Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 MART 1999 PERŞEMBE OLAYLAR VE GORUŞLER İşkencenin Önlenmesi Konusunda Hekim Sorumluluğu Dr. MEHMET ALTEVOK Odası Başkanı 0 nsanlıktanhı kadar eskıbırsorun I olan ışkence sorunu konusunda hekım kesımımızde son zaman- lardaonemlı bazı ılerlemelerya- şanrruştır Ulkemızde işkencenin onlenmesı ıçın yapılan çalışma- lara hekımlenn resmı olarak katılması I992\ılındabaşlar Butanhe kadar baş- ta hekım orgutlen olmak uzere çeşıtlı yo- netım dışı orgutler ve bıreysel ınısıya- tıfler aracılığıyla işkencenin önlenme- si ıçın hekım kaynaklı çeşıtlı gınşımler olmuştur Ancak bu çalışmalann karşılıklı bel- lı rahatsızlıklar dışında "devlet katuı- da"_vapıcı bıryansıması olmamıştır tş- kence sorunu ıle ılgılenen hekımlerdev- Jetçe oıgûtsel bağlan nedenıyle bu alan- da çalışan kışıler olarak görülmuş >a da ılgılı yonetımdışı örgutlenn "zatensof- cu ve de* lete muhalif oMuklan" ıçın bu alanda çalıştıklan duşunulmuştur Yo- netım ıle yonetım dışı orgutler arasın- da yaşanan tepkısel sureç ışkence so- rununun de\am etmesı nedenıyle yone- tım dışı orgutlenn ınsan haklan sorunun- da salt ışkence olgusunu vurgulaması- na neden olmuştur Bu koşullarda soru- nun çozumu ıçın gerekJı olan uzlaşma zemınınden uzaklaşılmıştır Insan hak- lannı yalnızca ışkenceyle mucadeleye ın- dırge>en geleneksel yaklaşımlann dı- şında, sos>al ve ekonomık eşıtsızlıkler 1994-1998 donemı Ankara Tabıp •*- * temelınde, sağlık,eğıtım sosyalgûven- lık ve hasta haklanna kadargenış bır pers- pektıfle ele alınması şeklındekı butun- cul yaklaşım göz ardı edılmıştır Hekım camıasında işkencenin bır ın- sanlık suçu olduğu kabul edılse bıle bu suçun onlenmesı, uygulav anın saptana- rak cezalandınlması sürecınde hekım- lenn rolu ve onemının açık olarak kav - ranabıldığını de soylemek pek olası de- ğıldır Adlı raporlar aracılığıyla işkencenin saptanmasının mahkemelerde kanıt ola- rak kullanılması bılınse de çogu hekım bu ışe bulaşmamayı seçmektedır Mes- leğın etık ılkelenne bağlı ve duyarlı he- kımlerden bır şekılde ışkenceyı rapor- lanna yansıtanlar ıse "yasadışı örgiıt baglanüsr suçlamasıyla gozaltına alın- ma tutuklanmaveyargılanmansklen- ne maruz kalmıştır Bu boyutu ıle ülke- mızde guvenlık gorevlılennın, teknık donanım, laboratuvar olanaklan, mes- leksel formasyon ve eğıtım olanaklan- nın yetersızlığı, otokratık toplum. aıle, okul ışyen hıyerarşısı gıbı bır dızı et- kenden kaynaklanan alışılagelmış uygu- lamalanyla tıp pratığı sıkhkla ortuşme- mektedır Avrupa lşkenceyı Onleme Komıte- sı nın (AİÖK) 1992 yılında ulkemıze yaptıgı zıyarette komıte, donemın Sağ- lık Bakanı Yıkünm Aktuna ıle de go- ruşmuştur Çok planlı olmavan ve At- OK'nın