Katalog

3O0CAK 2000 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMI / YATIRIMCIREHBERI 13 Cumhuriyet Attını (Wn TL) 34.300 34.650 31200 &500 33/K» 17Ara. 24Ara. 70cak 140cak 21 Ocak Dolar (serbest piyasa satış) 556.250 539.500 543.30TJ S49Ü0O 524500 10Ara. 17Ara. 24 Ara. 7 Ocak 14 Ocak 21 Ocak M a r k (serbest piyasa satış) 284.500 283.500 • 283.000 280.400 17Ara. 24Ara. 7Ocak 14Ocak21 Ocak28Ocak 80 Cm 70 UAra. Gecelik 83 V24 24Ara. 7Ocak faizler(%) OBepo 46 38 40 r-ı 28 14 Ocak 21 Ocak 28 Ocak 17 Ara. 24An. 7 Ocak 14 Ocak 21 Ocak 28 Ocak BORSADA GEÇEN HAFTA Oymtt G. jTavufc nGıda Yunsa t|f«m (OH) 1Oİ4 11 194; J 24 573; İ Kjpuıç Hyttı I mtuiıt Yıllık YSata 1( BOLGESEL PAZAR GOZALT1 PA2ARI Otomobil satışı ve dayanıklı tüketün mallannm üretimi yılın son çeyreğinde arttı Talep caulannıaya başladıEkonomiServisi- Devlet Planla- ma Teşkilatı (DPT) ekonomideki da- ralmanın 1999 yılının son çeyreğiy- le birlikte azaldığını açıkladı. DPT, dayanıklı tüketün mallannın üretimi veithalaünınyüın son çeyreğinde art- tıgını belirtirken otomobil sanşlan- nın kasım ayında yüzde 40.1, arahk- ta yüzde 29.2 gıbi yüksek oranlarda artmasına dikkat çektı. DPT'nin ekonomik gelişmeleri değerlendirdiği Ocak 2000 rapo- runda dayanıklı tüketün mallan ve otomobil sektöründe canlanma ol- duğu belirtildi. 1999 yılının üçün- cü çeyreğinde yüzde 3.8 oranında daralma yaşanan dayanıkh tüketün mallan saaşıriın kasım ayında 1998 ^5"/ • DPT Ocak 2000 raporunda, 1999 yılının 3. çeyreğinde yüzde 3.8 daralan dayanıklı tüketim mallannın satışının kasunda yüzde 28.7 oranında arttığı belirtildi. yılının aynı ayına göre yüzde 28.7 oranında arttığı kaydedildi. Daya- nıklı tüketim malı üretiminin de 1999 yılınm ilk üç ayında yüzde 3.9, ikinci üç ayında yüzde 6 ve üçüncü çeyreğüıde de yüzde 0.9 oranında arttığı belırtilen raporda söz konusu alanda üretünüı ekım ayın- da yüzde 5.5, kasımda ise yüzde 20.5'e yükseldiğine dikkat çekildi. Bu arada dayanıklı tüketün malı üretimi yanında ithalatiP'" da son çeyrekteyükseldiğibildirildi. 1999 yıinın ilk üç çeyreğüıde yüzde 7 üe yüzde 24 oranlan arasmda azalan ithalat ekün ayıyJa birlikte arttı. DPT raporunda dayaruklı tüketim malı ithalaündaki artışın ekün ayın- da yüzde 7.7 olduğunu açıklandı. Ote yandan 1999 yılınm üçüncü çeyreğinde yüzde 19.9 oranında ge- rileyen otomobil satışlannın Ekım 1999'da binde 1, kasımda yüzde 40.1 ve aralıkta yüzde 29.2 gibı yüksek oranlarda arttığına dikkat çekildi. Raporda, yılın son çeyreğin- deki hızlı arrış nedeniyle, yılın tü- münde otomobil satışlannda yaşa- nan azalışın yüzde 8.5'e kadar üı- diği vurgulandı. Yaftnm belgeleri de arttı Raporda, 1999 yılı kasım ayında Hazüıe tarafından verilen yatırım belgelerinin rutannda ise 1998 yı- lınm eş dönemine göre yüzde 97.9 oranında artış gerçekleştığı hatırla- tıldı. Yatınm malı ithalatında yılm ük dokuz ayında yaşanan yüzde 17 ile yüzde 32 oranlan arasındaki da- ralina da ekün ayında yüzde 5 'e ka- dar geriledi. ENDEKS YÜZDE 5.3 YÜKSELDİ Yabnm araçlannın haftaJık getirtei (%) Faater, netv» donem som, oarak hesapianrnş» Heoo tentn, İMKB venlenûır Oövtt ve asn, aartmt piyasa flyatdr Akbank Genel Müdürü sektörü değerlendirdi 'Batıkalar içîn 2000 kritîk bir yıT Borsa yine önde TAR1KY1LMAZ Hızlı para akışınm