Katalog

1SMART1999SALI CUMHURİYET SAYFA 17 Çiniler yerinde mi? Tunzmcı bır dostumuz anlatıyor "Şımdı Four Seasons Otelı olan eskı Sultanahmet Cezaevı'nın koşesındeki çeşmeden sonra küçük bır cami vardı. 19. yüzyıl başlarında yapılan camının mınben, Mehmet Emın Usta'nın ımzasını taşıyan çok değeıit çınılerte kaplıydı. Uzunca bır suredır, camının bulunduğu alan onanm gerekçesiyle kapalı tutuluyor. Otel yetkılılennın söyledığıne göre otel personeti bile bu alana gıremiyormuş. Onarımın saglıklı yapılması ıçın guzel bır karar gibi gorunuyorsa da iki yıldır koruma kurulu uyelenne ve Osmanlı sanat tarihçılerine de çınılen gorme ıznı verılmıyor. Umanz tarıhı çınıler yerlerinde duruyordur!" Çınılen en iyı bilecek kışi Istanbul Arkeoloji Müzeleri Muduru Alpay ^Pasınli olmalı. Four Seasons Otelı'nın altında Bizans Sarayı'nı "bulan" Pasinli, Osmanlı'dan kalma tanhı çınılen de mutJaka gormuştur! Eiektronik posta: sonwposta.cumhunyet.com.tr Tel: 0.212.512 05 05 Faks: 0.212.512 44 97 - Tüketıciyi yanıftan reklama ceza verilecekmış... "Sıvası reklamlar ne olacak!" lazığ'dakı Fırat Unıversrtesı Vetenner Fakul- tesi'nde "akkaraman koyunu ve kıl keçısı" anatomısı uzenne doktorasını yapıp Sam- sun'dakı Ondokuz Mayıs Unıversıtesı Tıp Fakultesı'ne atanan ve ınsan anatomısı uzenne on- ce doçent sonra profesor yapılan Sait Bilgiç'le ıl- gıh yenı gelışmelerın haberı geldı Ondokuz Mayıs Unıversıtesı Rektoru Osman Ça- kır ıle YÖK Başkanı Kemal Gurüz'un yetkı ve "ılgı" alanına gıren, ancak asla ılgılenmedıklen "ınsan ana- tomısı profesoru" vetenner Saıt Bılgıç'ın durumu Mıllı Eğıtım Bakanı Metın Bostancıoğlu'nun dıkka- tını çekmış Doçentlık Sınav Yonetmelığı'nın 1 maddesının d bendıne aykırı bıçımde hayvanlardan ınsanlara yo- nelen Saıt Bılgıç'ın durumunu Bakan Bostancıoğ- lu YOK Başkanı Guruz'e sormuş Unıversıtelerdekı usulsuzluklere alışkın olan Gu- ruz, veterınerlenn tıp fakultelennde oğretım uyesı ola- Elazığ-Samsunbıleceklerını anlatmış Ama Bakan aynı kanıda değılmış - Olamazlar dıyen yok ancak yasaya ve yonet- melığe uygun olmak koşuluyla yanı doktoralannı tıp fakultelennde yaptıkları takdırde1 Bakan, konunun soruşturulup açıklığa kavuşturul- masını ıstemış YOK Başkanı da, mecbur kalıp, On- dokuz Mayıs Unıversıtesı rektorune gorev vermış ko- nuyu soruştunnası ıçın Ne kı, soruşturma "genış çaplı" tutulduğundan ol- sa gerek bır turlu sonuçlanamıyormuş Nasıl olsa se- çımden sonra bu hukumet gıdecek dıye sonuçlan- dırılmayacağı da kulaklara fısıldanıyormuş Aslında, konunun "genış çaplı" soruşturulmasına gerek var Çunku, Ondokuz Mayıs Unıversıtesı'nde vetennerlıkten tıp profesorluğune sıçrayan bır tek Sa- ıt Bılgıç değılmış Ankara Unıversıtesı VeterınerFakultesı'nden me- zun olduktan sonra Fırat Unıversıtesı Veterıner Fa- kultesı'nde koyun ve sığırların karacığer ve akcı- ğerlennı ınceleyen ve doktorasını yapan vetenner Ce- mil Çelik de Ondokuz Mayıs Unıversıtesı'ne gelın- ce bılım kodu tıp olan bıyokımya bılım dalında on- ce doçent sonra profesor yapılıp Tıp Fakultesı Bı- yokımya Anabılım Dalı Başkanlıgı'na kadaryuksel- mış Çelık ıçın, Aydınlar