Katalog

Cumhuriyel INTERNET'TE www.cumhuriyet.com.tr www.cumhuriyet.com Cumhuriye O7.4 Cumhuriyet 'ANBUL VE ÇEVREStNDE YAYINDAYIZ 75. YIL SAYI: 26831 / 200.000 TL (KDVtçmde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NAPİR NADİ (1945-1991) 24 MART 1999 ÇARŞAMBA C U M H U R İ Y E T ' İ N E Ğ l T İ M V E K Ü L T Ü R H İ Z M E T L E R İ KURTSTEINHAUS ATATÜRK DEVRİMİ SOSYOLOJİSİ-I Çeviren: Necdet Sander Alman bilım adamı ve sosyoloğu Kurt Steınhaus, bu kıtabında, kurtuluş savaşları yoluyla siyasal bağımsızlığına kavuşan ulkelerde ekonomik gelişme sorununa ornek olarak Türkiye'yi almakta ve incelemektedir. Yazar, eserine, Orta Asya'dan Anadolu'ya goçen Türklerin kurduğu Osmanlı Türk toplumunun gelişmesinde XVIII. yüzyıldan sonra görulen duraklama nedenlerini ve bu toplumun sosyo-ekonomık yapısını araştırmakla başlamaktadır. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra sömürge durumuna duşürülmek istenılen Osmanlı İmparatorluğu'nu yönetimi altında bulunduran İstanbui'daki halife-padişaha ve hükümetıne karşı Anadolu'da girişilen Ulusal Kurtuluş Savaşı, bu savaşın sosyal temeli ile politik yontemi, Milli Mücadele'nin çalışma ve örgütlenme biçimleri anlatılmaktadır. Ataturk devriminin sosyo-ekonomik yonleri uzerinde yabancı bilim adamı tarafından yazılmış en ilgi çekici bir araştırma diye tanımlayabileceğimiz bu eser, çağdaş goruş açısı ve olayları ayrıntılı ıncelemesı bakımından dikkatle okunacak, uzerinde durulacak, tartışılacak bır çalışmadır. Bu önemli bılımsel çalışmayı okurlarımızın ilgiyle karşılayacaklarını umarız. Cuma günü Cumhuriyet 'le birlikte... L İ S E l E R E G I R İ Ş DENEME SINAVI Ozel Dershaneler Birliği Derneği (ÖZ.DE.BİR.) ile ortaklaşa yürütülen bu çalışma 8. Sayfada Nevruz'da 3 bin 402 gözaltı Mavi Çarşı zanlılan gözaltında • 13 kişinin yaşamını yitirdiği Mavi Çarşı 'mn kundaklanması olayına kanşan 3 kişi gözaltına alındı. Emniyet Genel Müdürü Necati Bilican, olaya kanştıklan belirlenen iki kişinin de arandığını açıkladı. Bilican, Istanbul'da bir taksi şoiorünün yaşamını yitirdiği Carousel mağazası önündeki patlama olayıyla ilgili olarak Akın Yavaş'ın yakalandığını bildirdi. • Nevnız kutlamalan sırasında 67 önemli olay çıküğını belirten Bilican. toplam 3 bin 402 kişinin gözaltına ahndığını açıkladı. Bunlardan 2 bin 361 'inin serbest bırakıldığım söyleyen Bilican, 208 kişinin adli makamlara sevk edildiğini, 833 kişinin de sorgusunun sürdüğünü be.'irtti. 13. Sayfada Cıyabında yargılanacak Ocalan için ilk duruşma• Öcalan, MED TV'de yaptığı konuşma nedeniyle Ankara 2 No'lu DGM'de bugün gıyabında yargılanacak. Duruşmada, sanık Ocalan'ın gûvenlik nedeniyle Ankara'da yargılanrp yargılanamayacağı da karara bağlanacak. Öcalan'la görüşmek üzere dün Mudanya'ya giden avukatlardan Mahmut Şakar, hakkında gıyabi tutuklama karan bulunduğu gerekçesiyle Mudanya Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. M 3. Sayfada Çalışlar davası seçimden sonra • Yazanmız Oral Çalışlar ve yayıncısı Muzaffer Erdoğdu'nun bölücülük suçlamasıyla yargılandığı dava seçimden sonraya ertelendi. Istanbul 1 Nolu DGM. Oral Çalışlar'ın "seçimlerden sonra DGMIerin yapısuun değişeceği ve bunun da savunmanm içeriğini etkileyeceğini" belirtmesi üzerine, savunmasını 18 Nisan'dan sonra almaya karar verdi. • 4. Sayfada Fazilet Partisi soruşturması için 3 savcı kanıt toplamaya başladı Saveılar kararlıProfesörlerden