Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 AĞUSTOS 1999 SALI HABERLER DUN\ADA BUGÜN ALİ StRMEN Fas'ta Evrensel Sorun Bizim 57. hükümet kendi "gaf tasarısını" ol- gunlaştırmakla meşgulken Fas'ın yeni Kralı Mu- hammed VI babasının ölümünün birinci haftasın- da, genel bir af ilan ediverdi. Bu af da ana çizgileriyle bizimkine benzemiyor değil hani. Kimi insan hakları kuruluşlannın bildir- diğine göre, halen içerde olan 20 siyasi mahkûm Kral'ın atıfetinden yarartanamıyor. Doğrudan ya- raıianan 8000 kişi ise daha çok yaşlılar, hastaJar, sakatlar, hamileler ve lohusaiar ile iyi hali görülen mahkûmlar. Bunlann arasında, çoğu uyuşturucu suçundan yatan 700 de yabancı uyruklu var. Cezası 3 yılı aşan 38 000 kişi ise indirimden ya- rarlanacak. ilan edilen af, bütün dikkatleri Fas'a yöneltti. Ama, belki de yeni Kral Muhammed Vl'nın ay- nı gün yaptığı saltanat konuşması, bundan daha da ılginçti. Genç hükümdar bu konuşmasında, babasının iktidarının son yıllarında başlattığı de- mokrasi açılımını sürdüreceğini ilan ediyordu. Sosyalist eğilimli, eski siyasi mahkûm ve sür- gün, Abdurrahman Yussufi'nın Başbakanlık gö- revinı hâlâ koruyor olmasının yanı sıra yegen Prens Hişam'a yeni Kral'ın cenazetöreni sırasın- da gösterdiği ilgi de bu niyetin içten olduğu yo- lunda bir gösterge olarak kabul ediliyor. Çünkü Prens Hişam, anglosakson usulü demokratik meşruti monarşi yanlısı. Bakalım Hişam'a nasıl bir görev verilecek? Ancak kabul etmek zorundayız ki Fas'ın de- mokrasıye geçişinin önünde büyük engeller var. Bu yalnız Rabat'a özgü değil, bütün azgeliş- mişlerin evrensel sorunu. • • • Güçlüklerin hangi bırınden başlasak ki? Siyasi alanda, "lkinci Başbakan' olarak ad- landırılan İçişleri Bakanı Idris Basri, kendisinden önceki, Ufkir ve Dlimi gibı demir yumruklu bir adam. Zaten Fas siyasi geleneğinde, İçişleri Ba- kanlan Kral'dan sonra iktidann gerçek sahipleri oluyorlar. Idris Basri ile Yussufi'nin yöntemleri gibi amaç- ları da çok bağdaşmıyor. Yine siyasi alanda Batı Sahra sorunu, Kral'ın başını fena halde ağntacak gibi görünüyor. Bilindiği gibi, Ispanyollardan alınan Batı Sahra konusunda, Fas ile Cezayir'in desteklediği Polis- sario gerillalan arasında çekişme var. Bu sorun birçok kez ertelenen ve sonuçta bir yıl sonra BM gözetiminde yapılacak olan referandumla çözü- "Eski vatan topraklarını kurtarmış olma" propa- gandasına fazla bel bağlamış olan Fas tahtı refa- randum yenilgisine dayanamaz. • • • Bir de satır başlarıyla ekonomik duruma bir göz atmakta yarar var. Fas'ın nüfusu 29 milyon. Bunlann yüzde 36'sı 15 yaşın altında. Kişi başına gayn safi milli hasıla 1250 dolar. Her 5 Faslıdan biri işsiz. Okuma yaz- ma bilmeyenlerin oranı yüzde 54. Ekonomi, zanaat, tarım, balıkçılık ve turizme dayalı. Tarımda elde edilen sonuçlar, o yıl havala- nn nasıl olduğuna bağlı. Ortalama yıllık kalkınma hızı yüzde 3'lerde do- laşıyor. Sanayiileşme alanında, büyük yol alınmış değil. Kırsal kesim ile kentler arasında gelir dağılımı uçurumu büyük. Yargının hali içler acısı, rüşvet yolsuzluk almış yürümüş. Güçlü siyasi islam, Kral Hasan