Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
13 TEMMUZ 1999 SALI CUMHURİYET SAYFA
H i l v U l l \_JİTJ_1 / [email protected] 13
Güneydoğulu
turizmciler
örgütlendl
• KÂHTA (AA) -
Güneydoğu Anadolu
Bölgesi'ndekı turizmciler,
Güneydoğu Anadolu Turistik
Otelcıler ve tşletmeciler
Demeğı (GÜDOD) çatısı
altında örgütlendi. GÜDOD
Başkan Yardımcısı Hamit
Yıldınm, açıklamasında,
genel merkezi Şanlıurfa'da
olan ve yönetim kurulu
başkanlığını Gürkan
Akbay'ın yaptığı derneğe,
Adıyaman, Şanlıurfa,
Gazıantep, Mardın,
Diyarbakır ve Batman'daki
turizmcilerin üye olduğunu
belirtti. Güneydoğu Anadolu
Bölgesı'nin zengin bir
turizm potansiyeline sahip
olduğunu belirten Yıldınm,
temel hedeflerinın bu
potansiyelın korunması,
geliştirilmesi, tanıtılması
olduğunu ifade etti.
Rekabet
Kuruhı'nda yeni
atama
• ANKARA (AA)-
Rekabet Kurulu tkinci
Başkanlığfna. oybirliğı ıle
kurul üyesi Kemal Erol
seçildı. Kurul ikinci
başkanlığı, Tamer
Müftüoğlu'nun Rekabet
Kurumu Başkanlığı görevine
atanmasıyla boşalmıştı.
1984-1987 yıllan arasında
Yargıtay'da tetkik Hâkimliği,
Adalet Bakanlığı A\Tupa
Topluluğu Koordinasyon
Dairesi'nde tetkik hâkimliği
yapanErol, 5 Mart 1997
tarihinde Rekabet Kurulu
üyeliğine atanmıştı.
Fransa'da dev
birleşme
sonuçsuz kaldı
• RARİS (AA) - Fransa'nın
en büyük bankası BNP'nin,
Societe General ve Paribas
bankalannın hisselerini
alabilmek için yaptığı yeni
girişimin sonuçsuz kaldığı
bildirildi. BNP Başkanı
Michel Pebereau. geçen
hafta iki bankayı satın almak
için daha önce önerilen
rakamı 2 milyar Euro '
arttırarak, 38 milyar Euro'ya
çıkartmıştı. Üç bankanın
birleşmesi gerçekleşseydi,
dev ortaklık 55 milyar
dolarlık fınans gücü ile
dünyanm 10'uncubüyûk
fınans kuruluşu olma
özelliğini kazanacaktı.
Dernipbank'm
Bıdgaristan atağı
• SOFYA(AA)-
Bulgaristan'ın başkenti
Sofya'dal5Nisanl999
tarihinde faaliyete başlayan
Demirbank'ın. 3'ü yıl
sonuna kadar olmak üzere
ülke genelinde toplam 6 şube
daha açacağı bildirildi.
'Demirbank Bulgaristan'ın
Genel Müdürü Caner Çelik,
Türk bankacılık sektörünün
Bulgaristan'a girmesinin
Türk yatınmcılara önemli bir
teşvik olduğunu söyledi.
Mevduatta yüzde
13artış
• ANKARA (A.NKA)-
Cazip getirisı dolayısıyla
tasarruf sahiplerinin rağbet
ettiği mevduat, yılın ılk
yansında enflasyonun
oldukça üzerinde bir artış
gösterdi. Bankalardaki
toplam mevduat, ocak-
haziran döneminde yüzde
39.3 oramnda 14 katriryon
448.4 trilyona ulaştı.
DlE'nin aynı dönem için
yüzde 23.2 olarak açıkladığı
toptan eşya fıyat artışından
anndınldığında mevduatta
yüzde 13.1 oramnda bir reel
artış olduğu belirlendi.
Mevduattâki yüksek reel
artışa karşılık, krediler
enflasyonla başabaş bir artış
gösterdi. Banka kredileri altı
ayda yüzde 0.3'lûk bir reel
artışla 12katrilyon817.2
trilyon lira oldu.
