Katalog

SAYFA CUMHURİYET 24 HAZİRAN 1999 PERŞEMBE 10 D I Ş H A B E R L E R dishab@cumhuriyetcom.tr Keşmip hattını geçebiliriz' • CAMMU(AA)- Hindistan Ordu Komutanı Ved Prakaş Malik, Keşmir'deki denetim hattını geçmenin bir seçenek olabileceğini ancak hükümetin bunu onaylaması gerektiğini bildirdi. Malik, Keşmir'deki denetim hattının ulusal çıkarlar için geçilmesinin gerekli görülmesi durumunda konunun hükümet tarafından ele alınacagını söyledi. Hindistan askerleri. Cammu-Keşmir eyaletindeki stratejik tepelerin denetimini Müslüman mücahitlerin elinden almak için dün saldırılannı yogunlaştırdı. ABD, BM'ye borcunu ödüyor • VVASHTNGTON (AA) - ABD Senatosu, ülkenin Birleşmiş Milletler'e (BM) olan borcunun yansından fazlasını oluşturan 1 milyar dolann ödenmesini öngören tasanyı 1 'e karşı 98 oyla kabul etti. Ancak tasan uyannca, halen BM bütçesinin yüzde 25'ini ödemekle yükümlü olan ABD'nin, bundan sonrası için yükünü yüzde 20'ye indırmesi öngörülüyor. "Savurganlık yaptığı" ve "'yer yer ABD amaçlanna hizmet etmediğı" gerekçesiyle BM'ye vermesi gereken parayı 13 yıldır geciktiren ABD'nin BM'ye olan toplam borcunun 1.69 milyar olduğu sanılıyor.Tasannın, ABD Kongresi'nin alt '.'• kanadı Temsilciler * Meclisi'ndedegelecek ; haftalarda onaylanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor. Siyah-beyaz evlilik yasağı İ • VVASHINGTON (AA) - ; ABD'de ırkçılık =$ döneminden kalma bir y asayla siyahlar ve beyazlann bırbiriyle evlenmesini yasaklayan tek eyalet olan Alabama, bu yasağı kaldırmaya hazırlanıyor • Alabama'daki Demokrat ; Partili politikacılar, î' Eyalet Senatosu'na, î* yasanın kaldınlması I* yönünde tasan sundu. Yasağın kalkması için, tasannın Senato'da kabulünün ardından, halkoyuyla da onaylanması gerekiyor. ABD'de siyahlara karşı aynmcılığm en yoğun hissedildiği eyaletlerden Alabama'da muhafazakâr çevreler yasağın sürmesıni ısterken, halkın çoğunluğun, yasağm kallcmasını istıyor. Kolombiya'da 50 kişi öldü • BOGOTA(AA)- Kolombiya'da solcu gerillalann, sağcı ölüm maıgalan lideri Carlos Castano'ya yönelik baslattığı saldınlarda 10köylüyle40askeri ökürdükleri bildirildi. Kdombiya Silahlı Devrimci Güçleri'ne (F\RC)bağlı5OO gerilla, üç gün önce Ordoba bölgesinde 4 töye saldırarak 10 kcylüyü öldürdü ve bazı e\ieri yerle bir etti. Orlunun FARC"a kffşı operasyon başlattığı v< önceki gün gerillalann pısuya düşürdüğü ' a«cerlerdenen en az40'ının -^ öUürülmüş olabıleceği bdirtiliyor. Çn'de toplu idam 1 PEKİN (AA) - Pekin'de 2 mahkûmun idam eildiği bildirildi. Yasa Cinlüğü adlı resmi gzetenın haberine göre rçın idama mahkûm eıldikleri belirtilmeyen 21 hkümlü, güneybatıdaki Ongkıng kentinde önceki pn enselerine bırer kurşun skılarak idam edildi. Uuslararası Af Örgütü ?rilerine göre Çin'de J97'deenaz 1876 kişi am edildi. Geçen yılın :rileri henüz açıklanmadı, ıcak bu sayının W7'dekinden daha yüksek acağı tahmin ediliyor. Birlik, Kosova konusunda toplanacak Avrupa Konferansı'na