Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
16 TEMMUZ 1999 CUMA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI /ekonomi(g cumhuriyetcom.tr 13
MAI karşıtları
toplandı
• Ekonomi Servisi -
Türkıye MAI (Çok Taraflı
Yatınm Anlaşması) ve
Küreselleşme Karşıtı
Çalışma Grubu toplandı.
Bursa, Ankara, Adapazan
ve Adana'da birer çalışma
grubu oluşturulmasına
destek saglayarak Türkiye
genelinde iletişim ağı
kurmaya başlayan grubun
toplantısında. tahkimle
birlikte uluslararası hukuk
adı altında hukuksuzluğun
hüküm süreceği tespıtinin
dünyada yaşanan öraelderle
somutlaştınlacağı kitap
çalışması anlatıldı.
Tbplantıda. sosyal gûvenlik
sisteminin ırdeleneceği
çahşmaya da son şekli
verildi. Yaymlar ve diğer
konularda gruba ulaşmak
isteyenler0216-380 85 90
numaralı telefondan Gaye
Yılmaz'ı arayabilirler.
KutluAktaş
Petkim'de
• İSTANBUL(AA)-
Petkim Yönetim Kurulu
Başkanlığf na. Faruk
Yağız'ın yerine Kutlu
Aktaş getırildi. Yönetim
kurulu başkanı ve üyesi
olarak görev yapan
Yağız'ın, görevine yönetim
kurulu üyesi olarak devamı
kararlaştınlırken, Petkim
Yönetim Kurulu üyeleri
Emin Özyazıcıoğlu, Rafet
Tuna, Ahmet Gürer
ÇetinbudakJar ve Nezih
Öztüre'nin. Devlet
Bakanlığı'nın oluru ile dün
görevlerinden alındıklan
bildirildi. Petkim'den
İMKB'ye gönderilen
açıklamaya göre, bu
şekilde boşalan yönetim
kurulu üyeliklerine Kutlu
Aktaş, Abdullah Akarsu,
Prof. Dr. Namık Çevik ve
Prof. Dr. Yaşar Gürbüz
atandı.Özelleştirme ldaresi
Başkanlıği'nı temsilen
Denetim Kurulu üyesi
Filiz Gürlek istifa ederken
Erdem Ocaoğlu Denetim
Kurulu üyeliği görevine
atandı.
Buğday
üreticileri zorda
• ÇORLU (Cumhuriyet)-
Trakya'da buğday hasatı
sürerken, Çorlu ve
çevresindeki üreticiler
peşin ödeme
yapılmamasından
yakınıyorlar. Çorlu Toprak
Mahsulleri Ofisi'nin önüne
ürünlerini teslım etmek için
kamyon ve traktör
römorklan ile gelen
çiftçiler, 2-3 gün beklemek
zorunda kalıyorlar. Çorlu
Ziraat Odası Başkanı Ismail
Karaç, TMO'ya mal teslim
ederken peşin ödeme
yapılamadığını belirterek,
ödemelerin yüzde 5O'lik
kısmının 30 gün sonra,
kalan yüzde 5O'lik
bölümünün de 45 gün sonra
ödeneceğini söyledi.
Yatırım Ionları
hternerte
• Ekonomi Servisi -
Yatınm Fonu katılma
belgesine yatınm yapmayı
planlayan tasarruf
sahipleri, yatınm fonu
temel bilgilerine, günlük
olarak Internet
sayfalanndan
ulaşabilecekler. Sermaye
PiyasasıKunılu(SPK)
Başkanı Muhsin
Mengütürk, yaptığı yazılı
açıklamada,yatınmcılann,
önceki gûnden geçerli
olmak üzere, fon tutan,
tedavüldeki pay sayısı,
katılma belgesi sahibi
sayısı, fon portfoy değeri,
portföy dağılımlan ve fon
birim değen gibi temel
bilgilere, hem günlük hem
de geçmiş yıllara ait
olarak. Kurul'un Web
Sitesi'nde yer alan, "http://
www. spk.gov.tr./kydlc
ydliste.htm" adresinden
ulaşabileceğini bildirdi.