görüs istendi FP hakkında yapıian suç duyurusu ile ilgili inceleme başlatan Vural Savaş, "bilirkişi" olarak ceza hukuku profesörlerinden görüş istedi. Başsavcıhkça görevlendirilen üç savcı, FP hakkında belge ve bilgi toplamaya başladı. FP'nin, kapatılan RP'nin devamı niteliğinde bir parti olduğuna ilişkin yeterli bilgi ve belge elde edilirse kapatma davası açılacak. Orgeneral özkök'ten Savaş'a ziyaret Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Savaş, Türkiye'de dini esaslara dayalı devlet yaşamını getirmek isteyen ve bölücülük esasına dayalı çalışmalar yapmak amacıyla kurulan partilerin taban bulabildiklerine dikkat çekti. Genelkurmay îkinci Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök ile 4 korgeneralin bugün saat 11.00'de Savaş'ı ziyaret edecekleri bildirildi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Anayasa uyannca partıleri kapatma davası aç- maya yetkıli tek kurum olan Yargıtay Cumhunyet Baş- savcılığı, "RP'nin devamı" olduğu gerekçesiyle DGM Savcısı Nuh Mete YükseTın FP hakkında yaptığı suç du- yurusu konusunda 3 savcıyı görevlendırdi. FP hakkında jet inceleme başlatan Başsav- cı Vural Savaş. bir yandan da TBMM Başkanhğı'na yazı yazarak kurulduktan sonra FP'ye ge- çen RP mıllervekıllennın listesını is- tedı. TBMM Başkanlıgı yetkilileri, başsavcılığın istemine gelecek hafta içinde yanıt verileceğini belirttiler. Genelkurmay Ikincı Başkanı Orge- • FP lideri Kutan, Nuh Mete Yüksel'i "savcılıkla muhbirliği bırbırine kanştırmakla" suçladı. Kutan "Seçime 3 hafta kala açıklanan bu yazı, sonuçlan etkileyecek mahiyettedir, Yüksel suç işlemiştir" dedi. Seçim iptaliyle ilgili girişimin sonuçsuz kalacagını anlayan FP yeniden tavır değiştirdi. Recai Kutan milletvekillerine zaman geçirmeden seçim bölgelerine gitmeleri talimatını verdi. • 19. Sayfada FP'de kapatılma korkusu • Nüfusun yoğun olduğu yerlerde seçimi engellemek isteyen şeriatçılar çeşitli taktikler geliştiriyor. Erken saatlerde kalabalık olarak sandık başına gitmeyi ve uzun süreli yığılmalar yaratmayı amaçlayan şeriatçılar diğer seçmenleri yıldırmayı planlıyor. Yine şeriatçılann küçük yerleşim birimlerinde maddi sıkıntı içindeki seçmenlere maddi yardımda bulunacaklan belirtiliyor. • 19. Sayfada irtica seçim hilesi arıyor neral Hilmi Özkök ile dört korgene- ralin bugün saat 11.00'de, sürpriz bir şekilde Vural Savaş'ı makammda zi- yaret edecekleri bildirildi. TBMM Başkanlığı yetkilileri, RP'nin kapatılmasının ardından ba- ğımsız kalarak FP'ye katılan millet- vekillen ile 20. dönemde 185 kez ıs- tıfa ve katılmanın yaşandığını belirt- tiler. RP'nin kapatılmasına ilişkin Anayasa Mahkemesi karannın TBMM'ye utasmasıyla birlikte, baş- ta Genel Başkan Necmettin Erbakan olmak üzere 6 milletvekılırun üyelik- leri düşürüldü. Bağımsız kalan RP'lılerden önce 123'ü, daha sonra da gruplar halinde büyük çoğunlugu, RP kapatılmadan önce kurulan FP'ye katıldı. Yargıtay savcılannın bazı ceza hukuku profesörlerin- den "bilirkişi" olarak görüş ıste- dıkleri öğrenildı. Ceza hukuku pro- • Arkası Sa. 19,Sü.9 'da NÂTO: Kosova'da operasyon şart oldu. Rusya: Savaş, dünya düzenini değiştirir SolaııaVlaıı Sur' emrî ]\Tîilr*»rlr»nvîi'vîi criıvlî Kosova için geri sa\ım sürerken ABD'K diplomat Richard Holbrooke dün lTX<l».euuiiyd y<X ğ l T U l b i r k e z , ^ 3 yugosİavya DevletBaşkanı SlobodanMiloseviç'le bir ara>a gel- di ttaha, Fransa ve lngiltere sa\Tinma