Ankara'yı çağırdı Türldye'den AB'ye retANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Tür- kiye, Avrupa Birliği'nin (AB) Kosova ile ilgili yapılacak Avrupa Konferansı daveti- ni kabul etmediğini bildirdi. Türkiye, 19 Temmuz'da Brüksel'de ya- pılacak konferans ile ilgili görüşlerini AB dönembaşkanlığtnı devralan Finlandiya'ya iletti. Kosova'ya yapılacak insani yardım ve yeniden yapılandırma projelerini oluş- turacak Türk heyeti bugün bolgeye hare- ket ediyor. Kosova bunalımrnın NATO ve Yugoslav- ya arasmda yapılan anlaşmayla çözüm aşa- masına girmesinin ardından Kosova'nm yeniden yapılandınlması ve insani yardım- lann gönderilmesi konusundaki uluslara- rası çabalar arttı. AB dönem başkanlığını 1 Temmuz'da resmen üstlenecek olan Fin- landiya. AB üyelerinin Batı Balkanlar'a • Kosova'mn yeniden yapılandınlmasına yönelik girişimler kapsamında Büyükelçi Şükrü Tufan başkanlığında bir heyet bugün Üsküp'e gidiyor. yapacagı yardımlann koordine edilmesine yönelik olarak toplanacak Avrupa Konfe- ransı'na Türkiye'yi de resmen davet etti. Karar Finlandiya'ya iletüdi Ankara ise AB'nin Aralık 1997'de Lük- semburg doruğunda Türkiye'yi dışlayan karanna karşı "birlik ile siyasi Uişldteri as- lava alma ilkes" çerçevesinde toplantıya katılmayacağmı Finlandiya'ya iletti. Avru- pa Konferansı, tam üye adayı olarak tescil edilmeyen Türkiye'nin -gönlünün alınma- sı için'' birlik üyelerince oluşturulmuştu. Konferansa, AB'nin 15 üyesinin yanı sıra tam üyelik adaylığı onaylanan 10 Orta ve Doğu Avrupa ülkesi ile Kıbns adı altında Güney Kıbns Rum Yönetimi ve Türki- ye'nin katılması öngörülmüştü. Kosova'mn yeniden yapılandınlmasına yönelik ginşımler kapsamında Büyükelçi Şükrü Tufan başkanlığında bir heyet bu- gün Üsküp'e gidecek. Heyet, daha sonra Kosova'da Prizren ve Priştine'de incelemelerde bulunacak ve ha- zirlayacağı raporlan hükümüte sunacak. Heyette Kızılay, Bayındırlık ve Afet Işle- ri Genel Müdürlüğü, Türk Müteahhitler Birliği'nden yetkililer de bulunacak. Kosova'mn yeniden yapılandınlmasına yönelik 20 milyar dolarlık bir iş hacminin bulunduğu kaydediliyor. Kosova'da konuşlu KFOR'a asker gön- deren ülkelerin, görev bölgelerindeki ye- niden yapılanma işleri konusunda önemli adımlar attıklan bildirildi. Birlik 30 Haziran'da yola çıkıyor KFOR'a katılacak Türk birliğinin 30 Haziran'da yola çıkacağı ve üç hafta son- ra da görev yapacagı Prizren'e varacağı kaydedildi. Bulgaristan Parlamentosu'nun onayının alınması. Cumhurbaşkanı PeUr Stoya- nov'un onaylaması ve karann Bulgaristan resmi gazetesinde yayımlanmasımn ardın- dan Türk birliğinin gecişinin sağlanacağı kaydedildi. ETNİK TEMİZLtK HAREKÂTI Rus gönüllüler Sırplarla çalıştı • Pentagon, Sırp milislerin Arnavutlara yönelik etnik temizlik kampanyasına Rus paralı askerlerinin ve gönüllülerin katıldığını açıkladı. VVASHEVGTON (Ajanslar) - ABD Sa- \-unma Bakanlığı Penta- gon, Sırplann Kosova'da aylarca sürdürdügü etnik temizlik