Katalog

17 TEMMUZ 1999 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA 17 Çökertme Başbakan Bülent Ecevit dıyor kı "Sosyal guvenlık reformu yapılmasay- dı devlet çokecektı " Koskoca devletı çokerten ne? Emek- lı Sandiğı'nın SSK'nın Bağ-Kur'un "açı- ğı"2 katrılyon 400 trılyon lırayı bulmuş Şu çalışanlar yok mu, şu çalışanlar1 Sosyal guvenlığıydı ucretıydı sağlığıy- dı çocuklarının eğıtımıydı, kısacası her şeylerıyle devletın ustunde tam anla- mıyla dertler, dert' Ikı gozumuz onumuze aksın kı, eşı, ço- luğu çocuğu ıle mılyonlarcasının emek- lılığı, sağlığı gıbı luzumsuz sorumluluk- lar nedenıyle sosyal guvenlık kuruluş- larına 2 4 katrılyon lıra kaynak aktar- mak zorunda kalan devlet, onların yu- zunden çokme tehhkesı ıle karşı karşı- ya kalıyor 2 4 katnlyon az para mı canım? Bu mıl- yonlarca çalışan, eskı bakan buyuk ışa- damı Cavit Çağlar'a baksınlar da ıbret alsınlar ıbret hterbank battıktan son- ra 600 trılyonu borç, 176 trılyonu ken- dı şırketlerıne aktardıkları 300 trılyonu da devletın bankaya yatırdıkları olmak uzere, Cavıt Çağlar kamuya topu topu 1 katrılyoncuk bır yuk bındırmış, o ka- dar Mılyonların kamuya taktığı 2 4 kat- rılyon nerede, Cavıt Çağlar'ın taktığı 1 katrılyoncuk nerede? Tam ıkı katından fazla yahu Olmaz kı boyle Başba- kanımız çok haklı Çokertmek ne kelı- me, çalışanlar devletı batıracaklar da ruhumuz duymayacak. Hem ziyaret hem ticaret Devlet Bakanı Hıkmet Uluğbay, Başkent Unıversıtesı Hastanesı'nde yattığı surece mılletvekılı arkadaşları kendısını yalnız bırakmadılar Kımı mılletvekıllen "geçmış olsun" dıleklerını ıletıp hastaneden ayrılırken, kımılerı de hazır gelmışken tum kan tahlıllerını yaptırmayı da ıhmal etmedıler SIK KANSü CHP'nın yenı yonetımı, 18 Nısan seçım yenılgısınden tam 3 ay sonra oluşabıldı. Yetkılılerın açıklamalarına gore, partının oncelıklen ara- sında program ve tuzuk ku- rultayları bulunuyor Program kurultayında, do- ğal olarak CHP'nın çızgısı- nı belırleyecek ılkeler tartı- şılacak CHP açısından ışın "püf" noktası da burada CHP, yakın geçmışte olduğu gı- bı "yenı sol" goruntusu al- tında "yenı sağ" anlayışa oykunmeyı mı surdurecek, yoksa kokenınden gelen ulusal gucu onemseyen, ba- ğımsızlıktan odun verme- den uygarlığı yakalamayı one çıkaran, sosyal devlet ılkesı- nı savunan, uretenlerı kucaklayan "sol" bır partı mı olacak? IMF dayatmalarına koru korune uyan, rant ekonomısını dızgınlemek yerıne mılyonlarca yurttaşın yok- sullaşmasına goz yuman, butun olumsuzlukları emek kesımının omuzlanna yukleyen bugunku Mıl- lıyetçı Anasol koalısyonuna karşı "muhalefet" etmek ıstıyorsa eğer, CHP'nın ıkıncı şıkkı yeglemesı da- ha doğru gıbı gozukuyor Dolayısıyla CHP'nın programı- nı bu çerçevede ele alması, neo- lıberal uygulamalardan yıllardır za- rar goren halka "sol" seçenekler sunması, "tek tıpleşen