ll'nin "inanan- ların önderi" sıfatının da etkisiyle, dizginlenebi- liyordu. Aynı sıfata sahip Muhammed VI, acaba aynı gücü de edınebilecek mi? Görüyorsunuz Fas, tekil bir olay olmaktan çok bütün azgelişmışleri ilgilendiren bir laboratuvarı andınyor ve çok yakından izlenmesi gerekiyor. İnsan hakları anafizi yapılıyor BM, MAI'yi mercek altına aldı EMtNE KARAKİTAPOĞLU CENEVRE - Türki- ye"nin ana\asa değişikliği yaparak uygulamaya çalış- tığı uluslararası tahkimi kapsayan MAI. Birleşmış Milletler İnsan Hakları Komisyonu tarafından "insan haklarına a> kın so- nuçlardoğurabileceğr ge- rekçesıyle ıncelemeye alındı. MArnın kabul edilmemesı için 70'i aşkın " ülkede etkinlik gösteren 600 sivil örgüt ise özellik- le gelişmekte olan ülkele- rin haklarını hiçe saydığı için MAI karşıtı kampan- yalannı sürdürüyor. 27 Ağustos'a kadarde- vam edecek görüşmelerde MAI. "ekonomik. sosyalve kültürel haklann gerçek- kştirilmesr başlığı altın- da incelenecek. V!AI, Tür- kiye'nin salı (bugün) ve cuma günü Anayasa Ko- misyonu'nda görüşmelen- ne devam edeceği ve dev- letin yabancı yatınmcıla- rın kamu alanında yapa- caklan yatınmlan denetle- me yetîcisini kaybedeceği uluslararası tahkimi bera- berinde getiren yanıyla eleştiri toplayan bir ulus- lararası sözleşme insan Haklannı Gelıştir- me ve Koruma Alt Komis- yonu. I998'de yapılan gö- riişmelerın ardından ya- yımladığı bıldirıde de MAI'nın "devletlerin et- kinlik alanını sınııia>abtle- ceği \e kültürel. ekonomik ve sosjal haklann eşit da~ ğılımını vönlendirici adım- lar atnıasına engel olabile- cegi aşncalıklı bir azınlık yaratıbrken seçme hakkı olmayan bir çoğunluğun yaratılacağı endişelerini" dile getırmiş ve OECD'yi MAI"nin ıçeriğıni gözden geçirmeye çağırmıştı. Uluslararası kuruluşlar- dan, MAI'nin potansiyel olumsuz etkilerini göz önüne alarak hareket et- meleri ve yapıcı rol oyna- maln istenmiş, tnsan Hak- lan Yüksek KomiseTİiği acilen harekete geçmeye çağnlarak uluslararası ya- tınm, finans politikalan- nm ve anlaşmalannın, in- san haklan açısından so- nuçlannın belirlenmesi is- tenmişti. Öte yandan aralarında siyasi partilerin, çevre ör- gütlerinin, hukukçulann ve işçi örgütlerinin de yer aldığı 600'den fazla sivil örgüt, MAI karşıtı kam- panyalannı sürdürüyor. 1997 yılında, "MAI karşı- tı lluslararası Kuruluş- lar" adıyla bir platform oluşturan sivil örgütler, sözleşmenin içeriği değiş- mediği sürece kampanya- larını sürdüreceklerini açıkladılar. ABDden 160, toplam 600 sivil kuruluşun oluşturduğu platformda, Türkiye"den katılımcı yer almıvor. İzmir Barosu, milletvekillerinden Danıştay denetimini ortadan kaldıran değişikliğe hayır demelerini istedi 'Kararın sonuıılııhığıuııı düşünün' • Izmir Barosu, TBMM'deki parti grup başkanvekillerine ve tüm milletvekillerine gönderdiği uyan metninde. yeni düzenlemelerle ülkenin talan edileceğini vurguladı. Baro, metinde Danıştay denetimini de ortadan kaldıracak nitelikteki anayasa değişikliklerine "Hayır" oyu vermeleri ve çıkacak karann tarihi sorumluluğunu bir kez daha düşünmelerini istedi. İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - TBMM'deki