yavaş- ladığı borsa, haftayı yükse- lişle tamamladı. Hısse se- netlermın ortalama yüzde 530 değer kazanmasına kar- şın işlem hacmüıüı yüzde 37'yekadargerileyerek haf- talık bazda 3 katrüyon lira- ya düşmesi. yükselişin sag- Iıklı olmadığı yorumlanna nedenoldu. Istanbul Menku] Kıyroet- ler Borsası önceki hafta yap- nğı düzekme hareketinin ar- dından geçen haftayı yükse- lişle kapattı. Haftanın ilk gününde 16.419 puana ka- dar gerileyerek 3 cent des- teğüıden dönen bileşik en- deks, yükselişi yme piyasa- nın lokomotif hisseleri ka- mu, bankacılık ve holdmg basselenyle sağladı. Buhafta açıklanacak enf- lasyon, hükümetüı uygula- dığıenflasyonu düşürme po- litikasına ilişküı ük somut gerçeldeşme olarak görül- düğü içinpiyasalar acısmdan önem taşıyor. Japon reyting kuruluşuJCR'nın debu haf- ta kredi notuna ilişküı bir açıklamayapacağı beklenti- si, piyasalan sekillendire- cek bir diğer konu olarak kaydedüiyor. Her iki bek- lentinin de olumlu çıkması halüıde, alımlann endeksi 20.000-22.000 puan arasın- daki banda taşıyacağı, ohım- suz haberler gelmesi duru- munda ise 15.000-17.000 puan aralığuıa dönülebile- ceği belirtiliyor. Dolarm Euro ve markkar- şısında değerkazannıaa. TL karşısında da prün yapma- sını sağladı. Dolar geçen hafta yatuimcısına yüzde 1.32 oramnda kazandırdı. Ekonomi Servisi - Ak- bank Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu üyesi Özen GökseL enflasyon- daid aru düşüşler karşısın- da kâr marjlan azalaca- ğından özellikle bankala- nn büyük tutarlarda gelü kaybına uğrayacaklannı söyledı. Göksel, sektörün bu yıl çok ağır bü vergi yüküyle karşı karşıya bu- lunduğunu dile getırdi. 30 Ocak 1948 tarihüıde kunılan Akbank. bu yıl 52. yılını kutlarken genel müdürOzen Göksel yıldö- nünıü dolayısıyla yaptığı açıklamada, sektörün ge- leceğüu değerlendirdi. 2000 yılında uygutamaya başlanan enflasyonla mü- cadele programında özel- lücle gider bütçesi yönün- den sapmalara sebebiyet verilmediği takdirde he- deflere ulaşılabileceğmi dile getiren Göksel, söz konusu uygulamalarla bankacılık sisteminde den- gelerin değişecegını ileri sürdü. "Enflasyondaldaııi düşüşler karşısında kâr marjlan azalacağından özelükle bankalar büyük tutarda geür kaybına uğ- GökseL bankanm 52. >ihnı kırtladüdanru söyiedi. rarvacaklar ve sonuçta sek- tör büyük sıkınnlarla kar- şı karşıva kalacakbT" di- yen Akbank Genel Müdü- rü Göksel, sektöre 2000 yılında çok ağır bü vergi yükü getüildiğüü belirtti. Sektör rahatiaülmah Sekîörden çeşıtlı vergi- lerle 2-2.5 katrilyon lüa- ya yakm bir fon çıkışı ola- cağmı söyleyen Göksel, hükümetüı sektörü rahat- latacak karaıiar alması ge- reküğinı dile getirdi. Mun- zam karşılık oranlannın düşürülmesüıı alınabıle- cek ilk önlem olarak öne- ren Göksel, sözlerini şöy- le sürdürdü: SPK ve Türk Ticaret Kanunu gereği yayımlanması zorunlu ilanlannız için Cumhuriyet size özel bir fiyat sunuyor: Türkiye Baskısı Brütst/cm 20$ Bilgi için: Faks: (0212) 513 84 60-61 513 35 80 514 07 53 (0212) 513 84 63 Cumhuriyet "Eğer mıutzam karşı- lık oranlan düşürülmeye- cekse dünya standartlan- na göre halen en yüksek oranlarda aynlan mun- zamkarşılıklara faiz verfl- mesikaranrun aluunasuıı gerekli bulmaktayız." 