sıyası par- tılerden farklı olduğunu vurgulama- sı gerekıyor CHP'nin seçeneği I7T7IZ07 Bu açıdan bakıldığında, CHP'nın gozden geçırılecek olan progra- mında, egemen "yenı sağ" ıde- olojıyı çağrıştıran, hatta doğrudan savunan ıfadelere yer verılebılır mı? Örneğın aşağıdakı onerılere - Ekonomık hayat, merkezı ka- raharla duzenlenmek yerıne, kural olarak pıyasanın ışleyışıne oırakı- lır - Tarımsal uretıme taban fıyat- ları ve subvansıyonlarla verılen kaynaklar, uretımı, verımlılığı ve kârlılığı arttıracak, ıhracatı gelıştı- recek teknık destek ve teşvıklere kaydırılır - Merkezı yönetım, ozelkuruluş- lann sağlık sektörune daha fazla gır- mesını özendmp teşvık eder SSK ve KlT'lere aıt sağlık kurumlan za- man ıçınde özelleştırilir - Sosyal guvenlık kurum- larında devlet tekelı kaldı- rılır özel sıgorta şırketlerı- nın sosyal guvenlık hızme- tı vermesı ozendırılır - Sosyal guvenlık sandı- ğından emeklı olma yaşı, maluller hanç herkes ıçın 60'tır - Enerjı sektoru, kade- melı olarak her boyutu ıle ozel sektore açılır Bu goruşlenn tumu, "s/- yasalpartı olma amacı" da belırtılerek Hazıran 1995'te açıklanan "Demokratık Cumhurıyet Progra- m/"ndan (DCP) alıntılandı Bu metnı o gunlerde açık- layan Demokratık Cumhu- rıyet Programı Yonetım Kurulu Başkanı Sayın Tarhan Erdem, bu- gun CHP Genel Sekreterı'dır Işın bır başka boyutu da, DCP'de yer alan bazı ılke ve duşuncelenn 18 Nısan oncesı "CHP Seçım Bıl- dırgesı"ne aynı cumlelerle aktarıl- mış olmasıdır 18 Nısan seçımlennın sonuçla- rı ıse bellıdır "Atatürk'ün partısı" Meclıs'e gırememıştır CHP, çok onemlı bır donum nok- tasındadır Ya ANAP gıbı, DSP gı- bı, FP gıbı, MHP gıbı, DYP gıbı, ye- nı sağın "kamu alanının kuçultül- mesı" yaygarasına kendısını kap- tıracak ya da "ulusal demokratık devlete ulaşmak" ıçın cumhurıye- tın ve halkın partısı olarak farklılı- ğını ortaya koyacaktır Fırtına Deresi'nden ilk başarı Çamlıhemşın Doğasını Ko- ruma Gırışımcılen, Fırtına Va- dısı'nde ınşaatına başlanan hıdroelektnk santralının ya- rar ve zararları uzenne bır ra- por hazırlamışlardı Onlara gore santralın kazandıracak- ları şunlardı "Turkıye'de 1 yılda üretılen elektnğın bınde uçu kadar bır enerjı katkısı sağlayacak 5 yıllık ınşaat suresı sonunda 12 eleman ış bulabılecek In- şaat sûresınce 700 ınşaat ış- çısı çalıştınlacak " Santralın kaybettırecekle- nnı de şoyle ozetlıyorlardı "Fırtına Deresı'nın kollannı oluşturan Hala ve Pa/ov/r de- relennden hıç su bırakılma- yacak Dunyada sadece Ka- nada'nın guneyınde ve Fırtı- na Deresı'ndeyaşayan dere- alası, kunduz ve dığer tatlı su canlılannın yaşamı tamamen sona erecek Vadı uzerınde 15 ve 17 yuzyıllardan kalma top/am 9 tanhı taş kemer köp- ru, altından su akmayacağı ıçın öksuz bırakılacak Vadı boyunca 83 bın ağaç kesıle- cek" Doğa korumacılan, muca- delelerının ılk meyvesını