Katalog

9TEMMUZ1999CUMA CUMHURİYET SAYFA I ekonomirucumhuriyet.com.tr 13 ŞİRKETLERDEN • DEDEMAN Rıze. düzenlediği etkinliklerle Karadeniz'in güzelliklenni yaşamak isteyenlere. çeşitli programlar sunuyor. Hotel Dedeman Rize'nin başlattığı "Zirvelerde Jeep Safari" programı, 15 Haziran-30 Eylül tarihleri arasında gerçekleştiriliyor. • OSMANLIBANKASI, reklam ve üetişim faalrvetlerini AdR.kom.tr ile sürdürme karan aldı. Açılımı "Attıncı Duyu Reklam Film \e Komünikasyon Ticaret AŞ" olan AdR.kom.tr'nin yetkiiileri, Osmanlı Bankası'nda önemli çalışmalara imza atacaklanm beiirttiler. • KENTBANK, kredi derecelendirme kuruluşu olan Fıtch-IBCA'dan sağlam kredi yönetimı, yaygm fonlama tabanı ve bankacılığa odaklanmış stratejısi nedeniyle uzun vadelı B+, kısa vadelı B+ ve ulusal olarak ıse BBB (tr) notlannı aldı. • CANOYun çok fonksiyonlu renkli iktişim ünitesİ MultiPASS C50 Türkiye pazanna girdi. MPCSO.faksvePCfaks olmasuun yanı sıra, renkli tarayıcı, renkli yazıcu renkli ve siyah-beyaz fotokopi makinesi fonksiyonlanna sahip bulunuyor. • ORACLE. şırketlenn elektronik ticarete geçiş sûrecını 25 güne kadar kısalttı. Oracle, elektronik -ticarette müşterilerine "Gör, Dene ve Satın Al" modehni susuyor. • AYGAZ'ın geçen yıl başlattığı "Avgaz ev kazalanna karşı ujarnor" kampanyası, Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık Ya> gın Eğitim Genel MüdUrtüğü işbirliği ile eylül aymda da devam edecek. Düzenlediği seminerlerde yaklaşık 200 bin ev kadınına ulaşan Aygaz, >ıl sonuna kadar 300 bin e\ kadınına ulaşmayı hedefliyor. • KOÇ SİSTEM, Bilgisayar Teknolojileri ve Sanayi K.urumu (CompTIA) tarafından desteklenen ve servis teknisyenlennin becerilerinı belgeleyen A+ sertifıkası aldı. Sanayi üretimindeki gerileme sürerken faiz ödemelerinin yarattığı tahribat devam ediyor Ekonomide zor dönemEkonomi Servisi - Hazine'nin iç borç stoku, hükümeti yüksek faize mahkûm ederken, faiz açmazının yarattığı tahribat da sürüyor. Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay'ın intihar girişiminde bulunmasının nedenini "EVIF görüşmeleri kendisini çok bunalrrT diye açıklamaya çalışan Başbakan Biilent Ecevit'ın "Aslında IR BORÇ YÜKÜ ekonomimizin durumu o kadar da kötü degü" değerlendirmesine karşın özellikle sanayi üretimindeki kan kaybı sürüyor. Hazine'nin yılın ikinci çeyreğinde gerçekleştirdiği dış ve iç borç geri ödemesinin 4 katrilyon 923 trilyon lirası ana parayken, yalnızca faiz ödemesinin 3 katrilyon 17 trilyon lirayı bulduğu gözleniyor. Bu ödemeler için toplam 5 katrilyon 913 trilyon lıra borçlanmak zorunda kalan Hazine, üç haneli faiz rakamlanna razı olmak durumunda kalıyor. Faiz üç haneli rakamlarda dolaşırken nisan ayında küçük bir toparlanma yaşayan sanayi üretıminde mayıs ayında da kan kaybının sürdüğü görülüyor. DtE'nin yeni uluslararası standartlara uygun biçimde 1997 bazlı olarak hazırladığı endekse göre, sanayi üretimi mayıs ayında geçen yüın aynı ayrna