Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
l OCAK 2000 SALI CUMHURİYET SAYFA
KULTUR kultur@cumhuriyetcom.tr 15
"^^J 2000'e girerken, nitelik ve nicelik bakımından öncekilerden farksız, vasat bir yıl geçirdik
elaket filmi gibi bir yıl
Yaşadığımız depremler nedenıyle adeta
bir felaket fılmi gibı geçen şu belalı 1999'u
geride bırakıp 2000'e girerken sinemada,
199O'lı yıllann karaktenstik özellikleriru
sürdüren, çeşitlı türlerdekı Amenkan fılm-
lerinden geçilmeyen, nıtelik-nicelik bakı-
mından öncekilerden farksız, göstenlen
film sayısında da bır azalmanın gözlendi-
ği, vasat bır yıl geçırdiğimiz söylenebilir.
Felaketler yılı 99'un dökümü yapıldı-
ğında, her zaman olduğu gibı yıne en çok
Amenkan fılmı seyredildiğı ve tartışıldı-
ğı ortaya çıkıyor yıl boyunca. Sınema sa-
lonlarımızı, (tüm dünyada olduğu gibı), en
çok Hollywood yaprmlannın doldurduğu
bu yıl da yme Amerikan fılmlenyle yattı,
Amenkan filmleriyle kalktı sinemasever-
ler her hafta.
Eyes\VideShut,
özü-biçimi
bakımından son
tahlilde ustanın en
mükemmel
işlerinden değilse
de yıhn en çok
sesgetiren
filmlerindendi.
Nicedırdünya sıneması, bütünüyle Holly-
wood imparatorluğunun egemenliğınde ve
denetımınde, bılındığı gibı. 1988'den itiba-
ren, küçültülüp düzeltılerek ve çağa uydu-
rularak salonlanmızı ıstila eden filmlerini
son 12 yıldır bizzat seçıp getirip gösteren
(istediğını de göstermeyen) Amerikan te-
kellerine körkütük tabi olduğumuz yülar-
dan binydi işte 1999. Değışen pek bir şey
yoktu gösteri ortamımızda, bır ara deprem
yüzünden seyırcı sayısının düşmesı ve bı-
let fiyatlannın habıre artması dışında...
Yıl süresince gösterime çıkanlan, yak-
laşık 14O'ı aşkın yabancı fümin, 120'den
fazlası Amerika kaynaklıydı, bunlara (10'dan
az, 5 'ten fazla) Ingüız-Avustralya kanşım-
lan da eklendiğinde yıl boyunca afişlere çı-
kan Anglo-Amenkan filriüeri 130'a ulaşı-
yordu. Vann Amenkan sinemasınm tartı-
şılmaz gücünü sız anlaym artık.
Sayabıldiğımız kadanyla, bu yıl seyirci
karşısına çıkan 14O'ı aşkın yabancı fılmı,
125-130 kadar Amenkan, 6 Fransız('Sa-
laklar Sofrası', 'Kambur', Andre Techi-
ne'in 'Alice ve Martin', Bertrand Tavenri-
er'nin 'Conan', Catberine BreiUat'nın por-
no aygın Rocco Siffredf lı 'Romanee',Erick
Zonca'nın 'Mekkkrin Düş \aşamf), 3 Yu-
goslav (Goran Paskaljevic'in 'Barut Fıçı-
a',EmirKıısturica'nınk
KaraKediAkKe-
di\ Ademir Kenovk'in 'Kusursuz Çem-
ber'%2 Ispanyol (Ttdro Ahnodovar'ın 'Çro-
lakTen', Carlos Saura'nın 'Tango') ve bı-
rer Rus (Pavel Çukray'ın 'Hırsız'), Brezil-
ya (MakerSaBes'ın Merkez İstasyonu'), Ital-
yan (Roberto Bengini'nın 'Hayat Güzel-
dir') ve Yunan (TheoAngektpoulos'un 'Son-
suzhık ve Bir Gün' yapımından oluşuyor-
du bu yıl.