elde ettıler Trabzon Idare Mahke- mesı, santral konusunda "yû- rutmeyı durdurma" karan ver- dı Doğa savaşımcılan, ba- şanlarını 21 Temmuz'da Sı- nop'ta başlatılacak bısıklet turu ve 31 Temmuz-1 Ağus- tos tarıhlerı arasında Çamlı- hemşın'de duzenlenecek şen- lıkle kutlayacaklar Eğlence- yı fazlasıyla hak ettıler hanı ISSIZ ODA YAZILARI VEDAT ÖZDEMİROĞLU Az Sonra! • ABD'den Turkıye-israıl aşkınaonay 1 Demırelın zıya- retı sırasında Israıl Cumhur- başkanı Eızer VVeizman'ın sarf ettığı "ıkı ulke arasındakı ılışkıyı bır aşk ılışkısı (love af- faır) olarak adlandırabılınz" sozlerıne ABO olumlu tepkı gosterdı Başkan Clinton ko- nu hakkında şoyle konuştu "Bu ve benzen aşk ılışkılen bızı rahatsız etmez Post-f modern bır çağda yaşıyoruz, artık tekeşlılığı aşmamız gere- kır Isteyen, ıstedığıyle aşk ılış- kısı yaşasın Nasıl o/sa, so- nunda yıne bızım kollarımıza donmeye mahkûmlar Esas oğlan olarakbu konularda çok hoşgoruluyuz Netıcede NA- TO da bır "toplu aşk" kurumu değıl mıdır'? Az sonra 1 • "Turgut Ozal'/n parma- ğı" konusundakı muamma çozuldu 1 Özal'ın parmağının ne kurşunla, ne de cam kırık- larıylayaralandığı ortaya çık- tı Konuyu araştıran bır uz- man "Özal'ın parmağındakı rahatsızlık kronıktı Sureklı pa- ra saymaktan kaynaklanan bu rahatsızlık yuzunden Sayın Özal parmağını sık sık sardı- • rırdı Malum, paralar mıkrop yuvası Araştırmalanmız, ka- ra paralarda çok daha mık- rop olduğunu gosterdı" şek- lınde konuştu1 Az sonra1 • Ecevit'ten "globalleşme" ıddıalarına sert yanıt' "Ulus- lararası tahkım konusundakı tepkılerabartılı kaygılardır Bu yolu çağımızın kaçınılmaz bır gereğı olarak benımsemek zorundayız" dedığı ıçın ulusal bağımsızlığa ters duşmekle ve globalleşmekle suçlanan Ecevit "Bunu ıddıa edenler benı hıç tanımıyor Ben asla globalleşmem Artık Turkı- ye 'nın bağımsızlığını umursa- masam da Turkçe konusun- da çok duyarlıyım Bu yuz- den asla globalleşmem fakat kureselleşmış olabılınm Lut- fen konuşurken daha tıtız ola- //m"dedı | Az sonra 1 • Mesut Yılmaz "Işçı-me- mur eylemlennden endışe duymuyorum" dedı 1 Yılmaz şoyle konuştu "Bız, zam oran- lanndan ve hazıhadığımız Sos- yal Guvenlık Reformu Yasa Tasansı 'ndan sonra bu tıp ey- lemlenn olacağını tahmın et- mış, onlemını almıştık Vardı- ğımız anlaşmaya gore IMF gerektığınde bıze daha yok- sul ulkelerden ıstedığımız sa- yıda ışçı ve memur gondere- cek Hatta sırfgıcıklık olsun dı- ye bu ulkelerden ışsız de ıt- hal edebılırız Eylem yapan memur ve ışçıler bunu bılsın, bır ışı olduklanna şukretsın, yoksa kanşmayız 1 " Az sonra 1 •Turkıye'den iran'a destek 1 Iran'da oğrencılerın başını çektığı şerıat dıktatorluğune karşı eylemler, Turkıye'de yan- kı uyandırdı1 Dun bır zırve ya- parak bır araya gelen Nec- mettin Erbakan, Fethullah Gulen, Şevkı Yılmaz, Ab- durrahman Dilıpak, Adnan Oktar, Fadıl Akgündüz