Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1 TEMMUZ 1999 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMİ /ekonomi(n cumhuriyet.com.tr 13
'İdam kararı
turizmi
etkilemez
1
• Ekonomi Servisi -
Karadeniz Ekonomık
Işbirliği Turizm Çalışma
Grubu'nun toplantısına
katılan Turizm Bakanı
Erkan Mumcu. Abdullah
Öcalan'la ilgili idam
karannın sektörü büyük
ölçüde etkilemeyeceğini
belirterek, •"Turizm
sektörü bu yıl zaten zor bir
dönemden geçiyor. İdam
karannın turizme çok
büyük olumsuzluklan
olmayacağına inanıyoruz"
dedi.
Avpupa'da
gumruksuz
satışa son
• BRÜKSEL(AA)-
Avrupa Birliği'ne (AB)
bağlı ülkelerdeki
gümrüksüz satış (free-
shoppingj uygulaması dün
gece yansından itibaren
yürürlükten kaiktı. AB'nın
önemli vergi kaybına yol
açtıği gerekçeiiyle 9 yıl
önce aidıği karar.
kaJdınlması için yürütülen
ısrarlı lobi faaliyetlerine
karşın uygulama için
venlen tarihte, yani bugün
yürürlüğe gıriyor. Sektör
temsilcıleri, uygulamanın
başlamasını '"tüketiciler
için aci bir gün" olarak
nitelediler.
VVTO'da
başkanlık krizi
Uluslararasi ticari
anlaşmazlıklarda en
yüksek karar organı olan
Dünya Ticaret Orgürû'nün
(WTO) yeni genel
müdürünün belirlenmesi
konusunda ikı aydır süren
anlaşmazlığın çözümü
konusunda umut belirdi.
AvustraJya'da yapılan Asya
Pasifik Bölgesi (APEC)
ticaret bakanlan
toplantısında. krizin
aşılması için WT0 Genel
Müdürlüğü'nün bu göreve
talip olan iki aday
tarafından sırayla
üstlenilmesi önerisi genel
kabul gördü.
Zararlı
madtfeler kitabı
• tSTANBUL (AJVKA) -
Petrol-lş, "Zararlı
Kımyasal Maddeler ve
Korunma Yöntemleri" adlı
kitabı yayınladı. Petrol.
kimya \e lastik gibi sağltk
riskîennın büyük olduğu
işkollannda örgütlü
sendikanın yayımladıği
kitap. işçi sağlığı ve ış
güvenlığı açısından önemli
bır kaynak olma özelliği
taşıyor.
Gelir Vergisi
Genel Tebliği
• ANKARA (AA)-
Maliye Bakanlığı, basit
usule tabı mükelleflerin,
günlük hasılatlan için gün
sonunda tek bir fatura
düzenlemesi
uygulamasmı yıl sonuna
kadar uzattı. Tebliğ ile
basit usule tabi
mükelleflerin gerekli
hazırlıklan yapabilmeleri
için süre 6 ay daha
uzatıldı.
Coca Cola'mn
başı dertte
• V4RŞOVA(AA)-
ABD'nin ünlü meşrubat
firması Coca Cola'nın başı
dertten kurtulmuyor. Coca
Cola. ürettiği yüz binlerce
<;işe maden suyunu,
bazılannın içinde küf
bulunduğu gerekçesiyle
geri çekeceğini açıkladı.
Coca Cola firmasmın
Polonya Müdür Yardımcısı
Marcin Barcz, yaptıgı
açıklamada. sağlık
uzmanlannın Bonaqua
marka ismiyle üretilen
maden sulannda yaptiğı
incelemede, 1500 şişede
küfe rastlandığını bildirdi.
Mühendislerin
maaş isyanı
• ANKARA (AA) -
TMMOB Makina
Mühendisleri Odası
Başkanı Mehmet Sogancı,
Türkiye'nin en büyük
yatınmlannın
sorumluluklannı üstlenen,
tüm kesimlere hizmet
götüren mühendis ve
mimarlann düşük ücretin
yanında. mesleki
;alışmalannın da sistemin
juyurgan yapısı içine
îindinldiğini belirtti.