milletvekillerine çağnda bulunularak, Danıştay denetimini de ortadan kaldıracak nitelikteki anayasa değişikliklerine "Hayn-" oyu vermeleri ve çıkacak karann tarihi sorumluluğunu bir kez daha düşünmeleri istendi. İzmir Barosu'nun TBMM'deki parti grup başkanvekillerine ve tüm milletvekillerine gönderdiği uyan metninde, yeni düzenlemelerle ülkenin talan edıleceğı vurgulanarak. "Teklifin kabıüüyle ohışturulacak koşıülarda, Türkhe'nin tüm maddi değenerinin, ormanlanrun, deniderinin yağmalanmasının öntenmesini sağlayan yargısal denetim yolu kapatrinuş obcaknr" denildi. Değişiklik teklifıyle, özelleştirmenin Anayasal bir kurum haline getirilmek istendiğine ve önündeki Anayasa Mahkemesi denetimi de dahil olmak üzere tüm engellerin kaldmlmasmın öngörüldüğüne dikkat çekildi. Izmir Barosu Başkan Yardımcısı Avukat AhmetOkyay'ın imzasıyla milletvekillenne gönderilen yazılı çağnda. Anayasa'nın 47. maddesinin "DevJetieştirme" olan kenar başlığının "Devletieştirme ve ÖzeDeştirme" olarak degiştınlmesinin önerildiği belirtilerek. şu görüşlere yer venldi: "TekKfte, 'Devletin, kamu iktisadi teşebbüslerinin ve diğer kamu tüzel kişilerinin mülkiyetinde bulunan işletmelerin özelleştirilmesine ilişkin esas ve usuller kanunla gösterilir' fikrası ile 'Devlet, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından yürütülen yatınm ve hizmetlerden hangilerinin Özel Hukuk Sözleşmeleri ile gerçek veya tüzel kişilere yaptınlabileceği veya devredilebileceği kanunla belirlenir' fikrasuun eklenmesi önerilmektedir. Bununla, kamu jatinm ve hizmetlerinden nangilerinin kamu hizmeti. hangikrinin olmadığııun yasayta beiirlenmesi yolu açılmaktadır. Oysa, Anayasa Mahkemesi'nin kararlannda da belirtikliği gibi bunu o hizmetin niteliği belirler. Bu hır sözleşmeleri idare hukuku sözkşmesinden çıkarüp, yasa Ue de oba Özel Hukuk Sözleşmesi haline getirmek, kamu hizmeti kavramını ortadan kaldırma anlamına gelir. Bu da Anayasa"nın 2. maddesindeki Sos>al Hukuk Devleti ilkesine aykmbk oluşturur." Okyay, değişiklik tekliflerinin kabul edilmesiyle, bir kamu hizmetinin Özel Hukuk Tüzel Kişisi tarafından yürütülmesine ilişkin idari sözleşme niteliğindeki imtiyaz sözleşmelerine "Tahkim Koşuhı" konulabileceğine dikkat çekti ve şu görüşleri dile getirdi: "Tahkün Türk Hukuku'nda uyguknan bir müessesedir. Ancak, her konuda mümkün değfldir. Hukuk Usulü Muhakemeteri Kanunu'non 518. maddesinegöre, '...yalnız iki tarafında arzulanna tabi olmayan mesailde tahkim cereyan etmez..', 1958 tarihii Nenyork sözJeşmesinin 5/2. maddesi uyannca; 'Hakem Karannın Tanınma ve Icrasınm mezkur memleketin Amme Intizarm Kaidelerine aykın olması' haünde, hakem kararlannın tanınması ve icrası istemi reddedflebOcektir. Yargrtayımız da, tahkünin ancak 'Kamu Düzenine aykın olmayan' konularda düzenlenebueceği görüşündedir. İdari görev lerin kamu hizmetinin özel kişilere devrini öngören 'imtiyaz' sözleşmelerinde de tahkime gHmek mümkün değildir. Değişiklikte öngörülen, 'Kamu Hizmetleriyle ilgili İmtiyaz Şartlaşma ve Sözleşmeleri', 'Kamu Düzeni ile doğrudan