bakan duzeymde bır mercı ıle goruşmesı dışında önemı ışkence soru- nu ıle ılgılı devlet yapılanmalan işken- cenin onlenmesınde Sağlık Bakanlığı ve dolayısıy la hekımlenn "işkenceyi sap- taması"nıonplanaçıkarmıştır "Sağlık Bakanlığı ivi çalışsa, hekiınler işkence- nin saptanması ıçın gereken adlı tıp bil- gıtenne sahıp olsalar. adlı raporiarda ış- kence hemen saptanabılecek > e ışkence- ciler cezala/ıdınlabıleceğı için de kimse işkenceyapmayacak" gıbı bırvanlış vo- rum gundeme sokulmuştur AİOK ıle muhatap olan ve işkencenin engellene- bılmesınde doğrudan sorumluluğu olan resmı kurumlar Sağlık Bakanlığı'nın adlı raporlan nasıl gerçekçı halegetıre- bılecegı ve hekımlenn adlı tıp bılgılen- nın nasıl arttınlabıleceğı gıbı işkence- nin onlenmesınde dolaylı onemı olan konulan temel sorun alanlanna dönuş- turerek sorumluluklannı bız hekımlere devretmenın formulasyonunu bulmuş- tur Bu dönemde Sağlık Bakanlığı gerek adlı uygulamalarda kullanılan matbu raporlan gelıştırerek gerekse 1996 yılın- da v aşanan açlık grevlen v e olum oruç- lan donemınde "iyi hekimlik uygula- maian"nı gundeme getırerek bu konu- da uzenne düşen görevı yenne getır- mıştır Ancak yıne bu donemde ışken- ce sorunu ıle doğrudan sorumlu olan Adalet Bakanlığı ve tçışlen Bakanlığı cephesınde hıçbır somut gınşım yapıl- mamıştır Işkence sonınu ıle doğrudan ılmtılı olan Adlı Tıp Kurumu'nun ıyıleşnnlme- sı ıçın hıçbır gınşım yapılmadığı gıbı yo- netımde olduğumuz donemde odamı- zın gerek basına yansıtarak gerekse yar- gısal gınşımlen ıle önlemeye çalışüğı Ad- lı Tıp LJzmanlıkSınav! OSYM tarafın- dan yapılan genel çerçetenın dışında bırakılarak oznel değerlendırme ve ka- yırmalarazemınhazırlanmıştır Neya- zık kı Tababet Uzmanlık Tuzugu'ne ay- kın olan ve partızan bır kadrolaşmaya zemın hazırlayan adlı tıp uzmanlık sı- nav sıstemı ıle onlarca adlı tıp uzman- lık öğrencısı alınmıştır Bunun yanı sıra uçlu rapor ornekle- nnın elyazısı ıle doldurulması, adlı ra- porlann ılgılı gorevlıye değıl toplu hal- de sav cılığa venlmesı, fotograflama ola- nağmın sağlanması fızıkı mekânın ve ekıpmanın çağcıl gereklere gore duzen- lenmesı adlı raporlann denetım meka- nızmasının sağlanması gıbı Adlı Tıp Kurumu'nun etkınlık ve guvenılırlığını arttıncı gınşımlenn hıçbın yapılmamış- tır Sağlık Bakanlığı 1993-1997 yıllan arasında çıkardığı ona yakın genelge ıle adlı raporlann guvenılırlığını yukseltme- ye çalışmış bu sûreç ıçensınde adlı ra- porlar standart, uç nûshalı ve kolluk gücune kapalı, mühurlu zarfla venlme gıbı özellıklere kavuşmuştur Adlı rapor ıçın vapılacak olan mu- ayenenın kolluk gûcunun odadan çıka- nlarak yapılmasının, hekımın ve sanı- ğm güvenlığı baskı altında kalmaması ve işkencenin