ÇAYKUR ürünleri
zamlandı
• RİZE(AA)-Çay
tşletmeleri Genel Müdürlüğü
(ÇAYKUR) tarafindan
üretilen kuru çaylara yapılan
zam, dünden ıtibaren
uygulanmaya başlandı.
ÇAYKUR Genel Müdürü
Nejat Ural, yaş çay bedelleri,
personel gıderleri ve üretim
maliyetindeki artışlar
nedeniyle üretilen kuru
çaylara ortalama yüzde
19.67 oramnda zam
yapüdığmı belirterek, zamlı
satışlara dünden ıtibaren
başlandığinı açıkladı.
Ekonomiyi canlandırmak için işverene türlü kolaylıklar sağlanırken çahşana yeni yükler getiriliyor
Kıırtuhışun fatıırası halka
FATMAKOŞAR
Hükümet ekonomiyi canlan-
dırma hedefi doğrultusunda
sürekli ihracatçı ve sanayicinin
lehıne, hatta haksız kazanç sağ-
layan kesime de yarayan dü-
zenlemelerplanlarken, çalışan-
lann daha da kemer sıkmasına
yol açacak politikalan yaşama
geçirmeye hazırlamyor.
IMF reçetesine sanlan hükü-
met "kurtuhıs için kaçmıhnaz"
diye sunduğu, ancak kamu ya-
ranru göz ardı eden uluslarara-
sı tahkim, özelleştirmenin hız-
landınlması, ihracata parasal
destek, tanmda sübvansiyonla-
nn kaldınlması ve vergi deği-
şiklikleri başta olmak üzere he-
men bütün düzenlemelerde sa-
nayici ve ihracatçının çıkanm
gözetirken çalışanlann duru-
munu göz ardı eden bir tutum
sergilıyor.
Bu haftadan itibaren yeni eko-
nomik 'önlemleri' görüşerek
devTeye sokmayı planlayan hü-
kümetin öngördüğü düzenle-
meler arasında, "akaryakrt baş-
ta olmak üzere pek çok üründe
istendiği zaman, istendiği ka-
dar zam konusunda Bakanlar
• Bu haftadan itibaren yeni ekonomik 'önlemleri' görüşerek
devreye sokmayı planlayan hükümetin öngördüğü
düzenlemeler arasında, "akaryakıt başta olmak üzere pek çok
üründe istendiği zaman, istendiği kadar zam konusunda _
Bakanlar Kurulu'nun yetkili kılınması" anlamına gelen Özel
Tüketim Vergisi (ÖTV) de yer alıyor.
Korulu'nun yrtkfli tahnmasr
anlamına gelen Özel Tüketim
Vergisi (ÖTV) de yer alıyor.
Vergide çifte standart
Peşin vergryi yumuşatırken,
Katma Değer Vergisi (KDV)
gibi tahsili kolay ve etkisi he-
men hissedilecek vergi arayı-
şına giren hükümet, bu doğnıl-
tudaOTV'yi devreye sokmaya
hazırlamyor. ÖTV, Akaryakıt
Tüketim Vergisi (ATV), Ek Ta-
şjt Alım Vergisi gibi pek çok do-
laylı vergjyi kapsıyor. ÖTV'nin
yaşama geçirilmesiyle biriikte,
Bakanlar Kurulu akaryakıt fı-
yatlanna dıledığı zaman dıledı-
ği oranda zam yapabilecek. He-
men her ay fiyan birkaç defâ ar-
tan akaryakıta yapılan zam, şu
anda Akaryakıt Fiyat Istikrar
Fonu'nun (AFtF) arttınlmasıy-
labelirleniyor. ÖTV'yle biriik-
te, tütünde ve lüks içkilerdeki
uygulamaya benzer şekilde koz-
metik ürünleri, cep telefonu,
buzdolabı, çamaşır makinesi
gibi ürünlere istenen oranda
vergi uygulaması getirilebile-
cek. TURMOB Başkanı Mus-
tafa Özyürek, ÖTV'nin 10 ay-
n vergiyi kapsadığını ifade ede-
rek, yapılması planlanan dü-
zenlemeyle Bakanlar Kuru-
lu'nun kendine yetki aldığını
söyledi.