Ulusal gelir, uzmanlann beklentilerinin çok üzerinde düşüş gösterdi: Yüzde 8.4
Ekonomide sürpriz daralma• Geçen yıl ilk
çeyreğinde kaydedilen
yüzde 9.2'lik büyüme, bu
yıl eksi yüzde 8.4 oldu.
Kamu kesimi
yatınmlannda yalnız,
yüzde 1.4'lükartışa
karşın özel kesim
yatınmlan yüzde 20.7
oranında azaldı.
ANKARA (CumhuriyetBüro-
sn)-Ekonomide yaşanan durgun-
luğa koşut büyümede göriilen ge-
rileme. bu yı!ın ilk 3 ayında eksi
değere düştü. Ulusal gelirde, ge-
çen yıl ilk çeyrekte kaydedilen
yüzde 9.2'lik büyüme. bu yıl ek-
si yüzde 8.4 oldu Piyasaların
beklentisinin oldukça üzerinde
olan bu reel genleme. hüküme-
tın bu yıl için ortaya koyduğu
yüzde 3'lük büyüme hedefinin
gerçekleşmeyeceğı yorumlanna
neden oldu.
Devlet Istatistik Enstıtüsü'nden
(DfE) yapılan açıklamaya göre
geçen yıl ilk 3 aydaki yüzde 9.2"lik
Sektörlere göre durum (%) Yıllara göre GSMH değişim hızları j
Sefcttr Cari fiyatate Satat fıyatlarta
Tanttı
Sanayı
Inşaat
Ticaret
Uıa^lırma ve haüotejme
Malı kuıvuşlar
Konut safııphflı
Sert»st mes ve hiz
Devlet hıarette".
Kâr amacı olmavanMuntuşbr
Itnalat vergrsı
GSYIH
57.7
30.9
61.9
21.1
36.8
50.8
1094
39.6
93.4
88.7
22.6 Şi
02
-9.3
-2.3
-15.4
-M
7.8
24
-7.4
0.4
-215
GSMH
yüksek düzeydeki büyüme raka-
mına karşın ikinci çeyrekte yüz-
de 4.4'e, üçüncü çeyrekte yüzde
2.4'e, son çeyrekte yüzde 0. 7've
düşen büyüme, bu yılın ilk çey-
regjnde eksi yüzde 8.4'le büyük
bir gerileme gösterdi.
Beklenti yüzde 4.5'ti ~*
Gayn safi yurtiçi hasıladaki
düşüş ıse ilk 3 ayda eksi yüzde 8.5
oldu. Uzmanlar, piyasada daral-
manın yüzde 4-4.5 oranında bek-
lendigini. açıklanan rakamın pı-
yasalan saşırttığını dile getirdıler.
Öte yandan ekonomidekı daral-
manın ithalattan alınan vergi ge-
lirlenndeki yüzde 23.5 düşüşten,
sanayi ve ticaretteki daralmadan
kaynakJandığı gözlendi.
Sanayi üretimi yılın ilk üç ayın-
da yüzde 9.3 oranında geriler-
ken, sanayideki daralmanın tica-
rete yansıması daha yüksek oldu.
Söz konusu dönemde ticaret yüz-
de 15.4 oranında azaldı.
Bu arada sektörler bazında ise
ilk çeyrekte yüzde 7.8'le en bü-
yük büyümeyi gösteren mali ku-
ruluşlar olurken mali sektörü yüz-
de 2.2'lik büyümeyle konut sahip-
liği izledi.
Kamu, düşüşti azalrü
GSMH'ye harcama gruplan
açısından bakıldığında ise özel
tüketim harcamalan yılm ilk üç
ayında yüzde 6.7 oranında gen-
lerken kamunun nihai harcama-
lan yüzde 5 arttı. Harcamalar
içinde en önemli düşüş özel veka-
mu sektörü yatınmlanrun izlen-
diği gayri safi sabit sermaye olu-
şumunda gözlendi.
Söz konusu kalem yüzde 18.1
oranında azalırken düşüşün ta-
mamen özel sektör yatınmlan-
nın durmasından kaynakJandığı
görüldü. Yılın ilk üç ayında özel
sektöryatınmlan yüzde 20.7 ora-
nındagerilerken kamu yatınmla-
n yüzde 1.4 arttı.