Her tûrden, her renktenfilmleriyleyü bo-
yunca önümüze albenıli. gösterişli, hare-
ketli 'hayal kapüan'nı peş peşe açan Holly-
wood smeması, seyircıyı düşünsel anlam-
da zengınleştırmekten çok, sadece eğlen-
dirmeyı amaçlayan malum bezırgân zihnı-
yetının ve çağdâş bügisayar teknolojısinın
J-arry-Andy
VVachochski
kardeşlerin
'Matrix'filmi,
aksiyonu, gerilimi
iyi kaynaşürmış,
hareketü,
görkemlibir
Cyberpunk
örneğiydi.
eseri, fıyakalı ve çeşit çeşit mallanyla yi-'
ne âlemin kralıydı 1999'da da, Bilimkur-
gu'dan Korku-Gerilim'e, Romantik Ko-
medi'den Yeni Kara- Film'e, Aksıyon-Ma-
cera'dan tekrar fıüıüerine ve eski TV dizi-
lerinden yapılan uyarlamalara kadar.
Kuşkusuz seyirci çekmek kaygısıyla,
199O'lı yıllann başmdan ben süregelen,
türlerin iç içe geçırilıp birbirine yedirile-
rek melezleştuılmesı çabası, gitgide belir-
ginleşti 1999'da. Bağrmsız sinema çıkışlı,
kimi yeni yönetmenler büyük tekellerce
kapılır, stüdyolara memur yönetmen statü-
sünde kaptlanırken, ûretüen fılmlerdeki,
sinema tarihine, başka fihnlere yapılan
göndermelerin bollugu da dikkati çekecek
boyutlara enşıyordu.
Yapımcı-yönetmen George Lucas'ın, ef-
saneyi hikâyenm başlangıcuıa dönerek, 20
yıl sonra devam ettıren 'Star War&, Episo-
de 1, The Phantom Menace-Yıkhz Savaş-
tan, Gizfi Tehnke", ABD'de bu yaz göste-
rime çıktığında, çocuksu ıçenği, özel nu-
maralan ve çeşit çeşit gözalıcı 'oyuncak'la-
nyla seyirci- hasılat rekorlan kıiarken, ka-
lemden tişörte kadar tüm ABD'yi kapla-
yan bir modaya dönüşen Star Wars marka-
sı da büyük reklam geliri sağladı yapımcı-
sına. Ama bizde beklenen ilgiyi bulamadı
Yıkfaz Savaşhn-GizJi Tehtike'.
'Star \*ars' bu yıl, ABD'de gişe şampı-
yonluğunu başka filme kaptirmazken, onu
şubatta izleyeceğimiz Bruce WîIHs'h '6.
His' izliyordu. ABD'de yılm Box-office
listesinin ilk 5 fılmı 'Star VVars', '6. His',
'AustmPowers2','Matrn've 'Tarzan'(çiz-
gi fılm) olarak sıralanıyordu.
Olkemizde, yılın gişe birincisi ve yılm
fdmiyse, 1.240.917 seyirci toplayan, Larry-
Andy VVachochski kardeşlerin 'Matm'iy-
di. Wachochskı kardeşlerin Yunan mitolo-
jisiyle Incü'den yararlanıp Hong Kong sı-
nemasmdan etkılenerek yazıp yönettığı,
nümerolojıye, Budizme, kutsal kitaplara
göndermelerle dolu 'Matrâ', artık bılım-
kurgunun iddialı bır alt türü olagelen Cyber-
FESTtVALLER ... ÖDÜLLER... FESTÎVALLER ... ÖDÜLLER... FESTÎVALLER ... ÖDÜLLER...