Akaryakıt zamlan
Özyürek, akaryakıt vergisi-
nin yüzde 290 oranındaki sını-
nna gelindiğini belirterek şun-
lan söyledi: "Şu anda daha faz-
lazamyapamıyorlar. Bu neden-
le, söz konusu oranı yüzde 400-
SOO'e kadar zam yetkisi almayı
planhvoriar. Hükümet bu kâ-
nunla istediği zaman istediği
oranda zam yapabilecek. Sade-
ceAFİFi artnmıaksuretiyleya-
pıian zamdan daha çokzamcia-
cak. Hükümet,yeni zamlaryap-
ma olanağuıa kavusuyor."
özyürek. ATV'nin artnnlmak
istendiğıne dikkat çekerek "IMF
reçetesinin esasr, çalışanlann.
emekçilerin kemerinin sıkılma-
SL, diğer rant kesiminin, sanayi-
tinnkniccanndatesvikedüme-
sLTüritiye'deyaşananlardabıı-
nun doğal sonucu. tşçi ve memur
buna tepki koyuyor. Bu tepki ne
kadar ctkili olursa kemer skma
bu kadar azatır. Tepki anlamlı
ve yeterti olmaz ise de bem ztm-
lar yoiuyla kemer sıktmlır hem
deyeteri kadar ûcret arnşı verfl-
mez" diye konuştu. Özyürek bir
tercih yapıldığını belirterek "Dü-
zeni ayakta tutmak için çahşan-
lann özveride bulunmasını is-
tiyorlar. Tekyanh pootikalar söz
konusu" dedi.
Hükümetin
LMF'ye
endeksli
kemer sıkma
poihikalan,
çalışanlann
sabrmı tasmn.
Destek sorunu
Tanmsal
altyapı
düzeltilmeli
Çalışanlann durumu ve kamu ya-
rannı göz ardı eden politikalan yaşa-
ma geçirmeye hazırlanan hükümet,
bu çerçevede tanm desteklemelenne
de son vermeyi planhyor. Hükümet,
kamuoyuna tarîmda reform' olarak
sunulan, ancakTürkiye'de uygulana-
bilirliği olmadığı gibi tanmsal birim
alandan alınan verimi arttırma hede-
fmden de uzak olduğu belirtilen fc
doğ-
rudan gefirdeste^ne" geçilmesini bu
hafta görüşecek. Dünya Bankası ve
IMF'nin dayatmalanyla gündeme ge-
tirilen "doğrudan gebr desteğT ahna-
cak ekonomik önlemler arasında yer
alırken söz konusu sistemin Türki-
ye'nin ihtiyaç duy duğu üretim arüşı-
nı sağlamayacağma kesin gözüyle ba-
tahyor.
Ziraat Mühendislen Odası Başka-
nı Prof. Dr. Gürol Ergin. destek ko-
nusunda devletın alımlannm ön pla-
naçıktığını belirterek "Buabmlarda
knçfik üretidnin daha çok üretmeâ-
ni.verimliçal^ınasını$a^amadığıbir
gerçek. Ancak. Türkhe'nin çok des-
tek verdigj de kesinlikle y^nlış" dedi.
Ergin, IMF'nin geliri yetersiz olan
köyhlye belli bir oranda destekde bu-
lunulması önerisinin, tanmm daha
ryiye gitmesi amacmı taşımadığım
belirterek "Uygulanabüirüği de yok.
Çünkü, geçmme şansı olmayan köytfi
aSeierin toplamı 4 müyon çiftçi aâesi
içinde3 mit>«nu buluyor. Türkiye, bu
knieye geçinecek kadar yardım yapa-
caksa, ortaya çıkan rakam, bugünkü
destektençokyüksektutar" dedi. Prof.