Dışticaretkûçfildû
Mal ve hizmet dışsatımındaki
büyüme de eksi değere düşerek
yüzde 8.1 geriledi. Dişalım da
eksi yüzde 18.6'ya düştü.
Jmalat sanayiinde kamu kesi-
mindeki yüzde 3.7'lik büyüme-
ye karşın özel kesimde yüzde
14.5'lik gerileme yaşandı. Kamu
üretimindeki artış, toplam imalat
sanayiinde sektöründeki daral-
manın yüzde 10.9'a düşmesini
sağladı.
Çiftçi de enflasyonayenildi 'EkonominindişMeriyıpmndı'
Ekonomi Servisi - Dev let îstatıstik
Enstitüsü'nden(DlE) yapılan açık-
larnaya göre, çiftçinin eline geçen
Fıyatlarendeksindeki artış, yılın ilk
beş ayında yüzde 14.2 oldu. An-
cak aynı dönemde tüketicifiyaten-
deksindeki artışın yüzde 21.6 olarak
gerçekleştiği göz önüne alındıgında
çiftçinin de ilk beş ayda enflasyona ye-
nik düştüğü ortaya çıkıyor.
Mayıs ayında çiftçinin eline geçen
fiyatlar endeksinde, bır önceki aya
göre yüzde 3.7 artış oldu. Mayıs ayı
itıbanyla son bir yıldaki artış
ise yüzde 49.7'ye ulastı. Ma-
yıs ayında bir önceki aya göre,
tarla ürünleri fiyatlannda yüzde 0.1,
sebzelerde yüzde 27.2, büyük ve kü-
çükbaş hayvanolıkta yüzde 2.3 ar-
tış sağlanırken. meyve fiyatlannda
yüzde 1, hayvansal ürünlerde de yüz-
de 4.9 düşme yaşandı.
Son bir yılda ise tarla ürünlerinde
yüzde 45.7. sebzelerde yüzde 25.3.
meyvelerde yüzde 55.8. hayvansal
ürünlerde yüzde 60.8 arhş görüldü.
SELAHATTtNŞAHİN
NEVŞEHİR-Nevşehir Ti-
caret ve Sanayi Odası Yöne-
tim Kurulu Başkanı Osman
KuL ülkede ekonomi dişlilerinin 3 999
yılınm ilk 6 aylık bölümünde önemli
oranda tahrişolduğunu belirtti. Halka
dokurıulmadan dişlilerin tamir edile-
cegi bir ikinci yanyıl dileyen Kul, söz
konusu dönemın iş dünyası için bir ıc-
ra ve iflas dönemı olmamasını arzu
etriklenni ifade etti.
Osman Kul, dünyadaki ekonomık
Kabotaj Bayramı
törenle kutlandı
Kabotaj Bayramfnın 73'uncii Mİdönümü
nedeni\le Denizcilikten Sommlu Devlet
Bakanliğı tarafindan dün Ahırkapı'daki
Deniz Şehitleri Anıtı'nda tören düzenlendi.
Anıftaki törenin ardından Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ramazan Mirzaoğlu ve
beraberindeküer teknelerie denize açıldılar.
"Söndüren 5" romorköriinün de su
gösterisi yaparak eşlik ettiği teknede
bulunan Mirzaoğlu, deniz şehitleri anısına
denize çetenkafü. (İPEK YEZDANİ)
IMFparasal kaynak içeren anlaşma imzalamadan bugün Türkiye'denayrûıyor
Ecevit: Konsolidasyon ve devalüasyonyok
ANKARA (CumhuriyrtBü-
rosu)-Türkiye'den bugün ay-
nlacak olan Uluslararası Pa-
ra Fonu (IMF) heyetıyle para-
sal kaynak içeren anlaşmanın
yapılması beklenmiyor. IMF'-
den 15 milyardolarlık kaynak
beklentisini 3 milyar dolara
kadar indiren Türkiye. olum-
lu açıkJamalarla yetinmeye ha-
zırlanıyor.
Bankalar Yasası'nın çıka-
nlmasına ve sosyal güvenlik
değişikliği konusunda süre-
cin hızlandınlmasına karşın
IMF'nin değişiklikleri görme
istemi yanında bütçeyle ilgili
koşullar Öne sürdüğii belirti-
liyor. IMF heyetinin bugün
aynlmadan önce birbasın açık-
laması yapması bekleniyor.