göre yüzde 4 düştü. Böylece sanayi üretim artışı, geçen yılrn ilk 5 ayındaki yüzde 5.7'lik yükselişini, bu yılın ilk 5 ayında yüzde 5.8'lik gerilemeye dönüştürdü. Hazine 3 ayda 3 katrilyon faiz ödedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hazıne'nın yılın ikıncı çeyreğinde gerçekleştirdiğı dış ve ıç borç geri ödemesinin 4 katnlyon 923 trilyon lirası ana parayken, yalnız faiz ödemesi 3 katrilyon 17 trilyon lira oldu. Hazine, bu ödemeler için pıyasadan ortalamadan ve Merkez Bankası aracılığıyla yapılan satışlar (TAP) dışmda 5 katrilyon 913 tnlyon lira borçlandı. Hazine. 3.9 katrilyon lira olarak öngörülen gelır kaleminin 4 katrilyon 447 trilyon liraya ulaşmasıyla "faiz dışı faztayı" 782 trilyon liraya yükseltti. Faiz dışı fazla 3.6 katrilyon Hazine Musteşarlığı. yılın ikinci 3 aylık dönemine ilışkin nakit yönetimı ve borçlanma programı gerçekleşmelennı açıkladı. Buna göre Hazine, yılın ikinci çeyreğinde hedefinden 547 trilyon lıra daha fazla gelir elde ederken, 3.3 katrilyon lira olarak öngördüğü faiz dışı harcama kalemi 335 trilyon lira artarak 3 katrilyon 635 trilyon liraya çıktı. Hazine'nin ikıncı 3 ayda yaptığı 3 katrilyon 17 trilyon liralık faiz ödemesiyle açık tutan 2 katrilyon 235 trilyon lira oldu. Böylece faiz dışı harcamadaki artışa karşın gelirlerde yükselmeyle açık hedefınde 165 trilyon liralık indirım sağlandı. Faiz dışı fazla hedefi de 550-600 trilyon lira yenne, 782 tnlyon lira olarak gerçekleşti. AlAYlSTA YÜZDE 4 GERİLEME Sanayisektörü kan kaybediyor • DlE'nin yeni endeksine göre ocak-mayıs dönemleri itibanyla üretimi yüzde 6.6 gerileyen imalat sanayiinin bazı alt sektörlerinde yüzde 90'a varan üretim düşüşleri yaşandı. YılmükaylaniKİasarıayi üretimindeki gerDerne "ürkütücü" boyutiarda. Ekonomi Servisi - Yılın ilk çeyreğinde kan kaybeden sanayide, nisandaki toparlanma uzun sürmedi. DlE'nin yeni uluslararası standartlara uygun biçimde 1997 bazlı olarak hazırladığı endekse göre, toplam sanayi üretımi mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4 geriledi. Böylece sanayi üretim artışı, geçen yılın ilk 5 ayındaki yüzde 5.7'lik yükselişini, bu yılın ilk 5 ayında yüzde 5.8'lik genlemeye dönüştürdü. Martta yüzde 12 DİE, yeni endeks kapsamında sanayi üretiminde önceki dönemlerde gerçekleşen değişimlen de yeniden belırledi. Yeni endeksle yapılan hesaplama, toplam sanayi üretiminin 1998'in aynı aylanna göre bu yıl ocakta yüzde 9.5. şubatta yüzde 7.1. martta yüzde 1K9 "ge'Hredîg'mı, nısanda ise yüzde 4.2'lik bir artış gösterdiğini ortaya koydu. sektörde üretim yüzde 26 oranında geriledi Otomotivde ciddi daralmaEkonomi Servisi - Otomotiv sektöründe üretim yılın ilk yansında yüzde 26 oranında gerilerken büyük kamyon üretimi yüzde 83 düştü. Otomotiv Sanayicileri Derneği'nden (OSD) yapılan açıklamada geçen yıl Ocak- Haziran döneminde 179 bin 191 adet olan toplam rnotorlu taşıt üretimi 1999 yılının ilk yansında 132 bin 244 adede