Dr. Ergin, bunun tanma katkısının ol-
rflayacağmı belirterek "Tanmsal ah-
yapının devlet eliyte düzeltiunesi ta-
nm; toprak reformu. mümkün olan
alanbra su gedrilmesi, yeterli tohu-
mu sağbunak ve bilgi desteğinin verB-
mesi zorunlu. Aksi halde işsizUk ve
göç sörer" diye konuştu.
Hükümet, ver^yâsMıvİtçMrç^öntemlerinin değiştirilmesini öngören birprogram hazırlıyor
KoaüsyonunyeiüekonomipnkeüyoldaANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Koalis-
yon ortaklan, sosyal güvenlik ve uluslara-
rası tahkim gibi köklü değişikliklerin yanı
sıra, vergi yasası ve iç borç yöntemlerimn
değiştirilmesini öngören yeni bir paketi de
açmaya hazırlamyor.
Başbakan Bülent Ecevit, paketin yakında
açıklanacağını belırtirken, "Bizinı piyasayı,
ekonomi>i bir an önce canlandırma borcu-
muz, görevûniz >ar. Çafasmaiarda sonuç aşa-
masına getiiKti" dedi.
Dünyada yaşanan bunalımın yanında içe-
ride de enflasyonla mücadele kapsamında tü-
ketimi daraltmapolitikası, bu yılın ilk 5 ayın-
da yüzde 5.8 gerileme sonucunu doğurdu.
Hükümet, iç piyasadaki canlanma umudu-
nu da dışandan gelecek kaynağa bağladığı
için önerilen genişlemeci politikalan yaşa-
ma geçirmeyerek. siyasal tercihini ortaya
• Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Kenan Tannkulu,
sanayici ve işadamlanna kolaylıklar da içeren pakete
cuma günü Bakanlar Kurulu'nda son şeklinin
verileceğini açıkladı.
koydu. Bu durumda ekonombin canlanma-
sı için yeni vergi yasasından ödünler günde-
me girdi. Maliye Bakanlığı'nın çalışmasına
göre "nereden bukiun'" uygulamasının kal-
dınlması hedefleniyor. îşverenlerin istemi
doğrultusunda bazı oranlarda da indirime
gidileceğı belirtildi.
Cumhuriyef in sorulannı yanıtlayan Ma-
liye Bakanı Sümer Oral ise özel tüketim
vergisi yasasının henüz yaptıklan çalışma-
lar içinde bulunmadığmı söyledi. Bu yasa-
nın ne zaman çıkanlacağına ilişkin soru üze-
rine Oral, 3 liderin yaptığı zirve sonucuna
göreTBMM tatile girmeden çıkanlacak dü-
zenlemeler arasında yer aldığı açıklamasını
anımsattı.
Maliye Bakanı, vergiyle ilgili sivil toplum
örgütlerinden Cumhurbaşkanlığı'na, Baş-
bakanlığa ve kendilerine ulaşan önerilen al-
dıklannı ve bunlar üzerindeki değerlendir-
menin tamamlandığını, görüşebilecek dü-
zeye geldiklerini söyledi. Düzenlemelerin
gelir kaybına yol açmayacağını kaydeden
Oral, "Bizungörüşümüzasgaride" dedi. Sa-
nayici ve işverenlerin KDV indirimi gibi ıs-
tpJflfTİnin anımsatitma<:ı I'İTFTITIPOral "Oko-
Anlaşma imzalanırsa 6 milyon dolarlık SAL kredisi gelecek
Dünya Bankası, IMF'yi bekliyor
ANKARA (AA) - Dünya Bankası, Türkiye'ye mali
yardımda bulunabilmek için IMF üe stand-by
anlaşması yapılmasmı bekliyor.
IMF ile anlaşmarun rnızalanması durumunda Dünya
Bankası Türkiye'ye yaklaşık 6 milyar dolar düzeyinde
Yapısal Uyum Kredisi (SAL) kullandtrabilecek.
Yetkilıler, bu kredide önceliğin sosyal güvenlik
refbrmu olduğunu vurguluyorlar.