kampanyasın- da Rus paralı askerlen- nın de yer aldığımn be- lirlendiğini açıkladı. Pentagon Sözcüsü Kenneth Bacon, gaze- tecilere yaptığı açıkla- mada. "Kosova'daolan- lara Rusiann da kanku- gını biliyoruz. Rus gö- nüllülerve paralı asker- ler. Sırp güçlerive milis- leriyle biıiikte çalıştı" dedi. Kosova'da Sırplar ile birlikte "görev ya- pan" Rusiann sayısı ve tam olarak hangi işlere kanştıklanna ilişkin ke- sin bilgi sahibi olma- dıklannı belırten Bacon, Kosova'da göreve başla- yan uluslararası savaş suçlan uzmanlarmın ko- nuyu açığa kavuştura- cağını söyledi. Sözcü, Kosova'mn bağımsızhğı için müca- dele veren Kosova Kur- tuluş Ordusu (UÇK) yetkililerinin de, bölge- deki çanşmalarda bazı Rus paralı askerlerinin öldüruldüğünü kendile- rine ilettiğini belirtti. Ruskomutan ABD'de yayımlanan Newsday gazetesi, Ko- sova'ya gıden Rus para- lı asker ve gönüllüleri- nin, Sırplann Amavut- lara karşı işlediği savaş suçlannınbirçoguna ka- tıldığını yazdı. Gazete- ye göre Ruslar, Oraho- vaç yakınlanndaki en az 5 kasabada etnik te- mizlik harekâtına katı- larak, yüzlerce sivili öl- dürdü. Gazete, paralı as- kerlerin bir Rus albayın komutasında olduğunu belirtti. Okuldaki padamada ölen UÇK militanlannın cenazesine katüanlar gözyaşlannı tutamadı. (REUTERS) Mayınlar beşyılda temizlenecek WASHINGTON (AA) - Kosova'da savaşın sona ermesinin ardından böl- ge haüanın yaşamını tehdit eden en bü- yük tehlikenin toprağa gömülü yüz binlerce mayının oluşturduğu ve bun- lann temizlenmesinin 5 yıl alacağı bildirildi. Kosova "dakı mayınlann NATO ta- rafından temizlenmesinde görevli ABD'li uzman DbnaMSteinberg, özd- likle başkent Priştine çevresi, Koso- va'mn Arnavutluk ve Makedonya ile olan sınır bölgeleri ve bazı karayolla- nnda "mayın dunununun çok kötü" olduğunu söyledi. Steinberg, mayınlann yanı sıra Sırp- lann bölgeden çekilirken ev ve bina- lara bıraktiğı bubi tuzaklan ve NATO tarafından hava bombardımanı sırasın- da fırlatılan patlamamış bombalann da önemli tehlike oluşturduğuna dikka- tiçekti. Steinberg, NATO Başkomutanlı- ğı'mn gelecek günlerde izin verme- sinin ardından ekibiyle birlikte Koso- va'da mayın temizleme çalışmalanna hemen başlayacaklannı kaydetti. Suriye Devlet Başkanı, Israil Başbakanı'nı 'barış isteyen, dürüst bir kişi' olarak tanımladı Esad'dan Barak'a zeytin dah • Hafız Esad, El Hayat'a verdiği demeçte, Ehud Barak'ın Suriye'yle banş istediğinin açık olduğunu ifade etti. Terör önerisi Atina işbirliği yapmıyor MURATtLEM ATİNA - Dışişleri Bakanı İsma- il Cem'in bir mektupla Yunanis- tan'a yaptığı terörkonusundaki iş- birliği önerisi, Kostas SfanhK hü- kümeti tarafından reddedildi. Geçen ay Türkiye tarafindan Ati- na"ya iletiien mektupta. PKK ve li- deri Abdııllah Öcalan'a verilen des- teğe dikkat çekilerek terörü içeren tüm konularda işbirliği yapılması is- tenmişti. Ismail Cem'in mektubu- na uzun süre yanıt venneyen Ati- na, dün Dışişleri Bakanı Yorgo Pa- pandreu