Başbakan BülentEcevit ise,
dünkü grup toplandsında Türk
ekonomisine destek sağlamak
için IMF'nin öne sürdügü ko-
şullann, aslında kendilennin
zaten gerekli görerek. almaya
başladıklan önlemler olduğu-
nu savundu.
Ecevit. koalisyon ortaklan-
nın önceki günkü ekonomi zir-
vesinden sonra görüşlerinin
def iştiginı vurgulayarak. söy-
le konuştu:
"IMF ile ilişkiler konusun-
da pek iyimser değildim. G«ç-
mişteki denev imlerim de ihti-
\atlı konuşmama neden olu-
vordu. Fakat dün akşam (ön-
ceki akşam)Savın Devlet Bah-
çeli üe Sajin Mesut Yılmaz'la
biriikte vetkili arkadaşiannıız-
dan ald^ınuz bügOer, bu önem-
li kuruluşla ilişkilerimizin
olumlu ve umut verici bir sü-
rece girdiğini gösteriyor.'*
Ecevit, konsolidasyon ya da
devalüasyona gidilmesinin söz
konusu olmadığmı vurgular-
ken. "Ülkemizde devalüasyon
için ne gerek ne de neden var-
dır. Dövizrezervlerimiz halen
22milyardolann üzerindedir.
Döviz kurumuzda bir anor-
maltikyokrur. Ödemeler den-
gesinin cari işlemlerifazla ver-
mektedir. Ayrıca biz borcu-
muza sadık bir ülkeyiz, Kon-
soödas>on gibi kelimeleritelaf-
fuz bile etmeyiz. Bu konudaki
söylentüer asıisızdır. Ekono-
mimiz bu tür zecri tedbuiere
gerek kalmaksızuı düziüğe çı-
kacaktır" diye konuştu.
Hükümet sonra "iyimser-
Bk" havası oluşturmaya çalı-
şırken, IMF'nin bütçeyle il-
gili kaygılannın sıkıntı yaral-
tığı öğrenildi.
IMF. harcama reformu çı-
kartılarak. kamu harcamala-
nnın kısılmasıru istedi. Lider-
lerin yanı sıra ekonomiyle il-
gili bakanlann katıldığı, an-
• Başbakan Bülent
Ecevit, IMF'nin öne
sürdüğü koşullann,
aslında kendilerinın
zaten gerekli görerek
almaya başladıklan
önlemler olduğunu
savundu.
cak sonuçlandınlamayan eko-
nomi zirvesine bugün de de-
vam edildi.
Uzlaşma oyunu
Emeklilik yaşının 62'ye
yükseltilmesi hazırlıklanna
karşın "pazartıkmarjr bıra-
kıldığı, yaşın 58'e kadar indi-
rilebileceği belirtiliyor. Hü-
kümet, çalışanlara "Sizidedii-
şünerek, gerekli olan vaş sını-
nnıindirdik" mesajıyla. işçi-
işverenin uzlaşma sağladığı
50-55 yaş sınınnın üzerine çı-
kılmasını ve gelecek tepkile-
ri azaltmayı hedefliyor.
MHP de, ekonomi zirvesin-
de, emeklilik yaşının kademe-
li olarak yükseltilmesini onay-
lamalanna karşın 62 yaş sını-
nna itiraz etti. Türkiye'deki
koşullann 62 yaşmda emekli-
liği kaldırmayacagını dile ge-
tıren MHP kurmaylan, "Bu
düsürübnelL Milletimizemek-
liliginden sonra da yaşayabil-
meM" dediler.
Si>'asiler ortak görüşte
Devlet Bakanı Tunca Tos-
kay, önceki gün yapılan zirvey-
le ilgili Başbakan Ecevit'in
açıkJamalannın kendi düşün-
celerini de dile getirdigini be-
lirterek, güzel bir değerlen-
dirme yapıldığını, hükümet
içinde uzlaşmazlık olmadığı-
nı söyledi. Toskay, sosyal gü-
venlik reformunun yapılaca-
gını belırtirken, "Üke olarak
tüm siyasi partilera>ıugöriiş-
teler. Bunun zarurioMuğu,va-
püması gerektigi yönünde gö-
rüş biriigiıniz var" dedi.
