Katalog

Q)iO"7.4 C h i C İSTANBUL VE ÇEVRESÎNDE YAYINDAYIZ Cu m huriyei f ş Jutabtn adını, kredı kartmızm oumarası \c soo kuUamna tarihı :e bıldmn. kıtap e\ınızde olsun ^dnuzı sovadmtzı ve tetefoo zt da bı]dırmcv] UButmaym Lye de|ılsemz. dikrsenız üye de olun \3 da Q\elığınızı venıleym İSLEM BİR TELEFONLA-0212 514 01 96 9 HAZİRAN 1999 ÇARŞAMBA76. YIL SAYI: 26908 / 225.000 TL (KDViçmde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) U M H U R İ Y İ N G İ I M Ü Ü R H î Ord. Prof. Dr. YUSUF HİKMET BAYUR BALKAN SAVAŞLARI BİRİNCİ BALKAN SAVAŞI Birincı Balkan Savaşı (1912), Osmanlı devleti ile Sırbistan, Bulgaristan, Yunanistan ve Karadağ arasında olmuştur. Balkan devletleri, Rusya'nın da etkisiyle, aralarındakı anlaşmazlıklara son vererek Osmanlı devletıne karşı bırleştiler. Once Sırbistan ıle Bulgarıstan, bır sure sonra daYunanistan ile Bulgaristan aralarında anlaştılar Bunlara Karadağ da katıldı. Balkan devletlerinin amacı, Türkleri ve Müslümanları Balkanlar'dan çıkarmak, Osmanlı topraklarını aralarında paylaşmaktı. Bu konuda tanınmış İngiliz tarihçi Lord Kinross şunları yazmıştır: "1912 yılının ilkbaharında Rusya'nın kışkırtması ve Avusturya'nın politik bozguna uğraması sonucu Balkan devletleri tarihlerınde ılk ve son olarak aralarında anlaşıp, Türklere karşı birleştiler. Adrıyatik'e ulaşmak isteyen Sırbistan'la, Akdeniz'e sarkmak isteyen Bulgaristan 1912 Martı'nda Türklere karşı bir askeri anlaşma imzaladılar. İki ay sonra Yunanistan da bu anlaşmaya katıldı. Böylece İstanbul'un çevresindeki demir çember tamam olmuştu." Yakın tarihimızin bu onemli olaylarının bilimsel araştırmasını Ord. Prof. Dr. Yusuf Hikmet Bayur'un 'Birmcı Balkan Savaşı-ll' adlı kapsamlı çalışmasında ilgiyle okuyacaksınız. Cuma günü Cumhuriyet'le birlikte... L İ S E L E R E G İ R İ Ş DENEME SINAVI Özel Dershaneler Birliği Derneği (ÖZ.DE.BİR.) ile ortaklaşa yurütülen bu çalışma 8. Sayfada Içişleri Bakanlığı, 'Cevdet Saral ekibini' görevden uzaklaştırdı Tantan operasyonu Türkiye'ye dönmeyebilir Gülen MGK'yi bekliyor • AJBD'ye giden Fethullah Gülen 'in dönmek için MGK'nin önümüzdeki birkaç toplantısının sonucunu beklediği bildirildi. Haziran veya temmuz toplantılanndan, kendisi ve yandaşlannı hedef alan kararlann çıkması durumunda Gülen'in Türkiye'ye dönmeyeceği, beyin takımının da yurtdışına çıkmasını sağlayacağı iddia ediliyor. Gülen taraftarlannın profesyonel istihbaratçı gibi davrandıklan belirtiliyor. • 7. Sayfada CHP'li Fikri Saglar 'Suçodaklan çatışma içinde' • CHP'li Fikri Sağlar, dinleme olayının temel hukuk ilkelerine aykın ve haberleşme özgürlüğüne yönelik bir insan haklan ihlali olduğunu vurguladı. Skandalın birbiri ile çatışma içerisindeki düzen içi suç ve çıkar odaklannın karşıhklı üstünlük çabalanndan kaynaklandığım belirten