56. VENEDİK FİLM FESTİVALİ
Altın Aslan - Çinli yönetmen Zhang Yimou ('Not
One Less'). Jüri Büyük Ödülü - Abbas Kiarostami ('The
Wind Wffl Carry Us'). Yönetmen Özel Ödülü - Zhang
Yuan ('17 Years'). En tyi Kadın Oyuncu - Nathaüe
Baye ('A PorDographic Affair'). En İyi Erkek Oyun-
cu- Jim Broadbent ('Topsy Tuny'). Marcello Mast-
roıanm Ödülü - Nina Proll ('Nordrand'). Yaşam Bo-
yu Başan Ödülü - Jerry Levvis. En İyi tlk Film - 'Qu-
esto e il Giardino' (David Maderna) Altın Kupa- 'Ri-
enFaire' ("Manon VernouV) Venedik Ödülü - Cla-
ire Denis ('Beau Travaü'). Özel Mansjyon - 'Bye Bye
Africa' ('Mahamet Saleh') Kısa Film ödülleri: Gü-
müş Aslan - Teboho Mahlatsi ('Portrait of a Young
Man Drowning') Özel Mansıyon - 'Se-tong' (Heng
Tang)
49. BERLİN FİLM FESTİVALİ
En ıyı film Altm Ayı - 'The Thin Red line-tnce
KırnuaHat' (Terrence Malick). En İyi Kadın Oyun-
cu - Maria Schrader % e Juliane Koehler ('Aimee ve
Jagnar'). Geleneksel Banş - Mavı Melek Ödülü -
'Güneşe Yofculuk' (Yeşım Ustaoğlu). Jüri Büyük
Ödülü - 'Mifiıne-Dogme3' (Sören Kragh Jacobsen).
En iyi Erkek Oyuncu - Michael Gvvisdek ('Nachtges-
taKen') En iyi Yönetmen - Stephen Fears ("The Hi-
Lo Country'). En iyi senaryo - Marc Norman ve Tom
Stoppard ('Shakespeare in Love'). En iyi ıkınci film
Gümüş Ayı - Da\id CroDenberg('eXisteııZ') Alfred
Bauer Ödülü - 'Karna\-al' ('Thomas Vıncent') Özel
Mansiyonlar. John Toll ('The Thin Red Iine'), Iben
Hjejle ('Mifune-Dogme 3'). Bertrand Tavernier ('Ca
Commence Aujourd'hui'). Kısa Fılm-Altın Ayı: 'Fa-
raon ve Masks' Gümüş Ayı: 'Desserts'. Katolık kılı-
seler bırlığı ödülü - C.I.C.A.E: 'The \\arZone' (Jim
Roth), 'La Vıda Es SBbar' (Fermando Perez). Özel
Mansiyon: 'Juha' CAkiKaurismaki') FIBRESCI: 'Ça
Commence Aujourd'hui'. (B. Tavernier), 'Dealer'
CTbomas Arston'), 'Ah,Manı' ('Shinjr). Teddy Be-
ar ödülü: 'Lola ve BUidikid' CKutJuğAtaman'). 'Ai-
mee-Jagnar' ('Max Farberböck') En tyı Fılm 'Fnc-
kingAnal' ('LukasMoodysson') En tyı Belgesel: The
Man\\ boDnnewithMandeia' ('GretaSchiBer') En
İyi Kısa Film - 'Iin AvnûtingSpring' ('AndrewSoo').
18. İSTANBUL FİLM FESTİVALİ
Onur Ödülü Abbas Kiorastami'ye, yaşamboyu ba-
şan ödülü de Jerry Schatzberg'e verildı. Uluslarara-
sı yanşmada Altın Lale'yi Alejandro Agresti'nin 'Geç-
ti Gibi Rüzgâr'ı. jün özel ödülünü Aleksev Balaba-
nov'un 'Mahluklarla İnsanlar Hakkında'sı kazandı.
24. CESAR ÖDÜLLERİ
En İyi Film: Mdeklerin Dûş Yaşamı (Enck Zon-
ca), En tyi Kadın Oyuncu: Elodie Bouchez (Melek-
lenn Düş Yaşamı), Umut Veren Kadın Oyuncu: Na-
tascha Regnier (Meleklerin Düş Yaşamı), En iyi Er-
kek Oyuncu: Jacques VTDeret (Salaklar Sofrası), En
Iyı Yönetmen: Patrice Chereau (Benı Sevenler Tre-
ne Bınsın), En Iyı Yardımcı Kadın Oyuncu: Domini-
que Blanc, En tyi Görüntü Yönetmeni: Eric Gautier
(Beni Sevenler Trene Binsin). En iyi Yabancı Fılm:
Hayat Güzddir (Roberto Benigni). Onur Ödülü:
Johnny Deep ve Pedro Armodovar'a verildi.