Sosyal güvenlik reformunun yapılması
durumunda, reformdaki geçiş dönemi sıkınölannı gidermek
için öncelikh olarak 2 milyar dolar civannda bir mali
yardımda bulunabileceği kaydediliyor.
Bu arada, Türkiye'de uluslararası tahkim
müessesesinin altyapısının oluşturulması
amacıyla, Dünya Banka'nın bir ilgili
kuruluşu olan Uluslararası Finans Şirketi
IFC'den mali ve teknik destek alınması
amaçlanıyor.
Öte yandan, Türkiye ile Dünya Bankası arasında,
üç yıllık bir dönemde projelerin finansmanını içeren
Ülke Yardım Stratejisi (CAS) görüşmeleri Ankara'da
basladı.
nuda bir değertendirnıe >
ı
apumadı. O konu-
da fazla da bir şey yok. Daha çok bize gelen
geçen yıl uygulama\-a giren vergi düzenle-
meterinin zamanlaması yönünden birtakım
görûşter" dedi.
Vergi yasasında dûzenleme
Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Kenan
Tannkulu dün gazetecilerin sorulan üzen-
ne, sanayici ve işadamlanna kolaylıklar da
içeren pakete cuma günü Bakanlar Kuru-
lu'nda son şeklinin verileceğini açıkladı.
Tannkulu,"Vergi yasalannda düzenİemeter
var. Enmbank'a sağlanan kolaytıklar var.
Üzerinde çahşmalar devam ediyor" dedi.
Vergi yasasındaki değişikliklerin "mali mi-
lat, peşin vergi ve muhtasar vergflerie" ilgi-
li olduğunu açıklayan Tannkulu. dış ticaret-
te de bazı kolaylıklar getinleceğini kayde-
derek şöyle konuştu: "Bunlann ikisi de za-
ten hem sanaykflerin hem de işadamlanrm-
an dile getirdiği şikâyetier oluyor. Bunlar
Türkiye'nin, önûmüzde duran daralmanın
önünü açacak poütikalar. Ama öte yandan
enftasNflnpolitikamtzdadabirdeğişikiikyap-
mamamız gerekiyor. Bu a\ın sonuna doğru
uygulamalan göreceksiniz,"
Vergi ödünleriyle oluşacak gelir kaybı ise,
Özel Tüketim Vergisi yasasıyla dolayh ver-
gilerin arttınmı yoiuyla sabit gelirli kesime
yıkılacak. Maliye Bakanlığı, mali milatta
yapılacak değışıklığin ikinci bir affi kapsa-
ması durumunda ek gelir sağlanabileceğini
desavunuyor. PaketkapsanundaEximbank
kaynaklannın armnlması da gündemde bu-
lunuyor. Eximbank'a Japon Eximbank'tan
200 milyon dolarlık daha önceki hükümet dö-
neminde hazırlüdan yapılan kredi ve 250 mil-
yon dolarlık Dünya Bankası kredisi aktan-
lacak. Bu kaynaklar dışsatımcılara kullan-
dınlacak.
TÜSİAD toplantısında işadamlanna konferans veren Devlet Bakanı Yalova destek istedi
Ozelleştimıe lobisi hız kazanıyorEkononü Servisi-Özelleştirme-
den sorumlu Devlet Bakanı Yük-
sd Yalova, özelleştirme çalışmala-
nnın hızlandınlması için iş dünya-
sından destek isterken, Özelleştir-
me Yüksek Kurulu (ÖYK) dışın-
da sivil bir kurulun oluşturuhnası-
nı önerdi. Devlet Bakanı Yalova, ba-
zı kamu şirketlerinin bir liraya sa-
tılması halinde bile devletin kâr
edeceğini savladı.