Sağlar. "Bu düzen, bir suç organizasyonu haline gelmiştir. Sorgulanması ve değiştirilmesi gereken, kişiler değil, düzenin kendisidir" dedi. • 7. Sayfada Saral'ın yerlne iskender atandı Hazırladıklan raporla Fethullahçılann hedefi haline gelen "Cevdet Saral ekibi", îçişleri Bakanı Tantan'm operasyonuyla görevden alındı. Saral'ın 'Fethullah Gülen yandaşlannı kollamakla' suçladığı Emniyet Genel Müdürlüğü'nden, yalnızca fstihbarat Daire Başkam'nın uzaklaştınlması dikkat çekti. Ankara Emniyet Müdürlüğü'ne Malatya Emniyet Müdürü Kemal iskender atandı. Yasal boşluklar ele alınacak "Tele kulak" skandahnın sızdınlması konusunda düne kadar sessiz kalan Tantan, güvenli bir ortamm oluşturuîması için bu operasyonun gerçekleştirildiğini açıkladı. Skandalm Insan Haklan Üst Koordinasyon Kurulu'nun yann yapacağı toplantıda ele ahnacağı belirtilirken yasal boşluklar ve yapılması gereken yasal düzenlemelerin görüşüleceği kaydedildi. • 7. Sayfada ı Hükümet, vergi gelirleriylefaizleri bile ödeyemiyor Ulkeborç çıkmazındaDemirel 6 Atina terör destekçisi' # Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Yunanistan'm Türkiye'ye karşı her alanda husumet politikalan yürüttüğünü belirterek, "Türkıye'de bir kanlı terör örgütünün baş destekçileri arasındadır" dedi. M 11. Sayfada Almanya Schröder uzgunum dedi # Almanya Başbakanı Gerhard Schröder. Avrupa Birliği ile Türkiye arasındakı ılişkileri canlandırmayı çok ıstemesine rağmen başaramadığım vurgulayarak uzgün olduğunu söyledi. • 11. Sayfada Çokuluslu güç Kosova sınınnda gelişmeleri bekliyor. (Fotoğraf: REUTERS) Banş tasansı hazır# Sanayıleşmış 7 ülke ile Rusya'dan oluşan G8 Grubu, Kosova banşına ilişkin hazırlanan Birleşmiş Milletler karar taslağında anlaştı. BM Güvenlik Konseyi, bugün taslak üzerindeki görüşmelerini sürdürecek. Kosova'da banşa doğru adunlar atıhrken bir yandan da bölgeye yerleştirilecek banş gücü için yoğun hazırlıklar yapılıyor. Rusya, banş gücü kapsarrunda bölgeye asker gönderecek. • 11. Sayfada • Plan-Bütçe Komisyonu'nda bugün görüşülmeye başlayacak bütçe yasa tasansı, Türkiye'nin açıkça borç çıkmazına düşrüğünü gösterdi. Bütçe açığı ulusal gelirin yüzde 15'ini bulurken hükümetin vergi gelirleriyle borç faizlerini bile ödeyemediği belirtildi. • Tasanda bütçe 24 katrilyon olarak gösterilirken Türkiye'nin içborç stoku 15.4 katrilyon, faiz ödemelerinin yer almadığı dış borç stoku ise 41 katrilyon liraya ulaştı. • 12. Sayfada Türkler sanığı yargı önünde • DtSK Genel Başkanı Kemal Türkler'i öldürmekten sanık Ünal Osmanağaoğlu, ölüm cezası istemiyle ilk kez yargı karşısına çıktı. Osmanağaoğlu suclamalan kabul etmezken Türkler'in kızı Nilgün Soydan, saldından sonra kaçan üç kişiden birinin Osmanağaoğlu olduğunu söyledi. • 6. Sayfada Duruşma, savunma için 23 Haziran 'a ertelendi i Ocakm insanhk suçuişledi 9 # Hakkında hazırlanan iddianameyi tamamen kabul ettiğini belirten PKK lideri Abdullah Öcalan'ın TCY'nin 125. maddesi uyannca "ölüm" cezasına mahkûm edilmesi istendi. Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcısı Cevdet Volkan ile yardımcı savcı Talat Şalk dün esas hakkındaki görüşlenni bildirdiler. Başsavcı Volkan, 13 sayfalık esas hakkındaki görüşü 1 saat 5 dakikada okudu. # Cevdet Volkan, esas hakkındaki görüşte, sanık Öcalan'ın 1993'te ilan edilen ateşkesten sonra banş için çaba gösterdiği yolundaki c avunmasım "Tek taraflı ateşkes ilanı, örgütün biraz daha iyi hazırlanması, siyasi ve diplomatik hamle imkânını kazanmak içindir" sözleriyle çürütmeye çalıştı. •Volkan, Öcalan davasının uluslararası platformlara çekilme girişimlerine karşı AGİK, Paris Şartı, Helsinki Bildirisi ve 1993 Viyana Konferansı belgelerine gönderme yaparak PKK'nin terörist bir örgüt, Öcalan'ın da insanhğa karşı suç işleyen bu örgütün lideri olduğunu vurguladı. I 4. Sayfada M u d a n y a y e n i d e n h a r e k e t l e n d i Avııkatlardan savaya teşekkür# Öcalan davasının müdahil avukatlan, terör örgütü PKK'nin lideri hakkında ölüm cezası isteyen savcılara teşekkür ederlerken, Meclis'te bekleyen ölüm cezalannın da infaz edilmesini istediler. DGM'lerin sivilleştirilmesine yönelik anayasa değişikliği hazırlıklanna tepki gösteren avukat Cahit Torun, "Avrupa istedi" diye söz konusu değişikliğin yapılamayacağını ifade etti. Durusmadan notlar 'Kafanızı kopannm' # Dünkü duruşma öncesinde müdahil ayukatı Şevket Can Özbay'm sanık avukatlanna "Şerefsizler... Sizi öldürürüm, kafanızı kopannm" tehditleri savurması, mahkeme heyetinin salonda yerini almasmdan önce, kısa süreli de olsa gerginliğin yaşanmasma neden oldu. • 19. Sayfada MUDANYA - Üç günlük aradan sonra Mu- danya dün yeniden hareketlendi. Öcalan dava- sının 6. oturumuna katılmak üzere sabah 06.00'da ınıbat büro amırliğıne gelen şehıt ya- kınlan, "Bir avuç çapukuya bu üJkeyi bırakma- yız. Daha atalanmızın kanı kunımadı" dediler. Ahmet Kaja'nın geçen günlerde verdiğı deme- ci eleşüren şehıt yakınlan, Kaya'yı "vatan için canını ortava koyan Ue teröristi bir tutmakla" suçladılar. Öcalan'ın ölümle cezalandınlacağı- nı ifade eden şehıt yakınlan. cezayı Meclis'in onamasını isteyerek "Mecüs gereken karanver- mezse biz Meclis'e gerekeni yapanz" dediler. Müdahil avukatlan ıse duruşma sonrası ortak bir basın toplantısı düzenledı. Duruşnanın sey- n hakkında bılgi veren Şevket Can Ozbay, Öca- lan'ın pişmanlığının samimiyetsiz bulunduğu- nu belirttı ve "Son pişmanhğm fayda etmed^i- ni hep birfikte göreceğiz''dedi PKK'yive Öca- lan'ı 'Türkij'e'ye kefen bicmekle' suçlayan a\ii- katCengizErkoy'uncu. PKK'nin uyuşturucupa- rası ile ayakta durup kanla beslendiğini. Kürt halkını korumakyenne topluca katlettiğini sa- vundu. Savcının Öcalan için ölüm cezası istedi- ğini anımsatan Erkoyuncu, "bir daha böyle bir >argılama ik karşılaşılmaması için TBMM'de onama bekleyen ölüm cezalannın infazmı iste- dJğBii" söyledi. Savcıya ölüm cezası ıstemi için teşekkür eden avukat Mehdi Keskin, kendileri- MArkasıSa. 