ilgili Idare Hukuku Sözleşmeleri olduğundan' bunlardan doğan uyaşmazhklann çözümünün 'Tahkim" >olu>la çözükceğJ kuralı; kamu düzeni ve kamu yaran kavramlannın terkedilmesi anlamına gebnektedir. Anavasa'nın 155. maddesinin 2. fikrasındaki değişiklik de, kamu düzeni ve yarannı koruma>a >önelik idari yargının denetimini ortadan kaldıracak niteüktedir. Danıştay'ın >alntzca görüş bDdiren bir kuruma dönüştürülmesi, Anavasa'nın değiştirilmeyecek hükümlerinden olan 2. maddesindeki T.C. Devleti'nin nitelikJerinden 'hukuk devleti' ilkesinin olmazsa olmaz unsuru obn 'İdari Işlem \e Eylemlerin Yargısal Denetimi'ni ortadan kaküracakbrr Eylem programı açıklandı Uluslararası Girişim'den ulusal çağn lstanbul Haber Ser\isi - Uluslararası tah- kime karşı oluşturulan "UlusalGirişinı'", va- tanın tehlikede olduğunu vurgulayarak tah- kime karşı ulusal çağn yaptı. Cumhunyet ekonomisinin bütünüyle yıkılacağı uyansın- da bulunan girişim üyeleri, hazırladıklan ey- lem programını yaşama geçirmek üzere önü- müzdekı perşembe günü Ankara'da toplana- cakiar. Yapılan yazılı açıklamada. aralannda siya- si parti, sendika, demokratik kitle örgütü yö- neticileri ve öğretim üyelerinın de bulundu- ğu "Uluslararası Tahkime Karşı, Ulusal Gi- rişim" üyelerinin, oluşturulan eylem progra- mı çerçevesinde 5 Ağustos 1999 Perşembe günü saat 09.30'da Anıtkabir'ı zıyaret ede- cekleri belirtildi. Daha sonra Çankaya Bele- diyesi Toplantı Salonu'ndabiraraya gelecek olan üyeler. 15.30'da da TBMM Başkanı Yü- dınm Akbulut ile görüşecekler. Bildinde, hükümetin IMF ile yaptığı an- laşma sonucunda uluslararası tahkimi uygu- lamak için anayasayı değiştirmek istediği, dünya sermayesinin özelleştinne saldınsının önünün açılacağı, KlT'lerin yabancı tekelle- re peşkeş çekileceği ve vatanın tehlikede ol- duğu vurgulandı. Radyo Cumhuriyet'te Dr. Rıfat Yücel ve Okan Fala> ın hazırladığı "Hekim Gözüyle'' adlı programda konuşan Türkıye MAI ve Küreselleşme Karşıtı Çalışma Grubu Söz- cüsü Gaye Yılmaz, dünya sermayesinin gö- zünün kamunun elinde İcalan son değerlerde olduğunu söyledı. Yılmaz, sermayenin is- temlerinin gerçekleşmesi halinde kamunun elinde ordu ve polisın dışında bir şey kalma- yacağını kaydetti. Atatürkçü Düşünce Derneği Bakırköy Şu- be Başkanı Ühan Dülek de açıklamasında, "Tahkim Yasasına Hayır" kampanyasmda 5 bin imza topladıklannı bildirdı. An Grubu'nca yapılan açıklamada ise uluslararası tahkimin kapitülasyon değil, ekonomik küreselleşmenin ön koşulu oldu- ğu belirtildi. 1ĞNEIİ HRÇA ZAFER TEMOÇİN Agâh Oktay Güner, düzenlemenin referanduma gidebileceği uyansını yaptı ANAP'ta tahldm tarbşmasıA\KARA (Cumhuriyet Bürosu) - ANAP"ın yaklaşık 7 saat süren merkez karar yönetim kurulu (MKYK) toplantısında, sosyal gü- venlik yasa tasarısı ile uluslarası tahkime ilişkin anayasa değişikliği teklifı eleştirildi. Agâh Oktay Gü- ner, uluslararası tahkime ilişkin dü- zenlemenin referanduma gidebile- ceği uyansında bulundu. ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, dü- zenlemeleri sav unurken MKY'K üyelerinin sert biçimde eleştirdiği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Baka- nı Yaşar Okuyan'a da sahip çıktı. ANAP MKYK toplantısı genel başkan Mesut Yılmaz'ın ince takti- ği üzerine seçim yenilgisinin tartı- şılması yerine hükümet çalışmaları- nın değerlendirildiği bir toplantıya dönüştü.Yılmaz, 18 Nisan seçimle- riyle ilgili raporlann ele alınması beklenen toplantıyı açarken "Hü- kümetçalışmalan ile ilgili görüşleri- nizi ahnak istivonun*' dedi. Okuyan'a eleştiri Bunun üzerine başta Burhan Ka- ra. Agâh Oktay Güner. Vehbi Din- çerier, Halit Dumankaya \ e Ekrem Pakdemirü olmak üzere söz alan MKYK üyelerinin hemen tamamı sosyal güvenlik yasa tasansını eleş- tirdi. 1yi anlatılamayan tasannm ça- lışma banşını bozacak biçimde or- taya konduğu vurgulayarak emekli- lik. yaşının başlangıçta bu kadar yüksek tutulmasını eleştiren üyeler bakan Yaşar Okuyan'a yüklendiler. MKYK üyeleri hükümetin diğer ortaklannın da kamuoyu önünde açıkça sahip çıkmadığı sosyal gü- venlik ve tahkimle ilgili düzenleme- lerin sonuçta ANAP'ın oy kaybet- mesine neden olacağını ifade ettiler. Yılmaz ise koahsyon ortaklannın sosyal güvenlik v e tahkim konusun- da hiçbir engel çıkarmadığını söy- ledi. Yılmaz. "Türk-İşBaşkaıBay- ram Meral bile yaş sının hariç tasa- nnm işciler lehine olduğunu kabul T B M M ' d e m i l l e t v e k i l l e r i n e d a ğ ı t ı l a c a k KİGEM'den tahkim broşürü Ekonomi Servisi - TMMOB Mimarlar Odası, Eneni Yapı-Yol Sen ve Barolar Birliği'nden sonra KlGEMde tahkimle ilgili gerçekleri milletvekillerine anlatmak üzere hazırladığı "Kamu hizmeti ve tahkim" konulu broşürü bugün Meclis'te dağıtacak. Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD), Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Çağdaş Eğitim Vakfı, DfSK, Edebiyatçılar Derneği. Mülkiyeliler Birliği. Türk Devrim Kununu, Türk Eczacılar Birliği. Türk Kadınlar Birliği, Türkiye Onnancılar Derneği, Türk Tabipleri Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odalan Birliği, Veteriner Hekimler Birliği, Öğretim Elemanlan Sendikası ve birçok kişisel imzanm destek verdiği kitapçıkta, tahkim ve bu amaçla yapılacak anayasa değişiküğimn sonuçlan konusunda milletvekilleri uyanhyor. Bu hafta Meclis gündemine getirilecek olan tahkimle ilgili kitle örgütlerinin tepkileri büyüyor. Enerji Bakanı CumhurErsümerın tahkime karşı çıkanlann "Türidye gerçeğini bümediği'' yolundaki açıklamalara karşı kitle örgütlerinin milletvekillerine sunduğu mektup, bıldiri ve kitapçıklarda. tahkimin hukuki ve sosyal sonuçlan tek tek anlatıhyor. KİGEM tarafından hazırlanan ve bugün milletvekillerine iletilecek olan tahkim gerçeği ile ilgili broşûrde kamu hizmeti. kamu hukuku ve özel hukukun ne olduğu ve nasıl işlediği. tahkimin ne olduğu ve yapılacak olan anayasa değişikliğinin sonuçlan anlatılıyor. KİGEM yetkilileri, anayasanm 47'nci. 125'inci ve 155'inci maddelerinde yapılacak olan değışıkliklerle Danıştay'ın tamamen devre dışı bırakılacağıru belirtirken uluslararası tahkimle ilgili halen Adalet Bakanlığrnda 3 yeni düzenleme bulunduğunu, anayasa değişikliğinin ardından bunlann da devreye sokularak ulusal hukukun