Memur maaşlan için ayn
bir zirve yapılıp yapılmaya-
cağına ılişkin soru üzerine
"Zannetmiyorunı'" diyen Tos-
kay, memur maaş artışlannın
belirlenmesi için daha zaman
bulunduğunu söyledi.
krizden en fazla etkilenen ül-
keler arasmda bulunan Türki-
ye'de 1997 yılından beri he-
deflenen ekonomik kararla-
nn gerçekleştirilemediğini, iş-
başındaki hükümetin dahaaktifbir ça-
lışma sistemi getirmesi gerektiğini
vurguladı. Türkiye'nin özkaynaklar ve
ekonomik dinamizm açısından birçok
üikeden daha avantajiı olduğunu be-
lirten Kul. bundan sonra ahnacak ön-
lemierin "Halkın her geçen gün hı/Ja
süaian kemerierini daha da sıkarak
yapılmaması gerektiğini'' söyledı.
Enerjinin yarısı
'GAP
ışığınuz
oluyor'
SAVAŞKÜRKLÜ
ADANA - GAP bölgesindeki
barajlardan üretilen enerjinin
Türkiye'de üretilen enerjinin
yaklaşık yanşı oldugu belirtildi.
Enterkonnekte sisteme giren
enerjinin önemli bölümünü üreten
Atatürk ve Karakaya barajlanndan
bu yılın başına dek elde edilen 145.6
milyar kilovatsaat enerjinin parasal
değerinin yaklaşık 8.7 milyar dolara
eşdeğer oldugu vurgulandı.
Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge
Kalkınma Idaresi Başkanlığı'nca
hazırlanan «GAPta 1998 inbariyle
son dunım" raporunda. Atatürk ve
Karakaya barajlannda üretilen
enerjinin, 36.4 milyon ton fuel-oil
veya 28.1 milyar metreküp dogalgaz
ithali ile karşılanabilecek düzeyde
olduğu kaydedildi. Raporda, geçen
yıl Türkiye'de üretilen 42.2 milyar
kilovatsaatlik enerjinin 47.4 olan 20
milyar kilovatsaatlik bölümünün bu
bölgede
üretildiği
ge belirtilerek
Pr
°Je
kapsamında
bulunan
d i ğ e r
barajların da
bitmesiyle
GAP'tan elde
e d i l
.
e c e k
-
toplam enenı
üretımm,n27
mjiyar
kilovatsaate
ulaşacağı
anlatıldı.
g
Kalkınma
Idaresi
BaşkanlığVnın
raporunda,
Atatürk ve
Karakaya
barajlannda
U r e t l
.
l
.
e n
, A
enerjinin, 36.4
milyon ton
fuel-OİÎ İthali
karşılanacak
duzeyde
olduğu Karakaya.
kaydedildi. Kralkızı ve
Dicle gibi 4
bin 400 megavat gücündeki
barajların üretimde, toplam 1100
megavat gücündeki Şanlıurfa,
Birecik, Karkamış ve Batman
barajlannın ise yapım halinde
olduğu belirtildi. Geçen yılın
sonlannda su tutulmaya başlanan
Kralkızı ve HES inşaatında
deneme üretıminin başladığına yer
verilen raporda, Adıyaman-
Çamgazi, Batman, Gaziantep
Karkamış ve Kayacak
barajlannda su tutma, Dicle
barajında deneme üretimıne
başlandığı anımsatıldı. Raporun son
bölümünde de GAP bölgesinde
yapılan çalışmalann Türkiye "nın
enerji politikasında önemli bır yer
ruttuğûna dikkat çekilerek "GAP
Türkiye'ye ışık saçacak, aydınhk bir
ülke dunımuna getirecektir" görüşü
dile getinliyor.
İŞÇİNÎN EVRENİNDEN
ŞUKRAN SONER
Unç-Hukuk
Ulkemiz insartı, toplumumuz, ilkel toplum koşulla-
nnın linç kültürü ile hukuk devleti ilkelerine bağlılık ara-
sında gidip geliyor.