71. OSCAR ÖDÜLLERİ
En İyi Film: Shakespeare İn Love (Âşık Shakespe-
are), En tyi Yönetmen: Steven Spielberg (Er Ryan'ı
Kurtarmak). En iyi Aktör: Roberto Benigni (Hayat
Güzeldir), En İyi Aktris: Gwyneth Paltrow (Âşık Sha-
kespeare), En iyi Yardımcı Erkek Oyuncu: James
Cobnrn (Affliction), En İyi Yardımcı Kadın Oyun-
cu: Judi Dench (Âşık Shakespeare). En iyi Yabancı
Film: Hayat Güzeldir. En İyi Kısa fılm: Eiection
Night En İyi Belgesel Film: The Last Days. En iyi
Blanchett 'Eüzabeth'le en iyi kadm oyuncn seçfldi Roberto Benigni'HayatGüzektirTeödüüeritopladL
'Mekkkrin Düş Yaşamı', Cesar 'da en iyi fihn.
Kısa Belgesel' The Personals: Improsisiations on Ro-
mance in the Gotdeo Vears. En tyı Kısa Çızgi Film:
Bnnny. En İyi Senaryo: Shakespeare ın Love. En iyi
Senaryo Uygulaması: GoodsandMonsters. En İyi Ka-
mera: Jan Tofl (Er Ryan'ı Kurtarmak). En tyi Sanat
Yönetimi: Âşık Shakespeare. En tyı Orijinal Şarkı:
When You Belie%e (Mısır Prensi). En İyi Kostüm: Âşık
Shakespeare. En îyı Makyaj: EGzabeth. En iyi Gö-
rüntü Efekti: What Dreams \lay Come. En İyi Mon-
taj: Er Ryan'ı Kurtarmak. En iyi Onjinal Drarn Mü-
ziği: Hayat Güzeldir. En İyi Onjinal Komedı - Mü-
zıkal Müzik Ödülü: Âşık Shakespeare. En İyi Seslen- •
dirme: Er Ryan'ı Kurtarmak. Invmg Thalberg ödü-
lü: Norman Jevvison Onur ödülü: Füa Kazan.
SİYAD İN SEÇTİKLERİ
Sinema Yazarlan Derneği(SlYAD) üyeleri, Hazi-
ran 1998 ıle Haziran 1999 arasında Türkiye'de tica-
n sinemalarda göstenme çıkmış yabancı fılmlerin en
iyilerini seçri. Terrence Maück'in yönettiğı'lnce Kır-
mnı Hat' geçen mevsimm en iyi filmi olarak değer-
lendinlirken SlYAD'ın lıstesınde Atom Egoyan'ın
'Başka Bir Dünya'sı ıkınci, Peter VVeir'ın 'Trnman
Sbofv'u üçüncü, Steven Soderberg'in 'Out of Sight'ı
dördüncü, Jod Coen'in 'The Big Lebowski'si beşin-
cı oldu.
56. ALTIN KÜRE ÖPÜLLERİ
Cecil B. De Mille Yaşam Boyu Başan Ödülü: Jack
Nichokon. En İyi Drama Film: 'Er Ryan'ı Knrtar-
mak'(S.Spielberg). En Iyı Yönetmen: Steven Spiel-
berg (Er Ryan'ı Kurtarmak). En İyi Kadın Oyuncu:
Cate Blanchett (Elizabeth). En İyi Erkek Oyuncu:
Jim Carrey (The Truman Show). En iyi Yardımcı Er-
kek Oyuncu: Ed Uarris (The Truman Show). En iyi
Yardımcı Kadm Oyuncu: Lynn Redgrave (Gods and
Monsters). En Iyı Komedi Filmi: Âşık Shakespeare
(John Madden). En iyi Senaryo: MarcNorman ve Tom
Stoppard (Shakespeare in Love). En İyi Film Müzi-
ğı: Burkhard Dalhvitz ve Phih'p Giass (The Truman
Show). En tyi Komedi Aktrisi: Gwyneth PaHrow
(Shakespeare in Love). En iyi Komedi Aktörü: Mk-
haelCaine (Little Voice). En iyi Yabancı Fihn: Bre-
zilya yapımı 'Centrai Station' En iyi TV Drama Fil-