52. yılını kutlayan Akbank'ın gelecekle ilgili plan ve ön- görülerini de açıklayan Göksel, güçlü özkaynak yapılannı sürdürecekleri- ni, kredi politikalannı da- ha titiz oluşturacaklannı, şubelerdeki hizmet kali- telerini yükselürken şube dışı bankacılık hizmetlen- ni gelişürmek için tekno- loji yatınmlanna devam edeceklerini ifade ettı. Jet-Pa Gizli bankacılık araştırması AıNKARA(ANKA)-Ver- giyle ilgili somnlarnedeniy- le Maliye Bakanlığı ile başı dertte bulunan Jet-Pa Hol- ding hakkında "faizle para topîayıp yine faizfe para ve- rerek ^zli bankacılık yaptı- 0 " iddialanyla ilgili olarak da araşnrmabaşlatıldı. Dev- let Bakanı Recep ÖnaL Jet- Pa'nın gizli bankacılık fa- aliyetlerinde bulunduğuna ilişküı iddiaiann araştınlma- sı içüı çeşıtlı kuruluşlann denetim elemanlanndan bü komisyon oluşturulduğunu ve kornisyonun iddialan araş- tırdığını açıkiadı. ANAP Milletvekili Bfl- lent Akarcah'nın yazılı so- ru önergesmi yanıtlayan Önal, Akarcairnm "Jet- Pa'nın faizk para topiaym faizle para verdiği, yani giz- ü bankacılık yaptığı ifade edümekte,bu konuda birso- ruşturma açmajı düşünür müsünüz" şekhndeki soru- sunu yanıtlarken bu tür iddi- alardan sonra konunun bü bütünlük içerisrnde değer- lendirilmesi amacıyla Ma- liye Bakanlığı, Hazüıe Müs- teşarlığı, Sermaye Piyasası Kurulu ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı denetün eleman- lanndan bü komisyon oluş- turulduğunu bildirdi. Önal, "Komisyon, ilgili mevzuathükûmieriçerçeve- sinde konuya ilişküı gerekli incefcmeleri yapmakta ve s& konusu incdeme sonuçlan,3- güi kamu birimleri tarafin- dan anında değerlendirile- rek gereği}«rine getirünıek- tedir"dedı. YORUM ÖZTİN AKGÜÇ Akılcı Davpanamamamn Sonuçlan Toplum olarak başımıza gelenlerin büyük bölümü, akılcı davranamamamızdan, kurallara uymamamızdan, ilkesizlikten, bilgi eksikfiğinden kaynaklanıyor. Bunlara bir de gösteriş, içten inanmama, göz boyama veya ala- lama gibi güdülerin etkisi ile yapılan hareketlereklenin- ce, ne yazık ki gereken ölçüde başanlı olamıyoruz, so- runlanmızı çözemediğimiz gibi yeni sorunlar da yaratı- yoruz. Son günlerde toplumun en azından düşünen bölümü- nü rahatsız eden, kaygı veren iki önemli konu var. Hiz- bullah ve derin devlet... Hizbuliah konusunda en azın- dan iki sorunun yanrtı tam şekillenmiş değil. Hizbuliah gibi bir gizli öngüt neden oluştu ya da oluşturuldu? Var- lığı bilinen ve sürekli iz bırakan bu örgüt hakkında ne- den son günlere değin hareketsiz. suskun kalındı? Hiz- buliah gibi bir örgütün oluşmasında şu olastlıklar akla geliyor (i) Hizbuliah ABD'nın eski Sovyet Rusya etrafın- da yeşil kuşak oluşturma stratejisınin ürünü, (ii) politika filozoflannın 1980örtcesindegelıştırdikleri "Hiite kırdır- ma" politikasının bir çeşitlemesi, PKK'yi başka bir ör- gütle durdurma, en azından etkisini azaltma yöntemı so- nucu, (iü) Iran rejiminin Türkıye'ye aktanlması aracı, (iv) Terörü günlük yaşamında duyan kişilerin, korunma gü- düsü ile oluşturduklan bir örgüt, (v) din esaslanna göre devleti yönetmek TC'yi teokratik bir devlet haline dö- nüştürmek isteyenlerin vurucu, silahlı gücü. Bunlara maddi çıkar hesaplan da eklenebilir. Bazı kişıler bu ör- güte, soygun yapma aracı olarak gördükleri için katıl- mış olabilirter. Örgütün militanlannın daha çok algılama, düşünme yetenegi sınıriı, kolay yönlendirilebilen, ruh- sal dengesi tam olmayan, eğitim ve