Katalog

6 KASIM 2000 PAZARTESİ CUMHURİYET ÖAYhA 17 Eşpel Üren sergisi Ressam Cemil Eren, 1940'ların sonlarını anımsıyor: 'Eşref Üren ile eşi Melahat Üren Kurtuluş'ta, mülkiyeti Cemal Tollu'ya ait bir binanın merdiven altında tek odalı bir evde otururiardı. Kapısı, bir küçük bahçe ve kömüriüğe açılırdı. Bahçe, Ürenler'in beslediği sokak kedilerini konuk ederdi hep. O tek oda, hafta sonlan ziyaret edilen bir sanatevi gibiydi. Arif Kaptan, Cemal Bingöl, Ismail Altınok, Ruhi Baksı, Esat Subaşı, Kenan ÖzbelV anımsanm o dönemden. Resimden •konuşulur, Yaprak dergisinde çıkan şiirler okunurdu. Eşref Üren, yumusak huylu ve konuşkandı. Eşi de öykü yazardı. Ezberden okurdu öykülerini." Eşref Üren'i 1984 yılında yitirdik. Boz yazı, sarı dingin sonbahan, bulanık beyaz kışı, badem çiçekli ilkbaharı ile Ankara'yı, Kurtuluş Parkı'nı, küçük bahçeleri boyayan Eşref Üren ile buluşacak başkent. Üren sergisi yarın Kavaklıdere'deki Merkez Bankası Sanat Galerisi'nde açılıyor. Üren hocaya, selam vermeye ne dersiniz? ISIK KANSU kansu@cumhuriyet.com.tr. Geceler, ah geceler 7 ay önce gazetelerde bir haber... Fotoğrafta siyasetçiler, gazeteciler, bürokratlar, bankacılar görülüyor. Etibank, 2000 yılı mart ayı başında "Gurur Geces/"ni yaşıyor. Etibank Genel Müdürü Zeki Ünal, guruıian sıralıyor: "özelleşmeden önceki dönemdeki yapısıyla zarar ûreten, kamunun sırtında yûk olan Etibank, istihdam yaratan, hizmet üreten, kamudan aldığı fonlan reel sektöre aktaran ve ciddi şekilde katma değer yaratan bir kurum kimliğine kavuşmuş, değeri 100 milyon dolariaria ifade edilen bir banka, Türk ekonomisine kazandınlmıştır." 7 ay sonra gazetelerde bir haber... Fotoğrafta yine siyasetçiler, gazeteciler, bürokratlar, bankacılar var. Etibank, 2000 Hafıza 9. Cumhurbaşkanı Süteyman Demirel'e "hafıza ödülü'"\ verilmiş. Toplumun belleği zayıfsa ödül verenler ne yapsın? yılı kasım ayı başında "Batık Gecesi"n\ yaşıyor. Yetkililer, batıkları sıralıyor: "Özelleşmeden sonraki dönemindeki yapısıyla zarar üreten, kamunun sırtında yük olan Etibank, kamudan aldığı fonlan çok reel bir biçimde kendi şirketlerine aktaran ve ciddi şekilde zarar yaratan bir kurum niteliğine kavuşmuş, batığı 100 milyon dolariaria ifade edilen bir banka, Türk ekonomisine kazandınlmıştır." , „ • Hayırlı uğurlu olsun. : v Milletimiz sağolsun! ;.';' , Türk Tabipleri Biriiği, hekimlerin mali haklannın iyileştirilmesine yönelik yasa önerisi hazırladı. Önerinin genel gerekçesinde hekimlerin çalışma koşullanndan söz ediliyor "Sağlık personeli için haftalık çalışma sûresi 45 saat olarak belirlenmiştir. Hekimlerin gerçek çalışma süreleri çok daha uzundur. Sağlık hizmetlerindeki işlerin sürekliliği, gece çağnlmalar, gece çalışması ve vardiya Hekimlerin önerileri yadsınamaz uygulamalanna yol açmaktadır. Gece çalışması, çalışanlar açısından sorunlu bir uygulamadır. Uyku düzensizliği, yemek alışkanlıklannda değişme ve bunlann etkileri ortaya çıkmaktadır. Daha da önemlisi gece çalışması ve düzensiz çalışma saatleri aile ve sosyal yaşam üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır." Dahası, hekimlerin yaptıklan işten kaynaklı çok çeşitli tehlikelerle karşı karşıya kaldıkları da vurgulanıyor gerekçede: "Enfeksiyon hastalıklan, AIDS, hepatit B gibi biyolojik riskler, stres, ilaç alışkanlığı gibi psiko- sosyal riskler." Sözü uzatmaya gerek yok, hekimler olağanüstü özveri ile çalışıyoriar. Emekleri yadsınamaz. Istedikleri ücret önerileri de... ÇALIŞANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL Emekli Sandığı ve isteğe Bağlı Sigorta Soru: Sosyal Sigortalar Kurumu ile Bağ-Kur'da isteğe bağ- •- h sigortalı uygulaması olduğunu biliyorum. Ancak, -> TC Emekli Sandığında böyle bir uygulama var mı- dır? Bu konuda edindiğim bilgilere göre Emekli San- ". - dığı'nda da isteğe bağlı sigortalılık uygulamasının -• . - var olduğu söyleniyor. Bu söylence doğru mudur? ^ YAMT: "tsteğe Bağlı Sigorta", 506 sayılı Sosyal Sigortalar • Yasası'nın 85. maddesınde, 1479 sayılı Bağ-Kur Yasası'nın 79. maddesınde yer almıştır. 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Yasası'nda "isteğe bağlı si- gorta", dar kapsamlı olsa da uygulanmaktadır. TC Emekli San- dığı kapsamından çıkıp, bir başka sosyal güvenlik kurumu kap- samına giren işlerde çabşan bazı kamu görevlilerine Emekli San- dığı ile ilişkilerini sürdürebilme hakkı tanınnuştır. Bu hak, Emek- li Sandığı Yasası Ek Madde 71 ile önce, özelleştirilen kamu ku- ruluşlannda çalışanlara tanuımıştır. Bu maddeye göre: TC Emekli Sandığı'na tabi bir görevde bulunmakta iken, gö- revlı olduklan kuruluşlann "özelleştirilmeleri sonucu serma- yelerindeki kamu payı yüzde 50'nin altına düşenler ile bun- İardan anonim şirkete dönüştürülüp dönüştürülmediğine bakılmaksızın satüan veya devredilenlerde TC Emekli San- dığı'na tabi olarak çalışan personelden isteyenlerin Sandık- la ilgileri devam eder." (.«) Bir başka uygulama da "seçilenler ve atananlar"a tamnmıştır. Bu uygulama, Emekli Sandığı Ya- sası Ek Madde 76'da yer almıştır: "Süresi kanunlarla belirlenen görevlere atanan veya seçi- lenlerden görevleri sona erenlerin Sandıkla kurmuş olduk- lan ilgi, Sandığa yapacakları başvuru tarihini izleyen ayba- şından itibaren devam ettiriür. Bunlann emekli kesenekleri, görevden ayrıldıklan tarih- teki emekli keseneğine esas aylık derece, kademe ve ek gös- tergeleri üzerinden, keseneğe esas diğer unsurlar da nazara alınmak suretiyle hesaplanır ve ilgililer tarafından ait oldu- ğu ay içinde Sandığa ödenir." Aynca bu görevlerde geçen her yıl için bir kademe ve her üç yıl için de bir derece verilir. Bunlardan Sosyal Sigortalar Yasası kapsamında ya da Sosyal Sigortalar Yasası'nın Geçici 20. maddesi uyannca, "bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odalan, sanayi odala- n, borsalar veya bunlann teşkil ettikleri birliklerin persone- li" için kurulan özel emekli sandıklan kapsamında çalışanlann "kesenekleri kendileri, karşılıklan ise çalıştıran işverenden tahsil edilir." Ancak, kesenek ve karşılıklannı süresi içinde ya- nrmayanlann "o