düştü. Ocak-Haziran döneminde toplam otomobil üretimi 1998'e göre yüzde 23 azalarak 97 bin 335 olarak gerçekleşirken büyük kamyon üretimi yüzde 83, küçük kamyon üretimi yüzde 48, otobüs üretimi yüzde 29, kamyonet üretimi yüzde 22, minibüs üretimi ise yüzde 6 azalma gösterdi. Motorlu taşıt araçlanndan sadece midibüs üretiminde yüzde 2'lik bir artış sağlandı. OSD verilerine göre Ocak-Haziran döneminde otomobil ithalatı yüzde 1 artarak 51 bin 474'ten 51 bin 954'e yükselirken ilk altı ayda toplam satışlar, geçen yıla göre ise yüzde 21 oranında azaldı. Toplam sanayi üretimi yılın ilk beş ayında geçen yılın eşdönemine göre yüzde 5.8'lik gerileme kaydetti. Beş aylık dönemler itibanyla madencilik üretiminde yüzde 7.6, imalat sanayiinde yüzde 6.6 üretim düşüşü yaşandı. Elektrik, gaz ve su sektörünün üretimi ise yüzde 2.6 artış kaydetti. Hızh üretim düşüşü DtE'nin yeni endeksine göre ocak-mayıs dönemleri itibanyla üretimi yüzde 6.6 gerileyen imalat sanayiinin bazı alt sektörlerinde yüzde 9O'a varan üretim düşüşleri yaşandı. Hızh üretim düşüşü yaşanan sektörlenn başında büro makinelen ve taşıt araçlan imalatı geldi. Üretim, geçen yılın aynı dönemine göre büro, muhasebe, bilgi işlem makinelen ımalatında yüzde 57.5, taşıt araçlan imalatinda yüzde 37.8 gerilerken, diğer ulaşım araçlan ımalatındaki üretim düşüşü yüzde 90'a ulaştı. DlE'nin 1997 bazlı yeni endeksine göre, toplam sanayi üretimi 1997 yılında yüzde 10.7, kriz yılı olan 1998'de ise yalnızca yüzde 0.9 artış gösterdi. tmalat sanayii üretimi ise 1997'de yüzde 11.5 artarken, geçen yıl yüzde 0.3 geriledi. 1999 Mayıs -4 1999Ocak-Mayıs -5.8 1998 Mayıs 3.9 1998 Ocak-Mayıs 5.7 Artık hemj j ı / yolculuklartmz em alışverişleriniz \ ço kazançlı l Çünkü Türkiye'de ve dun\ ada yüksek standartta tam hizmet anlayışını temsil eden iki kuruluş, Budget ve Esbank işbirliği yapn. Budget VISA yainız Esbank'ta Hnabtnt btlen yeryuzu çezzınlert H ESBANK Budget VISA kartı sahipteri neler kazanıyor? • Peşın odemelerde %30 ındınm • l"ç taksııte. toplamdan 9H3 indınm. • Sürcklı kullanımda ek avantajlar. • Yuredışı kıralamalarında minımum 9c 15 ındınm. • Kavıp ve çalıntı sıgortası gıbı tum Vısa avanujları. • Turkıve'de 27, dunvada 3200 Budget ofısınin hızmetleri. • Tum Esbank krcdı kartlannda oldugu gıbı Budget Vısa ılc yapılan harcamalardan ESpuan kazanma olanagı. Tum Esbank şubelerı ve aşağıdakı Budgel ofıslerlne başvurabihrsiniz. BTMBUL-TMSM:(Cei2)2S3X0O-KMM(OY (0216 44936 46-ATATÜRK HAVAUMMft (0212)6630658BURSA: (0224)2234201 ADAMA: (0322] 459 00 16 ANKAHA ,0312ı 41 r 59 5< ESEMOÖA HAVALIMANI (0312) 396 03 72 ANTM.T*: (0242) 322 76 86 - AMTM.YA: 102421 243 30 X MITALYA HAVALIMANI 10242 330 3C ^ IZMtT 0262) 324 51 12 KONYA: (0332) 321 72 72 73 ALANYA (0242) 513 73 B2 ALTIS GOLF OTEL. (3242) 725 « 42 SIOE .0242) 753 14 86 İZMIR (0232) 482 06 05 A MENDEBES HAVALİMANVDIŞ HATLAR 10232 274 22 03 İÇ HATLAR (0232) 274 17 95 ÛRGÜP: (0384) 341 