı ener- ji sözleşmelerinin yapıldığı TEAŞ, TEDAŞ ve BOTAŞ, Hazine garan- tili kredi ve şirketlere verilen ahm ga- rantileriyle, borç batağına düşünce, faturanın halka kesilmesine dönük malı eylem planının yürürlüğe konul- masına çalışılıyor. IMF, nıyet mektubu kapsamında. enerji sektöründekı kamu kurulu$la- nyla ilgili malı eylem plaru hazırlan- ması ve elektnk fiyatlannın artnnl- ması taahhüdünün yenne getınlme- sini istiyor. IMF, Tûrkıye'de yaptığı çalışma- larda Dünya Bankası 'nın sektör kre- dileri bazında daha etkili göründü- ğü enerji alanındakı istemlenne des- tek verdı. IMF, nıyet mektubu çer- çevesinde enerji sektöründeki kamu TOKiden kredi yok Yaürnnlar deprem bölgesine • IMF, niyet mektubu kapsamında, enerji sektöründeki kamu kuruluşlanyla ilgili mali eylem planı hazırlanması ve elektrik fiyatlannın arttınlması taahhüdünün yerine getirilmesini istiyor. ışletmelen ıçin mali iyileşorme prog- ramının yürürlüğe konularak bütçe- ye olumsuz etkisinin kaldınlmasını istedı. IMF'nın faizdışı dengelerinı performans knteri olarak ortaya koy- duğu KlT'ler içinde TEAŞ, TEDAŞ ve BOTAŞ yer alıyor. Bu KÎTlerin 3'er aylık faizdışı dengeleri, net fi- nansmanlanndan faiz ödemelennin çıkanlmasıyla kontrol edilecek. Kuruluşlar zora sokuluyor TEAŞ ve BOTAŞ ahm garantile- n nedenıyle açmaza giriyorlar. Borç- lannı ödeyemez konuma getirilen TEAŞ'ın yükü Hazine garantisi çer- çevesınde bütçeye bındi. IMF ve Dünya Bankası'nın istemleri çerçe- vesuıde enerjı sektörünün özel sek- töre bırakılması için yapılan uygu- lamalar sonucunda zora sokulan bu kurumlar, yine aynı uluslararası ku- ruluşlann önerileri doğrultusunda, şirketlere ödenen haksız kazançlann yûkünün halka fatura edihnesini ıs- tiyorlar. Dünya Bankası'yla bırlikte hazırlanan mali iyileştirme senaryo- su çerçevesınde elektrik fiyatlannın arttınlması öngörülüyor. Dünya Bankası'nın 1999 yılında gündeme getirdiği bu istem, IMF'yle yapılan stand-by içuı sunulan nıyet mektubunda şu taahhüde dönüştü: "Enerji sektöründe faaliyet gös- teren kamu işletmeleri için bir ma- li hrileştirme planı hazuianacak ve bu işletmelerin bütçeye olan olum- suz eddsmi ortadan kaldırmak için gerektiğinde toptan ve perakende elektrik fiyatlan zaman içinde yük- sehflecektirT Niyetmektubunda, elektrik ve gaz sektörlennde düzenleyici ya- sanın 2000 yıh içinde TBMM'den geçırileceğı ta- ahhütü de yer ahyor. IMF Türkiye Masası Şefı Carlo CottarelK, Türkiye'de enerjıyle ilgili yaptıklan gö- rüşmeleri niyet mektubu çerçevesin- de gerçekleşnrdiklerini açıklaması, IMF'nın Dünya Bankası'na enerji sektöründeki çahşmalanna destek verdığün ortaya koydu. Hazine garantisi Hazine, garantı verdiğı kapsam- da, 1999 yılmda, TEAŞ'ın 104 mil- yon 662 bın dolar, TPAO'nun da 2 milyon 221 bin dolar borcunu üstlen- meîc zorunda kaldı Hazine garantisi ıle 1996-1999 arasında, TEAŞ 645 milyon dolar, BOTAŞ 260 milyon dolar kredi sağ- ladı. Hazine garantili dış borç stoku- nun içinde 1999"un üçüncü