bakanhklan tarafindan yapıian ortak açıklamada, taraflann, NATO'nun Yugoslavya'ya operasyon düzenlenmesine gerek kalmamasuu umdukjan, ancak Kosova'daîd insani bir felaketin önlenmesi için gerekli ön- lemleri almaya hazır olduklan bildirildi. Azerbaycan, Yugoslavya'ya 6 adet savaş uçağı taşıdığını öne sûrdüğü bir Rus kargo uçağına el koydu. Yakıt almak üzere başkent Bakû'daki Bina Havaalanı'na inen uçağın pilotlan, görevlerinin Yugoslavya'ya savaş uçağı ve askeri malzeme götürmek olduğunu söylerken Rusya bunu yalanladı. (Fotoğraf: REUTTER) • 11. Sayfada • NATO Genel Sekreteri Javier Solana, Yugoslavya'daki askeri hedeflere karşı hava operasyonuyla müdahaleye başlanması talimatı verdiğini açıkladı. Solana, hava saldınlannın başlangıcı ile ilgili olarak zaman vermedi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Belgrad'ı, NATO'nun Sırp askeri hedeflerine yönelik operasyonunun hızlı, şiddetli ve acı olacağı yolunda son kez uyardı. • Rusya Savunma Bakanı Igor Sergeyev, ülkesinin Kosova'daki gelişmelere göre kendi planlannı yapacağını ve buna Rusya silahlı kuvvetlerinin savaşa hazırlık durumunun arttmlmasının da dahil olacağını söyledi. • Sergeyev, "Savaşlar her zaman, onu başlatanlann düşündükleri smırlann dışmda. Yugoslavya'da da böyle bir eyleme girişmeden önce, bölgeye ilişkin bütün olası gelişmeler hesaplanmalı" şeklinde konuştu. Primakov da savaşın dünya düzenini değiştireceğini söyledi. • //. Sayfada Bakû el koydu Rusya'dan Yugoslavya'ya savaş uçağı • Azerbaycan, Rusya'dan Yugoslavya'ya gıden kargo uçağına el koydu. Uçakta6adetMlG-21 ve MİG-26 savaş uçağı bulundugu belirtildi. Uçağın pilotlan askeri malzeme ve savaş uçağı taşıdıklannı itiraf etti. Ancak Rusya Dışişleri iddialan yalanladı. • 11. Sayfada KAMU SÖZLEŞMESİNDE ANLAŞMA M 6. Sayfada BAYRAM PİYASALARA CANLILIK GETİRMEDİ • 6. Sayfada DOKUNULMAZLIK YENİ MECLİS'E • 5. Sayfada BORSA Dûo 4315 «31« DOLAR O3S73OO Oncmtu Dür, 204^00 Onc«kı »4.000 AL.TTN OOûn 3-970 000 Oncekı 3.3SO0O0 GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Harakiri! Görevinin yansını karada, yansını havada sürdüren Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Sofya'ya yol alırken özel uçağında sürekli koltuk sahibi gazete tem- silcileri aracılığıyla siyasal mesajlar gönderdı. Bugüne dek dinleyegeldiğımız bıryığın laftan son- ra diyor ki: "Meclis'ı yıpratmayın!" Baş üstüne! Ammavelakin bu uyanyı önce kendisi- • Arkası Sa. 19,SH1 'de Galatasaray-Sakaryaspor maçına dopingli çıktığı saptandı Hasan Şaş'a 6 ay ceza • Galatasaray'ın milli flıtbolcusu Hasan Şaş 1998 - 1999 ftıtbol sezonunu kapattı. Sakaryaspor'la oynanan kupa yan final ilk maçında doping içeren ilaç kullandığı belirlenen 23 yaşındaki fiıtbolcuya Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu 6 ay hak mahrumiyeti cezası verdi. Galatasaray Kulübü, Hasan'ın cezasının kaldınlması için Tahkim Kurulu'na başvuruda bulunacak. USpor'da Milletvekilleri bölgelerine dağılıyor Lıızaeılamı ınııutsıız çabası • FP'nin kendilerini yalnız bırakmasıyla seçimlen iptal ettirme umutlan suya düşen DTP-küskünler bloku, dün son girişimlerde bulundular. DTP'lı Mahmut Yılbaş, ittifaklara olanak tanıyan bir yasa önerisinin doğrudan TBMM Genel Kurul gündemine alınması için öneıge verdi. DTP'liler Gürkan'ın tarafsız da\Tanmadığı savıyla Başkanlık Divanı'nı toplantıya çağırdılar, ancak bu istekleri işleme konmadı. • 7. Sayfada