65 41-(2 KUŞADASI (0256ı 614 49 56 BODRUM ıO252) 316 73 32 MARMARIS 10252ı 412 41 44 FETHIYE. (0252) 614 61 66 DENIZLI (0258) 264 64 43 GAZIAMTEP: (0342) 335 12 30-31 TRABZON ı3462) 323 13 20 KURIS: (0392) 815 11 27 Budget Car Rental Amaçlar çejıtlı, araçlar Budget. . Telekom'un özelleştirilmesi için yeni senaryolar Satışa kriıf hazırlanıyor HAZALATEŞÇAKIR Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) da ge- çen haftalarda gündeme getirdiği Telekom'un özelleştirilmesi konusunda çalışmalanna hız veren siyasiler, kurumun, ücret politıkasın- da, verimlilıkte, müşteri ilişkilennde tekel- leştıği savına sığınarak satışı hızlandmna- ya çahşıyorlar. 1998 yılını 500 tnlyon lira- lık kârla kapatan Türk Telekom'da kamu pa- yının yüzde 51 'e düşürülmesı istenıyor. Türk Telekom'un kısmi özelleştirilmesi projesi kapsamında yüzde 20'si blok halin- de, yüzde 14'ü yurtiçinde ve yurtdışında halka arz, yüzde 5'ınin de çalışanlara ve kü- çükyatınmcılara satılması öngörülüyor. Te- lekom'un yüzde 39'u özelleştirilirken, yüz- de 10 oranında hıssesinin de Posta Idaresi Genel Müdürlüğü'ne devredilmesi planla- nıyor. Bu arada, kurumda görevli MHP'liler ta- rafindan hazırlandığı öne sürülen "TürkTe- lekomünikasyon AŞ'nin hızh özeUeştirilme- si" başlıklı yazıda, "Tekel olmanın avantaj- Özelleştirme lobisi Euro Fonu tarafından öncekigün Istanbul'da dü- zenlenen Telekom Özel- leştirme ve Liberalizasyon Çalışmalan Konferansı'na katılan yetkililer, kurumun satışı sırasında devletin azınhk hissesinin degil, yüzde 100'ünün satışmı istedi. Konferansa katılan Ulaştınna Bakanlığı Ha- berleşme Müdürü Hayrrt- taı So>taş, kurumun satı- şının gerçekleşmesi için yeni yasa tasansı hazırla- dıklannı belirterek, tasa- nnın Meclis'te onaylan- masını beklediklenni söy- ledi. Özelleştirme Idaresi Değerlendirme ve thale KomisyonuBaşkanı Hak- kı Sörel de, Türk Tele- kom'un tamammın satıl- ması gerektiğini kaydetti. Sabancı Holding'in ihaleyeDoğanGrubu, Do- ğuş Holding ve Ispanyol Teletomica ile katılması beklenıyor. lan acımasızca uygulanmaktadır. Aboneie- rin ayağına hizmet götürmek yerine Tele- kom müdürtflklerinde sırada bekJemekte- dirler'' ıddıasına yer verildi. Kuruma ilişkin yatmmlarda bölgesel ge- lişmelerin göz ardı edildiği, idan ve teknik personel ahmının dengesizce yapıldığı kay- dedilen yazıda, "Sadece konuşmaya başiar- ken kontür artünlması gibi manök devam ettirilerek 1999 yılı başlan itibanyla her ay 5 trihonun üzerinde, konuşuhnadığı haMe para ahnmaktadır. Abonetere telesekreter hizmetleri \erilmemesi nedeniyle her a> 10 trüyonun üzerinde gelir kaybı olmaktadır" denildı. 