aracdığıyla yanıt verdi. Türkiye'nin terör konusundaki iş- birliğini ögüt ve baskı amaçlı ola- rak niteleyen Papandreu, Yunanis- tan'ın şimdilik Türkiye ile ikili bir teröranlaşmasına gereksinim duyul- nıadığını belirtti. Bu konuda Yu- nanistan'ın ımzaladığı anlaşmanın kendileri için yeterli olduğunu ifa- de eden Papandreu, ülkesinin terör konusundaki işbirliğinin ancak bu çerçevede olabilecegini söyledi. Mitçotakis'in çağrısı Diğertaraftan. eski Yunanistan'ın Başbakanı \e anamuhalefet parti- si fahri başkanı Konstantin Mitco- takis, yaptığı açıkiamada Simitis hükümetinin Türkiye ile terör ko- nusunda işbirliği yapmasını istedi. Kendisinın başbakan olduğu dö- nemde Türkiye ile terör konusun- da işbirliği yaptığına dikkat çeken Mitçotakıs, Türkiye'nin önerisinin reddedılmesiyle Yunanistan'm ulus- lararası alanda zor durumda kala- bileceğini belirtti. Dış Haberier Servisi-Suriye Devlet Başkanı Hafiz Esad, Is- rail'de yenibaşbakan seçilen Iş- çi Partisi lideri Ehud Barak'ın, "Banş isteyen dürüstbir kişi" olduğunu belirterek Israil'le banş görüşmelerinin yeniden başlaması yönünde umutlu ol- duğunu bildirdi. Esad merkezi Londra'dabu- lunan ve Arapça yayımlanan El Hayat gazetesine verdiği de- meçte, ilk kez tsrail'in yeni başbakanına ilişkin değerlen- dirmelerde bulunarak "Güçlü ve dürüst olduğu görünüyor. Seçim sonuçlaruıa göre geniş desteğe sahip olduğu ortada ve Suriye'yle banş istediği açık" dedı '-tsraiMebirdeğişfldfligö- rüp görroediği" yönündeki so- Zorlu yolculuk tsrail'e gekbilmekiçin zorlu bir yolculuk yapan Etiyopyalı Yahudiler, Ben Gurion Havaalanı'nda yorgunluk atü. 76 Etiyopyalı Yahudi, köylerinden havaalanına ulaşabilmek için tam 3 hafta yürümek zorunda kaMLİsraO buyü Etiyopya'dan 3800göçmen kabul edecek. (Fotoğraf: REUTERS) ruya Esad "Evet kesin bir de- ğişiklik var. Ben İsrail'de banş için gerçek bir tstek olduğuna inanıyorum" yanıtını verdi. Son seçimlerde yenilgiye uğ- rayan Israil'in eski Başbakanı Benyamin Netanyahu ile hiç- bir şey yapılamazdı diyen Esad, çok sayıdaki arabulu- culuk çabalanna rağmen Ne- tanyahu'ya güvenmediğini, çünkü çevresinin fanatiklerle çevrili olduğunu söyledi. Esad'ın sorulannı yanıtladığı ve daha önce Barak ile de gö- rüşen tngiliz gazeteci Patrick Seale, Barak'm "Esad'ın mi- rası, güçlü, bağımsız. kendine güveni olan bir Suriye ve ben, Suriye'nia, Ortadoğu'nun is- tikran için çok önemliolduğu- nu düşünüyorum'' yönünde- ki ifadelerini aktardı. 'Çaba harcamahyız' Barak da geçen hafta Isra- il'deki Haaretz gazetesine ver- diği demeçte, yıllarca süren Ortadoğu sorununa kapsam- lı bir çözüm bulunması için "olağanüstücaba" gösterme- leri gerektiğini kaydetmiş ve Israil'in bu çerçevede özel- likle Suriye ile banş anlaşma- sı imzalamasının önemine işa- ret etmişti. Barak, Seale'ye de "PoHtikam, Suriye'yle ya- şanan bunahma bir nokta ko- yarakIsrail'in gü\enliğini güç- lendirmek. Ortadoğu'da kap- samh ve kalıcı bir banş sağla- manın