Türk Sanayicileri ve Işadamla-
n Derneği (TÜSlAD) tarafından
dün düzenlenen
tt
O2eleştirmeKon-
feransrna Devlet Bakanı Yüksel
Yalova, Özelleştirme Idaresi Baş-
kanı (ÖİB) UğurBayar'm yanısı-
• Devlet Bakanı Yüksel Yalova, özelleştirme çahşmalarmın
hızlandınlması için iş dünyasından destek isteyerek,
Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) dışında sivil bir
kurulun oluşturulmasmı önerdi.
ra sanayi ve ticaret oda başkanla-
n ile işadamlan katıldı. Özelleştir-
menin temel stratejisine yönelik
değerlendirmeler yapan Yalova,
" lşin sadece mali de^l. ahlaki ve
sosyal boyutu da var. Özelleştirme
demokratikleşmeoiarakek afanma-
h" diye konuştu. Yalova, iş dünya-
sı ve sivil toplum örgütlerine ses-
lenerek, "Kendi özelleştirme yük-
sek kurulumuzu kuralım. Istediği-
niz sürelerde bir araya gelerek de-
ğeriendirmeleryapahnı
n
çağnsm-
dabulundu. Yalova şöyle devam et-
ti: "OzeUeştinne devletten 3 mah
alıp da belli şahsa satmak değildir.
Kamuvicdanınıamğunızher adım-
da bizim denetleykimtz olarak gö-
rüyoruz.'"
ÖtB Başkanı Bayar, bugüne ka-
dar gerçekleştirilen özelleştırmeler-
den 6 milyar dolar gelir elde edil-
diğini, bunun 5.8 milyar dolannın
harcamalara gittiğini bildirdi.
Bayar, "Ancak, buhareamalaruı
yiizde 83'ü ö/ellestirme olgusu ol-
masa\dıda de\ letinşirketiere yap-
ması gereken zaruri harcamalârdL
Devlet, bunu muhtemelen borçla-
narak yapacakn" dedi. Halka arz
konusuna da değinen Bayar, KÎTIe-
ri halka açmak istediklerini ancak
şirketlerin kâra gecmemesinin hal-
ka açılmayı engellediğini söyledi.
Bayar, U
1999'da halka arz edilebi-
lecek şirketlerin bepsini halka arz
edeceğız" diye konuştu.
Istanbul Ticaret Odası Başkanı
Mehmet Yıldınm, kamu bankala-
nnın özelleştirilmesine önceük ve-
rilmesi gerektiğini savlayarak,
"Özelleştinneye gayrimenkul sa-
üşlanndan başlanmah. Devletten
aüp, yeniden de\ lerJeştirmenin an-
lamı yok" görüşünü bildirdi.
Istanbul Sanayi Odası Başkanı
Hüsamettin Kavi, devletin ekono-
miyi idare edemeyeceğini kayde-
derek, "ÖzeDeştinnede yeni istih-
dam koşuhı olamaz. O zaman adı
(ıztüejtirmeohnaz. Pazarekonomi-
süıin kurallan geçerlidV açıklama-
sını yaptı.
İŞÇİMN EVRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
İpleri Gererken
Başbakan Bülent Ecevit, emek kesiminden gelen
tepkilere kulak tkıyor. Daha da ileri bir adım atarak,
ipleri gerecek bir çıkış yapıyor. Emeklilik yaşında ön-
gördükleri yüksettmeyi yapmaktan geri dönüşün ol-
mayacağını anlatmak için, bir anlamda hükümeti de
bağlamak üzere "Devlet çökecekti* diyor.
Akıl var, mantık var... SSK'nin zarannın tamamı, iç
borçlanma faiz yükünün yanında devede kulak (Büt-
çeye yükün bire altı kat olduğu gibi bir tablo ortaya
çıkacak). Onu "es" geçeceksiniz. SSK'nin söz konu-
su zarannın asıl kaynaklarını yok sayacaksınız. Özel
sektörde çalışanlann yüzde 61 'den fazlasının kaçak,
sigortasız, vergisi ödenmeksizin çalıştırılmasına kar-
şı bir önlem almayacaksınız. Bütün dünyadavar olan,
SSK'ye devlet bütçesinden doğrudan katkıyı düşün-
meyecek, üstüne üstlük SSK gelirierinin, kaynaklan-
nın devtet eliyie peşkeş çekilmesine "devam" diye-
ceksiniz. Topu topu trilyonlarla getirisi olan emeklilik
yaşının yükseltilmesi için katrilyonlarla zararın söz
konusu olduğu bir sistemin içinde, "Önlemini alma-
saydık devlet çökecekti" diyebileceksiniz.