'Yahnmlar durdurulsun' Kurum üzerindeki sıyasi baskılann orta- dan kaldınlması istenen yazıda şu görüşle- re yer venldi: - Genel müdürlükteki üstdüze> yönetid- ler görevden alınsın; personel, askerlerin kı- ta görevi gibi taşraj'a gönderilsin. - Müdürlükteki her türlü projelendirme ve yatuımlar durdurulsun. -Tetekom'uniçinden seçfleo ve dışandan gedrüen, toptom 50 Id^yigecmeyen bir özeileş- tirmegrubuyiaözeBeştirmeve yatinm kararlan ahnmah. - Şebeke, santral ve kranpor- tör, uzak mesafe sistemlerine göre sistemler gruplandınl- malı. Rekabete açık, sistemler ve gruplar arasındaki geçişi uyumlu kılacak, her biri ayn ayn hareket edebilen işletme- ler oluşturulmalı. - Ulaşürma Bakanhğı bün- yesinde kurutan Haberleşme Genel Müdürlüğü bağımsız bir regulatorbody'yedönüştü- rüunett. ÇİFTÇİDOSTU SADULLAH USUMİ IMPnin Amacı IMF'nin kurallan değişmiyor. Türk heyeti ile gün- lerden beri süren görüşmelersonunda IMF'nin is- tekleri belli oldu. Hedef gene tanm kesimi ve dar gelirli yurttaşlanmız. Eğer tanm kesimine yapılan destekler kesilirse, işçi, memur ve emekli aylıklanna yapılacak zam oranlan düşük tutulursa Türkiye'ye belli bir süre sonra 4 ile 7 milyar dolar arasında kredi verilecek- miş. Gazetelerde çıkan haber ve yorumlara bakılır- sa, hükümetimizin de bu önerilere sıcak baktığı an- laşılıyor. Hatta bazı bakanlanmız "kraldan daha faz- la kralct" davranarak "Önerileri biz hazıriadık.lMF kabul etti" anlamına gelen açıklamalar bile yapı- yorlar. Demek ki IMF ile hükümet yetkililerimiz Türki- ye'de yaşayan en azından 50 milyon insanımızın uzun bir süre daha, belki de sonsuza dek aç ya- şaması konusunda anlaşmaya varmışlar. Zira anlaşma olursa 4 veya 7 milyar dolar kredi gelecek, ama karşılığında 30 milyondan fazla çtft- çimiz desteklenmeyecek ve tanm tamamen çö- kecek. İşçi, memur ve emekliye yeterince zam ya- pılamayacak. Onlann da Afrika'da açlıktan kıvra- nan insanlardan farklan kalmayacak. ••• Bu tür senaryolan çok gördük. IMF, 1980 yılın- dan bu yana kaç kez aynı koşullan bize kabul et- tirdi. Ama hiçbirinde Türk ekonomisi kurtulmadı. Aksine IMF raporlannın altına her imza atışımızın ardından Türk ekonomisi biraz daha battı. Bütün bu gelişmeleri yaşayarak gördük. Ştmdi, IMFkarşımızageçmiş "Bir kez daha" di- yor. Peki neden? Çünkü bu anlaşmalan bizde de isteyenler var. örneğin Türk halkını felakete sürükleyen IMF ra- porlan Türkiye'de belli bir kesimin varlığına varlık katıyor. Memur, işçi, emekli, çiftçi, dar gelirli sefilleri oy- narken holdinglerimizin ve bankalanmızın kazanç hanelerine bir göz atınız. Her yıl 10 tnlyondan 50 trilyona, 100 trilyondan 200 ve hatta 300 trilyon li- raya yaklaşan kazançlar göreceksiniz. Dikkat ediniz, holding ve banka patronları ile IMF'nin istekleri arasında büyük benzerlikler var. 1980 yılından bu yana holdinglerin hükümetlerden neler istediklerine bir bakalım. 1. Acele özelleştirme. 2. Tanmdan destek çekilmeli. 3. Taban fiyatlar düşük tutulmalı. 4. Işçiye, memura, emeküye venlecek zamlar faz- la olmamalı. Bu aa reçeteter 1980yılından sonra işbaşına ge- len hükümetler tarafından aynen uygulanmıştır. IMF'nin önerilerini de günlerden beri gazeteler- de okuyoruz. Tanmın desteklenmesine, memura, işçiye, emekliye yeterince zam yapılmasına şid- detle karşı çıkan IMF, özelleştirmeye hız kazandı- nlmasını istiyor. ••• 1980 yılından beri iktidarlar. hükümetler değişi- yor. Ama IMF'nin reçetelerı değişmiyor. 