mi: 'The Practice', En İyi Komedi: Al McBeaL TV
Drama dalında En İyi Kadın Oyuncu: Fefidty ile Ke-
•Aimee ve Jaguar', Betün'de ild ödül aldL
riRnssel, En tyi ErkekOyuncu: The Practice de Dylan
McDermott. TV için yapılan dizılerde En tyi Film:
From Earth To Moon. En İyi Kadm Oyuncu: Gia ile
Angeima Joüe, En İyi Erkek Oyuncu: Winchell ile
Stanky Tucci En iyi Yardımcı Kadm Oyuncu: Gia
ıle Faye Dunawav ve The Practice ile Camryn Man-
heim, En Iyı Yardımcı Erkek Oyuncu: The Rat Pack
ile Don Cbeadk ve Moby Dick ile Gregory Peck. TV
Müzikal ve Komedi dizılennde En Iyı Kadın Oyun-
cu: Dharma ve Greg ile Jenna Elftnan, En iyi Erkek
Oyuncu: The Spın City ile Michael J. Fat
52. CANNES FİLM FESTİVALİ
Altm Palmiye: Rosetta (Luc ve Jean-Pierre Dardan-
ne). Jüri Büyük Ödülü: tnsanhk (Bruno Dumont). En
İyi Kadm Oyuncu: Severinne Caneeie (Insanlık) ve
Emüie Deqnenne (Rosetta). En İyi Erkek Oyuncu:
Emmanad Schotte. En tyi Yönetmen: Pedro Almo-
dovar (Annem Hakkındaki Her Şey). En İyi Senar-
yo: Ytari Arabov ve Marina Koroneva (Moloch). Jü-
ri Ödülü: Manuel de OEveria (Mektup). Kısa Fılm-
Altm Pamıiye: When The Day Breaks Mercedes
Benz Ödülü: Shoes Off. Altm Kamera: Marana Sim-
hasanam (Murali Nair). FIBRESCI Sinema Yazarla-
n Ödülü Emitie Dekuze (Peau Neuve). Yanşma Dı-
şı En İyi Fihn Ödülü: Beautüul Peopk (Jasmin Diz-
dar).
40. SELANİK FİLM FESTİVALİ
Yaşam Boyu Başan Ödülü (Altm iskendeT): Ab-
bas Kiorastami, Gümüş Iskender: Zhang Yang (Sho-
wer-Duş).
YİTİRDİKLERÎMİZ... YİTİRDÎKLERİMİZ... YtTİRDÎKLERİMlZ...
Sinema tarihınde devir açan, 2001 Uzay
Yolu, Otomatık Portakal, Gözü Tamamen
Kapalı fılmleraün ünlü yönetmeni Stan-
ley Kubrick 70 yaşında öldü. 1960'ta si-
nema klasıkleri arasınagıren Spartaküs'le
ünlenen sanatçı, Vladimir Nabokov'un
Lolıta adlı romanım da sinemaya uyarla-
dı. Pek çok sınemacı tarafından yüzyılın
en önemlı yönetmenlerinden bin kabul
edilen Kubrick, yaşamımn son 36 yılını
medyadan gızlenerek geçirmıştı.
Ünlü sinema oyuncusu ve yazar DirkBo-
gutie 78 yaşında yaşama veda ettı. Bogar-
de, Luchino Vısconri'nin yönettiğı Vene-
dık'te Ölüm ve Josef Losej'in yönettiğı
Uşak filmlenndeki rolleriyle tanınıyordu.
'Patton' adlı filmındeki rolüyle Oscar'a
değer bulunan, ancak ödülü 'barbarlarm
ve profes\onellerin ödülü' olarak nitelen-
dırerek reddeden ünlü ABD'li aktör Ge-
orge C. Scott 71 yaşında hayata veda et-
ti.
Stankv Kramer'ın 1949 tarilıli fımıı
'Şampiy'on'da Kirk Douglas'la başrolde
oynayan Ruth Roman öldü. 5Ü'lı yülarda
30'dan fazla filmde oynayan sanatçı,
1956'da batan Andrea Doria gemısınden
sağ kurtulmuştu.