tamamen devre dışı bırakılmaya çalışılacağını kaydediyorlar. etti. Yaşar Okuyan. başanh bir ça- lışma ortaya koydu. Onun üzerine hücum etmeyiniz. Bakanı gerekti- ğinde savununuz" dedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Baka- nı Cumhur Ersümer ve genel baş- kan yardımcısı Işın Çetebi de söz alarak uluslararası tahkimi savun- dular. Ersümer ve Çelebi, uluslara- rası tahkimin mutlaka çıkanlması gerektiğini ileri sürdüler. Yılmaz'ın kardeşi MKYK üyesi Turgut Yılmaz da. Vergi Yasası'nda yapılması planlanan değişiklikleri eleştirerek amaçlanan sonucun elde edilemeyebileceğini vurguladı. Teşkilatlardan sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ersin Ta- ranoğlu da söz alarak örgüt- lerin durumu ile ilgili bilgi verdi. Taranoğlu, özellikle seçimlerden sonra örgütlere rehavet çöktüğünü kaydetti. Yıhnaz da, örgütlerde dü- zenleme yapmanın gerekli olabileceğini, ancak yılba- şından önce bir değişiklik yapmayı uygun görmediği- ni belirtti. ANAP Genel Başkan Yar- dımcısı ve parti sözcüsü A- hat Andkan toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, Grup Başkanvekilı Beyhan Arsbuı'ın Meclis çalışmala- nna ilişkin bilgi verdiğini söyledi. Andican buna göre, seçimlerden bu yana Mec- lis'te 44 yasanın kabul edil- diğine dikkat çekerek "Bun- lann tamamı 55. hükümet döneminde hazıriandı. Gele- cek hafta Meclis'ten çıkacak yasalarla birükte yasa sajısı 50'ye ulaşacak" dedi. Andi- can, bugünde af yasa tasan- sının değerlendirileceğini bildirdi. Öneri bugün görüşülemiyor Tahkime 'referandum korkusu' freni • DSP Grup Başkanvekili Ali Günay: Nazik bir konu; tereddüdü olan varsa, sorulanna yanıt vermek gerekebilir... ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kamu hizmetle- riyle ilgili imtiyaz sözleş- melerinden doğan uyuş- mazlıklann uluslararası tahkim yoluyla çözülmesi yolunu açan anayasa deği- şikliği önerısinin bugün TBMM'de görüşülmesini planlayan hükümet ortak- İan, "referandum korku- su" nedeniyle geri adım at- tı. DYP ile FP'nin muhale- fetine, iktidarpartileri için- deki çok sayıda milletveki- linin "tereddüdü"nün de eklenmesi üzerine anayasa değişikliği önerisinin görii- şülmesi konusunda fazla aceleci davranmama eğili- mi ortaya kondu. DSP Grup Başkanvekili AB Gü- nay, u Anayasa değişikliği nazik bir konu. Tereddüdü olanlar varsa, sorulanna vanrt \ermek icabedebilir" dedi. DSP-MHP ve ANAP grup başkanveki İleri geçen hafta bir araya gelerek bu haftanın çalışma progra- mıyla ilgili görüş alışveri- şinde bulunmuştu. Bu top- lantıda tahkimle ilgili ana- yasa değişikliği önerisinin ilk tur görüşmelerinin bu- gün yapılması planlandı. Ancak özellikle, Danış- tay'ı devre dışı bırakan 155. madde değişikliği ik- tidar partilerinde bile ra- hatsızlık yaratırken DYP'liler uluslararası tah- kime ancak yabancılık un- suru içeren uyuşmazlıklar- da gidilmesini istedi. DYP'lilerin bu isteğine D- SP, MHP ve ANAP'tan ba- zı milletvekilleri de destek veriyor. DSP, MHP ve ANAP grup başkanvekillerinin dün yaptığı toplantıda da tahkim önerisinin bugün görüşülmemesi eğilimi or- taya