Ekmek ambalajı
üzerine reklam
• Ekonomi Servisi -
Türkiye'de ilk kez ekmek
ambalajının üzerine rekJam
alındı. ÖncelikJe Izmir'de
başlanacak uygulamanın,
ambalaj maliyetlerinin
düşmesini saglayarak
finnlarda ambalaj
uygulamasını
yaygmlaştıracağı
belirriliyor. Uzun süredir
kamuoyunda tartışma
konusu olan ekmeğin
ambalaj içinde satılması,
ambalaj maliyetlerinin
yüksekliği nedeniyle
istenilen hedefe
ulaşamamıştı.
İstifa eden An, yeni gelen bir bakanın kendi ekibiyle çalışmak istemesinin doğal olduğunu söyledi
Erdiıı An görevden aynklıEkonomi Servisi - Emlak Ban-
kası Genel Müdürü ve Yönetim
Kurulu Başkanı Erdin An, Devlet
Bakanı Sadi Somuncuoğhı'nun ta-
lebi üzenne istifa ettı. Bakanlıktan
yapılan açıkJamaya göre, An'nın
yerine bankanın genel müdür yar-
dımcılanndan MehmetŞeniz vekâ-
leten görevlendinldı.
Görevinden alınması hakkında
hazırianan iki kararnamenin de
Cumhurbaşkanı Süteyman Demi-
rel'den döndüğü An, istifasıyla ıl-
gili olarak seçim sonrası, yeni ge-
len bir bakanın kendi ekibiyle ça-
lışmak istemesinin doğal olduğu-
nu, bu nedenle görevinden aynldı-
ğını söyledi. Yirmi yıldır bankacı-
lık yaptığını söyleyen An, "Be-
nim iş bulmam kolay olur. Daha
şimdiden 4 tane iş tekİifi aldım. 10-
15 güne kalmaz bir yerlerde göre-
ve başlanm" dedi.
Bu arada, An 'nın görevden ahn-
masıyla ilgili üçüncü kararname-
nin de hafta içinde Köşk'e gittiği
iddia edildi.
Öte yandan Emlak Menkul De-
ğerleri 11.2 trilyon lira zarara uğ-
rattıklan gerekçesiyle açılan da-
vada tüm samklar sorumluluğu ge-
çen yıl dünyada yaşanan krize atar-
ken Emlakbank Genel Müdürü Er-
din An'nın tanık olarak dinlendi-
ği mahkemede "Sermaye Piyasası
Kurulu (SPK) bu durumu bize iki
ay önce bildirseydi bunlann hiçbi-
ri yaşanmazdı" diyerek SPK'yi
suçladı. Davanın tutuklu tek sanı-
ğı Mesut Erkovan da daha önceki
duruşmalarda yaptığı savunmayı
yineleyerek beraatını istedi.
Emlak Menkul Değerler'de do-
landıncılık nedeniyle açılan dava-
ya dün tstanbul 5. AğırCeza Mah-
kemesi'nde devam edildi. Emlak-
bank'tan alınan kredılerin hisse se-
netleri piyasasında batınlmasm-
da, suçlu o dönemde Türkiye ve
dünya borsalannda yaşanan küre-
sel kriz olarak gösterildi.
Eski Emlak Menkul Değerler
Turist sayısındayüzde 30 azalma olduğu belirtilirken 'kalite' göz ardı edilvyor
Yönetim Kurulu üyeleri Cengiz
Yarvac. Esat Ercefik ve Yıldırun
Acar atılan suçlan kabul etmedik-
lerini, kurul üyeliği yapüklan dö-
nem içinde hiç kimseye kredi aç-
madıklannı dile getirdiler. Hâkimin
"11 trilyon lirahkzarar ile ilgiti ola-
rak kkülar konuşuhryordu hiç fark
etmediniz mi" sorusuna karşılık
yönetim kurulu üyeleri, lOmilyon
dolarlık kredinin önceki dönem
yönetimi tarafindan verildiğini, bu
nedenle müfettişlerce inceleme ya-
pılması ve savcılığa suç
duyurusunda bulunuhna-
sı karan aldıklannı kay-
dettiler.
Krizdeki turizm
sektöriinün
fîyatlan yan
yanya düşûrmesi
'parasız turist'
akuuna yol açü.
Dünyaca unlii bir
zincirin Antalya
halkasındaki
löksotekk
konakfayan çok
ûıüü bir şirketin
Alman gend
müdürü, sabah
uyandığında
bitisjkteki
odadan,
şirketinde
temizfik ve çay-
kahve servisi
yapan
hizmetçisinm
çıküğraı görünce
derfaal otefi terk
etti.