ve benzen şahıslar, ısyancılara karşı sonuna kadar Iran yo- netımının yanında oldukları- nı açıkladılar1 Mehmet Bar- las ıse "Kım daha çok venr- se onun yanındayım" dedı Az sonra1 Aşırı sıcaklarda serinleten alıntılar • " Acaba, Hıkmet Uluğ- bay da 'sanal bır ıntıhar'a mı teşebbus ettı? Aslında ortada 'ıntıhar'yoktuda, Uluğbay, 'rol ıcabı' mı vurdu kendını yer- den yere? Yatak odasında pat- layan o tabanca Smıth Wes- son değıl de, yoksa 'mantar ta- bancası' mıydı? Smıth VVesson dedım de ak- lımageldı Sahı, dışanya 'boş kovan' atmadığı halde, yata- ğın uzerındekı ıkı adet boş ko- vanı, yoksa bınlen mı getırıp koydu oraya? 'Tehdıt' eder- cesıne parmaklannı sallayıp, kansına 'yedın-bıtırdın benı Nedref derken, ona bır 'ha- yat arkadaşı' olarak kızgınlı- ğını değıl de, aslında bır 'rol ar- kadaşı' olarak 'Rolunu lyı oy- namadın 1 ' demek mı ıstedı? " (Hasan Karakaya - Akıt - 13 7 1999) • " Çıller'ın pek çok ıddı- adan aklandığını taraflı kıtlele- re pek anlatamıyoruz Bunu bılen bılıyor DYP'lıler bunu çok tyı bılıyor " (Canan Bar- las-Öncu-13 7 1999) • "(Beşıktaşlı) Ayhan'/n or- ta sahada ışık saçtığını yaz- manın onu 'Ayhan Işık' yap- maya yetmedığını herkes bı- lıyor " (Haşmet Babaoğlu - Sa- bah-15.7.1999) "Bırşeyı kırk kere soylersen olurmuş" kampanyası-34 Susurluk çetesı cezalandırılsın! HAYVANLAR İSMAÎL GÜLGEÇ KİM KtME DUM DUMA BEHIÇAK [email protected] ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACI HARBİ SEMÎH POROY TARİHTE BUGÜN MÛMTAZ ARIKAN 17 Temmuz "DISNEYLAND " AÇILIYOR.. 13SS'TE BUGUN, İMSNEYLAND"BĞLENCE PAÜKI, ABO 'NIN CALlFORN/A EyALETlNPE AÇlLDt. UNLV AM&B/KAU Ç/Z6IF/IM YAPlfil- ClSI WALTDISHEY'lN,ON8£Ş-YlGtot YILOI* DUŞLBDIĞI BU EĞLENCB MERJCEZl, F^ILMLE- RlND£M ELDE ETTtgl SELIRUE SONUMPA e&tÇEKLEÇlYOBDU LOS AN6£L£S KENTINB OTDMO&UE YAUM SAATU2AAUKrAKJ D4SNEY- LANO, 4-ANA BOLUMOEN OLUŞMAKJXYDI • APVENTVR£l/MD(Ş£BtJVEN UUc££l>, FROMnEe LAWO(WUfp BAT1), FAH7»SYtANP(puŞl£X UUĞ Sl) Ve TOUOegOWLANt>(ŞEt£C£&N ÜtKCStŞ. ÇgÇtTU YAYfM OBGANiA&YlA Ç.OKİYI OUYU- RULAN DISNEyLAMD, YAIAJ/ZCA ILK UÇ AYD4, DÖerMLYON K1Ş1N1N AKININA SKACAKTM GÖRÜŞ Dr. EMİN GURSES İraıTda Yüksek Tansiyon 11 Mart 1997 tanhlı Cumhurıyet gazetesınde "ABD Golgesınde Turkıye-lran Ilışkılen" adlı makalemde, kendı sorunları ıle uğraşan Tahran'ın devrım ıhracı gınşımlerının gerçekçı olmaktan çıktığını, Iran halkı- nın artık yorgun duştuğunu ve bır nekahet donemı yaşadığını yazmış ve yenı neslın bu yorgunluğu uze- rınden atarak yenı taleplerde bulunacağını ıfade et- mıştım Olağanustu şartlann yaşandığını one sure- rek halkın taleplerını uzun sure erteleyebılecegını duşunen Tahran yonetımının hesapları tutmamıştır Insanlar artık daha lyı bır yaşam taleplerını degı- şık bıçımlerde ıfade etmeye başlamışlardır Ozellık- le devrım sonrası yetışen gençlerı uluslararası