saptanabılmesı ıçın ne denlı önemlı olduğu tum dunyada kabul edılmışbıruygulamadır Ancak "kolluk güçleri bugun bile bu uygulamanın bir genelge ile duzenleıuıuş ve bağlı okiuk- lan bakanhkça da kabul edilmış bir zo- nınluluk olduğundan habcrsız gorun- mektedir." Bu durumun sorumlusu ıse Adalet ve Içışlen bakanlıklandır Unutulmaması gereken adlı rapor- larda ışkenceyı saptamak her hekımın kolaylıklabecerebıleceğı dahasıbecer- mesı gereken bır durum değıldır Busa- vaşımın temel alanı Adalet Bakanlığı ve lçışlen BakanlığVnın ve bu bakan- lıklara bağlı olarak çalışan kunımlann çalışma alanlandır Ancak durum tersı- ne donmuş, hekımienn ışkence ve ko- tu muamele konusundakı duyarlılıkla- nnın artması, ışkenceyı saptayıp rapor edebıleceklen duzenlemelenn oluştu- rulması, ışkencenm adlı raporiarda sap- tanmasını arttırmıştır Bu durum ışken- ce olgusunda doğrudan sorumluluğu olan kurum ve kışılen rahatsız eder bo- yuta gelmıştır Bınncı ve ıkıncı basamak sağlık hız- metlennde çalışan ve adlı rapor duzen- leyen hekımlenn son donemde yaşadı- ğı sorunlan bu çerçevede değerlendır- mek gerekır ve hekım orgutlennın za- man geçırmeden yapması gereken. obur kurumlarda da ıvıleştırmelenn yapıl- ması ıçın çaba harcamaktır Hıçbır yoruma gerek yok1 Aşağıda okuyacağınız bıldırge her şeyı açık- ça anlatıyor Işte Turkıye Yazarlar Sendıkası ıle Turkıye PEN Kulubu'nun kamuoyuna seslenı- Ş' "Turkıye'deyazarlar, yuzde 26 oranında ver- gı odemektedırler Bu vergı, telıf ucretı ode- nırken kaynaktan kesılıp malıyeye yatınlmak- tadır Geçenyılın sonlannda Meclıs'te 'vergı refor- mu adı altında kımı malı duzenlemeler yapı- lırken, bır DSP mılletvekılının onergesı uzen- ne, belıhı sının aşan telıfkazançlannın yenıden vergılendırılmesı yoluna gıdılmıştır Bu sınır, 1999yılı ıçın 7 mılyar lıradır Bu tutarı aşan te- lıf ucretı elde edılmesı durumunda, daha yuk- sek oranda vergı odenecektır EVET / HAYIR OKTAY AKBAL Sanata, Bilime Saygısıdık.. DSP azınlık ıktıdan bunun- layetınmemış- tır 19 Şubat 1999 günu Resmı Gaze- te'de yayımla- nan Malıye Ba- kanlığı Teblığı'y/e, telıf kazancı elde eden her- kes ıçın, elde edılen kazancın mıktanna bakıl- maksızın, defter tutmayukümu getırılmıştır llk bakışta önemsız bır formalıte gıbı gorunen bu yukumluluğun telıf kazancı elde edenlere ne gıbı kulfetler yukleyeceğıne bır bakalım Vergı daıresınden hesap numarası alınacak Notere deftertasdıkettmlecek Aynca gelır-gı- dermakbuzlan onaylattınlacak Bunun ıçın de vergı daıresınden yazı alınacak Pe- şın vergı odene- cek HerayKDV beyannamesıve- nlecek Deftertu- tulacak Yıl so- nunda gelır ver- gısı beyannamesı venlecek Ve ılk anda akla gelmeyen bırtakım başka ışlemleryapılacak Kısacası, yazarlar