aya ait hizmetleri sayılmaz". Kısaca, 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Yasası'nda "isteğe bağlı sigorta"ya açıkça yer verilmemiştir. Bu uygulamadan, TC Emekli Sandığı'na bağlı görevlerden aynhp, SSK ve Bağ- Kur kapsamındaki işlerde çalışan iştirakçilerden yalnızca: - - A) Özelleştirilen kamu kuruluşlannda görev alanlar, B) Süresi yasalarla belirlenen görevlere "atananlar ve seçi- lenler" yararlanabilmektedir. "EmekJi Sandığı'nda isteğe bağlı sigorta var mıdır?" so- rusunun yanıtı, bızce, "Hem var, hem yok"tur. Bu nasıl kafa? Zaman içinde haklı çık- mak, buruk da olsa çok hoş bir duygu. Petrol-iş Genel Başkanı Mustafa Oztaşkın, bu duy- gunun tadını çıkarıyor: "Nisan 2000'de TÜP- RAŞ'ın özelleşti.ilmesinde sendikamız, kamu kaynak- lannın çarçuredilmemesiiçin büyük çaba harcamıştı. 20 milyon dolarlık reklam kam- panyasından etkilenenleri uyarmıştı. Borsada hisse sa- tın alacak olanlann kaybe- deceklerini, mağdurhalege- leceklerini ısrarla vurgula- mıştı. Ancak, Etibank'ı hem ucu- za satın alan hem de batınp devlete devreden bir med- ya kuruluşu sendikamızı 'Bu nasıl kafa' suçlamasıyla ren- cide etmişti. Oysa, öngörû- lerimiz kısa sürede doğru- landı. TÜPRAŞ hisseleri 1 yıldan kısa bir sürede yüzde 20 değer kaybetti ve taksit- le hisse alan 28 bin 654 kişi zarar etti. Biz, subjektif tah- minlere, varsayımlara değil, bilimsel verilere dayanarak değeriendirme yapmıştık. Şimdi daha iyi görülmek- tedirki saldınnın arkasında M- şisel çıkariar vardır. Israrla vurgulamak istiyoruz ki keş- ke bu medya kuruluşu sesi- mize kulak verseydi. Bu du- ruma düşmeyip basına olan güveni zedelemeseydi." Sıra Petrol-lş'te şimdi. Haklılığın getirdiği güçle so- ruyor: "Bu nasıl kafa?" HAYVANLAR İSMAİL GÜLGEÇ lgulgec@yahoo.com KİM KİME DUM DUMA BEHÎÇAK behicak@turk.net HARBt SEMtH POROY semihporoy@yahoo.com V KEDİ LEVO APTÜLIKA BEN/M OKUVUCUM '-' "• K. ÇEKMECE 3. ASLtYE HUKUK MAHKEMESt'NDEN Esas No: 2000/1603 Davacı SSK Genel Müdürlüğü vekili Av. Metin Çulu tara- findan davalılar Ali Şengül ve Mehmet Tırpan aleyhine açılan alacak davasının yapılan duruşması sonunda; THY Sitesi A Blok D: 7 Güneşli-Istanbul adresinde ikamet ettiği bildirilen davalı Ali Şengül'ün adına duruşma gün ve sa- atinı bildirir davetiyenin tanınmadığından iade edildıği, yapı- lan adres tahkikatından adresinin saptanmadığı tespit edildi- ğinden davalılar adına ılanen davetiye tebliğine karar verildi- ğinden, bozma ilamı gereği yeniden duruşma yapılacağından, duruşma günü olan "9.2.2001" günü saat 10.00'da mahkeme- mizde hazır bulunmanız, gelmediğiniz takdirde kendinizi bir vekille temsil ettirmeniz, ettirmediğiniz takdirde HUMK'nun 509 ve 510. maddeleri geregince davanm gıyabınızda bitece- ğı, karar verileceği ilan olunur. 26.10. 2000 Basm: 62940 TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAN 6 Kasım CAYKOVSK/'N/N MÜZİĞL. 8GSTSOS/ Pryor/e u.r/ççAY- KOVSKİ, S3 y/1f"VM KOLERAÛAH ÖtMÜŞTli. YAÇAMI 8O- YUMCA VE PAHA SON&4, MUZfĞı ÜZ£&ND£ ÇOK ŞEy SÖYLENMİŞTİ. 