Japon sınemasının ünlü yönetmeni Ke-
isuku Kinoshita 86 yaşında yaşamım yi-
tırdı.'Dr. Moreau'nun Adası' filmının yö-
netmeni ve oyuncu Don Taylor, İspanya Iç
Savaşı ve II. Dünya Savaşı öncesınde, ya-
şanan knz dönemi üzerine çektığı belge-
sellerle tanınan yönetmen Herbert Kfine,
ABD'nin en önemlı film eleştirmenlenn-
den olan Gene SiskeL tngilız sinemasına
ve tiyatrosuna uzun yıllar emek vermış
olan ünlü Iskoç aktör Ian Bannea ünlü ya-
zar George Simenon'un oğlu, fılm yapım-
cısı yönetmen ve senaryo yazan, 60 ya-
şındaki oğlu Marc Simenon, Hollywo-
od'un, McCarthyciliğin kurbanı olmuş,
'LanetHOn'lanndan,yönetmen Abraham
Polonsky, sessiz sinema döneminin yıldı-
zı, İngıliz oyuncu Chflfi Bouchier. senar-
yo yazan Frank Tarioff. 194O'lı yıllarda
Hollyvvood'da 'komünist sinema sanatçı-
lan' lıstesınde yer alan, Ukrayna asıllı ün-
lü yönetmen Edvvard Dmjtryk, lrlandalı
oyuncu Donald McCann, kendıne özgü
sinema anlayışıyla tanınan ünlü yönetmen
Robert Bresson bu yıl yitirdiğimiz ısim-
ler arasındaydı.
MaHck'in
'tnce Kırrruzı
Hat'ü, savaş
karşıü içeriği,
zengin görsel
düzeyi, edebi,
seçkin
anlatımıyla
beUeklerimizde
yerettL
punk'un, heyecanı, aksiyonu, gerilimi iyi
kaynaştırmış, hareketlı görkemlı bir öme-
ğıydi. 1932 yapımı korku klasığinin yenı-
den çevrimi olan ve dönemın seriyallerini
çağnştıran, Stephen Sommers'm 'Mum-
ya'sı, temposu tıkınnda, katıksız bir serü-
ven- aksiyon seyirliğiydi ve hiç umuhna-
dık şekilde, sürpriz yaparak, 1.086.316 se-
yirciyle 'Matrh'in ardından gişede ikinci
oldu (Kaynak: Sinema gazetesi) bu yıl.
1999'dan kalan, huysuz, tatminsiz kimi
eleştirmenlerle, sinema zevki incebniş, güç
beğenir bir kısım seyirci dışta tutulduğun-
da, gösterilen fıhnlerin genellıkle herkesi
memnun bıraktığıydı, dış alımcısından, iş-
letmecisinden, salon sahibine ve ne veril-
se kabule, anında tüketmeye hazır, kolay-
cı seyirciye kadar.
Filmleri; satılan bılet ve seyirci sayısına
göre değerlendiren Amerikan yaklaşunımn
ağırlık kazanması sonucunda, nıcelığm git-
gide nitelığe fark attığı ve tıcaretm saAatın
üstünden yme silmdir gibı geçiverdiğı bu
yıl, gözümüze, yüreğımıze seslenen, içimi-
zi, rûhumuzu açan ve bızde iz bırakan fihn-
lere de rastladık kimi zaman.
Bizim kişisel listemizı şu filmler oluş-
turdu 1999'da, peş peşe sıralamak gerekır-
se: 1960'lann başmda 'Askerin Türkû-
sû'yle sinema tarihine geçmiş, eski Sovyet-
ler Birliğf nin namlı yönetmenlerinden
Grigoriy Çukray'ın oğlu Pavd Çukray'm,
seyircinin gönül tellerini titreten l
Rnw.\
yönetmenm çok başanlı işlerinden sayıl-
masa da Ken Loach imzalı 'Benim Adnn
Joe', birbirlerinden nefret eden ıkı Balkan
sinema ustasınm, Goran Paskaljevic'le
Emir Knsturica'nm seyirciye ulasan şün-
dılik son işleri, 'Barut Fıcısı'yla 'KaraKe-
di Ak Kedi', Brezilyalı VValter SaDes'in
'Merkez tstasyonn'. Peter Wdr'in 'Tru-
man Shov\'. Erick Zonca'nın 'Mekkkrin
Düş Yaşamı', ustalık gösterisine çıkmış
Sam Raimi'nın, Coen'lerin 'Fargo'sunu
anıştıran 'Basit Bir Plan', Staıüev Kub-
rick'ın 'Eyes VVîde Shut' ve Theo Angelo-
poulos'un durgun akan son başyapıtı 'Son-
suzhık ve Bir Gün'.