Bızde bireysel yaşam alanında hiç bttmeyen kan da-
valan, linç kültürünün köklerinin hâlâ ne kadar güçlü
olduğunun kanıtı. Hele namus adına aile kararı ile ka-
dınlann öldürülmesi hâlâ öylesine genel bir kabul gö-
rüyor ki hukuk devleti düzenini, polisi, yargıyı teslim
alıyor. Yargıya güvenini yitiren toplum her gün adliye
koridorlannda kendi yargısını infaz etme denemele-
rine girişiyor. Adliye koridorlanndaki kavgalar, cinayet-
ler, linç kültürünün günümüz yaşamına uyarianması-
nı yansrtıyorlar.
Toplumsal yaşamımızda kara leke olarak duran en
son örnekler arasmda, Kahramanmaraş, Sıvas katli-
amları sayılabilir. Evlere girip çoluk çocuk katleden-
ler, insanlann yanarak ölmesini nerede ise zevkle sey-
redenler, herrialde toptan cani ruhlu değillerdi. Aklın
durduğu, ilkel güdülerin harekete geçirildiği koşul-
larda, birey sürüden oluyor. Kimileri o anda yapıîanı
onaylamak istemese bile karşı duracak gücü kendin-
de bulamıyor.
Linç kültürünün çağımızdaki en yaygın uygulama
alanı terör. Insanın gözü dönmese, insan olma halin-
den çıkmasa, ipler kopmasa, günahsız, tanımadığı bir
insanı, çoluk çocuğu nasıl öldürebilir. Terörist, çağı-
mızın linç infazcısı. Elbette karşı tepki hukuk dışı ey-
lemlerin bütün uygulayıcılan aynı kirtenmeye, suça bu-
laşmış oluyortar.
Şimdi 30 bin insanımızın ölümüne neden olan te-
rörden kurtulmak, hukuk devleti düzenini yerleştirmek
üzere elimize bir şans geçmiş. Onu yakalayabilecek
miyiz? Yoksa kaçıracak mıyız? Apo yargılamasında-
ki tüm gelişmelere hep bu pencereden, bu kaygı ile
bakmak istıyorum. Linç güdüsü ile gelen tepkilerden,
medyanın buna araç olmasından çok kaygı duyuyo-
rum...
PKK'nin lideri yargılamada son sözünü söylerken,
Kürt sorununun çözümünü toprak bütünlüğü içinde
aramak gereğinden söz ediyor. Diyeceksiniz ki "ölüm
korkusu, tekıyye yapıyor." Oyle bile olsa PKK lideri-
nin ağzından, demokratik cumhuriyet karşıtlığı yap-
mayacağı, kardeşlik sözlerini duymak önemli bir adım.
Kürt kökenli yurtaşlanmızın, hatta PKK'lilerin üzerin-
de düşünmelerini, ders almalannı getirir.
İdam karanna, sonuçlarına odaklandığımız için, bu
kavram ilgimizi çekmeyebilir. Yıllardır, her yerde bir kü-
fürgibi "T.C." tanımlamasını duyuyorduk. PKK'nin li-
deri U dönüşü yapıyor, ölüm korkusu, takıyye bile ol-
sa Türkiye Cumhuriyeti'ni, toprak bütünlüğünü tanı-
yor.
Tabii ki 30 bin insanın ölümüne yol açan bir terör
örgütünün başı için Türk hukuk sistemi içinde verilen
cezanın idam olması, adalet duygumuzu, hukuk dü-
zeni, bağımsız yargı kavramlanmızı zedelemiyor. Bek-
lenen bir sonuç oluyor. Bu kadar acıya yol açmış suç-
lardan sonra, yakalandığından bu yana söyledikleri,
son sözleri, ağır suçlan, sonuç olarak cezayı ortadan
kaldırmıyor.
Ancak idam karannı verirker kalemini kırmayan ve
kararın hemen ardından kişisel düşüncesi olarak ida-
ma karşı olduğunu söyleyebilen yargıç, demokrasi-
yi, hukuk düzenini algılamış, bilincine varmış insan ola-
rak saygı ile karşılanır, kimliği karşisında şapka çıka-1
nlabilir.
İdam karannı Meclis kürsüsünden zafer haberi gi-
bi duyuran, alkışlayan parlamenterlerin siyasal kim-
liklerinden ise linç kültüründen annamamış, hukuk
devleti insanı kimliğinden uzakta kalmış ya da ucuz
siyasete oynayan kişiler olarak utanç duyulabılir.