Ocağı Başkanlığı yukselı- şın anahtan olmuş1 Ne ılgınç değıl mı? Elazığ-Samsun hattında ad- res aynı Fırat Unıversıtesı Vetenner Fakultesı'nde doktora, Ondokuz Mayıs Unıversıtesı Tıp Fakulte- sı'nde doçentlık ve profesorluk Uç hılalle bır turbana profesorluk dağıtılan Ondo- kuz Mayıs Unıversıtesı'nden YÖK'un "ılgı"sı saye- sınde bakalım daha ne "cevherler" fışkıracak' SESSİZ SEDASIZ (!) NVRlKURTCEBE Yüksek Yenlım Hattı Erdınç UTKU Ulkeyı soyup soğana çevırdıler, bu kokuşmuşluk ondan' Terörün amacı ve terörle mücadele Kurt ırkçılığına dayanan aynlıkçı te- ror orgutu PKK'nın lıderı Abdullah Öcalan yakalanıp Turkıye'ye getınl- dığınden berı teror, başta Istanbul ol- mak uzere kentlere sıçradı Insanların topluca bulunduğu yer- lerde bombalar patlıyor Insanlar ya- ralanıyor, ınsanlar oluyor Halk, tedır- gın ınsanlar alışverışe bıle çıkmak ıstemıyor, kapalı mekânlardan uzak Terorle mücadele guvenlık guçlerı- nın aslı gorevı olduğu kadar sokakta- kı ınsana da bu noktada buyuk gorev duşuyor, ınsanların korkuya, yılgınlı- ğa kapılmaması, gunluk yaşamını de- ğıştırmemesı gerekıyor Teror orgutunun Avrupa'dakı yayın organlarından yapılan açıklamalar- s dan bılıyoruz kı, kentlerde bır sure daha teror olaylan devam edeceky , p ^ y durmaya çalışıyor Işte bu aşama, j " Kentlerde yaşayan ınsanlar nasıl kı, toplumu çok tehlıkelı bır noktaya doğ- ru getırıyor Korku, yılgınlık, tedırgın- lık ınsanların gunluk yaşamını etkıle- meye başlarsa teror amacına ulaş- mış oluyor Çunku terorun amacının topluma korku salmak ve ınsanlar üzerınde yılgınlık yaratıp guniuk yaşa- mı aksatmak olduğu bıhnıyor trafıkte karşıdan karşıya geçerken bazı kurallara uymak zorundaysa bun- dan sonrasında terore karşı bazı ku- rallara da hayatımızda yer açmak du- rumundayız Kuralları koyacak olan da yıne bızız Guvenlık onlemlerı alan alışverış merkezlerını, yangın çıkışı olan sınemalan yeğlemek gıbı 1 ÇALIŞANLARIN SORULARI / SORUNLARI YILMAZ ŞJPAL Sanatçı ve yazarların gelirleri ve vergileri Soru: Ben serbcst çalışan bir ressamım. Yıllık gelirim 7 mil- yar liranın altındadır (avda ortalama 200 milyon dola- yında) ve 7 milyarı bulması da olanaksız gorunuyor. Vergi >asalarındaki son gelişmeler karşısında benim du- rumum ne olacak? 1) Ayda 200 milvon net gelir sağladığımı varsavarak, [^''''"bendetı >ergi Kesfleceic rnf^, kesFlecekse tutarı »e olacak? > 2) Defter tutmak, makbuzkesmek gibi bir vasalyukum- lüluğüm var mı? , ı- E. Ç. YANIT: 1) Kamuoyunda, sanatçı ve yazarlann buyuk kazançlar sağla- dığı kanısı vaygmdır Gerçek odur kı, buyuk kazanç sağlav an yazar \ e sanatçılar, ku- çük bır azınhğı oluşturmaktadır Enflasyon. yalnız ekonomık alan- da kalmamış, kımı kesımlere de sıçramış sanatçı ve yazarlar da bu sıçramadan payına duşenı almış, "sap ile saman" bırbınne kanşmış gerçek sanatçılar \ e yazarlar toplumdakı gelır dağılımı- nın alt sıralannda yerlennı almıştır Yılda 7 mılyar liranın altında gelır sağlayan sanatçı ve yazar- lar, çoğunluğu oluşturmaktadır Ayda 683 milyon, yılda 7 mılyarlık bır gelır, gerçek sanatçı ve yazarlann çoğunun, hayal dunyalannda yer alır Sorulannızın