Parasızturistcenneüolduk!ANTALYA (AA) - Turizm sektöründe yaşa-
nan krizin ardından fıyatlann yan yanya azal-
ması nedeniyle Antalya ve yöresi parasız turist-
lerin gözdesi haline geldi. Seyahat acenteleri
ve turistik tesis yöneticileri ile turistlere yöne-
lik hediyelik eşya pazariayan esnaf. Alman-
ya'dan gelen turistlerin 'kalitesinin' giderek
düştüğünden yakındılar. •
Geçen yıl işaretlerini veren ve bu yıl 16 Şu-
bat'ta terör örgütü lideri Abdullah Ocaian'm ya-
kalanması ile had safhaya ulaşan knzden en çok,
yaşam standartı düşük 'parasız' turistlerin ya-
rarlandığına işaret eden turizmciler şunlan söy-
ledıier
"Tatil kflltürü ve ahşveriş zevki yüksek, pa-
ra harcamasmı bilen Fransıztan, böi para har-
cayan ve bahşiş bırakan Almanlan seviyorduk.
Komünizmin yıkümasından sonratatöe çtkma-
ya başlayan Ruslan ise kaatedahi abnıyttrduk.
Hele, Cumhurryet Altını ahrken büe sıkı pazar-
kk yapan israiHilerin kapımızm önünden büe
gecmesini istemiyorduk. Şimdiyse, artık para
harcamasmı bilen Ruslan adeta baştacı edryo-
ruz. İsrailliler ise casinoiann kapanmasnıın ar-
dından rotayı başka ülkekre çevirdfler."
Güneş, dertiz bedava
Türkiye'ye gelen Alman turistlerden baala-
nnın, ülkelerinde çalışmayıp işsizlik sigortasın-
dan aldıklan paralarla 'kıt kanaat' geçinen alt
tabakaya mensup kişıler olduğunu da söyleyen
turizmciler, bu turistlerin, 'her şey dahii' ya da
tam pansfyon' hizmeti veren otellerinden çık-
mak bile istetnediklerini diie getirdiler.
400-500 mark harcayıp, uçakla gidiş-dönüş
Antalya'ya tatile geîen bu kesirnin, günübirlik
turlara katılmadıklarını. giyim- kuşam ya da he-
diyelik eşya satın almadıklannı ifade eden tu-
rizmciler, "Güneş bedava, deniz bedava... Yiye-
cek-içeceklere de paket fryaün dışmda bir ku-
rnşödemiyorlar" dediler.
Bu yüzden turizmden elde edilen döviz gir-
disinin sürekli düştüğünden şıkâyeteden turizm-
ciler. ''Antaha'yahavayoluYİagelefl turist sayı-
smın yüzde 25-30 azakhğı söyleniyor. Ancak
hem artan yatak sayısı hem degeJen ruristin ka-
litesi gözardı ediliyor" diye konuştular.
Bir turizmci de, dünyaca ünlü bir zincirin
Antalya halkasındaki lüks otelde konakiayan çok
ünlü bir şirketin Alman genel müdürünün, sa-
bah uyandığmda bitişikteki odadan, şirketinde
temizlik ve çay-kahve servisi yapan hizmetçi-
sinin çıktığuu görünce derhal oteli terk ettiği-
ni aktardı.
Turizmci, "Yıllık 1 milyon markın üzerinde
kazanan genel müdür, yıllık geliri 25-30 bin
mark olan hizmetçtsiyie aynıoteH paviaşmayı d-
bette istemez. Ancak en pahah oteÜerimiz da-
hi, en düşük gelirii ruristin konaklayabueceği fi-
yatlaıia bizmet vermeje başladı"
7
dedi.
Bazı tanm ürünlerinin fiyatlan geçen yılm da altında kaldı .