8AZI ÇEIfgELEKjyAP/rUG/H'tJ 4LMAM ETKİSİ ALT/AI0A BESTEL£N0lĞltJİ, DUYGU AÇt&LIIC- CAe/YUA 0OLU OLOU&U/JU SÖYLE&KSM, PİĞ£JSl£& Oe&ŞKEN BUH YAPf£W* /OOfur MEL0Pil££lM*fÇ- T£fJLİĞİNİN KAMT7 8İÇlMlND£ OEĞe£L£K/P(/ZMıÇT(. BUNLA&OA GERÇEK PAYt YOK DEĞtLDİ. ANCAK, ÇAY- ÜOVSKı, &4ĞO4M TEKNfĞt VE y£S YE/S 8£LıG6İM- t£f£A/ ULUSAL KİMUĞİYLS, HENPİS/UDEH SOM&4 &£L£M GUS g££r£CİL£/İİNCE C/PDÎ MİÇTİ.. ÇAYKOVSKJ 'MA/ oe/ÇEST&t YANt StRA, OPE&4 V£ ÖZEU.İKLE PE t-E&f OfJU ÖLÜMSÜZ. GÖRÜŞ Pr. FATMA NEZİHE ÖZGÜR YÖK ve Öğretmen YetişUrme Öğretmen yetiştirme, geçmişte Türkiye Cumhu- riyeti'nin en önemli görevleri arasında yer almıştır. Cumhuriyet'in kuruluşundan bu yana, bu konuda birçok çalışma yapılmış, "Köy Enstitüleri" gibi öz- gün denemeler de gerçekleştirilmiştir. Günümüz- de ise üniversitelere bağlı eğitim fakülteleri bu işi üstlenmektedir. Genel bir değeriendirme yapılır- sa, ülkemiz için, geleceğimiz için yapılanlann ye- terfi ve nitelikli olduğu söylenemez. Eğitimle ilgili sorunlargiderek artmış; öğretmen- lik mesleği, toplumda istenen, saygı gören ve eko- nomik yönden doyurucu bir meslek olmaktan çık- mıştır. Eğitim fakültesini bitiren öğrenciler, öğret- menlik yapmayı hem ister hem istemez durumda- dır. Bazı bölüm öğrencilerinin ataması yapılma- makta, bazı branşlarda ise öğretmen bulunama- maktadır. Her yıl eğitim fakültelerinden mezun olan öğrenci sayısı ile Milli Eğitim Bakanlığı'nın görev verdiği öğretmen sayısı arasında bir eşgüdüm yok- tur. Milli Eğitim Bakanlığı, meslekten olmayanlara da öğretmenlik görevi vermek gibi uygulamalara başvurmaktadır. Eğitim fakülteleri, bulunduklan üniversiteler için- de gereken önemi gören, bütçesi iyi olan, gerek- sinimleri karşılanan kurumlar değildir. 1leri tekno- lojik donanımlara, araç gereçlere sahip olmakta zorlandıklan için, karatahta ve tebeşir en önemli ders aracı durumundadır. Buna benzer sorunlar sırala- makla bitmez. Öyle ise; şimdiye kadar yapılan uy- gulamaların özgün, değerii, kalıcı, işe yarar yanla- nndan yararianıp yeni bir senteze ulaşılmalı, konu- yayeni biranlayışlayaklaşılmalıdır. Bu nedenle, öğ- retmen yetiştirme işini ayn bir kurum olarak ele al- mak ve "öğretmen üniversiteleri" kavramını gün- deme getirmek gerekir. Öğretmen üniversiteleri içinde, yalnızca öğretmen- lik mesleğine hazıriayan fakülteler bulunmalıdır. Öğretmen yetiştirmede YÖK döneminden önceki uygulamalann önemli bazı özelliklerini de göz önün- de bulundurarak, yapılması gerekenleri şöyle sıra- layabiliriz: - Öğrenci seçimi ve yerieştirilmesi ÖSS'den baş- ka, bütün bölümler için ikinci bir sınavdan sonra gerekirse yüz yüze görüşmeyle yapılmalıdır. - Zeki, yetenekli, başanlı öğrencileri almak için uygulanan özendirici burs, kredi, yurt, vb olanak- lar arttınlmalı, parasız yatılılık, vb düşünülmelidir. - Nitelikli, katılımcı, demokratik, bilimsel, top- lum sorunlanna yönelik bir eğitim uygulanmalıdır. - Teori ve pratiğin birtikte yürütülmesini sağlayan uygulama okullarının üniversite içinde yer alması gerçekleştirilmelidir. - Mezun