gelış- melerden habersız kılarak sıyasetten uzak tutma ça- balan başanlı olamamıştır Her toplumda olduğu gı- bı duşuncelerde farklılaşmalar kaçınılmaz olmuş ve tek tur ınsan yaratma çabalan sonuçsuz kalmıştır 20 yıl once, 20 yuzyılın en buyuk halk hareketının ya- şandığı Iran'da Mayıs 1997'de yapılan seçımlerde ılımlı lıder Hatemı'nın devlet başkanı seçılmesıyle de- ğışım ruzgârtan esmeye başlamıştır Iran devrımının tam olarak Islamı bır karaktere bu- runmesı 1983 yılında tamamlanmış, devnmde onem- lı bır rol oynayan sanayı ışçılen, sendıkalar, lıberaller komunıstler v s dışlanmışlardı Islamcılann yerlerını sağlama almaları sonrası bır toplumsal sukûnet do- nemı yaşanmıştır Bunda, Iran'ın Irak ıle savaşı ve ABD'nın İran'a karşı uluslararası alanda başlattığı kampanyanın rolu onemlı olmuştur Dış duşman pro- pagandası, toplumsal duzeyde rejime karşı olası bır muhalefetın yeşermesını engellemıştır Fakat ulus- lararası baskılar ve açık-gızlı ambargolar nedenıyle artan ekonomık sıkıntılar, Iran ust yonetımınde, Iran'ın ıçerıde ve uluslararası alanda ızledığı polıtıkalar ko- nusunda bazı tartışmaları beraberınde getırmıştır Devlet Başkanı Hatemı'nın Ocak 1998'de CNN televızyonunda yaptığı konuşma onemlı bır donum noktası olmuştur ABD ıle Iran arasında yaşanan ger- gınlıkten Iran'ın zararlı çıktığını goren Hatemı, bu ko- nuşmada uygarlıklar arası dıyalogdan soz ederek ılışkılen yumuşatmayı denemıştır Hatemı'nın konuş- masına gonderme yapan ABD Dışışlerı Bakanı Alb- right ıse 17 Hazıran 1998'de New York'takı btr ko- nuşmasında, Hatemı sonrası Iran ıle ılışkılenn gelış- tırılmesı ıçın uygun mesajlar vermış, fakat Tahran'ın evrensel standartlara (yanı VVashıngton'unkılere de- mek ıstıyor) uyduğunu gormek ıstedıklerını ıfade et- mıştır Tahran Unıversıtesı'nden bazı oğrencılenn, Iran Parlamentosu'nda alınan bır kararla ıfade ozgurlu- ğunun sınırlandırılmasını ve Hatemı'ye destek veren Selam gazetesının mahkeme karan ıle kapatılması- nı protesto etmelen sıyası gergınlığı arttırmıştır Bu- nun uzerıne sayısı fazla olmayan, fakat en radıkal gruplardan bın olarak bılınen Ensar-ı Hızbullah or- gutu taraftarları protestocu oğrencılerın yatakhane- lenne saldınnışlardır Ozelhkle Islam devrımıne bag- lı olanlann çoğunlukta olduğu bır yer olarak bılınen Tahran Unıversıtesı'nden lıberal taleplenn yuksel- mesı ılgınçtır Tahran Unıversıtesı'ne, Iran-lrak sava- şında olen askerlerın çocukları sınavsız olarak alın- maktadırlar Ensar-ı Hızbullah taraftarlannın sıradan bır talep karşısında bıle saldırmaları, unıversıteden mezun olunca buyuk bır olasılıkla ışsız kalacakları- nı bılen bu şehıt çocuklannın onemlı bır kısmını da rahatsız etmıştır Tahran'da yaşayan, eskı bır TUDEH'lı Azen arka- daşım durumun 1978-79 devnm oncesı donemle kar- şılaştınlamayacağını soylemektedır