Sebze ve meyvede ucuzluk yıh
ANTALYA (AA) - Türki-
ye'nin turfanda sebze meyve
amban olan Antalya'da toptan-
cı sebze hallerinde satılan ba-
zı sebzelerin fiyatlan geçen
yılkinin de altına düşerken ba-
zılannın fiyatlan yerinde say-
dı. Antalya ve ilçelerindeki
toptancı sebze hallerinde satışa sunuian
pırasa, ıspanak. patates ve yeşil soğan fi-
yatlan geçen yıla oranla düşüş gösterdi. Yö-
rede geçen yıl 60 bin lira ile 160 bin lira
arasında satılan taze fasulyenin fıyatı ise
bu yıl da aynı kaJdı. Hallerde sivribiber, pat-
lıcan, lahana, karnabahar gibi ürünlerin
fiyatlannda ise yüzde 2 ile
yüzde 10 arasında artış göz-
lendi.
Geçen yıla orania fiyatı ar-
tan sebzeler arasında ise do-
mates ilk sırayı aldı. Yetkili-
ler, Antalya yöresinde doma-
tes hasadının sona erdiğini,
buna karşılık yayla kesimlerinde hasadın
yeni başladığını belirterek. hallere gelen do-
mates miktannın birdenbire azalmasının
fıyatlann artmasına neden olduğunu bil-
dirdiler. Fiyatlan düşen ürünlerin ise üre-
timinin sürdüğü, bu nedenle hallerde mal
yığılması olduğu kaydediliyor.
Antalya hallerinde sebze-meyve fiyatlan
Ürünün adı
Ispanak
Pırasa
Yeşil soğan
Domates
Sivri biber
Kabak
Fasulye
Patates
Şeftali
Kiraz
1998 yıh
80-225 bin
100-350 bin
60-200 bin
15-90 bin
30-110 bin
10-50 bin
40-160 bin
40-135 bin
100-350 bm
200-1 milyon
1999 vnlı
100-200 bin
120-250 bin
70-180 bin
50-180 bin
40-130 bin
25-85 bin
60-160 bin
30-90 bin
130-460 bin
100-350 bin
Bakan Keçeciler işlevsiz gümrük idarelerinin süratle kapatılacağını söyledi
Reform sırası gümrüklere geldiANKARA (AA) - Gümrüklerden Sorumlu
Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler, gerçekleştire-
cekleri yapısal reformla işlevi bulunmayan güm-
rük idarelerini süratle tasfîye edecekJerini bildir-
di. Keçeciler, gümrüklerde yapılacak yeni düzen-
lemeler ve gümrük kanunuyla ilgili düzenledi-
ği basın toplantısında, gümrüklerin ekonomik
planda iyi ve etkin hizmet vermesine dönük or-
ganizasyonlara gitmek zorunda olduklannı ifa-
de etti.
Bu çerçevede atıl gümrüklerde bulunan per-
sonelin işleyen gümrüklere aktanmı ile daha et-
kili bir çalışma sağlanacağını vurgulayan Dev-
let Bakanı Keçeciler. "En önemUsi denetlene-
meyen, iş hacminin olmaması nedeniyle gözden
Ekonomide yeni önlemler bugün Bakanlar Rurulu'nda
Paketîn kod adı: Vergi
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
-Bakanlar Kurulu,ekonomikönlem-
ler paketi adı altında, vergi yasası-
nın getirilerini kaldıran düzenleme-
leri görüşecek. Yeni tasanyla, faiz
kazançlannın beyanname dışı bıra-
kılması ve Hazine bonosu ile tahvil-
lerde stopaj kesintisinin sıfir olma-
sıyla faiz kazançlan vergiden bağı-
şık tutulurken kayıtdışına da yeni
bir af getirilecek.
Paket kapsamında Eximbank kay-
naklan armnlacak. dışsatım güven-
celerinin yerine getirilmesi için fır-
malara ek süreler tanınacak. Bu ara-
da hükümet, 1999 ydının ikinci ya-
nsı için hazırladığı yeni özelleştir-
me programma göre POAŞ, THY,
PETKİM, TÜPRAŞ, İSDEMÎR,
TÜGSAŞ gibi büyük ve kârhKTTIe-
ri yıhn son çeyreğinde satacak.
Yeni 'Maü Milat' Önerisi
Mali milatın tamamen kaldınl-
ması yerine ikinci bir af getirilerek,
en azından bu yıl için birmiktar da-
ha gelir arttınlabileceği savlan doğ-
rultusunda kayıtdışma kayıt altına
girmek için yeni bir tarih belirlene-
cek. Daha önceki paketlerle ürpan-
lanan vergi yasasının sermaye ke-
sünine yönelik düzenlemeleri bu
yasayla kahcı hale getirilecek ve fa-
iz vergi kapsamı dışına çıkanlacak.