ve telıfkazancı elde eden sa- natçılar, bılımcıler, vergılen -hem de yuzde 26 oranında 1 - kaynaktan kesılmes/ne karşın ver- gı daıresı, muhasebecı, noter arasında koşuş- turup duracaklar Vepeşın vergı ödeyecekler 1 Kultür ve sanatın, bılımın gelışmesının ulke- lenn yaşamında ekonomık göstergeler kadar Müziâin buluşmanoktası K *•' önem taşıdığı açıktır Bu nedenledır kı, uygar ülkelerde vergı bağışıklıklan, burslar, odüller vb ıle yazarlar, sanatçılar, bılımcıler desteklen- mektedır Bızde ıse anlatım özgurluğu önun- dekı, demokratıkleşme onundekı engellen kal- dırmak ıçın en kuçuk bır gınşımde bulunma- yan, devlet sanatçılığı skandalına yol açacak kadar kultur ve sanatın dışında kalmış olan sı- yasal ve burokratık kadrolar, yazarlan, bılımcı- len, sanatçılan defter tutmak, başka bırdeyış- leyaraücılıktan kopanp burokrası çarklannın dış- lılenne ıtmek aymazlığıyla, ulkemızın kultur- sanat, bılım yaşamına bır darbe daha ındırmış olmaktadırlar Boyle bır uygulamaya yonel- mek, başlı başına, ku/turel-sanatsal ayıplann, aymazlıklann en bûyûğüdur Ustelık, sıyasal baskılara yol açabılecek bır ^ ^ ^ uygulamaya yonelınmış- m m ^ tır Yazarlara hıçbır do- ^ ^ nemde iyi gozle bakma- mış olan sıyasal ıktıdaria- t m m m ra, "vergı ıncetemesT, 'ver- gı denetımı' adı altında mmmm konutlanmızın basılması- na kadar varabılecekbas- • n kılara yonelme olanağı sağlayan bır mekantzma kurulmuştur Bu, sıyasal ıktıdariara, 'vergı ıncete- mesı' ya da 'vergı dene- tmı yaptlıyor 1 , 'sıyasal bas- kı soz konusu değıl' şek- lınde açıklama yaparak kendını savunma fırsatı verecek bır mekanızma- dır Bu kultürel-sıyasalayı- bayönelen, ulkemızın kul- tur-sanat, bılım alanında gelışmesını onleyecek ve sıyasal baskılara yol aça- bılecek uygulamayı baş- latanlan şıddetle kınıyo- ruz." PENCERE Cemaat ya da Tarikat DemokrasisL. Prof loanna Kuçuradi 1969'dan bu yana Ha- cettepe Unıversıtesı Felfese Bolumu Başkanı 1998'de 'Uluslararası Felsefe Kurumlan GenelBaş- kanı' seçıldı, dunyada ılk kez bır kadın felsefecı bu goreve getınldı 'Aydınlık' dergısınden Sına Onuş, Prof Kuçuradi 'y\e bır soyleşı yapmış Soyleşıden ınsan haklanna ılışkın bır bolumu ak- tanyorum • Dıyor kı Prof Dr. Kuçuradr "Insan haklan duşuncesınin merkezinde ki-" şı var, cemaat değıl; çevresmı de (...) devlet oluş- turuyor, cemaat değıl. Insan haklan duşuncesınin temelinde butıin ınsanlann aynılığı, bır'lığının kabulu bulunu- yor. Cemaatler ise bir grup insanın, ortak bır özellığı temelı uzerınde oluşuyor. Ne var kı bır gruptakı ınsanlann ortak özellığı, başka bır ce- maatinkinden farklıdır. Tek ortak ozellığımız ınsan olmaktır, doğal veya seçtığımız kımlıklerimiz değil... Hepımızin çok sayıda grupsal