çeyreği ıtıbanyla TEAŞ'uı payı 857 milyon dolar, BOTAŞ'm payı 108 milyon dolar, TPAO'nun payı da 4 milyon dolar. İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- Toplu konut üreücisı konumundaki bir- liklerin, Toplu Konut 1da- resı'nin (TOKİ) kredileri durdurması ve yeni baş- vurulan kabul etmemesi- ne yöneük tepkıleri her ge- çen gün yogunlaşıyor. TO- Kİ, kaynak bulunması du- rumunda kesınleşen ko- operatiflere kredılerinin ödeneceğuu açıklamasına karşın, TOKl'den sorûm- lu Devlet Bakanı Sadi So- muncuoğhı, tüm yatınm- ların deprem bölgesine kaydınhnası nedeniyle bu yıl kooperauflere kesüüik- İe kredi ödemesi yapıhna- yacağını açıkladı. Somuncuoğlu, yıl sonu- na kadar deprem bölgesi- ne 3 milyar dolara yakın bir yaunm yapılacağını be- lirterek TOKİ olarak Ma- liye Bakanhğı'ndan ek büt- çe istediklerini ve dış kre- dilerin de çıkmasıyla böl- gedeki sorunlann çözümü- cazi Ercel nün hızlanacağını söyledı. Somuncuoğlu'nun bu açıklamasına karşın TO- Kİ Basın ve Halkla tlişki- lerMüşavırhğı, gazetemız- de geçen günlerde yer alan "Kredüer durdu" haberi sonrası bir açıklama yapa- rak, kendilennm 2000 yı- hnda konut kooperatıfleri- ne kredi vermeyeceğı ya da veremediği yolunda bir vundu. Âçıklamada, kay- nak sağlanması durunıun- da hem daha öncekı baş- vuru sahiplerine ödemeya- pılabileceği hem de yenı başvurulann kabul edile- bileceği belirtildi. Toplu konut üreticisi bır- lık yetkililen ıse 5 milyo- na yakm konut açığı bulu- nan Türkiye'de, yurttaşla- n uzun vadelı kredilerle konut sahibı yapan koope- ratiflerin kaynaklannı kes- menin doğru bir uygula- ma ohnadığını bir kez da- ha vurguladılar. Yatınm araçlarının haftalık getirisi (%) Faızler, net ve donem sonu olarak hesaplanmıştır Repo faızlen. İMKB ventendır Dova ve aJtın, serbest pryasa fiyatıdtr. iııişli çıkışh Ekonomi Servisi - Haftanm ılk 3 gününde yüzde 14 oranında değer kaybeden borsa, son ikı günde gelen alımlarla toparlandı. Cumhurbaşkanı seçimi konusunda koalisyon ortaklan arasında yaşanan tartışmalann hükümet krizı yaratacağı ve şubat enflasyonunun yüksek çıkacağı endışeleriyle minımum 13 bin 171 puanı gören piyasa, haftanm son gününde yapılan lıderler zirvesınden çıkan uzlaşmanın yarattığı olumlu havayla son 2 günde yüzde 16.1 prim yaptı. tstanbul Menkul Kıymetler Borsası (IMKB), geçen hafta yüzde 1.66 orarunda değer kazanarak 15 bin 618 puandan kapandı. Şubat ayı enflasyon rakamına yönelik endişelerin devam ettığinı ve uzun bayram tatili öncesinde yatınmcıların yeni pozisyon açma konusunda isteksiz olacağı görüşündeki kimı uzmanlar, endekste bu hafta kâr satışlanrun geleceği tahmininde bulunuyorlar. Para piyasalannda ise gecelik faizler hafta genelinde yüzde 50-60 bandında seyrederken, bıleşik faızler yüzde 40-42 arasında sıkıştı. Piyasalann likidite sıkışıklığından kurtulamadığmı söyleyen bankacılar, bayram tatilini hatırlatarak sıkışık seyrin süreceği ve geceük faizlenn de yüksek seviyede kalacağı eörüsünü d ; le