Hazine bonosu ve tehvil ihalelerin-
de 0 stopaj uygulaması sürdürüle-
cek. Emlak beyannamesiyle ilgili
de yeni bir bildırim tarihi oluşturu-
larak yüksek ve alçak değer karga-
şası giderilmeye çalışılacak.
Bu düzenlemelerle kayıtdışının
ekonomide kullanılmasıyla canlı-
lık sağlanacağı, faizle ilgili vergi
bağışıklıklanyla yüksek faiz olma-
yacağı, devletin borçlanma maliye-
tinin artmayacağı, böylece sanayi
kesımıne dekaynak aktanmı olacağı
savlan dile getiriliyor.
muhtemel kaçakçılığın da önüne gecilmiş ola-
caknr" dedi.
Keçeciler. Türkiye'de üç yıldan bu yana sıfir
işlem yapan gümrükler bulunduğunu, buralar
için kira ödendiğini ve 5 memur istihdam edil-
diğini de vurgulayarak "Böyleidareyisürdürnıe-
nin anlamı yoktur" dedi.
İşlemı olmayan 100'ü aşkın gümrük birimi-
nin kapatılmasıyla 500"e ya-
km personel tasarrufu yapıla-
bileceğini, cari giderler nede-
niyle de 1.7 trilyon lira bütçe
kazanımı olacağıru aniatan Ke-
çeciler, bu konuda ciddi bir
reform hazırlığı içerisinde bu-
lunduklannı belirtti.
Kaçakçılık olaylan
Devlet Bakanı Keçeciler,
gümrüklerde ortaya çıkanlan
kaçakçılık olaylan hakkında
bilgi verirken de, 1998'de
gümrüklerde 27.6 trilyon li-
ralık uyuşturucu kimyasal
madde, 7 trilyon liralık ticari
mal, 7.2 milyar liralık da si-
lah ve mühimmat ele geçiril-
diğini bildirdi. Basında bir
süredir eleştiri konusu yapı-
lan sınır ticaretindeki aksak-
lıkların gümrük boyutunun
bulunmadığını aniatan Keçe-
ciler, bu alanda bir yetkisi ol-
mayan gümrüklerin hedef alı-
namayacağını söyledi.
Hisse satışı
Şirkette 27 gün genel
müdürlük yapan Mnsta-
fa Davran da şirkete 6 tril-
yon liradan fazla borcu
olan başta Abdurrahman
Yıkhrun olmak üzere bir-
kaç kişiye yönetim kuru-
lunun hisse senedi ahm
satım yapma izni verdiği-
ni söyledı.Emlak Menkul
Değerlermüsterisi ve yük-
sek miktarda kredi borcu
bulunan Abdurrahman
ve Nevzat Yıkünm kar-
deşlerde borçlan oimadı-
ğını, kendilerine zorla kâ-
ğıt imzalatıldığını söyle-
diler. Yönetim kurulunun
kurumla çalışmaya baş-
ladıktan 45 gün sonra ken-
dilerini kuruma çağırarak
trilyonlarca lira borçlan
olduğunu ve bazı kâğıtla-
n imzalamak zorunda bı-
rakıldıklarını belirten
Nevzat Yıldınm, "Yöne-
tim kunıhryla yapılan top-
lanbda bana ' 1 9 trilyon
lira borcun var' dediler.
Benkabuletmedim. Fakat
beni tehdit alünda ruttu-
lar, ben de korkup kabul
ettim.Bizeborcu borsada
ahm saüm \aparak kapa-
tacaklannı söy lediler an-
cak bunun tam tersi ol-
du" dedi. Abdurrahman
Yıldınm ve Abdullah Ka-
vukçu da benzer ifadeler
vererek yönetim kurulu-
nu suçladılar. Mahkeme-
nin tek tanığı An ise 1998
yılının ilk 5 ayının olum-
İu geçtiğini, bu tarihten
sonradurumun kötüye git-
mesiyle birlikte Mesut Er-
kovan'ın isteğiyle bir in-
celeme yaptırma karan
aldıklannı söyledi. An,
"3 gün içinde ilk bflgfler
gddLSPKmevzuatmaay-
kın işlemlerin tespit edÖ-
mesiyle birlikte Ömer Fa-
ruk OcaL CumhurErgün
veNejat Erdinç görevden
ahndı" dedi.