Hele de terörün kurbanı olmuş insanlann yakınla-
nnın, ailelerinin acılarını sonuna kadar kullanan, kimi
ucuz müdahil avukatlan var ya. Yargıç yerine kalem
kıran, kararın üzerine Istiklâl Marşı okutan... İdam ka-
ran üzerine düzenlenen sevinç gösterileri, göbek at-
tırmalar neyin nesi?
Apo yargılaması, linç kültürü ile hukuk devleti ara-
sındaki gelgitlerimizi açığa çıkaran bir turnusol kâğı-
dı işlevini yaptı. Sağ partiler, hele de MHP, ırkçı parti
kimliğinin linç kültürü ile özdeş tavırtannı hemen or-
taya koydular. MHP daha yargılama öncesi, koalis-
yon protokolü görüşmeleri içinde bile Apo'nun ida-
mını önkoşul yapmaya çalışarak kan güden kimliğini
açığa çıkardı. DYP'liler, ANAP'hlar aynı yanşta. Apo'nun
bizim hapishanelerimizdeki dirisinin, ölüsünden çok
daha yaranmıza olduğunu bile göremez haldeler.
Hukukunda idam cezası olduğu ve işlenen suç tar-
tışmasız idamı gerekli kıldığı için, bağımsız yargı ka-
rannda cezanın idam olarak çıkması ne kadar doğal-
sa, bunu bir zafer gibi kutlamaya kalkışmak o kadar
doğal değil. Tam tersi, televizyon kameralannın kar-
şisında, her şeyi ucuz erkeklik gösterisi yapan siya-
setçinin, yine bir erkeklik öiçütü gibi "Benim oyum idam
olur" demesi, hukuk devletinde, hukuk düzeninin
temsilciliğini değil, ilkel linç kültürü temsilciliğini yap-
mak oluyor.
Türkiye çağdaş, uygar bir hukuk devleti düzenine
geçış için, idam cezasını kaldıracak ülke olma sözü-
nü vermiş bulunuyor. Bu yolda adım atması, oy kul-
lanması gereken milletvekilinin söz konusu PKK lide-
ri, 30 bin insanımızın öldürülmesinin araa terör örgü-
tünün başı Apo olsa da, idam infazından yana rek-
lam yapmaktan utanması gerekiyor. Bir milletyekili-
nin, çocuğunu kaybetmiş ailelerin acılı yüreğinden
çıkan öfke ile beslenen istemlere boyun eğmesi de-
ğil, evrensel hukuk, demokrasi değerlerine sahip çık-
ması beklenir. Ondan da vazgeçtik, ülke çıkarlarını,
en önemlisi ülke içindeki barışı, kardeşliği gözetmesi
görevi değil mi? Bunlar nasıl milletin vekili?
Elektriğe yüzde 5
Zamlar dur durak
dinlemiyor
Ekonomi Servisi - Sana-
yi durumunda olan temel
tüketim ürünlerine art arda
zam geliyor.
Yakıt ve şekerden sonra
elektriğin birim satış fiyat-
lan yüzde 5 oranında arttı-
nldı. Türkiye Elektrik Da-
ğıtım AŞ"nin (TEDAŞ) ay-
lık 'otomatikzam' çerçeve-
sinde yaptığı fiyat artışı bu-
günden itibaren geçerlı ola-
cak.
Yenı ayarlama sonrası
meskenler için enerjinin bi-
rim satış fiyatı, kalkınmada
önceliklı yörelerde 26 bin
380 Iira olurken, diğer il-
lerdeki abonelere verilen
enerjinin birim fiyatı 29 bin
310 liraya yûkseltifdi.
Kalonfer yakınnda Akar-
yakıt Fiyat tstikrar Fonu
(AFİF) İcesintisi arttınldı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı'nın, petrol ürün-
lerine uygulanacak AFİF
paylanna ilişkin tebliği, Res-
mi Gazete'tıin dünkü sayı-
sında yayımlandı.
Tebliğe göre kalorifer ya-
kıtında daha önce 10 bin
600 Iira olan AFlF kesinti-
si 11 bin 80 liraya yüksel-
tildi. Diğer petrol ürünleri-
ne uygulanan kesintide ise
herhangi bir değişikliğe
gidilmedi.