getirdileT. Trogram Türkıye'nin son şansı' BEKİRŞAHİN GAZİANTEP - Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, enflasyonla mücadele progra- muıı Türkiye'nin son şansı olarak değerlendırirken "Bu- Dun aksini bile düşünmek is- temhonım. Enflasyonu bu\il sonunda vüzde 25'e, 2001» hnda U'ye, 2002'de ise yüzde 7"\e dûşûrerek düşük enflas- yonhıbir ortamdainsanca>•»- şajacağız" dedı. Gaziantep Sanayi Oda- sı'nca düzenlenenkonferans- ta, iş dünyasına moral veren Erçel. inişli çıkışlı bir ortam- da büyük başanlar elde eden ışadamlannın, istikrarlı bir ekonomıde harikalar yarata- cağını söyledi. Programın başanya ulaş- maması ıçuıhıçbırneden bu- lunmadığını kaydeden Erçel, "Bu programmen bü\ük özel- bği takım o\ıınunu, kofcktif hareketi öngörmesidir. Bura- da >ıldız o\uncu \ok. Tıpkı kolektif futbol gibi Zaten Av- rupalı olmak isthorsanız ko- lektif hareket etmek zorun- dasmız. Bire\sefliği bırakmak zorundasmız.Aynca buprog- ramı u>gukma\-a koymuşsa- iHzbasanhobnakzomndası- nız" dıye konuştu Erçel, "Programın başan- sı için öncetikle kamu açıkla- n kontrolalbnaahnacak. Tür- khe'nin 110 milyar dotarolan kamuborcueğer buprogram uvgulamaya konulinasaydı birkaç yıliçertsindeildye kat- lanırdı" dıyerek ödemeler dengesinin sağlıklı bir yapı- ya oturtulması ıçin gerekli önlemlerin alınması gerekti- ğını kaydetti. SPK ve Türk Ticaret Kanunu gereği yayımlanması zorunlu ilanlarınız için Cumhuriyel size özel bir fiyat sunuyor: Türkiye Baskısı Brütst/cm 20$ Bilgi için. (0212)513 84 60-61 513 95 80 514 07 53 FakS: (0212) 513 84 63 Cumhuriyet YORUM ÖZTtN AKGÜÇ Kavramlar Oluşmayınca Yeterii bir bilgi altyapısına sahip değilseniz, olay- , lara fırsatçı bir şekilde yaklaşıyorsanız, yaşamda çı- kar kollama dışında belirli ılkelennız yoksa, hangi oaınlarda ne süre kalırsanız kalın, hangi sıfatlan taşırsanız taşıyın, bazı kavramlar (nosyon) oluşmu- yor. Batman skandalı (rezaleti), cumhurbaşkanlığı seçimi tartışmalan, üst düzey yöneticilerimizin, li- derterimizin, önde gelen politikacılann büyük bir bö- lümünün bazı kavramlan algılayamadıklannı orta- ya koyuyor. Özellikle, dilimizden düşürmediğimiz "hukuk devleti" kavramının kâğıt üstünde kaldığı daha net görülüyor. Bir hukuk devletinde, Batman olayı gibi skandal yaşanmaz. Yaşansa bile suçlular cezalandınlır, bu tür girişimlere ön veren, destekleyen politikacılann da politik yaşamı son bulur. Hele hele "Devlet, ola- ğandışı durumlarda rvtinin, daha açık bir deyişle yasalann dışına çıkar, ülke çıkan olduğunda yasa- lar bir yana itilir, bir olayda ülke çıkan olup olma- dığına da hükümet karar verir" diye düşünülüyor, fetva veriliyorsa, hukuk devleti kavram olarak da- hi beyinlerde oluşmamış demektir. Böyle bir ülke- de ne hukukun üstünlüğünden söz edebilirsiniz, ne vatandaşın can güvenliğini koruyabilirsiniz ne dev- let içinde oluşan çeteleri tasfıye edebilirsiniz, ne fa- ili meçhul cinayetleri aydınlatabilir hatta önleyebi- lirsiniz. Hukuk devletinin olmadığı, yasa