Bu açıklamamn ardın-
dan görevden alındığı söy-
lenen sanık avukatlannın
uyansı üzerine An, bu ki-
şilerin görevden aluıma-
dıklanm, istifa ettiklerini
söylemek zorunda kaldı.
"SPK bizi 2 ay önce
uyarsaydı bu sorunkr ya-
şanmayacaktı'' dıyen An,
sorunun önemli bir kıs-
mının borsadaki krizden,
bir miktar da verilen kre-
dilerden kaynaklandığını
belirtti. 13 Ağustosl999
tarihine ertelenen davada
Mesut Erkovan'ın tutuk-
luluk halinın devamına
karar verildi.
ÇİFTÇİ DOSTU
SADULLAH USUMİ
LKaş Yaparken
Damızlık hayvan ithalatı yeniden gündeme geldi.
Binlercetehlikesi sayıldığı halde, hükümetlervebürok-
ratlar ithalattan bir türiü vazgeçemiyorlar.
Damızlık sığır ithalatına izin veren kararname geçen
yıl yayımlanmıştı. Ancak ziraat odalannın, üretid bir-
liklerinin, kooperatiflerin karşı çıkması üzerine ithalata
başlanamamıştı.
Bu arada hükümet düşürüldü. Yeni hükümet kuaıl-
du. Milletvekili genel seçimleri yapıldı. Ecevittekrarbaş-
bakan oldu. Ama MHP hükümette ve Meclis'te etkili
duruma getdi. Genel başkanları başbakan yardımcısı
oldu. Kilit bakanlıklar ve Tanm Bakanlığı MHP'ye geç-
ti. MHP'nin seçim propagandalannı hatırlayanlar, mil-
liyetçi biryaptst olduğunu düşünenler önceleri biraz umu-
da kapıldılar. MHP'nin damızlık hayvan ithalatına kar-
şı çıkacağına inananlar oldu.
Ama ne yazık ki böyle düşünenler yanıldı... Yeni ba-
kan Hüsnü Yusuf Gökalp; eski bakanlardan Musa De-
mirci, Mustafa Taşar ve Mahmut Erdir direnemedi.
Gelen haberlere bakılırsa, önümüzdeki aydan itiba-
ren Türkiye'ye 20 bin adet damızlık düve ithal edile-
cek ve belirienen bazı firmalann sorumluluğunda üre-
ticilere dağrtılacak. 5 yıl içinde 100 bin düve getirilmiş
olacak.
Güngör Uras önceki gün Milliyet gazetesinde, Tür-
kiye'deki hayvancılığın içinde bulunduğu krizi son de-
rece güzel özetlemiş... Itfıalatın yaratacağı tehlikelen
de şöyie dile getirmiş: "Damızlık ve kesimlikhayvan faz-
lası olan Amerika ve Avrupa ülkelerinin ucuz fiyatlan
ve üreticiyi kooımaya dönük ucuz kredi şartlan ile ya-
pılacak ithalat bizim üreticiyi ezer geçer... Damızlık
üreticileri diyor ki, iki günde bir ithalat kapısı açılırsa
Türkiye'de damızlık üreten enayidir."
Hayvan üreticileri, üretici birlikleri tam bir panik ha-
linde. Ithalatın getireceği tehlikeleri göğüsleyebilmek
için şimdiden önlem almaya başladılar. İlk akla gelen
önlem de, ithal hayvanlar Türkiye'ye girmeden önce
ellerindeki sığırfan satmak...
•••
Kaçkezyazdık. Trakya'da, Ege'de, Akdeniz'de, Mar-
mara'da katldığımız tüm toplantılarda anlattık. Tanm
Bakanlığı'nda yapılan toplantılarda ithalatın getirece-
ği sıkıntılan tekerteker sıraladık... Sonuç değişmedi.
Türkiye'de hayvancılığın ıslah edilmesine, ette ve
sütte verimli sığıriann ağırlık kazanmasına karşı olan
bir tek üretici bile yok. Hepsi, günlük sut veriminin 40
kilonun üstüne çıkmasını, hayvan ağıriıklannın 500 ki-
loya ulaşmasını istiyor...