olanlara kesinlikle yetiştirildikleri alan- da görev verilmelidir (zorunlu hizmet düşünülebi- lir). - Sürekli eğitim ilkesi geregince, hizmet içi eği- tim ve gelişme olanaklan hazırianmalı, meslek ele- manlannın işbaşında eğitimi sağlanmalıdır. - Meslek; örgütlenme hakkı ve ekonomik haklar yönünden toplumun en yetenekli öğrencilerinin is- teyeceği saygın bir düzeye getirilmelidir. Bu öne- riler yeni bir tartışmayla geliştirilebilir. T ürkiye Cumhuriyeti'ni korumak, geliştiımek, çağdaş, güçlü bir devlet yapmak istiyorsak işe öğ- retmen yetiştirmekten başlanmalıdır. Son yıllarda her alanda olduğu gibi eğitimin niteliği, öğretme- nin saygınlığı, ekonomik gücü zaafa uğratılmıştır. Kendisini, ailesini, çocuklannı koruyamayan öğret- menler, başka iş yapar duruma getirilmiştir. Üniversitede çalışanlar için de aynı tehlikeler var- dır. Gericilik ve bölücülükle ilgili olanlar, öğretmen- liği bu alanlar için araç olarak görmeye başlamış- lardır. Bu tehlikelerden YÖK ile kurtulmak mümkün değildir. Artık YÖK de, öğretmen yetiştirme de ye- ni bir anlayışla ele alınmalıdır. Laik, sosyal, demok- ratik Türkiye Cumhuriyeti'ni korumak için Milli Eği- tim Bakanlığı geniş bir toplumsal katılım sağlaya- rak, bilim çevrelerini, meslek örgütlerini, sivil top- lum kuruluşlannı, aydınlan toplayarak konuyu ive- dilikle gündeme getirmelidir. Yapay gündemlerden, günlük kısa dönemli çıkar ilişkilerinden çıkıp önümüzdeki yüzyılın en az elli yıllık geleceğıni hazırlamak için, şimdiden işe baş- lamak gerekir. Çünkü eğitim, meyvesini çok geç ve- ren bir ağaca benzer. YÖK'ün heryıldönümünde, öğretmen yetiştirmede gelinen noktanın daha iyi olmadığını görmek, çok hüzün vericidir. B U L M A C A SEDAT YAŞAYAN SOLDANSAĞA: 1/Doğanınbil- gısıne büyüsel işlemlerle van- labileceği inan- cı.2/Yelkenle- rin açılması için venlen ko- mut... lzmir'ın Seferihisar il- 6 çesmde antik bırkent.3/Ça- buk,tez...ABD profesyonel basketbol ligini simgeleyen harfler. 4/ Aslı pıknk asit olan pat- layıcı bir madde. 5/Bır 2 nota... Gümüş parlak- 3 lıgında bir element. 6/ 4 Bir göz rengi... İlgi eki... Müstahkem yer. 7/ Alışverişte satıcının alıcıya yaptığı mdı- rim .. Fıyaka, caka. 8/ EskıTürklerdetoplum- 9 [A 1 2 3 4 5 6 7 8 sal ve örgütsel içerikli büyük zıyafet... Kısa kır şuri. 9/ Bulgaristan'da bir üman kenti... Olumsuzlukbelir- ten bir önek. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Bakırdan yapılmış nefesli bir çalgı. 2/ Yerip çekiş- tırme... Bir oda ya da mekâna açılan, duvar ya da çit- lerle çevrilmiş girinti. 3/ Faiz.. Operalarda solistlerden birinin orkestra eşhğinde söylediği şarkı. 4/ Reçinesi hekimlikte kullanılan bir ağaççık. 5/ Idare lambası. 6/ Köpek... "— Başına Yürümek": BehçetNecatigU'ın şıırkıtabı... Galyum elementinin simgesi. II Ortaoyu- nunda kadın roîüne çıkan erkek oyuncu... "— Pacı- no": ABD'li sinema oyuncusu. 8/ Bir aracın içinde ta- şınabılen telsiz telefon alıcı-vericısı. 9/ Doğu Anado- lu'nun Irak sırun yakınında yüksek bir dağ... Leton- ya'nın başkenti.