ve kural- lann uygulanmadığı bir toplulukta isteğince, keyfı yönetim var demektir. Nitekim bırakın sosyal refah devleti olmayı, hukuk devieti dahi olamadık. Bu anlayışta, bu çapta yöneticilerle, liderlerle de ülke olarak bir yerlere varma olanağımızın olmadığını ar- tık toplumun büyük kısmı görmeli. Bir ülkenin iç ve dış güvenliğinin sağlanması, devletin en önemli işlevidir. Bu görevi, işlevi de ül- kenin yasal güvenlik güçleri yerine getirir. Ülkenin iç güvenliği, taşeronlara devredilemez. Gizli veya açık taşeron kullanarak güvenlik sağlamaya çalış- mak, bırakın bir hukuk devletinde aşiret düzenin- de dahi yer almaması gerekir. Cumhurbaşkanlığı süresinin uzun veyeniden se- çilememe koşulunun, bu bağlamdaki anayasa hük- münün, liderierimiz, önde gelen politikacılarımız ve onların medyadaki sesyayarlan tarafından anlaşı- lamadığı görülüyor. Bir kişınin ya da kurulun göre- vini yansız, bağımsız biçımde yerine getirebilme- si, yetkilerini kullanabilmesı için alınan önlemler arasında görev süresinin uzunluğu ve yenıden se- çilememe koşulu da yer alır. Bu nedenle anayasa- nın cumhurbaşkanlığına ilişkin yedi yıl ve yeniden seçilememe hükmünün bir amacı, bir anlamı var- dır. Buna karşı ortaya atılan diğer formüllerın altın- da siyasal hesaplar, siyasal beklentiler yatmakta- dır. Hukuk devleti, devletin işlevleri, anayasaya ılış- kin kavramlan bir yana bırakın, liderlerimızde, ön- de gelen politikacılanmızda demokrasi kavramı da- hi oluşmamıştır. Dillerinden demokrasi sözcüğünü düşürmediklerine bakmayın, demokrasıyi dıllerıne persenk ettiklenne bakmayın; davranışları hatta bazı açıklamalan, kendileri ile yapılan söyleşiler, demokrasiyi kavrayamadıklarını, içlerine sindire- mediklerini dahi ortaya koymaktadır. Türkiye, elli yıldır, ufak zaman aralıkları dışında, yetenekleri, bilgileri sınırtı, temel kavramlan dahi al- gılayamamış, beceri düzeyi düşük, ama halk avcı- lığı (demagoji) yapabilen, ortama göre değişik kı- lıklaragirebılen, hertüriü boyayı boyayabilen, bun- lan değişim gibi sunabilen politikacılar, lider olarak nitelendirilen kişiler tarafından yönetiliyor. Doğal olarak da başan sağlayamıyor, sorunlannı çözemi- yor, sorunlannı ağırlaştınyor. Türkiye'nin sorunlannın çözümü için, temel kav- ramlan dahi algılayamamış, kendilerini düşünen, ken- dilerini aşırı beğenen, kendilerini Türkiye için nimet gibi gören, bilgileri sınırlı, gerçekte lider niteliğin- den yoksun bu kişilerin yönetiminden, egemenli- ğinden kurtulması gerekir. YATIRIM FONLARI NE GETİRDİ? Yatınm FomıMı Haftalık Yılıçı Degıştm % Degışım % Yatıran Fonu Wı Haftalık Yılıçı lejışım *. Oegışım % «nplFONLU ZAl! (aelîj y*f«G>lıSdi[FM «lUAIWS«kF« «MAHılSMlrFıa OMAIk i? 1 SKSL 1» 7K S2S -«57 539 -035 13! 866 6İ7 013 3 1 035 İK •21 ii İİ !37 133 atıl 154 ij 3] 35S 107 -033 lî 3W 077 0(2 OJJ"1 B4T -001 054 îtt -an 153 0 72 0S4 075 ?28 12! 1S 064 36! 113 055 1S49 1130 406 337 i5!5 433 481 840 630 056 144: 714 ,1ü 599 1B802 m I i