yanıtına gelınce 1) 193 sayılı Gelır Vergısı Yasasf nın 18 maddesınde "Müellif, mutercim, he> keltıraş, hattat. ressam, bestekâr ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikâ- ye. roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, rö- portaj. karikatür, fotoğraf, nim, video bant, radvo ve tele- vizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini, gazete, dergi, rad- yo, televizyon ve videoda yayımlanmak veya kitap, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını sat- mak veya bunlar ü/.erindeki mevcut haklarını devir ve tem- lik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat, Gelir Vergisi'nden müstesnadır" denılerek, bu gelırlerden Ge- lır Vergısı odenme>eceğı anlamı venlmış ıse de maddenın so- nunda "Serbcst meslek istisnasının bu kanunun 94'üncfi maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümu- IU yoktur" denılerek, bu gelırlerden Gelır Vergısı alınacağı vur- gulanmıştır Aynca, bugelırlerden Gelır Vergısf nın yanı sıra Katma De- ğer Vergısı ve Savunma Sanayıı Destekleme Fonu da kesıl- mektedır Bız, sozü sayılara bırakalım Sanatçı ve Gelır Vergısı KDV D Fonu Vergiler Net gelır Brfit Odcme Yazarların Gelirleri Yıllık 609 000 912.800 60 900 1.582.700 5 417 300 7.000.000 ve Vergileri Avlık 50 721 76.023 661 127.405 455 595 583.000 (Bin TL) Yuzde Oranı 8 70 13.04 0 87 22.61 77 39 100.00 Sayıların sanal olmayan anlatımından, sanatçı ve yazarlann gelırlennden vergı kesılmedığı değıl, gelırlennden yuzde 23 (yır- mı uç) oranında vergı kesıldığı gerçeğı anlaşılmaktadır Ayda 200 milyon sanal gelır sağlayan bır sanatçının. bır ya- zann elıne bu sanal gelınn yuzde 77'sı olan 155 (yuz ellı beş) milyon hra gerçek gelır geçer Kamuoyunda. sanatçı ve yazarlann vergı odemedığı ızlenı- mı oluşmuştur Oysakı yazar ve sanatçılar, gelırlennın yüzde 23'unu (yırmı uç) vergı olarak odemektedır Kamuoyunun bu gerçeğı bılme- sınde yarar gorduk 2) 4 Mart 1999 gunu Resmı Gazete'de (sayfa 25) yayımla- nan 223 sayılı Gelır Vergısı Genel Teblığf ne gore, yazar ve sa- natçıların yıllık gelırlen 7 mılyan aşmadıkça "- Defter tasdik ettirmemeleri ve tutmamaları. - Belge düzenlememeleri" Malıye Bakanlığfnca uygun gorulmüştur 7 mılyarlık gelır sınınnın 1999 yılı ıçınde "aşılmış olması halinde takip eden ay ın başından itibaren defter tutma ve belge düzenleme zo- runluluğu başlayacaktır". HAYVANLAR ISMAIL GULGEÇ ÇtZGİLİK KÂMİL MASARACI r. * w r H A R B İ SEMtH POROY BULÜT BEBEK WR.4Y ÇIFTÇI MIRMIRLAR VCLR DVRAK TARİHTE BUGÜN MLMTAZARIKA\ 16 Mart BASİT OL4N/N ÇEKfC/LÎĞİ •1957 DE gllGUN, UULU HEYKBLCI COHÇTAMTfN BRANCUSI (g/ZANKUŞ), 81 vnŞ/NDA PARJS'TE ĞUXJ. ROAAAAIYA'DA gıR KÖVUJ AlLBSfMlN ÇOCU6U OIA&4K. DOĞAN BKAKJCUSt, 19OO'LeRJN 8AÇ/NM PA&£'£GlTMlÇ, GUZEL SANATIAR AttADEUlSl'Nr girNSMlÇT7 ONCELS/Sl, Bt/YÛK HEYKELO RODIN 'fN ETK/SIAJ- OB KALAKI SAfJATÇI, glKKAÇ Y/L SON/2A,KENOl- O2SÜ BtÇlMLEgİK/r yR/eATMAYA SAflAM/fT/. ILKEL AFGıKA HEYK.ELLSR.lNl <SCJS£>UKT£N SON/ZA, Y/4P/T7-A&/AJI IY/CE SASlTl-EŞTIIZ- Ol. MEgMER^&GNZ.TAHTA <Sl6/ HEK TURLU MALZEMEY/ US774UKCA KULLA- PAN UZAK VE Ğ/0E&EK SOYUT Sanatçının