Ecevit gibi deneyimli bir politikacı, Türkiye'de sen-
dikal haklann verilişinde simge olmuş, 24 Temmuz
Emek Bayramı ile adı özdeşleşmiş bir îider, bütün bu
gerçekler duaırken ipleri neden tröyle geriyor?
Tek mantıklı yanıt, bilim insanı Erinç Yeldan'ın da
vurguladığı üzere, Türkiye'de uzun bir zaman dilimin-
den bu yana halk çoğunluğunun, isçilerin, emeğin sı-
yaset üzerinde ciddi bir baskı gücü ve ağıriıklannırı
olamaması. Dış ve iç para kaynaklan, sermaye gü-;
cünün çok etkili, istediğini dikte ettirir konumda ol-»
ması. Iktidara hangi renkten, hangi çizgiden parti ge-
lirse gelsin, iktidar uygulamalannın degişmemesi. !
Ecevit hükümefnın de, değil devleti çöküşten kur-j
tarmak, bütçeye katkısı şimdilik hiç olmayacak, iler-t
de de çok sınıriı kalacak emek karşrtı bir kararda di-j
retmesinin marrtığının, söylendiği gibi, SSK'yi batak-
tan kurtarma ile doğrudan bir ilişkisi yok. Ama uzur
dönemde, isçilerin emeklilik umudu da olmadığı içir
kayrt dışı, kural dışı çalıştınlmasını arttıracak; sisten ı-
den kaçışayol açıa, SSK'nin anlam ve varlıgını orta-i
dan kaldıncı sonuçlan olacak. SSK fiilen yok edile-i
rek, yararlananlar en aza indirilerek bataktan kurta-
nlacak. j
Bunu, Türkiye'ye yeni dünya sömürü düzeninde ar-j
ka bahçe rolünü biçenler, kayıt dışı, kural dışı, dah^
daha ucuz emek cenneti olarak görrnek isteyenler açn
sından anlamak ve açıklamak, IMF reçetelerini buna
göre değerlendirmek kolay daTC hükümetleri. held
de Ecevft hükümeti açısından benimsemek gerçek-l
ten zor. ;
Ama borsa yupilerimiz, özlemle beklediklerı dış
kaynaklı sıcak paranın ancak böyle geleceğini söy
j
lüyorlar. Ve apaçık ortada ki Ecevit'li son hükümet de
bu tehditten, işçi ve kamu sendikalanndan gelen teh-.
ditten dahafazta korkuyor. Meydanlara ineceğini söy-^
leyen işçi ve kamu sendikalanna "hodri meydan" di-i
yor. !
Dün Türk-lş'in başkanlar kurulu olağanüstü toplan-
tısından, başta KESK, ardından DİSK ve Hak-iş'ten
gelen bütün emek konfederasyonlannın güçbırliğı ile
yürütülecek eylemler için onay kararı çıktı. DİSK Ge-
nel Başkanı Vahdettin Karabay, Ecevit hukumetı-
nin başta SSK, tahkim, memur ücret aıtş oranlan, emek;
karşıtı politikalannda ipleri geren stratejisi karşısında,;
"Hükümet geri adım atmayacak gibi gözüküyor. 8 H
zim böyle bir derdimiz yok. Biz emek için kabul edi-
lemeyecek gelişmeler karşısında daha keskin, daha
radikalolmakdurumunda kalabiliriz. Henüzeylem ka-
rarianmızı netleştirmedik, ama kişisel kanı olarak, bu
haliyle yasalann Meclis'e indiği gün, bütün emekçi-
lerüretimden gelen güçlehni kullanıyorolabilirier" dı-
yor.