Ona gore değı- şım kaçınılmazdır Fakat beklenıldığı gıbı kısa sure- de olmayacaktır Tahran dakı Islamcı radıkallenn "Bır- lık Yuruyuşu" adı altında duzenledıklerı karşı goste- rıler de değışımın kolay olmayacağını gosterıyor Za- ten Hatemı durumu daha da gergınleştırmemek ıçın oğrencılere pek sempatıyle yaklaşmamıştır Hate- mı, değışımı Iran'ın uluslararası alanda rahat hare- ket edebılmesı ıçın ıstemektedır Boylece VVashıng- ton engelını aşabıleceğını duşunmektedır Fakat mu- halefetın Amerıka karşıtlığını bıldığı ıçın temkınlıdır Ihracat gelırının %80'ını petrol satışından sağlayan Tahran, petrol fıyatlarında yenıden artışın başladıgı bu donemde toplumsal gergınlığı azaltabılırse, 18- 20 dolar arasında seyretmeye başlayan yenı fıyatlar Iran ekonomısıne onemlı katkıda bulunabılır ve ra- dıkalleşmeyı azaltıcı bır rol oynayabılır Petrol fiyat- lan geçen yıl ve bu yılın ılk yansı en duşuk duzeyde seyredınce Iran'ın ıhracat gelırterı duşmuştu Işsız- lığı ve yoksulluğu arttıran bu durum radıkalleşmeye katkıda bulunmuştu VVashıngton'un Tahran'dakı gelışmeler konusun- da açıklama yapmaktan kaçınmasına karşın Başba- kan Ecevit' ın acelecı bır tavırla Iran rejımını eleştı- ren bır açıklama yapması gereksızdı Tahran'dakı mazlahatguzarımız bu nedenle Iran Dışışlerı Bakan- lığı na çağrılarak uyanlmıştır 11 Mart 1997 de de yazdığım gıbı Turkıye, Iran'ın ıçışlerı konusunda Ba- tı'nın sozculuğune soyunmadan ekonomık ılışkılerı- nı gelıştırmeye bakmalıdır Iran ıle gergınlık, PKK'nın batı Iran'da guçlenmesı şeklınde karşımıza çıkabılır BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLD\>S\Ğ\ 1/Surüdeonden gıden erkek ko- yun 2/Bırnota Johann Stra- uss"ın üç perde- 3 lık hafıf operası 3/ Beğendığı şe- ye benzeme ça- 5 bası Konut 4/ Hamurun finna venlmeden önce dınlenmesı ıçın uzennde bekle- tıldığı tahta " - -'da güzel, ruhta guzel, tende güzelsın" (Şarkı) S/Kımıhastalık- -| lara karşı bağışıklık sağ- lamak ıçın vücuda venlen envık Antal>a'nın bır 3 ılçesı 6/Bırmeyve Ak- 4 cığerlen dınlerken hekı- 5 mın duyduğu patolojık ses II Istanbul'un eskı adlanndanbın 8/Darve 1 2 3 4 5 6 7 8 'Neolıan- 8 -/ Ne de kaiıncatahta den korkmak • düşunmek olumü" (Nâ- zım Hıkmet) 9/ Uğras Gemının sol yanı YUKARIDAN AŞAGIYA: 1/ Halk dılınde kertenkeleye venlen ad Lıtyum elemen- tının sımgesı II Küçük bal teknesı Adlan avnı olanlar- danherbın 3/Tutsakhk 4/Aralannda toplumca hoş kar- şılanmayan ılışkı bulunan kadın ya da erkekten her bın Cezayır'de doğan ve Arap rnuzığıyle rock, punk, reggae ka- nşımı olan muzık turu 5/ Ozel gezıntı gemısı Karakter 6/ Yahudılıkte kullanılan kutsal buyu zarlan >a da çubuk- lan Kuran da bır sure 7/ Olumsuzluk behrten bır önek \kıl hastalıklanyla ılgilı hekımlık kolu 8/0vme Bırza- man bınmı 9/ Yurdumuzda kurulmuş yırmı bır ko> enstı- tüsünden bın