tnlu hey. kcllerınden bır, GÖRÜŞ Prof. Dr. FARUK ŞEN T«rhy e Araştırmalar Merkezı Dırektoru Almanya ve AB Altı aylık bır sure ıçın donem başkanlığını ustle- nen Almanya, ılk olarak 1994 yılının ıkıncı yarısında gene donem başkanı olarak temellerını attığı hedef- lennı şımdı daha da pekıştırmek ıstıyor Almanya'nın donem başkanlığı surecınde ızleyeceğı Avrupa Bır- lığı polıtıkasını 12 noktada toplamak mumkun 1)Almanya'nınenfazlaağırlıkverdığı konulann ba- şında, tanma verılen subvensıyonlara tekrar bır çe- kıduzen venlmesı gelıyor Avrupa Bırlığı'nın 88 mıl- yar ECU'luk toplam butçesının yuzde 50'ye varan bolumunun hâlâ tarım destekleme fonuna ayrılma- sı, Almanya'yı buyuk olçude rahatsız edıyor Buna aynı zamanda, genışleme surecınde Avrupa Bırlığı'ne dahıl olacak olan ulkelenn de tanmsal fonlardan yar- dıma gereksınım duyacak ulkeler olması, Alman- ya'nın tanma verılen subvansıyonlarda azaltma doğ- rultusunda bır baskı polıtıkası uygulama olasılığını guçlendırıyor 2) Almanya genel olarak 16 yıllık sure zarfında Helmut Kohl'un uyguladığı ve 'çek deften polıtıka- sı' olarak nıtelendınlen Avnjpa Bıriığı'nın eksıklenn- de cebe el atıp paraları odeme polıtıkasını buyuk ol- çude değıştırmek ıstıyor Buna gore artık Almanya, Avrupa Bırlığı ulkelerının odemelennde eşıtlık ılke- sıne uygun adıl bırduzenı egemen kılmak ıstıyor Nı- tekım Gerhard Schroder ıktıdara gelır gelmez Sos- yal Demokrat - Yeşıller koalısyon hukumetının bu ko- nudakı kararlı polıtıkasını açıkça ortaya koydu 3) Avaıpa Bııiığı'nın butçesıne ulkelenn katkılan açı- sından baktığımız zaman, 15 ulkenın 7'sının butçe- ye aldığından daha fazla odeme yaptığını, 8'ının ıse verdıklennden daha fazla aldtğını goruyoruz Alman- ya ulusal hedeflennın dışında bu konuda her yıl but- çeye takrıben yuzde 21 'lık katkıda bulunup yuzde 14'luk bır bolumunun gen alınmasını artık az bulu- yorlar 4) ÖzelliKİe Avrupa Bırlığı'nın komıserlıklerınde çı- kan son skandallardan sonra fınansal reform gerçek- leştrrme hedefı, Almanya'nın hedeflerı arasında yer alıyor Bu konuda taşı yuvariamaya çalışan Alman- ya, bu hedeflenne Fransa ıle bıriıkte, Fransa'nın 2000 yılının ıkıncı yarısında gerçekleştıreceğı donem baş- kanlığında ulaşmayı planhyor 5) Alman Dışışlen Bakanhğı'ndakı Devlet Bakanı Günther Verheugen artık 500 mılyonluk bır Avrupa Bırlığı'nın kısa zamanda olmasa bıle orta vadede gerçekleşeceğınden yola çıkıyor ve bunun çok bu- yuk bır tuketıcı pıyasası oluşturacağını dıle getırıyor 6) Agenda 2000 başta olmak uzere Amsterdam, Maastrıch ve Kopenhag'ın, artık tum ulkeler tarafın- dan uyulması gereken krıteler halıne getırılmesı, Al- manya'nın donem başkanhğının onemlı hedeflerı arasında yer alıyor 7) 1 Ocak 1999'da resmen yururiuğe gıren ve onu- muzdekı yıllarda aşamalı olarak ulusal paraların ye- nnı alacak olan Euro'yu Almanya buyuk bır şans olarak goruyor Özellıkle Almanya'da Euro'dan du- yulan korkuların gıderılış olması, Avrupa Bırlığı Mer- kez Bankası'nı da Frankfurt'a alan bır ulke olarak Al- manya'nın Euro'ya ılışkın umutlannın gerçekleşebı- leceğını gostenyor 8) Almanya, donem başkanlığında