kondu. Gümrükler görüşülecek Damşma Kurulu'nun bu sabah toplantıya çağnlabi- leceği ve uzlaşma sağlan- ması durumunda gümriik- lerle ilgili yasanın görüşül- meye başlanabileceği bil- dirildi. Anayasanm 175. madde- sine göre, anayasa değişik- liğinin kabulü üye tamsayı- sının beşte üç çoğunluğu- nun (330) oyuna bağlı. An- cak üye tamsayısının beşte üçü ile üçte iki (367) ço- ğunluğuyla kabul edilen anayasa değişikliğinin re- feranduma götürülmesi öngörülüyor. Hükümet ortaklannın parlamentodaki sandalye sayısının 351 olduğuna dikkat çekilirken değişik- liklerin referandumsuz gerçekleşmesi için muha- lefet katkısının zorunlulu- ğunun altı çizildi. FP ve DYP öneriye karşı muhale- fetlerini giderek yükseltir- ken DSP, MHP ve ANAP içinden bazı milletvekille- rinin de gizli oylamada "hayır" oyu kullanmaya hazırlanmaları hükümet ortaklannı tedirgin etti. DSP Grup Başkanvekili Ali Günay. "Gnıpbaşkan- vekilleri olarak geçen hafta toplandık. Kesin karara vannış degiliz. Anayasa de- ğişikliği getirirsek bu nazik bir konu, belli bir saym tut- turmak gerekiyor. Kesin bir karar alınmadı ama ya- nn (bugün) olma\abilir. Meclis tatile girmeden gö- rüşmck gereki>or,daha za- manımız \ar. Yann (bu- gün) TBMMnin bu hafta- ki ilk çalışma günü. gebne- yenler olabiUr. Tereddüdü olanlar varsa, sorulanna yanıt \ermek icap edebilir" dedi. Öneri konusunda tered- düdü olan "çok sa\ıda" milletvekili bulunmadığını sav unan Günay. "Eksik bil- gisi olanlar olabilir. Gere- kirse bu arkadaşlar bilgj- lendirüebUir"' dedi. Günay, öneriye 34 DSP'li millet- vekilının imza koymama- sının yol açtığı yorumlarla ilgili olarak da "Arkadaş- lar seçim bölgelerindeydi, onun için inızalay amadılar. Onlann dönüşleri bekkn- meden \erildi" değerlen- dinnesinı yaptı. DSP'nin >ann yapılacak gnıp top- lantısında tahkim konusu- nun gündeme getınlebile- ceği ve "tereddütlü*' mil- letvekillerinin iknaedilme- ye çalışılabilecegi bildiril- di. CHP'den Ece\it 5 e çağn CHP Genel Sekreter Yardımcısı Bekir Yurda- gül. dün yazılı bir açıkla- ma yaparak Başbakan Bü- lentEcevit'i "yanhştander- hal vazgeçmeye" çağırdı. Yurdagül. Türkiye'de tica- ri ilişkilerde yerli tahkim de. yabancı tahkim de bu- lunduğunu, bunun için anayasa değişikliği bir ya- na, yasa değişikliğine bile gerek olmadığını vurgula- yarak şu değerlendirmele- ri yaptı: "Anayasa değişikiiğini gerektiren, kamu hizmeti olan alanlarda tahkimdir. Ama, bu yahuzca anayasa değişikliği anlamına gel- mez. Türkiye'nin cumhu- rivetle kurulan hukuksal düzeninin değiştirilmesi anlamına gelir. Çünkü, ka- mu hizmeti, özel şirketlere ancak imti> az sözleşmesiy- le de% redilebilir \e bu söz- leşmeler de idari yargı de- netimine tabidir. İdari yar- gıda ise tahkim yokturf Enerji ve Tabii Kaynak- lar Bakanı Cumhur Ersü- mer'in Türkiye'nin yaban- cılardan korkmaması gere- ken büyük bir devlet oldu- ğu açıklamalanna gönder- me yapan Bekir Yurdagül, "Eğer, Türkiye bü>ük ve güçlü bir devletse, yabancı yatınmcıya istediği her ödünü vermesine de gerek yoktur. Yabancı \atınmcı, Türkiye'nin koşullannda geUp yatınmı yapmalıdır" dedi."