tek yolu Suriye'yle an- laşmak" demişti. tngiliz ga- zeteci Seale, Hafiz Esad'ın özgeçmişini yazmıştı. Kuzey Irlanda banşı çıkmaza girdi LONDRA (AA) - Kuzey Irlanda banş anlaşmasında yer alan "kabinenin kurul- ması" maddesi üzerinde anlaşma sağlana- maması ve bu madde ile ilgili olarak tanı- nan son süre olan 30 Haziran yaklaşırken umutlann azalması bölgedeki havayı iyi- ce gerginleştirdi. Kuzey Irlanda Birlik Partisi lideri ve böl- genin ilk başbakanı David Trünble, yaptı- ğı sürpriz açıklamayla, Ingiltere'nin Kuzey Irlanda'dan sorumlu bakanı MoMowlaın'uı görevden ahnmasını istedi. Trimble, buna gerekçe olarak Mowlam'm yanlı tutumuy- la ve yasadışı Irlanda Cumhuriyet Ordu- su'nun (IRA) siyasi kanadı Sinn Fein'e olan sempatisiyle Protestanlann güvenini yitirmiş olmasını gösterdi. David Trimb- le, Bbir'e bu görev için isim de önerdi ve Peter Mandelson'un Mowlam'dan boşala- cak koltuğa oturtulmasını istedi. Ingiltere Başbakanı Tony Blair ise bugün başlayan Belfast ziyareti öncesinde yaptığı açıİda- mada, banş anlaşmasmm tamamen çökme ihtimali üzerinde durdu. Blair, Kuzey Irlanda televizyonuna ver- diği demeçte, sonuna kadarçaba gösterecek- lerini söyledi. Orgütün sivilleşmesi isteniyor Solana uyardı: 'UÇK'ye karşı güç kullanınz' DışHaberierSmisi-Ko- sova Banş Gücü (KFOR) ile Kosova Kurtuluş Ordu- su (UÇK) arasında üç gün önce, UÇK'nin silahsız- landınlarak sivilleşmesi yö- nünde imzalanan belgeye karşın, bölgede otorite boş- luğunun sürdügü belirtili- yor. NATO Genel Sekreteri Javier Solana. KFOR'un UÇK militanlannın silah- sızlanması için gerekirse güce başvurabileceğini söy- ledi. Solana. Almanya'da bugün yayımlanan Die NVoche dergisine verdiği demecinde, UÇK'nin böl- genin gelece- ğinde rol oyna- yacağını. ancak bunun askeri değil, siyasi bir rol olduğunu kaydetti. Javier Solana, milis güçlerin siyasi parti statüsü alarak ülkele- rin sivil yapı- lanmasma katkıdabulundu- ğuna ilişkin örnekler oldu- ğunu hatırlattı. Solana, önceki gün Fran- ce-Info radyosunda yayım- lanan bir söyleşide de Ko- sova'mn siyasi yapısında- ki dönüşümün en az 3 yıl alacağını ifade etti. Kosova'da oluşturulacak polis gücüne danışmanlık yapacak BM özel danış- manlanndan ilk kafilenin önceki gün Priştine'ye gel- diği bildirildi. BM Sözcüsü Fred Eck- hard, Bosna'daki BM güç- lerinden 42 polisin Koso- va'ya geldığini, 10 gün için- • Almanya, Italya, lngiltere veFransa dışişleri bakanlan, Kosova'mn idari yapısı üzerinde çalışacak. de bölgedeki uluslararası polis sayısının 200'ü bula- cağını söyledi. lngiltere, Fransa, Alman- ya ve Italya dışişleri ba- kanlan, dün NATO operas- yonunun sona ermesinin ardından ilk kez Kosova'ya gittiler. KFOR bölgelerin- den 4'ünü denetünleri al- ündatutan Avrupalı devlet- lerin dışişleri bakanlannın. bölgenin ıdan yapısınm oluşturulmasına ilişkin ça- hşmalarda bulunduklan kaydedildi. lngiltere, Al- manya, Fransa ve Italya dı- şişleri bakanlan RobinCo- ok. Joschka