kımliklen var- dır. Ama bu kımliklenn her kışıdekı kompozıs- yonu tektır, eşsızdir. Insan haklan, her bırı tek olan, eşsız olan bu kışılerle ılgılı talepler ge- tınyor; ama ınsan' olduklarından dolayı getı- riyor bunları... (...) Bu taleplerin de, bugünkü dunyada, devlet dedığımız kurumun ıçınde gerçekleşmesı soz konusu." • 'Insan hakkı' kavramı 'ulus devlet' ve 'yurttaş- lık bılıncı'y\e bırlıkte 18'ıncı yuzyılda ortaya çıktı 'Cemaat' ınsan haklannı entıp yok eden 'kulluk' gostergesıdır Eğer bu nokta pınl pırıl saydamlı- ğa kavuşamazsa, ınsan haklan kavramı, kımı çı- karlann aracı olarak polıtıkada pazarlanabılır, "ce- maat, tankat, aşıret" toptan satılabılır • Yenı Şafak gazetesı yazıyor "DYP'de Cemaat Krızı Aşılamadı " "DYP Genel Başkanı Tansu Çıller'/n Suleyman Efendi Cemaatı'ne mensup ısımlen aday lıste- lerınde alt sıralara yerleştırmesı sonucu çıkan knz hâlâ aşılamadı Cemaatın adaylannı on sıra- lara çekmek ıçın cemaatın onde gelen ısmı Ke- mal Kaçar ılegoruşen Çıller, kendılenne bırazsu- re tanınmasını ısteyerek, soz konusu mılletvekıl- lennı seçılebılecekyertere yerieştırebıleceklennı soyledı " (2 Mart 1999) Sonra ne oldu? Cumhunyet'ın bırgun sonra yayımladığı haber, sorunun yanıtını venyor "Suleymancılar'ın 'desteğımızı çekenz' tehdı- dıne karşı Çıller lıstelerı değıştırdı " • Pekı, ötekı partıler ne durumda''.. ANAP'ın DYP'den farkı var mı'? Fazılet'ın durumu bellı . Ya DSP ıle CHP? stil' •- -rmin-«r, ,i ./• Ulkede 'partı orgütu' dıye bir kavram yalnız CHP'de var, ama, o da tartışmâh 1 Partı orgutle- n sılındıkçe, lıder 'tek seçıcı' rolunu ustlenıyor Aynca sağdakı partılerde lıder orgut karşısında dık- tator, cemaat ve tarıkatlar karşısında teslımıyet- çı' Yuzde 20 oy oranı altında sıralanan partıle- rın etkılen azalıyor, cemaat, tankat ve aşıret reıs- lennın etkılen yukselıyor • Ya ınsan haklan'? "Insan haklarının merkezinde 'kışı' var; ce- maat değil, tarikat değıl, aşiret değil..." SH.l İ İ GENEL KURUL ÇAĞRISI OOÖAL HAVAT1KORUMA DERNEÖİ Yönetkn Kunılu Bafkanlığı-ndMi D«tnsğ(nızın Olağan Genel Kurul Toplanbsı aşağıdaKı gundemı görüşmefc Ozere 13 Mart 1995 Cumartesı günü saat 11 CXTde BOyuk Postane Cad Garantı Han No 4^45 Kat S« Bahçekapı / istanbul adresndekı Oemek Merkezinde yapılacaktır Anılan tanhte çoğunluk sağfanamadığı takdifde üdna topiartı 20 Mart 1999 Cumartesı günu aynı gürtdemte aynı yer ve saatte çoğunluk aranmaksızın yapılacaktır DemeğnHZin Faalıyet Raporu Gelr-Gıder Tablosu 1989-2000 Tahrrant Butçesı Oemek Merkezımızde uyetenmton ıncelemesıne hazır bukjndurulmaktadır Sayın ûyelenmeın toplantıya katılmatarı saygılanmi2la nca okınur Işbu duyuru metnı uyelenmıze tebhgat mahryetffKJedîr Gttndem , Yöneöm Kurulu 