Ama... Milletçe çok acı tecrübeler geçirdik. Yıllarca
hayvan ithal ettik. Belli bir süre içinde Türkiye'ye 270
bin baş hayvan girdi.
Sonuçta, getirilen hayvanlann çoğu hastalıklı çıktı.
Günlük 40 kilo süt beklediğimiz hayvanlardan 5 kilo ve-
rim alamadık. Bazılan daha Türkiye'ye getmeden ge-
milerde öldü. On binlerce hayvan Türkiye koşullanna
uyum sağlayamadı. Sağlıklı görünen sığırîar bite zaman
içinde gücünü kaybetti. Milyonlarca, milyarlarca dolar
dövizimiz yok olup gitti...
Daha da kötüsü, ithal sığırian satın alanların birço-
ğu bankalara olan borçlannı ödeyemedi. Sığıriannı sat-
tıklan halde borçlannı bitiremeyenler oldu. Bu arada
tarlalar, traktörler de elden gitti...
Türkiye böylesıne bir felaket dönemi yaşadı. Açılan
yaralartn izleri yıllarca kapatılamadı. Hayvancılığı terk
edip kentiere kaçanlar uzun süre işsiz, güçsüz ve hat-
ta aç kaldılar...
•••
Ithalatta her şey yolunda gitse bile, başka tehlikeler
var... Bunlan gözardı edemeyiz. Üretici, kilosunu 130
bin liraya mal ettiği sütünü 85 ile 95 bin liranın üstün-
de satamıyor. Çünkü, daha yüksek fıyat veren yok. Bu-
güne kadar sadece Bursa bölgesinde süt fiyatlan 100
bin lirayı geçebilmiş...
Süte talep az. Bölgelerde üç ayda bir açılan ihale-
lere artık süt sanayicileri bile katılmak gereğini duymu-
yor. Zira, Türkiye'de yıllık süt ünetimi 10 milyon tonun
üstünde. Sanayide kullanılan süt miktan ise sadece 1
milyon 400 bin ton...
Anadolu'nun birçok bölgesinde süt alıcısı yok. Üre-
ticiler sütünü ya kendisi kullanıyor ya da kilosunu 55
ile 60 bin liradan çeşitli mandıralara satmak zoaında
kalıyorlar. Sütünü verip de parasını alamayanlann sa-
yısı da bir hayli fazla...
Bu koşullarda Türkiye'de hayvancılığın gelişmesi
mümkün değildir. Zira, para kazanamayan bir iş de-
vam edemez... Bir üreticinin para kazanabilmesi için
bir kilo süt karşılığında iki kilo yem alabilmesı gerekir.
Halbuki, Türkiye'de yemin kilosu 80 bin liradan 90 bin
liraya doğru tırmanıyor. Bu durumda üretici bir kilo süt
satarak ancak bir kilo yem alabilecek. Böyle bir ortam-
da sığır ittial ettiğimiz zaman süt daha da bollaşacak
ve sanayiciler fiyatlan daha da aşağıya çekecekler. Za-
rar eden üreticiler de geçmiş yıllarda olduğu gibi hay-
vanlannı kasaba verip kurtulmanın yollannı arayacak-
lar. Sonuçta bir facia daha yaşanacak!..
• HİKMET ULUĞBAY'IN İNTİHAR
GİRİŞİMİNDE TETİĞİ DÜŞÜREN
NEDENLER...
BÜTÜN YÖNLERİYLE
NOKTA'DA
/ ÖYMEN, CHP'YE DAMGASINI VURDU
/ MiLLETVEKİLLERİ, DOKUNULMAZUKLARINITARTIŞIYOR
• SUÇ TATBİKATLARIUNÇLERE GEBE
/ TÜRKİYE İLE YUNA^İSTAN'IN YAZ FLÖRTÜ
/ CB> TOffONU NffiBBy, NASIL ALJMR, AUftKBV
m m DiKKAT BUUR? İNFO CD> TBİFONU
MUSA KART'IN ÇİZGİLERİ
Nokta Dergisi ınternet Web Adresi: ^ıttp: \vww.niedyatexî com noKîa
Nokta Dergısi. E-Mail Adresi: rç>k*a@ rr.edyatext.con