Fischer, Hu- bertVedrineve Lamberto Di- ni, Birleşmiş Milletler(BM) Özel Temsilci- si Vieira de Mello ve KFOR'un ko- mutanı Mieha- el Jackson ile görüştüler. Priştine'de Ar- navutlara yönelik bir ko- nuşma yapan Cook, NA- TO'nun savaşı kazandığı- ra ve önceliğin adaletin sağ- lanması ve öldürülen Ama- vutlann katillerinin yaka- lanıp yargılanması olduğu- nu belirtti. Bakanlann Ko- sovalı Amavut ve Sırplann önde gelen liderleriyle de görüşecekleri bildirildi. tsviçre federal polisi, sa- vaş suçlusu ilan edilen Yu- goslavya Devlet Başkanı Slobodan Miloşeviçve dört üst düzey yetkilinin Isviç- re'deki mal varlıklannın ve banka hesaplannın don- durulmasını emretti. UlŞBASIN H»raliaC8ril)iııle Haklı savaş haksız savaş Kosova savaşının haklı bir savaş olduğunu, NATO'nun bu denli barbar olabilenlere karşı • savaşmakta haklı olduğunu düşünmek doğal. NATO ülkelerinin ulusal çıkarlannın tehlikede olmadıgı bir savaşa girmelerinin kaygı verici olduğunu düşünenlerin, şimdi hatalı olduklannı kabul etmeleri bekleniyor. lngiltere Başbakanı Tony Blair Köln'de, Batı'nın "Uygarhk ve adaletin değerlerini savunmaya hazjr" olduğunu söylemişti. Ama "insani" savaşlar üzerine tarüşma, -Blair'in deyişiyle çıkarlar için değil değerler için- daha yeni başlıyor. ABD Başkanı Bfll Ctinton'ın isteğiyle Ulusal Güvenlik Konseyi bu tür savaşlara girilmesinin koşullannı inceliyor. Yeni Kosovalar istemiyorsak insani müdahalenin yararlannı ve tehlikelerini tartmakta yarar var. Ancak insani savaşlar rahatsız edici üç soru akla getiriyor. Birincisi, kimin insan haklan için savaşmaya değer? Oysa insan haklan insan haklandır, söz konusu insanlann rengi, etnik kökeni ya da dini önemli olmamalıdır. Ruandalılann ve Timorlulann da en az Kosovah Arnavutlar kadar savunulmaya haklan vardır. İnsan haklannın evrenselliği ikinci soruyu akla getiriyor. Zengin dünya, ezilenlerin hakkını savunmak için müdahale etmeyi haklı gördüğünde emperyalizm suçlamasından nasıl kurtulacak? Kosova yararlı bir ders oluşturuyor. Savaş sırasında Almanya ve diğer hükümetler NATO'nun uluslararası hukuka uygun davranması gerektiğini dile getirmişlerdi. Bu, insani savaşİann BM'nin onayı olmaksızın gerçekleştirilmemesi anlamına geliyor. Üçüncü soru, insani savaşİann nasıl yürütüleceği. Yanıt, Kosova gibi değil. NATO operasyon düzenlememiş olsaydı, Sırplar acaba kaç Arnavut öldürecekti? Ama operasyonu başlangıçta yavaş seyretmesi Sırplann öldürme süresini uzattı. Kötücül bir yönetim, beğenmediklerini öldürmeye hazırlanıyorsa erken ve çabuk durdurulmalı. NATO, şiddetli bir başlangıç yapsaydı Kosovahlann yaşamlan kurtulabilirdi. Ama bu durumda binlerce Sırp ölürdü. Katledilmez ve ırzlanna geçilmezdi, ama bombardımanda enkaza dönmüş evlerinin yıkıntılan arasında ölürlerdi. En eski gerçeği anımsamakta yarar var: Gerekçesi ne olursa olsun savaş korkunçtur, bazı savaşlar gerekli, bazılan haklıdır, ama hiçbir savaş iyi değildir. 22 Haziran 1999