4 Temmuz tarihli Cumhuriyet gazetesinde arkadaşımız Ba- nu Salman'ın haberinı okuduğumuz zaman IMF'nin asıl hedefleri açıkça görülüyor. Habere göre IMF Türkiye'nin kalkınmasının ve refaha ulaşmasının ancak özelleştirme ve yaban- cı sermaye ile mümkün olabileceğini ileri sürüyor. Bu nedenle de özel sektöre ve yabancı sermaye- yeyeni olanaklarsağlanmasmı, kamu sektörünün de tamamen kaldınlmasını istiyor. Böylesine bir teklife evet demek, Türkiye'nin kapılannı iç ve dış sömürüye ardına kadar açmak demektir. Eğer yabancı sermaye hiçbir denetime tabi olmaksızın ülkemize yerleşirse sonsuza dek kendimizi onlann egemenliğinden kurtaramayız. Nitekim 12 Eylül'den bu yana IMF'nin de yardı- mı ile yabancı şirketler Türkiye'de önemli kalelen ele geçirdiler. Bir iki hamle daha yaptıklan zaman Türk halkına kölelikten başka iş kalmayacaktır. Kiiba, i/IF koşuhınu reddeti • HAVANA (AA) - Küba, Batılı kreditörlere olan borçlan konusunda, 'hakkaniyetli' koşullar altında görüşmeye hazır olduğunu, ancak IMF tarafından dikte ettirilecek ekonomik reformlar koşulunu kabul etmeyeceğini açıkladı. Komünist Parti'nin yayın organı Granma gazetesinde yer alan habere göre Devlet Başkan Yardımcısı Carlos Lage, "IMF'nin koşullan, ABD'nin diğer ülkelere yaptığı uygulamadan hiç de farklı değil" dedi. ABD'den, kuzu eti ithaline kota • VVASHEVGTON (AA) - Serbest ticaretin baş savunucusu olarak bilinen ABD, kendi üretimini korumaya yönelik önlemler almayı sürdürüyor. ABD Başkanı Bill Clinton, ABD'deki hayvan yetiştincilennin korunması amacıyla, Avustralya ve Yeni Zelanda'dan kuzu eti ithalatına kota ve tarifeler uygulanmasını kararlaştırdı. Öngörülen kotanın üzerinde yapılacak ithalat için yıllara göre değişen oranlarda gümrük tanfesı uygulanacağı bildirildi. İngatepe'de özelleştirilen tren şirketinin başı dertte • Ekonomi Servisi - tngıltere'de özelleştirildikten sonra gerekli yatinm ve bakımı yapmadığı için performansı sürekli gerilemesine karşın fıyatlan fahiş şekilde arttıran demiryolu şirketi 'Railtrack' yüksek cezalarla karşı karşıya. Hükümetin önceki gün açıkladığı demiryolu yasa tasansının kabul görmesi ve şirketin bu süre içinde durumunu düzeltmemesı halinde şirkete 'sınırsız' para cezalan verilebileceğine dikkat çekiliyor. Altm satışı piyasalam sarstı • Ekonomi Servisi - Ingıltere Merkez Bankası'nın satışı sonucu altın fıyatlannın son 20 yılın en düşük düzeyine gerilemesi üretici ülkeleri zor duruma soktu. Dünya Altın Konseyi'nden bir grup, altın üreticisi Afiika ülkelerinin fiyatlardaki düşüşten ciddi biçimde etkilendiğine ve sektörde kitlesel iş kayıplan yaşanabileceğine dikkat çekti. Dünyanın en büyük altuı tüketici pazanna sahip olan Hindistan'daki altın satıcılan ise fiyatlardaki düşüşten oldukça memnun.