PedroAhnodovar'ın 'ÇıptakTen',Anand
Tucker'ın 'Hillan veJackie', MichaelWm-
terbottom'un İ VVant You', Shekhar Ka-
pur'un 'EBzabeth',John Madden'm 'Aşık
Shakespeare', Gary Ross'un 'Pkasantvfl-
le-Yaşamm Renkleri', Tom DiCUlo'nun
'Ayışığı Kutusu", Paul McGuigan'ın 'Ash
Evi\ Todd Haynes'm 'Vervet Goldmine',
Cartos Saura'nın 'Tango'. Harold Ramis'ın
'Anaryze This- Anlat BakaJım", Roberto
Benigni'nın ikı farklı yanya sahıp 'Hayat
Güzeldir', Tony Kaye'm 'American His-
tory X-Geçnûşin Gö^esinde', Frank Oz'un
'Bowfînger-Çadak Yönetmen', DavidFinc-
her'ın 'Dövüş Kuhlbü' ve 'Matriı' de, yı-
lm ilgınç olarak enketlenecek, sıradışı fıhn-
lenydi.
Tabii kişisel lıstemızin en başma, Ter-
rence Mafick'in bu yıl Berlin'de Altm Ayı
kazanan 'The Thin Red Lme-İnce Kırmı-
zı Hat'tını yerleştrnyoruz. Guadalcanal ce-
hennemindekı birtepenin ahnmasuu hikâ-
ye ederken, kan, şiddet, kaos yayan ve ruh-
lan zehırleyen savaşm göbeğindeki 'peri-
şan insanhk haDeri'ne ilişkin, 3 saatlik, et-
kileyıci. lınk bir destan niteliğindeki 'ln-
ce Kırnuzı Hat', savaş karşıü içeriği, zen-
gin görsel düzeyi, edebi, seçkin anlatımıy-
la belleklerimizde yer etti.
Kubrick ustanın, ölümünden sonra iyi-
ce değer kazanarak merakla beklenen, Tom
Cruise-NicokKidmançifbnı oynattığı son
eseri 'Ej'es W1de Shut-Gözü TamamenKa-
pah', özü-biçimi bakımından son tahlilde
ustanın en mükemmel işlerinden değilse de
yılm en çok ses getiren filmlerinden biriy-
di kuşkusuz.
1999 'da romantikkomediden de bol bol
nasibünizi aldık yine, Meg Ryan-Tom
Hanks'li 'Mesajmız Var\ Jufia Roberts-
Richard Gere'lı 'Kaçak Geön". Juüa Ro-
berts-Hugh Grant'lı Aşk Engel Tanımaz"
gibi fıhnlerle. Yıhn büyük hayal knıklık-
lanysa şu fihnler oldu bizim içın: Robert
Altman'dan 'The Gingerbread Man-Kay-
betmeZamanı',JohnDahTdan 'Rounders-
Tutku'; iki gereksiz tekrar fihni, Gus Van
Sanftan 'Psvxdx>-Sapık'la Sidnev Lumet'den
'Gloria'; John Carpenter'den '\ampir-
ler"Jon Amiel'den 'Kurda Tuzak', Joel
Schumacher'den '8 Milimetre', Griffin
Dunne'dan 'Aşkın Büyüsü', Barry Son-
nenfeld'den 'VahşiVahşiBaü', Sydney Poi-
lack'tan 'Gerçeğin Peşüıde'. vs. vs...
Bu yıl izledığimız, konulu çizgi fümler-
se, Amerikan canlandırma sinemasınm
ulaştığı yeni teknıkleri örnekleyen, 'Mu-
lan', 'Mısır Prensi', 'The Rugrats Movfe'
ve 'Bir Böceğm Yaşamı' oldu.
Yılm en sinir fümleri kategorisinin ba-
şınıysa, Vmcent VVard'm, haftalarca gös-
terimde kalan, Robin VVlfliams'lı, dayaml-
maz 'Aşkın Gücü', sonunu da 'Blair Cadı-
a' yutturmacası çekti.