kültür düzeyi dü- şük kışilıklerden oluşmasını da doğal karşılamak gere- kir Gerçek Müslümanların, elı kanlı, Allah adına hare- ket etme, sorgulama yetkisinı kendinde görme gibi bir sapıklığa kapilmış terör brgütlerinde yeri yoktur. Kayıp kışiler, faili meçhul cinayetler gibi ardında sü- rekli iz bırakan, pek gizli de olmayan bu örgüt hakkın- da niçin son günlere değin bir operasyon başlatılmadı? Bu sorunun da çeşitlı yanıtlan olabilir: (i) PKK'nin etkin- liği azaldığı için artık karşı bir örgüte gerek duyulmaya- bilir. (ii) Yeşil kuşak stratejisL yerini başka oyunlara, dü- zenlemelere bırakmıştır. (iiı) Örgüt denetim dışına çıkmış- tır. (iv) Iran örgütü yönlendirmede etkili olmaya başla- mıştır. (v) Örgüt işlevsız kalmamak için, yeni hedeflere yönelmeyi planlamıştır. Hizbullah'ın açıkça söyleyelim, Israil aieyhtan bazı terör eylemlerine girişeceği duyumu alınmış olabilir. ABD etkısiyle Türkiye - Israil yakınlaşma politikasının sürdürüldüğü günümüzde. Hizbullah'ın Is- rail aleyhine terör olaylan yaratmasından çekinılmış ola- bilir. Nitekim Hizbuliah operasyonunun Mossad'ın bil- gilendirmesi üzerine başlatıldığı, ilk günlerde basınımız- da yer almıştır. Gerçi daha sonra bunun doğru olmadı- ğı, güvenlik güçlerimizin kendi bulgulan ile örgüt üzeri- ne gittiği resmen açıklanmışsa da, bu açık/ama da ön- cekı gibi doyurucu ve inandıncı olmamıştır. Açıklama şu soruya yanıt getirmemiştir. Yıllardır örgüt bilindiği halde niçin günümüze değin hareketsiz kalınmıştır? Bir ülkede kurallara uyulmuyorsa, düzensizlik düzen gibı algılanıyorsa, dış güçlerin, dayatmalann, telkinle- rin etkisi büyükse, güvenlik tam sağlanamamışsa, yar- gı erki düzenli ve hızlı çalışmıyorsa. bu tür örgütlenn ya da çetelerin oluşmasından kaçmak mümkün olma- maktadır. Devlet soyut bir kavramdır. Devletin belirti kurallara göre yönetilmesi gerekir. Bu nedenle kurallan, yasa- lan uygulayacak olan bürokratlann, kamu hizmetlile- rinin keyfı hareket etme yetkileri yoktur. Onların göre- vi, ilke, kural ve yasalan yaşama geçirmek, dürüst, doğ- ru uygulama yapmaktır. Bu nedenle devletin içinde ay- nca bir devlet oluşması, yasal legaJ bir örgütlenme degil, gizli örgütlenme, bir tür çete oluşturmaktır. Türkiye'de şöyle bir kaygı yar. ABD'nin etkisiyle, kaıkısıyla devlet içinde bir gizli örgüt oluşmuştur. Bu örgüt, devletin çıkan, ülkenin çıkarı gerekçesiyle key- fi uygulamalar yapmakta, Türkiye'de hukuk devletinin oluşması, hatta demokrasi için ciddi bir tehlike oluş- turmaktadır. Böyle bir örgüt varsa, bunu derin devlet diye nitelemek, olaya ironi ile ya da çaresizlikle ya da eleştirisel olarak yaklaşmak doğru değildir. Bir devletin yaşaması için kurallara kesin olarak uyulması gerekir. Hiçbir kamu görevlisinin, "Yapttmsa devlet için, millet için yaptım" özrünü ileri sürme hak- kı yoktur. Onun görevi, kurallara, yasalara uyrnaktır. Key- fi uygulama suçtur. Bu tür uygulamalann devletin ya- ranna mı, yabancı ülkelerin yararına mı, yoksa kişisel çıkar için mi yapıldığı da kuşkuludur. Kuralsızlık, ilke- sizlik^yasatanımama, devletin dağılması sürecini baş- latır. Ülkenin güvenlik içinde yaşaması, yasal güven- lik güçlerinin görevidir. YATIRIM FONLARI NE GETİROİ? fatınm RmıAdı Haftai* Degışun % yatınnt Fonu Adı Haftai.k Yılıçı Oejışım % Dejışraı %