oncelıkle Po- lonya ve Çek cumhunyetlerının tam uyelığının somut bırtakvım ıçınde gerçekleşmesını hedeflıyor Bunun dışında Macarıstan ve Slovenya da Almanya'nın ağırlık verdığı ulkeler arasında sayılıyor Fakat buna karşılık genışleme surecınde ongorülen ıkıncı donem ulkelennın de eğer reform polıtıkalarını cıddı bır şe- kılde hedeflenne ulaştırabılırlerse one geçmelenne Almanya karşı çıkmıyor 9) Almanya, özellıkle Sokrates, Leonardo gıbı gençlere yonelık unıversıte ve lıse oğrencılerı arasın- da ılgı gorecek programlara ve gençlık mubadete prog- ramlarına ağırlık verıyor ve hedeflerı bu yıl 250 bın gencın dığer ulketen tanıyarak Bırieşık Avrupa'nın ak- trf ve oncu gucu halıne gelmelerını amaçlıyor 10) Şu anda Almanya'nın ve Avrupa Bırlığı'nın en buyuk sorunu, Bırlık sınıriarı ıçınde 11 Avrupa dılı- nın konuşuluyor olması Genışleme surecıne gırecek dığer 11 ulkeyı de ekledığınız zaman 26 ulkelık bır konferansta 193 dıl kombınasyonu ortaya çıkıyor Bu nedenle Avrupa Bırlığı'nın bır dıl bırlığı olmasa bıle dıllerde yakınlık projelenne ağırlık verdığını goruyo- ruz 11) Avrupa Bırlığı'nın zayrf taraflanndan bırını, or- tak savunma polıtıkası konusu oluşturuyor Tartışı- lan dığer bır konu da savaşları, Avrupa Bırlığı'nın bu- gunku ve genışleme surecı sonucunda ortaya çıka- cak sınırlarının dışında tutmak 12) Avrupa Bırlığı'nın ortak dış polıtıkasının eksık- lığını Bırlık ulkelerı oncelıkle Bosna'da gorduler Sır- bıstan'ı koruma hattı olarak ongoren Fransa ve Yu- nanıstan ortaklığı, buna ingılızlerın katılımıyla Bos- na knzındeAvrupa Bırtığı'nın elını kolunu bağladı Ay- nı gelışmey ı Irak ve Kosova'da da goren Avrupa Bır- lığı ulkelerı, yavaş yavaş bır ortak dış polıtıka oluş- turma gereksınımı ıçıne gırdıler Ortak dış polıtıkada knzlı bolgelerın dışında dış polıtıka uygulanması ıs- tenılen dığer bolgeler arasında Rusya ve Ukrayna da gelıyor Ortak dış polıtıkada Avrupa Bırlığı, Turkıye'ye karşı ne gıbı bır yaklaşım ıçınde olacak, bu da henuz ortaya çıkmış değıl B U L M A C A SEDAT SOLDANSAĞA 1/ "R" harfını soyletne guçlu- 1 ğuyadahıçsöy- n leyememe 2/ Sert, sıyah ve 3 ağır bır tahta Akıl 3/ Pamuk ıplığınden yapı- lan kalınca kı- lım Meyve ku- rusu 4/ Tuzağa duşürulen şey Bırıçkı 5/Yon göstermek ıçın ° bellı yerlere konulan ısa- ret Eskı Türklerde ol- muş atalann tapınılan su- ret ve heykellen 6/ Kı- 2 şınm kendı bedensel ve 3 ruhsal benlığıne karşı duydugu aşın hayranlık II Maden eşya uzenne vurulan bır cıns cıla Rütbesız asker 8/lsvıç- redetunstıkbırgol Ku- 8 çukerkekkardeş 9/Bo- 9 ru sesı "Ulvı Cemal - - -' Bestecımız YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Akla uygun olan ölçülu hesaplı 2/ En kuçuk ızcı ku- ruluşu Boy, endam 3/ Fıde vetıştırmek ıçın aynlmış top- rak bolumu Lıflen dokumacılıkta kullanılan bır bıtkı 4/ Goçucu balıklann Akdenız'den Karadenız e çıkması 5/ En arkada bulunan Bızmut elemenhnın sımgesı Bır soru sozu 6/ Belırtı Kısa bacaklı bır kopek cmsı II Yerfıstı- ğı 8/Karşı koyan, karşı çıkan Nıkel eiementının sımge- sı 9/ 196O'lı yıllarda Jamaıka'da doğan bır muzık turû Yardım ve destekte bulunan