Türk-lş Başkanlar Kurulu'nun ortak eylemlere onay
karariannın alınması sırasındagörüştüğümüz Başkan-
lık Danışmanı Oğuz Oyan, konfederasyonların ortak
kararianndan önce başlayan, hiç kesilmeyen, kimisi
KESK ağırlıklı, kimisi kendiliğinden kamu çalışanlan-
nın Kızılay yönünden gelen slogan ve gösterilerinin
gürültüsü arasında son gelişmelere ilişkin bilgi veri-
yor. Ecevit için, kendi adı ile anılan 24 Temmuz Emek
Bayramı yıldönümüne rastlayan günlerde, ülke çapın-
da bir emek protestosu ile karşı karşıya kalmasının
büyük bir talihsizlik olduğunu anımsatıyor.
Kimileri, emek cephesinin tabandan gelen, bir şey-
lerin çok fazla üst üste gelmesi ile oluşan patlama eği-
limi karşısında Ecevit hükümetine strateji uyanlan ya-
pıyorlar... Emeklilik yaşınınTürkiye gerçeklerinde ço-
ğûnluk işçiler için emekli olamama anlamına gelen yük-
settilmesi uygulamasını, sendikalann henüz üyesi ol-
mamış yeni işçiler için geçerii olmasını, eski işçiler,
yani sendikalann bugünkü üyeleri için esnek geçiş,
yumuşatma tavsiye ediyorlar.
Bu saatten sonra sendikal hareketin liderleri U dö-
nüşü yapabilirier mi? Hükümet ile emekçiler, örgüt-
leri arasındaki ipler iyice geriliyor. Kimi zaman ipler
bir strateji olarak bilinçli gerilir. Usta bir manevra ıle
istenen noktalarda uzlaşma kolaylaştınlır. Kimi za-
man da bu taktik ters teper. Ortak noktada buluşma,
uzlaşma kapılannı kapatır.
Ya da öyle bir niyet yoktur. Tam teslim alma hedef-
lenmiş, güçter dengesine güvenilmiştir. Bu kez de ha-
frfe alınan güç, örgütlülük, sosyal dinamiklerin çakış-
ması ile beklenmedik sürprizler yapar. Türkiye imza-
lanmış sözleşmeden, hak edilmiş alacaktan vazge-
çen, teslim olmuş sendikacılığı da, işçi gücünün baş-
kaldınlannı da, 15-16 Haziran'larla, bahar eylemleri,
Zonguldak direnişleri ile... çok fazla örnekle yaşadı.
Iplerin gerildiği bugünler hangi gelişmelere gebe?..
Izleyip biriikte göreceğiz.
TekeUydbanciUmn
çıkannı gözetiyor \
CELALYILMAZ
İZMİR - Özelleştirme
girişimleriyle Tünaye'nin
gündemindeki yerini ko-
ruyan Tekel yönetiminin
dış alıcılara çok uygun
koşul ve fıyatlarla tütûn te-
min eden bir "komisyon-
cu
M
gibi çalıştığı, ülke
ekonomisini de bu uygu-
lamalanyla zarara uğrat-
tığı öne sürüldü. Tütün
Platformu Başkanı Or-
han Özet, Tekel'in son
dört yılda 250 bin ton tü-
tünü işlemeden dış alıcı-
lara veya onlar adına ha-
reket eden yerli şirketie-
re satnğını belirterek "Te-
kd'inihraçettiğiveönem-
li bötümü eski ydlar ürü-
nü olan tütünlerin tama-j
mı, sahldığı ülkelerdekij
sigara uretiminde aynı;
tempoyla kullanüamadı-
ğı için stoklarda bekletil-
mekte veyurtdışında olu-1
şan bu' Türk türünü stok-1
lan' ülkemizin yeni ürün-1
lerine nüdp olrnaktadır" j
dedi. |
Özet, yabancı şirketle-1
rin Tekel'in elinde kalacak ı
olan 1998 ürünü destek-1
leme stoklannı da son yıl-1
larda olduğu gibi çok uy-1
gun koşullarla satın alma ]
olanağını elde edecekle-',
rini vurgulayarak. dile-1
dikleri zamanda da kulla- J
nabilecek olmanın rahat- J
lığını yaşadıklanna dik-)
kat çeİcti. j