19,SiL8'de HABER ve NOTLAR: DENİZ TEZTEL, ALPER BALLI, AYŞE YILDIRIM, ERDOĞAN KÖSEOĞLU, LEVENT GENCELLİ ve BERTAN AĞANOĞLU BOftSA | DOİAR MARK . ALTIN ÛncH<ı 219.3O0 3.490-000 öocekı Oncetv 413.000 2MJ3O0 3^30.000 GUNCEL CUNE\T ARCA\XREK FPLİ BELEDİYELERİN lÇt BOŞALTILDI • 3. Sayfada BANKALAR YAŞASI İÇİNHIZLISÜREÇ • 6. Sayfada CTlMEN: SEFERBERLİK BAŞLATIYORUZ • 9. Sayfada Hızlı Olmanın Zaram Hükümet programı üzerindeki görüşmeler hem il- ginç çizgiler sergiledi hem de ılginç çağnşımlara ne- den oldu. Ana muhalefet partisi FP ıle küçük muhalefet DYP genel başkanlarının konuşmaları gazetelere geçme- yecek kadar yavan, yetersiz ve içeriksizdi. Buna karşın iktidar partileri sözcülerinden hüküme- teeleştiriler geldı. MArkasıSa. 19, Sü. l'de Antik keliıııeler lıâlâ dilimizdetstanbul Arkeoloji Müzesi'nde 37 yıldır tablet okuyan Veysel Donbaz. MÖ 1950'lerde yaşayan Akkadlardan Türkçeye geçen ve bugün de kullanılan yaklaşık 100 kelime tespit ettiğini bildirdi. Veysel Donbaz. uzun yıllardan beri Istanbul Arkeoloji Müzesi'nde Anadolu'daki kazılardan çıkan tabletleri okuduğunu belirterek bu konudaki araştırmaya, çalışmalan sırasında 'vade' kelımesinin dikkatini çekmesıyle başladığını söyledi. ANKARA (AA) - Özellikle ticaret- te kullandığımız "vade, misli, sarraf, sikke" gibi bazı kelimelerle, "nisan, temmuz, şubat ve eylfil" gibi ay isim- leri. bınlerce yıl önce ticaret yapmak üzere Anadolu'ya gelen Akkadlardan günümüze ulaştı. Istanbul Arkeoloji Müzesi'nde 37 yıldır tablet okuyan Veysel Donbaz, MÖ 1950'lerde yaşayan Akkadlardan Türkçeye geçen ve bugün de kullanı- lan yaklaşık 100 kelime tespit ettiğini bildirdi. Veysel Donbaz, uzun yıllar- dan beri Istanbul Arkeoloji Müze- si'nde Anadolu'daki kazılardan çıkan tabletleri okuduğunu belirterek bu ko- nudaki araştırmaya, çalışmalan sıra- sında '•vade 1 kelimesinin dikkatini çekmesıyle başladığını söyledi. 'Vade' kelimesinin 4 bin yıllık tab- letlerde bile bugün Türkçede kullanı- lan anlamıyla geçtığinı anlatan Don- baz. aynca 'kabir'. 'şahit' kelımele- rinın de bu metinlerde sık sık yer al- dığını söyledı. Donbaz, 5 yıllık araş- tırmalan sonucu, Akkad dilinden Türkçeye geçen ve bugün de kullanı- lan 100 kadar kelime tespit ettiğini, bunlann sayısının arttınlabıleceğini söyledi. Akkadlann, MÖ 1950-1740 yıllan arasında Mezopotamya'da yaşadıkla- nnı ve Anadolu'ya ticaret için geldik- lerinı anlatan Donbaz, Akkadlann o M4rkasiSa.19.su. l'de