1) Açıhş 2) Baskanlık Oıvanı nın seçtml 3) Saygı Durusu 4) Yönetm Kurulu Faaiyet Raporu ve Oenetjeme Kurulu Raporu'nun okunmaaı ve goruşülmesı 5) Yönetam ve Oenetleme Kurulu uyelennın ayrı ayn aldanması 6) 1999-2000 donemı bütçesron görüsulerek onaylanması 7) Tüzuk degeşjklıklennın gon^ûterek karara bağtamnası ESKİ METİN Madde 10. DERNE&N GEÜRLERİ 1 Yıllık Ödentı Her yıl çalışma donemınde uyeterden tahsa' edilen ödentıdir Yıllık ödentı Genel Kurul un her ıkı yılda txr toplanacağı dikkate alınarak 18-25 yaş arası 1998 yılı ıçn 1 200 000 TL 1999 yılı ıçın 1 800 000 TL. 26 yaş ve Ozen ıçin 1998 yılı ıçın 2.000000 TL 1996 yılı ıçin 3 000 OOOTL olarak btr defada Menir Yurtdışından Oye oianlardan postalama masraflan gte önönde rututorak 1 000000 TL ek ödentı alınır 2 Demekçe yaptian gösten konferans pıyango kermes temsil eğlence davet sporyanşması YENİMETİN Madde M . DERNEĞİN GSjRLERİ 1 Yrlık Ödentı Her yıl çalışma donemınde uyelerden tahsıl edıfen odentıdır Yıllık ödentı enaz 15000000 TL olup her ıta yılda btr Genel Kurul un onaylayacagı bütçe ıle saptanır Ünfversıte ûğrenctsı olan uyelerden yıllık odentıler % 30 vidınmlı alınır Yurtdışından üye olanlardan postalama ucretlen aynca tansıi edilır 2 Oemekçe yapılan gösten konferans pıyango kermes temsıl eğlence davet spor yanşması gezl, kortser gibt faalyetlerden elde edılen ge*1er gea konser gibı faatyetterden elde edılen gefrter 3 Bağıslar ve yardımlar 4 Demeğn mat varUğından elde edilen getırter 5 Demekçe yapılan yayınlardan sağlanan gelır 6 Oemeğm gerekfı ıznı alabıidîgı takdırde amacını gerçekleştırTnek tçn kuracağı doğaya 3 Bağışlar ve yardımlar 4 Demegm mal varltgından elde edilen gelıder 5 Demekçe yapılan yayınlardan sağlanan gelr 6 Demeğn gereMı ıznı alabıMığı takdırde amacını gerçekleştırmek ıçm kuracağı doğaya vönefak araşfırma ve eğıtım bırtmleri laboratuarlar yonelık araştırma ve eğMm bidmten labofatuartar Msadı ışletmeler ortaklıktar ve testslerden elde ıkUsadı ışletmeler ortaklıkJar ve tesslerden elde edeceğı gefırter edeceğı gelırler 8) Yenı Yönetim Kurulu ile Denetieme ve Osıp»n Kurulu aslı ve yedek üyelennın seçjmi 9) Diek ve Oneriter 10) Kapanı» _ ^ İSTANBUL 94 7 ANKARA 101 8 İZMİR 106 3 M V N A 90 9 AFYON 102 0 ANTALYA 103 5 BALIKESİR94 7 BANDIRMA 94 7 B O D R U M ^ BURSA95.7 ELAZIĞ 105 ERZİNCAN 101 ESKİŞEHİR9O4 GAZİANTEP94 7 GÖCEK 98 3 HATAY 99 5 KAYSERİ 92.5 KOCAELİ102 9 KÜTAHYA 94 7 MANİSA 94 9 MAQHİ^İS 94 7 SİVAS 94 7IŞMİAlS 94 7 S Son Posta'lılara Duyuru Son Posta gazetesınde çalışanlar 15 Mart 1999 Pazartesı günu saat 19 00'da Armada Otelı'nde kendı davetlılen olarak bır araya gelıyorlar Ayrmtüı bılgı ıçın (212) 513 83 OO'dan Turgay Olcaytu'yu arayabılırsınız